장음표시 사용
101쪽
nostra Versuum pangendorum ratio ex Graecorum Latin rumque metris, quamVis longe abhorreat, initium duxisset. Omnia quae ad hanc cognationem spectant vix temporibus nostris Satis explanata sunt haud fieri poterat ut aikelinum non sugerent. Itaque a provincialibus antiquae Galliae vatibus rhythmum sponte inventum esse, ortuito tanquamc u arbitratur : Alor des troubadours Fut la rime trouvemen chantant leur amouri IJ. Jam vero diversorum generum origines diligenter persequitur Et quan leur vers rime iis mirent en Stime, Iis sonnolent, iis chantolent, iis balloient solis leurrime D son se fit sonnet, duiliant Se sit chanson, Et dibal la balado en diverse auon ς. Tum docet quae vitae consuetudo priscis esset Vatibus Ces trouverres alloient par toutes le provinces SOnner chanter, danSer leur rimes chelles princes 33. Ioculatore a poetis recte dinoscit Normanni, ut ait, . . . Falsolent de leurs satis inventer aux Trouverres Les vers que leurS JOuglours, leurs Contours et Chanterres Rechaniolent par apres μ). Hanc poesis nostrae aetatem Homericis temporibus non immerito comparat: Ainficies Gruc avoloni Des Rapsodes qui lor tuus es carme SuaVOient,
102쪽
D'Homere et d'Hesiode estant te Secretai reS. Interpretes, conteurides sabuleu misteres De ce poetes leui l . Veterum poematum personas denique non ignorat . . . OS Vieu Paladin connus par tout te monde Et les preti chevallers de nostre able-Ronde, D prophete erilites soris enchantemenS, Et Turpi I archeveSque en Se racontemens ... Νοstre Amadis de aut e viei Picard rimsi, etc. n. Dum vero epicum genu supra Ligeri ripam praesertim vigebat lyrica imprimis carmina colebant Provinciae vates. Omnia generamus in eorum S posita erant novit Val-kelinus et refert 3 . Quorum altera per nomina tantum citare satis habet altera autem attentius inspicit. In Sonesto diu moratur, quo nullum poema, a Latinis vel Graecis assumptum, aikelini tempore Vehementius florebat. Priscos omnes poeta qui in hoc genere aluerunt, memorat 4). Mox Vero, in posteriore medipe aetati parte, Sonet- tum exolescit et summa denique oblivione oppressum jacet, donec ullinus angelasius id ab Italis repetat et patrio Gallis Solo, proprio quasi domicilio, restituat. Nulius dehinc inter aequale poeta exStitit, qui in hoc genere non multum versatus fuerit cunctos aikelinus recenset, Ron-
Par dessus te Tosca sutile se mire ontendro 5 Bainum, qui Fit nostro vulgaire et plus bas et plus dous η);
103쪽
quiliant ceste amoureus flamme
Premier fit te sonne Senti son epigramine I . Portaeum denique, qui Plus que devant encore scrivit doucement n. Quamvis satiram Gallis intulisse se profiteatur, non ignorat Satiricum genus, quod ipse ex Horatii imitatione sumpsit, alia quadam appellation indutum ex omni memoria in patria floruisse, nec adeo imperitus est ut nominum dissimilitudine decipiatur
enim versibus musicen et saltationem apud nostros majores artissime conjuncta eSSe memoraVit, priScorum temporum
in hoc genere lascivia sese delectari latetur Chantant en nos sestin ainst les a de vire Qui sentent te bon temps me sontisncore ire 5).
104쪽
Tum vero docet quomodo in cantilenae locum da sus secta sit
Lo temps qui out polit rendit depuis polios
Mais, a dire te ray la Francem'eut jamais Un repos asse longiour oui de lassaix. La missire οπι ours sa tristesse a meSleeΑvec la gaillardis ouille est appelee Τοutesimis imitant tant qu'elle peut les Vieux. Ello tient aux matheurs SO courage GyeuX, Et nous a ramene decla lyre cornu e Qui ut alaparavant aux nostrea inconniae)Les chant et les accord qui Ousint contento, Sire, en oyant si bie uniaVid rechante. . . l . Quod ad dramatica mediae aetatis opera attinet, quaedam de his quoque Vallie linus scribit. Morales praesertim subulas non modo memorat, Sed etiam laudat pulchrasque esse confitetur: Αinsi nos leux rancois usolent de leur Rebec
Docia stute de bovis et u bello avecQUnd iis representotent leur moralite belles 2). Quid inter eas ac justam tragoediae formam intorsit,
docet deinde cunctos aequales poeta recenset, qui Gallicam scaenam ad Veterum imitationem vocaverant. Alias superiorum aetatum sabulas, quae galliceis Sotie n Vocantur, non a Valkelino omiSSas esse jam antea animadvertimus
illo enim in secundo libro ostendit quomodo hujus generis libortas in vitium inciderit. De mysteriis quidem nihil tr dit; sed, cum poetas hortatur 3 ut christiana argumenta in Scaenam inducant, non dubitari potest quin illud mediae
105쪽
Non sorsan est unde miremur si OVissima Superiorum temporum genera aikelinus norit, quae non ita pridem multis laudibus orerent. Sed mirum magis illud haberi potest, quod remotissima noStrae poesis linguaeque origine persecutus, de pleriSque rectiSSime judicat, et, quamvis saepius sit ubi claudicet, in eo tamen errores non delabitur, quibus aequalium aetas decepta gallicarum rerum incunabula absurdi commentis adulteraverat. Quid enim recti de domestica vetustate non modo inveniri sed etiam inquiri poterat ab iis, qui nostrae gentis origines a Scythis et Babyloniis repeterent Illi vero, qui rerum memoriam ex tam longinqua vetustate revolvere dubitabant, a Troj ni Saltem vel etiam a Graecis Francos ortos esse acile patiebantur. Hae autem praVae opinioneS, cum ad ipSius populi historiam, tum ad poesis Sermonisque sontem pertinebant Scythicae, Babyloniae, Trojans linguae penitus ignaris et insolentibus grammaticis criticisque non in mentem venit domesticum sermonem inde repetere Sed aliter, non ero levius, peccabant quinquagesimo Sexto saeculi anno erioniu quidam commentationem latine scriptam ediderat, in qua rancicam linguam a gallica, gallicam ver a Graeca derivatam esse docebatur l . Quod si alkelinus, in hanc omnium rerum perturbationem delapsuS, ex tot erroribus nostrarum originum historiam non plane quidem expedivissset, Sed id luminis iis attulisset, quo in Arte poetica illustrantur, nemo inter eruditissimos saeculi viros ei merito comparari posset. Sed eodem ipso tempore, quo manum operi admOVebat, per-Versae OpinioneS, quibus animi imbuti erant, jam coeperant labefactari et excidere Franciscus Holmanu Septuagesimo Secundo Saeculi anno Franco-Galliam edit, in qua Francorum originem non jam ad Scythas vel ad Trojanos,
sed ad Germanos revocat. Joannes Titius 2 et Papyrius
106쪽
- 102 Massonius i chartas, tabularia, Vetere annale eXpi rant, Summaque diligentia atque industris domesticae vetustatis imaginem restituunt Mox ipsi poesis linguaeque sontes excutiuntur. Murestionum de Francia septimum octavumque librum, qui de priScarum aetatum VerSibus, sermone litteri disputant, non prius quidem Pascas ius
emittit, quam Arti poeticae num Valhelinus imposuerit sed Claudii Fauchotii Commentatio de Fruueto sermonis poesisque origine 2 multo adjumento poeta fuit. Quamvis
enim Artem aliquot am ante anni agreSSu Sit, quam hoc opus editum fuerit, non dubium est quin maximos inde fructus perceperit. Primu linguam nostram neque gallicam, neque graecam, ne germanicam quidem esse Fauchetluc docuit a lupari dos paroles soni tiree dulatin 3 . , Non modo hoc principium sibi aikelinus adsciscit, Sed etiam omnia sero quis cumque de Vetere Galliae poesi novit, a Fauchetio, iisdem Saepe VerbiS, mutuatur. Bardorum cantus, quo Arti poeticae Scriptor memorat, ille jam in lumen revocaverat. NOS Vieit poete gaulOiSappeleg Bard chantoyent au son des instrumens les satis deshommes illustres 4 . , Lyrica epicaque Veterum poetarum carmina idem ex silentio et oblivione vindicaverat Cesiit lor quo lus Conteor et lugleor, Troiaverre et Chan- terres, Oururent par te cour de ce prince 90ur ociter et chanter eur contes Sans yme, hanSOn et Rutres invention poetiques usansi romai rustique 53. , Quod pristinos Galliae vates Homeristis comparat, VHkelinum probavimus sed hoc ipsum a Fauchetio petitum non infitiandum est a Les rouverre VenOyen au grandeSassemblees et festin donner plaisi au prince ceriu'--
107쪽
- I03 ciennementini est les posites grees, chantans lectouanges des Dieu et des Roys, comme recite Herodote en a vied'Homere les oeuvres diaque ont este insi cliantees partes sum et aison des seigneur piecera iece l). Quamvis tamen Fauchetium aikelinus in nostrae linguae poesisque historia plerumque suerit secutus, non ei negari debet ea laus, quod in omnium opinionum certamine, ubi Verum esset, ipse discrevit. Domesticae vetustatis, quantum tempora serebant, peritissimus, quidquid alienigenae populi ab prioribus Gallim vatibus olim mutuati pro suo Vindicabant, gentis suae lal dibus aikelinus adjungit. Italicam imprimi poeSim multi opibus spoliat, quibus velut propriis erat dudum
gloriata. Jamdiu inter Francos Italosque summa contentio orta suerat utra gens, cum lingua, tum OeSi alteri praeStaret. o negari quidem potest italicas litteras novissimis in duobus seculis plurimum ad nostra contuliSSe. ealtius quam a Francisco primo res repetamus, Itali sub hoc rege Vel artifico vel poetae Gallorum quasi magistri exstiterant. Regnante Catharina Medicaea, vehementius etiam increbruerat haec balorum imitatio. Non alia genera, Graecis quidem Latinisque ignota, nostri poetae Olunt, quam quae, ut Sonettim in Vicini Optali more VerSantur. Immo patrio jam sermoni ab aulica juventute admiscentur Seu Oce Seu locutione ex transalpina consuetudine
acceptae. Quantum igitur distat ab illo tempore, quo Bru- notius Latinus Supientiae thesauram ideo gallice scripserat, quia nussu alius Sermo legentium aures dulcius oblectaret ΡOStquam ver recentiores sexti decimi saeculi vates gallicam linguam illustraverunt poesimque praeclari monumentis ditaverunt, sibi ipsi jam placere coepere et ab Italorum admiratione paulatim deficere. Gloriabantur enim
108쪽
quod tantum profecerant dome8ticae litterae, ut nihil jam apud vicinam gentem esset, quod mutuari ipsi deberent.
Immo sese mox hesterni magistri praeserre ausi sunt. Jam Bellatus patrium sermonem defenderat, amrmaratque eum, cum illustratus suisset, Italicae linguae non imparem fore. Henricus Stephanus in Dialogia, dum talica verba sermoni nostro adjuncta esse queritur, vicinorum opibus noStra multo anteponendas esse contendit. Omnis denique aequalium poetarum aetas, jam elata superbaque quod nullo alieno praesidio sibi deinceps opus esse credat, Italis aemulatur et de iis, quantum steri potest, detrahit. Quae cum ita sint, non mirandum videtur quod aikeli-nuS, quotienScumque occasio Sese dedit, Italorum vatum venam ex gallico sonte manavisse doceat Pelletarius quidem jam testatus erat Ariostum ex nostratibus monumentis
plurimum sibi assumpsisse l); sed strictim haec dicuntur
suum gallica poesi jus a Valkelino tandem restitutum esse vere dici potest. Inter Italos poetas, Aligerio excepto, cujus ama trans Alpes minus enotuerat, etrarca in primis et Ariosius Torquatusque assus, Sonetti ille, hi vero picis poematibus italicam poesim in summum perduxerant. Utrumque genuS pro Gallia Valkelinus ejusdem Fauchetii auctoritate fretus, non immerito vindicat. In primo libro lyrica carmina, sonetia praesertim, a prioribus nostris Vatibus inventa esse docet :Dos Grec et des Romain cellari renouvete Αux Francois te premiers ut ians revelsi. leur exemple prist te bien disant Petrarque
Mais it marcha si bio pariette vieille trace Qu'il orna te solanet de Sa premi Are grace,
109쪽
- 105 -Τant quo PItalion est estime raut eur Dole doni te Francois est premis invenisur l). Paulo autem inserius: Et co quiis prisor Petrarque te mignon Fut la grace des vers qu'iliris en vignon η, Et Bembo reconnait qu'ilsint pris en Sicile La premiere sacon de laui me gentille, Quo rona ut planter avecque nOS Omanis Quand conquis elle ut par nos Gaulois Normand. 3). Immo ex his novissimis versibus apparet ne rhythmum quidem ipsum Italorum vatum inventioni a Valkelino relinqui. De epicis poematibus, Ariostum ex veteribus Gallicae poesis monumentis quidquid ab ipso inventum creditur hausisse contendit Artis poeticae auctor Et Arioste a priscles gestes hasardeux De nos leo aladins, etc. 4).Jam vero addita Nostre Amadis de Gaulmen vieilii card rimo
it Qui oudra seuiueter nos telis pohins, it trouvera dedans les mois donicies Italiens se parent lo plus, Voire te nom et disserence de leur rymes, o eis. hallados, lais et auires. Cl. Fauchetii lib. I, cap. V. - Ο surde haec Mnesis tamen, quale a pristini Galliae Vativus inVentum et cultum ruit, uuam paeneis gnationem esse constat cum italicis ejusdem nominis poematibus. 2 Psitrarquo et se se lahles se son aide des plus beauctrait des chansons de Thisihaut te Chastelain de Couc et auires anciens poeses franςois. Fauchetii lib. I, cap. V. Ji3 Ilis a grande apparence que nos Franςoi ont monstr aux uires nationad'Europe rusage de a Sme Ioan de la Ensina consesse que a ome est passied Itali en Espagne les Italiens sontis'accord la teni de Provenςauco Siciliens, deux euples sule is de Fransois. Fauchetii lib. I, cap. VIIJ. - Neque Fauchetius, neque Vulkelinus noverant jam a primis Imperii romani saeculis in latinis versibus hvιhmum saepiu usurpatum Sse. 4 Les Italiens, Espagnois Alemans et auires on est contraint large leursromans et contes ableu surdes telles quelles inventions de nos trouverres, chan- terres, conteor et jugleo tant caresse par toutes es cours 'Europe o deurschansons de tua te ronde, Boland Renaud et Paladins. Fauchetii lib. I, cap. V. Dj0jtjgod by
110쪽
D'Amadis PEspa ol a sa langue embellie, Et sa langue embollit de nos Patrii Italio l). Concludit denique
in eodem libro paulo inserius ad eadem revertitur Or, 'Valon ostant out te promter Vulgaire, Et PItale et YEspagnoin forme reXemplaire
Et puis comm celu qui de rus maline Derobe letheval on restable Volsine, Lunsat lo crin, la queue et roreille OUpor, Et quelque temps apr0 te reVeniliour tromper Son meSme Oi Sin, ainSi noStre langage ΙIsint prisit plante dans leur terroi SauVage, Et Payantiusquis nous te revendent orCommerans aquignon plus cher qu'auloidideror. Ex his intellegitur non modo aikelinum ab Italis id repetere quod Gallorum est, sed etiam vicinam trans Alpes gentem arguere quod aliena opeS, quibu gloriata OS-tram poesim tam diu dedignata est, turpi quodam furto nobis subripuerit. Immo italicae poesis antiquas laudes elevare haud comtentus, aequales Gallis Vate alienigenis Vatibus non Opponit modo sed anteponit Valkelinus. Haud profecto satis Verecunisu plerumque est in his laudandis. In Satira ad Librum, dicet ipse Se cum admodum juvenis SSet Bel, latum ObServasse RonSardum autem numinis instar coluisse 2 . Progrediente aetate nihil ex tanta reverentia