Commentarius in Aristotelis metaphysicam. Autore magistro Petro Barbay, celeberrimo quondam in Academia Parisiensi philosophiae professore

71쪽

tam repetendam esse ex non- repugnantia reI

nimirum ideo rem esse possibilem , quia ex ejus existentia nulla sequeretur contradictio. Alii denique ex utroque capite possibilitatem Lepetunt ; quibuscum sit. PRIMA C ONC LUSIO. νPosbilita, entis in genere ab omnipotentia, noues repetenda, sed a non-repugnanti .PRobatur Possibilitas entis in genere repetenda est ab a uo omni possibili conveniente : Atqui producibilitas ab omnipotentia divina non est ejusmodi ; Deus enim pos-s bili s est , nec tamen produci poten ab omnipotentia r talis autem est non- repugnantia , ut satis patet: Ergo, &c.

. SECUNDA CONCLUSIO.

Possibilitas ereatura, ut sie, ab omnipotentia repetenda est.

PRobatur. Ab eo repetenda est possibilitas

creaturae , ut sic, a quo habet creatura ut sit possibilis in ratione creaturae : Atqui hoc habet in quantum respicit omnipotentiam divinam , a qua creari potest: Ergo, &e. Hinc duplex possibilitas in creatura distin guenda est. Una intrinseca& absoluta,a clum creatura habet in se ut

72쪽

atroiae creaturae, seu ut sit creabilis 3 & haec repetitur ab omnipotentia Dei. ritur autem ex utro capite possibilitas Uaturae primario sit repetenda.

TERTIA CONCLUSIO.

Per non abrentia , frio a non - repugnantia repetenda es.

ma S I. parte , quaest. s. art. 3.

Probatur secundo aut horitate Philosophi. D 3. ubi sic definit possibilε , Est istud, cui si insit actus ejus, cui Is dicitu habere potentiam,nihil erit impossibile, v. gς 'ς1ςxst, quoia si extiterit ipsum

si re , nihil sequetur impossibile r Ex uua delinItione manavit hoc effatum : Posibili posito in aetu , nihil sequitar absti H. Probatur tertio aut horitate saltisti Τhomaera. kxRx a . ubi ic habet , aliquid possibile vel impossibile assolutὸ ex habitu- . terminorum : Possibile quidem absolute,' ιβ pradicatum non repugnat subjecto , N

73쪽

ocratem sedere Α, impossibile mero absolute , qVia pradicatum repugnat subjecto, ut hominem esse Asinum. Probatur ultimo rationibus, quarum. Prima est. Si res ideo primario foret possibilis, quia Deus posset illam producere ; ideo aliquid esset impossibile , quia Deus illud

producere non posset : namque si affirmatio est causa a firmationis , negatio est quo que causa negationis , inquit Philosophus,l. I. Posteriorum Analytic. c p. I. At conse quens dici non debet, namque de impossibilibus convenientius dicitur quod ea non possunt feri , quam quod Deus eo non post 'cere ex sancto Thoma loco citato : Ergo nec an

Secunda est, quod per sententiain adversaririorum explicari non possit, cur Deus pro duucere possit montem auream, V. g. non autem montem sine valle ; quod optime explicatur per nostram, Ultima est,quia per contrariam sententiam explicari non potest cur Deus sit omnipo

tens ; tum quia etsi per impossibile longe

pauciora pollet Deus, adhuc in illa sententia foret omnipotens ; quia posset adhuc omia iaquae forent objectum suae potenti ae: tum qoia illa sententia explicat divinam potentiam PQ rcirculum , ut ait S. Thomas loco citato . K v

74쪽

omnia possibili,

Con rinatur. Deus dicitur posse producere quidquid non repugnat ; Ergo prius ratione eit, aliquid non repugnare, quam Deum posse illud producere Enimverd dum scrutanturi uilosophi utrum aliquid possibile sit , v. fr. utrum possibilis creatura infinita, necne piciunt ad omnipotentiam Dei, sed ad remptam , inquirendo utr4m in ea aliquid eon

tra is appareat, nec- ne

Omne possibile est ab ali-qdo passibile , scilicet aeausa : Ergo possibi-ri. 'petitur a causa proindeque a Deo.

r ncque secundum causas superiores,

inferiores, sed secundum

Possibilitas autem absoluta prior est a tua . cum id, quod ex intimis rei viscerida petitur; prius sit, quam quod petitur praordinem ad intrinsecuna. Objicies secundo. Omnis per semo venit a Q : Atqui possibilitas est persectio : Ergo Venit Deo. GDistinguo majorem. Si sit persectio actua-i 'positiva, concedo : si potentialis & --rtiva , nego : At possibilitas est tantum potetitialis & negativa quaedam perfectio. Objicies ultimo. Vel ideo ereatura est pon

75쪽

sibilis , quia Deus potest eam producere 3 Vel ideo potest eam Deus producere, quia est pos- sibilis : posterius dici non debet , alioqui potentia Dei penderet a creatura : Ergo dici debet prius. Nego minorem, cujus probationem distin- guo ; Potentia Dei penderet a creatura , ὁ 'pendentia connexionis , concedo dependentia causalitatis , nego e dependentia autem connexionis nullam involvit imperfectionem , cum inter personas sanctissimae Triados

reperiatur.

FSsentia sie vocatur, quia est fundamentum

essendi , propter quod etiam vocatur esse. lDicitur etiam natura , quia est principium operandi. Dicitur quidditas, quia per eam respondetur ad quaestionem quid res sit.Dicitur conceptus objectimus seu ratio rei, quia est id quod primum in re est, & concipitur. Dicitur precisa rei entitas, quia caeteris praecisis Temconstituit. Dicitur forma, non quidem Parmrialis & physica, qualis est anima in homine bsed totalis is mι taphsea, qualitas & hum nitas in eodem homine . deitas in Deo.

Existentia sic dicitur , quia est id per quod

res existit.

Essentia definitur, Id per quoἀ res est id

76쪽

ιn creatis.

77쪽

PRIMA CONCLUSIO. sentia Exi flentis non dipinguuntur

re aliter.

E x Philosophi l. Metaphys. cap. 6.

Probatur. Illa non dii tinguuntur realiter in creatis , quorum unum non potest esse

sine altero : Atqui essentia non potest esse sine existentia ; alioquin esset & non esset. Esset ex hypothesi : non esset vero , quia sua destitueretur existentia. Ergo , &c. Nec dicas esse & existere differre ; nam Iicet τε esse in propositione de tertio adjacente non significet existentiam ; eam tamen sigrii-ficat in propositione de secundo adjacen Le, ut communiter docent Dialectici. lobjicies primo. Necessarium & contingens ldistinguuntur realiter : Atqui in creatis essen- ltia est necessaria,existentia contingens : Ergo distinguuntur realiter. Distinguo majorem. Si sermo sit de neces sario absolute, concedo : si de necessario hypothetice, nego.Nihil enim prohibet eandem

rem esse simul colatiustentem absolute Ec necessariam hypothetice : At essentiae crCatae sunt tantum necessariae hypothetice pro PQ si'tiones enim omnes , quae de illis fiunt, VCroetantum sunt in sensu hypothetico. Obiicies Grund . Potentia es actus , crib-

78쪽

stetitia si,1; δὲλ ς eatis essentia & exi lentia distinguuntur ratione ratiocivata.

79쪽

Objicies. Non potest concipi citentia creata sine existent: a : Ergo non distinguuntur ratione ratiocinata. Distinguo antecedens. Non potest concipi essentia creata sine existentia con notata, cO Cedo : inclusa , nego. Adde quod etsi essenti a non posset concipi sine existentia inclusa, non propterea mentaliter identificaret ar cum existentia ; quippe non potest concipi humanitas sine rationalitate etiam intrinsece inclusa ι & tamen humanitas distinguitur ratione inadaequata a rationalitat .

QUAESTIO POSTERIOR.

Antilentia universales, sint ab aterno. STaxus quaestionis est, an asseritiae creatae universales , sint ante singularia, seu ariete existentias , seu ab aeterno , v. g. utrum liu manitas sit ante quodlibet individuum hamanum , ante quamlibet existentiam humanam , ab aeterno. ν

CONCLUSIO.

'sentia creata non sunt ab aeterno. PRobatur primo. Si essentiae creatata CG sent ab aeterno ; Deus nihil posset cc QR Cin tempore. Falsum consequens , ut d CC vfides, Genesios primo : M principio cre . ' Deus coclum is terram : Ergo & antecede 13

80쪽

creatat

iis et

omnia produceret ex essent iis praecedentibus: Ergo Deus nihil posset creare in i mpore. Respondent adversarii creare esse producere aliquid ex nihilo existentiae , non autem ex nihilo essentiae: Deum autem posse producere aliquid ex nihilo existentiae, proindeque posse creare. Contra. Primo, petunt pi incipium : secundo, fingunt definitionem creationis, quae apud nullum authorem reperitur : tertio, si liccat sic definitiones immutare , poterit quis dicere quod equus generans creet animam equi geniti ; namque dicet creare esse producere ex nihilo formae , non autem ex nihilo materiae , sicut adversarii dicunt creare esse producere ex nihilo exi stentiae, non autem ea nihilo essentiae. Non sunt convellendae aut adulterandae receptissimae definitioncs : Creatio definita est hactenus, Productio ex nihilo simpliciter , id est . ex nihilo sui, & subjecti vel quod idem est, independenter a subjecto ;Atqui si es lentiae creatae essent ab aeterno, Deus nillil producere posset ex nihilo , & inde pendenter a subjecto ; cum produceret omnia ex praesuppositis essent iis, & dependenter ab illis tanquam a subjectis existentiarum: Ergo nihil posset creare. Probatur secundo. Si essentiae essent ab