장음표시 사용
61쪽
manos, qui capita sua pro patriae s i Iute deuouentes, sibi mortem gloriorisam,&patriae duas insignes victorias pepererunt. is Mitto Lycurgum , & Charon dam, Lacedaemoniorum, & Thuriorum Legislatores, quorum ille, simul ta eundi De bos occasione,in perpe tuum exilium sponte prosectus est, quia ciues sui iureiurado se obstrinis xerant, se leges eius obseruaturos, donec reuerteretur; hic,cum legem a se latam cui mortis poenam consti tu erat ipse imprudens violasset,ssibi D;.Aristatim mortem consciuit, inspectante Suul. lib. populo, ne sua impunitas in legum 'preiudicium, & patri et damnum ver
16 Mitto deniq. alios quam lurimos Principes horum similes, cum costet illos reges qui primum populoru & genti um imperia tenuere, cum adhuc auaritie & ambitionis pestis in regna non irrepserat ita erga pDB a triam
62쪽
triam suisse affectos, ut suam salutem communi salute posteriorem ducerent ; hoc enim regium esse munus, a natura non tam didicerunt, quam hauserunt; .
17 Vt autem hoc liquidimme constet, rem paulo altius repetam, re regiam dignitatem a suis deducam principijs, illamq. in purissimo natu rq sonte inspiciendam proponam, ut lector,venenatas pestiferς tyrannidis aquas , quas Macchiauellas suo principi propinat , facilius discernat, caueato detestetur,de qua re quqdam tamen pr monenda existimo: IS Primum; potestatem regiam, . quam dico naturalem, non ita intelligi debere,ac si reges illam proxime di immediate a Deo vel natura haberent ut volunt huius temporis politici)cum luce clarius sit,eos humano iure nimirum vel electione,vel donatione,vel iusto bello omni illa,qua pollent, legitima potestate praeditos
63쪽
effer Ita enim iure gentium constitutum est, ut quicunq. quouis horum thulo regnum adeptus fuerisiis legitimus princeps habeatur, & sit iis Sed intelligedum esse,regiam potestatem ab ipsis regibus ita distinctam,ut illam a Deo vel natura proxime institutam esse affirmem,ipsos autem reges minime. Quod D. Graia mus satis aperte docet, in haec apostoli verba: Omnis anima potestatibus imiorib-DMItast, non Rom r 3.
constitutus est. istud, ait apostolus, is non dico;neque enim de quouis pris iscipum sermo mihi nunc est ita de re is ipsa; quod enim principatus sunt, is quod hi quidem imperant, isti vero ,, subiecti sunt, quodq. non simpliciter, , ει temere cuncta feruntur, nec flu- is Ouum instar,populi huc atq. illuc cise Acumaguntur, diuinae sapientiae opus riesse dico;propterea,non ditae aposto. B 3 .lus
64쪽
Ius non est princeps nisi adeo,sed de re ipsa disserit, dicens, non est pote V stas nisi a deo. Haecille praeclarissime. ao Nam quamuis ut ibidem tiam ipse significat Deus res humanas,ad euitanda dissidia inter aequa-Ies,ita ordinauerit, & disposuerit, ut alij imperent, alij pareant, id tamen hominum arbitrio reliquit,quam gubernationis formam ipsi amplecti v lint ; quapropter aliqui populi, unius imperio, alij plurium, alij paucorum , aliqui denique penes se omnem potestatem retinent, unde variae gubernationu species oriuntur, nempe Monarchia, Aristocratia, Ollar- thia, & Democratiara I Praeterea, sciendum est potestatem regiam mere naturalem, eam
esse quae in statu Innocentiae locum MThom' habuisset, si Adam non peccasset; ni'alcais, mirum potestatem, ut ita dicam, dires 96. ctivam, qua patres filios, & pruden- minus prudentes rexissent &
65쪽
gubernassent, propter obtemperan-'tium bonum, Id enim certissimum est, omnem illam, quam nunc principes legitime exercent, coercendi & puniendi auctoritatem, postpeccatum suis e a iure positivo introductam ut docet D. Thomaa ; quod etiam Iuris- Idem. .s consultis no displicere videtur; Cum g ipse fusinianus assirmet omnes ho- I Laa. mines ab initio liberos esse natos, re ideoque dominium temporale & seruitutem,non naturς lege,sed gentium iure esse fundata. aa Hinc etiam ait S. Augusinus unde qui . possidet quodpossideti non cap. r.
ne iure humano I nam iure diuino δε- ι - -
mini es terra O plenitudo eius; ve- res O diuites de uno limo fecit, o pauperes O diuites una terra supportat ;rure tamen humano dicitur, Me vilia
mea es, haec domus mea, hic seruus meus eri. Haec ille; cui suffragatur D. Gregorius liquet inquit, quod omnes tomines natura aequales,genuit disv q. Nante
66쪽
rrante meristrum ordine , alios aliis , culpa postponit. Hactenus ille. a 3 Ex quibus duo possunt elici; unum; illam quam nunc habent temporales principes potestatem, no tam lege naturae, quam iure gentium niti,& proinde quamuis iustissima sit, tamen non esse proxime a Deo, quemadmodum absurde docent politici . Alterum, eandem principum potestatem, ad eam quam dixi mere naturalem & directivam eo propiuS accedere, & naturae legi eo magis consonam esse , quo moderatior ac minus violenta sit,& quo magis subditorum bonum promoueat, tueatur, &conseruet; a qua potestate longissime abes e tyrannidem, imo cum illa maxime pugnare manifestum est .s Gregor. 2ψ POstremo, id maxime aduer-di p tendum censeo, omnem temporalem
. , t ' potestatem, siue regiam,sive quamli-ε. Amb fh et aliam, spirituali & ecclesiastica potestate,ipsius naturae lege, inferio
67쪽
rem esse, eiq. in ijs , quae ad animam s ch γώ, vel spiritualia pertinent, subiici, ea- ιο saeera.dem, inquam, naturae lege, qua perfectioribus minus perfecta, superioribus inferiora,animae corpus, rati ' ni sensus,caelo terra,reip. familia,sini denique ea quae sunt ad finem subi j- eoiciuntur; Ita enim se habent temporalia ad spiritualia; & politicae, ciui- v 61. Ie'. societates ad Christi Ecclesiam quae caeterarum omnium societatum
est persectissima, dignissima & nobilissima vi inferiora ad superiora, minus perfecita ad persectiora,& media ad finem , cum illae ad hanc refera tur,& haud aliter ultimum finem sibi a Deo prestitutum, nisi per eam, con
sequi possint; .a F Haec enim non solum in omnibus regnis, rebusquepublicis una eademq. semper manet,& suum ius, suam q. tenet dignitatem , sed etiam eas omnes complexu , & sinu suo tanquam pia mater, continet, Quer, nobia
68쪽
nobilitat,absoluit, perficit, imo &s licissimas efficit, quandoquidem eas, cum deo conglutinat, in qua re tam omnium rerum publicaru quam uniusas.Aor. cuiusq. hominis consistit beatitudo, G vero & finis,quod non modo nostri docent
s 1isi .. o Theologi, sed antiqui etiam b phi
de obie. Δ. losophi tradiderunt, ut alio opere, si Lissis. . deo placuerit, planissimum faciam ;Ita . e. q. hic enim haec tetigisse sufficiet, ne b aris, , dum politicos ad naturam prouocem pia . - de ecclesiastica videar aliquid dero- πωρ - gare dignitate & potestate, quam j diuina lege tum constitutam, tum uep.ς. omni humanae potestati praelatam es gavistiri eX sacris litteris satis liquet. Gens rimos . enim ct regnum inquit prophetata, Um quod non seruierit tibi, id est ecci isIς, peribit. Sed nunc reliqua prole-
69쪽
requirit natura & qusdam de principis potestate &officio.
V M homines ad ciuilem societatunati sint, & illius
conseruationem summopere expetant , eam illius conseruandς, tuendqq. rationem optimam esse censu erunt, quam tum in rerum uniuersitate, ab uno moderatore gubernata, tum in rebus omnibus,quq in aliquam societatem,compactionemq. coalescunt, vigere animaduertebant,in quibus,unum c teris excellens, imperium quoddam tenet,sicut inter planetas sol, inter animae potentias intellectus, in familia domi-
70쪽
dominus,atq. inter ipsa animalia ratione carentia ,sortissimum & pulcherrimum, quod caeterorum agmina ducit , et Itaque primi homines scientes ciuilem societatem,ad quam nati es serit, corpus esse quoddam,& nec conseruari,nec esse quidem posse sine capite, quod c teris membris non solum dignitate,sed etiam virtute antecelleret, se alicuius optimi & pr stantissimi viri imperio subiecerunt, partim impellente natura,partim cogem te etiam necessitate ; de qua Cicero; cum inquit, premeretur initio multitudo ab Vs qui maiores opes habebant, ad unum aliquem confugiebant virtute praefantem,qui cum iniuria prohiberet tenuiores, aequitate consituta ,summos eum in is pari iure retinebat. Hinc etiam Aristoteles ; regnum inquit in prae dium bonorum hominum, contra vim popularium es consitatum,ct Rex