장음표시 사용
71쪽
videatur, qui absque Sacrorum Scriptorum, absque auctoritate Patrum, Prophetiam Christi gemmant, ceu altera in Marco esset , ceteris altera in Evangelistis, Petrusque sex vicibus negastiat; ter quidem pene simul ante primum camtum, ter iterum vero discriminatim ante posteriorem caneum ι I heinc Evangelistas ea in re conciliari posse optimo consilio arbitrati sunt Interpretes , ceteris ex Marco enarratis atque explicatis; non enim certum modo, Ma cum individuum fuisse Petri Interpretem ac Discipulum, verum, uti Eusebio rectissime animadversum, exacitus ceteris quae ad Petri lapsum pertinebant explicasse, quod eiusdem descriptionem Lapsus ipsemet ab Petro, suum narranti omnibus infortunium, frequentissime audivisset. Sic
quidem hae t Christi Petrique de negatione verba in seruit.
Petras autem hae de seipso testiscatur e omnia enim qua apud Marcum leguntur , narrationum, sermonamque Petri dia euntur esse Commentaria. 3 in Itaque recte: διέ- ae eis ceterorum in textubus Evangeliorum ex Marco veluti adjiciendum esse docuerunt Exegetici, aptius, ac tutius ad Concordiam iter haud inveniri posse arbitrati. XXXI. Verum qui recta ceterum methodo procedunt, halid scio tamen, an interpretationem suam cum rerum serie , factique cam Historia probe denique componant . Quam incerta enim, atque arDuraria illa est de Gallo nente MEDIONooro doctrinal Apud Veteres quippe omnes unum tantum cunitum vidro valde diistum a media nocte GaIlicsnium. et sorintist Int piam a nocte media is Tempus, quod tale proximum est, voeatur de media nocte . Sequitur GALLIcINIUM, eum GaIli canere incipiunt. Deinde
a Gilin. Super Evanget. Liti VIII. Cap. XI. 3 Lib. Demonstr. Evangel. III. Cap. 7.
72쪽
Comme tarsus. 43 conlisiarum, eum eontieescunt. Tune, ante Lueem: ct se Diluculum, eum Sole nondata orto, iam lacet. Secundum Diluculum vocatur mane, eum Lax videtur I Illum porro tem
poris , quod GALLICINIuM apphllabatur, ambitum in tres .prolemodum distinguebant Romani alitis illius. cantus ,
Ter clara instantis Eoi Signa eanis seras deprehenso Marte Satelles. Idem apud Graecos. Sic enim de partibus noctisJulius Pollux r
ἀλεκτρυόνα ν άδ-ών, cita τὸν οὐδον αρνιθα. 3 Noctis vero D partes hae sunt. Noetis initium, circa primam noctem, ,, nocte incipiente, prima Vigilia, secunda, tertia, vel jux- is ta Homerum , circa primam partem, aut primi somni,, tempore, nisi hoc nimis fuerit tenue. Media nocte, circa ,, medium noctis , sub Crepusculum , quod Homerus v ,, cat νυκ- - φνιλυκην, id est antelucanam. Circa Gallici- ,, nia, Gallis canentibus, circa Gallorum cantus . ,, Hoste autem cantus , sive satius vices , quibus diversos Galli g minabant sonos, ad tres etiam revocare soliti Graeci erant,
Galta tertium jam altimum Dia, iam eanta indiscluant. Quod & j familiari dicendi modo usitatissime receptum . Apud Lucianum nempe irata decumbens cum Carmide
73쪽
Universam denique tres in cantus distinguere etiam Iudaei
solebant ἀλεατορι, pωσίαν , primum Vocantes ridian nrimp , alterum quum iterat , tertium quum tertio canit , t I uti, ceterorum instar Populorum, totiadem in Vigilias nocturnum tempus dividebant, teste R. Salomone r albo nnis DUM P Up nν, ο'ptin OUM RU p pansa Tres partes noctis vocan- λυν Vigilia , ct qua est ante mane , vocatur Tigilia matutina . Quae Romana interpretatione videntur etiam pronunciata.
Matutina rigiata , inquit de Augusto Caesare Suetonius , Vendebatur s unde haec Gentibus omnibus fuisse palam est communia, aut saltem, convenientius statuenda. Ubi ist-tur quem Exegetici in Marco invenire se autumant medio noctio contingens Galli cantus ubi apud Veteres invenientalium designatum Galli cantum ab illo qui ad usque Con licinium perseverat λ aut qua ratione , quae in Evangelici
narrantur cum primo atque altero component notioris Gallicinii cantu λXXXII. Demus esse reipsa tamen Exegetici quod statiiunt. Qui tamen prima fronte haud male conciliare visi sunt Evangelistas, suldeque dein illa vertunt In hypothesi, imo pervertunt omnia, quae nocte illa suerunt perpetrata. modo enim statim post medio etiam potuit nesare prima
vice Praeceptorum suum Petrus, quum Vix medionoctio postrema Christi suis cum Discipulis Coena esse potuerit peracta 3 Siquidem nonnisi multa nocte Pascha comedere solebant, Christi tempore, Iudaei, uti ad Matthaei illa, Vespere autem facto ducumbebat cum Duodecim , docuit aperte Grotius his verbis δ. γDομας, Cum jam Sol occiis disset, quod non intelligendum est .ν τι η in puncto .is Nam quicquid est temporis post Solis occasum, solet in-
, , terdum eo nomine appellari, ut Numerorum IX. I s. ubiis opposita sunt o ara Dis, & unata de Hespere. Ieremiae
74쪽
Commentarius. is V. 6. n a 'ν divi Lupus Hespertinus, nempe, Lupur no-
is riturnus. Ita sumi ὀψίας Vesperi manifesti im est Johannisis XX. I s. alii'ite in locis . Indicatur ergo jam nocte cele- ,, brata Coena, quod consulto factum a Christo, ne se pe- is riculo ingessisse videretur . Neque in eo quicquain erat
is riale Pascha multa jam nocte celebrant. Imo θυ- ,, σιμι σν victimate Pascha mactari quidem inter duas Vespe- is ras, ast edi nonnisi noctii solebat. Ita enim usus interpreis latiis erat Legem , quae exstat Exodi XII. 8. inque eam is interpretatione in Iudaei omnes consentiunt. Haec Gr
tius, s xl quae aliis edocet in locis, & quae confirmari possent vehementer ex Libris Iudaeorum Ritualibus, sive quas Paschali in Celebritate conceperant ex precibus. a J. Qua ratione igitur quod mirere magis) idem etiam ille Auctor, vix elapso medio ctio , quo tempore priorem exaudiri solere ait Galli cantum , Petrum prima vice lapsum suspicari pergit, quum multa jam nocte, aut saltem prope
medionoctium, cum Praeceptore suo ceterisque cum Discipulis, mensae Petrus adhuc accubuerit, serotinumque Pascha celebraverit λ Si ea quippe, quae, celebrata Cinna, peracta inde fuisse describuntur, enumerentur ac perpendantur examussim, vix omnia videntur potuisse fieri ante medionoctium, vel si prima nocte, sive initio noctis, sitis Christus cum Discipulis Pascha comedisset. Peracta siquidem, quae Iudaeorum pro moribus brevis & expedita esse non poterat, illa Coenas sive uti doctissime ostendit, qui plaudente universa Catholica Ecclesia sedet in praestas egregius Ponti sex BENEDICTus XIV. , peracta jam caeremoniali Coena, vix ante usitatam , vel dum hanc ipsam usitatam celebraret ille Coenam, 3 ὶ Discipulorum omnium pedes lavit humanissimus Redemptor , Concionem inde haduit, pro
75쪽
4s De Forensi Iud. Buccina pro Judaeortina quoque Legibus, uti ex Johannis etiam Evangelio eruitur, copiossima in ι Sacramentum inde Corporis& Sanguinis , tertia veluti in Coeria, sive Surema NOCTE Caena & uti Paullus ait, in qua NOCTE tradebatur. I, cum fratribus recumbens , divinitus instituit ι Discipulcis inter se de Primatu contendentes verbis gravissimis compescitit, cecinit consileto ritu Paschalem Hymnum pluriobus constantem Psalmis; Hierosolyma excedens in montem
Ierrexit Oliveti, nonnullis stadiis Urbe dissitum,& in Vitiam venit nomine Gethsemanem. Secessit ut oraret,&post unius horae orationem rediit ad Discipulos , quos , quum dormientes reperiisset, increpavit, quod unam nempe vigulare saltem horam minus valuissent. Idem secundo, & tertio etiam 'factum. Interim cumJuda missi Apparitores, seu cum ipsis Lictores atque Milites Christum ut invadunt, humi ceu inanimes sternuntur ι capiunt deinde tamen, postque pugnam unius ex Discipulis eum Malco integritati restituto, horto digrediuntur, inque Urbem denique reversi, ad Annam primum.adducunt, inde vero ad Caipham: quo expectandisertasse Scribae, Sacerdotes, ac Seniores ut demum conventis rent, Petrus tandem aliquando aegre,& vix precibus Discit illi , qui erat notus Ponti ei , sa in Atrium admissus ,ed postmodum etiam agnitus Christum negat, primo Galli cantu vix audito, videlicet, uti perperam interpretantur, vix elapso medionoritis , qui multa jam nocte , Paschali ad . huc mensae accumbebat. Quis haec esse vere μυτα- inficiari possit λ Hac etiam de caussa Alimannum errasse anumadvertere in loco est, recte nempe Evangelistarum verba de auCCINATORE interpretatum, male vero de BUCCINA-τORE MILITARI. Iam enim consecisset Petrus negationes, Mediam somni eum BuccINA noctem
quae i I. ad Guith. XI. 23. α Iohann. XVIII. I 6. sit. Ital. Lib. VII.
76쪽
Commentarius. 4 Tquae secunda eastrensis erat Romanorum buccinatio, quum tamen tertia saltem abnegatio, iuxta omnium sententiam, ipsaque juxta Historiae arie , facta videatur ante vix Diluculum, quum Et jam quarta canit venturam BUCCINA Lucem. I XXXIII. Haec praesentiens Vir maximus Bochartus in
tu stabilia Objecta , praecipiensque possibile haud esse primam Petri negationem ad matutinum, uti Ipsi ajunt , referre Gallicinium t maximus ex Tillemontio etiam, ineundae inter Evangelistas Concordiae obex sa )ὶ Marco nempe apertissime adserente, negasse Petrum statim post primum Galli cantum, a matutino, uti opinantur, ac vero Gallicinio diversum; immo quum antinadvertisset, primum inter , Gallicinium quartam noctis partem intercedere solere, spatium tunc temporis videlicet horarum prope trium, quod in Judaea, quo anni tempore Christus affect iis
morte est, no es horarum essent plusquam undecim, i ter primam vero ultimamque Petri abnegationem, vix et
bi mediam potuisse temporis illius partem 1 quum negasset enim prima vice Petrus se nosse Christum,--ὐ, 3 paulo post alius eum videns dixisse sertur : Etiam tu ex ipsis es f Re ondit Petrus: O homo non sum, quae abnegatio ij cunda fuit: κριὲ caeia e uae Mori , Et interpulia horaciscitem una, alio id ipsi in confirmante, Petrus tertio negavit, & statim Gallus cecinisse sertur r Quae omnia cum illo componi reapse non possunt spatio temporis, quod priamam inter illud inedionociis, ut aiunt exaudiri solitum, de alterum , antelucanum videlicet , ac diluculare , intercedit Gallicinium; haec, inquam, quum perpendisset jure ac merito Bochartus , arbiι raritim , ac ntempestivum confugit
ad alitis illius cantum, quem temere fortasse, nec statis horis illa nocte cecinisse seipicatur quae suisse videtur etiam
i) Propere. Lib. IV, Fab. IV. et) Tom. II Monum. ad Hist. Eccles. Noti Sup. S. Petri
77쪽
Scaligeri sententia, IJ J exque divinitus praevisis conti gentibus illis cantibus, pervium vindieare perrexit, ac vulgarem Christi verborum, Textusque Evangeliorum senis sum. sa) Quis tamen Christum familiari sermone cum Apostolis loquutum, adfirmare iure certoque poterit, demtasse rem incertam , contingentem , & ad rem allusisse intempestivam, ac Discipulo, quo cum loquebatur, ii perviam atque abditam p Quis credat Ipsum determinatae verbis sermulae s id enim apud laudatos Clarissimos Inte pretes verba Christi audiunt) in determinatum tamen designasse cantum, ac arbitrarios respexisse alitis illius sonos linis fidem vero faciet illa Ipse in nocte temere, neque statis horis cecinisse λ Alium igitur habent ab vulgari Uerba Servatoris sensum, nec Gallum respicere possitiat, ast, uti ostendere tandum datum erit, aliud quid cum iis quae gerebantur magis nexum, FORENSEM nempeJudaeorum BUCCINAM , quae nocte illa clangere debebat, ad eorum CoN-cioNEM in caussa Christi postridie convocandam. XXXIV. Plurima profecto quae sacris ad Historiam pertinent in Libris , juxta Grammatices modo , ac Pervias Populi significationes, aut praesentis secundum ideas temporis , haud videntur statim accipienda. Graece oportet esseri frum, aiebat olim Vir maximus Casaubonus, s 33 ac rerum Heterum ae morum peritissimum, qui postulet se inreuigere dia
vinas Sacrorum Seriptoram elegantias. Quantum enim eruditionis ad alicujus phrasis Knsum requiritur conseque dum i Quantum aliquarum cognitio consuetudinum uno pendet plurimum ex verbulol nempe non semel ex morum cognitione sensus eruitur verborum, aliquando ex sagaci ve rum inquisitione, ex interpretatione Grasium, eruderantur mores Ueterum . Ad rem prorsus disserit I hannes Geoigius Walchius, quum scribit r Multis demum
78쪽
Commentarius. 4 9strari 'test exemplis Litteras hamaniores, praecipue suae a antiquitatum veteram Gentiam , Interpreti oraculorum sacrorum operam praestare utilem , sive res ipsar , I e dicendi genera ac formulas respiciamus. Exstiterant Viri gravi mi, qui in eo collocarunt studia sua , ut doctrinam graea Litteratura, quam ex Lectione Scriptorum profanorum hauserant, ad Codicem umi Foederis enarrandum , Hlustrandumque adfeν-rent .... nee ipsis horum studiorum felix defuit eventus, quum non solum multarum vocum, ae Formularum , quas Scriptores Faederis posterioris usurparunt aaritoritas firma , sed divis signiscandi ex profanis Graecia Libris vindicari atque ostendi, adeoque suspieio loquendi generis larbari remoυeri, ct via ad veritam sententiam parari possint , si modo tale stadium cum eautione quadam instituatur. I 3 Recte prose isto , etsi valde dubito an ea usi suerint, quos hoc celebrat Walchius in loco. Quamvis vero quae ad Christi Judicium pertinent, videantur habeanturque ceu hominibus etiam de trivio notissima , secus prose sto tamen esse remur; nec perperam hac nos de re in praesens opinari fidem arbitror apertam faciunt sacrarum Litterarum το μεγα ἄυχημα, humanique decus generis BENEDI-
dietio exactissimae eruditionis ope tam Vere , tam docte , tanto cum pietatis sensu seliciter interpretati
XXXV. Iam vero Christi ad Petrum verba m eis ἀλ-- τωρα φωνησου, quae Vulgo ad Gallum reseruntur , homonymia laborare maxima , pluraque in diversis denotare locis, Ostendere operae pretium est . Graecos enim apud Auistores multiplici nomem -- τωρ GALLUS, acceptum video significatione. Exemplum prius in Lycophrone sit, atque etiam in .aeschylo, quorum alter voce ἀλα-ν usus
79쪽
so De Forens Pud. Mecina est ad significandos GRAEcos , alter ad ATHENIENfEs
,, Quem ad locum ita doctissime Potterus: Graecos ob sor- ,, titudinem GALLIs AVI Bus voracissimis comparat. E is dem translatione usa est apud AEsclulum Minerva, cum ,, Furiarum Chorum Orat, ne inter Athenienses bellumis & contentiones excitent: δ' ἐξελοῦ r , --ἀλεκπρων,
Non igitur Graeorum, aut vocibus, sed, aptis sima metaphora, usi Vates illi sunt voce μαάρ in I &pro sus idonea de caussa . Quum enim Populos illos ceu pugnacissimos denotare vellent, elegantius nullum aptare nomen illis poterant, nomine GALLORUM, Ibi Regnum Mi Marte parant f quippe obvia rostris Rostra Ierunt, crebrisque acuunt assultibus iras. Ignescant animis , ealcem calce repulsant Infesto, adversumqne insigunt pectore pectu . Victor mans eantu palmam testatur, ct Hosti Insultans victo, paυidum pede caleat iniquo. Ille flet, herbasque petis, Dominumque superbηm Ferre gemit: eomes it merito plebs cetera Regi. comnia examussim ab Auctore derivata, qui totus in Hi
storia naturali fuit, Q Plinio Secundo. in Fortasse ab
80쪽
αmmentarius. 3 Iornamento militari metaphoram illam ortam suspicari fas est. Refert Pollamus, Ammonem Delim Terment hi oraculum de Regno consulenti, respondisse e CAvERET A
tium Pigrete Care familiariter usum , quuum ab eo cognovisset , primos Cares Galeis imposuisse vertices, Or culi mentem intellexisse , & magnam Carum conduxisse multitudinem, ac duxisse versus Memphin, iuxtaque Templum Didis castris positis, commissa pugna, vi storiam indeptum, AEgypti Repem ita sustulisse. Heinc ducta ac recepta forsitan Catachresis, Graecos ut Milites appellarent inde GALLos , pene simili ratione qua levis armaturae Equites Europaei vocitant DRACONES. XXXVI. Aliquando vox αλεκτt v, graeca phrasi, CoNIuor M denotabat, litera ἀ significante i οῦ , de Puella vero dictum idem nomen denotavit etiam INNUPTAM , .' privandi vim habente , ta unde ille akbat apud M
bonus ad Athenaei locum t Paludem voeat αλέκτο α , Me est semper Virginem. Uti vero alitis, ita & homuninis aliquando ματρεω, nomen suit , uti ex Zenobio habemus, hoc inter Proverbia adfierenter 'Aλα-
us dicitur, qui in leviculis seresus se se Paciam. HOC Quis G a DEM