장음표시 사용
531쪽
DE ORIGINE IURI s. 49 Romano Sevatore judicaret. Scribit enim Capitolinus in Marco , illud quoque Senatoribus detulisse, ut quoties de ill
rum capite esset Judicandum, non Pateretur equites Romanos talibus interesIe causis 3 unde SPartian. in Adriano , cap. 8.
Equites Romanos , nec me se de Senatoribus, nec secum judia care permissit. Quum autem judicabat de Senatoribus Praefectus Praetorio, qui rarissime factus ex ordine Senatorio, idcirco ut conservaret Senatoribus illud commodum, Senatores esse voluit Praefectos Praetorio. Hanc dignitatem postea admodum inquinavit Heliogabalus, quum saltatorem , qui histrionicam Romae fecerat, adsciverit, ut tradit AElius Spart.
Augustus hu)us Magistratus auctor, duos ex equestri ordine Praefectos Praetorio creavit, Ob eandem fartasse rationem, ob quam tradit Florus Regibus exactis imperium ad Consules translatum, scit. ne potestas solitudine corrumperetur, ut sibi invicem Obstarent, ne quid alter novi moliretur. Quod exemplum tamen non imitatus fuit Tiberius, cui ex duplici placuit singulare imperium, quod in AElium SQ anum contulit, cujus consilii ipsum postea poenituit, quando eum ob nimiam potentiam suspectum coactus fuit e medio tollere. In IerJecto tempore alii quoque Imperatores duos & aliquando plures fecere, tradit enim Lampridius, Commodum tres creasse Praefectos Praetorio. Constantinus Imperator nimiam Praefectorum potentiam suspectam habens, pro duobus quatuor creare voluit, quibus singulis singularastignavit regiones sive Provincias. Hinc fuit Praefectus Praetorio Orientis, qui quinque Di ccceses gubernavit, alter Illyrici, tertius Italiae, quartus Galliis, Hispaniis, & Britanniae praefuit. Eos civilia tantum jussit tractare negotia, & militibus, quibus antea imperabant, Magistros militum praeposuit. Vid. Pancirol. denot. IN. Orient. ca'. s. Unde tot. Coae de osc. Fraes Prael.
orient. S uνr. Postquam Justinianus Africam a Vandalis exemit, ei proprium dedit Praefectum , quippe antea sub praefectura Italiae erat. Hinc tit. de off. Praestes. Prat. Aser. De quorum potestate in hanc sententiam Casliodorus scribit , Iib. 6. Dis. Potestati PraeferiΠι Praetorιo nulla dignitas ess. Rrr 3 aequa
532쪽
4ya Ex ERCITAT. IN HISTOR. POMPON. aequalis : vice sacra , hoc est Imperatoris .iudicate uultas ei miles foris auctoritate praescribit, excepto inciali Magistro mititiam. Curiates etiam verberat, in incio suo jus retinet singulare : Stalibus tanti sique noscitur subere, quos etiam PpovincIarum non auderent judices in quatibet parte contemnere.
Magi ratus tamen habebantur legitimi J Ita legitur in Flo.
rentino. Ventura Caecus , & fortasse eum secutus Corasius. item Zasius lcgunt, Magi fratus enim habebantur. Quam vero ob causam loco particulae tamen legant enim, fateor mediis vinare non potuisse. Quippe nulla erat quaestio, an Magistros Equitum Magistratibus annumerari oporteret , ideoque non opus ut hac particula uteretur Pomponius, quasi voluisset aliquid assirmare, quod a quibusdam negabatur. Placet itaque magis Florentina. Verum de sensu non conveniunt interprotes. Putat Criacius haec verba non ad Dictatores , qui non sunt legitimi , id est statuti & ordinarii, ut Dionys. sentit, qui Dictatoribus opponit risu νη- μους ἄρχω, id est, legitimos Magistratus tib. Io. Item quia Dictatores ante Pomponius satis assirmaverat esse Magistratus, qua ratione nec ad Masistrosequitum haec verba sunt referenda , cum eos pares fecerat Trib. Celerum, & Praesecti Prael. qui stiam non erant legitimi Magistratus. Itaque inquit his verbis Pomponius refutat opinionem eorum , qui sub Dictatoribus existimabant cessasse alios Μagistratus: Quae verborum interpretatio mihi non arridet, tanquam a mente Pomponii alienissima. Sermonem enim hic habe F de eo Magistratu , nimir. de Equitum Magistro, de quo paulo ante disputare inceperat. Quod sub Dictatoribus legitimi Magistratus non cessarint, satis evincunt, quae apud veterum monumentorum auctores passim legimus. Hinc interdum legimus Consulem a Dictatore increpari. Unde & apud Liv. lib. 8. e . ar. L. Papirius Dictator inquitiguino de te, siti Fabi, cum βιmmum imperium Didiatoris sit, areantque ei Gog. regia potestas, Praetores risdem a pictis quisbus creati, aequum censeas nec ne, Magistrum equitum diam audientem sep Hinc etiam interdum prohibitum Consuli, ne cum lictoribus ad eum accederet. Quae , si Consul altinue Magistratus cessas Ient, id est revera munus non cibilia
533쪽
DE ORra NE JURrs. 493 sint , fieri non potuissent. Quod Polrbius aliique tradunt
praeter Tribunatum caeteros omnes Magistratus Dictatore creato, fuisse dissolutos, id sano sensu interpretamur; scit . eatenus dissoluti , quatenus nihil injussu Dictatoris facere poterantὲ& ea quae agebant, non jure sui Magistratus, sed iussu Dicta
toris exequebantur, quae aliter pro potestate εc dignitate, aemunere, quo ornati erant, facere potuitant. Fateor libenter nonnunquam Dictatorem fuisse sine Consulibus, ut in fastis videre est. Verum haec exceptio a regula , raro enim id accidit, ideoque praetereundum , neque eJus habenda ratio, are.
I. 6. F. de leg. opinor itaque Pomponii verba referenda ad Magistrum mutitum, quem, licet cum Trib. Celerum & Praefectis Praetorio composuisset, qui, utpote olim arbitrio Regum de Imperatorum constituti, legitimis Magistratibus non annumerabantur, attamen Magistratum legitimum fuisse, quanquam a Dictatore creatum arbitror: cum alioquin solius populi erat creare Magistratum , ideoque nec ipse Dietator omnino legitimus, utpote Consulis voce dictus; legitimus vero, quatenus forma creandi legitima erat , ut recte annotavit ad b. I. Coccejus quo pertinet lex de creando Dictatore lata , itaque leκ erat vice populi, & Consul Dictatorem secundum legem a Live Iib. a. memoratam dicens, legitimum faciebat Magistratum, quemadmodum & Dictator equitum Magistrum secundum eandem legem faciens , legitimis annumerabatur Magistratibus , quod enim per alium quis facit , per se fecisse videtur. Et hanc Pomponii esse mentem, mihi persuadeo.
s. ro. Iisdem temZoribus cum plebs ὰ pati ibus secessi, set , anno fere septimo decimo post Reges exactos, Tribunos sibi in monte Sacro ereavit, qui essenipi bui Cmagistratus; dicti Tribuni, quod olim in tres
partes populus dιvisius erat, er ex singulis singuli
creabantur: vel quia tribuum s ragio creabantur. Iisdem
534쪽
69 . EXERCITAT. IN HIs To R. POMPON.
Iisdem temporιbus cum plebs a Patrabus secessisset Huic se-- cessioni causam praebuit creditorum vel iceneratorum in egenos & aere alieno pressos nimia crudelitas de saevitia. Notandum, a condita tere urbe, vel lege vel consuetudine introductum atque constitutum, ut liberi, qui pecuniam debebant, cum solvendo non essent, trahi a creditoribus, atque ad operas in servitute praestandas cogi possent. Cum autem Romani post Reges exactos , continuis finitimorum suorum vexarentur bellis, plurimi, quibus reS erat angusta domi, cum propter continuas expeditiones, tum etiam propter Popul riones agrorum ,& tributa iniquo tempore imperata, aes alienum facere cogerentur, contingebat, ut domum reversi, de obaerati, nihil habentes unde satisfacerent creditoribus , ab
iis vincti in servitutem ducerentur, pro potestate & licentia sibi a legibus concessa, qua abusi multi in terga miserorum crvdclis lime saevierunt. Unde saepius fremebat plebs, se foris pro libertate & imperio dimicantes, domi a civibus captos& oppressos esse. Hinc apud Liv. I. 2. c. 23. quidam cum Ο-mnium malorum suorum insignibus se in forum prooiciens, obsitus vestis squalore, in haec verba prorumpit : Sabiuo bouo ait se militantem, quia propter Fopulationes ag/ i non fructa modo caruerit, sed villa incensa fuerιt , direpta omula, pecora abacta , tributam iniquum suo tompote ιmperatum, aes altriaum fecisse. Id cumulatum usuris, primo se ag o paterno aditorue exuisse, deinde fortunis aliis , postremo vetat tabem perueui Dad corpus. Dis Itim se ab creditore, nou m scrvitium, sied ergo Ium S carnificinam esse. Iude osticuli e tergum faedam recentibus vestigio verberum. Cum autem hisce miseriis vexata plebs, saepistriare de crudelitate & Levitia sceneratorum conquesta esset, & petiissct se paululum sublevari a patribus, seque non daturam nomina, nisi remissionem aliquam debitorum obtinercnt, minata fuisset, animadverteretque se vanis patrum pollicitationibus illudi ac
decipi, qui promittebant quidem causam plebis nexorumque post bella sibi curae fore , verum promissa exequi negligebant, tandem experti se vana a patribus spe lactari, Sicinio quodam auctore, ut Livius tradit, in Sacrum montem secessit, neque
535쪽
neque prius inde revocari potuit, antequam Patres ipsi obtulissent per Menenium Agrippam virum facundum & plebi carum, concessissentque, ut plebi sui essent Magis ratus sacrosancti , quibus auxilii Milo adversus Consistes tilent ,' neve cui patrum eum Magis ratum capere liceret. Liv. I. a. c. 33. Sic tiam Dionys. I. 6. Cumque Menenius juberet eum dicere, quaenam esset ilia securitas, qu- ὼ plebe requiri exi aret 8 Gu- redite cinquit J nobis aliquot annuos ex nopro ordine creare Magistrat us, qui nullam aliam potesatem habeant , nisulpu-buit injuriam liue vim patientibus succurrant , nec patiantur quemquam Iure suo fraudari. Et Flor. Prima discordia ob -- potentiam Deneratorum: quibus in terga quoque serviliter sevientibus , in sacrum montem plebs armata secessit: aegreque, nec nisi Tribunos imperabset, Menenis Agrippae facundi S sapientis viri auctoritate revocata es. Quo facto discordia sublata est, & plebs in urbem rediit. . Anno fere septimo decimo post Reges exactos. J Sexto decimo anno, postqtiam Reges necti erant, seditionem populum Romanum Acissse, & Tribunos plebis sibi creavisse tradit Eutroinpius I. a. c. I . Hinc Cic. apud Asconium in fragm. CorneLTanta , inquit, in illis virtus fuit, ut anno sexto decimo post Reges exactos propter nimiam dominationem potentium secederent: leges sacratas i sibi restituerent: duos Tribunos cre
rent e montem tuum trans Anienem , qui hodie mons sacer nominatur , in quo armati eonsederant , aeternae memoriae causa consecrarent Sc. Gellius I. II. c. a I. quoque tradit ducentesimo sexagesimo anno Tribunos & AEdiles sibi plebem creavisi se, Aulo Virginio Montano & T. Vetusio Gemino Coss. Velut alii volunt, hisce Consulibus secessio accidit, Sp. vero Cansio, & Postumio Cominio Coss. Tribuni creati sunt, ut LiU.
restatur. lib. a. cap. 33. Quorum Consulatus incidit in annum
a6o. ut videre cit apud Phigium, Eusebium, Emmium, Si-gonium in Fastis. . Tribunor sdi in monte sero creavit. J Accursus, & qui eum
sequuntur, male sacrum montem interpretantur Aventinum, qui unus ex septem collibus Rom. ae est , cum Livius sacrum montem trans Anienum amnem tria ab urbe millia passuum
536쪽
496 Ex ERCITAT. IN Hls TOR. POMPON. describit, cui secessio nomen dedit, ut inquit Festus lib. Sacer mons, inquit, apseliatur, qvod eum plebi, cum Iecessisseeὼ patribus, eremis Tribuηir plebis , quι sibi elut auxitio , discedentes , Iovi consecraverunt. Hinc sacrata lex , quod in s cro monte lata sit. Tribuni igitur creati duo C. Licinius, te L. Albinus. Hi autem , ut Liv. inquit I. h. c. 3 a. tres sibi collegas creaverunt, & in his Sicinius suit seditionis auctor. De duobus, qui fuerint, minus convenit. Aliter vero Di n3s. lib. 6. Plebs inquit in eas, quae tunc erat tributa, emrias annuos Magistratus creavit L. Tantum Brutum, C. Meianium Bellatum quos S antea duces habuerat ἰ Θ praeter hos C. S P. Licinias S Sp. Icilium Rugam. Hi quinque primi tribunιciam potestatem acceperunt quarto He ante Idus Decembres , quemadmodum fit is nostro tempore. Junium Brutum M Sicinium Bellatum nominat quoque Plui. in Coriolano. Suis das Sicinium S B urum. Paedianus Q Sicinium. L. F. Beum tum , L. Punium , C. F. Paterculum edit. Quae nomina a Paediano ex Livio proseruntur. Unde Sigonius ad hunc locum , si Livium citat auctorem Paedianus , quomodo dissentire potest Livius ab eo, potius itaque cinquit) existimanis dum corrupta fuisse haec nomina apud Livium. Quod autem ad numerum attinet, omnes fere in eo consentiunt, quinque primo anno factos, licet non omnes in monte sacro, ibi enim duci tantum creati, qui tres sibi collegas creaverunt , ira ut essent quinque singuli ex singulis clallibus. Anno deinceps 197. C Horatio & C. Minutio Coss. quinque adjectis decem sunt effecti, qui numerus deinde stante Repub. conservarus est. Liv. Lb. 3. cap. 3 o. Tricesimo Rexto anus a primis Tribunis plebis decem creati sunt: bini ex singulis elasbus, itaque cautum es ur postea crearentur. Quanquam legimus apud Livium I. 4 c. I 6. L. Minutium undecimum aliquando Tribuianum plebis cooptatum fuisse quosdam tradidisse auctores. V rum ipse Livius vix illis auctoribus fidem adhibet, cum in quiti Vix esse cressibile, numerum Πιbuvorum pasres augeri passos: idque potismum exemptam a patrario homine antroductum : nee deinde id stibera concessum semel obtinuisse aut certis te ut/sse. Diuitired by Coosl
537쪽
Qui sient plebeii Magistratus J Id est solius plebis, qui ple
bem tuerentur contra vim & injuriam patriciorum. Plebeji, ut Manutius exponit, dicebantur, qui plebis causa & ex ipsa plebe. Patricii qui patriciorum causa, & ex Patriciis familiis primum erant instituti. Veteres tamen putabant omnino non esse Masistratum Tribunum pleb. ad quod probandum Plutarchus inter caetera argumenta adfert, quod non anni principio ut reliqui Magistratum ineant : dies enim solennis ineundi tribunatum erat 4. Id. Decemb ut supr. ex Dionys retu- Iimus. Neque purpuram quoque gestare et cum caereri Magistratus incedant purpurati. Haec fere sunt ejus verba in Pr blem. Cur Parpura 'aetextam vestem Tribunus non gesat, ariis
Magi atibus gerentibus 8 An quia omnino Magistratas non synam neque Actores habet Tribunin plebis, neque pro tribunali sedens responsa dat, neque initio anni, quod atii fiunt Magia fratus , ineunt, neque Dictatore creato abdicat, sed omni Magistratuum jure in hune tranfiato , ipse setas oscium retinet suum: utpote non Malustratum gerens , sed diversae functionis
oriani'ue perfna. Atque ut oratores nonnuui exceρtionem negant esse Iudicii genus, cam eontra tum ejus quod judicii est,prriset: judicio nimir. sententia fertur, exceptione infringitur Saboletur eodem modo censent tribunatum plebis impenmensam stius Magistratui, quam Magistratum esse. Videtur quoque ivius satis indicare Tribunatum initio vix pro Magistratu h bitum fuisse, in describenda Ap. Claudii Consulis contenti ne cum Tribuno pleb. Laetorio l. I. c. s6. ubi inquit: occu- at Trabum temptam postero die, Consules nobititasque ad im-ρeviendam Iegem in coaecione consistunt. Submoveri Laetorius imbet , praeterquam qui I retia ineant. Adolessentes resbiles flabaat, nihil cedentes viatori, tum ex hir prehendι Laetorius' het. Consul Appius negare, jus esse Tribuno in quemquam, πλsi in plebejam: non enim populi ,sed plebis eum Magistrarum e , nec aliam ipsum submovere pro imperio posse more majorum, qui iιa dicatur : s vobis videtur , discedite stuirim. Facile is contemptιm de jure disserendo per Mare Liaetorium poterat. --aens igitur ira Tribunus, isatorem mittar ad Con lem: Conuert ictorem ad Tribunum , privatum se clamirans Mne imperio,
538쪽
o- , DE ORIGINE IURI sy9ut P Clodius fecit, qui patricius, ut tribunatum obtinendo se de Cicerone inimico vindicaret, a M. Fontejo se adoptari offecit. Quod idem Dolabellam fecisse tradit Dio, & Plutarchus in Autonio. Postea Tribunatus tam vehementer apia petebatur , ut non patribus tantum, sed & equitibus communicatus lit, ut alicubi Dio tradit. Sic etiam Suet. in i Aug. cap. Io. Et quo coηstantius caetera quo'Me exseque'retur, in locum ib. ρlebis forte demortui, candidatum se ostendit, auquam pa- ινι ιus , necdum Senator. in cap. 4o. Comitiis Tribuniciis, hi δε- essent candidati, Senatores ex Equitibus Romanis crea Dite ita ut potestate t=ansacta, in utro vellet orive, maverent. PC stea vero sive Sylla sive alius, ait Appianus , tribunatum a plebesis ad Senatores transtulit: ex quo tempore nemo Iribunus fieri potuit, nisi Senator. Λttejus Capito apud Gell. i. Iq. c. ult. viis
detur ad Atinium plebiscitum referre hoc institutum , ait enim: Tribunis Senatum habendi jus erat , quetvruam S uatores nou essent ante Otinium flebiscitum. Q iasi dicat, Atinio plebiscito lectos e Senatu. Quanquam non certo coniter de te maiore hujus plebisciti. Nonnulli hanc legem a C. Atinio Laeone latam arbitrantur, anno V. C 633. Tandem ipsi Prin cipes & Caesares tribuniciam potestatem sibi sumere consueverant, tanquam firmis limum imperii munimentum. Ea quippe ornati inviolabibs habebanIur ks sacro necti. Sacro saucItim autem Festo dicitur, quod jurejurando interposito est institutum, sqni id rumi et , uι morte faesas penderet. CNus generis suus
Primum hanc potestatem Senatusconsulto Julius Casar in omnem vitam tibi oblatam accepit, ut tradit Dio I. a. S ι. Recepiste deinde Augustum perpetuam tribuniciam potcstatem
tradit Suet. Iu AU. cap. 27. eaque publice primus usus est, atque inde cx Orsum est , ut qui poli illum Imperatores lege quadam tum aliis tum tribunicia potestare uterentur. Hujus summi fastigii vocabulum Augustum repperisse, inquit Tacit. 3. Gmnal. ne Re iis aut Dictatoris nomen a sumeret , bac tameu appellatione aliqua caetera imperta praeemineret. Vi enim hujus potestam tria maxime Augustis competebant. Jus interceis dendi amplissimum , alterum ut Sacrosancti essent, tertium ,
539쪽
soo Ex E CITAT. IN HISTOR. POMPON. Senatum cogendi facultas: Verum observandum, quod Vir Nobilissinius & Amplissimus de Repub. literaria egregie meritus EZechiel Spanhemius in isseext. 6 S 8 . de prae . S Uunumis annotavit, scit. non confundendam Tribuniciae potest iis, & Tribunorum plebis praerogativam ὐ quarum prior, ut ab Augusto reperta , aut juxta Dionem a Julio, omnia alia imperia prateminebat, postremi vero ut ut Sacrosancti, infra Consulum tamen & Praetorum fastigium censebantur Unde Tribuniciam potestatem assumebanI quidem , ut praecipuum
quoddam insigne Majestatis , verum I ribuni plebis nomen declinabant, unde semper in nummis expressum, TR. Pon VII. TR. POT. VHΙ. Ad umptum autem ιllud ab Imperat ribus nomen cinquit Vir Amplissimus non vero Tribunorum plebis , ex mor e tuorum temporum, quisur potestas D ibunicia , Ceu soria , Consiularis , pro Henitate Tribuni ρωks , Cenoris, Consulis reperta. Hinc etiam di imen haud te is hujus Tribuniaciae potestatis S Tribunorum pubis observes. Primo, quod illa patrisiorum, quales necesse erat ereari aut fieri Caesares , hie μ λ jus esset Magistiatus. Secundo, quod prior omnia imperia praemineret , set supra ex Tacito vidimus p bi non item, qui infra Consulum sir Praetorum fasti tum censebantur. Tertio, quod iniIla etiam latra primum ab urbe misitare praessirii optrique ejusdem indigebant , in Tribunis flebis autem tantum intra urois Paemeria. Suaηquam, pergit, o Tribunos plebis nonnullas Imperato es legamus θωιtine, sed privatos et ramnum, neque actae huismi fastigii haeredes S consortes s puta Hadrianum , qui , auctore Syartiara ,
Tribunus plebis Iactus est , Cani to Euadrato iterum coss.
t Severum . qui tribunatum plebis Mareo Imst. decomente promeruit. Nero putem Imperator multum de Tribunicia potestate detraxit, ut videre est apud Tacit. 13. Og al. ubi inquit, Simul probi ira Tribuni, Ius Praeimum Consulam prae-rgere, aut vocame ex Italia eum inibus lege agi ρ sset Adidis L. Piso designatus Consul, ne quid iutra domum pro potestate animadvert rem : ume inultam ab ris uinam Quaestores et rarii in publicas tabulas aure quatuor menser referrente media temporis utredirere liceret , d que eo Consules statunent. Verum Im P rio ad Othonem devoluto, Tribunaciam potestatem iterum in
540쪽
eum collatam tradit Tacit. de deinde Hadrianum Si sequentes Imperarores eam accepisse restantur Spartianus, Lamprid. Capitolin. De Potestate autem Tribunorum ut quaedam delibemus, disputandi ratio a nobis flagitat. Sciendum itaque eam initio non adeo amplam fuisse, verum interjecto tempore paulatim magis magisque auctam esse, ut magni muneris
loco proque regali potestate Caesaribus delata sit, ut statim diximus. Principio itaque Tribunorum potestas consistebat tantum in auxilii latione, ut Livius inquit, adversus Consules, ct defensione plebis adversus Magistratuum majorum inis jurias, qui insolenter in plebem insultabant Obviam ire potentiae Magistratus , nimiamque ejus licentiam retundere, munus est dc potestas Tribunatus plebis. Plutarch. in Pro.
Itaque nec juri dicundo, nec postulatis civium noscendis, sicut alii Magistratus, praeerant. Unde apud Gell. I. 33. c. II. b. ρί antiquitus creatι viriniar, non Iuri dicundo , nec causis
queretisque de absentibus noscendis, sed ivtercessionibus facunais,
quibus praesentes fuisseret: ut iniuria, quae corum fiet et , arcereiatur. Idem testatur Plui. in Coriolano: Habet enim Magistratias ille vim in intercidendo potius, quam in agendo , os ubi reliqui dempto uno quid decreverunt omnes, is obtinet qui adversatur intercessit. Et in vita Gracchorum : Est autem, inquit, Tribunorum plebis maxima in prohibendo potestas : uno enim pro-hιbente , nibιI atii, etram si compluressimi, escere possunt. Coercebat itaque I ribunus per interce Isionem caeteros Magistratus, atque etiam ipsQS collegas. Et unius intercessione reliquorum potestas irrita fiebat , ut jam diximus. Quae intercessio pelagi solita solenni verbo, VETO. Liv. l. 6. Faxo, inquit , ne Iuvet vox ista VETO, quia nunc concinentes collegas nosti os tam Leti sedilis. Qua intercessione etiam adversus benMusconsulta utebantur, unde apud Tacit. Annal. 16. Aierat confinio Rusticus is nisus sagrans juvenis , cupidine lamvis ferebat ine Senatus msucto inter furum: nam plebis Tribunus erat. Quorum tamen in .er . ilionibus si non Obtemperabatur,
prehensionem habebant, id est, jus prchendendi & in carcerem mittendi jure sacrosanctae' Potestatis, etiam Consulem , Praetorem a