장음표시 사용
151쪽
fit boneflorum quidem faciorum sim et Esum: turpium autem , res rura n- Δι. xiiletur igitur Violentum esse id, cuius principium extrinsecus xenit . adiumenti nihil adferente ad id eo, cui riuial ibita est.
A Dolet etiam aliud,quod magis declarat eos sibi indulgere cum siquἰd umquam rectc, honesteque gesserint, velint se esse auctores eius facti: siquid autem turpiter, in alias res causam reiiciant eorum facinorum e seque ponant extra eulpam: Repetit autem quod suprx dixerat, ut insul litatem eorum declaret, qui contra definitionem illam, & quasi decretum, dupliciter Peccabant, cum rerum honestarum se auctores iacerent: contra autem turrium, quae ab ipsis proficiscebantur, res exteriores, idest aut suavitatem aliquam, aut pulchritudinem causam esse vellent.
Quod autem ter ignorationem fit, non ente quidem omne gessum est: ab
inuito autem ilia , quod es it Lurem , quo paenitet fecisse eum qui fecit:
qui enim per ignorationem quilibet fecit, non aegre tame eri inecflomachatur id factum ,s Onte quidem non fecit: quomori enim, quo)nesciebat neque contra inuitus, cum Vsum nihil Luato eius igitur qui agit ob ignorantiam: is qui-άem, quem paenitet scisse , inuitus sedetur: tile autem, quem nihil paenitet,
quia abus est, non stente dicatur fecisse : postquam enim aegeri melius ea ipsum suum propriumi nomen haιere , .
NON sinit errare quosdam, qui putarem, quidquid fit, propter ignorantiam aliquam, fieri ab inuicis : docet enim hoc falsuin elle, declaratque , quae ipsorum existimari debeant ab inuitis & recusantibus geri, & quae minime a talibus. cumirius concellisset. appellari illa debere sponte gesta. Probat autem utens signis quibuidam, quae hoc planum faciunt: enumeis igitur eorum, quae non sponte agunt homines, ea, quibus comitatur inolestia, ac dolor, paenitetq; ipsos iecille, procul dubio ab inuitis gesta sunt:contra autem qui propteri norantiam facit aliquid, neque ipsum dolet, nec stoin chatur id tactum, sponte quidem fecit te.dici non debet: quomodo enim inquit, quod nesciebat, existimari potest sponte fecisse:alia autem ex parte neque inuitus, cum ipsum id non doleat. Quare inquit, ut diastinguamus rem, oliendamusque quid consili j nostri sit de hac, eius, quod Seritur propter ignorantiam, ille quem dolet; nolletque a se factum, inuitus videtur sectile: quem autem non paenitet, cum plane sit alius, dissimilisque ei dicatur non sponte fecisse, voceturque inde, quod tamquam nomen ipse fingit docendi causa r purgat enim se aliquo modo,quod nomen hoc nouatit: melius enim esse dicit; accommodatiusque erudiendis hominibus, cum discrepet a superiore, suum ac proprium nomen ipsum habere .
Abu , i etur autem per ignorantiam agere ab eo, queIest ignstrantem e- Irius enim , vel ira commotus per ignorantiam agere non Videtur , sia propterram quamiam carum, tuae dictae sunt non sciens autem, sia ignorans r
152쪽
In III. Librum Arist de morib. Ia yignarat igitur omnis improbus homo, quae agere oportet, a quibus si iram temperandum est , m propter huiusicemodi peccatum mortales iniussiti sunt, oe omnino ma ι e ciuntur.
v aD Ea AT accommodatum esse huic disciplinae, vel necessarium potius, scire, non unum atque idem esse, agere aliquid propter ignorantiam, & agere ignorantem: quare ostendere id, docere voluit: ita igitur agit, ac quid discriminis inter has res sit, declarat .s aut temulentus, & magna ira percitus agit quippiam, non videtur id agere per isnorantiam, sed ignorans: causa enim est eius facti ebrietas, & ira: non facit autem id intelligens, quod agit, sed ignorans: temetum enim,& ira impedit, nec sinit eum videre, quod facit. verum aucem declarat hoc esse, documento quodam in viaIuersum certo: ignorare enim omnem prauum hominem ait, quae facere rectum est, & a quibus se abstinere oportet ; ob quam in scitiam atque errorem mortales in iusti fiunt, atque in omni alia culpa, scelereq; volutan- tutavi enim cum iniustos illos fieri sgnificauit,vni villo ipses amnes euadere docuit,lta caaddidit,& omnino improbos,in ceteris omnibus ipsos peccare significauit.
Cessum autem ab inuito dici Lbet, nonsiquus ignarat id, quod conducit non
enim ignoratio , quae manet in electione, causa eis, ut aliquis invitusfecise H catur, se prauitarιs, neque etiam ea, quae in uniuersum e 3 ituperantur e
nim ol hanc, si ista,quae rerum singularium e B, in quibus, ct circa quas actioco fuit: in his enim miseri yilia existit, σ huic ignosci solet: 1ui erum huiuscemodi aliquid ignorat, is inuitus agit.
et hoc etiam additum est ad liberandos errore illos, quἰ existimarent InnItos sacere eos. sui ignorant id, quod prodest , ac feti ab Ipss debet ideoque se arbItrantur dignos,quibus ignoscatur: non enim hoc verum essu docet. Ignorationem enim harum rerum inquit , cum sponte suscipiatur, volentesque quidam ipsam amplexentur, emcere dicit homines prauos, causamqtie elle vitiorum, non valere quicquam ad indic dum, eos inuitos fecister poterant enim inscitiam illam eijcete a se , sue viam illi, ne inreperet in pectus eorum, obstruere . Adiungit etiam, quemadmodum haec non purgat ipsos, vindicatque a crimine. ita etiam ignoratio rerutra uniuersarum idem non praestat: cognita enim ec percepta omnibus ea est e debent; cuius rei argumentum est, quod qui ignorant illa vituperantur, ne dum excusentur, ac parum. aut nihil peccasse putentur. In XXIX quam lione Alexander qua copiose probat, vitia in nobis posta este non minus atque virtutes, hoc etiam argumento utitur. & paene iisdem verbis: inquit enim rerum honestarum, de utilium Ignorationem uniuersam, causam non esse. ut qui in illis labitur . existimari posist, inuitus secisse, neque gignere quod hie α. i, vocatur, sed parere trauitatem, Se ut hiaquoque locutus est, quae autem inscit a iuueti ataue opituletur, ostendit;Igno latio autem illa est rerum . quae singulares sunt, ac particulatim fiunt, quibus in rebus factum ipsum manet, de quae to inquam eonficiunt orbem illum : in parte quapiam quatum qui lapsus fuerit, misericordiam adipiscitur, de dignus habetur, cui ignoscatur: qui namque quippiam horum ignorat, in eoque tractando peccat, Invitus facit.
Fortas igitur deterius non erit distinguere ks, quo, σ quot sunt, σ quis igitur, cor qui , σ circa quoZ σ in quo agit: interdum autem oe quo, ceu in-
153쪽
Erumento, oe cuius rei causa veluti gratia salutis σ quom erio uti leniter λ
Cura tanti momenti res sit; tantopereque variet Iudicita eorum . quI existimaturi de his rebus sunt, scire, qua ignorantia oppressi, in aliquo peccarint: significaritque illis ignosci aliquando solere, qui nescierint partem aliquam eius facti inquit. sortasse alienum non esia se explicare ea facta, definireque, quibus ignoscitur saepe ob infirmitatem humani ingeni j: neque enim omnia sciri pollunt, sue quia nihil certi, definitique est in natura rerum, quae materia sunt huius disciplinae, & ut quaenam partes illae sint, ita etiam numerum ipsarum ostendere. Primam igitur earum elle inquit, videre, quis sit, qui fecerit, alteram autem, quid se stet it, tertiam, materiam, dc in quo genere rerum versatus sit, quam etiam alio nomine sinificat, idest in quo . Nec tamen me fallit, Argyropylum accepisse aliter, putas teque in quo, valere locum, ac tempus . Addit Aristoteles , aliquando etiam aperim viam veniae illud, quo scilicet usus est, qui nocuit; malique aliquid attulit: sed ipse declarauit, quid intelligi voluerit. illo pronomine; esseque I pitum inquit instrumentum: quintum, quod idem praestat, est finis, cuius inquam gratia id sacit: si lutem enim dare vo
luit, non necate : extremum est, quomodo, quod etiam ipse explanat; dicens veluti se sim, placideque, non vehementer.
Cuncta igitur haec nemo ignoraret, nisi insinus sit: persticuum autem ess, quo neque eum , qui agit: quomodo enim semet 'sum' quod autem agit, ignorauerat aliquis, ceu qui dicunt , aiunt excidisse sibi, vel se nescissi lea arcana fuisse quemadmodum Meschylus masteria vel monstrare volens s manibus a
misisse, xt is qui catapultam.
os T E N D l T usu venire non posse, ut quispiam uno eodemque tempore cuncta haec ignoret, nisi forte qui in tanto errore versetur, insanus sit; nam, qu In omnia valeant, si igia rara fuerint, ad raenam declinandam , aut saltem minuendam, dubium non est: nulla enim alia de causa posita hic ab eo, atque enumerata fuere. Exemplis autem ipsa nunc aperire , atque illustrare voluit, ac quemadmodiam non arbitrabatur fieri poste, ut aliquis simul cuncta ignoret; ita etiam ut nesciat. quis fuerit auctor eius facti, cum ipsemet sit, qui ita se purgat, & transfert aliquo modo culpam in aliam rem, quae ipsiam fefellit. V t autem allirmauit fieri non poste, ut aliquis ignoret, qui secit, cum se purget, nec famam in- fictetur , ita contingere poste, ut ignoret, quod fecerit: id quod confirmat peruulgata voce, qua utuntur oratores , cum verba faciunt aliquando reprehensi, quod aliquid non satis apte dixerint; aiunt enim tunc sibi verbum illud excidit te; Hoc ex prellit M. Cicero cum Fufium Calenum insimularet in X. Philippica, qui dixerat in senatu litteras M. Bruti recte & ordine scriptas videri: addidit enim : Quod verbum tibi non excidit, ut saepe fit, fortuitum : scriptum, meditatum, cogitatum attulisti. Nam, quod ad verbuin Graecum pertinet, quo auctor hic vix est, Demosthenes quoque xi me vocavit aliquando oratores, & qui verba faciebant ad populum Athenientem, ut in tertia Olynthiaca duobus locis. Alterum exemplum esteiusdem errati, nati ab ignoratione . cum quispiam , cui sorte arcana & quae clam profanos este debent, ediderit, se defenderit. direns. senes iste ea vetita est e. ut se purgauit Aeschylus; qui in sabula sacros quos lani ritus imprudens enuntiarat, de qui non initiati sileri debebant. Meminit huius causae Clemens 'Alexandrinus in I I. Stromate; dixitque, illum in Ariopagum vocatum, a iudicibus illis seueris absolutum fuisse'; eum planum secti set, se ἰnitiatum non esse : quomodo iet tur potuit peruulgare sacra illa, quae ne se Iebat 3 siue inquῖt, iaculum ostendere volens, rationemque ipso. seriendi in onstrare i imprudens emisit illud ,α interfecit, quem nolebat. Huiuscemodi autem est illud, quod in usu positum veterum iurisiconsul- lorum, commemorauit M. ero; cum tamen aliud tunc constituere vellet exemplo illo,
154쪽
In Ill. Librum Arist. de morib. 12 3'
. si telum manu fugit. Iuuat me magnopere, quod intelligo ex hoe loco Dionysium Lamiabimini me valde amasse, doctum hominem ; ex merito ab omnibus laudatum, quod aliis etiam locis perhumaniter fecit. Sed, quod vellet me casunt pronominis emendaste, ac pro hie dandi casu --: scriptille; vereor, ne lectio Graeci interpretis, unde arbitrothoc ipsum hausisse, eum deceperit, in qua sane illo modo excussis est, sed ego nactus sitin exemplar antiquum , in quo tamquam scholion , declaratio illa adnotata est, in qua sera e accusandi casu legitur. Praeter quam quod in omnibus antiquis libris Aristotelis,
quorum numeras magnus in manus meas venit, constant et illo modo legitur. Quomodo igitur potuit a me tantus consensus iturorum non probati
Furare autem posset aliquis, tum quoque hostem esse, veluti merope or=
eulum anulumferreum in suomo habere,quod tamen aculeatum erat, et lapi
dem lumicem es,GT cum obsalutem dandumserisset,Obtruncas, cy' ouendere
volens,veluti,fui summis manibus certant, ferirent *tique .
Ex EMνLUM hoc primum est aliculus, qui ignoret personam . duo vero, quae statIm se quuntur, eius exempla sunt, qui labatur in materia, inquit igitur. Putaret etiam aliquis lilium hostem elle, in quod graue malum paene incidit Merope, quae Crespli Ontem , ex se natum, rata hostem esse, & interfectorem hiij, obtruncare voluit, securiinque iam in caput eius sustulerati secissetque prosectb, nisi ab eo impedita foret, cui vetitas eius sa ignota non erat. Tetigit hane rem Plutarchus in secundo libello λ σαν is, qui ctiam commemorauit vocem , quam ea, plena odii. edidit in illum falsum hostem . cum iam plagam inflictura essessimulque motum animi magnum, qui inuaserat pectora spectatorum, timentium, ne senex ille praeuenitet impetum brachij, atque ictum. Errat etiam ille, qui putans, quem iacit in propinquum. elle pumicem , cum si lapis, imponit ei graue vulnus, siue interscit, nec non etiam labitur, sallitque ipsum materia, qui aliquem percutit spiculo, euspide instructo, existimans Ipsum in summo pro cuspide anulum , orbem ue habere. ad plagam infligendam minime idoneum . qualia videmus fabricari , alijs usibus accommodata. Eiusdem generis iacula, in libello de arte equestri. Xenophon appellauit i O , cuius haec verba sunt. ις. πια Tuobus autem his exemplis addit tertium a de quo auctor eius incommodi se purgat, factumque defendit, a fine i fgniseat enim se longὰ alium finem habuisse , atque , ut eum conseruaret, se, quod fecit, praestitille, non ut necaret. Hoc pacto se defendere Deianira potuisset apud virum sue iudicea, apud quos eausam diceret, sed aliter illa se eripuit e manibus irati viti: dolorI enim suo muliebri illa mederi cupijt tunica, quam ei mist, non
Herculem, quem valde amabat, crudeliter interficere Reliquum est exemplum alicuius, qui ostentire volens . monstrareque rationem exercitationis cuiusdam corporis, grauitet percussit, quem erudiebat: genus autem fuit exercitationis, acrochirismus vocatus, α - - vero est in illo se exercere ipsumque tractare, in quo ut ex hoe loco percipitur,sacile fieri poterat, ut alter eorum grauiorem plagam , quam vellet, aduersario insigeret; manibus autem solis haec concertat Io. sue yielius summis tractabatur, ut nomen ostendere videtur, quod ei impositum fuit. Disseruit de ipsa diligenter, eruditeque Hieronymus Mercurialis, atque id duobus Ioeis in suis libris de arte gumnastica. maiore in visse, honoreque habita apud veteres illos, quam nostra aetate illa sit. A megis et M αγίρω ob me, ea e ς ἡ-ο τυ me N αγνοMari α--η ι - - ω μαλι εἰ πὰ -υ-ατοις. - dimm K δεκει. ea die
Cum igitur circa Lee omnia ignorantia sit, in quilus assis: iste qui horum ab Iuidignerauerit, insitus ridetur feci , c maxime in hu, sis e principem
155쪽
Iocum in s tenent: principem autem locum tenere inhu Uidentur ea, in quilus actio manet, oe istud, cuius gratia. eius igitur, quod talem ob ignorantiam Aiacitur ab inuito gestum e praeterea oportet actionem tristem. plenam doloris esse 'paeniteres eum, qui fecit.
Cor et v Dir Id. quod dixerat: In omnibus partibus facti, quas exposuerat de quae conficiunt ipsum , & quasi cingunt, locum habere ignorantiam : eosque, qui ostendunt. se inscitia eorum peccasse, adserte quod valeat ad ipsos purgandos: duo tamen indicat. quae maiorem vim habeant adveniam impetrandam, seque crimine ac paena liberandos: inuitosque demum feci se ostendendos. Illa autem sunt, res, quae sunt tamquam materia, B: sundamentum facti, & finis ipse. Addidit etiam aliud, quod ex omnibutignorantIae signis plane declarat rem illam ab inuito gestam, si factum auctori eius parit molestiam, doletque ipsum sectile.
Cum sit igitur ab inuito factum id quodviolentum est , mper ignorantiam gelum ,s Onte factum xiaeri posset illud, cuius principium in i ., qui erit, manet ni Hi gente singulis res, ac partes illius fassi.
V T sedulo declarati t quale sit, quod geritur ab hom nibus inuIlIs : docuitque ipsum esse. quod faciunt, adhibita sibi vi & eoacti, siue propter ignorationem elus facti; ita nunc instituit tradere, quod faciunt homines sponte sua, a contrario utens argumento. Videri posset isitur inquit,sponte factum, illud, ius initium iti ipsius manu ac potestate, qui facit, positum sit: ita enim probabitur vim non est e adhibitam; & qui praeterea sciat partes eius facti cunctas: nullaque earum ipsum fallat, quod valebit ad demonstrandum, eum inscitia ductum, quod gellit, non gellille
C v M constituisset hoc diligens magister, sciens Inueniri quosdam, qui de Ipso aliter senis
tirent, habitos doctos viros: putarentque res non nullas, extra nos positas, necessitatem hominibus imponere sibi parendi, accurate disserit contra ipsos : utiturque pluribus argumentis, modeste tamen ordiens hanc disputationem : inquit enim, eos ibitasse non recte ex istimare, elle ab inuitis gesta, quae ira, aut cupiditate impulsi quidam faciunt: hi enim motus ait animorum ortum ducunt a re interna.
m saetandiar. εχπων αQων ζωωνευ ἰως naean: GV s a Io . Frimum enim, nullum ceterorum animalium quippiam Ponte sua secerer, ne tueri quidem .
Si concederetur hoc inquit, sequeretur, quod aperte salsum est . ut nullum aliud an Imal praeter hominem, faceret umquam aliquἰd sua sponte: nunc autem videmus pecora sponte sua accedere ad fluit os, saltusque, ut sitient sitim, ac famem: & si enim pastores greges ovium, armentaque potum agunt, cum pastae sunt; eodemque pacto in pascua: illae tamen non inuitae proficiscuntur, liberaeque ut seris contingit, odem accederent. Ad Iun- sit et lain pueros nihil umquam sponte facturos, qui ea aetate similes sint beluis: neque enim adhuc ratione utuntur. Hoc etiam argumento usus est Alexander in media quaestione X X XIX, quod iisdem paene verbis exponit, certe idem prorsus Ostendenti-
156쪽
bus: InquIt enim. Praeterea si ea, quae aguntur vi horum, idest excandescentIae ac cupiaditatis, ab inuitis gesta existimanda sunt, nulla neque animantium earum, quae sine ratione sunt, neque puer ullus, sponte aliquid geret: Causam tamen ille eius sententiae attulit, quod non fecerat auctor, cum satis aperta foret: ait enim : quae namque ab his geruntur ob unam aliquam rerum harum, quae geruntur ab ipsis, cuncta geruntur.
Deinde virum nihil stante agimus eorum,quae agimus impetu cupiditatis, velisae: an quae honesta sunt,s onte e turpia autem quae inviti, an ridiculum hoc est, cum isa causa sit.
I CYNDv M assumentum est, quo idem probat; quae geruntur ab hominibus comm to animo, non heri ab ipsis inuitis. quasi autem Interrogat aduersarium : poscitque, ut sibi respondeat. virum cuncta, quae agimus cupiditate incensi, siue commoti ira, agamus inviti, sine discrimine ullo, an diuersa ratio sit horum, ut scilicet velit, recta te honesta agia nobis sponte: contraria autem his, ab inuitis ὶ quod statἰm refellit, irridetque, ostendens hanc sententiam esse nimis sui amantium, laudique suae studentium , cum una, eademque causa amborum sit, quorum altera plena honoris: altera vero assinis maculae, ac turpitudini.
Absurdum autem fretas affirmare a nobis inuitis agi ea, quae appetereeportet Fouct aeutem, oe irasci ob res quasdam, oe cupere quae ambu corporis Fanitatem dc scientiam bonarum artium .
I x R T i v M hoc argumentum est, quo itidem declarat, stulte senseros illos, quI putarent, quae ab hominibus geruntur. ira. aut cupiditate inflammat s. geri ab ipsis inuitis r Ostendit enim incommodum quod inde quoque sequeretur: id autem est. futurum prorsus eia se, ut non pauca, quae decet facere, ac rectum est, fierent ab Ipsis inuitis; quia autem hoc, quod inde sequitur, falsum & insulsum est, Insulsum etiam sit, necesse est illud, cuius hoc 'sit consequens, idest quae fiunt ab iratis, & libidine aliqua compulsis : Exemplum autem ponit eorum, quae recta sunt, & ratio docet, ut cupiamus, valetudinem , & scientiam honestarum artium: nam oportero etiam nos aliquando irasci, iam significatum est, & ple-hias declarabitur.
Δοκῶ A, τα ό c. ci ζMα, Λ mρα επ:- δἐ κ τωγγμα,, οῦκα. Videntur autem, quae inuiti agimus, dolorem inurere: quae autem incensicupiditate, iucunda esse.
s a Q. T v n superiore ordine hoc argumentum; InquIt igitur. Quae inuiti sacImus, de necellitate eorum serendorum nobis imposita, eum dolore, tristesque facimus: quae vero cupiditate allecti. desdeiiooue illarum rerum potiendarum cum voluptate gerimus: qu te elim diuersos motus in nobis pariant, non possunt eadem exIstimari, de ab eodem fonte manare . Verseulus Eueni confirmat priorem partem huius. quod trad tur hic ab Ariastotele; cuius sententiae st. Quidquid coacti facimus. & necellitate nobis eius rei gerendae imposita, quamuis id sua vi iucundum sit, seri tamen subito molestum , de odiosum.
157쪽
mplius autem quid Iisserunt interse,ab inuitu facta esse suae ratione aZministrata improbe sunt, siue impetu irae: xtraque enim fugienda sunt.
Qui N TvM hoe est argumentum auctores inquit huius sententiae , quam studiose refellit, volentes opitulari humanae imbecillitati: aditumq; mortalibus aperire ad veniam im- . Petrandam, excogitaram hanc rationem; aiebantque , quae ab hominibus improbe gere bantur, correptis ira aut cupiditate, geri ab ipsis in v tis ; quare dignos esse, quibus igno-l ceretur. Confutat hanc opinionem hoc etiam pacto Aristoteles, ostendens nihil iuuar: Usos commentum hoc, quia tam peccant, qui admittunt culpam aliquam ratione ac conisilio, quam qui parentes irae, aut libidini in eodem flagitio volutantur: ambo enim hae .sugienda sunt, Ac a nobis amolienda, si volumus esse integri, & a paena legum vacui, ac
igitur fuerit ponere haec in js, 1 e ab inuitis notu geruntur.
5 E x T v M hoe argumentum atque vitImum, quod aliquo modo aptum est a proximo superiore t cum enim putaret princeps huius opinionis allignari culpae tantum debere quae aliquis ratione, de consilio improbe admisisset, videbatur existimare, motus turbidos an, morum Droprios esse beluarum e neque attingere humanam naturam , id , quod nunc auctor refellit: falsumque esse docet: ait enim perturbationes motusque vacuos a Iatione , non minus eadere in homines, quam in expertes rationis animantes, quod probat, aesti- scans, facta hominum ortum dueere ab ira & cupiditate, si non cuncta, bonam tamen,&magnam partem illorum . Non est enim dubium, quin quorundam, quae postea consilio administrantur fons & origo si excandestantia fit cupiditas vehemens: quare inquit, quoiation-m concludit,insulsum est,arbitrari,haec seri a nobis inuitis.
Explicatis autem, O eo quo ante a nobis fit, oe illo quo inuiti gerimus. sequitur L elegone Leviter disserere: maxime enim accommodatum situr se virtut cir magis mores riclarare, quam faciant actiones .
C v M explicata a se suerint duo, quae magni ponderis erant ad hane disciplinam: initiumq; sunt actiorium nostrarum internarum: illa autem sutit, quae sponte sua homines faciunt. α quae inulti; ostiandit ordinem ipsius poscere, Ut disieratur de ea, quam inferioris aeta- Iis: Latini vocant electionem, appellatam a Graecis πρια eini quod verbum,etsi nouum noest, aliud tamen valebat in vetere. veroque LatIno sermone , ac fortasse etiam non omnino exprimit iunctam Graecam vocem: neque enim intelligitur ex ipso aliquid repudiatam, α pro ipso melius accomodatiusque suinptum,quod apparet in Graeco, praepositione acἰhoe indicante, sed de nomine amplius non quaeramus.
Electio duim Jonte susiceptum qu piam ese pessicitur,non idem autem, sed laxius funditur quias .me fit: illius enim, quo stante fit, participes
158쪽
In III Librum Arist. de morib. ia 9
PRIMUM de re, quam ostendit, auctor dicIt id, quod testatur eam a se sedulo tractandam,cuin sit maxime accommodata virtuti: magisque indiceti atque a contrario distinguat mores, quam faciunt facta, cuius latio plana, apertaque est: sinulant enim multi . finia suntque, nec facile ex ipsis intelligere licet. indolem, naturamque hominis. Praedicat de ipsa ante omnia. eam cognosci valde smilem esse illi, quod ab hom ne sponte sua fit non tamen penitus idem esie, quod statim probat, signifieans latius esse pertinereque ad plura, quod sponte geritur, cum eius participes sint, & beluae , dc pueri: minime autem cadat in eas electio, cum fine ratione nonpol tu melius sumi, & deterius relici ; cuius rationis beluae penitus expertes sunt: eius autem usum pueri adhue non habent. ε Κω τα εἱωῖδες. ε υmα μῶ λε-: κ τοῦ προαλ ες -ου.
ct qua subito a nobissiunt =οnte quidem feri dicimus,non autem electione.
A t T a R v M hoc argumentum est, quo separat ea, quae sponte saepe homines siciunt abhIs, quae delectit retum habito atque electione : ostendit enim, quae subito aliquando gerunt, dici poste sponte ab illis agi a neque enim ab Ipsis geruntur cum ulla prouisione animi: nullo igitur pacto eum electione r neque enim aliud quippiam tunc ipsis in mentem venit, de quo secum cogitarent, viderentque,an praestaret in ipsum incumbere, re
Qui autem ipsam deunt es cupiditatem , vel iracuniam, vel volunta
tem , vel opinionem quan um , non videntur recte dcere non enim communeese electio sumini eum animantilus, quae sunt expertes rationis: cupi tus autem, cy' iracundia es.
Coti phreTI Tua simul multos, qui in ipsa quasi definienda peccabant 'i quorum nonnulli aiebant ipsam esse cupiditatem ; alii excandescentiam a reliqui voluntatem , sue opinionem quandam ; statimque errorem cunctorum aperit, simul duobus ipsorum primis confutatis: ait enim non cadere electionem in expertes rationis animantes; quae tamen, α cupiunt multa, & ira inflammantur, unde perspIcitur ipsas res esse discrepantes.
Et incontinens quidem quia agit, incensis cupiesitate agit: qui autem eli
git minime: continens autem contra cum electione e minime autem cupiditate incensic.
Ex EM pho incontinentis homInis distinguit electionem ab altera super rum illarum. idest cupiditate: inquit enim. incontinentem multa facere cupiditate impulsum: nihil autem umquam electione: si enim cogitaret,quid optimum esset, atque id efficere pergeret, non seret impotens animi: contra autem se gerere ostendit continentem, ipis oppolitum rruor uiri amborum contrarijs institutis, moribusque intelligitur longe aliam esse cupi-itatem ab electione. Κωπροαιρέm ραῖ ἰmθυάα Γοωδου Tm: εmλαια . ειθυμία, ου.
Et electioni P dem aduersarur cupiatas: cupiditati autem non aduersatur cupiditas.
TERTIVM hoc argumentum est, quo confutat eundem errorem. Innquit enim electioni aduersari
159쪽
aduersarI eupiditatem: aeris enim cupiditas alicuius rei non sinit nos saepe lionum con- filium sequi de eo quod volebamus & repugnat voluntati quantum potest: veluti exim a forma virginis subito ipectatae, staneit, quod prius delibe aueramus de cast itate tuenda in animo nostro: cupiditas vero cupiditati non repugnati contingli enim aliquando, ut duabus cupiditatibus teneamur , nec impedit, ut qui stit autum, non possit etiam caederio honoris θ: alicuis rei iucundae simul inflammatus esse. Κω s pino ε 3um ut ἰπλει :, ceteruelene δ', ei ret λ. ρου,ειτ egroe .ct cupiditis quidem est rei iucundae, c cum dolore tu ncta: ei Pio autem neque rei molentae, neque res iucundae
Qv AR TvM hoe est: describit en Im naturam utriusque re; , quas cum docuerIt contrarIa esse inter se i statim planum factum est, eas idem elle non polle: inquit igitur, cupiditas 'est scilicet appetitio rei iucundae. iunctaque semper cum dolore ac molestia: cum enim careat ea re, quam vehementer optat, non potest vaeare dolore, quem sentit ob absentiam rei, cuius desiderio magno inflammata est . Non uno & eodem pacto legitur hic locus in libris calamo exarat Isi sunt enim, in quibus :m Miti seriptum est, in aliis scriptis valde mutatus legitur patrio casu eiusdem nominis .m i , ου. non magnum sane discrimen essio sententia ipsa, viro modo lςgatur: putaret tamen quispiam ἰπλ. ara aptius ellet neque e- nim usu venit, ut homo aliquis habitusue animi possit eodem tempore appetere rem iucundam di molestam 1 contra autem inquit, eleel.o sne ulla eupiditate est rei iucundaeiratque etiam tristis 1 sumit enim id,quod utile sibi cognouit elle ex illa diligenti animaduersone duarum, pluriumue rerum.
bacundia autem minus esse quae namque per iracundiam facta sunt, ele- Aone mani me facta videntur.
R1sTARAT, ut videretur ex Ijs sentent ijs, quas redarguit . si sorte electἰo seret Iracundia, excandescentia ve, contra quam sententiam argumentandum sibi non puta cum opi nio illa penitus inanis sit: uihil enim magis alienum e ut, quam dicere, quae incensi ira . furoreque, mortales faciunt, ea ipses efficere consulto, Vidit quoque M. Tullius valde remotam et se iracundiam a ratione : praeuenireque ipsam consititim , cum fratrem corri- zeret,inagnopere huic culpae amnem: dissidens enim inquit. Sed te illud admoneo, ut ii ,, noc plene vitare non potes,qubd ante occupatur animus ab iracundia,quam prouidere ra- io potuit, ne occuparetur, & quae sinuuntur.
Quin etiam neque voluntas est, etsi propinqua esse apparet: electio nam1ue non est rerum , quae fieri non possunt: siquis huiuscemossi aliquid diceret se face=e elegisse, uultus haberetur: volunt ac autem est rerum, quae feri non pos
Qv i s etiam inquit, falluntur illi quoque; qui dicunt electionem esse voluntatem: neque enim verum hoc est, etsi non valde renacita ab ea. sed propinqua potius ipsi intelligitur esse, quae vicinitas decepit multos; qui distinguere res disii miles nequiuerunt; quod ipse accurate facit. Primum argumentum, quo seiungit ipsas, est e nulli enim mortales, inusniuntur,qui eligant facere,quae fieri non possunt,nili stolidi sint ac plane fatui: extant aurem inquit, non nulli, qui velim res, quae non Possiuit ethci,exempli causa ait,qui velint
160쪽
la III. Librum Arist. de morib IJ I
adipisci immortalitatem. Homericus tamen Hector optat, ut immortalis perpetuo silmecssentiat umquam senectutem. quare vetus scholion , cum Aristotele faciens, eo loco in optimo exemplari hoc est sc china ut quod enim optauit Troianus signi-licat, nullum Graecum hominem umquam optaturum fuisse, sed Barbarum, qualis erat ille. Nam quod fatetur Aristoteles, voluntatem propInquam esse, vicinamque electioni,h ne factum est,u quoniam carerent Latino nomine, quo eam plene offenderem veteres auctores,volantatis nomine ipsam significarent:ii autem sunt. M. Cicero plurimis locis, de Vit- ,, gilitis cum fecit Aeneae legatos ita Latino regi respondere. Consilio huc omnes,animisq; is volentibus, urbem Deuenimus.
Et voluntaι quidem cadit etiam in illa, quae nullo pacto per sum a exitum peruenire 'sunt, ceu actorem aliquem salutarum, siue athletamόνι ἰο- νωm adipisci eligit autem huiuscemodi omne nemo se 1uaecumqueputar Iu
Ille MDUM hoc argumentum est, quo Idem probatur, cuiusvis haec est: voluntatem existendi etiam ad ea, quae studio atque opera siostra non efficiuntur: cum adiumenti nihil, ut exitum consequantur, ipsis adserre valeamus; electio autem non feratur extra icrminos sitos:eligimus enim facere ea. quae speramus nos effectaros; sunt certe gener s eius,ut non solum fieri possint, sed a nobis ipsis essici: exemplis ipse rem declarat. Veluti inquit,actorem aliquem fibulae iii eo certamine vincere, ac superare aduersarios & qui cum eo de palma concertant: certabant enim illi; unde,ut .πr. ιria a Graecis quia alienam personam sustinerent, ita etiam κλωνις , ea de causa, quae dicta est, vocabantur: siue etiam addit, athletam, quos inter se cestis pugnare solitos, satis notum est, impellimur enim si epe beneuolentia vetere, Ut cuipiam eorum faueamus: aliquando etiam subito quodam motu animi, deleui de caus.. Concludit autem rationem, dicens. Eligit autem nemo huiuscemodi aliquid, sed post aeculatam secum deliberationem, reiectis inutilioribus vijs,eligit, quae putat per se neri posse .
Amplius autem voluntri quidem ess potius finis, electio autem rerum,quae referuntur is finem : ceu volum, valere: ella in autem illa, vi quorum valebimus , cir vitam beatam consequi volumus, oe ita sane loquimur: eligimus
autem dicere, non congruit. summam enim electio se itur rerum earum,
TERTIVM hoe argumentum est: ostendit enim praeter duo superlora argumenta, hoc etiam idem fgniscari. quo tradit, voluntatem potius esse finis, quam rerum. quae referuntur ad eum finem irimum enim propos tum in animo habemus, quid velimus, deinde quaerimus, quomodo ipsum adipisci valeamus , quare ambo haec volumus, posterius ta- . men minus ti namque line adminiculis nullis Id c sequi possemus. non incumberemus, In ea nobis paranda. quae nos ad prius illud petancerent: contra autem electionem potius esse rerum, quae reseruntur ad finem, iuuantque illum e exempla,quibus testatur hoc, val- declisa sunt ; nee sicile aliquis magis illustria excogitaret, post quae ait adiungens, quod ma ni momenti est ad haec distinguenda , & quas sons , origoque omnium harum, quae iraditae sunt differentiarum. Ad summam videtur electio manere in rebus,quae nostri arbitrii