Scriptores rei rusticae ex recensione Io. Gottlob Schneider cum notis tomus primus °quintus

발행: 1828년

분량: 762페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

401쪽

doles ' mentis, nisi cum vastitas vocis et hahit in metuendum pecudibus ossicit. Sed temperet vires clementia : quoniam terribilior debet esse quam saevior, ut et obsequuntur eius imperiis, et diutius perennent boves non Consecti vexatione simul operum verberumque. Sed quae sint magistrorum Inunia, quae quo a bubulcorum, suo loco repetam. Nunc admonuisse

saris est, nihil in his, in illis plurimum referre vires

et proceritatem. Nam longissimum quemque aratorem,

sicut dixi, faciemus , et propter id , quod paullo ante

retuli, ct quod in re rustica nullo minus opere satigatur prolixior, quia ' in arundo stivae pene vectus innititur. mediastinus qualiscunque Status potest ' ESSO, dummodo perpetiendo labori sit idoneus. Vineae non sic altos quemadmodum latos et lacertosos viros exigunt. nam is 'habitus sessuris et putationibus caeterisque earum Culturis magis aptus. Minus in hoc ossicio, quanti in caeteris , agricolatio frugalitatem requirit, quia ct in turba et sub monitore vinitor opus succre

tieri Thes. L. L Vi , laus itietnorat vimentum hermiculatum Romanum, ubi mediastinus serius dextra eati Isirum , ianitis ra se pani tenens deseriptu exstat cum non ine Cornelius S rotis Mediastiritis. In opere rustico esse medias liniam , qui cicentidi,

402쪽

debet. ac plerumque' velocior antinus est improborum Dominuuid, quem' desiderat huius Operis conditio. 'non solum enim sortem, sed et acuminis strenui ministrum 'postu Iul. ideoquo vineta plurimum per alli-gutos excoluntur. Nihil tamen eiusdem agilitatis homo x frugi non melius, quam nequam faciet. ΙΙoc interposui,

nequis existimet, in ea nact Opinione , CPSari. qua malim Ρer noxios quam per innocentes' ruru colero. Sed et illud censeo, ne confundantur opera familiae, pie ut Omnes Omnia 'Rι quantur.' Nam id minime conducit aagricolae, Seu quia nemo suum proprium aliquod esse opus credit: seu quia quum enisus 'est, non Suo Sed communi ossicio prolicit, ideoque ' labori multum so sul, trahit; nec tamen viritim mulctactum deprehenditur, quod sit a multis . propter quod Sepet undi sunt uratores ah vinitoribus et ' vinitores ab aratoribus ,' iique

a mediastinis. Classes etiam non maiores qua in denum rhominum faciundae, quas decurias appellaverunt un-

eliam Vrsinus pro φι- JI Arnaudde Iure servor. p. 47 malebat qualem. Ideoque latori) Ex loelione liuerequeia bori Potitedera essiciebuit lisentem ae liabori. Verum ita sequetis via Mabundare sorte videbitur Nee Omen Niritim ) Cestier inalu Lat nee tum seisitim. Equidem vulgatam probo. Et sinitores Verba inclusa melius abesso, recte morauit Pontedera, et omittunt partem eorum libri optimi. Dectirias in servis ei;am urbanis habes apud Petronium cap. 47, ubi vide Interpretes. Idem consilium dant

etiam Leoponica II, 45. Dine apud Vitruvium eum aliti; itim VII, 3

403쪽

COLUMELOE, LIB. Ι , CAP. 9ti Ilii et maximo probaverunt, quod' is numeri modus

in opero commodissimo Custodiretur, nec Praeeuntis

monitoris diligentiam multitudo confunderet. Itaque si Intior est liger, in regiones diducendac sunt caeclasses, dividundumque ita opus, ut neque singuli bini ve sint, quoniam' dispersi non facile custodiuntur:

nec tamen supra decem, ne rursus ubi nimia turba sit, id opus ad se pertinero singuli non existiment.1laec. ordinatio non solum concitat aemulationem, sed et deprehendit ignavos. Dam quuln certamino opus Excitetur, tum in cessantes animadversio iusta et sines querela' videtur adhiberi. Sed nimirum dum quae maxime providenda sunt agricolao suturo 'praecipimus, de salubritatu, de via, de vicino, de aqua, situ villae, fundi modo, colonorum et servorum generibus, ossiciorum operumque distributiono, tempeStivo per haec ad ipsum iam terrae cultum pePvcuimus, de quo pluribus libro insequente mox disserimus

in margino adseriptum antiqua manu equa. Ibigem pxsla meai lini. Lips. visque a mediastinis hahel. e quod is orti. P. tia muneri Sang. sed a manu posteriore; prior enim Θod is omisit. monente Gronovio. D lia pro δε-

404쪽

LIBER SECUNDUS.

Quaeris ex me, Publi Silvine, quod ego sine Cunctatione non recuso docero, ciar priore libro veterem 'Opinionem sere Omnium, qui de cultu agrorum locuti sunt, a princiΡio confestim repulerim, salsain quo Sententium repudiave Pim consentium longo aevi situ longique tum temporis exercitatione ' satigatam otel Ibetam' humum consenuisse. Nee te ignoro Cum Et aliorum illustrium scriptorum tum praecipue Τremelii' a auctoritatem revereri, qui quum plurima xusticarum rerum praecepta Simul eleganter et scite memortuo prodiderit d videlicet illectus nimio favore Priscorum de simili materia disserentium salso credidit parentem omnium terram, stetit muliebrem sexum aetate uni litam cousectam, progeneraudis esse Retibus inhabilem.

405쪽

Quod ipse quoque confiterer, si in iobum nullae fruges

a provenirenti Nam et hominis tum demum declaratrix sterile senium, non .quum desinit mulier trigeminos aeut geminos parere, sed quum omnino nullum Conceptum edero valet. Itaque transactis iuventae temiporibus, etiamsi longa vita superest, partus tamen

annis denegatus non restituitur. At e contrario seu sponte seu quolibet casu destituta ' humus, quum est repetita cultu, magno laenore cessationis' colono ro-ε spondet. Non ergo est exiguarum frugum Causa termovetustas, si modo quum semel invasit senectus, regressum non habet, nec revirescere, ' aut repubescere

Potest; sed ne lassitudo quidem soli minuit agricolas

fructum. neque enim prudentis est adduci tanquam in hominibus nimiae 'corporis exercitationi, ' aut onoris alicuius ponderi, sic cultibus et agitationibus agro-ε rum sutigationem succedere. Quid ergo est, inquis, quod' asseverat Tremellius, intactu et silvestria loca, quum Primum coeperint exuberare, mox deinde non

itu respondere labori colonorum 2 videt sine dubio quid eveniat, sed cur id accidat, non pervidet. nequo enim idcirco rudis et modo ex silvestri habitu in arvum

Cosansiones Pontodera praeserebat lectionem opumorum librorum eos. Iorum, atque intelligebat temporem laudavit etiam ex ovidit Meiam. X,

Avitio G Milicti in eam Opinionem. Nescio an aliqviid escidem . l. A. aee. deinde vulg. ciatu ex Sang. Nimiae) Ita seripsi suadentibus d. vetustis et sang. qui promtidera habet ponderis. Sie etiam correxit Potited. in Curis post.

406쪽

ransducta foecundior haberi terra debet, quod sit requietior et iunior, sed quod multorum unuorum frondibus et herbis, quas suapte natura progenerabat,

velut saginata iurgioribus pabulis, sacilius edendis educaudisque frugibus sufficit. At quum perruptae ra- 6

stris et aratris radices herbarum, ferroque succisa nemora Dinidibus suis desierunt alere matrem, quaeque temporibus autumni si uictis' et arboribus delapsa soli a superiaciebantur, mOX Conversa vomeribus, et

inseviori solo, quod plerumque est exilius, permista

atque ubsumpta sunt: sequitur, ut destituta pristinis utimentis macrescat humus. Non igitur fatigatiOno, rquemadmodum plurimi Crediderunt, nec senio, sed nostra scilicet inertia minus benigne nobis arva ro- spondent. Licet enim maiorem fructum Percipere, si frequenti et tempestiva et modica stor oratione terra refoveatur. de cuius cultu dicturos nos priori volu

mine polliciti iam nunc disseremus. II. Culli dissimi ' rusticarum rerum, Sit vine, genera

terreni t Piu esse dixerunt, campestre, Collinum, montanum. Campum non aequissima situm pinnicio ' nec

perlibraba , sed exigue Prona; COllem Clementer et

molliter ussurgentem; montem non sublimem et aspe-

hemia. s. Ita vulgo legitur; atque indis etiam hoe in loeo Dic on I , p. Iy. negationem tolli volebat. Sed motis asper simul herbidus esse non γε 4.

407쪽

COLUMELLAE LIB. II , CAP. arum, sed nemorosum et herbidum maximo probaverunt. IIis autem generibus Singulis senae species Cori-

tribuuntur, soli pinguis vel macri, soluti vel spissi, Ilium idi vel sicci: quae quali tutes inter se mistuo M viciis

bus et alternutae plurimas ossiciunt agrorum varietates: Ens enumerare non est artificis agricolae. Neque enim urtis ossicium est. per species. quae Sunt innumerabiles, evagavi; sed 'ingredi per genera, quae ΡOSsunt cogitatione mentis Et ambitu verborum facile copua luri. Recurrendum est igitu P ud qualitatum inter se dissidentiunt quasi quasdam coniunctiones, quas Graeci εγο οτιοτήτων, nos dis niluntium Comyia nationes tolerabiliter dixerimus. Atque etiam significandum est, Ex omnibus, quae terra Progeneret, ' plura campo tu agis quam colle, Plura pingui solo quam macro lue - i tari. De Siccaneis et riguis non Comperimus. utra numero vincunt, quoniam utrinque pene infinita sunt, quae siccis quia eque humidis locis gaudent; sed ex his nihil non melius resoluta humo quam densa provenit. Quod noster quoque Virgilius,' quum et alias foecundi arvi laudes retulisset, adiecit, Et cui Putno solum rnamque hoc imitamiar' arando. Neque enim aliud esto colere, quum resolvere ut sermentare terram. idem uomuximos quaestus ager Praebet idem ' pinguis ac pu-

408쪽

tris, quia quum Plurimum reddat, minimum' poscit: et quod postulat, exiguo labore atque impensa Donficitur ' Praestantissimum igitur tale solum iure dicatur. Proximum deinde huic pinguiter densum, quod

impensam coloni laboremque magno foetu remuneru-tur. Tertia est ratio loci rigui. quia sine impensa s ructum reddere potest. Hanc prinatim Cato esse dicebat . qui maxime reditum Pratorum caeteris antepΟ-nebat: sed nos de agitatione terrae nunc loquimur. non de situ. Nullum deterius habetur genus , quam 7 quod est siccum pariter et densum et macrum; quia cum dissiculter tractetur, tum ne tractatum quidem gratiam Peserte nec relictum pratis vel pascuis abundo susscit. Itaque hic ager sive exercetur Seu CUSSat, colono est penitendus, ac tanquam pestilens refugiendus. Nam ille mortem facit, hic teterri inam' comitem mortissamem: si tamen Graecis camoenis habemus fidem clamitantibus. Λιμο οικτιστον θοωhtυ. Sed nunc Potius suberioris soli meminerimus, cuius demonstranda est duplex tractatio , culti et silvestris. De silvestri regione in arvorum' sorinam redigenda 'prius dicemus quoniam' est antiquius sacere agrum quam Colere. Incultum igitur locum consideremus,' siccus an humi

d;; ibide vers. 18 recurrentem, operose adstruxit Biarnaanti. mplex traetatio) Noe vulgato rario praeserebal etiam Pol ledera. Non

modus et ratio agrorum duplex , sed modus agri tractandi geminus tradi

3 si is ros ine illos Do tieris raperire, mi ter is, aiectis an liti tam sis ager, si is astra gramine, ueris υ ritus ane

409쪽

4o 6 COLUMELLAE i. IB. II, CAP. 2dus ; nemorosus arboribus, an lapidibus confragosus; ilancone A sit, an 'gramine vestitus, ac silictis aliis vos frutetis impeditus. Si humidus erit, abundantia uliginis ante siccetur lassis. Earum duo genera Cognovi natis , caecarum Et patentium. spissis utque cretosis xegionibus apertae relinquuntur: nt ubi solutior hu

e sideramus I. B. . n. reele Br. d) itineo noscit Ileg. e et P. S. s filiai s I. B. Br. R. filiciis P. S. hine felletida in Catone. Deinde rueretis Br.

aperte possiae no e stiras Meeiae Mero

να mia, is sol eritim Limorem Hstilis aediaeit arena. Quem versum recie defossa coeca interpre alus est amicissimus Fr. Aug. Cartheia ser, male tOn- ira Interpretes ceter , elism nuperus, omnium sapientissimus, ut sibi qui dem videtur. - mrtim coasti m Iduo genera - enecrariam et misentitim)Itali fossas mecas fgne, transversas autem et aperias patentioresque eHusitiole dieiani, de quibus licitus B mieri in Aetorum Mediol. Vol. III, P. II, p. 44 . oriosis iasionatis Plinius 38, a. s r numidiorem agriam fossis e ridiisque si vi i titilissimum est, fossas vitium ererosis loris aperias retinqtii; in sotitiore trem Myibtis firmari na moridiant: atii arapinis Interiatis pro m-bere r quasdam Oeenseari et in alias dirigi minores patenti resque; si sie -- ensio , sitiis vel glareia sterni. O iactilem en iam Mnis tigrin o lispidisti, strutiminiari et alla stiperinlegi. Ex quo loco palet, recte Ponte teram vulga tam ieelionem: Md ol pineios et Iinitis vertris , ita ea C d. emendare : Mari munus Mitis apertus. Deinde male

Plinius ad aperias fossas traduxit, quae Columella de coaeis tradit, uti ἐMilicet silices et glarea deficiunt. sa

metalorum enim lanem in solum sos sae eoni rudendum. etii deinde in-

eul iis soliis et Dondibus terra inge ritur , Plinius salis inepte Myses n,Imilitudine aliqua dIxit. In Columellae loeo hene Codex Lips. eseri

per imum eoru deris; ianis enim saria Hentoriam in solum fossae angustum

εἰ trudendus erat, ut ubique simaret terram et lasera; denique probo

ei am lectionem Broti vh. contrudetur, et stiper - congeretur. Poterit lamera

vulgatum ex metaphora lanis, quem

dixit Columella, defendi; alque ita viderἱ potest sectio Cod. Lips. alteritis

interprelatio. Equidem non stilum a Ilerum et anto apertas eum Vrsino et Ponledera , sed et prius post seii, anisnuonte sententia et Codd. auctoritate.

omisi. Palladius nostram interpretationem plane eonfirmat; sed is emira habel pro oris. Vide locum mox asserendum. Sed ante onmia audiendus

410쪽

mus est, aliquas fiunt patentes, quaedam etiam o,

caecantur, ita ut in patentes ora ' hiantia caecarum eompetant: sedi patentes latius apertas summa parte declivesque, et ad solum coarctatas , imbricibus supinis similes sacere conveniet. nam quarum.recta Sunt latera, celeriter aquis vitiantur,' et superioris soli lapsibus replentur. Opertae rursus obcaecari ' debe- o

bunt, sulcis in altitudinem tripedaneam depressis:

qui quum parte dimidia lapides minutos vel nudam

glaream receperint, aequentur Superiecta ν terra, quae

fuerat effossa: vel si nec lapis erit nec glarea, sarmentis connexus velut funis informabitur in eam crassitudinem , quam solum fossae possit anguste ' quasi accommodatam coarctatamque capere. Tum per '

Cato cap. 42. Cato altiluginem qua- 31 stitii per agrum re mersi addit dine tuor pedum , latitudinem supremi piatim tritim e Postea tisque ad medie--lei trium pedum, infimi mais eum ratem lapidibias mininis replentiis, aue palmo edit; igitur deelives saeti suleos Harea et stime terra, quiam egesseria hos e eos. Crinfra latitudinem Cola- mtis, cernetur. Sed fossiartim evitia mella non expressit, sed simpliciter tintim palensem suam Peliane, ad quiam Aeetives seri fossas aporias iussit. In Meliora de reant; ila et Atimor δε--e eris enim nullum est perieulum, retiar, et agri sparia non peribtine. Si ne latera subsideant et fossam repleant. deferim Ivides, aramentis Dei Palladius' cimen in Columella legisse minis stigiario e operiantis, Mel γα--eliam videtur e eas decliMes fossas. Cumque inmunis.

Et Leile restitues Columellae eum γsensum legendo ea libris: Sed latius Fossae angitae ) An igitur ape veram mmma partes ita, ut verba tae fossae sunt maiores Ita x idolue haee ad genus utrumque fossarum interpretari Plinius, qui eoeeas dirigi perlineant. Sulei etiam nolio fossam rubet In maiores palentioresque. Cato supra latiorem postulare videtur; n, aperias fossas latiores saeti, sed pedeque ita etiam voluit h. l. es Caione dimidio minus alias, easque scrobes intelligi Dic son I, p. 369. appellat. Sed reperium in Br. et Ald. Stitiis - depressis ) Palladius Maici nugite sine eunc alione recori.

SEARCH

MENU NAVIGATION