장음표시 사용
331쪽
Dium aut facti,quod quidem minus ess,es iniuriam accipere maius a tem iniuriam facere: de iustitia igitur c inius Zia,quaenam sit iniussue nat ra , dictum sit hoc pacto p inter auteλὰ de iusti , c iniusto in 'uniuersum .
D E iniusto autem facto cum praeceperit, prauaque diuisone, in qua persor ae duae requi runtur, eius qui iniuste diuisit, ta eius qui minus accepit, ni ii qui diuidii, sibi etiam ipsi
partem iure tribuere potest: tradere etiam voluit, 'litibus nominibus ambo haec vocentur: Ininusque accipere quam decebat, este ait, iniuriam accipere , plus autem quam iectu
sit, iniuriam facere'. Post hoe tangit. repetitque quid modo praestiterit:est enim haec iam quam peroratio ; commemoratque, sede iustit a at rite initi stilia praeceptile, quae natura, visque sit utriusque, satisque esse putat, a te it de ipsis disputatum cilcet codenique Pacto de iusto, & iniusto in uniuersum.
Quia autem lorum halet, dit aliquis, qui iniuriam fuit, non dum intu sfit, qualia iniussa facta sunt, in qui Ius,qui volutetur iam in au seu in omni iniustitia, ceu fur, vel adulter, vel praedo, an ita quidem nihil intererat: -- rem haeye cum muliere 'terit, quamcognorit, non tamen proposita
ne isto, det serarat , sed commoto an moeriau e igitur facit , Lillus ustamen none se, veluti neque fur,furatus autem G .neyue adulter, adulteratus autem e of in autem modo se res halet in alas.
clararat, codemque pacto iustum . quod inde preficisci tui . cum tamen videret lenon ex Ilcile opus, quod conficiendum lyscererat, restareque alia Sciacta iusti tria cxi licare aPvreditur, ne imperfectiim ipsum relinquat: simulque errores quos Lam tollerc. de scrupulos e flere, qui molesti valde esse potui sient: est autem centis quoddam iusti. quod ciuile vocatur: ipsiusque partes nixi res si int, quae uncta sedulo san raderi a. Primum ut it Ineumbit in nodum d7mellem distbluendulii: non deerant enim, qui arbitrarentum, omnε hominem, qui iniuste alis uid faceret, recta polle intuitum appellari i id quod iste latium este docet, diruto quasi solo ac sundamento opinionis corum : ita autem argumentatur is uia scri potest, ut alii uis qui iniusti quispiam facῖat, nondum iniustus lia. videndum vidctur, quae nanti titillimum sint iniusta tacta, quae statim, ut perpetrata sunt, reddunt ouempiam iniustum: exempli causa, furem, adulterum, praedonem: ita aut cui quaerebat illi qui putabam in certo quodam genere delictorum positum hoc ile: ilico autem syse d clarat, aliam viam ineundam elle illi, qui velit hanc quaestionem profligare: an enim inquit, nullius momenti hoc est ad id, quod volumus disi inquendum: tenim usu ven re potest, ut aliquis rem habeat cum uxore aliena, intelligens eam cile copulatam cum viro, notamen proposito sibi illo fine, ut matrimonium violet sed amore in pulsust facit igitur ii .iuriam, iniustus autem non est inquit, veluti etiam non sur, furatus tamen est, remq; ali nam clam turripuit; eodemque pacto minime adulter, etsi adulteratus est; itidemque a uinoteris generibus delictorum. Aliquo autem modo ita se purgauit Chaerea Terentianus is Thaidi, cum inquit. Vnum hoc scito ontumeliae me non fecille causa sed amoris;& so talle etiam eodem pacto delenitit Demipho culpam Chremetistratris apud Nausistrat anx: vinolent uin enim cum sectile eum dicat, sine dii Dio ssilisca consul locum non lectile etsi
332쪽
In V. Librum nil de morib. 289
contentus eo non fuit, sed alia etiam adiunxit, quae persuadere ei pol Ient , ve viro uti
T τATVR paucis quid effecerit.Vel pol iis significat se praestitisse quod debebat aperuisseq; dis imen, quod inter genus iuris Vocatum a Graecii tari ο κ dc iusium ciuile si . a
ortet autem minime falere nos,id quod quaerimus esse σsimpliciter iu-sum,m ciuile luctum hoc autem est in i , uisci' sunt vitae M onsequensim, quod satu sit sebus Eserum liberas hominibus: isdemi aeruantus inter se vel
Proport/one, vel num ero .s v Λ D E T nobis auctor, ne patiamur hoc nos sallere, Iustum Id,quod in uestigamus, cuique cognoscendo operam .amus,elle iustum simpliciter, iustumq; illud, quod ciu te vocatur ἰquod scilicet iustum ut magis significaret, quod foret satis non habuit nominibus indica re, sed explanare voluit, aitque ipsum esse, quod colitur inter eos qui participes sunt ac ta- quam soci j eiusdem vitae, qua societatem inter se coierunt statueruntque. relictis suis sac. pe sedibu'in eodem loco vivere,ut abundarent commodis vitae: nihilque merito ab ipsis desideraretur,quod valeret ad bene, beateq; vivendum: illos autem praeterea inquit, Oportere liberos homines, & aequales esse, quod scilicet,ut aequales inter se sint, docet duobus modis contingere, siue ut pares sint, seruata dignitate personarum, siue ut numero pares, i preta dignitate, nullaque ratione habita existimationis, meritorumque ipsorum. ριπις ά Π GEo, et κ ε ρυπις n*ος- πιλι κῖν AMNeν, αμα et Γλκήρη κρα κ Θ' olacio m.
Quapropter j, in quibus hoc non m uiuo existit, non participes inter si suntiaui vitii sis sed cui Lm tuli, ita carisimilitudine quapiam.
ev T monstrauit in quos caderet iustum, quod intelligit, ita nunc indicar a quibus ipsum a- Iienum sit, nec iustum quod complectitur ipsos hoc nomine ciuileque appellari debet, sed alijs quibusdam, quae conueniant societatibus, quae cum variae,d illi milesque sint,diuersis etiam nominibus notantur: intelligit enim iustum inter parentes ac liberos, inter vir1α uxorem, inter erum & seruum,quod proprie iustum ciuile,communeque vocari non pO ,
Eu enim iustum injs, quibus lex inter 'sos se leae autem,in qua bus iniustitiae ius enim in quibus existimatis si iusti, oe inisti.
Dre LARAT auctor quibus In persenis locum liabet Iustum ciuile : ostenditque Inueniri Ipsum in illis hominibus , qui lege inter se iuncti sunt; quae lex requiritur, ubi Iniustitia existere potest, quo namque illa irrumpere non videtur, aut penetrare poste non necessaria lex eli,quae viam obstruat huic malo,aut si eo inuaserit, inde, ut potest, ipsum eiiciat rdica enim inquit,unde vocatum est, existimatio est, & quasi norma quaedam iussit salti, Miniusti: probat autem quod vult, argumento ducto a ratione nominis.
333쪽
In quibus autem iniussitia est, in his oe iniuriae faciendae locus est: in quia
bus autem iniuriam facere, non omnibus es iniustitia: hoc autem G,plus FAtribuere simpliciter bonorum: minus autem,simpliciter malorum .
Dis enas Ana Inter se docet initissItiam, & In Iuliam sacere: s namque unum, Idemque foret, necessario ubi unum eorum esset, alterum etiam inueniretur : vocat autem iniustitiam, quae sane vera, propria ue notio est eius nominis , habitum huius rei prauum. quibus igitur inquit, iniustitia est, in his quoque existit iniuriam facere, non quia omni tempore illi iniuste aliquid moliantur, sed quia cum occaso datur, semper illi huc fetunatur, nec dubitant iniuste se gerere:contra autem ait, in quibus hominibus est iniuriam ticere, non in cunctis existit iniustitia, habitusque huius rei prauus non pauci enim reperiuntur, qui in hac re labuntiar ac peccant concitati, de motu alio turbido incendi, non uaritia, quae plerumque stimulus est improbe se in hae re gerendi: repetit autem cuiusmodi sit in hoe iniusti genere iniuriam facere, aitque esse plus rerum simpliciter bonarum , cum partiri ipsas aequaliter debeat, sibi sumere, minus autem simpliciter malarum.
Miue hominem non sinimus imperium latere sedrationem 3 quoniam
bii hoc curat zMis tyrannus: est autem, qui imperium habet, culos iuris: si
autem iuris, o eius, quod aeqv.de eu.
E s et hoc corollarium, quod valet ad institutum , moremque comprobandum eorum, qui legibus ciuitatem ornant; rempublicamque primo consitituunt:obstruere namque eos uitacit viam huic malo, enitique quantum possunt, ne huiusmodi aliquis in ciuitate exillat: Inquit igitur, Quapropter non sinimus Imper;um habere, idest potestatem magnam adipisci In republica hominem, sed rationem: Hominem autem appellat, in quo vIgeant motus animorum turbidi, quales plerique mortales sunt, qui studio sapientiae ipsos non frenarint, rationem, meliorem partein ipsius, &ouasi exutam corpore:& hominem, leniaque qui ipsi pareat. Cur autem tantum studii in hoc ponant, adiungit ; norunt enim In-quyt , ac, muliis periculis huius rei factis , didicerunt, hoc talem hominem facere, quῶseilicet sit praeda cupiditatum, id est rerum bonarum plu quam deceactibi su ere: malarum autem minus, ac fier; denique iniustum principem ciuitatis, & tyrannum, contra aeso gerat verus princeps, & qui alijs , non sibi prouideati esse enim debet, qui clauum tonet ciuitatis, custos, defensorque iusti, quod si Iuris desen rest, erit etiam custos ae qualis r custodem autem appollat hune virum 8, quemadmodum M. Cicero in epistola illa se longa ad Q. fratrem, quae Plena est optimorum praeceptorum ait. Cuin urbs custodem,ri non tIrannum: domus hospitem, non expilatorem recepisse videatur.
Quia autem nihil plus sἶi esse Ud iu=Muigm sulus non enim uiluit plus boni simpliciter fidi, nisi reportione ipsi respondeat. LV Iro altero latorem suscipit hanc ob causam alienum lonum ese dicunt iuuitiam, M prius quoque a nobis dictum eue merces litis aliqua danda: haec autem est honor, di LGι: quibuscuriue autem haec satis non sunt, , sunt tyranni.
334쪽
In V. Librum Arist. de morib. 29 S
NON est hoc corollarium, ri quidam falso putarunt, sed initium , A quasi sandamentum nouae lententiae: inquit enim, quia hic, quem descriptimus, est huius ani.ni, statuith sibi plus non sumendum rerum bonarum, quam alij tribuat, siquide in iustus est: quos
repetit, ac necellatio tacere ipsum docet: non enim inquit, tribuit plus sibi ipli simplicitater boni, suaque vi talis. nisi maior fit existi: natio eius ac dignitas:hibitaque ratione personarum, sine iniuria hoc faciat, quare addit, suseipit labores ob aliena commoda atque utilitates, nihil ad semetipsuin reuocans: hanc etiam causam suille adiungit, ut non nuta It dixerint, iustitiam alienum ei te bonum , non eius, qui ea utitur ad alios iuvandos: bonum intelligentes fructum & emolumentum, quo se sponte sua privabant, qui iusti ei ' se volebant,cum in sua manu positum fuisset,inagnos quaestus facere, si iniusti elle volui sent: contrariam autetri eius iniustitiam quael uosam ei te volebant: merces igitur aliqua ei danda, praemiumque tot, ac tantorum laborum, quae merces nihil aliud iit, quam honos, munusque quod perpetuo testetur virtutem, meritaque ipsius: illi autem, adiungit, omnes, qui honore contenti non sunt, sed pecuniam praeterea, aurumque poscunt, hi tyranni evadunt. Cum initio huius patiis pos erit particulam iis, cui infra respondet aliquid semper, arbitror redditionem ipsius este illud, uid' c ἡ H, etsi remotum ipsum e hnon parum,in medium multis conlectis; hoc declarare videtur par icula psere quos
sequitur. simile namque est adverbio illi, quod voeant quia ponit aliquid, stati iit'; prorsus faciendum; eandemque aliquo modo vim habet, atque haseret, si pro illo dixit et
nece ita est. , quod addidit antecedenti voci, mur, valet quiddam, quod monimenti vim lici at, Se significet dignum elle, quem homines colant ob ingentia eius metita, quemadmodum prouinciae praetores, ac proconsules Romanos, qui magna benescia iaeas co ntulistent, fanis, ac monimentis decorare consuerant. Et huiuscemodi denique rebus, quibus diuinam potius laudem, de gloriam significent, quam fructum, & emolumeatum aliquod. Vs iis etiam est Homerus hoc nomine, quum fecit Achillem, queri de inῖur a Agamemnonis, qui dicit, solitum dilargiri principibus exercitus, & regibus illis haec ipsa, libi vero honorem nullum inulto magis laboranti.
Erile autem iustum, oe paternum non est idem, quod haec, se simile: nouetim intulitia locum habet in ilia, quae ipsius sunt simpliciter: res autem possessa, oe filius , donec fuerit qualis, nondum migrauerit a patre, habetur
tamquam pars Esi in semeti um autem nemo eligit laedere , .
D v o litris genera quae appellabantur, quorum unum erile est: alterum vero Paternum, d cet eadem non elle, atque ea, quae sunt exposita, sed tantum ipsis similia: si namque eadem forent, nec ulla re inter se discrepantia, caderet inter haec quoque iniustitia. quae non existit, neque locum habet in his Personis, quia simpliciter, proprieque nemo iniustus est erga res suas, ipsasque violat; seri ius autem inquit, ac illius res suae proprἱaeque sunt duarum harum superiorum personarum , mancipium eri, filius vero patris: non tamen pars est filius parentis,ut membra, idest manus,pedesq; partes ipsius sunt, quod signifieauit dicens tamquam pars: seiuncti enim liberi sunt a corpore parentis, quod etiam re petuum non esse testatur, sed donec illi paruuli fuerint, neq; adhuc a patre siem grarint memine autem ait consulto,ac voluntate laedere semetipsum id enim cum contingit, fit contra sententiam ipsius, ac finem, quare vere iniuste non ficit. consuetudo tamen ita capit hoc nomen, & iiiij accusant patres, aiuntque ipsos iniquos in se elle, ut Terentianus Clitipho, apud quem etiam comicum pater confitetur se iniquum futurum fuit Io, ii vetera
335쪽
Quapropter non eximi iniustitia erga semet Vsium : neque igitur iussum, neque inlusium ciuile; secun um legem num con tant, oe in quibus a nasura locum habet lex. Hi autem sunt, in quibus existit aequalitas ,σimperium habere , arere imperio possint: quapropter potius erga uxorem colitur hoc ius, quam erga fidos, tuos: hoc enim ea discipunae domessicae iactum: distria sum autem en hoc a ciuili.
C v M planum faistum s*mortalem neminem consulto: inductioneque animi, semetipsum offendere, perspicitur iniustitiam locum non habere erga semetipsum, luarc neque etiam iniustum factum, iusiumque eius generis, quod ciuile nominatum est: nam ii id ita luet, lege etiam definitum fui siet, atque in illis cultum,in quibus natura ius extitit ν qui namque hi sint monstrat, dicens. sunt autem hi, qui pares inter se, aequalesque sunt in hoc, Vt nunc imperium habere, nunc parere imperium habenti, magistratuique pollini, & ut se inquit M. Cicero, cum de Cyro Xenophonteio loqueretur, quibus imperium datum est, is ut redderent; quare inquit magis cadit iusium hoc ciuile in virum de uxorem, quaari inter liberos, & parentem, & mancipium, & urum; cum pares, & aequales inter se sint vir, de uxor, etsi maior est dignitas viri, non tamen ut praecipere vir uxori debeat, ut parens filio, α erus seruo, eum sui iuris ambo sint in ea officia administranda, quae propria iuris sunt, virique muniis magis rem quaerere, quam tueri. uxoris autem in ea conseruanda, di ab omni iniuria defendenda. Cum minime ciuilis iuris ossicia haec este docuerit,quod restabasicuius poti illinum sint, significavit,idest domestici, de cuius partes sun curare, ut familia omnis recte, & ordine regatur.
ciuilis autem iuris, hoe quidem naturale est: hoc autem legitimum natur te quidem id, quod ubique eandendium halete Cr non quia ita visum sit, vel non visum: legitimum autem quia initio quidem nihil interest hoc pacto, aliter: quando autem stri erant, intere A ceu mina captiuum redimere, aut codram imo lare, sed non duas oues.
DIVIDIT ciuileius, duoque genera ipsius esse tradit,quorum Vnum natura constare dicinalterum vero legibus latis, litterisque proditis ab hominibus ratum esse inquit, naturale Irimum quale sit declarat: esseque inquit id, quod omnibus in terris vim candem, Pote-atemque habet: nec custoditur, quia visum sit, probatumque illis, qui ita inter se vivere consenserunt,sue aliquid imperet,sive vetet,ab illisque factis absterreat: legitimum autem este inquit, quia initio, & antequam fixum, definitumque foret, liberum, solutumque erat: nec quicquam intererat illo pacto, aut alio in illis rebus se gerere: poliquam autem fixerunt, interest, ac sue conceditur,laudique datur,iluc contra vetatur,paena lite proposita, prohibetur. Exemplis etiam declarare voluit quale foret: inquit enim veluti accepta mina, qui in bello hostem ceperit, si iis illum reddere, nec maiorem pecuniam poscere: necnon,quod alterum exemplum es capram i molare,& non duas oues, ut Prius mos erat,sue
Fraeterea quaecunque singulanius in relus lege cauent, ceu Molare Masaeae, quae a Zopulo scita fuerint.
Pa AE Ta Rra inquit huius generi 1 sunt, quae ad certos quosdam homines pertinent, dc
336쪽
In V. Librum Arist. de mors b a 93
pon ad totam ciuitatem: uniuersamque aliquam gentem, ceu inquit,rem diuinam facere. de victimas ninctare Brasidae Lacedaemonio, ut heroi, quod ab Amphipolitis institutum suit in illum mortuum in bello Peloponnesiaco quia erga ipsos te comiter, temperanterque gesserat, atque ab omni suorum militum, dc hostium iniuria defenderat; ut in U. libro suarum historiarum narrat Thucydides. Huiuscemodi etiam multos, magnosquα lionores habitos futile post mortem Arato Sicyonio narrauit Plutarchus in ipsi iis vita. Non postum facere, quin accusem Lambinum, qui sine auctoritate alicuius calamo scripti exemplaris . sitie veteris scriptoris, qui moris eius meminerit, ausus est, suam quandam opin onem secutus incertam admodum, & inanem, lectionein hanc veterem loco pellere: fuit ille quidem magni ingenii vir, de valde disertus, sed nimis liber in varianda . contaminandaque scriptura antiquorum auctorum, quam constretudinem ipsitis probari non polle puto, recipique, nisi ab illis, qui eandem licentiam sibi concedi volunt. cum damno magno, pernitieque veter ni, & Graecorum, & Latinorum scriptorum. Δο age ex elemoαπν mitam, οπι λμῶ m, αὐMi u ποντακυ Hin
Videntur autem sussu am cuncta se huiusicemiai, quia id quod natura
eo sat, expers est mutationis, vlique eandem vim habet, quemadmodum ignis , . his , oe apud Fersu Pnt: vident autem eat, quae tacta sunt,
moueri. NON deerant, ut auctor testatur, qui putarent cuncta Iusta huiuscemodi esse, idest legἰ-hus , ab hominibus latis, contineri, cuius suae sententiae rationem hane reddeban traie- bant enim, quod natura constaret, moueri non posse, atque omnibus in terris eandem vim ac potestatem habere : id quod exemplo etiam confirmabant, cum ignis, de in Graecia, M apud Persas, ceterasque omnes nationes ureret: contra autem, quae iusta sunt, co nebant variari: magnisque mutationibus exposita esse .
bc autem non ita se habet ,sessest quomodo contingo. atqui profecto apud nus fortasse nullo mo o itase habete apud nos vero quoddam extat a natura profectum, quod motui expositum est, non sane omne sed tamen est hoc quidem
naturae hoc vero minime natura.
Ngo AT hoc verum esse: seduloque refellit, etsi non omnino salsum esse arbitratur: pa tem enim ipsius consutat: partem vero aliam ita se habere, ut: illi putabant, sitetur: apud Deos enim, & de caelestibus rebus id tartas te inquit verum est: firmae namque illae . solidaeque sentitia nostris vero sedibus, rebusque mutatur quoddam, quod cis natura constat, tamen var Iariir: verumtamen inquit non omne.tale est: consuetudo tamen est dicere, hoc quidem naturale esse: illud vero minime .
337쪽
Multis enim locis discrepat: Ubii siquismagistratum rens aliquem pulsauerit, non decet i um mutuo tu ari, sim in tum gerentem pul Verit, non pulsari 'sum solum oportet, verum etiam castigara praeterea magni
NON congruere autem ipsum quibusdam partibus iusti ostendere volens Aristoteles, se leontra pluribi is locis dis lentire, αἱ t: metopli causa, si iis illis, magistratum geretis,uerbe
rarit quempiam, non decet eum contra verberari:eodemque pacto si quis magis ratum g rentem percusserit, non satis est eum caedi, verum oportet ipsum praeter eundem numerum plagarum casti ari,ut ita non solum compenset i in illani iniuriaui, sed discat lici Exstior esse, nec publicam dignitatem violare:prioribus enim illis plagis tantum priuatae personae satisfecerat: Praeterea inquit, io his rebus Ponderandis magni resert videre lPonte ne te cetit, an inuitus , dc coactus .... i - . 'mko,
- ω, rum in e munionisus, quae pertinent ad res pfrmuto is continer hulisse bili tu Him intestito cum par tro fari redditur) proportione , o noἡ Zequalitate a compensando enim , ω far fro pari reiamri , It proportio re quirit, manet cI uti .is: aut enim male factum student: sin autem , Ieru tis videtur es,'nser Ofecerit , aeut ne: sin autem, commuiatis non sit 'commutatioue enim permanent. tange Zemplum rutiarum in illo bi Aes condunt, , sit remuneratio hoc enim gratiae froprium Hr' oportet enim mutuo sit '
tum manet in Kopore, pecuniaque. tribuenda bebe mer sis ciuibus pro rectis eorum s ctis: alterum vero in praui .c iuractibus emendandis: ita locum habere ipsum inquit. in communionibus , societatibusque , in quibus res aliquae commutantur ι tuerique iapsum, xc continere eas, bonique in ipsis multum parere, si tamen proportione eiustodiis personarum administretur, & Pa iras. ae it alitasque attendatur, cum respublica maneat. quando proportione par pro pari reddunt, non solum in bonis, ted etiam in malis in iii rijsque compensandis, nam Pro malis etiam acceptis malum dandum censet, quod nisi fiat, inquit, seruiius pro libertate in ciuitatem inducitur, nam nisi etiam recte facta, dc beneficia coinpensentur. astrinat, neminem inuentum iri, qui dux, auctorque cuipiam alicuius beneficii velit esse: compensatione vero, mutuaque benignitate manere, statumq; suum tueri ciuitates: quo consilio inquit, hucque respicientes, consuesse Graecos sace lum gratiarum aedificare ante oculos omnium, illustrique admodum loco, ut admonerent cῖues, excitaremque ad gratias reserendas, & pm bono accepto bonum reddendum..quod proprium, peculiareq; esse dicit gratiae,ac iacticis. accepti. Vim autem, naturamq; huius rei diligenter exponit: oportet enim inquit mutuo seria ire commodis eius, qui alia qua re iuuerit, rursusa; illum cilc p incipem nouae gratiae, Verba vero haec, tuae mirifi-- hie quadrant, Ciceronis, video mi iri legis Icari id vel cretii auctorem. Oportet quoia que in ciuitate bene instituta templum ei te gratiarum, ut meminerint homines gra-
338쪽
In V. Librum Arist. de morib. 2 81
δe bene de studiis capientiae merito,qui aliter hunc locum aecepit, ac putatili augendi particulam hic abundare, lesique debete --: is autem est Octavianus Fertarius qui in libro, quem scriptit de sermonibus Exotericis, valde erudito , de pleuci elegantis 'variaeque doctrinae, iudicium, quod dixi, fecit de sententia superiorῖς partis, quod si cogitauet, velle auctorem prius adaequari res illas, quae in contentionem veniant, &non sumi ut aequales, quemadmodum prius erant ; vidisset profecto temutari, coamnu tuique non opotiere lectionem, quae constanter in omnibus libris, & scriptis, 5e exeu- ει eadem mansit: nam lapsum etiam ipsum in eo arbitror, quod secum facere Ephesium interpretem existimat, qui manifesto receptam, peruulgatamque lectionem sequitur.
O cit autem compensationem in qua Abibita sit proportio, coniugatis per diametrum: ceu faber, in quo a , sutor, in quo, b. domus in quo c. calceus,in quo δ portet igitur fAmm sumere a sutore aliquia ipsius operis: σ eum illi Di dare pro isto. Si igitur primum fuerit, quia Iroportione conctat aequale,
deinde talis extiterit mutuaque compensetis, erit id quod a nobis dicitur, sin au rem, non aequale , vetue manet: nihil enim prohibet, quin alterius rus meliussit,quam opus alterius: oportet igitur iam haec adaequari.
n. v At ratio sit consciendae recte, ordineque huius compensationi constantis proporti ne, docet: aitque corulationem, quae geritur iuninis iis, quae posita sunt in extremis partibus dimetientis, bifariam secantis quadratum, hoc ait,liri, liotniamque ipsam construit, quae haec est. Upus IgItur est Inquit sumere fabrum aedificioruis a sutore aliquid ἰpssitis ope, a fibriiq; eum pro illo dare ipsi quippiam sui: docet igitur . si, quae primo veniunt in permutatio
rein hanc, opera duorum horum opificum, aequalia inter se fuerint, ut viiiiiii eorum alterum non vincat maiorisque pretii sit, tuturum elle, quod dicitam est,idest tactam tun amo futuram eompensationem illam : sin vero non contigerit li , non aequam, neque man uiarum esse commettium illud & communionem: fieri etiam inquit, potest, ut opus unius melius sit. praestantiusque,quim alterius: opus igi ut est inquit, quod prius usu non venerat, haec adaequari.
O M.tem bu in alos artibus : e inguemetur enim, nisi faceret id
339쪽
quod facit, qVantum , σ quate, π quo accipit, accepisset hoc, ct tantum, tale non enim . duobus medicust societ, sed e medico, agricola, demum s
e dissimilibus, non aequalibus: verumtamen hos oportet adaePari.
R E τι T idem, quod sueta praeceperat, atque ii Mem etiam verbis, quibus tunc usus fuit, idem exponit, quod icilicet hac in re seruare oportet, idem in alijs artibus custodiri debere, quod si non fieret, incommodum inde magnum nasceretur, exitiumque magnorum fructuum , utilitatumque, quas eas' mus P vita. Non tamen idem hic, quod iuris, statim adiungit, sed in uit, requiri omnino in permutationibus his varietatem .dillimilitudinemque artium : at iter enim extingueretur haee permutatio: neque enim inueniret opifex aliquis, qui praeberet ipsi, quo eget, re pro illo sume t id, quo abundat; non igitur inquit fieri, exercerique communionem hanc, voluntatumque concursum e duobus medicis:eodemque pacto e duobus sutoribus, ceterisque omnibus, qui candem artem colant, sed ut est,e medico & agricola,& ad summam e diuersis de nullo pacto ij dem. aequalibusque:in quibus tamen addit; eorumque aestimatione opus est ipsos adaequari.
si propter cuncta, quorum commutatis est, oportet talia esse, iis conferri inter stet sint: ad quam rem praestandam pecunia xenis, sit aliquo modo medium: cuncta enim metitur: quare S exuperantiam, penuriam: fusit igitur numero calcei aequales simi domui , uescae .
Exiet et v n. hoc ex ijs, quae iam tradidit, corollari j que vim habet,oportere aliquo modo ut cuncta, quae in permutationem veniunt contem inter se pollint:aliter enim permutationi locus non esset: σ-M. enim haec vocantur, quomodo ipse ea nominat multis lo- eis in Topicis suis, de quomodo locutus etiam est Theocritus cum dix it conserri non posse ignobiles,vilesque flores cum rosa, verba eius fiant; c g συῶ .r' ἰςι --ει - πραρί Addidit putem aliquo modo, quia proprie ita dicuntur, quae sunt eiusdem generis, ut siquis florem cum flore conserat, equum cum equo, & urbem cum urbe; cum ita vinum cum frumento, aut veste conferri non pollit, etsi praestans ille suo in genere poeta sentem canis, &anemonem cum suauissimo flore conferri non poste, aliud respiciens , dixerit, ut Latinus etiam, in eodem genete carminis, inquit, conferri non polle Mantuam cum Roma. propter incredibilem disti militudinem magnil dinis, ac si cndoris earum ciuitatum, qui est et intereas; ita igitur illae comparabiles inter se, quod philosophus significare voluit; cum igitur hoc ineoui modum in se haberent quae intelligit,& quia e remotis, longinquisque locis haec in unum eundemque non fa te comportantur, addit inuentam e sic pecuniam, quae mederetur huic dissicultati; Eiletque aliquo modo medium inter illas, cum pecunia, nummusque cuncta metiatur, 'li re, ut ostendit, mensula ctiam est, declaratque nimium & parum cumstarum rerum, & quantum altera ipsarum, alteri. Praestet: quot scilicet calcei, opus sutoris, pares sint labori, quem longum sustinuit faber in domo aedificanda, siue agricolae, in victu nobis parando.
Oportet ergo quanti ese faler, 'cinferatur cum sutore, tanti esse calceos co laus cum domo,Gr esca n si enim hoc fuerit,non erit permutatis ineque comm
uis hoc ,ero, i aequalia aliquo modo erunt, non erit.
V T tollatur error, resque recte & ordine administrerer, inquit, opus esse videte, ut quam rationem habet faber domus ad sutorem, tot numero calceos accipiat, si illi studio suo se inuit: siue quantam mensuram frumenticii. colono operam dedit, quod nisi custodiretur,
340쪽
In V Librum Arist. de morib. 283
Inqult, restabat, ut tolleretur permutallo, communitasque haec, κω enim vocavit ;tamquam commercium hoc, ut i upra fecerat, cum dixit κω - αν id quod necessitio futurum esse affirmauit, nisi illa, quae prius inaequalia erant, aequalia aliquo modo
Opus in igitur, ut uno quopiam cuncta commensurentur, ut prius ictum est: hoc autem est, si veritatem quaerimus, usus, oe in gentia, quae cuncta continet si namque nihil gerent, aut non pariter, siue non erit permutatio, fiatie non eadem tamquam enim locum indigentiae subis n mus ex hominum pacto, conuento γ hac de causa nomen hoc consecutum esse , honua, quod natura non conuat, sed in titulor no xi enim adire, ea mutare, cor irritum
secere . I M hoc igitur Incumbendam esse inquit, oportereq; uno quop am cuncta menserari; quod ipsum, quid potillimum sit, si vere, appositeque significare voluerimus,dicemus esse,com iri uni hoc nomῖne, penuriam eius rei, structumque, quem inde capimus, quae penuria vim hane habet, facitque ut hanc communionem colamus: omniaque adstringit, & in officio retinet, quod si ait non egerent illa re, sitie non similiter egerent, ut eorum alter mἰ-nus illa egeret:alter vero magis, iniquiore condicione res geruntur ab eo, qui magis eger; Me tamen, qui tunc abundat, penitus respuat condicionem, totusque aueri us a permutatione sit, dicit inuentam pecuniam, quae quas spondet suturum prorsus esse ut si quando eguerit illaipsa re, sue alia quapi ira, ope sua numqtiam eam ipsi defuturalia; quod ex pacto, de conuento factum suille commemorat: idque indicare docet nomen, quo a Graecis nummus, pecuniaque significatur idest νωισμα, ab opinione dc instituto ductummeque Gnim illud tantum valet lex. verum etiam sententiam,& consensum, quae calici etiam viae ut suille, ut leges a Graecis eodem nomine vocarentur: consenserunt enim . qui illic uitiunt, iudicio suo ipsas custodire ratasqtie esse voluerunt. Constare vero opinione & consensu, non natura, declarat, quod in manu nostra positum est eripere ipsi auctoritatem omnem, ac si libuetit irrit uni datque inutile reddere.
Erit igitur diesque talis, reposimi, cum adaequatum fuerit: quapropter quod est agricola, si referarur a sutorem, opus sutoris erit, si referatur ad o
pus agricolae r in figuram autem proportamis perducere non oportet . quando iam permutarim: iis autem, las halebit ea perantias alterum extremum
sed quando balutarint res suas, ita aequales, suci quia haec ae alitin potest in ipsis stri. agricola a. esca c. sutor b. opus sutoris adaequatum d. si a fem non licuisset ita par pro pari accipere, nulti extitisset communio .
Doca et quando par pro PMi ac Perint, qui permutant vera sua: estuque i sum inquit.