장음표시 사용
391쪽
Disserentia essentia divina formaiter sumpta non consistit in intellectione ne uali. PRobatur primo aut horitate sancti Tho-
mae, qui I. parti S quaestionern i . sic incipit. Post considerationem eorum qua ad divinam substantiam pertinent , restat considerandum de iis qua pertinent ad operatio
nem ipsius ; posteaque statim agit de intellectione Dei: Ergo ex sancto Thoma , intelligere non pertinet sormaliter ad essentiam
- Probatur secundo ': Prius est ratione esse quam operari s operari enim sequitur e si e : ὶ Atqui intellectio divina est quaedam operatio : Ergo supponit essentiam divinam. Probatur tertio. Quod supponit essentiam divinam , eam non coustituit ; Atqui tutel- ectio divina supponit essentiam divinam, quia omnis cognitio speculativa supponit objectum suum primarium ι Atqui intellectio Dei est cognitio speculativa respectu essentiae divinae, eujus cognitionis objectium primarium est essentia divina: Ergo intellectio divina supponit essentiam divinam. Probatur quarto. Prius est naturam divinam esse Ens a se hoc est habere existentiam nullo modo acceptam ab alio quam natura divina actu intelligat: Atqui dum natura divina intelligitur ut Ens a se, iam intela igitur formaliter constituta in esse essentia:
392쪽
divinae,ut sequenti conclusione patebit: Ergo intellectio actualis supponit essentiam divinam focinaliter constitutam.
Objicies 'rimo. Si intelligere actu si de
conceptu Dei, est differentia Dei, cum non sit ejus genus : Atqui intelligere Dei est deessentia Dei ; tum quia sanctus Thomas riparte quaest 1 . a. . sic habet : Intelligere Dei ebisu untia Dei ; tum quia vita Dei est dees-1einia Dei ; nullum enim est vivens de cujus cssentia non sit vita : Atqui intelligere Dei est ex eodcin Tancto Doctore, I. parte
. 3. ivgmintelligere Dei est deessentia Dei. Μn s Thomas autem in iuroque o Mitur aut horitate Philosophi
lib. 14. Metui sicorum c.7. Nego minorem ; cujus primam probationem distinguo. Ex sancto Thoma intelligere Dei est substantia Dei , realiter dc identicἡ , concedo : formaliter , nego : Vult itaque rautum sanctus Doctor, intelligere Dei non distingui realiter a substantia Dei , ut patet ex eo quod illum articulum concludat his Verbis : Unde patet quod per hoc quod Deus diaratur intelligensi, nulla muItiplicitas ponitur in ejus subsantia. Hinc quaesh. 26. art. a. sic scri biit In Deo autem non es aliud esse Ointelligere fecundum rem ; sed tantum secundum intelligentia rationem. Eadem solutione tenetur uti SuareS r quia non vult velle Dei esse de ementia Dei, cum tamen sanctus Thomas dicat idem esse in Deo velle & esse. Secundam probationem distinguo. Ad majorem : Vita Dei est de essentia Dei, hoc est
393쪽
substantia vitalis est de essentia Dei, concedo : hoc est , operatio vitalis est de essentia Dei, nego. Vita enim aliquando sumitur pro ipsa substantia vivente; hinc Pkilosophus lib. 2. de animi, ait , quod vivere ipsis viventibus est esse. Aliquando sumitur pro operatione vitali ; hinc idem Philosophus l.9. Ethicorum c. 9 dicit, quod vivere eth sentire vel intelligere. Audi sanctum Thomamo
S. parte quaest. I 8. art. 2. sic loquentem. Vita nomen su itur ex quodam exterius apparenti
circa rem, quod est movere seipsium: Non t mera est impositum hoc nomen ad hoc signis si nom. , sed ad sim c-ἀα-- Is utram,
, vel vere se quocumque modo a Uarationem : ct fecundum hoemimere nihil
atiuis est quam est a in tali natura ; ct mita significat hoc ipsum , sed in abstracto : si ut
hoc nemen, eursius, significat ipsum currere in obfracto ; unde mimum non est pradicatum accidentale , sed subflautiale. Euandoque tamen vita sumitur minas propriὲ pro styerationibus Ῥιta, a quibus nomen vita assumitur. Ex quibus patet intellectionem Dei esse quidem operationem vitae divinae, non tamen esse primariam vitam essentiae divinae. Nec alia mens est Philosophi loco citato; ult enim tantum Deum semper intelligere actu; & nunquam esse in potentia reali ad intellectionem. Instabis. Primaria vita Dei debet esse perfectissima , cum Deus sit vivens persectissimum : Atqui nisi intellectio actualis essec
394쪽
3 66 In AVistotelis Metaphsicam ,
primaria Dei vita , primaria vita Dei non esset perfectissima : nam primaria Vita consisteret in intellectione radicati : radicalis autem intellectio non est vita perfectissima, Clim habeat rationem potentiae respectu actuali S ue potentia autem ignobilior sit actu. Nego minorem , & probationis minorem. Ad confirmationem distinguo r Intellectio a vicalis respectu actualis , habet rationem Potentiae activae & emanativae , concedo: mere passivae, nego : Unde distinguo ultimam rationem : Potentia est ignobilior actu, si sermo sit de potentia mere passiva , coneedo rs de poteri, - - , nego : Cum enim
praelatum , eas contInere debet emine si . i. Ec certe cum Suares nolit omnia attributa
di vi na esse de conceptu formali essentiae divi
nete ; velit nolit, necesse est ut admittat essen in tiam divinam esse radicem virtualem illo- um , habererque eorum respectu potentiam quamdam virtualiter emanativam : .Quidni
ergo idem dicere possimus de essentia divina respectu intellectionis actualis λ . . Objicies secundo. Beatitudo Dei est de eia sentia Dei ; cum Deus si essent saliter beatus : Atqui beatitudo Dei consistit in intellectione i: Ergo. intellectio est de essentia Dei. . . Distinguo majorem. Beatitudo Dei est deessentia Dei identice &realiter sumpta , con- dedo : stricte & formaliter , nego. Probatio nem distinguo : Deus est essentialiter beatus, id est , est beatus independenter , concedo : id
395쪽
Est, est beatus beatitudine, quae habeat in eo rationem generis aut differentiae, nego : Hinc sanctas Thomas, I. parte quaest. I 6. art. 2. ad primum , dicit beatitudinem non convenire Deo secundum rationem essentiae , sed magis secundum rationem intellectus. ULTIMA CONCLuSIO.
Disserentia essentia divina formaliter sumpta es elim stricte sumpta, P Robatur primo ex Scripturis Exodi cap.
ubi sic legitur , Ait Moyses ad Deum ἔEcce madam ad filios Issaei , ct dicam eis: Deus Patrum vestrorum misit me ad. vos. Si dixerint mihi ; Luod os nomen ejin y quid di- eam eis y Dixit Deus ad Mysem , Ego sum qai sum : Ait, Sic dices filiis Israel. Qui est misit me ad vos. Eodem modo vocatur Sapientiae cap. I . loco hujus disputationis initio supra
Probatur secundo ratione. Illud est digerentia alicujus rei', quod , α distinguit a qualibet alia re : Atquia se Ita S proia. oririnotat triplicem negationem,
scilicet negationem essendi a causa , a principio reali , & a radice virtuali, est quid primum in Deo ue cum habeat omnimodam negationem veniendi ab aliquo priori ; & distinguit Deum a quolibet alio. Nam primo distinguit Deum a creaturis, quae scilicet suno ab alio tanquam a causa : Distinguit Deum
a Filio & Spiritu Sancto , ut sic; qui scilicςx
396쪽
sunt ab alio tanquam a principio reali : Distinguit etiam Deum ab omnibus attributis divinis , quae scilicet sunt ab essentia divinaranquam a radice virtuali. Ergo a seitas stricte sumpta est differentia essentiae divinae formaliter sumptae. Confirmatur. Asellas cum illa triplici negatione.est de essentia naturae divinae 3 cum non possit ei ex ullo principio reali aut virtuali supervenire , ut probatum est assertione tertia : Ergo vel habet rationem generis, vel rationem differentiae t Atqui non habet .
xationem generis , cum nulli alteri competere possit : Ergo habet rationem differen-
Probatur tertio. Illuq est constitutivum, essentiae divinae , quod est prima radix omnium proprietatum & attributorum ejus: ΤAtqui talis est astitas ; quia ideo Deus est omnipotens , verbi gratia omni scius ; &c. quia est illimitatus in omni genere perfectionis. Ideo autem est illimitatus , quia a nullo 4 lini xari potest ; quia quidquid limitatur , limita--. a IMLlps O a quo est ; quod si sit liberum, limitat & raXat s ut ita loqu1r dum suum arbitrium per semota et S effectibus : Si vero sit necessarium , limitat secundum suam virtutem perfectiones suis rerminis. Proindεque essentia divina , eo ipso quo est a se ; & nullo modo ab alio , illimitata est in omni genere persectionis. Ergo astitas est
radix omnium proprietatum divinarum . Ergo
est constitutivum essentiae divinae formaliter
397쪽
objicies primo. Absurdum est differentiam Entis perfectissimi constituere in aliquo negativo : Atqui astitas est aliquid negativum: Ergo differentia Dei , non est in ea consti
Distinguo majorem. Absurdum est diGrentiam Entis perfectissimi constituere in aliquo , quod sit formaliter negativum, concedo : in aliquo quod sit formaliter positivum,
fundamentaliter autem & connotative nega rivum , nego. Astitas autem formaliter est quod maxime positivum, est enim existentia absolute necessaria ; licet fundet & connotet triplicem negationem a nobis assignatam. Mirum autem non est , ementiam divinam con- notare negationes 3 imo debet necessario con- notare negationes omnium eloActuum & impersectionum.
Objicies stinnab. Gradus gener ἰsunt a se : Ergo astitas, non. - fierentia Dei Distino -- - secedens. Gradus generici Dei -- e realiter , hoc est non sunt ab alio, concedo : sunt a se formaliter , hoc est ineludunt existentiam a se, nego : Nam gradus en-αtis, substantiae, & spiritus non includunt exissentiam in suo conceptu , sed ab ea abstra hunt, ut satis patet.
398쪽
3 o In Aristotelis Metaphasicam,
COROLLARIUM.Dξfiniri ergo potest Deus ex dictis, secun
dum humanum captum : Spiritus qui es, substantia maxime in actu: sed maxime , Ensa se.
De Attributis diminis. NUllum in hac disputatione Caput erit de divisione ; quia cum Deus sit summe unusi ut mox dicemus , in dividi non potest. Unde uΠImum de proprietatibus Dei , quae a Theologis Attributa nuncupantur ἔ
Attribu Lo sumuntur dupliciter. Pri- up O si Hypum I i oraedicatis, sive essentialibus , sive non. Secunaia, ori praedicatis quae afficiunt essentiam divita in suo esse specifico constitutam , quo sensu de his hic agimus. Dividuntur primo in postiva , quae nominibus positivis exprimuntur, ut omnipotentia , scientia , jultitia , &c. & negativa , quae exprimuntur nominibus negati vis, ut intaitas , immutabilitas, &c. Dividuntur secundo in absoluta, quae non dicunt respectum , ut simplicitas , infinitas, Sc. & relativa , quae respectum quemdam amporiant di qualis est omnipotentia, quae
399쪽
respicit res producibiles s scientia quae respicit res sci biles , &e. Commoda hic est prae caeteris divisio attributorum in ea , quae se habent instar modorum intrinseco ruin ; in ea , quae se habent instar potentiarum ; in ea , quae se habent instar habituum seu virtutum ι & in ea , quae se habent instar actuum seu operationum , de quibus membris hic totidem articulis dice
De Modis intrinsecis Dei. I. Od intrinseci sunt attxibuta quaedam, Ptu alicujus rei', ab ea eae 'ta dis 'l' ς 1 cindi non possunt; qualis est infinitudo in Deo, & finitudo in creaturi S. Modi intrinseci Dei, alii sunt transcendentales: alii vero speciale S. Modi transcendentales Dei sunt illi ' qui
Deo communes sunt cum creaturis , scilicet Unitas , Veritas & BonitaS.
Modi speciales Dei sunt illi, qui soli Deo
competunt, V. g. Immutabilitas , Invisibilitas, Incomprehensibilitas , &c.
400쪽
De Modis transcenden talibus Dei.
MOdi Dei transcendentales sunt illi qui
competunt Deo praeci se, ut ens est , dc tres sunt : scilicet unitas , veritas , bonitas rquae affectiones procul dubio in Deo summae sunt; nam affectiones debent correspondere essentiis: Alvi unitas , veritas, bonitas sunt affectiones eatis : Ergo summa unitas , summa veritas , & summa bonitas sunt affectiones summi entis : Atqui Deus est summum ens: Ergo est summe unus, summἡ verus &summe bonus. Unde etiam Vocatur ipsa uni--s , ipsa veritas & ipsa bouitas. . UCONCLuSIO.
PRobatur primo. Cum Deus sit maximE
ens , est maxime unus : Atqui si possibiles essent plures Diis, Deus non esset maxime unus , cum multitudinem unitati oppositam posset admittere.
Probatur secundo. Si essent plures dii , vel Deus A absolute posset impedire Deum B ab agendo ; vel non posset. Si posset, Deus B non esset Deus, cum penderet a consensu alterius in agendo : si non posset, Deus A non esset Deus, cum aliquid fieri posset eo invito , &ς.