장음표시 사용
691쪽
autem qui Jdam , supra non tactum, quod tamen facile intelligebatur, requiri: dc ut alii. de cautis, ita etiam ex defin Ilione vitae beatae, in qua fingenda, & plene coiistituenis i. idem necessarium esse significatum suerat, idest longitudo vitae, ac iustus ipsius inodiis. cuius appendicis causam hic quoque adlari, quae est nihil inchoatum,& quod per auiis
non sit, cadere in vitam beatam: in medio autem iniri j, atque extremi huius tomentiae. reuocauit quac supra, confirmare hoc volens, tradiderat, atq; etiam comprobarat. rdiens ob extremo.quod in illis commemorandis exposuerat: plura tamen modo de voluptate diacit, quae comitatur vitae, positae in contemplando, 3c si antea hoc fecerat: ait enim ha re ipsam suam ac propriam voluptatem, quae auget viam ipsius ac studium, Sc ut timc,copulatam cum ea elle allirmat, ita etiam reliqua, qtaae consequuntur virum beatain.
Aiusicemodi autem vita prae tantioreset, quam secundum hominem: non enim qua homo est, ita vitam deget , sed qua Auinum quippiam in ipse existit: quanto autem praestat hoc camposito, tanto functio muneris ipsius functim , quae proficissitur ab alia virtute: si igitur aluinum quiddam est mens ,si coia lata fuerit cum homine, π τita , quae agitur ex praeceptis Esius diuina erit, si costata fuerit cum vita hominis .
C v M ornasset hanc vitam ; εc vim Ipsius bonaque explieasset, nune summis laudibus ipsam etiari, ac vere tu caelum tollit, quippe cum captum nostrum lc condicionem humanam superare ipsam tradati hortatur igitur . inflammatque ad eam capessendam i illum enim. qui hanc vitam coluerit, ait non tamquam hominem ita victurum, qui constat ex animo de corpore. nec facile potest se affectibus corporis spoliare, sed ea ratione, qua diuini quippiam in ipso est, ad quam sui partem . totum se accommodaturum : unde inquit, quanto praestat hoc parti alteri, cum qua i unctus, concretusquevst. tanto usus, munusque ipsius praestabit usibus, qui nascuntur ab alia virtute: posito Igitur inquit hoc. ac si tuemur. mentem collatam cum homine, iuncto cum corpore, diuinum quiddam esse, vita etiam, quae degitur, ut vis, naturaque mentis requirit, diuina erit. superabitque vitam compositi; terrenum enim, quod admixtum est, minuit non parum In muneribus obeundis, violatq;
Oportet autem, non ut quidam suadent, humana sapere, hominem existin rem , neque mortalia mortalem , verum quantum fieri potest, immortalem se νedire, o omnia moliri, quae impellunt hominem vivere obtemperantem ei,
quod optimum in 'se est si nam i mole etiam paruum est,potectate oe dignitate multo magis omnibus antecestit. Videri autem merita posset is qui'que es' hoc, sirui em principatum obtinet, ac melius est.
V IDan AT Aristoteles aduersari lud cio suo ae sententiae, quam modo probarat id, quod peruulgatum erat, re congiliebat opinioni, ac vitae moli Ium homInum, deditorumque studiis leuioribus: ut enim ipse hortabatur ad vitam persequendam plenam dignitatis, M. quasi caelestem , ita illi eontra ad humilem de terrenam i resellit igitur ipsam, quae erat. oportere hominem, eum hominem se esse sciat, cogitare, vetareque animo consilia, mctaque
692쪽
ctaque humana, quam sentent a m etiam confirmabant iuberitos, ipsum, cum mortalis sit, mortalia itidem sapere, & non discedere a natura, condicioneque lita: ipse autem contra Gistimat. decere nominem, cum compositus sit ex animo dc corpore, spectate anῖmum,
otumq; se ad illum, melioremq; sui partem accommodare, spreta illa. quae tota dedita est desiderijs corporis explendi1:omnis enim distensio in hocposita est. Cuius fuerit sententi a illa tenera,mihi exploratum non est: plures enim auctores ipsius feruntur: citat ipsam auctor, ut hic, ita etiam in II. libro de arte dicendi. Respexisse etiam ad illam Horatium M in ode ad Q. Hirpinum, cum cecinit. Quid aeternis, minorem. Consilijs animum fatigas. notum est, Aristoteles, cum quid de hoc sentiret, exposuistet, disserere contra illam incipiens, inquit, decere potius hominem, quantum res patitur,in ipsoque positum est, se immortalem reddere; cunctaque in vita sacere, quae quadrent, respondeantque optimae ipsius parti, quam partem animἱ Aristoteles ornat. & quantum potest, laudat, docens impiam, ct si spectata ipsius tamquam mole pusilla est, vi tamen sua, Sc dignitate superare cetera omnia, quae sunt in homine, cui laudi ipsius addit, videri merito poste unumquemque elle id ipsum, idest mentem dc consilium.
Uurdum igitur foret, si non ipsius Vitam expetat sedcuius alius:
atque id quod prius dictum est, congruet etiam nunc: quod enim aptum ρο accommodatum Hr unicuique natura, optimum iucund mum eis unicuiquer
o homini igitur esita, quae sequitur mentem, siquidem maxime hoc est homo: haec igitur sita est beati sima.
CVM op In Ionem suam confirmasset, ac quid seri In hoc oporteat, docuisset, nunc refellit iudicium illorum , qui aliter se gerunt, Se, ut ait, eligunt aliam vitam, non veram, Pr priamque hominis,sed pol iis alterius cuiuspiam animantis: peccare igitur eos valde alli Inat, ac rem prorsus absurdam facere, qui mel ore relicta, deteriorem sequantur & colante repetit enim, ac reuocat huc, quod dixerat: conuenireque huῖc quociae loco tradit. Quod an quam aptum, accommodatumque est natura cuique, illud es Ie ipsi optimum, ac Iticu dissimum : unde sequitur, ut vita. quae obtemperat rationi, sequῖturque mentem tamquam ducem , sit eἱ optima, ac iucundillima. eum homo haec ipsa mens existimari maxime de-Beat, neque en in omnino mens est. Constituta autem iam vita, in contemplatione potita: tributoq; ipsi priore loco ac gradu dignitatis, maiore,concludit rationem praedicat ude ipsa, eam esse beatissimam.
Asseriore autem loco ea,prae proficiscitur ex alia Virtute unctiones enim. Propriae ipsius munerum humanae sunt: iacta enim facta fortia, oe' alia,
quae tropria sunt aliarum virtutum inter nos agimus in contractibus oe v=ibus O actionibus omnis teneris, in perturbationibus idque decet unicuisue trinentes : Mee utique per ictuntur cuncta humana esse.
Set e v N n v M locum . proximumque ipsi superἰori tribuit alter; beatae vῖtae, quae proficia scitur ab aliis virtutibus, a moribus appellatis: eum illarum Ipsarum usus, operaque snt proprIa homInum nec ortum ducunt regunturque a saplantia, verum a prudentia, quae
moderatur Uss; Id quod probat inductione, nominatis factis duarum virtutum , Idest ii
693쪽
st tiae ac sortItudinisi ceteris autem intellectis: huiuscemodi enim in qu t,omn a gerimus ita ter nos, cum contrahimus aliquid, quod iustitiae proprium est, atque in alius mortalium usibus manemus: omnique demum factorum genere occupamur inter nos. Adiungit etiam in motibus animorum idem nos custodire , cum extent virtutes, quae non faciorum, sed motuum horum tutbidorum mediocritates sint, quibus in omnibus ait, nos tantum tribue te debere, quantum decet: exempli causa non plus, aut minus irasci, qNam res P stulet, & Iniuria, qua aitecti fuimus: ἐκαςω enim quod ait, accipio πώεω,addit autem haec omnia. quae exposuit a natura hominum proficisci, humanaque prorsus esse, nec quicquam pertinere ad alteram illam virtutem,ac vitam, in quam incumbimus similes Deo.
Quae im autem a corpore quoque sidentur exoriri multi ut massis a Mifamiliari ue motionibus animi morum sinus .
C v M de habItibus, motibusq; animorum disseruisset,ae v rtutibus, quae Inde proficiscuntur, tamquam ab animante, dc ut composito ex animo, & corpore; nunc adiungit, extare quaedam. quae non a communi hoc manare videntur, sed ortum ducem. corpore , propriaque ipsius elle, non copulae, csagmentationisque superioris, quae & ipsa in liumanis enumerari debere ex stimat: nec quicquam facere ad vitam occupatam in rebus contemplandis. Videtur autem inteli gere, reperiri quosdam homines, qui natura procliues sunt ad temperantiam: alios, qui vi liber talem, dc non nullos etiam, qui ad ti)rtitudia nem; quae cuncta profici icuntur a corpore solo, accommodato factis illis gignendis ipsius inperamento; quod significat verbis , quae sequuntur : multis enim in rebus usu velitis inquir, ut virtus motum accommodata sit, astinisque motibus his turbidis.
copulata autem ese prudentia cu m Virtute morum. atque i acum trudentias uidem initia prudentiae se habent,ut Virtutes vocatae morales i autem,
quod rectum ese in morum irtute, ortum habet a prudentia I connexae autem hae sunt cum motibus turbidis, circa iunctum concretumi ex animo r-pore sedem habent: Virtutes autem compositi humanae sunt, oe vita utiq; quae geretur ex ipsis: eodems pacto etiam beatitudo: quae autem mentis en seiunctis est a corpore: tantum enim dei a dictum est rexquisite autem de iis ali uidtradere maius est, quam illud, quod mori nobis propositum e t.
Hoc etiam ad idem constituendum valet, quod videri aliquibus salso posset, allanum esse a vita posita in rebus agendis: iuuare lite solii in studium rerum contemplandarum, & i- Pluin quoque pertinere ad alteram vitam, atque id, quia prudentia, quae errorem hunc gignit, copulata est cum virtute morum, magnaquea: unitas ipsis est inter se: ipla enim quoque morum virtus eget prudentia : ambaeque itudium suum ponunt in communi illo opere es hc endo. A uctor hoc comprobat, dicens ; perspici poste hoc verum este , quia initia prudentiae quasi fundata sunt in virtutibus morum: indeque constantur, eodemque pacto rectum moralium virtutum statu tur, deliniturque a prudentia: hae autem Inquit, morales inquam virtutes, aptae sunt, pendentque a motibus animorum, δέ in composito spectantur non in altera ipsius parte : virtutes autem addit, compositi, iuncti inquam ex animo de corpore, quod restabat ad concludendum, sunt humanae, non caelestes, nec paene
diuinae: eodemque pacto vita etiam, quae ducitur e rationς, naturaque ipsarum. Ne Ipsa quoquo
694쪽
In X. Librum Arist de morib. y9y
quoque humana est: itidemque beatitudo, quae ipsi , praeclare actae, comitatur: contra autem ait, & virtus, & vita, & beatitudo mentis, quae res nihil commune habent cum corpore, seiuncta est, remotaque prorsus a corpore. I)osi hoc ait, se existimare, quod de beatitudine hac praecepit, satis elle, conuenireque huic disciplinae de moribus: velle autem exquisite de ipsa praecipere, este alius temporis: magisque arduum opus, quam id, quodsbi nunc proposuit.
Videretur autem ρο ubertare externa parum, cerae mI- ea ,
quam mores consant, egere: necessarirs enim rebus ambalus opus est: ponaruri
aequaliter: s e enim magis elaborat in corpore, qui se ad remp. contulit, πλανs, quae huiuscemodi synte paruum enim quiddam reserat: ad munera a tem obeunda multum disseret: liberati enim homini opus erit pecunia, adge
renda munera, quae propria eius virtutis sint: tacto utique ad ea, quae accererit, reddenda : voluntater enim animii obscuri s/nte fingunt autem qui1uui non sunt, se veste res iustis agere: forti autem viro, opibus viribusI, opus est,si velit e cere aliquid eorum, quaeskae xirtutis sint: oe temperanti facu ras, copias pecca δἰ quomodo enim aliter plane intelligi potuerit talis nepti
siue alius quis iam e numero relisuorum .
C v M ostendisset iam, multisque argumentis probasset, anteponendam esse beatitudῖnem, quae posita est in eontemplandis rebus admirabilibus, beatitudini illi, quae tota oecupata
est In rebus agendis: dignitatemque eius vitae, quantum locus hie patitur,declarasset, ad dit nunc,idem videri poste inde, quod haec vita paruis eget adiumentis externisque rebus ac paene nullis cum altera multa, magnaque requirat. Cum autem de ea cauae versatur in contemplando seorsunt pronuntiasset, parum Ipsam egere extra se postis bonis. correxit aliquo modo sententiam hanc: addiditque s non per se, suaque vi u conferatur cum altera Illa, quae a moribus conflatur, indeque laudem Inuenit, ab viii in quam optimo ipsorunt, quae profecto plura, maioraque requirit, atque etiam varii generis nam de ijs, quae vitae tuendae necessaria sunt, dicere non oportet: vno enim, eodemque pacto ipss utrique vitae opus est, nec tamen non,qui versatur in rep. plus citrae studiiq; ponit in ipsis parandis ornatuque omni: splendorem enim di cultum eorporis elegantiorem requirit vita ante
oculos posita, quam illa, quae potius sugit oculos multitudinis, de quo etiam M. Cicero in I. libro de olliciis disputauit, cum domum etiam honestiorem, magnificamque prorsus postulare ipsam fgniti callet: quae omnia indicantur a nostro verbis illis . Et quaecunque alia huiuscemodi sunt. Repetit tamen, quod prius dixerat, non magni omnino ponderis haec elle. Nam Epaminondas, ille Thebanus, clarus in primis imperator, de in omni parte reipi summa cum laude versatus, sertur & pauper, & tenui admodum victu contentus fuisse; Contra addit,in muneribus proprijs harum virtutum obeundis magnum intererit, Id quod inductione probat: exemploque quattuor virtutum . Quomodo enim inquIt ho nio liberalis, sine vi magna pecuniae poterit virtutem illam suam colere: eodemque pacto
ait, viro Iusto opus ipsa erIt, ut valeat benescia accepta compensare. Occurrit autem ei,
quod contra diceretur ab aliquo: implere hos posse ossicium suum. tuerique personam illum, si ostenderint se paratos futuros fit ille hoc facere, nisi exilitas patrimonii impedisset, quod refellit, obscuras esse tradens & incerias hominum voluntates, cum illi etiam Ips, qui ab omni parte iustitiae alieni sunt, alant se velle, cupereque esticere, quae ab ea virture expectantur . Idem quoque in serti viro testatur: neque enim statim , ut praeditus est
695쪽
liqv s hae virtute, moliri potest sortἰa facta, sed eget viribus, ac copus. Temperantem eistiam intellἰgi non polle amrmat,nili facultatem nactus peccandi, a i celere. uagitioque tibi temperarit: idem etiam usu venire ceteris tradit, qui aliter, sineque operibus incciiigi nequcant , quales vere sint. Ζητω in ποτ ον κυριωτner ine ουνε Hau προυξερορ, ου in Nec e , ἴtei μα-
Quaeritur autem, utrum in virtute exprimen a maiorem vim haleas risectio . siue actiones, tam Iuam isto in arubabus his rebus morti: Usine, quod perfectum ea , in unbabis bis rebo consi iere per pacuum ess ad res autem arendas, multis opus est,fr quanto maiores fuerint π honestiores actiones Ese, tanto pluribus : ei autem, qui contemplatur, nulla rerum harum opus eiu ad munus ipsius obeundum : quin potius, ut ita toruar, ad res utique cognosce διι, impedimento sῖm: qua Pero homo e Z, ω grauit cum pluribus vivore, diligit sibi agendi, quae νirtutis sunt: egebit igitur hu: scemias a casu tudinem hominum colendam.
NAc et v s occasionem hane, dicit solere quaeri, utrum duorum horum magis proprium se virtutis,maioremque vim habeat ad eam declarandam voluntas inquam eiectioniae,siue facta, quae inde proficiscuntur, tamquam in ambobus his ipsa maneat: nec pollit altera rerum harum, sine altera plenam ipsam ab lutainque reddere , diit riguIt igitur haec accuratus scriptor: traditque in utraque harum rerum usin magnam es , quae tanaen variatur. variatis partibus, ac temporibus. Primum igitur inquit, si integrum ac perfectum undiq; opus cogites: tibique proponas, non est dubium, quin ambo haee concurrere debe in t Manimus enim paratus semper, instructusque ad opera virtutis molienda requiritur: dcfacta praeterea, quae respondeant ipsi exigui itur. Vt ad facta autem perueniatur, multa praαterea postulantur. quae variari etiam dicit: pluraque aut pauciora cile tradit, pro ratione, naturaque factorum illorum, ita ut quanto malora, honestioraque facta ea sutura sint, inruae incumbitur, tanto maiore apparatu opus futurum: illi vero, qui vitam colit in visenis rebus naturae obscuris, causisque earum adferendis positam, nullIs harum rerum opus est ad munus illud obeundum, contemplandumque: quin potius addit, ubertas ipsarum impedit e cogitque inde saepe auocare animum; quod si ut, spectetur ut homo. de qui cum alijs vivat, frequentetque coetus hominum, aliter se res habebIt: superlot enim ille exuit uitam humanam, ac se, quantum potuit, sinitem Deo reddidit; hic vero facti vi tutis obibit, quae declarata sunt, erim se positis rebus egere: quale inquit sine praesidijs virtutum commode ea administrare non poterunt ; ita igitur quomodo nossentire de hoc oporteat, declarauit, & scrupulum, quem monstrauit, euellit. Quod dixit, impedimenti potius aliquid adserre, quam commodi, orisque, vitae amplitudinem Patrimonii , exemplo Democriti, verum esse perspicitur, quem vel res omnes memoriae prodiderunt spreuille fruetus egroruin, & amplas fortunas, relictas ipsi a patre, aut si non spreuiueti consumpsisse in longinquis terris lustiandis, inflammatum desiderio scientiarum percipiendarum : id quod M. Cicero etiam inquit, idem probare volens, his verbis. A ut, ni ita se res haberer, Anaxagoras,aut hic ipse Democritus agros & patrimonia sua rex, liquissent, Lute discendi, quaerendique diuinae delectationi toto se animo dedidἰssent. Hoc ipsum etiam memoriae prodidit Plutarchus in Pericle de Anaxagora, qui, quod M. Cicero de ambobus protulit, de illo solo cdidit; declarare volens, quid ei persi radere potuisset, ut contemneret patrimonium: inquit enim hoc ipsum secisse ., o ου καμου. quo etiam in loco perspicitur, grauem illum scriptorem sensisse cum nolito de discrimiae duarum harum inter se vitarum, quare una paruo contenta est ut, altera vero mul
696쪽
In X. Librum Arist de morib. 3 9 γ
ais rebus egerer, ut muneribus suis fungi posset:ipse enim quoque diligenter de hoc dispu
tauit, re causas etiam huius rei attulit.
Fresectam autem lenitudinem etsi functionem quandam ,positam in con templando, hinc etiam ferspici potest: deos enim maxime censemus esse bea
tas : actiones autem quales jsis tribuere opus est trum iis fas' an ridicuti esse apparebunt,permutantes inter se res,cz deposita reddentes, ct cetera, quae
huiuscemodi sunt seruantes: an fortes quod res formidolosas non fugiant; est periculis pediyciant propter bonectatem: an liberales' cui autem pecuniam dabunt ' absurdum autem , si erit i s nummus . e quippiam aliud tale: si
autem te erantes, quid utique essent f an grauu c importuna haec laus foret ' neque enim habent proin cupiditates zpersequentibus autem cuncta, apparerent,quae faciunt ad actiones, larua π indigna Dys.
Iuxu probat hoc etiam, satis firmo, argumento. anteponendam Inquam esse vitam in eon templando positam, vitae, quae tota dcdita est rebus agendis inquit igitur, plenam, absolutamque beatitudinem esse quae tota dedita est rebus ossi uris accurate videndis, causisq; Ipsatum eognoscendis, hinc etiam facile intelligeretur: Deos enim in primis, conceptum animo habemus, firmiterque credimus, beatos elle: videre igitur oportet, quam potis limum vitam ipsis tribuamus: neque enim ipsos otiosos esse, inertesque existimandum est, quod ipse infra testatur. An igitur inquit iustitiam colere ipsos dicemus quod non eadere in Deos immortales videtur: spectaculo enim mortalibus forent, planeque irriderentur, si in permutationibus iustos se praeberent, ac commisi uin aliquid suae tidei, depositumque redderent. An addit, postquam perspectum est, has minime conuenire diuinae naturae, tribuemus ipsis facta sortitudinis quod magno an mo sustineant casus grauium 'periculorum, nec ipsis deterreantur, vicinis sibi atque instantibus, dignitatis causa. An, his quoque relictis, inquit liberalitatis muneribus ipsos funei dicemus quod ipsum etiam alienum este a periona eorum docet: cui enim inquit dabunt nam sui genet is naturae,diuinaeque non egent rebus vllis: neque Dij pccuniam habent, huiuscemodique aliquid, quod possit esse materia liberalitatis . Adiungit etiam ipsos multum dignitatis suae amisturos, si temperantes dicerentur: hocque potius notam ipsis inureret, quam laudis aliquid adferret: quod si inquit, facta reliquarum moris virtutum euoluemus . nullo negotio cognoscemus,ipsa tenuia esse, atque indigna Diis immortalibus M. quoq; Cicero eundem hune locum persecutus est in IlI libro de Natura Deorum,qui tamen eripuit ipsis v sum etiam aliarum virtutum, idest rationis: nam quod ad has morum pertinet, tres,& ipse easdem appellauit cum his nostri auctoris, Scijsdem paene argumentis, non cadere in Deu,, fgnificauit: est enim. Nam iustitia, quae suum cuique distribuit, quid pertinet ad Deos ,, hominum enim societas, & communitas, ut vos dicitis, iustitiam procreauit: temperantia ,, autem constat ex praetermittendis voluptatibus corporis, cui si locus In caelo est,est etiam
is voluptatibus : nam sortis Deus intclligi qui potesti in doloreὶ an in laboret an in pericu- is lor quorum Deum nihil attingit.
697쪽
Quin etiam viuere omnes existimauere ipsos, fu i igitur aliqua munere rn que enim decet i os dormire, quemaImodum Endymionem : viventi igitur,
eo emi, orbato rebus agentis , magni adhuc e ciendis, quid reliqui est, nisi
eontemplatia ' quapropter functio Dei, quae beatitudine antecellit , sita in con remplatione exissima=ι debet, humanarum actio num ea, quae huic maxime
REsTABAT ostendere, Deos agere alIquidi nam si vIta orbatἱ Issent, non oportuisset quaerere, quae sta, ac propria ipsorum vita foret ; quod constituit. a firmans iudicio de consensu omnium morta)ium Deos vivere. quo concesso. sequItur illos agere aliquid et neque enim vita manere videtur poste sne actione aliqua; qui enim inquit, putaret, Deum perpetuo dormire , veluti fabulae ferunt Endymionem ξ vitae autem, quae careat actione omni virtutis, ac praeterea remota sit a moliendis operibus artium, a quibus magis remo eam esse vitam Deorum existimandum, quid Deere Inquit, restat, nisi contemplati r quare, Concludens, functio operaque Dei, quae praestat reliquis stud ijs, functionibusque, posis in contemplatione erit, atque humanarum omnium actionum ea, quae maxime alii nishuic est, ac proxime ad ipsam aecedit, ipsa quoque maxime beata ac magis,quam relictu luseriores, essicere hominem beatum poterit. Endyinionis et Iam exemplo vitum D de M. Ciceronem, cum longum somnum ostendere vellet, notum est.
Signum autem huius rei etiam en, quod ceterae Dimantes participes non sunt beatitudinis, cum orbatae sint ρ natus hae iis muneris functione: 29 senim omnis vita beatae hominibus dur m , quatenus imago quaedam in se istis huiuscemodi funition se reliquo vi autem animalitim nullum beatam vitam agit, quia nustam in partem particeps eu contemplationis .
ARGUMENT ATVR a signo: atq; eo, quod sequitur 1 inquit enim, perspi uum etiam ego posse, functionem hanc causam esse beatitudin Is: indeque etiam cognosci anteponendam itam, in ea occupatam, ultae, quae versatur in rebus agendis, quia ceterae animantes e Pertes sunt v tae beatae, cum nequeant fungI hoe munere: si inditusque orbatae sint saeuitate res obscuras animo videndi .. Adiungit autem hominem interlehum este,quod ad hoc Pertinet, & quas In medio stum Deorum ac beluarum. eum D lj perpetuo munus hoc obeanta nec vim qiram cellent eontemplari aliquid dignum sua natura: ideoque beati snta hominibus vero comitexiit hoc quantum simulachrum aliquod Ipsis adest huius functi ris: reliquarum animantium nullam beatam vere vocari posse, cum nullam in partem c dat in ipsam functio haee mentis: neque participes Ipsae sint contemplationis rerum.
Quate1ius igitur extenditur contemplatio, edtenus o leatitudo: quilus magis data est contemplandi facultas , isdem etiam beatam vitam degendi , non ex accidenti, sed studio istius contemplatunis i a namq; per semet i ambo re digna eL3. Quapropter essit )tiqui beatitudo contemplatio Paedam .
698쪽
Co xv nrri hoc etiam pacto beatitudinem este contemplationem quandam idest rerum maximarum , atque optimarum : ait enim quantum progreditur dilataturque contemplatio haecitantum porrigi beatitudinem e cunctisque naturis, quibus tributa elicontemplatio, ijsdem etiam tributam, concessamque esse vitam beatam: cumque conuen Ire ipsis In finibus ostendisset, addit idem etiam fieri seruarique in magnitudine, mensuraque, ut maior stilicet beatitudo consequatur maiorem accuratioremque Inues ligationem rerum. quod fieri dicit non temere, neque sertuito,sed vi ipsius, operaque contemplationis.
eum suo nomine studiosa st, atque omni honore digna. Concludit post hoc statim, quod dictum est.
Opus autem erit externa quoque prosteritate, eum sit homo: non enim semetipsa contentae a natura ad contemptandum, sed oportet . corpres valere,oecitum ,πreliquum cultum adesse .
Doeg et huic magnanimo viro, Ac Inflammato amore sapient lae, opus tamen sore rebus quIbusdam extra se positis & prosperitate, quibus rebus penitus nuaatus,commode non potaset munus suum explere: cogitare enim inquit Nortet, ipsum hominem elle, δ imbecillae condicionis: neque enim inquit, natura nobis cuncta suppeditat, quae requiruntur adies contemplandas, vel potius sine quibus in hoc praeclarum munus toto animo incumbere non possemus. In exponendis autem illis, primum nominat sanitatem corporis, quod tamen bonum extra positum non est, x vi hanc . ita etiam cἰ2iam , quo alatur, & reliqua, quae ad cultum corporis requiruntur, ut domicilium,quo se conserat foedis tempestatibus, ae vestimenta: unde etiam sertur, Francistum Petrarcham Ioanni Boccacio, pauperi h
mini, dilargitum suis Ie pelliceam vellam, qua posset frigus a se depellere: illa autem vix . videntur carere polle studiosi litterarum, artiumque liberalium.
Non tamen putandum est,multammagna necessaria ipse ore,qui lenus iurus sit siUM nomenitot quispiam sine bonis po=tis extra nos leatus sit non enim in nimia copia, quod satis bis, positum Gineq; existimatio, neque actio feri
autem poterat Aqui, resinon basem imperium maris ac terrae geram res honenac. nam mediocribus etiam fortunu ornatus valeret aliquis agere, quae viri
iis propria sunt:hoc autem licet plane viderer priuati enim homines non minusquam principes riuitatum videntur gerere res probas , oe omni laude digna , immo etiam magis satis namque en huiuscemod infer erit autem xitu i euta eius, qui fungatur muneribus sirtutis.
LIB g R A T nos magna parte illarum curarum, quas abesse penItus non posse significarat avita etiam posita In contemplando; etsi enim ipsae neces Iariae sunt, modicae tamen illae satis erunt; inquit igitur. Non tamen putandum est, eum multis, & magnis abundatutum qui beate victurus sit:etsi assirmauimus sine externis bonis non Posse quempiam beatum ei te: neque enim in ubertate, & copia nimia bonorum manet, suis rebus contentumine, di quantum satis ut eorum tenere: neque inde existimare de vita beata, neque sine
699쪽
apsis aliqnis et Iam non valet agere aliquia honeste; ampligeat autem sententiam hane, ectamqnam irridet, dicens. Fieri enim potest, ut aliquis, qui terrarum ae marIs imperium non habeat, agat tamen, quae honesta sunt, & multum dignitatis in se habeant: paruis enim praesidiis inquit, aliquis usus, gerere potest, quae propria virtutis sunt, quod conti .mare, ac verum eue ostendere volens, ad exempla confugit: cum enim primum id perspici polle dixisset, ac plane cognosti, ita se habete, e vita otitiato tum hominum. factisq; ipsorum, collatis cum factis principum virorum, & oui summam potestatem habent in aliquarente. Se ita sentire quemadmodum lite Dei de nomin Ibus qui apta materia sunt ad con-4equendam vitam beatam , praedicauit etiam Solon in elegia quadani sua, versu hoc, qui valde notus, & celeber est. - ου -ia να. pqstea utitur aue xitate quorundam, qui sapientes sunt habiti. inquit igitur, priuatos homines non minus 1 e moderate gerere , quam principes vlti, ac reguli saetant, sed potius magis operam datexebus honestis, ae studiis bonarum artium. Quare concludit, satis esse tot possidere, quot oporteat, expleantque condicionem suam : neque enim vita beatae diuitiis opibusque ronderatur, sed e factis virtutis,
Et Solon etiam beatos viros fortasse significat recte, qui dixit me lacriter
Ionis externis iniuctos, oe qui egerint ea , quae sunt agenda, ut alti futura, vixerintque temperanter: contingit enim mediocres fortuno tenentes agere,
C o M s T i T v tτ, quod sentit de hac re, Iudic um & auctoritatem cap entum sequutus qui ct ipsi videntur existimaste, necessarium nullam in partem esse amplum admodum patriamonium, aut imperium, ad beatitudinem gignendam, hominibusque comparandam , id Quod elicite vocibus ipsorum. Primum igitur Solonem, inquit, videri beatum virum in- . ormare, cum ait, mediocriter homines copijs externis instructos, & qui invita gerint Tes honestas , ijdemque vixerint temperanter: quate Aristoteli visum elle ipsum laudare, recteque sensisse, reddita ratione suae iustae de illo laudis, existimare inquit enim fieri posse, ut qui medioeres sertunas habeant. praestent, quae rectrum est, Nam quod addidit Aristoteles. Vt ille putauit. arbitror ostendere, non omnino ipsum probare iudicium S Ionis, qui voluerit nimis tenues, & obscuros homines esse participes tanti boni, & quales demum significauit in sermone illo cum Lydorum rege, adstante vasto homine. Aclopo, qui ipsum,ut nimis liberum , accusiuit: admonuitque, ut cum regibus & opulentis viris cautius loqueretur, & sane videtur. Aristoteles requirere in illa vita splendoris aliquid, ac dignitatis & s ingentes diuitias, & regna nihil ipsam iuitare affirmat. Non pollum autem probare sententiam Lambini, qui penitus contempsi hanc lectionem, nec dignam, de qua declaranda curam aliquam susciperet, existimauit.
Videtur autem ρο canaxagoras, non diuitem, neque regulum aliquem exia
sim e beatum esse, qui dixit, se miraturum non es , siquidam asurgus homo videret multis: hi nampis existimant, spectatis rebus externis , has tantum sentientes .
Ε voce, quam ille edidit. v ἰderi posse aἰt, Anaxagoram quoque ex ἰstimasse, non esse beatum diuitem omnem, & principem ciuitatis, quemadmodum imperIta multitudo censet: cum enim ex eo quaelitum taret, quem vellet beatum esse, respondit se. si sensum suum aperiret M tamquam digito ipsum monstrate vellet, eum indicaturum ein, qui fortasse
700쪽
In X. Librum Arist. de moribo sol
a eeteris haberente insiti sus & absilrdiis homo: quod si fieret, nihil id sibi admiratIo i allaturum, sim videat opinionem flami de ipsb tantopere a sententia reliquorum di- Hoe igitur est . quod Aristoteles significare voluit, in quo Argyropylus lapsiis fuisse videtur, qui tamen error fluxit a Graeeo expositore: ille enim Insunt sequitur pura
ne, quia neglecta te bmiliari incumberet in studium inutilς: neque en Im vi iam hoe legitur, contemptum mille, & ludibrio habItum docti stimum hune, & max mi intensi via
tur huiuscemodi quoque quippiam , quia vis em faciendam valeat : ventis
autem in rebus a naes x operitus ac serta intimatur. in his enim manet quia firmum , ac ratum est: attendere autem oportet ea, quae ante Aia, ad opera Diamo referentes, oecum i a Ferib s conueniunt, decet ea fruare: cum vero
d si dent, verba existiman um esse.
Α n extremum auctor inquit, sacere cum argumentis sitis, disiputatIoneque, de hoe hab ta smtemias sapientum virorum UteXemplo duorum, quos nia inauit, demonstratum est'Cum igitur testimonio vocibusque duorum capientum & doctorum virorum edi probassiet, quod antea rationibus demonstrarat de vita beata, videretque non
esse has auctoritates, docet , non esse, quibus ipse usus est, repudiand ',' evin .sta:
aum, factaque responderint vocibus ac sentent ijs: quod ei non eontinetit, cone sis ipsas nullius momenti esse ad fidem faciendam, quia veritas in rebus agendi tui ex lactis vitaque non ex verbis, cum in ipsis robur maneat, ac firmἰtas : Gudite n voluIC & tradere, quomodo voces has perpendere debemus,aitque ipsas esse com it illas ediderunt, & cuni ipsi conserendas. commendaret castitatem, eicique illam custodiendam affirmaret: idem utem luxu ha
eueque Miam cultodiendam athrmaret: idem putern luxuriae pareret, quid ille saceret, non quod loqueretur, animaduertendum . Non aduersetur autetu
Iem t iubet mens se gerit in Pira obeunda,atque hane γω, optime
Zfectus ess, is carismus Deo existimandus est esse: si mi cura aliauaseum,
litura D s rerum humanarum, quemadmodum Nitur, consentaneum etiam Eee Iora