장음표시 사용
451쪽
quae in unῖuersum aliquid assirmant,aut negant:alter vero carum, quae singularer sunt particulatimq; idem faciunt, tradit illi,qui ambas teneat, usu venire poste, ut gerat quippiam, quod repugnet scientiae, hoc tamen pacto, vi viatur sane illa, quae in uniuersum aliquid complectitur, recolatque mente, singularem vero quasi dimiserit ex animo. certe ipsa tunc minime utatur:aperit autem quomodo tunc locus errori sit, dicens, gerimus nos singulares res,ac facta nostra talium rerum sunt,non eorum,quae communiter,univcrseque liunt.
Non unum autem , mrime idem prorsus eu 3 niuersium : hoe enim in se i- hoc autem in re consideratur: veluti omni homini prodes, quae arida sunt,c r hunc hominem esse, aut aridum fletale,se si hoc tale,rit non halet in eo cogitando nunc nou versatur: utro igitur duorum horum modorum flat, disseret incredi lite et quantum: Ita ut videatur quidem sic intelligere, tubit ab ur-dum: aliter autem admirabile.
V T ostenderat, modos esse duos propositionum, Ita nunc distingui, & duobus moῆ s cap docet alterum illorum modorum, idest qui uniuersum aliquid sui ait: ait rum enim corum spectari in nobis, perisenisque nostris a firmat; alterum velo in rebus ipsis. rxemplis autem positis, declarat, quod praecipit; quorum exemplorum trius est, omni homini prosunt. quae arida sunt, & hic homo est, siue aridum est huiuscemodi omne, verum si hoc,
quod quasi monstratur. & in manu est, tale est, siue tunc non tenet, sitro, si umquam didici tunc mente non versat: adiungit, post haec explicata. immonsum esse quantum interiit inter duo haesivi altero scire, & tanten contra facere, absurdi m nullo pacto sit: altero ve-.ro admirabile, & nullo pacto probabile; quomodo enim contingat, ut aliquis seiret ipsum nesciat etvsu enim autem sape, ut aliquis acceperit, cognoueritque aliquo pacto, quod in uniuersum tale est: ignoret autem pat tem ipsius ; exempli causa veratrum album bilem atram eiicere, nec tamen intellῖgat, quod ante pedes habet, veratrum cile, iliae ita
Fraeterea tenere scientiam, alio mori atque i , qui miau dicti sunt mi homi
ilus quodenim tenent quide, non utantur autem videmus habitum dis entem, crepantem ,ita ut habeant aliquo modo,oenon habeant veluti Rrmientem , oe' furentem , vino obrutum: atyui ita assecti sunt, qui commoti ιmo sunt excandesim ιae namque, everucupi uates, atque alia quaedam buruscemodi aperte corZms etiam immutant: quin am autem ins mas g nanc. fertum igitur est nos aecere debere incontinentes instare, at-
τ 1 N o i et id, quod dicitur, scientiam alicuius rei habere, alio praeterea modo in nobis xxistere, qui modus tertius Atinam non uti tria. sed pati iacere. de aliquo modo sopitam
452쪽
In VII. Librum Arist de mors b. 3 8 i
esse.qui primus est; contingit duobus modis, quorum prior, cum qui iam inertiae deditus,ac socordiae non utitur ijs armis; quibus instructus est, ad sententiam suam tuendam. Jeritatemque rei videndam:alter vero,quem nunc aperit cum oppressus est aut somno,aut insania,aut vino,ut si velit etiam non pollit: ita autem affectos este assirinat eos, qui aliquo motu animi turbido impediti sunt,quod testatur, & usu venire hominibus, apzrte signiti-cat,oitendens illis motionibus no solum immutari animum, verum etiam corpus idest excandescentia, de libidine ardoreque veneris, & alijs huiuscemodi non nullis: cum cognia tum sit,siquando etiam has perturbationes,in furores agere: luare inquit perspicuum est, Pares his elle incontinentes, qui & ipsi discedunt a veteribus suis cogitationibus, rationeque despiciunt. Poetae autem comici saepe declarauerunt, quanta sit vis, furorque amoris, nam immurare ipsum magnopere animos non sine magna sui admiratione clamauit apud Terentium non insipiens seruus:hoc enim edicere ipsum hoc etiam genus hominum vide., re potuit: inquit enim ille. Di boni quid hoc morbi est,adeo homines immutarier ob amose rem, ut non cognoscas eundem este, & quae sequuntur.
Edere autem sas rationes, quae a scientia proficiscuntur, nussum signumis: nam qui his turbidis animi motibus oppressi sunt, demon Irationes, σcarmina Empedoclisedunt , Grilti,qui primum didicerunt, oratioues quidem
conme fiunt: sciunt autem , non dum oportet enim ilia coaleficere: hoc au
rem eget temporer quapropter quemadmo um actores fabularum,sie c existi
mandum est dicere,qui incontinenter vivunt.
RE LIT aperte,quod aliquis diceret contra iudicium suum, qui assirmaret Incontinentes tamquam exisse e potestate de oblitos este optima praecepta temperantiae: illi enim alebant,videri saepe huiuscemodi aliquos edere sententias & documenta,quae proficiscere tur e scientia intima, de plena perceptione,veraque virtutis:quare cognosci inde polle, non cite verum,quod de illis praedicarat: respondet igitur nullum signum esse indiciumq; eius rei, id quod illi afferebant eluti certam eius notam; quod probat exemplo duorum nominum: istorum inquam qui plane commoti animo,turbatiqistamen canunt argum nia, rationesque Empedoclis versusque ipsius sine ullo errore:& puerorum,qui ct ipsi,cuin primum incipiunt liticras discere, recitant, ordineque pronuntiant rationes illas; nec tamea adhuc sciunt: ut enim,addit,contingat hoc opus est illa haerere animis,& tamquam coalescere, quae res eget longo tempore, nec breui obtinetur; quare inquit simili adhue ad eos redarguendos , & rem magis illustrandam, utens; existimandum cst incontinentes verba illa α praecepta edere, ea ratione qua fabularum actores personis illis,quas sustinent,sese uiunt in scena, & sententias incommodatas ipsis, non sibi, fortunaeque suae edunt.
Adbuc σμ naturali Uia qui piam asprere posset causam et Praenim in vis
mersum opimo HI alte autem versaturan singulari freta quarum fensus iam dominus Ur quando una ex eis confata fuerat, necesse est quod conclusum fuerit, his quidem a mare animum: inhu autem, quae Me ciendum fertintnt, ilico gerer velutis omne dulce gustare vorte hoc autem auste Hr.
453쪽
38 a Petri Victorii Comment Itamquam unum quippiam eorum, quae singillatim sunt, necesse est, eum, mi possit, ac non prohibitus sit,simul etiam agere .
C v M dissoluisset quaestionem hanc simpliciter,& ratione illa,quae propria est huius distiplinae, nunc aliam viam init, admiscens nouae dii blutioni eiusdem nodi quiddam, quoa umptum est a naturae ratione, moreq; res eas agendi quare non sincera Est, uniusq; gen ris,sed temperata e duobus rationibus haec conclusi, in quam nunc incumbit: inquit igi. tur. Praetcrea hoc etiam pacto natura, in iiijsq; Vtcns eius doctrinae, aspicere pollet aliqui causam huius rei,& unde haec tamquam culpa, proficiscitur; una namque Opinionum ii xum in uniuersum talis est:altera vero singularibus rebus constat, quarum rerum perce Diio peruenit iam ad sensiim, propriaque ipsius est. Quando autem ex ambabus his prapositionibus una propositio facta tuerit, quae concluso est sequitur, ut quod confectum est:ex ipsisq; conclusum hic idest in rationibustuae contentae sunt cognitione, animum nostrum id allirmare prorsusque illo pacto se habere confieri:iu illis vero rationibus, itibusq; quae moli uturaliquid,atque agunt: statini dare operam,ut illud ipsust quod eonclusum est,essiciatur,exitumq; habeat. Exemplo etiam id, quod dixit illustrauit, quod est, omne dulce gustare oportet, nocaute quod monstratur, est dulce, quod u ilicet unum ari-- , supr- ό , α plerumque hoc seruari,ut ad/eret ut e sic A, pro quo tamen posuit aucto; illia trium. 1igniscauitque, quod redditione intellectum fusilet.
sum igitur ea, quae in uniuersum est, adfuerit, quae prohibet gustine:
haec vero, omne dulce esse iucundum hoc autem dulce haec vero ese, quae agit laestris autem animo tunc cupiditas: haec quidem iubet, fugere hoc, cupiditas
autem trabit mouere enim unamquami partem valet: quare euenit,ut arati ne aliquo modo opinione incontinentiae opera detur, quae contraria non eu
C v M exposuisset iam ea, quibus percipitur ordo, ratῖoq; rerum agendarum, accommodat l-rsam aci ea. tuae nunc tractat,docenda, noduinq; hunc dissoluendum. Quando igitur inquit propositio uniuersa. tuae vetat gustare,adfiicrit in animo scilicet incontinentis homunis, respondet autem haec rationi, quae deterret a fiagitiis, turpibusq; factis: altera aute a ipsa non desuerit, quae prosciscitur ab appetitia, sit adetque decerpere voluptates,ac dixerit,omne dulce iucundum esse, praesensque adfuerit dulce aliquid quod monstratur : haec aurem inquit, est, quae facit ac molitur,ut saepe enim dictum est, agimus singularem semper aliquam rem:extiteritque illic cupiditas: exponit autem pugnam, concertationemque, inter ipsas tunc exortam; aitque haec ipsarum liabet, fugere,& repudiare hoc: cupiditas autem vocat,& trahit ad ipsum:posse autem hoc eam praestare, ostendit, a stirmans ipsam excitare ac mouere cancta membra, quDrum membrorum munere, atq; Opera id ciscitur: qu rropter inquit concliadens contingit vi rationis aliquo modo, & opinionis, concursuque ambarum harum incontinenter se gerere homines , quae opinio per se non aduersatur ratiori , sed euenit hoc,
cupissitas enim contraria est non autem opimo rectae rationet quapropter A
454쪽
In VII. Librum Arist. de morib. 3 8 3sionem rerum,quae in uniuersu unt e singularium tisio se m memoriam.
Cossi RMAus hoc addit: non enim opinio est, quae repugnat rectae rationi: quare non est culpa, neque causa huius mali,sed cupiditas, libidoque, quae cupIditas si abesset, nulla concertatio inter ipsos oriri potuissset. Admonete et am voluit, quod elicitur ex ij x. quae tradidit, de aliquo modo est extra ea, quae propria sunt huius doctrinae, quare perspicitur esse corollarium t est autem ipsum, beluas non posse appellari incontinentes, atque hoc, quia non habent existimationem rerum, quae in uniuersum sunt: incontinentia vero sine hae constare nullo modo potest; quae est, non oportere incumbere in aliquod facinus alline turpitudini; cui sententiae conflandae necellaria est ratio : ipsi autem, in animo incontinentis, repugnat appetitus, qui ita vehemens est, ut euertat, profligetque iapsam. Cum docuisset autem beluas vacuas elle a scientia rerum,quae in uniuersum nuntiostendit, quid in ipsis desiderari non possit, rerum inquam, quae singillatim fiunt, phari taliam tantum, dest visa,vt veteres illi hoc verbum expresserun i,& memoriam: restat enim in animis beluarum umbra quaedam, & imago eorum, quae senserunt, atque memoria.
ubpacta autem Zibsoluitur ignorantia: rursus s sciens fit incontinens, ea-
άem ratio est, quae temulenti, dormientis, oenon propria huius assectus, quam rationem oportet accipere ab his, qui naturam rerum perscrutantur.
Qv M perspἰe atur saepe non nullos,qui incontinenter, cupideqtie qui pelam secerunt, nos-le id fictum : accusareque semetipsos. qui in eam culpam lapsi sint; videbat auctor qua ri poste ab aliquo, quomodo id contingat, ut frangatur inscitia illa; rursusque incontinens fiat sciens, qui prius facile passus erat, sibi eripi scientiam illam. Simili igitur Aristo- les rem declarat; causam tamen harum rerum non affert,sed ut a physico quoniam quaeramus, admonet ridemque in hac re usu venire docet, quod singulis diebus contingere videmus in temulento, & dormiente; qui etiam ipsi cum amiserint sensus, oppretii &quasi vincti, siue copia v ni, siue somno, respiscunt, inpedimentis sublatis. Quomodo autem alterum horum discutiatur, monstrauit apud Terentium ebrius semus, cum in ,, quit. Nisi, dum liae silescunt turbae, interea in angulum aliquo abeam; atque edoimiis scam hoc villi. Sed redeamus, unde animi aliquantum reficiendi causa, discellimus. Eandem igitur rationem esse inquit incontinentium, qui & Ipsi cogitatione, aspectuque rerum iucundarum, deliniti, vel potius victi & subacti, discedunt ab optimis illis praeceptis ; postea autem discusIa caligine illa repetitaque natura voluptatum illai um, uuae sincerae sunt, non iunctae cum dolore, & Paena, reuocant in animum praecepta integra, virtutis. Siquis autem, non contentus hac solutione, studeat exquisitius sibi sontes aperiri huius quaestionis, accedat ad physicos: ipserum enim propria est haec inuestigatio, qui res obscuras dc reconditas naturae scrutantur: huius autem disciplinae de moribus aliena.
Quia autem ultima propositio, Finioque rei P Uense percipitur, ae d mina actionum hanc, silae non habetis, quem turbidus motus occupauit , siue ita halet, ut hoc pacto habere non si cire: fedrecitare, M temulentus faceret, erimina Smpedoclis, . quia non in uniVesum est: neque apta stiretiae simia litis se habere videtur ei, qui in uniuersum es vltimus terminus.
IM e vus i et adhuc in eandem quaestionem eulicandam, quomodo scilicet usu venῖat, ut
455쪽
incontinens dicatur non sine causa, scire sumit de ignorare, quod sicit:red It autem ad pH, quod ostender at, in animo ipsius duas propositiones extare; quarum furerior in uniue sum talis cli: inferior vero singularis, & haec est opinio una carum, quae icia su percipiuntur: eademq; est resina actionum nostrarum: gerimus enim semper nuiuscemodi aliquid, non quod uniuersum est: hanc igitur singularem propositionem , eum, qui oppressus ei motu aliquo turbido, dicit, eo tempore non habere : aut si penitus ipsa orbatus non est, ita tamen habere affirma vi illo modo aliquid tenere, non sit vere tenere; quia restat tantum ipsius vestigium quoddam; nec sane remillam se ire. Modum etiam, quem intelligit, cuiusmodi est et, declarauit: tenerum inquam ita illum, & imbecillum, ut sungi munere suo nequeat; sed perinde elle id dicere ac proferre, atque siquis temulentus Empedoclis
versus canat: neque enim quicquam cosnoscit eorum, quae ipsis exponuntur. Addit autem & quia non est ratio haec in uniuersum, & quae accommodata est sententiae; extre
mus ille terminus idest opinio singularis in animo ipsius vim habet eandem illam,ob sp diem quandam ipsius, quam haberet, si ellet in uniuersum tali s. Keta 1 duce. σε κτει Σωπαυς συμβανον : ου G Hα κ ως ων όγκουσις
Et Videtur, quia quaerebat Socrates 'isu venire non enim ea, Paeproprie
sidetur esse scientia per se existente, gignitur hic turlitas motus : neque i a trahitur huc, oe illuc ob hunc motum sed, illa, quar sensu utitur : de illo i tuis quod est, scientem, vel non scientem, . quomori scientem, comitati, Pt is , continentiae aliquisse dedat: tot dicta sint.
V i o ε τ, si possit aliquo pacto accommodare lud letum Socrat s ad suam sententiam, Pauctoritate ipsius corroborare opinionem, quam habet de incontinentia:ille namque funditus ipsam sustulerat: in uit igitur, non gigni in animo, scilicet incontinentis, hunc ais ctum, & tamquam delictum, ut agat contra id, quod rectum elle sentit, cum scienti quae videtur, crediturque esse domina huius facti, praesens adest, vigetque, neque ipsa, cuius tanta vis, potestasque est, trahitur tamquam mancipium . quo iucunditas, spesque voluptatis impulerit, sed sensilis opinio est, quaE abducit ab honesto, rapitque ipsum inerr trem, & contaminat; neque expectari hoc potuit ab integra intelligentia eius rei. Socratexi autem hoc attendebat; ideoq; existi Dabat contingere non posse, ut aliquis, qui cognitam haberet turpitudinem viiij, menteque in eam conuersus foret, post et umquam moliri aliquid contra id, quod firmum, statutumque in animo habeat: imbecillam autem. & tamquam obrutam, delinitamque dulcedine voluptatis eam habere, perinde elle existimabat. atque ipsam penitus non habere . In extremo autem breuiter repetit, quod dixerat, & v-titur tamquam seroratione quadam, qua sisnificat, quomodo viii venia ut quispia sciens incontinenter se gerat, vel non, de quomodo sciens: existimatque satis de his disseruisse
Utrum autem sit aliquis simpliciter incontinens, siue cunctiparticulatim: siet, circa quales res est, dicendum est deinceps versari igitur circa volupta
So L V T o priore nodo, 'uem supra I Icurat molestum esse, &non sine causa turbare, i alterum scrupulum euellendum se confert, quem post ipsum tignificarat: est autem is. Vtrum existat aliquis, qui simpliciper, ac siit: ulla appenditi vocet anc tinctis siue cun- I
456쪽
In VII. Librum Arist de morib 3 8
cti, qui hoc nomine notantur, incontinentes appellentur, quῖa in 'ii .hlac: ha, cerra labantur ac peccent, quod si extet aliquis talis, qui semper se volutet in eodem flagitio, quasi luto qui nam i ii : statim autem ostendit .eram, ae propriam materiam huius ciuis Pae,& contrariae im laudis, qnae matecta est voluptas corporis, c dolor: in eadem etiam versari tradit, finitimas his, constantiam ; & mollitiam; constantes enit res P ndent con inentibus : molles autem & teneri incontinentibus: quare hic ipsos coniunxit. '
Quia autem sunt ,haec quidem es cientia voluptatis, necessaria: haec auis rem, petenda quidem per se, quae tamen sint exposita exuperantiae nec aria quidem sunt quae ad corpus pertinent: intestigo au tem huiuscemodi, cum dico, quae ad cibum pertinent, cor visis Veneris, huiusmodi demum, in quibus
intemperantiam enumerauimus, m temperantiam e haec Pero necessaria quiadem, minime sunt: expetenda autem per sei: dico autem, exem ii cause, νιλ- riam , honorem, diuitias, rebrua huiuscemodi e numero bonarum rerum,
CoNs It v v modo auctor Is est, docere,qui sint proprie incontinentes, dc qui non proprie, sed mmitti i , ita vocati r Incipit autem ab his , alii obsit illi iudinem qui indam. quam cum veris habent, & ipsi eodem nomine η ita ur. Longe autem dii cirigitium Pu ius praeceptionis, ct a primo quasi capite orditur fatui est enim ea, quae sunt ei scientia voluptatum, quorum quadam esse dicit necessiria nobis in vita tuendis r alterum autem ipsorum genus minime necessarium, aequo rarere possumus sine damno, periculoq; vllo nostrae statuti statque persequens oldine cuncta. peruenit ad id, quod est redditio, ex vi IGraeci interpretes loquuntur αναλὲ ibin, supetioris illius primoque positi .i M.t illud autem est hoc loc6 valde remotam, id tamen tale, quale dilat, nisi talor, quod ait m μ δέ. π ie τω. - ,'α quae sequuntur: hoe igitur declaroto, eonemur explicare totam hanc
rationem. Cum dixillet Aristoteles duo genera extare eorum , quae gignunt voluptatem, eorumque unum nobis esse necellarIum: alterum veto sane non necellarium, sea tame expetendum. nec ulli culpae amne, si modus in ipso teneatur: tunc autem reprehensione dignum, si nimium ipsius sumatur. Ostendit, quae sint necestaria, ipsaque esto dicit, quae ad corpus referuntur, quae ctiam, qualia sint, exponit, tradens ea esse, quibus si .nur, idest Cibu, potuque, nec non vlum Veneris, huiuscemodique alia, quibus corpus gaudet: in quibusque,qui labiuntur ac peccat.1stines sunt intemperantiae; contra autem qui modum smuant, laudantur, ut temperantes. Explicato genere hoc rerum iucundar in , transit ad alterum, quod elle inquit minime necet Lariuin, sied quod re ipsum cxpezitur, parit tuo voluptatem. & laetitiam non corpori tamen , .sed animo. Enumeratis autem non nulliet
huius generis, quae sint rcliqua indieat, esteque dicit Iesia, victoriam, Lonorem, diuitias huiuscemodiq ue alia, sine dubio bona extra nos posita.
Eo igitur, qui in his, contra rectam rationem,quae in i s es, modum superans . simpuciter quidem non disimus incontinentes , ahcientes autem hoc ,
457쪽
pecuniae intretinentes, O quaeHus , ct honoris, irae simpliciter autem nullo pacto, ut diuersos, Er qui similitudine quadam ita vocentur, veluti homo; qui olympia 'vicerat illius enim communis ratio a propria parum discrepante
verumtamen abaerat. H At c est redditio,quam sis nificaui, explanatioque eorum,quae posuit: dicit enim eos, qui in his rebus repugnant rectae rationi, in ipsis manenti, nimium ipsarum sectantes, simpliciter appellari non solere Incontinentes, sed addita nominataque re, cuius nimium ii inunt, vocari incontinentes pecuniae, honoris, iramnon nullarumque huiuscemodi ali 1um rerum: simpliciter autem, de nisi appositum fuerit nomen eius rei, nullo pacto, atque hoc merito custodiri tradit, cum ainii sq: Ei, discrepentque a superiori sus. Ne turbaret . em quempiam,eodem nomine appellari tam varios diit; milesque Inter se, docet hoc no- Him non est e, neque inustatum . cum inuentus sit, qui communi nomine omnium momialium, Iamquam tuo proprῖoque uteretur: vocatusque sit homo: notum & illii strem eum fuisse adiungit: quῖppe qui vicerat in gymnico certamine , palmamquς domum ex Olym-ri portarat: rationem enim illius, definitionemque etiam parum distensiisse, non tamen eandem penitus suisse ais at cum ratione reliquorum hominum. In II. quoque lῖ-brorum eorum de moribus, qui magni vocati sunt; quaesiuit, an incontinentia, hinni ne que incontinentes In omnibus rebus dicerentur: quibus ς'it uidis modum nullum tenerent, sed nimium illarum sectarentur appellaua autem eadem fere, suae sie: nam i Elitos esse non nullos, quibus sat s non esset tantum illarium rerum capelliat . quantum tortere incontinentes vulgo vocati significauit, paucioribus autem verbis id nega iit.
. Signum autem huius en, quod incontinentia vituperatur, non ut irratum '
solum, si xt*itium etiam , siue I pliciter exictens, siuerarticulatim h
rum autem rerum, nulla. L : . .
Os TEMDot volens diuerses esse, qui cum appendice vocantur incontinentes, veluti Incontinentes honoris, gloriae, pecuniae,ab his, qui simpliciter appellantur incommentes:hoc inqua probare volens Aristoteles argumentatus eu a fgno consuetudineq, Lomi'mΤ,qui veros incontinentes vituperant, at xeros autem dignos, quos vituperent,non arbia tranturmotam igitur, indiciumque hoc este vult, quod ipsa deterior fix. non ibium ut delictum, erratumque quoddam, quibus culpis homines facile ignoscere consuerunt, aut saltem non tam graui nomine ipsas notare. s ed tamquam vitium plenum , atque interrum hoc peccati genus appellare ; qui vero inquit, nimium harum rerum apPetunt, non solent in are.
Eorum autem, qui corporis iucunditatibus Hiliti sunt, illis inquam , circa
quas dicimus temperantem, intemperantem versari, is qui non electione rerum iucundarum persequitur exuperantias, rerum molinarum fuit , fomis, oestis, ετ aestus , o frigoru, omnium, quae circa tactum gusta tum, sed praeter electionem GT cogitationem, incontinens tacitur, non per age-ctionem : 1uod circa haec, ceu incontinens irae e simpliciter tantum . ,
C v M ostendisset, qui sint illi, qui cum appendice incontinent ea vocantur, ita quod iudi cium
458쪽
lti VII. Librum Arish de morib. 38
cium de ipsis homines faciant, nunc declarat,qui sint proprie incontinentes. Orditur autem explicationem huius rei a diuisione, quae facta erat corporis voluptatam : inquit eis nim, e numero corporis voluptatum: illarum inquam , in quibus volutari dicimus, contrario tamen modo, temperantem, atque intemperantem, qui non consulto, delectuque rerum habito, sectatur exquisitas voluptates, ad summumque rerum iucundarum peru mire conatur: desinatque ac longe fugit, trillium rerum , dc quae dolorem magnum pariunt, itidem extrema: quae autem illa sint, a quibus abhorret toto animo , exponit, an
tequam sententiam absoluat; esseque dicit ipsa, famem, sitimque ; eodemque pareo aestum, ac frigus. omniuinque demum rerum, quae reseruntur ad duos hos sensus, tactum inquam, &gustatum, atque hoc facit siterum enim hoc admonet in line delectu, & prouisione animi; sed abreptus scilicet sipe iucundi, hic ipse, inquit, est incontinens, non ut superiores illi, cum additamento rerum,in quibus labuntur, quarumque nimium sectantur, veluti irae, sed simpliciter tantum.
V et paulo supra fecerat, non a causa huius rei argumentatur, sed a posteriore, IudicIo'; hominum de ipsa re, communique sermone: molles enim ait,vocantur, qui sine modo se gerunt in his rebus, voluptatibus scilicet corporis potiundis, idest venere,& vitio ventris : in illis vero, minime: honore inquam Persequendo, pecuniaque quacrenda, & aliis huius generis rebus.
Et hanc ob causam in idem in continentem, cr intemperantem fonimus, oe
continentem , temperantem: non autem illorum 1uempiam, quia circa easdem voluptates, oe dolores versantur.
Ani v NGI T etiam argumentum aliud eiusdem generis: inquit enim, & haee causa est. quod in eadem tamquam sede, ac loco ponimus incontinentem, dc intemperantem, ut si- miles, ac propinquos: eodemque pacto continentem, & temperantem; neminem aute in eorum, qui cum additamento incontinentes vocantur, atque noc facimus, quia in iis leni propemodum hi voluptatibus versantur, simpliciter incontinentes; atque intemperantcs;
V autem versantur quidem circa haec, non autem eodem pacto . verum hi quidem eligunt, hi autem non eligunt.
Na n v is sorte putaret, Unxim, eundemque penitus esse incontinentem atque intemperantem, quia dixerat ipsos versari aliquo modo circa easdem voluptates,ac dolores,admonuit non elle hoc verum : in quo autem hi discrepent inter se, ostendit; etsi enim matutia aliquo modo est eadem,ratio tamen,m usque,quo se in ea gerunt, est alius, quem etiam significat: inquit enim alteros horum, id quod turpiter faciunt, coia sulto facere: alteros vero' minime, sed cupiditate inflammatos, dc specie rei iucundae abreptos.
459쪽
388 Petri Victorii Commetit. 1 'seu propter magis intemperantem diceremus eum, qui cupissitate non imp i lsus, aut leuiter, siluitur exuperantias , fugit mediocres Polores , quam tu
iuscemodi aliquem ,qui, quia vehemeter cupit quid enim id fecisseisi accessisseriuuenilis Ac vehemens aliqua cuZiditas, oe circa rerum nec sariarum ege lares.
Exi c i et ex li ac praeceptione corollarium, quo et ἰam instruere nos, atque ornare voluῖt': tradit enim,vocare nos posse verius intemperantem eum , qui sine cupidῖtate ulla, aut situtem leui, paret libidinibus. sectatur lite nimium corporis voluptatum: vitatque med ocres etiam molestias, quὶm eum, qui patitur se contaminari ardoribus appetitionum: arduam enim est ijs resistere, ac repugnare. Addit autem ipsie, quid Is saceret, ii a ederet cupiditas vchemens, qualis solet adolescentcs vexare, atque etiana aegritudo ingens ob ege statem rerum ad vicinam necetiariarum quomodo enim ferre posset tantam aegritudinem. V tautem auctor hic vocavit , - , cupiditatem iuuenilem, acrem ii incare volens. ita Euripides in Hippolyto appellauit:.-ri ι ἰή, dc Ipse ingentem intelligens, ex prellit autem huiuscemodi quempiam, collocavitque Ipsium nobis ante oculos M. Ci Mo,, his verbis . Quem enim deditum voluptatibus r cupiditatum incendiis inflammatum m
Quia autem cupiditatum, ac voluptatum, hae quidem fiunt genere honestae
ac trobae r rerum enim iucundarum quaedam sent natura expetendo hae autem contrariae his: hae Ῥero in medio collocatae e quemadmodum diu:
mus prius: veluti pecunia, c quaestus , c νictoria, oe honor cita cuncta autem , SP ea quae huiuscem ossi sunt, . ea quae in medio sita, non quod a Diantur, s cupiant, tar ament, vituperantur, sed quod aliquo modo, G modum severent.
C v M copiose disseruisset de Incontinent; quae proprie ita vocata est, nunc aditum sib; patefacit ad alteram,quae non proprie incontinentia appellat hi: incipit autem a diuitione re rum i undarum, qua supra usus siter ac repetitque piamum, quae dixerat, quibus postea ad ima ait membrum, quod desiderabatur: necessariumque est iis , quae tradi nunc debent. ut absoluatur, quod initio libri pollicitus est:Inquit autem, principium ducens a particula orationis, quae post se trahit id. quod aptum est ex ijs, quae statim ponit, vique eorum elatescit, ut paudo supra fecit. quod indicaui: inquit igitur. Quia cupiditatum, ac volup tum hae quidem sunt rerum genere honestarum de studiosarum: indeque pithetacuntur: statim autem hoc constituit, nequis hoc minime verum putaret; verisimile esset non existi- .mans manare aliquid, quod virtutem oleat a voluptate, quae voluptas male audit; ait igi-
tur e numero rerum iucundaruin , quaedam natura expetenda esse, at Ia autem ait contris
tia horum inueniri, quae proficiscuntur a rebus turpibus ac vitio amnibus alia vero quae sunt Interiecta Inter haec, & in medio collocata, quae autem sint haec, exemplis declarat, nominat enim pecuniam, quaestum, victoriam, honorem, se uitur autena' quae egredditio superioris illius. Quia in eunctis his huiuscemodique Omnibus, quae matura e petuntur, bc ijs. quae sunt medii generis ait non vituperantur homines,qui ipsis astaciuntur, leuiterque excitantur ad ea potῖunda, appetuntque issa, ct cara habent, sed illi , qui certo quodam modo ea amant, Iustaque ipsorum mensura contenti non stant. . .. . . .
460쪽
In VII. Librum Arist . de morib: 389
Quapropter cuncti illi, quipraeter rationem, siue subiguntur, siue perse
quuntur quiniam eorum, quae natura sunt honecta, cor bona, ceu qui circa honorem, π plus stud , quam oportet, adhibentes in illo: siue circa liberos , cognatos: haec enim in numera bonorum halenda Iunt: σ laudamtur qui in his plurimum curae ponunt: verumtamen est quaedam in his quoJue exuperantia, si quis,quema modum Niob pugnet etiam contra Deos, τὰ quemadmodum S Urus, p tris amator cognominatus, qui circa latrem peccabar: valde num
E et hoc corollarium est, quod ductum esse perspicitur e superIore explicatἰone quo corollario tradit, quod tortasse aliquis non facile crederet, in illis etiam rebus, quae natura expetuntur poste peccari, inquit enim. Quapropter uniuersi illi qui, spreta ratione , patiuntur se labefictari, ac vinci ab ijs, quae natura honesta sunt, ac bona, aut saltem toto pectore huiuscemodi aliquid sectantur: intelligi ante debet, reprehenduntur, ac culpae alii nessunt;quod patet ex iis, quae infra ponit,ante tamen quam eo perneniat, uno exemplo docet , quae ipsa sint, idest honoris : statimque redit ad errorem horum ostendendum , inquit enim ; dc plus quain rectum est studii amorisque adhibentes erga liberos, aut paren-εes,quae numerari debere in bonis senificat, quod probat, consensu hominum ae iudicio, siquis sorte inueniretur, qui in hoc ab ipse dissentiret, qui laudant eos filios, qui diligunt Parentes, & patres, qui amant liberos: adiungit autem post haec, quae clausula est tot Ius rationis, quamuis hoc si ordineque fiat tamen in hoc quoque nimium manere, requirique modum; quod declarat exemplis valde notis, ocillustribus , Niobes, & Satyri, cui co- sinomen inditum fuit a nimio hoe, & stulto amore: nam alijs etiam fortunatis viris, ae res bus hoc contigit. vi cognomen adipiscerentur ob indulgentiam liberorum erga Patrem
Prauitas igitur nulla circa haec est, ea de causa, quae dicta Hr, quod natura Vnumquodque horum expetendum est propter se malae autem, oe fugiendae
fot Vsorum exuperantiae: similiter aute neque incontinentiar inconranentianam 'e non solum s ienda res ea ,sea etiam ea una rerum *ituperabilium .
Coia ex vos T in harum rerum appetitione non manere piauitatem nec scelus vlliam, pos seque ipsas exteti sine macula, cuius suae sententiae causam adfert, ves potius ipsam repetit , cum significet,eam a se prius expositam este, cum sint cuncta haec natura optanda per se; quare, siquid at quando culpae in ipsas cadit, id totum a nobis proficiscitur: mala igitur ei te inquit ipsarum nimia desideria, atque exuperantias . Addit autem, qn adna dum in ipsis non visitur prauitas , ita etiam neque incontinentia proprie hoc nomine v eata, cum ipsa sit non solum declinanda, abigendaque a nobis,verum cetiam xna rerum illarum, quae vituperantur, ac merito quidem.