Virgilii Malvezzi marchionis princeps, eiusque arcana: in vita Romvli repræsentata.-fLatinitate donavit Iohannes Krvvss I.F

111쪽

8 VIRO MALVE ZZIDisi seipstim accuset Tum ingratitudo laudi tacitur, recompensatio vero dedecori; ibi hoc modo spes alteri aufertur, novum beneficium accipitur per ingratitudinem.

Sequente die pos Capitolium occupatuni,descensiumsuit in aequum, quod Palatino monti Capitolio interja- 'cet. Quo in proelio quamprimum Hο- filius , qui se Metio Curtio opposiue rat, cecidisset, confestim Romana δει- venim sugere coepit. ovi lus turba: fugientium actus, persitit ad montem V Palatinum, ope temphim Iovi, de ς pictoria sollicitat, quam etiam repor-ςuavit. Frustra auxilium a coelo expectatur ad eas res promovendaS, quae coelo adversantur. Multi ex eo expectant Opem, cum tamen

conjurati ejus sint hostes. Alienum subsidium sollicitant, de seipsos

112쪽

ipsos destitinant. Et sic verbis cum factis pugnantibus, ostendunt se nolle, quod fuere precati, dc precatos fuisse ne eo audirentur. Romulus ex loco pugnat, in qEo maximsi perisulum versabatur eum-

que quisique fori imorum Is renum sequebatur Metium in paludem con- ς biciunt, tum quidam ut Imperatori μ suo succurrerent , quidam ut hostem

Excessus fortium Iamperatorum facit, ut infeliciter pugnemus faru cit autem periculum mortis, ut i , choriam obtineamus. Ad proelium omnes concurrunt , quia praeci tum exspectant post liberatuma suum Ducem, quia ex morte ejus periculum metuunt. Nullum peri culum vitare decet,ubi resp. perita litatur. Nullum periculti subeu

113쪽

ἴ Vi RG MALVET ZI Anceps adhuc pugna erat, cum iu- uer mortuos o saucios sese inferrent foemina Sabinae, adacta metu non uis sed aliorum hinc crinibu pasiis, sci se que vestibus, adparentespuos, mox Madfratres se converterunt. 4Qimis tarde,nimis tarde, dicebam, nostri rapinam vindicatis, postquam vis in amorem mutata est, postquam mutatus est raptu in matrimonium matrimonium liberos produxit Matres sumus sumus sarminae Vuid vindicabitis, cum nudi, nisi qui hic vindicavit,

damnum inferatur. Damnum neuti--

quam resarcire potest , ct damni

compensationem aufertis Virginitatem jam durion ablatam vindicatum itis, O aufertis Decim litatem jam nunc acquisitam Vindicatis rapinam sororum, cum parricidio cognatori in Parcite innocentibus, si vindicare vultis,exi

mite solummodo conspecta huius sul

114쪽

certos, hos toros ait litate , qui tot amplexus Pomanis maritis nostris dedere. Transfodite haec pectora, q sopori, haec ubera, qua lactant hostes restros o calainfamia , ct amplexiu vulneribus sanguine expiate. Infelices nos magis vindicata, quam quod raptassummi, hecharissimi mariti ab icite arma mu'riamini potius in bedo nam gloriosius est perdere, glorio iis est mori, quam pincere, ubi victoria parricidium est. Haec atque talia verba plena ardoris verba ex ore , ex ociuis tristium Sabinarum prodibant, cum quies esset 'in utroque exercitu, qui commoveba- stur vel lamento , vel periculo aequali- ter adhis utrisque minavit. Tum S

115쪽

86 in c. M ALVE ZZI maxime requirebatur aliquis, qui sa interponeret, vel illis aliud nosset per

suadere.

Defuere semper in hoc mundo viri alienis controversiis componendis idonei. Ignominia fugae plures Principes praecipites dedir, quam studium vincendi Quptus quisque est, qui incitato gradu ad sui ruinam contendit, cum non essent,qui praecipitia dissuaderent. Calidum di frigidum in tepido

concurrunt saepe enim fit, ut contraria conjungantur, modo detur medium, illa autem contraria quae medio carent, nunquam con junguntur, sed mutuo corrum

puntur.

In illis negotiis, in quibus utrisque parti par periculum impera det viri prudentes non inviti interponunt magis autores concordiae videntur, quam sunt.

116쪽

Quippe facillime ab alio illi persuaderi aliquid potest, qui sibi ipsi

antea idem persuasit. Sic acquiescunt contraria elementa in misto, postquam continuo bello se invicem defatigarunt. Matrimonia violenta inter exteros, quia semper habent conciliatrices quietis illas foeminas, propter quas iste motus fuit exortus, cum bello incipiuntur , desinunt cum pace. Longe deteriora sunt voluntaria matrimonia, quae inter hostes ineuntur. Pro bi lance nobis esse possi in illa matrimonia hoc nostro taculo , quae cum isti incipiunt, cum lachrimis finiuntur. Illa autem omnium pessima sunt, quae vi inter hostes obtinentur vincula enim amoris , quae nulla prorsus felicitate fruuntur, non possim non esse solius indignationis incitamentum.

117쪽

88 in c. M L Vrzz I Cessante illo motu, in medium pro - vesere Duces, de pace acturi. Et quem - admodum non ira tantum, sed potius Uupido imperandi inter prima partes hujus belli numeranda est, ita etiam uti pace non fremum locum eadem

o tenebat.

Misere illi mortales decipitantur, quibus cupido dominandi necessaria videtur ad vindictam.Vera causa multum differt ab apparenti. Cupido illa ad statum attendit, ultio ad personas Vltio post levem maledicentiam, quippe innixa irae, evanescit dominandi cupido firma dc immota semper stat, in posteros veluti haereditas transfunditur , crescit voti sui compos facta; finis illi pro principio est, mox pro medio dc illis desideriis non sufficit orbis terrarum. Si omnem cupiditatem temere abjicimus, nobis ipsis obstaculo

118쪽

PRINCEPs ' istaculo sumus in consequendo fi-ine. Humano nostro affectu maxime inhumani sumus, si populumi dominandi causa trucidamus , in

quem tamen jam necatum neutiquam possumus dominari ille affectus inprimis mortalium animos occupat, quod sollicite quaerentes quomodo sibi satisfieri ossest, perdant magnam partem illius rei, quae satisfacere affectui posse set Omnibus hominibus hic Dfectus innatus es , ut difficile reddere velint imperium unius in omnes. Quasi non sussiceret alios invasisse, nisi etiam nos ipsos in pediremus , flocci pendentes in praesenti victoria antea acceptas clades. Ipsin corpus no si rumdum curamus ut vivat, morti appropinquamus. Vix hostes vincimus absque actura amicorum. Vi ctoria, quae de morbis reportatur, medi-

119쪽

medicamentis debilitari solet. Et aliquando tanta facilitate earn perdimus , quanta violentia eam il antea obtinebamus iisdem viribus respublicae conservantur, quibus fuerunt paratae. Gentes, quae

non absque sanguine subjiciuntur, instar mancipii habent ipsum victorem, imperio ejus,quam a xime fieri potest, reluctantur, in media sua suorumq; clade triumphum agunt. ut Tantum abest , tu credamus omnia immortalia esse ac aeterna, quae sub circulo lunae continentur enimvero quidvis agendo perditur, quia agendo patitur. Felices illi principes dici merentur, qui regnum haereditario jure accipiunt sapientes, qui regni pleniimotibus quietis mansuetisque studiis potiuntur: Felicissimi, qui abs que sanguinis effusione sola tan

120쪽

PRINCEPS. Il una aut O Iitate, aut alio consimili tmodo obtinent principatui , noni dissimiles fluminibus , quae quo ongius procedunt, eo latius se e L fundunt contra vero illi, qui vii dominium sibi parare coguntur, dum vim inferunt, vires suas per dunt non aliter ac pes, quae se invicem pungunt , aculeos sitos

amittunt.

Finito bello animi ct civitates utriusque gentis conjunguntur. Pax Missa magis profuit Ronta , ilia inde

accrevit, quam victoria, qua vel mi-

vel stangi potuisset.

Sabini liberaturi patriam siuam abs una calamitate in graviorem incidere Exscindere Romam volunt, eam augent lapides comportant, qui- bus illam obruerent, iisdem ad - εcant. Praecipui Sabinorum vocantur Senatores, Titus Tatis sit codega Eegis. Satu