Desiderii Erasmi Roterodami Colloquia familiaria nunc emendatiora, quibus accedunt notae recognitae et auctae a Davide Constantio

발행: 1681년

분량: 838페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

771쪽

que aetatem , ab ambitionis , avaritiae assidinis, la-Nusque temtilentia nunquam expergisci ac resipisceret S ν Istiusmodi novi niinium multos. H ε . Lars tus es , falsa bona non ese in bonis ducenda. S ν Nec reposco. H s . Nec est vera voluptas, nisi quae ex Veris nascitur. S P. Fateor. H a . Non sunt igitur u ra bona , quae vulgus hominum per fas nesi 'ite v natur. SP. Non arbitror. Hs. Si vera essent bona, non contingerent nisi bonis & beatos redderem quibus obveniunt. Quid autem voluptas 3 num vera videtur quae non ex veris bonis, sed ex falsis bon

rum umbris nasciturὶ SP. Nequaquam. Hx. At voluptas ericit ut suaviter vivamus. S P. Maxime. Hu.

Nullus igitur vere vivit suaviter , nisi qui pie vivit,

hoc est,qui veris stultur bonis: sola autem pietas reddit hominem beatum, quae Deum summi b ni fontem homini sola conciliat. S P. Propemodam asse tior. H E. Nunc mihi vide quot et parasangia absint i Voluptate, qui vulgo vid&ur praeter voluptates nihil sequi Primum animus illorum impurus est,& cupi ditatum sermento vitiatus , ut etiamsi quid incidat dulce, protinus amarescat, quomadmodum fonte viariato non potest non esse liquor insipidus. Deinde non est vera voluptas , nisi quae sano percipitur ani

nis. Nam irato nihil vindicia iucundius: sed ea v

luptas vertitur in dolorem, simul atque morbus ani mum reliquerit. SP. Non refragor. Ha. Postremo voluptates illae sumuntur ex falsis bonis : unde con

sequitur, & illas esse praestigias. Quid porro diceres, sit videres hominem magi is artibus delusiam,vemi, bibere, saltare,ridere, plaudere, cum nihil earum re-

772쪽

γ r EPICUREUS.

rum vero adesset,quas se videre creditὶ S P. Equidem:& insanum dicerem, & miserum. Ha . Simili spectaculo ipse nonnunquam intersui. Sacerdos erat, qui callebat artempraestigiatoriam. S P. Eam non diducerat e litteris ineris. Ax. Imo E sacerrimis, hoc est; . execratissimis. Hunc aliquot aulicae taminae fies Penter appellabant, ut acciperentur abeo convivio γrdes & parsimoniam opprobrantes. annuit ; invutavit. Venerunt jejunar, quo libentius epularentuta Accubuerunt: nihil aberat,ut videbatur, lautitiamnuexplerunt sese affatim. peracto convivio , egerunt convivatorῖ gratias ; ac discesserunt suam quaeque domum. At mos coepit oblatrare stomachus r demi rantur quid esset hoc monstit, statim a prandio tam splendido esurire ac sitire. Restandem erupit: Min risum abiit. S P Et merito: praestiterat Dini lentici la placare stomachum , quam inanibus spectris deluciari. HE. At mihi videtur multo magis esse ridica sum, vulgus hominum pro veris bonis inanes boni, rum umbras amplecti ; ac his praestigiis delactari, quae non exeunt in risum , sed in luebas sempiternos . SP. Quo propius intueor , hoc mihi videre nilaus rabsurda loqui H ε . Age,largiamur,ut interim iis no men voluptatis veniant, quae re vera non sunt:appellatiresne i mulsum dulce, cui longe plus esset admix :tum alori quam mellis 3 SP. Non dicerem , ii vel triens aloes esset admixtus. H E. Aut optares tibi in lain stabiem, quod scalpendi sit aliqua voluptas3 SP Non, si compos sim mentis. H ff. Fac igitur, tec 1 suadaeas rationem, quaseum et amaritudinis ad xi Mulsum potio ex melle dc vino: hine promtasir i.ααν te ena,ideo quod dabatin ante coenam. Petron. p. m. ado. 1 Iuxta tritum illud, misti parit luctus damnosa votis . O ' tam

773쪽

tum sit istis salso nomine voluptatibus . quasanior impudicus, libido illicita, comessatio ac tentu lentia. Omitto nunc , quod est omnium caput , con scientiae cruciatus, inimicitim cum Deo, expecta .esonem aeterni supplicii. Quod, obsecro, in his voluptatibus genus est , quod non ingens externorum' etiam malorum agmen secum adducaci S P. Quae nam3H ε . Rursus omittamus avaritiam,ambitionem,

iram, superbiam, invidiam, quae per se tristia suae mala : conferamus illa quae praecipue delectationis . nomine commendantur. Cum largiori potation: succedit sebris, capitis dolor, alvi tormina, ingenii

stupor,famae macula, memoriae detrimentum vomi- . tus,& ruina stomachi, tremor corporis,num vel Epicurus existimaret, eam voluptatem expetendames SP. Fugiendam diceret. Ha. Cum adolescentes E scortatione novam lepram,quam nunc

quidam Neapolitanam scabiem appellant,sibi, ut fere ut, contrahunt, per quam toties fit illis in vitae in rienὀtim , semperque vivum cadaver circumfere dura , nonne belle videntur x ; S P. Imo, 3 κωρῶα Nir. HE. Iam fingς delectationis ac d loris aequilibrium: optates ne tam diu cruciari dolore

3 7 Hoc est, elevantes, & honesto nominerum execrabilem dc pudendam eloquentes : quamvis pr Iris . ab χειν, per diminutionem loqui significeti a Epicurum agere, hoc est, νή tatibus ,

studere. ,

3 E ni γοήρεια Nix J Hoc est , recta ad tonstrinas ei rere Nostra tempestate qui tonseros sunt in plurimum simul Chia urgicen exercent: potuit itaque tonstitiam pro Chi rurgi domo, in qua ejusmodi pustulae di poccae Gallicae curantur. sed interim eleganter alludit ad etymologiam , a

774쪽

dentium, quam diu duravit potationis aut scortat; nis voluptas 3 S P. Equidem mallem utroque carere: nam voluptatem emere dolore, non est lucrum, sed

pensatio: heic sane potior est ' , quam Cice ausus est indolentiam appellare. H At nunc voluptatis illicitae titillatio,praeterquam quod longe minor est cruciatu quem adducit , temporis etiam igiti est : lepra veto crintracta per omnem vitani misere discruciat ; totiesque mori cogit , priusqualis mori liceat. S P. Tales discipulos non agnosteret Epicurus. HE. P Luxuriae comes plerumque est egestas,

onus &aniserum& grave: libidinis immodicae, α p

rabsis, tremor nervorum. lippitudo ac caecutientiίου lepra: at non haec tantum. An non egregia negotiatio, nee veram,nec sinceram, ad haec brevem deiecta tionem , tot tanto gravioribus ac diuturnioribu, commutare malis 3 S P. Vt non accedat cruciatus

milii stultissimus negotiator esse videatur qui genis

mas vitro permutet. H Illud dicis, qui vera animi- bona ob facatas corporis voluptates amittat. S P. Ita sentio. H s. Nunc redeamus ad exactiorem supput tionem. Nec febris aut egestas semper comitatur Iuxum , nec nova lepra aut paralysis semper comita tur Veneris immo licum usum, sed conscientiae cru elatus , quo nihil esse miserius iarn inter pos con G nit , semper comes est illicitae voluptatis. SP. Imo praecurrit interdum, & in ipsa voluptate sodicat anitimum. Sunt tamen quos dicas hoc sensu carere. H R.

Jam hoc ipso infeliciores. mis enim non mali esentire dolorem , quam orpus habere stupidam de

AGὸ γ doloris abs ritia. ab a vi dolor. a Luxuriae , hi nc Horatio libido vocat damnosa : M Luxus Claudiano dicitur perulator opum. Paralysis, asivoluta res uo resiavo.

sensus

775쪽

sensus expers 8 Verum ut nonnullis vel citi aditatuat intemperantia, velut ebrietas quaedam, vel vitiorum assuetudo, ceu cassus quidam, mali sensum adimat in iuventa ; cum ad senectutem perventum fuerit, ac, Praeter innumera inc0mmoda , quorum thesaurum 1uperioris vitae commilia reposuerant,de propinqu0 terret mors nulli mortalium evitabilis , tanto gra- ivius discruciat conscientia , quanto magi S Per Di . nem vitam studuit.tum enim, velit nolit, expergiscitur animus. Senectus autem cum per se sit tristis, quippa multis naturae incommodis obnoxia, quanto miserior est, atque etiam turpior , si urgeat animus sibi male consciusa Convivia, comest attones,amorcs, choreae, cantilenae, caeteraque quae juveni videbantur suavia, seni sunt amara: nec aliud habet aetas illa

quo se fulciat, nisi si adsit vitae innocenter actae re cordatio, ac spes vitae melioris. Hi sunt duo scipio nes,quibus nititur senecta. Quod si pro bis subdu-

, imponas geminam sarcinam , vitae perperana memoriam,& suturae felicitatis desperationean .

obsecro quod animal fingi potest afflictius aut mi

serius3 S P Equidem non video, etiamsi q*is i . γρας objiciat. HE. Tum denique i sero sapiunt

PEryges: & illud verissime dictum , Extrema gaudii

luctus occupat:&, Non oblectamentum super cordis gaudium:&, Animus gaudens floridam aetatem facit:

Spiritus tristis exiccat ossa: item illud , Omnes dies P .pexis,mali, hoc est, et silicti ac miseri; secura mens

Id est, authentica . cui nequit contra' sero sapiunt Phuges quadrat proverbium in eos qui stulte factorum poenitentiat 1 sed seram dueunt a Trojaniam tum proveib. qui demum consistrarunt de reddendati lena ubi jam decennali bedo affecti fuerunt. . ' quasi

776쪽

quasi page convivium. S P. Sapiunt igitur,qui mat erem faciunt, & colligunt viaticum venturae senectati. HE. Scriptura mystica non tam humi repit. ut fortunae bonis metiatur hominis felicitatem ris demum eximie pauper est, qui nudus omni v rtutG1α animam simul cum corpore debet inco. S P. Is quidem eractone implacabilis. AE. Is vere dives est, Qui Deum habet propitiaem. Quid autem mettuat, qui talem habeat protectoremr num hominesZminus potest univeisorum lio num potestas adversiis Deum , quam cuteX adversias elephantem Indicum. Num mortem 3 ea piis transitusest aῆ aeternam be tituditiem. Num inferosὶ sed confidenter Deo loquitur vir pius : E si ambulavero in medio umbrae

mortis , non timebo mala ; quoniam tu mecum es.

Cur metuat daemones, in pectore gerens eum quem tremunt daemones Θ namhominis pii mentem tem plum esse Dei, non uno ita loeo praedicat scriptura, eres Mo ρ ητος. SP. Equidem non video . quibus rati, nibuςista queant revelli, quanquam videntur plurimum abelle λ sensu communi. HE. Qui sic S P. Nam 'ad tuam ratiocinationem quivis Fram ciscanus vitam ageret magis voluptuari am , quam alias,opibus, honoribus, breviter, omni senere deliciarum actuens. HE. Adde monarchae sceptrum, si libet ; adde pontificiam coronam, eamque ε triplici De centuplicem, modo detrahas animum sibi bene conscium , audacter dicam, hunc Franciscanum, nudipedem , nodoso fune cinctum, tenuiter ac viliter mimam, iei uniis, vigiliis ac laboribus attenuatum, qui teruncium non habet in orbe , modo adsit bona

mens, denelasiu' vivere, quam sitianum hominem , Cui nihil opponi potes

777쪽

sexcientos confies Sardanapalos. S P. Vnde iguur est, quod pauperes sere conspicimus tristiores divitibus HE. Quia bis pauperes lunt plerique. Alioqui morbus , nedia, vigilia, labores, nuditas, extemrant quiadem corporis habitum , sed tamen non in his tantum , sed etiam in ipsa morte sese exerit mentis alacritas. Animus enim quanquam illigatus est mortali corpori: tamen quoniam naturae potentioris est corpus i im quodammodo transformat in sese , prinsertim si ad vellementem naturae impetum accedat, νς ιρ ire spiritus. Hi Rc est quod saepenumero vid mus homines vere pios majore cum alacritate mirientes, quam alios convivantes.. S P. Isthuc profecto non raro sum admiratus. H F. Atqui non est admirandum . illic esse in vincibile gaudium ἰ ubi adest omnis laetitiae fons Deus. Quid autem novi est, arta anum vere pii hominis Moere jugiter in mortali corpore, cum idem, si ad intima tartari demergatur,. inullum felicitatis detrimentum facturus sit 3 Ubicunque pura mens, ibi Deus est, ubicunque Deus esunt α paradisus est: ubi coelum est,ibi felicitas est: ubi felicitas est, ibi gaudium est verum, Sc alacritas si

cera. S P. Attamen suavius viverent, si absint incommoda quaedam , & adessent oblectamenta , quae vel negligunt,vel non assequuntur. HE. Quae vero mihi narras incommoda ξ quae lege communi comitantur condixione haaianamὶ famem sitim,morbum,lai r spirῖtus. i. e. vis ac emacia spiritus in nobis

erantis

a Paradisus propriὶ significat hortum eonsitum, a Chaldaico Pardes quod domesticum hortum significat. dessexum putant quidam : alii putant hane vocem esse ori inegraecam, a & δυω irrigo: quasi dicet ent hortum hi euum: Hopians. in simop. parad. - ς ς tudinem,

778쪽

tudinem,senectutem,mortem fulmina,terrae imoidi, inundationes, bella Z S P. Et ista quoque. H E. At no, de mortalibus interim agimus , non de immortalubus. Et tamen in bis quoque malis longe tor Era lior est piorum conditio , quam voluptates corporis per fas nefasque venantium. S P. Quinc. H E. in pri mis quoniam animos habent ad temperantiam ac

tolerantiam exercitatos , caeteris exercitatis mode,

ratius serunt ea quae vitari non possunt. Dein quo niam intelligunt illa omnia a Deo immitti , vel ad

purgationem criminum , vel ad exercitationem vi ratis,non modo patienter, veru etiam gaudenter, i

qua obedientes , illa de manu propitii patrIs acci piunt, atque etiam gratias agunt, vel pro clementi corre,ione vel pro inaestimabili lucro. S ν Sed inulti sibi accersunt corporis molestias. HE. Sed plures adhibent medicorum remedia, quo corporis sanitatem vel tueantur, vel recuperent. Ceterum accersere molestias, hoc est, inopiam adversam val dudinem, persequutionem. infimiam, nisi cum harein ellit Christiana caritas, non est pietatis, sed stat-titiae. Ceterum quoties infliguntur ob Christum de objustitiam, quis ausit eos vocare miseros cum ipse Dominus appellet eos beatos, de hortam gratia ga dere iubeat 3 s r. Habent tamen interim & Ista sensum cruciabilem. HA. I Habent, sed quem sicile absorbet hinc metus peliennae, illinc spes aeternae beatitudinis. Age, si tibi persuasum esset, te numctuam aegrotaturam, aut ullam corporis molestiam tensurum in omni vita , si semel patiaris cuspide Micular tibi summam pungi cutem ; nonne lim

i Habent: Ideo paulus Heb. xx. dicit omnem castigati nem in prisens non esse gaudii sed tristitue.

779쪽

bens & gaudens acciperes tantillum dolorem 3 S ν. Maxime. Imosi certo sciam , mihi nunquam in vita desituros dentes, aequo animo patiar vel altius I figi acum, atque etiam ambas aures 2 subula perserari. HE. Atqui quidquid in hac vita accidit af hietionis, levius ac brevius est ad aeternos cruciatus , quam momentaneum acus vulnusculum ad hominis vitam, quamvis longam : nulla enim an

logia rei finitae ad infinitam. Sy. Verissima praedicas. HE. Jam si quis tibi persuadeat, te per m. mnem vitam omni molestia cariturum, si semel manu fiammam dividas, quod fieri vetuit Pyth goras , nonne lubens id faceres 3 Sp. Ego sane vel c enties, modo ne me fallat promitar. HE. Deus nepotest quidem fallere : sed ille flammae sensus di

turnior est ad totam hominis vitam collatus , quam tota vita collata ad coelestem beatitudinem, etiamsi quis trium Nestorum excedat annos. Siquidem illa quantumlibet brevis manus iniectio, nonnulla huius vitae portio est : sed tota hominis vita , nulla Portio est aeternitatis. Sp. Non habeo quod contradicam. H 1. Ad hanc igitur qui toto Iectore, certaque spe properant, cum tam brevis ut trad cursus, an ereais, eos hujus vitae molestiis discruci xi Z S p. Non arbitror , modo adsit certa persuasio, firmaque spes assequendi. HE. Venio nunc ad o lectamenta , quae objiciebas. Abstinent a choreis, a comess attonibus, a spectaculisthaec nimirum ita ςontemnunt, ut si uantur multo jucundioribus , nee minus oblectentur, sed aliter. Oculus non vidit,

x Iubula sutorum instrumentum quo corium perfo-rint: Armatus subula; vel subula Leonem excipis dictum troverbialites a Senec. D. r . pro eo qui imgaratus vali-itia hostem aggreditur. ': εMis

780쪽

auris non audivit , nec in cor , hominis ascend runt quae solatia Deus paraverit diligentibus ipsum. Beatus Paulus agnovit, quae sint cantica , quae ch rex , quae tripudia , quae comessationes' piarum mentium, etiam in hac vita. SP. At sunt quaedam voluptates licitae , quas isti sibi ipsis interdicunt. HE. Etiam licitarum voluptatum immodicus usu est illicitus : hunc si excipias, in ceteris omnibus superant, qui videntur asiperam vitam degere. Quod potest esse magnificentius spectaculum, quam n ius mundi contemplatio 3 Ex eo longe plus capiunt voluptatis homines Deo cari, quam ceteri. Siquidem hi dum curiosis oculis contemplantur admirandum hoc opus, anguntur animo , quod multarum rerum causas non assequantiar. In quia busdam etiam , ceu i Momi quidam, obmurmurand. ςpifici. neque raro naturam pro matre novercami appellant. quod convicium verbo tenus quidem na turam serit, sed revera in eum redundat, quina . turam condidit, si quae est omnino natura. At homo pius religiosis ac limplicibus oculis magna cum

se animi voluptate spectat opera Domini, patrisque sit; demirans singula, nihil reprehendens, sed pro

cunctis gratias agens , cdim reputat , haec omnia propter hominem esse condita : atque adeo in sim gulis rebus adorat omnipotentiam, sapientiam, ac

bonitatem conditoris, quarum vestigia perspicit in rebus conditis. Iam finge mihi, esse aliquod pala cum revera , tale, quale 2 Psychae fingit Apuleia 'i Momiis , nocti, ae λmni filius Deus putabatur reprehensionis: totus enim erat ut aliorum Deorum opera ea peret e cum ipse iners inci . ut graec. reprehensione

SEARCH

MENU NAVIGATION