Casti Innocentii Ansaldi, Ordinis Praedicatorum, De forensi Judaeorum buccina commentarius

81쪽

DEM NOMINE Dιx quidam Phil isto Regi fuis , quem Cares

Atheniensis , ut ferunt , occidis . Prowνbro utitur HeνaeDδεν Comicus Antiphanes. Nec illud sane mirum I quot enlin Romanorum occurrunt in Historia homines nomine, aut

cognomine etiam GAILI l Quot vernaculis in Linguis lQuanta olim fuit hodieque Gentium eli copia, latino semmone, eo nomine donata i Invenio & UPupAM ματρυ olim appellatam , dictaque αλλ gemma hujus nominis, de qua Hermolaus apua Plinium. r XXXVII. Suspicor Gla corum quemdam nummum ab ipsis suisse ei λατρυόνα sive GALLUM appellatum. Primum hanc in suspicionem me verba trahunt quae Socratem moriturum Cimoni dixisse refert Plator 'An κληπιωαλεκτρυλα ' ἀλλα απιδοπ,-uκ ἀμσλησατε. t et in a culapio debemus GALLUM. At persemite , ne id negligatis. Quod equidem omnes de sacrificio interpretantur facto ab Socrate fisculapio. Quam male autem, ex pervia prosecto animadvertione nosci potest. Quis enim adfirmare velit, Hominem Patriorum Numinum irriserena, ob idque morte ab omnibus Civibus damnatum: Quis hominem credat, extremo etiam in periculo securum, dc propositi tenacem, quem demum impavidum abstulit Cicuta , sacrificium obtulisse aesculapio λ Non id verborum emphasis, non id evincunt ejus vitae ratio,&quae inde sequuta reseruntur. Gallum auiatem .aesculapio non morituri homines, sed sanitati restituti pristinae offerebant. Itaque credere par est, Socratem se argenti debitorem esse recordatum alicui cui nomen AEscuis

lapius squis ignorat enim Deorum nomina suisse aliquorum etiam nomine mortalium λ De Judaeo agunt Acta Ap

ι, ο,udiri: s 3 & S. Paullus in Epistola ad Romanos salvere

jubet hominem videlicet nomine MERCuRIUM.

82쪽

Commentarius. 13MERCURI os immo frequens, uti observatum malchio, si

suos Graeci Sophistas appellabant; quare cur non & Medicos appellaverint e Reapse Octavius Ferrarius, Jui totus in veteri erat no Dina efferendi ratione retinena, suae Medicos artatis bEsCuLA plos appes abat . nam, inquiebat a in recentes AESCI LAPil tale confectis, ac pane animam agentibus colo em sanguinem inducere temtant, ac pauentia εn ipsa mονte ova purpurisso obaeucunt, nailli egregii Mangones sunt , non Medis . Plures Mortalium denique fuisse nomine AEsCOLApios Fabricio ostensilira . 's 3 in Socratem, inquam, suspicor se argenti debitorem recordatum homini , cui nomen AEscii lapilis , extremis illis verbis solvi praecepisse debitum , quam sane agendi rationem cum ceteris ejus convenile actibus.neminem Clam est . Nummum vero aliquem , seu aliquod nummorum genus fuit se apud Graecos GAIi.uM appellatum, pervivincreditu sane facit eorum , uti & Veterum ceterorum mmos, Numismata illorum appellandi Nominibus Bruto rum , quae in eisdem insculpta visebantur. Zenobius in Proverbiis r B ς ιγώ γλωτrης Παρο μία emi τη sam

In eos qui Ibere loqui non possunt. Ab Atheniensium numisemate, eui Bos 'ressus . sui enim muneVibus eorrupti , ii fere muti sunt. Paullo aliter Iulius Pollux: Enοι Δηλ ων,

83쪽

De Forens yia. Baecina

-γγυζω σια---. Iὶ Nonnulli Deliorum , non Athe .emflum , proprium quoddam Namisma esse Bovem intelliunt. Heiae quoque dictum esse Proverbium Bos linguam consce dit, quum quis argenti caussa tacait. Recte autem eam Nua inismata insculptorum appellandi nominibus Brutorum rationem ceteris dixi asserendam etiam Gentibus. Cori thi nummus eudebatur Πωλος Equinus Pultas appellatus ,

quod Equi Pegasi sermam haberet impressam , uti ex Libro Pollucis Nono explicat Casaubonus 3 a in Idemque, Ezechiele Spanhemio observante , apud Colonias videre fuit a Corinthiis deduetas. s3ὶ Quod autem Geneseos in Libro emptum legitur centum agnis, Apostolorum in Aetis dicitur emptum pretio arsenti s quod nempe de Numismate intelligendum Agni imagine inusnito , ideoque AGNI nomine appellato. Reiae Drusius ad illum Geneseos locum , AONos dicit nummos agni figura vel imagine si. gnatos. Ita multi putant, & potest verum esse . Nam is & aliae Gentes idem fecerunt. Sic nummus apud Ath is nienses Bovis imagine signatus, BUe dicebatur. Similio ter Corvus apud Basileenses moneta erat Corvi habensis effigiem . Η ie Aquilas, & Leones insculpunt , unde is & nomen sortiuntur. Noti sunt Daleri Leonini, sed Anis geIoti ab Angeli figura nomen accepisse putantur. Como jectura haec eo crmibilior mihi videtur, quod Iacob pN' is cuariam exercuerit. Nam Pastor, si pecoris imaginemis imprimat nummis suis, nihil mirum .,, Hare Drusius, quem illustris alius Commentator, Amama nempe, sequu- is tus examussim est his verbis: is CI. Drusius arbitraturis nummos fuisse Agni imagine signatos, quod Priscis non

,, fuisse

84쪽

Commentarius. FIis suisse insolens docet. Argivi Lupum, Thessali Equum , is Cyziceni εc Lycii Leonem, Rhegini Leporem, alii Ceris vum, alii alias Pecudes, nummis impressere. Apud Mis thenienses nummus erat Breis imagine signatus, qui&is Bos dicebatur. Servius Romanorum Rex Gvum ovium-

is que imaginibus primus signavit aes, nnde & forte pecu- is nia dicta. Alii , ut Macrobius, id Iano attribuunt. In is Deliacis spectaculis si cui munus dandum erat, teste Juis lici Polluce, a Praecone proclamabatur, tot ei Boves dania

is dos . Addit ille in Draconis Legibus exstare Legem

is eo sensu dixit Vulgatus emtum nummis quo Athenienis ses dicebant centum Boves , nihil culpo, hac praesuppo- ,, sita Conjectura nummos hos Agni essigie fuisse signari tos. Hodie videmus Numismata Aquilarum, Leonum, is &α efigiem habentia, & Corvorum, unde Corvi Basi- ,, lienses .Frisii orientales quoque nummum habent, quem ,, Ovem vocant. ,, Haec ille. Jam vero ostendendum mihi haud superesse arbitror, Numismata Graecorum bene multa fuisse olim , GALLI i ine insignita , infinita nempe colligi ex Auctoribus possunt, quae aut de re Graecorum Numismatica, aut illorum de Antiquitatibus scri serunt, praesertim ex Cl. Spanhemio de Praestantia &Usu Numismatum agente . IJ Itaque & alitis nomine potuerunt eadem insigniri, unde haud extra rem colligere posse

videamur, moriturum Socratem non de alite, Ied denumismate loquutum, quod .aesculapio nescio cui , homini certe, praecepit persolvendum. XXXVIII. Hac vero interpretatione, hujus sive comiectationis haud obscura luce, viam demum sterni posse arbitror carmini Sophoclis explicando, quod, Geniorum existentiam ostensurus, adtulit Plutarchus, sive dum plurima Diis tribui contenderet, quae Ipsis evenire haud posse existimabat, raptus nempe, Occultationes exsilia, servitu

85쪽

tes, cetera demum, quae de Geniis modo posse dicebat ad. firmari . Scribit ergor Ου Θε- ῶσιν ἀλλα μόνων παΘ

ταρ ων δ ιν ποῦς ἀνιωτα c. r) is Non Diis isthaec ,, evenerunt, sed Geniis, quorum casus, ob virtutem ips is rum & potentiam, memoriae sunt proditi, & neque is schylus recta dixit: Castumque Apollinem extorrem Caelo Deum: is Neque Sophoclis Admetus: Hune Gallus molamem ad lapidem duxit meus. ,, Longissime autem averitate aberrant Delphorum Theo- is logi , qui putant hic aliquando Apollinem cum Drac is ne de oraculo decertasse: patiunturque ista dici a Poe-is iis & oratoribus in Theatris de palma contendentibus, ,, ac quasi dedita opera testimonio uio damnantibus ea quae is ipsi in sanctissimis agunt Sacris . ,, Admeti porro Gatiar Deum ad molam ducens, nodus est hoc in capite solvendus. Jam vero notissimum ex Fabulis, Apollinem Admeto servivisse, esto haud Mythologi conveniant in caussa adsere da talis Servitutis, uti apud veterem videre est Euripidis Scholiastem ad Prolosum Alcestis. Id necessitate & inopia compulsum Appossinem caelo extorrem praestitisse nonnulli dixerunt, pRETIO iccirco ab Admeto filisse, ac MERCEDE conductum. Clemens utique Alexandrinus ceteros inter MERCENARIos Deos Apollinem etiam recenset ι &apud eundem Panyassis Passa Ceres, passusque insignis Mulciber, estque Passai Neptunur, passusque est PHOEBUS APOLLO

86쪽

Commentarius. 1 7 Mortali δρ suas operas MERCEDE Iocare Passus Marsque ferox iraso a Patre eoactus.

Hunc igitur in Clementis ae Panyassis sensum Sophoclis

carmen enarrandum ducimus , ceu dicere Admetus voluisset : Hune nummus molarem ad Iadipem duxit meum, GAI LUM usurpans loco nummi , quod aliquod numismatum genus, illius ex impressa figura alitis , vocaretur Gallus , ea videlicet dicendi ratione, qua Lex erat de penden is decem Bobus , & ager emptus dicebatur centum agnis 3 unde Consequatur , vocem αλ rtoa non a Socrate modo , sed etiam a Sophocle , numismati cuidam denotando suis Ieusurpatam. XXXIX. Non bellicosum vero tantum hominem , aut Virginem, Conjugem, aut nummum significavit aliquando vox profecto ambigua ἀλέκτορ, sed etiam TUBICINEM, seu PUCCINATOREM , atque BUCCINAM . Et de BuCCINATORE quidem testis Athenaeus , apud quem Demades celebris Orator pusuetum Atheniensium Tubicinem , pubticum esse dicebat Atheniensium Galium. Διαάμ: ό ρήτωρ οῦλεγε π α κοινον 'AΘ ων αλεκφρα ν a in eumque popularem fuisse quendam dicendi morem arbitror, quod irequentissimus ejusdem fuerit Comicos apud Uates usus, videlicet apud Aristophanem . Xanthiam Servum quen

dam hic inducit Auctor suo de Hero qui Judex erat

talibus querentem r

87쪽

Celebrat Tribunaleforum quantum pote: Tum judicandi amore sasrat, ac semis , Si prima Iudex non premit subsellia, diuque somni ne quidem eiceum videt:

Si forte eonnivere eapit, at volat Huc an us usque er totus est ad Cleodram. Tantam tenendo calculo assuefactus est , Dighos tit exestatus hos tres contrahat , Ceu tur acerra imponat in novitanis.

Si forte scripta vidis ad quasdam fores Hae verba , Biatas Pyrilampis visus est: Tam pro suo addit move, bellas Iscus est. Aitque GALIDM s Praeconem ) signum dantem vespere Argento ab ios esse corruptum Reir, Ut me tet se serius quam usus velit, Convenit igitur hic cum Demade Aristophanes, Fori Tu-BICINEM, Fori O ALLUM elegantissime appellans . Et nonnullos quidem scurrilitatem aliquam hoc audivi suspicatos in loco, hyperbolem esse adserentes quae Graeci Scholi stae videtur etiam opinio ut Spectatores in risum solutos excitaret Aristophanes, quod Comici sibi potissimum

88쪽

Commentarius. I sproponunt. Verum si voce illa Gallus, Fori ad Tullicis EM Xanthias haud respexit, qualis Obsecro, Galli alitis, aut

ejus vocis, concipi potest nexus cum Foro , cum tempore

Reos iudicandi λ Tota scurrilitas in eo certe sita esset, quod alitem diceret, ab ipsis filisse corruptum Reis , ut serius se excitaret, quam usus posceret. Ast vel stertente Gallo quis adhuc ambigat, Auroram advenire, aperiri Forum, Reos in Iudicium vocari Itaque Xanthiae verba ad Tu BICINEM sunt Fori reserenda, quem Herus ex libidine iudicandi suspicabatur ab ipsis pecunia suisse corruptum Reis, ut serius quam usus posceret aperiendi Fori signum ederet . Non videtur autem debuisse de alite Herus queri, intempestive, & extra statas horas plurimum clange te , de illo , qui aurora modo , modo adventante stridet vespere, de illo, qui nunc semel modo bis, terve etiam , aut millies, aliquando semper, aliquando canit nihil, illis demum de alitibus usu non potest adfirmari, quorum tacente uno, tacet etiam alter, aut uno contingenter clangente, pudet alterum tacerer heinc ire & redire sine fine v ces, & nullum quieti esse locum. Hocce reipsa ex mol stissimo infinitum contracanendi modulo, dum de ratione

ageret, qua Seni esset Respublica gerenda , exemplum o

time eruit Pilitarchiis, quo graves Homines a Contracii cendi studio in Concione deterreret . Hoc modo etiam, i quit, Senex oratione utetur , non identidem adSuggessumproiatiens, neque Galli in morem CANENTIBUS CONTRA CANENs,

neque colluctando irritando verecundiam ipsi a Ianior lux desitam e ranans , neque iis studium ingenerans, consuetudinem refragandi , sed nonnumquam iis suam sententiam pugnanai facultatem concedens , assens sise , ct nihil curiose inquirens, ubi id , de quo disputatuν non habet magnum

89쪽

καλα, e πρὸ πον. TUBICEN erat igitur, non ales, dato clanges tempore GALLus Aristophanis. XL. Nam Tubicinem ejtismodi dantem Concionis signum vocat rursus ille Gallum , quem iterato clanxisse fingit , ex Atheniensium more , quorum Buccinator semeI ad ,κ- κλωψίας , uti ad Κυαoe, ordinaria videlicet ad Judicia , aut ad statas Conciones, Tuba signum dabat, bis autem clangebat ad Συγκλκας εκκλησίας , quas & Κατακλησίας appe labant , ac Κατακλησίας, ad SUBITARIAS nempe super non.

nullis magni momenti rebus CONCIONEs, si quando subitum aliquod inexpectati ina, ancepsque Bellum, de quo decernendum seret, immineret, aut Civilia quaedam, citiusquam statis effici in Concionibus datum esset, expediri postularent. IJ Incelebri igitur Foeminarum, quam Graecorii in pro ritibus Aristophanes simulat Concione, de mercede loquens, quam sperare non poterat, qui ad Concilium

Θήρα- a ) signo dato serius venisset, hisce Actores inducit suos loquutione , qua de agimus , verba

commutantes:

Bl. Neque ego capiam mercedem) nune Jensi Chr. Undest Non pol, etiamsi eo pro fetur esset , eum secunda vice GALLus s Praeco)sonum dedit; ob nimiam videlicet, insolitamque Judicum, qui ad Com

90쪽

cimmentartas . 6 Ieionem venerant, seu poeminatu iit copiam s quarum una idem ad Concilium pergens iam antea dixisse sinati latur . .

Itane eundi tempus est 3 Praco enim modo Nobis procedentibus iterum coeeurriit. Uides ad Kατ-κκ-ίαν, liniversi nempe Populi cogendam Concionem, repetitum Tubae sonitum. Vides vocem αλεκ-- , Galias Tubicini aut Buccinatori denotando , verbum κεκοκκυκεν qui Gallorum modus) Buccinae sive Tubae modulo significando, usurpatum. Graeculus, lateor, Scholiastes metaphoram hoc in loco potius ad nomen Κ, im', quam Verbum ad κρα-κιπιν scripsit esse reserendam s quod ante diem esset Foeminarum Concio. Quasi vero convenire an te Lucem reipsa non consuevisset Areopagiticus Senatus , quali mane reipsa non fuissent αηλυγμα -- δίκας,

uti videbimus ex Testimonio Historico Plutarchi . Obstat

certe Graeculi opinioni recentiorum auctoritas Interpre-.tum, allegoriam non nomini, sed verbo asserentium. a Infinitum autem miseris aevi medii Graeculis praestant in Antiquitatibus primorum enucleandis temporum Scriptores illi, qui a renatis Litteris antiquissimos illii stravere Uates . Graeculi, aut ego fallor , haud mali aliquando sunt Grammatici, praeterea profecto nihil. Scholiastae obstant interpretationi Dramatis etiam, seu Comoediar Leges, quas Aristophanem calluisse indubium. est. Quum enim Satyricum adversus Rempublicam Platonis tunc ipse, videlicet.

A 'Eκκλωσα es ritic agat , veram aemulari debuit, dilucularem nempe , uti in Acharnanensibus etiam facit, Atheniensium Concionem , verum repraesentare suis cum ritibus

Concilium, ex noto , uti Venusinus ait, s 3 in fictum carmen sequi, topica uti phrasi, atque ethnico illo dicendi modo i) In Conciliatricib.