장음표시 사용
41쪽
prii Cognominis vicem transierat haec appellatio. Hujus autem Magni vultum, de quo ambigebant Antiquarii, in denariis gentium Munatiae & Nasidue adhuc hodie obvium, praeclare monuit Cl. Seguinu S. Eundem quoque juvabit hic contemplari in singulari cujus dem raritatis Nummo, quem possidet Vir avitis propriisque decoribus insignis, Camillus Maximi: Exhibet nempe ille hinc Pompeii vultum cum adscripto nomine T. ΠΟΜΠHIOC, seu Cn. Pompeius ; illinc figuram sedentem ac turritam , di epigraphen Π O M II H I O- ΠΟΛΕΙ Τ sa N , seu Pompeiopolitarum, a quibus nempe
in Herois sui seu Conditoris memoriam nummuS Pem Vides continuo illam κέμης ἀνοι πλην , seu adsurgenScapillitium, quod huic Heroi tribuit Plutarchus. Pom-'In Pompeiopolis vero urbs Ciliciae maritima, ut 'Tacito a i ihDioni vocatur,& quam priuS SOlOS dictam constat, an cap. 1 8. tequam a Pompeio de novo instauraretur. Ad quam ' L.xxxyri etiam refero alium nummum inscriptum itidem ΠOM-ΠΗΙΟΠOAEITCὶN, non vero ad alterum Paphlagoniae
Pompeiopolim, sicut videbatur doctis Antiquariis,
42쪽
Π8 DIssERTATIO SEXTA Duo nempe ill1 barbati senes, si quid auguror, duos sapientiae ac litterarum gloria inclytos viros nobis hic
ante oculOS ponunt, CHRYSIPPUM nempe Stoicum , & A R A Τ U M Phaenomenorum scriptorem. Uterque enim Solis oriundus, seu Pompeiopolitanus,& inter praecipua urbis illiuS Ornamenta continuo rei tuS. Hab1tuS etiam ac vultus talis, qui Philosophos decet, & aliorum, quae supersunt Graecorum sapientum simulacris consentaneus. Fundus autem mihi hu
επι n. Pos Latmum sunt Soli urbs memorabilis alterius principium Ciliciae quae ad Issum es, condita ab Achaeis se Rhodiis Lindiis, in hanc hominum stequentia destitutam PoΜ- PEIUS MAGNUS Piratarum reliquias transtulit, quaι
judicabat potissimum alute se procuratione dignas, est muta
to nomine eam POMPEIO POLIM dixit. Protulit haec urbs praeclaros viros, CHRYSIPPUM, Stoicum Philosephum, cujuspater Tarso inde commigraverat,tum Philemonem Comicum Poetam, se ARΑΤUM, qui versibus, quae in caelo visuntur, descripsit. Πομπηιοπολις itaque dicta haec urbS, non ut praeferunt hodie Strabonis ac Dionis Codices Πομπινι σολις ι quod praeter indubiam Nummorum fidem, arguere poterant similes termination CS,
43쪽
DE PRAEs T. ET USU NUΜΙsΜ. saybe videatur agnoscere StephanuS aut ejuS Epitomator, Gentile autem ad Nummorum fidem , Πομπη iona; quomodo & apud Lucianum, ubi commemoratur quidam Creperius Calpurnianus, belli Parthici Scriptor, Quom
Πομπινιου πιλλης seu Pompeiopolitanus , non Vero Pompeii ς*n ςr.
civis juxta interpretem, haud insueto Graecorum more 'composita urbium aut gentilia etiam id genus nomina resolvendi , de quo alibi. Haud vero ita liquidum , ad quam nempe Pompeiopolim, an Ciliciae, an Paphlagoniae spectet alius Nummus Antonini Caracallae, qui in onjisiguram stantem exhibet, dextra Victoriolam , sinistra Christiose
Hastam tenentem, & inscr. ΠΟΜΠΗΙΟΠΟΛΙΤ Ω N. R gμης Ut autem ad M A GN UΜ nostrum redeamus, sicut posteri ejus MAGNI cognomen retinuere, ita a Fabio , qui & Q M A X. seu Ouintus Maximus in ejusdem
denariis inscribitur, adhuc sua aetate denominatos gentiles ejusdem Familiae MAXIMOs refert Poly- Lib. m.
bius. De quibus utriusque gentis Pompeiae & Fabiae Cognominibus audiendus Ovidius in Fastis,
MAGNE tuum nomen rerum mensera tuarum ,
Sed qui te vicit te quoque MAIOR erat. Nec gradus es ultra Fabios cognominis usius, Ilia domus meritis MAX1ΜA dios asuis.
Caeterum P. Africanus, MAIO α dictus ad distinctionem Minoris, Polybio in Excerptis Constantiniani. p. P r. ΜΕΓΑΣ vocatur; ζ ΜΕΓΑΛΟΥ hoc est, πεσςυτέρου dicti, ut loquuntur alias Graeci; non Vero quod MAGNI cognomen priori illi Africano aut ejus posteris unquam adhaeserit, ut recte observat ad eum locum Cl. Valesius, & denarii ejusdem Familiae fatis arguunt. An jam commemorandi occurrenteSin Gentis Petilliae denariis CAPaeo LINI, unde Horatio Petillius Capitolinus alicubi dictus , aut in Manlia X xx ToR-
44쪽
s3o DyssERTATIO SEXTA TORQUA ΤΙ, aliique id genus , quorum ratio obvia 3 In Cornelia autem FELICIs nomen Syllae adhaesis se, probant ejusdem denarii; ut pateat vere adsertum Lib. 1. Beli. ab Appiano, illam FELICI s appellationem Sulla ab Civii, adulatoribus tributam, postea eidem in cognomen Vertisse, & statuam Equestrem pro Rostris Senatusconsulto illi cum hoc nomine erectam. FAUSTI Vero cognomen idem insuper ei concessum innuunt & firmant ejusdem Nummi, ut non sit necesse ad Faustum ejus silium illam appellationem cum Ursino referre. Utrumque vero cognomen frequenS postea apud Romanos evasit, unde passim in marmoribus FELICES, FAUSTI, EUΤYCHES,& maXime mulierum, F E L 1 C I-ΥAS, FAUSΤA, FORΤ U NΑΤΑ , TY C HE ; Unde Varia quoque earum vel diminutiva vel composita, F Ε-LICISSIM A , FELICULA, FAUSTINA, FAU-SΤI L L A , EUΤYCHE, CALLIΤYCHE, aliaque
id genus. Scilicet boni ominis loco habita apud veteres olim fausta id genus nomina; unde Tacitus de restituto Capitolio sub Vespasiano ; Ingressi milites, quibus F Α U-
Histor. iv. SΤA NOMINA, felicibus ramis. Non FAUsae 1 vero solum& F ELICE s, sed EP APHRODΙΤ 1 etiam seu
Venusti cognomen Sulta tributum &Tropaeis ejusdem praefixum docuit Plutarchus, ad quod respexere duo ejusdem Sulta denarii, in quorum uno hinc Venus &Cupido, illinc signa Pontificalia; ininitero cum Veneris caput, tum tria Tropaea sunt eψrena.
45쪽
pavit non ita pridem vir doctus; quod tamen non ex Plutarchi solum loco de Fortuna Sullae, sed& altero e- Σὰ, jusdem Auctoris in Quaestionibus Romanis, & Appia- Beli. CiVi
no praeterea egregie firmatum n OVeram , qui postre lib. I. mus tradit repertos a se commentarios, qui referunt Sullam eodem Senatusconsulto FELICEM & EPAPHRODITU Μ seu Venulum nuncupatum. Immo id firmant etiam Diodori EXcerpta, ο ΣυMog, Eclog lib
πιν , - ἐψευοθη '-; Vicit autem Sylia se dictator creatus ac se usum EPAPHRODΙΤUΜ vocans, haud vana ja ratione. Epaphroditus nempe Graecis idem qui Latinis Felix seu Venullius, a felicissimo Veneris jactu in talorum lusu, ut eruditis notum. Unde Scinvenusius pro infortunato seu homine parum in amore felici apud Comicum, Adeone hominem esse invenustum aut infelicem quenquam; & venustas proselicitate non solum apud eundem Terentium, quod notarunt jam viri docti, suis mefortunatior venustatisque plenior.
diem pulchrum se celebrem, θ' venustatis plenum, Poemit. l. 2. Immo hinc Venus etiam pro fortuna apud Senecam, Ut bene ad eum locum observat doctissimus Gronovius ;ILe non es mihi par virtutibus, nec ossiciis, sed habuit ram Lib. 1 i. de Henerem. Apposite itaque, ut vides , Veneris & Cupi-vςΠς
dinis signa FELICEM hunc & EPAPHRODΙΤUMSullam nobis in superioribus denariis adumbrant; Scdormitabat vigilantissimus alias Fulvius, dum eosdem de Sibylla, &nescio quo Appollinis consultore interpretabatur. Immo Tropaea, quae in postremo denario signantur, qui Venerem exhibet in anteriori parte, opportune mihi revocant in mentem Venerem Τρο-
46쪽
Alias & Tρο-ιόχου appellationem legas inter titulos Augustorum, cum alibi, tum apud Chrysostomum, ubi agit de more libellorum supplicum, qui Imperatori-
sum, Imperatorem, pluraque id genus alia desuper addentes, tunc ad supplicationem deveniunt. TaliS certe Tροπαια
inducitur a Juliano in Caesaribus Trajanus, Tropaea nempe Parthica humeris ferens; quo habitu eundem induunt antiqui aliquot Nummi. Quid memorem jam aut Scipionem Metellum, aut S. Pompeium, quorum uterque Pius inscribitur in eorum den artis: aut vero ad vim nominis indicandam, Catinenses fratres in aversia parte denarii ejusdem Pompeii signatos, quos ut
' Lib. vi. Graecis EU sE B Es, juXta' Strabonem &h Pausaniani, *Ph0ςὲς sie Latinis P 1 os dictos satis constat , Silius It l. Elgenerasse PIOS quondam celeberrima fratres In Antonia vero P 1 ΕΤ As L. Antonio cum noto CL
conue symbolo tribuitur; quale nempe cognomen illia pietate in Fratrem Triumvirum indultum refert Dio, ut jam vidit Fulvius. Neque mira aut insolita apud Romanos virilis ejusmodi appellatio, citra ullam generis aut flexionis mutationem. Id enim Quiritibus vestris haud semel usurpatum, quibus Muraenae, Mus, nae, Scrophae, Deminina positione dicti haud ignobiles Romani; non autem G raecis us1tatum, quibus deducta ab appellativis nominibus cognomenta, genere A fle-
47쪽
DE PRAES Τ. ΕΤ USU NUMIS M. F3 δ'& flexione continuo mutabantur. Hinc illud Fabio inter reliquas Romanorum nominum ObserVationes notatum , aut quae feminina positione mares, aut neutrali fe- Instit. l. r: minas segnificant, qualia sunt Muraena, Glycerium. Ita& ς-p ' pctra dicti ex Equestri ordine, auctore Tacito, pergit- Annal. x I. que Suilius addere reos Equites Romanos ista es, quibus Pe-' tra cognomentum. AliaS de eadem PIEΤAΤ1s appellatione, non viris tum sed etiam Provinciis tributa, audiendus Ammianus ue inter quos Arsaenetus adfectatam Lib-ηVi I, recens Dioecesim curans vicariapotesate, quam Constantinus ad honorem uxoris Eusebiae, PIE Τ A ΤΙ.S cognomine ded, carat. Ad Pios autem illos vel Catinenses, vel Metellum aut Pompeium, referendum quoque SCIPIONUM cognomentum, in denariis Corneliae Gentis familiares quod nempe in eadem adhaesisse tradit Ma- Lib. I. Sacrobius a Cornelio, qui patrem luminibus carentem xRLuini ς si pro Scipione vel baculo regebat. Transiere autem Omnia id genus cognomina sequutis temporibuS ad posteros simul& extraneoS, cum longa accessione non unius , sed plurium nonnunquam cognominum , &aliunde, a Diis puta, Ventis, Fluviis, aliisque id genus fontibus haustorum. Neque enim Claudii Caesaris edictum diu valuit, qui auctore Tranquillo, per In Claudio
grinae conditionis homines oetuit inurpare Romana nomina,
duntaxat gentilitia. Et haec quidem praeter institutum ferme prolixius, non tamen ultra argumenti cancellos, cui illustrando haud parum inservire videbantur. Coecus enim, ut hoc addere mihi liceat, in campo Historiar veteris incedit,qui haec non distinguit aut praeterit; qui nominum aut appellationum id genus originem, gradus, discrimina, aetates non observat; qui tempora & personas non semel confundit , qui inductam paullatim sub Caesaribus, & labente imperio ean
48쪽
dem nominum confusionem & varietatem ad hunc
priorum temporum canonem non reVocat. Et tamen
quoties hic impegerunt oculatissimi alias viri, in via quippe lubrica & perplexa, ignoratione aut incuria ejusmodi vel comitum vel subsidiorum 8 Accedunt non Cognominum solum aut Familiarum unius Gentis, sed GENΤ1UM ipsarum O 1- Go&INSIGNIA, quae iidem nummi nobis etiamnum ante oculoS ponunt. Ita ut his ducibus pateant primi Natales Romanae Nobilitatis, & ipsa discrimina indigenarum aut adventitiarum in eadem Gentium. Neque enim e Sabinarum magiS raptu, quam ex aliis vicinarum Gentium spoliis conflatum nosti Quiritium genus. Quod pluribus adstruit Canuleius Tr1b. Plebis apud Livium, exemplis etiam petitis a Regibus Numa&L. Tarquinio peregrinis, ac a Gente Claudia, post exactoos Reges a Sabinis in Civitatem non solum sed Patritiorum quoque numerum adscita: quippe nunquam clausa urbs peregrinae Ῥirtuti. Hinc illa Gentilis ejusdem stirpis Imperatoris apud Tacitum Oratio ; exemplo Claus
Sabini majores mei hortantur, uti paribus consiliis Rempub. capessam, transferendo huc quod quam egregium fuerit. Neque enim ignoro Pulios Alba, Coruncanios Camerio, Porcios Tinculo, se ne vetera scrutemur, Etruria, Lucania se omni Italia in Senatum accitos. Unde famim etiam, ut eaedem Gentes, ortus sui memoriam aut loci natalis appositione, aut Deorum patriae Praesidum simulacris, aut Conditorum suorum imaginibuS ac notiS, Volu rint ad posteros propagari. CLAUDIAM certe ac insuper ΡΕΤ RONIAM, TΙΤURΙΑΜ, VETTIAM,
e Sabinis profectas docent, in priori adsumtum N Ε-R ON I S cognomen, quo, auctore Tranquillo, Sabinorum lingua vir fortis ac strenuus indiguatur; in altera
49쪽
DE PRAEsΤ. ΕΤ UsU NUMIS M.tera Feroniae Sabinis' cultae simulacrum ; in Titur1acum expressus Sabinarum raptu S, tum signata, quemadmodum & in Vettia T. Tatii Sabinorum Regis em-gies. COPONIAM Gentem Tibure oriundam, Ct, va &pellis Herculis Tiburtini scilicet Numisis, Ursino videntur arguere ; sicut ANΤΙΑΜ Gentem Antatio profectam, Dii Penates in eadem eXpressi. Ut postremae huic idem acciderit, quod de Britanniae incol1se Belgio oriundis observat Caesar, qui omnes fere iis nomi- CQmmζnt. nibus civitatum appetuntur, quibus orti ex ciῬitatibus eo per 'R η'υenerunt, se belli idato ibi remanserunt. MEΤΤΙΑΜ vero CORNUFICIANI, PAPIAM, PROCILIAM,
Rosci A M , Lavinii municipio traduces I obvia in earundem denariis Junonis Lavininae simulacra evincunt, haud aliter ac de Milonis origine Silius, Lib. x m. Lavino generate, inquit, quem Ssita Iuno
VIBIAM e Sicilia profectam, arguunt similiter juxta Fulvium, Cereris ac liberae impressa in ejusdem denariis monumenta. ACILIAM ab ἀκεομφ seu sanandi virtute nomen suum adscivisse, AEsculapius in eodem signatus doctis antiquariis videtur comprobare. L Ε- V I N E I A Μ ab Hercule stemma suum arcessere, depicta ejusdem in clypeo emgies ostentat. Quo referri potest gemma Scipionis Africani, in cujuS pectore ima- InterImagά. go Serapidis, quod vulgo Jovis filius crederetur, ut sty 'ς Livius ac Plinius tradunt. Alias vero ANTONIAM tundem Herculem agnoscere conditorem, hujuS amguunt insignia, quae praeferunt non semel Gentis illius denarii. JULIAM vero ab AEnea &Julo deductam , non Poetarum magis vaticinia, quam Obviae Veneris & AEneae Anchisenentis in eadem imagines os
tendunt. Hinc dicti AEneadae non Romani solum in
50쪽
genere, sed proprie gentiles Julii, sicut Ausonius de
Nerone, ultimus AEneadum, item
AEneadum generis quisextus se ultimus haeres Ita rursus MANILIAΜ ad Ubstem genus suum re vocare, Ulyses in eadem pileatus, & a cane agnitus tradit. Ut videamus, haud insolitum jam olim illustrium Familiarum morem an fatum, Praeclaro nempe aliquo & antiquissimo, ut ut incerto auctore gen ris sese efferre. Adeo minima quaeque Vel Nominum vel Cognominum, vel alterius cujuspiam casus aut rei arrepta similitudo, quae in communionem ejusdem originis traheretur. Sic M. BRUTO idonea visa est jusdem Cognominis ratio, ut vindicem illum liberi tisJunium Brutum, tanquam generis sui auctorem in Nummis signaret, a quo tamen illum traxisse origi- Lib. xliv. 14 Cm, negat Dio. Quamquam id in dubio relinquat In M. Bru PlutarchuS, dum utriusque sententiae adsertores r fert, ac eidem Bruto suffragari videatur, quod non si, tum cognominis, sed etiam Gentilis ejusdem nominis communio utrique intercederet. Unde nec mirum aut M ΕΜΜIAM a Romulo expressa illius effigie, aut iiDdem argumentis a Numa C ALPURN I AM ac PoΜ-
PON I AM, a Tullo HOST ILI A Μ, ab Anco MARCIAM Originem suam voluisse in Nummis consignatam relinquere. Unde patet etiam, cur Valerio M Lib. iv.e.3. Ximo CoriolanuS OriunduS e Gente Marcia, Anci Regis clara progenies nuncupetur. Ita ut qui vel Regii nomianis umbram morte & ignominia mulctabant , ab eodem titulos mutuari,securum non solum ac honestum, sed praeclarum etiam & gloriosum ducerent. Adeo mmnia temerat ambitio, dum aut in alienis sepulcris