De sexti decimi saeculi in Francia artibus poeticis ..

81쪽

Mais ien 11'est si plaisant que latourte odelette, Pleine de eid'amour, douce et mignardeletio l). Nec tantum in Arte poetica quid sentia apertis verbis

declarat, Sed etiam pleraque Hu opera eandem voluntatis inclinationem manifeste significant. ullus enim est, inter sexti decimi saeculi poetas, in quo plura inVeniantur, quae, levi quadam et Suavi venustate, Anacreonticam Venam redoleant. - Versus Supra relatos illi sequuntur, in quibus pindaricae musae recursum aliquem formidare et abominari videtur Si tu eo durauauoi philosophea meSter, Par lamus il lo aut a ton aide appeter . . . Et non Pass*euir au mois SentencieuXSan qu'elle sente unie Sonini capricieuc 2 . Pindarum summa reverentia, e longinquo majore, Val-kolinus prosequitur, sed maVult, ut ipSe aΙt,

Et surda Tolenne et la Saphique lyre 3).

Versuum operosam laboriosamque artem abhorret, quibus poeta primum, deinde lectores ipsi torquentur. Jost lotui. c'est lamides vere que reriouir, Leamuse avtrement necles euientiuir 4 . Quamvis enim maximis laudibus primas etiam Onsardi Oda cumulet, sentit ortasse, naturae magis inStinctu quam ratione ipsa nostrorum poetarum ingenium tantae altitudini impar esse non autem aliud est posterorum judicium de generosa Pleiadis audacia.

82쪽

2 ' De Hymnis. - De hymnis pauca tradit aikelinus satis habet praecipuorum vatum, qui in hoc genere floruerunt, nomina promiScue commemorare, Orphei, Homeri, Callimachi, arulli, Claudiani, quibus Davide etiam adjungit. olletarii acilitatem parum meritis laudibus vicit, Ronsardumque amrmat veteribus in hoc genere praestitisse. De hymno hactenus nihil ad ipsam generis

naturam Spectat. 3 ' De Elegia. - elegia non plura. Oratii eram, qui ad eam pertinent, repetit Valkelinus, docetque qui Ve Suum numeri ac modi ad hoc genus accommodari debeant Ce plainis inventeos Par nos alexandrina sontile repr6Senteos Et par te vera commvns Sol que diversement En stances iis solent mis, o bienuoinis mirement lin. Denique poetas hortatur ut breves sint et si politissimum Cynthiae amicum n Sequantur. II. DE EPICO CARMINE. - Nobis Fabri Sibiletique Artes poetica excutientibus, vetera Gallorum vatum heroIca oblivione ac silentio paene mersa jampridem eSSe apparuit. Haec grandia primum sortiaque poemata, quae O dulciore amori affectus non enervaverunt quidem, Sed mollior quodam suco imbuerunt paulatim ad frigidas insul-SaSque αλληγοριας ad amatorias cavillationes et argutiolas

descenderant in Ortandi Arthurique locum hi succeSS rant belluli amatorculi, quales emngit poema de Rosa inscriptum Languescebat igitur in his futtilibus nugis epica poetarum Vena, cum IliuS, Odysseu Fneis Dae in hominum notitiam pervenerunt, VatibuSque nostris, domesticae antiquitatis rudibus, summum vernaculae ussa astidium incussere. Tentaverunt rigitur Homeri Vergiliiquo imit

83쪽

tionem. Sed epici poematis vis ac natura in eorum intellegentiam non satis cadebant. Incerti quid sibi heroIca vellent, iis longi, deinde magni operi nomen indiderunt. Pelletarius epicum carmen immenso mari comparat mox Vero, cum iuu materiam delinire complectique vult, nihil paene aliud in eam indidere quam bella sinit l); nulla autem praecepta dat, et satis esse ducit si ad Eneidos exemplar poetas vocat immo ejus epistulae ortasse memor, in qua Homerum quid pulchrum, quid turpe Sit, planius ac melius Chrysippo et Crantore praecipere Flaccus contendit η, epicum carmen ad morali praecepti Ommentum redigere videtur. Sexagesim primo saeculi anno Scaliger de epico carmine quaedam scribit, in quibus Ari

totelis jam disciplinam sequitur sed nihil in his, quod non confusum sit vix scire potest criticus, quo Se ipse Vertat. Ne veram quidem Iliadis materiam dinoscit, quam in Trous obsidio et expugnatione verti credit 3 . Illud autem poema tanto Eneidi inserius esse judicat, quant nobilissimae matronae vilis muliercula 4 .

MOX Vero ex quibusdam praeceptis, quae Vel a graeco philosopho vel x Horatii Arto poetica nostri vates dux runt, aut in veterum pSis exemplaribus invenere, multiplicium tanquam sormularum codex undique colligitur, quem penes epici carminis jus arbitrium et norma per duo tota Saecula erit. Sexagesimo quinto saeculi anno Ronsardus Artem poeticam, de qua pauca antea relata Sunt, edit nihil vero in hac de epico poemate. Septem post annis, non contentus quod Pindaro aemulatus esset, altera neide domesticam poesim illustrat in Franeiadis praestatione decem syllabarum versum, ut heroIc poemati aptiSsimum,

probat de quibusdam sui ipsius operis locis disputat

84쪽

nullum vero disciplinae indicium dat, quae totam epici in minis formam contingere videatur. ReStat jam ut in ipso poemate quaeramus, quid de hoc genere Ronsardus judicet. Quattuor Franci is libri, quam consscere non ei contigit, frigidi sunt enervesque haeret languetque sabula et di jectis partibus constat, quae, undique collatae, Vix uni poematis formae reddi possunt. Non aliter quam aequales de heroIco opere Ronsardus sentit id nihil aliud si, nisi

immensa aliqua machina, cujus alveus, certi quibuSdam intervallis, contionibuS, proeliiS, SomniiS, naufragiiS, rese ciendus sit haec epici carmini membra ex omnibus antiquorum Vatum poemati colligere et in unum corpus gere, hoc est heroΙci poetae opus. - Octogesim quarto

saeculi anno, priori praestationi alteram Ronsardus suincit, quae post ejus mortem l edita fuit. In hac minutissima

quaedam traduntur praecepta de Verborum circuitu de similitudinibus, de vocalium et consonarum usu de gallica etiam orthographia. Incompositum inordinatumque totum opus. Quaedam certe, quae ad epici carminis ipsam virtutem spectant, praeclare docentur, cum imprimis historici heroiscique vatis officia dinoscit RonSardus sed tamen eram meramque totius generis vim non plane intellexisse poeta ipse dici potest non modo artis terminis carmen includit, sed etiam multo magis artificio quam libero poetarum ingenio conserre in hemΙcis pangendis Videtur. Quamvis prope Solus inter aequale poeta Homericorum poematum veram intellegentiam saepius habuerit 2 . Vergilium Η mero ipse praesert Ceterum ex arte et fictione omne epi- cum opus eri arbitratur. Si ei creditur, Iliadis scriptor, cum vellet acidarum gratiam sibi conciliare, ex Vetere sabula divinum poema condidit, in quo omne perSOna SUO arbitrio finxit. Nihil igitur mirum, quod Ronsardus acti

85쪽

ciam epicorum quasi Structuram tantum doceat, cujus ad

exemplar suum i se de Franco carmen compOSuorat.

Valkelinus, ctiamSi nussum temporis modum heroico poemati Aristoteles assignasset, unius anni spatio totum opus circumscribi vult artiora quaedam lucci praecepta Saepius refert non Sane iis vinculi Satis expeditus est, quae nullam aliam vim habent, nisi ut poetae impetum retardent. Sed nusquam tamen apud eum Occurruntis Superstitiosae suttilesque formulae . haec totius poenavit incertas paries descriptio, uec amplissicandae materiae arti-sscia, quae Superiore Sola tradiderant. Immo nescio quid liberale ac generosum inest in his, quae de epico genere scribit Telisuvrage est semblabi h ces se cons herbages Qui soni fournis de re et de gra paSturageS, D'uno haut sustaye et d'un bocnge eSpaiS... Les certis soli se lauaille o sol dans les gaignages soni leui solandis, leur buissons, leur Ombrages Les abeilles Duont par0Scadrons bruyanis Chercher parmi les fleurs leur Vivres OusOyanis Leiceus is borieux, te moutona PaSture, Et tout auire animalo prendis nourriture. Enci'ouvrage ieroique nins chacu Se lai St, MeSmea iro uve do quoi son esprit inrepaist I 'uno tondra lamsur seul omen deri'histoire,

In his versibus nihil artificioso concinnati nihil ad angustiorem generis formam compositi, nihil quod liberum poetae cursum impediat vaga quaedam licentia potius quam artior Severitas repreliendi potest. In Homeri Hesiodiquo poematibus, priusquam Subtilia de quoque genere praecepta Artes poeticae tradidissent, expedita quaedam Tacilitas

86쪽

inerat promptaque copia nullis legibus adstricta. rimam hanc et nativam antiquitatem supra relatos versus rsdolere dicas tum cum largo plenoque flumine effusum nullis impedimentis adhaeresceret poetarum ingenium l).Jam vero eventa personasque aikelinus persequitur, quae in epici poemati materiam cadere possunt. est uia tablea d monde, un miroi qui rapporte Les gestes de mortet en different sorte Ona void pein au rante genitarme uillant, Le Sage capitain uno ille assaillant, Les conseilsi'u viei homine, escarmouches, balailles, Les ruses qu'on pratique a Sisige des murailles, Les oustes, lectournois, les festina et les eux, Qu'uno gran reine ait ala Ρrince coumgeux Quo a me a vettsi paris piisu naufrago Αpres mile danger a bor si son rivage Ona void te combala, letharangues de chela,L'heur apres le matheur, et les tristes mescheis Qui talonnent les roys, te erreurs le tempeStes Qui des Troysen errant pendent dessus les testes, Le sectes, les discords, te potnis religi eux Qui brouillent les humain entre eux litigieux: Les astres ona void et la terre descrite, I 'Ocean mervellieu quand VAquilon Pirrite, Le amours les dueis, te superbes d6dainsost Pambitio mist les deux Dores thebains,

87쪽

Car out poesie incontient en O meSme, Sol tragique ou comique o soli autre poeme l). Nullis, ut apparet terminis, circumscribitur a Valkelino campuS, in quo epicu poeta exsultare et ingenio quasi habenas remittere possit. Quid de heroic genem Sentiat, novissimi duo versus concludere videntur. In eodem libro jam haec scripserat

Mais it aut de cet Art tous te precepte prendre Quand tu oudras pars altis telisuvrage rendre Pari par a mest rion ici tum lis Qui ne rende les versi'un te oeuVre embellis. Epici carminis apud priscas gentes amplitudini optime convenit hujus desinitionis licentia, quaeis Oicorum teriam in immensum patere sinit, et quidquid ceteri generibus proprium est epico gener adjungit eo modo nullis epos limitibus includitur, quominus ei liceat omnem vitae

imaginem estingere Omnemque rerum humanarum meminriam complectici magnum aliquod receptaculum St, quo cunctae poeSi tanquam Venulae confluunt. Haec libertas, quam heroico poetae aikelinu concedit, O Sub angustissimae disciplinae jugum cadet. aikelino ipsi quamvis epici vatis jus integrum Servet, non de gratulandum fortasse est nullam enim ob alium cauSam eum latius spatiari passus St, Omnibusque Vinculis expedivit, nisi quod incertu erat, quomodo totius generi formam animo Onciperet. rimos tantummodo gruelidis versus novimuS.

88쪽

quas Ariis poeticae secundo libro ipse adscripsit nec ullum de hoc vix incohat poemate judicium ferro possumus: sed Si opus absolvisset, pro Verisimili habendum est, eum aneiadem potius quam Iliadem alteram compositurum

maticis generibus media in aetate usitatis tragoediam comoediamque recentiores seXti decimi saeculi poetae Suffecerant. Tribus post annis quam Bellatus sollicae lingvae Defe)ν-siouem ediderat cleopatroni Jodellius, primam domesticae scaenae tragoediam docet. Quamvis hoc opus per Se ipsum non maximi sit pretii, ex eo tamen initia rucetii loris Franciae thoatrum ducit primum intra quattuor et viginti horas res contrahitur, primum una S atque SimpleX ad Graec rum poetarum exem .,lar totam tragoediam Jodellius fingit; non actuosa subula, non multae personae breviSsimi actus, quos chorus medio intercinit. ost Jode)lium, tragicam artem altius exoggeravit Garnerius Sed laudes quibus floruit, ad id sere solum pertinent, quod politiore et graviore utitur gene re dicendi IpSa tragoediae Vis eadem, quae apud dodellium, manet. Omnia in Valkelini Arte de tragoedia praecepta inveniuntur quibus odellius et Garnerius Sponte gratuitoque Gallicam scaenam adstrinxerant non hoc genus eadem libertate frui qua picum, sinit. In primo libro duodocim syllabarum Versu gravi tragoediae apt08 SSo jure docet in Secundo ea, quae mandaverat FlaccuS, ipse interpretatur. De subulae simplicitato nihil praescribit; sed semel atque iterum vetat, ne diei unius spatium excedat res Le tragic te comic dedans uno Ourneo Comprendis que sui l'autre a coum de so anne si .

89쪽

Paulo autem inserius Le theatro jamais ne doti estre rempli D'un argument plus long quoi'un Our accompli. Quintos in actus distribuenda est sabula, quae Νωdoit poliat avoir plus de cinmactes parsalis l).

Tres personae Satis sunt :Et ne parte ii quatrie me en Pelage ave trois

Sequuntur omnia quae de rebus ex Spectatorum Vis tollendis, de verisimilitudine, de chori partibus Flaccus tradit. Nihil omnino apud Valhelinum adhuc de hoc genere invenimus quod ex Epistula ad isone non quaesivorit. Illud, quamvis ab eodem sonte Sit arcesSitum notandum tamen St, Oeti eum gratulari quod domestica lacta celebrare iis Sunt Veterumque veStigia aliquando deserere: in tertio enim libro de tragicis picisque vatibus locutus, haec addit: Ilsi'Ontias merite peide gloire et d'honneur, D'avoi luisse ilia Grec et dii Roma in Sonne urLe vieu chemin altu, suisant chante la gloiro De leur gestes prive nuxilles de Memoire. Agnosci quidem facile possunt hi Flacci versus Nec minimum meruere decus etc. M.

Sed secundo in libro Horatii non jam vestigiis insistit Val-kelinus ubi poetas hortatur ut sabularum argumenta ex patriis historiis petant

90쪽

Chercher tot ne tu aut, Un mondera'argumens, cardous cos dernier ages Tragiquesint produit mile cruelles rages. Vetat quidem praesentium temporum acta in scaenam inducere Mais prondre illae aut palles nouvem argumens Les Vieu servent toriour de Seum enSeignemens Ρuis la use ne eul Aoubile rayrae contraindro Essessint duoioux temps tout ceriu'ello eui seindre. AEqualium vero temporum eventa posterae atum aetati pro

argumento erunt: ΡOVre France, Te maSSacre cruel aux beau an qui Suivront

Aux posites tragics de sidet Serviront ij. Domostica facta celebrarejamdudum Itali coeperant quarto decimo saeculo Albertinus Mussatus tragoediae, cui titulus Eccerinis, argumentum ex Patavi hiStoria quaesiverat. In

Francia ero eo ipso anno, quo Artem aikelinus incoli vit Colinii mortem poeta quidam nomine Cantalupiu8, Semnae mandaverat anno autem, quo Ars edita fuit, Antonius a Monte liriStiano tragoediam, Scotu, sive Maris Stuurtu, nomine inScriptam, docet. PraeSentium temporum res in theatrum inducere merit Valkelinus tragicos vetat sed ei gratulandum est, quod Graecarum Romanarumque historiarum argumenti Gallicam tragoediam non includat. Haec liberta Scaenae OStrae non diutiu concedetur septimo decimo Saeculo nulla prope sabula probari poterit, in qua Latinae Graecaeque perSonae ante Spectatorum oculos non prodeant nullum penitus docere licebit, quae domesticae historiae res attingat. γ' De comoediu. - Legibus supra relatis, qua tragoediae