장음표시 사용
31쪽
PRAEFATIO AUT RIS AD LECTOREM.
flare potuit, a pluribus, quis hujus mei Tractatus si pus genuinus sis, non satis perceptum fuit . In ipse
autem tractatu errores, qui in prunam Edrionem ιν- repserant, passim, quantum per aha negotia licuit, emendare, nec minus sensium, ubicunque ob ritatem aliquam inesse eidem ab aliis intellexi, ubique planiorem reddere sudui: quam operam eo libentius in morecepi, quia a non paucis, atque inprimis ab ingeniosis miris , quorum judicio multum defero , prunam hujus tractatus Etationem propensiori, ac i e sem conceps ram , favore acceptam fuisse rea e compertum habeo. Vale optime , hoc est, cura sanitatem corporis N praecipue, quod tua maxime intere I, mentis san tatem, conati aeque meis sumere pergo.
32쪽
2ua occasuneo methodo inciderim in viam, quam praestan- tissim judico omnium, quas in hac vita mire ocet, quaeque eri Inventio Veritatis per nos i s.
niuia illa animo volverem atque, Volverem, quae mihi a primis annis un- lumine occasioni fuerint, ut genuinum vitae msi P
iter, quod faciendum videtur, felicii sime ingrederer ; tria potis limum, -xit hac re exactius examinata, persiperi, quae milii vidennir inter praecipuas tam salutaris directionis causas merito censenda esse. O servavi liquidem ab ineunte aetate in meipse primo animum nemini nocendi, quin potius bene cuique & cupiem dis quantum in me esset, faciendi ; deinde ardorem semper aliquid novi & curiosii addiscendi non mediocrem ; &denique conatum vitam, quam possem, felicissime trad
33쪽
Primum effecit, ut facile bonos 1 malis distinguerer . Hi enim fere de nullo alio cogitant negotio, quam de damno aliis inferendo, proximumque se astutia circumvenisse delectantur, plenoque ore, facta ejusmodi recensendo, mriantur. Quod genus hominum dum figerem, ac interim 'mei similium societatem quam maxime quaererem, in binnorum ut plurinatura notitiam & consuetudinem perveni, magno animi mei ea desiderantis emolumento. Quia vero non omnes, qui animum ad bonum inclinantem Obt, nent , ideo omnium rerum adaequatam veritatem cognωscunt, sed E contrario haud raro a tali cognitione longissimhremoti, & eam ob rem magnis &quamplurimis praej diciis praeoccupati sunt; hinc accidit, ut sua hac ignorantia animum alterius sub sipecie boni & veri magnis sepe imb ant ei ribus, non facile postea eluendis. Quapropter ardor ille sapientiae acquirenda: qui mo magis incitavit ad scientias curiosias addiscendas, quam ulla prae ceptorum exhortatio, aut lucri spes apud alios unquam efficere pomit, causa fuit, ut in cognitionem praestantia,
morum virorum, tam eorum, qui ante nos visere, quam
sapientissimorum hujus seculi pervenirem. Unde sat ampla occasio animo meo curioso satisfaciendi exorta est, quae effecit, ut non tam facile a recta via aberrarem, aut, ii aliquantulum ab ea dirigatus essem, ad eam non dissiculter re verterer. Clim silc interea mihi aliorum placita compar, rem, parum aut nihil in studiis proficiebam, quo aliquid proprio Marte invenirem, quod in publicam posset cedere utilitatem, atque ita augendi vel provehendi antecessorum inventa vix mihi acquirebam ullam aptitudinem, imo p tilis deterrebar a conatu quicquam per me ipsum inveniet di. Dum enim tam ingeniosa aliorum opera videmuS, r rissime consideramus, quantum operae iis conficiendis, quantum temporis iis rite ordinandis impensum, qua occasione ad ea perventum tuerit, quam simplicia habuerint
34쪽
initia, quae dein successii temporis, clim similis ad talia limclinatio adesset, resumpta, cultiora atque ita pedetentiirta perfectiora evasere, donec tandem illum persectionis gradum attigere, ut luci publicae destinarentur, haec, Inquam,& his similia raro consideramus. E contrario, cum adeo praestantia in ejusmodi operibus invenimus, tacitd apud nos ipsos, & pro certo supponimus, authoris ingetuum tant pere excessuisse, utilis mediis ordinariis, jam recentitis, non fuerit usus,sed opus statim ea, qua nobis exhibetur, accura . tione, vel ipsiis primis delineationibus absolverit. Ad quod praejudicium Quendum ipsi autores non parum contribuunt, multi quidem praeter voluntatem, dum doctrinae causa omnia ita ordinare coguntur, ac si statim a principio ita disposita & inventa fuissent, pleraque vero reticent: qua scilicet occasione, quibus mediis, quanto tempore &c. pro fecerint, quia haec ad materiam, quam tractant, saepe neut, quam spectant , maxima tamen eorum pars culpa celte haud caret, dum gloriae cupiditate moti non raro jactitant, se solos omnium meditationum illarum esse autores, si exiguo labore, brevissimo tempore, M. talia sibi acquis, visse; ac plurimi tam vafri sunt ad aestunationem sibi conciliandam, ut, licet quasdam veritates ope demonstrati num perquam facilium detexerint, eas tamen lectoribus non communicent, verum magno saepe labore difficiliores quaerant, quas nobis in suis operibus obtrudunt. Quae mnia sane efficiunt, ut ejusmodi autores plerumque multis sint admirationi, eorum ingenia divina, non humana
credantur, &, quod pes uiri, alii permulti, qui nullas nisi
humanas communesque qualitates in se ipsis observant, d propria facultate, tale quid suo Marte praestandi, plane d sperent; atque sic nunquam staret linum omnium nobilissimam, ope cuyus, quicquid es occulti, relevatur, sibi compar
re annitantur, sed potius quendam sibi ducem, quem sequantur, eligant, & eum quidem, quem maxime admirati A i sunt,
35쪽
MEDICINE MENTI sc sunt, cujusque ingenium divinum, non humanum, exstiti se credunt. Atque propterea illum omnibus aliis praes . runt, ejuyque opinionibus tam stricte inhaerent, ut potitiaveritati vim inferre, quam ab ejus praeceptis vel minimum , recedere, aut ulla nova proprio ingenio investigare cone
N omnium maxime itaque mihi prosuit, me, ad consu tas hominum cupiditates relpiciendo, non minus ac illi, imprimis desiderasse, ut quam felicissime, quantum quidem humanitus fieri potest, vivere possem, & ad id obtinendum hoc potissimum egisse, ut, quantum possem, optime vitam instituerem, atque ita inciperem, propriam potius inclina L. t M tionem, quam aliorum ductum, sequi. Veriura enimvero . in maxima lite latet difficultas, quaenam nimirinia genuina iuvia nos eo ducens ; tot enim, si ulla in re, laic certe sunt semientiae , quot capita, sive ad diversistima & innumera festconsilia ab eruditis publico communicata, sive ad vulgi disputationes de bono & malo respiciamr; praecipue si ins
per attendatur, tam inter hos, quam illos, paucos tales r
vera existere, quales sese jactitant. Quae omnia maxim pere spem genuinae indagandae viae mihi adimebanti ciliata probabile non videretur, me in tot millenis varie sentient bus prae omnibus aliis optima hic semper detesturum es .hfM Hisce non obstantibus, serio ad limitia respiciens O is, servavi , difficile esse, ut quis quovis momento secum hab, tet, & semper sibimet ipsi invigilet: versamur enim in perpetua mutatione ; & cum non pland in hominum potest te sit, naturam suam & actiones ab ea procedentes aeque i cile, ac verba mutare: hinc si quis magis ad actiones quam verba aliorum attenderit, rum & occationem diu cum aliis
coiiversandi invenerit, ac denique ipse probae fuerit indolis ; nae ille haud diffieulter quasvis vel artificiolissimas hominum distimulationes deteget. Atque ita incepi int
riora rerum Omnium, & prout revera exiliunt, perpende
36쪽
re, n6n quemadmodum externe oculis se offerunt , & saepe splendidam, ut dicitur, iniseriam, hoc est, magnum malum sub boni magni specie repraesentant. Habent etenim res mundanae binas facies, quarum una patet, altera latet, &quae semper a se invicem quali diveri illimae sunt. IIaec dum sedulo examinarem, non tantum facile intellexi, quid revera bonum, quidve malum ab aliis censeatair, licet int rim aliud ore, saepillime etiam contra propriam animi sententiam, proferrent i sed etiam ab aliis ad me ipsum comversus magna delectatione observavi, nos, si modo propriae conscientiae dedita opera contradicere nolimus, melius a
nobis iplis quam ab ullo alio posse discere, quid bene aut male nos afficiat, difficile aut facile nobis appareat, tristitiam laetitiamve nobis adserat, Se id genus alia , deque eo
nos adeo certos esse, ut, quamvis omnes nobiS adversentur,
nil sit interea cilicere valeant ad nos a propria experientia dimovendos: non aliter ac ego ipse multo certius scir queo, quam quisquam alitas, an, Verbi gratia, cibus aliquis meo palato gratus iit, nec ne i ubi aliorum quorumvis a me hac in re distensus apud me nequicquam valet. Quod adeo evidens est, ut licet haud mirandum sit, homines de vero & falso, cum eorum quaedam valde occulta lint, disputare, ultra modum tamen mirum Videatur, plerasque hominum disputationes, quin ri Xas quandoque, Occupari circa perceptiones, quas habent de iis rebus, quae ipsos bene aut male afficiunt, faciles aut dissiciles apparent, commoditatem aut molestiam pariunt &c. quibus tamen Viis quicquam manifestius est; nec credo, quenquam in talibus studio errare posse, etsi vel maxime voluerit. Imo ipsit Sceptici, licet de omnibus dubitarint, &putarint, omnia sorte se it. .
non habere, quemadmodum apparent, non potuerunt in ' men negare, nisi aperte propriae contradicendo conscie
tiae, libi omne illud lub certa ratione ita visum esse apparere,& inter illas apparentias concedamus enim illis, Omnia
37쪽
tius nostrae felicitatu; es quomodo hine potuerim esse
certus, quod haec Fia omni-hm aliis, quas reficiFi, metior
6 MEDICINAE MENTIA nobis sorte videri ita esse, non autem sic revera existerta, quasdam laetitiam, quasdam tristitiam peperisse ; quarum prior ipsos bene, posterior male affecerit. Nam sit quis scepticus vapulet, utut dubitarit, an verum sit, se tam indiagnis tractari modis, aut etiam existimarit, hoc sorte pol isse sibi tantummodo apparere : attamen non poterit inmciari, se dolorem percipere, & ex eo sese male habere. Quae
hic non aliam ob rationem prosero, nisi ut pateat, quartia firma haec lint, quae attulimus, cum hominum vel praestoctillimorum rationes contra ea nihil valeant. Ac propterea in inquirenda vitae feliciter instituendae ratione nullatenus necesse erit ad aliorum consilia confugere, sed e comtrario nihil magis iecurum erit, quam ad propriam hoc inta,
negotio conscientiam unice attendere.
Firmum itaque ac stabile constitui hisce iundame
tum hoc, seu certam quandam & indubitatam notitiam , cui totam meam felicitatem, quatenus ea lumine naturali
potest acquiri, inaedificavi. Cum enim per me ipsium magis, quam per quemvis alium certior fierem, num me quaedam bene afficerent, an secus , id mihi elare ostendebat, quid factu milii dissicile , quidve facile esset: prius inuru, me male, posterius vero bene afficiebat. Ex quo non m nus indubitato per idem fundamentum scire licuit, nisi contra propriam conscientiam agere voluerim, quidnam, inter plura facilia & bona, uti modo ostensum, facilius &melius fuerim expertus; nec proinde me latere potuit, quod exhinc necessario sequitur, quaenam ex diversis viis, quas omnes ingressus eram, inlior fuerit, ea nimirum, quae optime omnium me affecerat. Id quod etiam specialit magis ita mihi cognoscere licuit. Niliit magis adversum novi vitae seliciter producendae, quam passiones animi: . quidem liae quorundam potentiam seu virtutem, etiam sim gularem , adeo quandoque superant, ut merito conqueri, cogantur:
38쪽
PARS PRIMA. Video metiora proboque , es Deteriora sequor. Porro nihil nostrae felicitati augenda: huc usque magis necessarium agnoscere potui, quam ignotas poste deteger veritates, & ex iis, quae ad istum scopum quam maxime com ducunt , seligere. Bona enim omnia, quae jam poli idemus, nobis aliquando fuere incognita ac proinde his solis gratia debetur, qui eadem in nostri utilitatem primi detex runt. Nec quicquam ad felicitatem nostram quoque com servandam salutarius scio, quam sano corpore & anxiis sin
curis posse degere. Haec namque cunctorum aliorum bonorum bases sunt. Cum vero haec omnia, conVincente me conscientia, huic viae, quam elegeram, praecipue comeni rent, quia eandem calcans passiones meas facilius superare, expeditius ignotas veritates detegere, eaque, quae quam ma
rinid a fortuna pendere videbantur uti bona valetudo, sin curitas ab inimicis, annulis, & id genus aliis) magis in meam potestatem redigere poteram ; haec, inquam, cum conscientia convicius obseri arem, me facilius hac, quam ingre QS eram, vi a poste exsequi, quam ulla alia mihi nota , nublatenus perspiciebam, qua de causa mitti dubitandum esset, me earum, quas noveram, praestantulimum iniisse. Neque ullus hic timendus est error si modo non cre- Δώ mome
damus, quae nobis lic apparent, aliis quoque necessario It j. Q. Amapparere: nam quod milii facile, id alii forsit tan poterit esse siu, ut nun-όssicillanum, quod mihi jucundum, id alii molestum,quod φ m 4 φ milti bonum, id alii forte malum videri poterit. Hinc est, p, a
quod homines alterius naturam cum sua confundentes finpe mirentur, aliis placere, quae sibi displicent, quodque eo
errore ita obcaecentur, ut potius credant, res ejusmodi aliis reipsa non esse oblectamento ; sed ex certo saltem de fingi lari animi statu aut pertinacia, quam forte habeant ad . pr
priam sententiam, quam semel amplexi fuerunt, delanae, dam , eos id tantum falso tingere. Quae quam falsa sint, haud
39쪽
MEDICINAE MENTIS haud dissiculter perciperent, si animadverterent, neminem certe ad ea, quae tibi molesta sisnt, nisi coactum acaedere, adeoque ea nequaquam sectaturum fuisse, ni bent: ab illis
Caeterum ab errore quoque tuti erimus, si caverimus, ne, percepta cum hondum perceptis confundentes, qui quam his tribuamus, quod illis tantum erat attribuendum: quale quid tunc fieret, si rem, quam omnibus aliis rebus h Aenus perceptis faciliorem, meliorem, suaviorem &c. D servavimus, mox etiam judicaremus absolute omnium, a que adeo necdum perceptorum esse facillimam, optimanta&c. Id quod cum de omnibus nondum perceperim , nulla ratione de omnibus assirmare nobis licebit. Et hoc ipsum est, quod multos hoc pacto lapsos impedivit, ne ea, 'qua par est, attentione attenderent ad ea, quae alii, sede sis milibus detexisse, tradunt. Cima enim supponant, se optimam viam jam acquisivisse,&eo ipso impossibile esse quemquam meliorem adinvenire, haud opus esse judicant, ali riim circa haec inventa, ita ut requiritur, considerare; atque ita sibi viam ad majorem ulterioremque perfectionem princludunt. Ne quis ergo credat, memet ea, quae in aliis improbo hic committere, hoc est, viam, quae mihi sorte soli convenit, aliis obtrudere, evincam in sequentibus, hanc viamis, quae ad siummam nostram in hac vita felicitatem obtinemdam tendit, communiter etiam alius convenire, idque e perientiis semper clarissimis firmabo. Hac enim ratione non minus ero certum, alios triste de rebus easdem mecuma habere perceptiones, ac si quaedam aliorum gustui admodum convenire judicarem, dum eos sese ab iisdem, magno licet & saepe suo damno, vix abstinere potuisse vidi. Hietamen sanctissime testor, nemini me silccensere, etsi credat, me forte optimam non praescripturum hoc enim aliorum
indagationi relinquendum neque me hoc ipsum quidem,
40쪽
PARR PRIMA. 'ut viam meam omnes putent optimam, efflagitare posse, utpote qui iplemet omnes, quas hic excogitare licet, vias
non fuerim expertus. Interim tamen earum Optimamis,
quam ipsemet expertus sui, hic aperire non negligam, ubi monuero, me, dum aliis optima dare studeo consulia, laaec eum in finem non conscribere, quasi aliis sapie tior videri velim: nam omnia, quae hic tradam, filarissiama, ac proinde intellestu adeo erunt facilia, ut a quovis me etiam rudiore potuillent observari. Si, exempli gratia, in quendam locum inter infinita avia unica tantuli L. ducat via, difficulter cavetur, ne a recta aberretur : facile interea accidere poterit, ut, si multi candem prosequam tur, eorum unus, fortuna sic volente, semper in genuina pertillat, atque ita destinatum attingat locum, licet excellentius propterea non Obtineat ingenium. Verum hoc remoto scrupulo pergo demonstrare, qua ratione, jacto imconcussae veritatis fundamento, plura hinc, & eadem cer titudine derivaverim. Cum itaque harum rerum certitudinem perpendens,
ad proprias perceptiones attenderem, &, quaenam me be- ί: ane aut mala assicerent, observarem, atque sic inciperem in re abuti μι -- OmneS delectitiones, quarum capax sitim, inquirere, ut ex most 'M
iis suminas, & constantissimas secemerem, in limine mi s
lii sese obtulerunt sensuales delectationes. ἡσHae quidem vitam perquam jucundam nobis reddunt: nec hic dubitandum, iatunne alii idem sentiant. Vu, O suis . .gus enim iis adeo captum & occupatum videtur, ut ad a-pus ranc
lias solidiores delectitiones vix respiciat; ac proinde haud tm mirum, ii eas summas, quae hac invita occurrunt, judicet. Sed adhuc magis hic decipiuntur, qui, cum in principiores alicujus delectationem incipiunt sentire, exiliunant, quo magis ea fruantur, eo plus delectationis se percepi nil
ros ὴ cum tamen harum delectationum natura plane e rum opinioni adversetur: quo enim rarius iis sellimur,. B eo Disitirco by GO le