장음표시 사용
41쪽
Cem affert lib. I. de peccatorum Inerit. & re-- missi. cap. 11. his verbis. Sed regnauit Mors ab
Adam que ad Mysen , id est, a primo homine, que ad ipsam letiam legem, quae diuinitus pro
mμlgata, quia nec ipsa potuit regnum mortis auferre. Regnum enim mortis Sult intelligi, quando ita dominatur in hominibus reatus peccat; , ut eos ad vitam aeternam, quae vera vita est, venire non
nat , sed adsecunaam etiam quae poenaliter aeterisua est, mortem trahat. Hoc regnum mortis solaen quolibet homine gratia destruit 1aluatoris, quaverata est etiam in antiquis sancitis , quicunque iantequam in carne Grassus veniret, ad eius men adiuuantem gratiam , non ad legis litteram , quae iubere tantum, non adiuuare poterat pertine-hant. Et paulo post Ergo in omnibus regnauit
mors ab Adam , Usque ad Moysen, qui christi
gratia non adiuti sunt, ut in eis regnum mortis destrueretur. Ergo ct in eis, qui non peccauerunt
ansimilitudinem praeuaricationis Ada : id est qui nondum sua ct propria voluntate , sicut ille pecca nerunt ; sed ab illo peccatum originale traxerunt, qui es forma futuri: quia in illo constituta est for ma condemnationis futuris posteris qui eius pro
pagine crearentur , ut ex uno omnes in condemnationem nascerentur, ex quis non liberat nigratia Saluatoris. Totus est scilicet Augustinus , ut probet contra Pelagianos , hunc locum non aliam interpretationem admittere, quam de ingressu peccati per propagationem, nec nifi
absurde, de imitatione seu similitudine poste accipi , idque euincit , ex eo quod grauissimi
42쪽
nihil audierunt, & qui proinde licet peccandoci similes facti sint, non tamen ab eo peccandi
acceperunt exemplum. Qui vero adeo acriter torquetur, v rigi'
natis peccati labem contractumque intelligat, poterat saltem qui systemata Theologica ridi cute exponit , didicisse apud patres omnes illam peccati peruasionem, & exinde, mortis necessitatem. Ea de re unum hic Theodo retum adducimus, ad Versum 12. cap. S. epist ad Rom. pag. I. edit. Sirmondi. ουτος 4α---
τουτου φυιτες θνητων έχον etem φυαλ Id est, Ipse deceptus praeceptum transgressuι est, legislator vero spunitionis minas praeceptosubiunxit ab initio, i clitu ub mortis decre o constitutus , sic Cain , ct Seth, ab qu eganuit. suam ob rem ex ipso natu Omnes mortalem naturam nasti sunt. Nec multd
Dicit igitur diuinio Apostolus quod Adamo peccante , er mortali ex peccato facto, utrumque in prolem di manavit, in omnes enim hominespertransiit mors, in quo omnes peuauerunt.
De lege lata Adamo plurima in constante refiundit , sed quod audacter nimium prestat, nullo
43쪽
Eullo idoneo authore suas fabulas communit, qttiae profecto vanae sunt adeo dc deploratae ut ex se se corruant. Cum enim scriptura legis Ist1us modi mentionem nullam faciat, quiscam admittat cum vero Mosaicam nominat hoc in negotio, quis sanus rebciat ξ Dicit autem Apostolus, R gninuit mors ab Adam inquae
ad Mo en, an id de alia lege; quam de Mostica accipiendum quisquam putet Z sed ut verbo
dicam, tales prophetas non recepimuS, - προπαοπα . Atque ut in us quae ab ecclesia re cepta surit, ne leuiter quidem haesitandum putamus, ita magnopere cauendum , ne adta lium fabularum patrocinium speciosiim eccle-s1ae nomen, &orthodoxi transferetur.
Quod autem lex ista non alia sit a te ge Mo sis apud patres praesertim latinos constantissimum est, id etiam de lege naturali interpre tantibus nonnullis. Clim vero scriptura legem nominat nihil addendo seu Mosis lex intelligitur. Theodoretus ad veris I . cap. S. pag. 3 tomo S. τόν , His 5 ψ - τοῖς Ουαι γελως Oiei πιο ν , μωσέα ψMosen legem nominat, istud vero ct in Evangelio legitur, Mosen habent 2 prophet,. S. Thomas lech. 4.in cap. s. ad Rom. ait ex
Ambrosio istud intelligi de lege Mosis & pe cato actuali , quod quidem anto legem Mosis puniebatur, homines quippe peccabant, ideo que puniebantur, sed peccata non imputabam
44쪽
S. Ambrosi, verba haec sunt in vers. I cap .s
dimam non imputabatur peccatum , Ante
quam lex daretur per Mosen , sicut dixi , ipsa
urpationis impunitate regnabat mors , scienssbi illos deuotos, regnabat ergo mors,securitate domi nationis su a, tam in eos qui ad tempus euadebant, quam in istos, qui etiam hic poenab dabant, pro marbs suis operibus. Omnes enimsuos esse videbat, quia , qui facit peccatum seruus est peccati. Ulterius processit Theodoretus in Vers. I9.
cασὶν Non ut quidam putauerunt, de tys accusat qua lagem praece ferant, sed de omnibu/simul illud enim usque ad legem non dicit, usque ad initium legis, sed usque ad finem, pro donec lex viguit, peccatum regnauit , cum enim non esset lex , feri non potet', ut fraerit transgresso. Sequitur merum ἀλαγγ μα exercitatoriS , qui toto capite sexto, atque etiam septimo, vult haberi excitens Geometra, nihil prete ter 1 militudinem & proportionem crepat. Sed qua ratione se ignorare fatetur, quid per similit dines intelligat, de proportionibus eadem fateatur libenter ne cesse est. Excurrit tapissime in artes liberales , & seueriores scientias, sed sane parum foeliciter, hic enim statim in limia ne offendit , neque magis Geometram, quam
sibi Theologum se praestitit nutes
45쪽
IN LIB. PRAE- ADAMIm definiri quae circum angulos aequ ales latera habene proportionalia. Ab aliquo forsan nescio quid simile audiuit ex Euclide , sed non bene meminit , voluit certe dicere , si miles figuras recti
Hura rectitinσε sunt quae circa Angluus aequales, Daseent latera lateribus proportionalia. Quae vel tirunculos non latent.
Parum tamen esset in Geometriae finibu naufragium fecisse , nisi etiam ad Astrono natam allideret , & quomuis parum Certos gressus figat, supra tamen caput oculo S attollit , Is cap. 8. pag. i 8 ait , idem enim fore con cepi fatum positionis huius apud Theologos, qualos celeberrima quaestionis , de motu terrae apud Uronomos. Excutiendum nobis non est utrum hypothesis illa vera sit nec-ne. Excogitatum fuisse systema illud a Nicolao Copernico Canonico Torianens , viro in primis eru-clito , norunt omnes , quo facilius orbium coelestium motus, apparentias,&vicissitudines Obseruaret , atque de posteris omnibus bene mereretur. Quod sane nobilissimum opus est, magno viro , & Phystco-mathematico non indignum. Verum longe alia est ratio systematis quod Theologicum vocat exercitator , non enim celebris ille mathematicus O fama super aethera notus, id sibi arrogauit, ut quidpiam a suo cerebro confictum CXprome-Tet , Verum systeinata,& doctrinam ab alijs
46쪽
1A ANIMADVERs Io NEsassertam exposuit, in recenti vero systematae unius nouitatis nomine delectatur; intra religionis limites se se continuit CopernicuS,Taedosus vero exercitator , ecclesiae decreta con- Mellit, de sanctos interpretes temere asper
Assinis stupor est eodem cap. 8 in quo CT sua hypothesi Scripturam sacram, cum Chaldaeis , AEgyptiis , Scythis , Sinensibus , dc Nexicanis conciliare facillimum fore persu det. Quasi vero Christiana religio stare non posset , nisi cum barbarorum hominum perio dis , delirijsue conueniret , aut eum poetis, S ethnicis consentiret , id tamen usque ad loe dium occinit , quas quoddam non leuis ponderis aretumentum.
Sed inter tot nugas & deliramenta pergra tum illud est nec imuncundum, author S Omnes δc interpretes passim traducit, &censorio iure annotat, quod veluti caecucientes, veram Apostoli mentem assequi non potuerint, ne que tres eos versus Reliciter elucidauerint iveque vero inquit, cap. 8. pag. I6. mirum prorsus mihi videtur , quod interpretes versus illos apostoli tradiantes , Deliciter minin elucidauerint. Quis adeo stoicus, aut contracta fronte, homi nem non rideat, adeo insulse interpretes omnes quotquot extiterunt, inscitiae dc oscitantiae insimulantem 3 Plurimum sane illi debent qui nostris temporibus interpretandis scripturis dant operam, si quidquam obscurum aut
dissicile occurrat , adest Oedipus, ex teplos N
47쪽
IN L 1 s. P R AE-A D A MIT.suet. Verendum tamen, ne qui viginti annorum spat1o tam minuta effutut δί sterilia,velut Ixion alter, pro corporibus umbras, pro Veritate nugas meracissimas amplecteretur. Antequam V cro vicennem laborem absolueret, dc exigeret monimentum , non equi dem aere perennius, ut spero , B. Pauli au thoritati resistendum, putauit in actis pari audacia, qua in epistolis eius mentem, ipso metinuito in contrarium sensum distorquere conatus fuerat. Cum enim S. Apostolus frequenti senatu in Areopago orationem haberezdc eloquentiae, qua pollebat specimen ederet, inter res innumeras, de quibus disseruit, dixit,
fecitque ex uno omnegemti humanum inhabitare juper uniuersam faciem terra. Θίe Verba e Xercitatorem mirum quam cruciant, etenim huc illucque se conuertit, ut horumce Verborum Vim eludat, aut tam apertum testimonium de
cliner. Vbi istud diu intra se volutauit ad grς-cos codices recurrit in quibus habetur,mμώτος hoc est inquit,ex una eademque materia.
Sed libenter quaererem quis ei hec dictauit
an loco significare γ Sed inscitis non medio Cris argumentum est , quam hocce libello Pissime experiemur. ιυμα eo loci pro homine sumitur, quo modo saepe etiam apud prophans. Modestiam sane dc in homine desidero, qui adeo temere apostoli verba & impudenter despicit cap. 23. pag. JO. Non mouest, inquit , quod introducitur D. Paulin m
48쪽
Areopago, dicens a Z. cap II. Deum fecisse tota, hominum gentem ex unosanguine. Vbi frons ubi pudor 3 hominem qui se adeo religiosum profitetur, haec eloqui, & illud diuini eloquii fulmen,& τορο imperite sugillareξ ei nunc verba adduco sanctissimi Patris Augustini , cap. 4. lib. 3. de peccat. merit. & rernis1one, quibus & modestiam discat , & Christiano
homine dignam mentem induat. Ego autem, inquit, ctyi refellere istorum argumenta non valeam, video tamen in haerendum esse θs quae inscripturis sunt apertisi ma, ut ex his revelentur ob scura: aut si mens nondum est idonea , quaepossiteaetet demonstrata cernere, vel abstrusi inues raro sine ori haesitatione credantur.
Adamum primum hominum fuisse euincitur, Genesis illustratur , scriptoris protervia 9
HUMANARVM cognitionum eandem esse rationem ac studiorum, Sc propen sionis omnibus a natura indit , non nulli graues Philosophi olim arbitrati sunt Cum enim omnes ad bonum quoddam ferri, ει quasi eiusce rei sensum quendam a natura gigni intelligerent, ex hac communi animo rum propensione , voluntatumque sine e -
49쪽
LIB. PRAE-ADAM IT Geptione communione Sc summa concordia,
optimum istud & legitimum libenter pronuntiarunt. Neque alia profecto ratione , qu ab Omnibus recepta est sentent1a, eu inueterato hominum omnium consensu , rerum notitia suadetur, certissima & indubitata debet existi mam. In auditum fuit hactenus Adamo superiores prioresve extitille homines , eoque magis in auditum , quo nullam hac de re inscriptura suspicionem tot viri eruditi ac Sam. cti Patres potuerunt animaduertere. Quam uis enim testamentum vetus accurate, Merudite , aut interpretati sint , aut suis commentariis illustrauerint, nihil tale, licet ocu lati , dc huiusce generis litteraturς peritissimi, in tota scriptura obseruauerunt. Ipsemet B . Augustinus in quo eruditio, Sc pietas, reli gionisque amor sincerus certare Videntur, innumeris pene hqreticorum qu ς stionibus respondens aliasque grauissimas, pro sua singulari perspicacia anteuertens, nullam hac de re commoueri posse quςstionem, suo silentio te statur. Scriptorem nuperum his Oculatiorem, aut eruditiorem nemo ut puto Christianus existimauexit. Eo tamen vesaniς prorupit, ut quolibet Thrasone audacior , ex ipsa etiam
Genesi istud euincere posse quamquam falso)
confidat. Gentilum creationem i. cap. Genes.
describi asserit, Iudsorum ver b initia, cap. 2. recenseri: quq sane falsitati sinullora esle quam veritati ostendemus. Quorsum enim Moses,
Aut ea ipsius met scat unxia populares fastos
50쪽
'ς ANIMADVERSION figconcinauit , hocce uno capite Gentilium hi istoriam attigisset ex professo, & ante Iudaicarum originum descriptionem 3 - Augustini temporibus anonymus qui dam de creatione temere scripserat & impi E, qui tamen Christianus videri cupiebat: Quem erudite pro more confutauit l1b. I. contra te gis aduersarium Sc proph. Sed quamquam, in quit, non mihi apparuerit cuius secta sit iste Moysphemus, Vendeda est aduersus eius linguam scriptura diuina quam maledicis disputationibus insectatur. Et quoniam quoquomodo Christianum
se videri cupit, unde ex Euangelio, ct ex Apo solo ponit aliqua testimonia, etiam si turis ad nouum testamentum pertinentibus , refellendus est , ut ostendatur, in reprehensione veterum inconsiderantius , quam versutius insanire. Marcion Sc Valentinus Sc alij primorum tempΟrum heretici a patribus hac in re stuporis, Ad ementie insimulantur.
B. Chrysostomus orati a. in gen. tomo I. pag. 8. editionis Sauilliante. Κάν