Commentarius in Aristotelis metaphysicam. Autore magistro Petro Barbay, celeberrimo quondam in Academia Parisiensi philosophiae professore

발행: 1692년

분량: 526페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

121쪽

nerare posse equum jam mortuum , quam alium ; cum enim sit productivus equi, &Omnes equi sint aeque subitantialiter similes ;quantum est ex se, non ningis Postulat producere uitum equum, quam alium. Hac ergo determinatio venit a Deo , qui m/luit dere minare causas secundas ad producendos se Estr novos essectus , quam ad vetςres reproducendos ; tum quia ex majori ill diversi-xate, major exurgit mundi pulchritudo a tum

quia sic Deus pluribus se eommunicat individuis. Objicies primo illud est tama non habet potentiam in prat ratum. ν Distinguo. Hoc est, Deus non po- sacer ut praeteritum non fuerit praeteritum , ut refert Rhi osophus , ex Agathone Poeta, lib.ε. Eth. c. 2. concedo : hoc est, Deus non potest facere ut praetexitum ist itery Praeiens ,

Objicies secundo. Deus non potest reprO- ducere diem hesternum : Ergo non potest 'uodlibet eus co optum re Gavce e. Diii inguo autem ns. Deus non eo x iproducere diem hesternum , formaliter su*Pxv 3 p out correspondet ccxtae puti instituali aeteiaitatis diuiuae , concedo : no potin producere diem hestertium materici iam

e hodie adhuc conficiat circiani G- misdemque producat lumen ac byri 3 nexis, U DO verbo Deus facere Mon potest, uῆ ς qu t Cri fuerant,non fuerint heri s sed facere P. Iest ut eadem omnia sint a b c bodisti,

122쪽

De Causis. Io PARAGRAPHUs POSTERIOR.

virum esse s axistens possit alibi

reproduco.

Plud fieri non posse naturaliter , omnes δε- tentur. Et certe si Medius existens posset naturali rer re produci, posset & offectus corruptus , cum hoc thlo dissicilius non sit. Quinitur , ut rem id fieri possit divinitus

PRIMA C ONC LUSIO.. Efectus existens, Libi reproduci potes,PRob tur primZex eo quM eorpus Chrissi

in coelo existens quotidie in altaribas re- producatur , & clarius parebit secunda parte Physicae, disparatione de Loco. Probatur 2. Petrus Parisiis existens , non est deterioris conditionis Romae quam si non esset, Parisiis : A tqui si non esset Parisiis, potaset a Deo produci Romae: Ergo etsi sit Partiasiis , potest a Deo produci Romae. Probatur 3.Causa quaelibet indifferens est ad producenda quaelibet ii dividua eius se Wiei , intra quam est productiva J cum ea ut Poth similia , aeque coatineat in virtute sua, ut fusus probabimus infra , ubi dicemus de determinatione ad ,ndividuum : Ergo causa quaelibet potest a Deo determinari ad producendum effectum jam exissentem. Obiicies primo. produci est poni extra nihil , atqui res existens non potest poni exim

123쪽

ros In Aristotelis Metaph sicam,

nihil; cum uon sit amplius in nihilo: Ergo res existens non potest: produci. Distinguo majorem. Produci cum novitate essendi est poni extra nihil , concedo: produci sine novitate essendi, est poni extra nihil , nego. Nam conservatio, V. g.est con tinuata rei productio; & tamen non ponit rem conservatam extra nihil. Verbum divinum producitur a Patre, nec tamen ponitur extra nihil. Produci ergo in genere est accipere existentiam ab aliquo ; lac ut producere in genere est largiri existentiam alicuit Aenihil impedit effectum existentem Lutetiae, accipere existentiam Romae. Objicies secundo. Res corrupta non potest Iterum corrumpi, ni si prius reproducaturr Ergo a pari, res produina non potest iterum produci, nisi prius corrumpatur. Nego paritatem. Quia res corrupta non amplius habet existentiam, nec proinde eam amittere potest , nisi prius recuperet ; quod si haberet adhuc existentiam alibi, posset iterum corrumpi r at vero res producta potest adhuc accipere suam existentiam ab alia causa, sicut eam jugiter accipit a Deo per conser v at ionem.

Iam vero posito quod effectus simul colloeari possit in pluribus loeis , dissicultas est

quaenam ei utrobique praedicata competere possent 1. an necessario eadem penitus 3 an etiam opposita λ. Cςrtum est primo , quod effectui pluribus

an locis existenti eadem praedicata essentialia necessario competerent, quia essentiae sunt immutabiles.

124쪽

De causis. Ios

Certum est secundo ; quod corpori replicato diversa necessario competere ut attributa localia r quia sci licet Petro existenti Lutetiae & Romae , eadem utrobique non competere t distantia , respectu ejusdem loci. NItaque quaestio tantum est de attributis accidentalibus a laco absolutis.

SECUNDA CONCLUSIO.

ectus in diυersis Ioeis eonnaturaliter recipere

possitpradicata opposit , P Robatur primo. Et si effectus reprodu

ctus unicus foret realiter & entitati v ὰ, attamen vi suae reproductionis foret virtualiter duplex:' Ergo ea omnia ipsi competere possent in duobus locis , quae duobus effectibus ejusdem speciei in diversis locis possent accidere. Unde Petrus replicatus posset esurire in uno loco , & epulari in alio ε, frigefieri in uno loco , comburi in alio ; nec sciret in uno Ioco , quid ipse ageret aut pateretur in alio. Confirmatur. Secundum omnes Philoso Phos, corpus simul constitutum hic & in opposito Hemisphaerio , eodem tempore hic illuminaretur , & illic foret tenebrosum: Ergo effectus in diversis locis constitutus polliat connaturaliter recipere praedicata Opposita. Probatur 2. a pari. Idem corpus diversis temporibus potest habere attributa plane opposita r uno tempore moerere , alio exulaa-xe ; uno frigere , alio calere, uno aegrotam.

Diuiti so

125쪽

alio valere. Ergo a pari, idem effectus in n- versis locis potest habere attributa plane Opposita ; non enim minus diversitas locorum impedit contradictione in , quam diversitas

temporum.

Probatur tertio.Nulla attributa magis sunt opposita,quam mors ti vita respectu ejusdem viventis. Atqui Petrus replicatus poliet vivere in uno loco, & mori tu altero. Ergo in diversis locis posset recipere praedicata plane opposita. Probatur minor. Si Petrus existeret Lutetiae simul & Romae, posset anima Petri separari a corpore Petri Romae, etsi non se pararetur Parisiis : Atqui in illa hypothesi Petrus moreretur Romae, etsi viveret Pari in siis: Ergo posset vivere in uno loco, & mori in alio, , cum mors sit separatio animae hcorpore, vita vero conjunctio animae cunucorpore. Probatur maior ex eo quod adversarii nullam in ea afferre possint contradictionem , cum diversitas loci vel temporis contradictionem impediat. Objicies primo. Repugnat idem , etiam ita diversis locis, habere praedicata essentialia opposita: Atqui si Petrus eosset Romae mori, & adhuc vivere Parisiis , haberet praedicata essentialia opposita: nam miυens , est praedicatum essentiale Petri ἱ Petrus autem esctet vivens Lutetiae ,& non esset vivens Romae: Ergo implicat Petrum vivere in uno loco, di mori iri altero. Nego minorem. Ad cujus probationem dico , Quod Petrus in illa hypothesi non es- Iet ampli Romae,. proindeque nullum ibi haberet praedicazam.

126쪽

De Cassis. I r f

ob jicies secundo. Mori est des nere esse

absoluti & ubique : Ergo non potest corpus vivere in uno loco , & mori in altero. Ret spondeo Adversarios , hac mortis definitione facere omnes Philosophos, etiam suae Sectar ridiculos. Nam famabo j si mori sit desinere esse in omni loco, nonne ridiculum est ipsos quaerere utrum eorpus possit mori in uno loco ,& vivere in alio ς Instabis. Desinere esse alicubi, non est mori r Ergo mori est desinere esse ubique. Distinguo antecedens. Desinere esse alicubi per morum localem , non est mori, eou cedo et Desinere esse alieubi per separationem animae a corpore , non est mori, nego. Distinguoeconsequens. Ergo mori est desinere esse ubique. Mori simpliciter, concedo ; mori alicubi , subdistinguo. Si res quae moritur alicubi ter mi nari t unicam pxoductionem, concedo r si

duplicem , nego. Effectus enim tot pati potest corruptiones, quot habuit productiones ut patet ex eo quod Lazarus , qui bis productus est , bis mortuus sit. Urgebis. Sequeretur inde , quod singulis diebus adhuc Christus moreretur , dum infacra Synaxi a Christianis sumitur. Consequens est contra Apostolurn , qui Romano Tum, cap. 6. sie scribit: Christin jam non moritur , mors ilΤι ultra non dominabitur. Ergo& antecedens.

Nego sequi. Dum enim hostia consumitur , anima Christi non separatur ab ejus Corpore ; mors autem consistit formaliter inseparatione anima; a corpore: sicut vita ph di

127쪽

r i, Id A istotelis Metaphysicam,

sica essentialiter consistit in unione substantiali animae cum corpo ie ; Ergo dum consumitur hostia , Christus non moritur, sed desinit duntaxat esse ibi. .

ARTICULUS POSTERIOR.De possibilitate Effectus a pluribm e sis.

OUaeritur hic, An idem effectus possit esse a pluribus causis , non quibuscunque ι sed quae sint

Pr1mo, Husidem generis: constat enim apud omnes eundem effectum esse posse a pluribus causis totalibus diversi generis ; sic idem corpus naturale , eli a quatuor causarum generibus.

Secundo, quae sint ritales: quod ut intelligas, ' . :Nota Causam aliam esse totalem, aliam

Causa Partialis est ea, quae ad ponendum talem effectum, indiget consortio alterius causae ejusdem secum generis 3c ordinis 3 qualis est unus equus jugalis ,respectu tractionis xliedς. Causa Totalis est ea , quae ad ponendum talem effectum non indiget consortio alterius causae ejusdem secum generis & ordinis ; qualis est Sol respecta diei. Causa Partialis, vel est partialis partialitate effectus , quae producit tantum partem eia fectus ; qualis est latronus extruenS tanturuunam partem domus t Vel est tantum partialis partialitate causae, quae licet totum producat

128쪽

ducat essectum , producit tamen adiuta con-1Ortio alterius causae ejusdem secum oeneris& ordinis ε, qualis est unus equus iugalis. respectu tractionis rhedae. Causa item totalis, vel est tantum totalis totalitate effectus . quae totum quidem producit effectum , sed adjuta ab alia , ejusdem secum generis & ordinis , ut equus jugalis:

Vel est etiam totalis totalitate causae, quae ad Producendum totum effectum non adjuvatur contortio alterius causae, ejusdem secum πeneris & ordinis : ut Sol respectu diei. Et lare

1ola meretur titulum causae totali S.

Non dubium est eundem effectum esse potie a pluribus causis partialibus ejusdem generis & ordinis: nam Homo est simul a duobus parentibu S. Tertio, quae non sint causi subordinata: constat enim eumdem effectum esse posse a pluribus causis rotalibus ejusdem generis; modo sint diversi ordinis. Sic idem homo simul est a Sole , Deo & Homine Lis non est de causis internis : cum enim effectus intrinsece specificetur a causis internis manifestam involvit contradictionem, eundem effectum habere plures causas internas ejusdem generi S. Quaestionem etiam de finibus totalibus solvimus in Ethica, disputatione de Fine, capite ultimo. Superest ergo tantum difficultas de causis efficientibus tota libas non subordinatis.'Constat ex Articulo superiori, eundem e sectum non posse naturaliter, sed posse divi .

Metaphssica Κ

129쪽

it In Aristotelis Metaphasicam,

nitus , produci a pluribus causis emcientibus totalibus divisim i hoc est diversis temporibus vel loci si operantibus. Quaeritur ergo rantum utrum hoc fieri possit simul & conjunctim ; hoc est eodem tempore & loco.

APRIMA C ONCLUSIO. Illud naturaliter feri non potest, P Robatur ex axiomate quod habet Plin

sophus l. 2. de Coelo e II. l. I. Politicorum c. a. & alibi passim : Natura nihil fecistfrustra : Atqui si idem effectus naturaliter foret simul a pluribus causis e ficientibus totalibus ejusdem ordinis, natura faceret aliquid frustra; cum alterutra causa foret is pervacanea : Ergo id fieri non potest naturaliter. Objicies primo. Si caudis duorum equorum alligetur unica palea trahenda , snguli equi erunt causa totalis ejusdem tractionis rErgo idem effectus potest naturaliter simul esse a pluribus causis essicientibus totalibus non subordinatis. Nego antecedens. Quia illi duo equi aut facilius aut celerius trahent paleam , quam si esset unicus ; proindeque erunt tantumeausae partiales illius tractionis , cum tanta facilitate aut celeritate. Responsio quidem idetur paradoxa , est tamen verissima r Ete nim una palea habet aliquid ponderis : Ergo aliquid facessit negotii ; Alioqui nec secunila , Dec tertia , nec omnes sequentis

130쪽

negotium facesserent,quod aperte saltanest. Objicies secundo. Potest eadem actio else propter plutes fines totalas intermedios:Erctoa pari, idem cssectus potest esse a pluribiis causis essicientibus , totalibus secundis. Nego antecedens. Si enim eadem actio fit propter plures fines simul , agens majori r ritur impetu a duobus , quam ab uno , praefertque procul dubio ambos simul alterutri seorsim , quod facile iudicari potest ex ejus intentione , quae in tali hypothesi unum ex illis finibus habet pro objecto partiali duntaxat; non pro totali, cum etiam feratur in alterum. Unde exemplum finium nobis favet : taut enim fieri non potest , ut duo fines non alliciant vehementius aut facilius voluntatem , quam alliceret alteruter tantum, vi ejusdem sui influxus : Ita concipi non potest quomodo duo equi , v. E. vehementius aut facilius non trahant currum, quam alte-x uter tantum vi eJusdem sui conatus.

Est saneu Thomae prima parte, qmin. si .

Probatur primo. si idem effectus est si-- Inui a pluribus causis totalibus , una ex illis esset totalis & non esset Consequens contra-- dicholium est : Ergo & antecedens. Probatur: ma or , Sit lumen quod. simul producatur a. . Gus facibus , scilicet a fato A , & α face B,

SEARCH

MENU NAVIGATION