장음표시 사용
181쪽
est, pulcherrimum, quod ab alio feri non potest, ut accipiat, ac distat isia quale jsum natum est, tale habebit c bene, pulchrei natum esse, est Ierfecta, στera ingen, integritis,c absolutio.
TAM V A M cerneret eos, non dum cedere: neque sibi assentiri, expositis rursus ration tabus corum,ad extremum, ut modo feci ipsos confutabit. Ait autem, si hoc arripiat aliquis, dicatq; , cunctos mortales appetere id, quod bonum sibi videtur, non tamen ut magis hoc,
quam aliud tale sibi videatur, imperare sibi posse: neque enim siti arbitris hoc este, verum qualis unusquisq; est, tale sibi hoc aut illud videtur. Statim autem Aristoteles, rei jci . hoc .ae nihil valere ad eos purgandos docet, conuertens in eos argumenti ina: dicit enim, si sibi unus qui'; causa est,si aliquo modo habitus, idest quod talis euaserit, quod probatu eli:crit otia aliquo modo quod sibi videatur,si voluerit,quod optimii est inquit igitur. Si autem nemo, ut vos vultis, causa est sibi ipsi, ut flagiti uin aliquod admittat, veria labitur & improbe quippiam serit.ob ignorantia hiris, putansq; se ope & adminiculo earum rerum, quod optimuest cos equit appetitus vero finis non sponte suscipitur: nec in manu alicuius est positum samerz, quem Velit, Verum a natura pronciscitur: oportetq; nasci ornatum tamquam lumine quodam ope Cuius luminis bene existimabit de rebus: sumetque atq; anteponet alijs, no a fallax & adu brattigi, sed verum bonum. Quod inquit, optandum esse nasci, tamquam Oct tum habetem, non est collatio, sed transtulit verbum, vocavitq; mentem. siue partem aliam animi qua id efficere Kob similitudinem. oculum, quod metues ne durum esset .addita parricilla rars,tran slationem conuertit in imaginem. Cum autem dixist et, opus esse nasci: neque aliter rolle hoc impetrari; - is ipse inquit ab hoe verbo aliud argumentum. Plicit, quod a definitione vocavἰt Aristoteles in II. libro de arte dicendi. Cum scilicet quispiam,
aliter capit nomen aliquod, ac vulgo capiatur : inquit enim hunc vere dignum elle, qui ι - Φ..t appelletur, quasi sene natus, qui a natura acceperit hunc oculum, cum vulgi vocetii ec: .ἰς ingeniosiis: In quit igitur auctor. Et profecto sis. Mest ille, cui hoc a natura datum est. cuique haec pars animi absoluta, persectaque est. Cur vero mer to hic tanto nomine vocari debeat, qui instructus ipso est a natura, docet serens in caelum summis laudibus hanc Partem: tradit enim hunc ipsum tenere, quod maximum est, & pulcherrimum : quod lucab alio Quo piam accipi non potest , neque studio suo perdisci. sud quale ipsum primo natum est, tale habebit, rursus idem verbum repetens, quod soluin & fundamentum est huius argumentationis, ipsum etiam in extremo hoc usurparat. adiungens his, quae de ipso iam praedicarat. Atque hoc bene pulchreque natum est e. id est,ut locutus est πις κω M. Persecta est, ac vera c*oia. Huius etiam nominis meminit Alexander in extremo xxviiij. qii aestionis; quod supra idem etiam usurparat: totum enim hunc locum copiose ea qua stione interpretatur, quo probat Aristoteles vitia nostri arbitr j eisse,no minus atq; virtutes.
Si iam haec vera sunt, cur magis virtus, quam vitium Ponte si ceptum epit ' ambobus enim similiter, c viro bono, malo sinis natura est , iue quolibet alio modo videtur, ac positus se reli Tua autem omnia ad hunc referentes agunt, Pomodo scilicet contingit.
Ex Lic AT Is argumentis ipsorum, si haec inquit vera sunt, ut vos vultis, ut quales scii cet singuli mortales, talis ipsis finis videatur, cur magis virtus, quam vitium sponte a nobis ad in inistrabitur:ad virtutem enim colendam censebant illi sponte nos ferri 1 ad vitium autem inultos & recusantes, rapit ambobus enim inquit: probo inquam viro. atque improbo. uno& eodem pacto finis a natura datus est. siue alio quopiam modo ille nobis via detur fixus est, quae vero seqiiuntur ac restant, ad hunc ipsum finem reserentes, gerunt vires poscit,ac contiingit: in viij. libro topicorum, non longe ab extremo, cum documen-rum tradidisset valde accommodatum, ut ait ad intelligentiam rerum & peritiam studiorum sapῖentiae, unde postent aspici, quae proficiscerentur ab utraque hypothesi, restare post ipsi inquit, ut vini haberet, qui eam rationem didicit, recte utendi duobus illis.opostereque
182쪽
In IlI. Librum Arist. de morib. IJ 3
tereque inquῖt ad ea a natura factum esse,ijsdem verbis,quibus hic usus,de euphyia, ipsam
ὐι ia uua ar9ἱεω, κρα εἰ se ρ tria. is non sidetur natura unicuique,quale utiques, rum aliquid, ab ipso prodit, siue finis naturalis est: quia autem reliqua agit stome si vir nudisus , Uirtus sponte fuscipitur, nihilominus, σ sitium stonte Asieptum esse debet: simili enim modo improbo homini inea ut per Iesimn rebus agendis, esinon in me.
Q v o D si, auctor inquit, res non ita se habet, ut illi putabant:vel potius, ut sibi accommodatam sententiam defendebant: finisque non omnino natura, qualis est, 'nicuique apparet, sed quiddam a nobis etiam proficiscitur, moribusque nostris, quod ipsum variet, ornetque aut deprauet, siue si hoc alicui sorte non placet, linis sane ipse naturalis est, verum tamen, quia reliqua gerit vir studiosus sponte sua, & non coactus, virtus sponte tractari dicenda est, & ut virtus, ita etiam vitium sponte a nobis tractari existimandum est: molliter enim addit, ut probo viro declaratum est, homini malo datum est, ut in rcbus agendis
Si igitur quemadmodum disitur,stonte suscipiuntur virtutes: etenim habituum aliquo modo nos i altera cause sumus, oequia quales sumus,s finem utique talem Hatuimus, s vitia Ponte esse debebunt: similiter enim res se
CoschvDIT modo rationem, ordiens a solo & tamquam fundamento aduersariorum, quod significat, statim ponens, ut sertur, communisque ac paene omnium sententia est ;virtutes inquam sponte notira suscipi de administrari; quod tamen confirmat, & si ex iis se quae iam exposita fit erant, planum id esse poterat: ait enim . Sumus namque, etsi non o- nino causa, & sons noluarum actionum; tamen socii primae illius causae, S tamquam adiutotes, quo utitur argumento priore constituendi, quod vult: alterum est,quo idem facit : dicit enim nos, quia tales sumus, finem nobis proponere respondentem illi habitui. quo facto, quod est contra aduersarios, ac dissentientes omnes, afficiarat, vi rationis huius, vitia etiam sponte a nobis suscipi. cum eodem prosecto modo,ut in virtutibus, ita quoque in vitiis se res habeat, nec discriminis aliquid in ipsis sit.
Communiter igitur de virtutibus dictum ess a nobis genus se arum quiast crassa quadam modo,mediocritates Passam esse, nive habitus, eaedems vn
183쪽
de nascuntur, in isdem rebus similis' ersari, persei ese , oenostra potestate mei comparari ,σ sic , t recta ratio praeceperit.
C v M tempus venisse videat virtutum singillatim explicandarum: confecit enim Iain absoluultque ea, quae his satis cognoscendis requirebantur, voluit ostendere se hoc gellille: breuiterque testatur', quid adhuc praestiterit:est autem hoc. Se locutum fuisse communiter, seneratimque de virtutibus, indicasseque quod genus iparum propinquum, primum intelligens sit: atque id se secille crasso quodam modo, non subtiliter,exquisiteque, sed ut loquitur, τωπω , quomodo locutus est pluribus locis in his libris, ut non longe quoque ab initio primi; & quomodo significat nas res debere tradi., etsi hoc in primis seruauit in secundo horum librorum, in virtutibus leuiter describendis Genus igitur ipsarym ei lς icit. mediocritates eas esse, in medioq; sitas duorum extremorum, additque habitus eas 'den 'clle animorum, quod alterum genus est ipsarum, commune virtutibus cum vitiis; tam en invvitia sunt habitus, quam virtutes: non enim motus ipsas este vult, qui cito ven iant, Mabeunt; cum firmi, stabilesque sint habitus ciuncti. Adiungit itidem se monstrasse , unde existant hi habitus, & quomodo constentur, atque etiam eosdem versari in iisdem rebus serendis, quae ipsos procrearim, & non ex una, pmpriaque ipsorum sede in aliam migrare: exempli causa, cum sortitudo gignatur e lactis magno animo gestis, non transit, cum parta iam est, ex illis in facta inde aliena; propriaque aut temperantiae aut liberalitatis . Quod καFiamia ait, videtur significare virtutes per semetipsas, & sine ope aliena. moliri ea ipsa, quae siciunt, sue proprie; nam contingere potest, ut homo temperans, aut liberalis, forte aliquod facinus gerat, non tamen ob id sortis eriti: neque enim id profectum est a radice sua huius boni, contigitque ipsum hoc moliri. Sequitur, ipsas in manu , potestateque nostra esse: mortalis enim omnis, qui incubuerit in eas, ipsas sedulitate sua ac studio sibi parabit, & cum volet, ipsis utetur: sponte quoque nostra virtutes a nobis suscipi. ac coli inquit: sequique nos debere In ipsis, narrat, veram, rectamque rationem,quae non
Non eodem passo autem actones sonte a nobis comarotur, ρο halitus actionum enim ab initio rique ad extremum domini sumus, intelligentes, quae
in ipsis si istatim fiunt: habituum autem sumus domini miti' : singulorum e
nim admotio non facile cognoscitur, velut in morbu, verum quia in nobis erat
se xeinans: Hi iras ob hoc stote fusicept/e dicuntur . repetita igitur de sin
gulis explicatione, tradamus quae sunt, . circa quales res versentur i quo
modo i simul autem pers Vcuum erit, quot numero sint: ac primum de for
stra potestate: volueritque nos esse amborum dominos; non tamen eodem pacto iura iliter que nos dominos eorum esse admonet: cum enim videret eos, qui ita sentirent, labi ma-
pnopere, & peccare polle, erudire se ipsos debere putauit, discrimenque hoc inter ea esse signi hcat. quod actionum ipsarum , ad in illo usque ad extremum domini sumus t postumusque.quamuis non parum in ipsis tractandis progressi fuerimus, mutato conlit Io, Ipsa Inchoata, impersecta lue relinquere. quod usu nobis non venit In habitibus ipsis atque is, ut docet, quia partes illius facti intelissimus & quidquid illi toto sngillatim addimus. fallere nos non potest: ntra autem habituum ipsorum accestio, & quod illis a nobis adiungitur, ignoratur, quantum Inquam valeat, ad illos Ipsos habitus constituendos, stinaniadosque; quod cum iterum, tertiumque idem facimus, ipsis adronitur. Hoc autem cum olia. scurIus
184쪽
In Illo Librum Arist. de morib. t y i
stutIus esse dictum videretur, aperire,illustrareque simili voluit: idem igitur I' hae re usu venire ostendit, quod in morbis corporis, qui morbi ab incontinentia prosciscamur:cum enim conflentur a libidine atque ebrietate . putamus saepe nos polic sine damno, periculoque repetere eosdem actus, in quo fallimur, quia plus uirium est, quam rebamur in il iis voluptatibus iterandis :lguuiturque inde, non sperantibus nobis, grauis morbus: c- currit autem statiin illi, quod contradici posIet, si inquam habituum ipserum perpetuo domini non sumus, nequeetjcere ipsos a nobis valemus eum saepius illis factis indulserimus, cur voluntari j appellantur, sponteque a nobis suscipi dicuntur: alsimat igitur id seri, quia primi ortus illorum domini eramus. His autem declaratis, inquit se . quae in II.horumlibrocii mauiget it, rursus reuocatis; de singulis virtutibus disserere volle: tradereque plenius & exquisitius, quae sit vis, & natura ipsarum : nec non quales ipsae sint, de quomodo consseritur. quod cum diligenter gesterit, additnumerum ipsarum cognitum iri: primum autem de sertitudine se disserere velle, fgnificat.
Esse igitur jsam, me iscritatem circa metum, π audaciam,iam γ' prius dictum eue metuimus autem ea, quae terribilia Funt: haec autem sunt,ut sim
pliciter loquar, mala i quare metum definiunt expectationem mali. Metuimus igitur cuncta mala, infamiam, paupertatem, morbum,vacuitatem amicorum,
mortem. . AIN i et I v M ducit huIus accuratae disputation Is a praeclara virtute, quam 2 vltIs GraecI appellarunt:est enim ipserum propria: Latini vero ab habitu, quem inducit, contemptuquenonestorum periculorum, eandem appellarunt: elle vero ipsam mediocritatem quandam inter metus, S fiducias, iam a se dictum fuῖlle narrat : cum igitur a timore illa vacua non sit: verseturque in hoc, tamquam curriculo suo, declarare se aebere putauit, quoe sint mala, quae vocantur formidolosa, & plena timoris , cum illa metui sign iscat, quod autem complectitur cuncta ea. exponit, esteque indistincte ait mala: in quo secum tacere testatur eos, qui, metum definientes. & quod in hac voce inclusum esset, aperientes, dixerunt, metum este expectationem , vIcinitatemque mali: timemus igitur inquit cuncta mala. α quidquid nobis incommodi aliquid adportare potest ; veluti amittere bonam existimationem, Paupertatem, morbum, spoliari amicis, interitum.
pus est metuere, atque honestum non metuere autem, turpe,veluti infamiam: qui enim imam metuit, prolus est, ac verecundus qui vero non metuli, Inuere cundus dicitur autem a non nustu, verbo translato, fortu habet erum quiddam
simile viro forti vacuus enim a metus vir etiam sortis.
No M tamen addit circiter, haec omnia mala videtur sortis versarἰ; quaedam enim horum, opus est, sortem virum timere; rectumque & honestiura est hoc fa ere; contra autem se in ipsis gerere turpe ac foedum Aret veluti in eo, quod primum supra postum est, idest insamiam & dedecus non metueret quod probat a communi sententia, consensuque honest rum hominum, quem sequςndum arbitratur; quI enim inquῖt. metuit infamiam, moderatus vir & pudoris plenus est: qui veto non metuir, inuerecundus:hune autem ipsum qui
185쪽
proprie ita vocatur, ait, translato verbo, a quibusdam appellari seriem: quod omittere ni debuit,qii in doceret.cum videatur repugnare iudicio tuo, qui non vult fortitudinem manere in hoe malo declinando. illos autem, qui relicto vero re proprio nona ne , aliunde sumpto ipsum vocarunt, secutos dicit similitudinem: ut enim sortes non metuunt, ita etiam hi, conuenitque ipsis in hoc: sortis enim quoque non metuit Demosthenes etiam in oratione contra Dionysdorum, ita accepit hoc nomen, cum eum amnem esse huic cui Pae significaret, qui tamen subito se correxit:dixitque eum potitis,quam φωδtuis seriemq i. nominari debere idest impudentem & inuerecundum.
. paupertatem mem fortasse non oportet metuere, nive morbum, neque domum juripiam eorum , quae non pro secuntur a vitio: necfue culpa i iussed neque qui metu Pacat circa huiuscemo i mala, fortis esse dicimus autem,
hunc propter 'ulitudinem: nonnusti enim , qui in bellicis periculis timidi sunt, liberales sunt, . ad effundendum Iecμmum figenti a modum animo sunt.
Aoui τ non nulla extare mala, e nnmero etiam maloxum supra appellatorum,quae non putat reformidari debere, quod tamen caute dicit: non enim apertum vitium ostendunt, neque semper merito accusantur: in illis autem nominat paupertatem, & morbum:huiuscenio lique esse dicit ea omnia, quae non nascuntur a vitio, nesue errore suo al iquo magno ν. ad se iraxit is,qui tunc illis premitur:contingere autem in ipsis ait,quod in super ore, cum etiam eum,qui in ipsis sustinendis, tolerandisque magno animo est, ipsaque non resor in dat, sortem elle dicit,etsi hic quoque propter similitudinem ita vocatur: reperiri enim quosdain ait, qui cum in bellicis periculis timidi sint, liberales tamen sunt S ad effundenaum patrimonium magnoanimo praediti: non migrat autem a sua,& propria materia vir sortis& qui aliter ita vocantur, sortes appellan ur, , , Oi A si cim συβυν πῆι ααώς, mi γαυρωψ p πτως φθόνo,c es, παν πιουτων,
Neque iam siquis contumeliam meimi, quae cadat in filios, στxorem, vel inuidiam , vel aliquam huiusicemodi rem, timidus est: nePes configi, cum δει Myerberibus caedi, fortis erit . . ti
Pn At TEREA addit, siquis alia quaedam mala, plena siue turpῖtudInis sue ingent s alicuius incommodi,quae cadant in personam aut suoru aut suam, reformidesin polle eum merito vocati fortem exempli causa metuit qitispiam ne maculae aliquid, contumeliaeque imponatur liber;s suis, aut uxori: is enim laude dignus est, qui hoc timet, aut reformidat inuidiam ciuium,aqua abeste non potest, aut interitus,aut exilium, quod contingit in aliis etiam huiuscemodi malis, remotis a maturia, finibusque sortitudinis: contra etiam noάroteit existimari sertis, qui cum sciat se paul post virgis caesum iri, despicit hunc dolo rem, ut fecit apud Aristophanem liber pate alem enim ipsum fingit in tabula, cuius index eth A.
c ea quales igitur res e numero territilium versabitur vir fortis ' an circa
186쪽
In III. Librum Arist. de morib. I i F
era m ne nemo enim maiorem vim,acpote ratem habesustinendi res atroces: maxim e autem terribile ea mors, extremum enim, mbit amplius videtur
mortuo, nitue boni,neiue mali esse phss .
Ax restent res terribiles, hIs Inde exstosis, quaerit , quas rex sust nere debet constanter vir forti S quae declarant eu talem esse:an inquit. quae maximae sunt,qui enim attenderi neminem inueniet paratiorem, meliusq; in it ructum ad subeunda,tolerandaque grauia mala, qu1m ipse sit, maxime autem omnium terribilis est interitus:extremum enim est inquit omnium,malorum scilicet, nec quicquam post ea , putatur cadere in mortuum pocie, quod vim habeat boni, aut mali. videtur hoc in loco doctor aduersari sibi ipsi, illique quod dixit in primo horum librorum, ubi disserti l eontra sententiam Solonis, valde probatam:ait enim. non omnino certum esse,quod ille affirmarat, tuto iam oti nem hominem dici polle beatum .cum mortuus est:ipse enim tradit aliquId mortuo quoq; dc boni,& mali contingere pollers concedatur illi viventi adhuc:nihil tamen sentienti. quod remotus loco sit, usu veniat in persona liberorum, de posterorum,quod valeat atitudinem eius ornare, atque augere, liue eandem commaculare, atque conterere: ijsdem autem prorsiis verbis utroq; in loco usus eis, sed,ut opinor, euellitur hic tenuis scrupulus facile, quia hic loquitur de rebus siue bonis, siue malis, quae cadunt iri eum: illic autem de his,quae in posteros.
os T E N D I r quomodo accIpi debeatiquod dixit praesertim In eontemnenda morte cognosci virum fortem. neq; enim Omne genus mortis aequo animo pie perpetitur,cum mortemplam,qua contingit aliquado in mari tempestate,& fluctibus opprcissos, fortes viros extin- νῖ:hanc enim stomachatur,& ab ipsa valde abhorret:atq; id, quia non licet illi uti sua vitta e contra procellis.De quo questus etiam cst apud Herodotum in ultimo libro Callier res, ut eum in acie staret,aiuequam proelium illud clarum commhreretur, sagitta in laten ictus eth: Inquit enim, cum socio illius periculi loquens, libi molestum non esse, quod, spectante uniuersa Graecia moreretur,sed quod uti manu sibi no licuit Iet: his enim verbis fas est,generoso viro dignis,quae ea de caul, huc transferam. . u. - ει : οπι προ etae ἐά --, ω Μ' ς ra ἐκ ra, Aeneas Virgil anus omnibus notus est, qui & ipse valde resermidabat hane mortem, quem locum expressit Latinus epicus ex Homero, quisbrtillimum heroem fecit lament aeri, quia aquis Scamandri extingueretur. Adiungit Aristoteles, ut mortem In mari, ita etiam importatam sibi a morbo, indignam se putare .es iniquo animo pati eadem de causa: quia graui etiam morbo magnitudine an Imi tui resistere non potest.
I, quilus igitur an in pulcherrimissasta' huiuscemodi autem sunt quae infesto in maximo enim, pulcherrimo periculo.
C v 1s docuisset in quibusdam, quamuis grauibus malis tolerandis, non versari elim laude magna fortem virum:neq; Propriam materiam elle suae ingeniis virtutis,quaerit quaenam illa sunt, quae declarant eum talem ei se, &in quibus ipse existimat se lioneste polle
cumberet nam ii attendi tantum deberet vix & natura malorum, non facile ulla inuenirentur,quae maiora forent: magisque perterrefacere merito valerent. Inquit igitur ea esse
mala & pericula, quae pulcherrim a si int,& plenissima dignitatis: illa autem et se ait, quaesiastinentur sit bello; mortesqtie illic obitae praecipue ornant & decorant honestos viros: duo namque illla existunt, quae hoc praestant: pericatum enim maximum est; & dignitas, quae paritur illis factis: comitaturq; huic morti, maxima itidem est.
Consentanti autem his sunt honores, qui triluuntur his in rebus publicis,
187쪽
AssEN Tini Iuclicio suo ac sententiae testatiar honores, qui in liberis popullo, de apud o miles etiam, qui singulari imperio regunt ciuitates, habentur talibus viris, qui in proeliis intersecti sint his enim imagines & istatuae in claris locis constῖtuuntur:eorumque laudes a disertis,& eloquentibus viris celebrantur. Hunc autem antiquum morem honestatum G uitatum ac resum, custodiuit quoque nostra resp. quae semper grata fuit, ac memor acceptorum beneficiorum: cum enim usa esset in bello Pisano consilio, & virtute Petri Farn siij, post mortem, illi in maximo de principe reliquorum templo, statuam equestrem consecrauit, quae perpetuo testis soret meritorum ipsius, quae ian anagna fuere: nam Proelio etiam magno vicit hostes, α ducem ipsorum captiuum in urbem duxit: ingentique laetitia uniuersum populum affecit,ut non multo post, dolore ac luctu, pestilentia absumptus. Sed etiam imaginem eadem, eodem loco di uit Ioanni Acuto claro de ipsi,illustriqite duci,catus itidem studio,& opera utiliter usa suerat.
Proprie igitur Metur fortis, qui circa tulchram mortem est sine metu, ac circa cuncta quae mortem a serunt: cum propi ua sunt: huiusicemodi autem maxime, quae sunt in besto . o
P Ropnis Igitur sortem esse & vocari adiungit, concludens rationem, qui talem mortem iutrepidus sustinet & in interitii, ita etiam cure1 illa,quae mortem minantur, vicinaq ad-m ii sunt:nec in morte illa vitanda maeulae aliquid dedecorisq; aceipitinet:no enim necesse est,semper sorte virum extingui, nec aliter posse consequi hoc eximiu homen ac laudem. l. Ou-αMὰM ex . Mea νοπις αδεῖς o es taRes Elair I
Non tamen in his solum , Verum etiam in mari,criam liιγὼ freti, -- pauidum se praelebit non sic autem, ut qui in mini Uiuunt. Is numqued erarunt de salute huiuscemodi mortem 'Ilimachan ti=: hi νιγο lonae 'ei suntes a sum magnum eorum periculorum.
Ut penitus spes Iet sortem viruit sua orsa, quasi retexIt orationem suam conceditque, qui his etiam temporibus ac locis,Idest in mari,aut vi morbi.vitam amiserint. nec ullum signurimoris ed iderint.polle vocari fortes, cum inquam sine spe ulla salutIs costanter se gerunt quos tamen saeua tempestate oppressos sortes Viros distinguit ab iis qui artem eam habui, nec terrentur quia nouerunt remedia eorum malorum eu dereque se illa posse speram, ut nautae sunt: fortes enim desperarunt de vita ac salute suamee tam morte dolent. quam illo genere mortis extingui cruciantur: nautas vero impavidos reddit usus magnus earum rerum.& quia non semel antea euaserunt eadem mala. Ornauit etiam hoe praeciam nomice sortitudinis M. Cicero Epicurum, qui cum morti propinquus foret, torque curque lac uillimis doloribus vesicae ac torminum,magno sane animo ipsos tulit, non tamen plene ipsum laudauit, eo tempore,quo haee dixit ne aduersareturomnibus suis de illo sementiis; I,, inquit igitur. Quamuis idem forticulum se in torminibus,& stranguria sua praebeat .
Simul autem, O quae fortes decet, gerunt in his rens,in quibus ratur lota; habet uepulchrueu mori in huiuscem/di aute generibus leti neutru eor Te Z.
Rrni et post haec ad sortes additq; ipsos meliores fieri,augereq; virtutem illam sua, ac totam qirati est undere hoe enim arbitror valere eum tempus loriin I nacti sunt illius Percendae roburq; suu omne explicare illic valent,quod ipsis tion con 'ingit in maris temperiatibus, cori tis hiorbis, sue Iiniuit Ia rebus, in quibus pulchrum est mori, quod a nostro quoque Epico fgnificatum est,cum cecinit. Putelarumque mori saccura in armis , o et A
188쪽
la III. Librum Arish de morib. I i 9
Terribile autem non omnitus est idem edisimus autem quoddam etiam supra nasuram hominis: hoc igitur omni formidolosium est, qui sanae mentis ect quae autem non superant τιm, potestatem homrnis, magnitudine inter sea erunt, ctar quod magis, oe' suo minus fericuli in se continente demi facto,quae animum addunt. Ut τε Nnir euiusmodi sit sermidolosum malum, quod intelligἰt,cum plura genera ipsius
snt,atque ea quidem magnopere inter se discrepantia: vult enim extare quoddain quod sareret humanam naturam,& quod sine culpa vlix metuere, declinareque mortales queunt, veluti incendia,eluuioncs, ruinas domoruin:vnde Seianus ille tantum amoris , auctoritatisque conlecutus est apud Tiberium Imperatorem, qui corpore suo ipsum protexit, cum spelunca, in quam subierat, laberetur i huiuscemodi igitur casum periculi posse tartem etiam virum ac debere rc rmidare, tradit, cum potius reprehenderetur, amensque merito Putaretur, si id negligeret. His igitur terribilibus relictis,docet, quae in hominem cadunt, variari magnitudine; ipsorumque non nulla magis talia esse, quaedam vero minus merito timeri debere addit autem,ut ipsa distinguuntur, quemadmodum dixit, ita etiam quae ani-oum nobis addunt, fidereque nos iubent, aduentantibus grauibus malis.
Vir autem fortis est impertirritus,ut homo metuet igitur etiam talia, verum H oportet, ' ut ratio feret , honectatis causa: hoc enim finis est virtutis.
Α v I v N a i T etiam in his subeundis, constanterque tolerandis, impavidum semper se praebiturum virum tartem,quantum patitur condicio mortalis, humanumque inecnium 'quare inquit metuet etiam huiuscemodi mala, ut decet tamen, & ut rem,oraque ratio iubet, sustinebit illa dignitatis causis,qui finis est omnis virtutis,& quo dirigere sua lacta debent, qui ipsam colunt.
modi aliqua similiter autem se res halet circa ea quo7ue, quae animos addunt.
P cvx A & mala,quae sunt propr a mater a sertitudinis,cum quae forent, ostendisset quomodo in ipsis peccetur, primum declarat: deinde quomodo aliquis in eisdem cum laude versetur,docet inquit igitur. Fieri potest, usuque veni ut aliquis magis,& minus haec ipsa mala metuat, quam oporteat:& praeterea quae non digna sunt,ut timeantur, neque tarmidolosa: tamen metuat, & talia falso putet: priores horum peccant in ponderandis his malis inec veram mensuram horum tenent: posteriores tota via errant:harum igitur lapsi num, pecatorumque genus quoddam in eo manet: quod timent quae non decet ullo pacto timere: alterum,quod ut minime decet, ea timent: nec verum modum in illis malis vitandis tenent; tertium genus est, quod tempus non seruant, in eoque labuntur, aut in alia quapiam huiuscemodi rerum peccant, quae IrsisAM . vocantur: aciuntque,ut quod recte , aut sine magna culpa committi potest, ita gestum, vitio aliine si . Simili autem modoo 1 inquit,
189쪽
inquit, se res habet in his, quae animum addunt, faciuntque ut fidamus; quae tamen qualia sint, non exposuit.
Qui iritur quae oportet, oe cuius gratia , sustinet, ac metuit, oe vi oportet,
cin quando : similiter autem oe aggreditur, fortis e II: ut dignitis enim , c Hratio praecipit, quidquid contingit, accipit, ac facit ob fortu . '
Rr ni T ad sortem virum describendum, quem tradit eum esse, qui mala, quae oportet, dccuius rei causa, & quando oportet, subit ac tolerat: nec non etiam timet, quae eodem P cto, seruatisque ijs, quae custodire oportet, declinat,sed modum etiam tenet in illis.& tetripus , atque ut timet, ita etiam fortis est:dignitatem enim tuetur, de in tempore,dc modo se uando non labitur, atque ut vera ratio iubet, perpetitur, sustinetq; malum, ta alteri inserta
Finis autem omnis functionis ea quod conuenit halitui, o viro forti, fomtituri , honestum eue huiusicemodi durem finis esse definitur autem unumquodque fine: dignitatis igitur causa vir fortu sustinet, ac gerit, quae sunt secun um fortitudinem.
v i sit linis sortis viri declarat, de quo referri actiones Ipsius debeant: non discedereque Ipsum docet a naturia ceterarum virtutum; quarum omnium actiones conuenilint suo fini: qui est recte facere, & honeste se gerere in illa ipsa materia, non in alia quapiam, & propria alius virtutis : non igitur fortis suo fini seruiret, atque in eo laudem adipiscentur, si temperanter se gereret, aut liberaliter, sed oportet eum laudem, ac dignitatem adipisci in fortibus factis, quod eum faciet, obibit proprium munus sortitudin s: civicti enim inquit definiuntur, appellanturque a fine, qui propositus est illis; quare addit, concludens rationem, sortis vir dignitatis causa gerit fortia ficta, toleratque magno animo: nec non etiam molitur in alios, quae expectantur requirunturq; a sortitudine: unde nominatus est: Hunc arbitror tensum elle huius loci: neque enim me fallit,aliter ipsum acceptum fuisse ab A gyropylo, quem non sequor hac parte .
Ex js autem qui iustum me um superant, is qui nihil metuendo peccat earet nomine dictum autem e I a nobis antea, multa esse sine nomine) foret autem insaniens quidam , siue penatus indolens, si nihil metueret, neque terremorum, neque fuctum, quemadmodum aiunt, Fellis.
Cura peccetur in hac virtute colenda, aut nihil timendo,aut plus quam deceat mala reformidando, significat quibus nominibus ostendantur, qui his vitiis affines sunt, cum imposita ipsis sunt: neque enim,ut testatur.cumfla suis proprijsq; nominibus notata sint, quod admonuit etiam ut narrat, prius: in libro enim,qui antecedit hune tertium, hoc secit. Primum igitur dicit, eum, qui superat modum nihil metuendo, carere nomine, quod liquis omniano velit eum indicare, non verbo, sed factis, dicet eum este insan entem quempiam, sue quem dolor numquam attingat: si irentem quia non intelligit vim &potestatem malorum, quibus temere exponit vitam suam et dolore carentem, quia non sentit Pacnam, & cruci
190쪽
In III Librum Ari sh de morib. 16 i
ram,qui ex vulneribus necessatio prodit: praesertimque ex hIs casibus, perlaulisque,quae superant captum mortalium, humanamque naturam, cuiusmodi sunt, terremotus, fluctus maris,cui stultitiae commemorat amnes fia Iste Celtas, barbaram gertem,si verum est, quod de illis memoriae proditum est. Idem autem de ipsis narrauit auctor in III. libro demoribus, quos misit ad Eudemum Cyprium t Strabo vero Cimbros extitiss. narrat. de qui-Dus hoc falso monimentis proditum sit, qui tamen adiungἰt dictos esse Celtas assuetaere Ie aci nihil reformidandum, sumendo arma, incurrendoque in fluctus.
Qui autem audendo modum sperat circa res terrilites,audax: Videtur au
rem glorifin quoque e si vir fortu, naturae ius, xt facile sHi affluat fortitud=um t igitur ille circa res formidonfar se habet,ita hic apparere vult in quibus igitur valet, ipsum imitatur quare sunt multi eorum simul audaces, de timidi cum enim in his seiactent, ea, quae formidolosa sunt,non sustinent .
EVM, qui modum longo interuallo transit,audendo in rebus terribilibus, dicit vocari auda cem; ipsum autem statuit alii quoq; culpae amnem estὸ tradit,viderique merito posse gloriosum hominem assiimat qui enim Graecis est, is, Latinis Horiosus appellatur. Adiungit Aristoteles, ut ille, fortis immana. animo praeditus sit in rebus terribilibus. ita hunc videri velle:studet eque huic laudi imitarique ipsum atque exprimere conari quibus rebus potest: quae tamen falsae, atque inanes sunt: quare inquit magna pars horum sunt ita enun appellantur, iunctis duobus nominibus,contrariis inter sie, qui Ze audaces simul. de timidi sunt, ante pericula audaces, appropinquantibus illis formidolosi cum ea minime expectent, nec constanter subeam.
Qui autem metuendo modum superat, timidus vocatur: quae namque non oportet, oe quomodo non oportet, oe cuncta huiusmodi comitantur ipsi: minis etiam facit quam oportet in sidendo sHis cum in rebus trictibus superet modum, magis in i s eu apertu , conspicuusque.
in i libatur ac peccet, plusquam deceat metuedo, sormidolosum Ac timidum appellari in-iquitavere autem aptum ita vocari docet,cum omnibus modis peccet, quibus in hac re culpa admittatur: quorum tamen modorum duos tantum nominat: timet enim inquit, quae non portet timere:nec modum custodit in illis malis vitandis,ceterisque modis omnibus peccari dicit, ut autem iustam mensuram ipsum in hoc non seruare dicit, ita in contrario, audendoque ipsum deficere tradit, verum inquit, cum in rebus tristibus, planisque dolo- turpiter erret,in i s magis,plam usque qualis si, perspicitur.
Diae igitur aliquid bene 'erat umquam timidus cuncta enim metuit fortis autem e regione possus i est dere enim ess eius, quem Iona Ipes tenet.
Aristi T quid statuere in animis nostris debeamus de ingenio moribusq: timidi hominis, de quid viri fortas; qui,cum contrari; inter se sint,contrario etiam modo se habent,eirca spεο 3 bon