장음표시 사용
141쪽
ξrs Hamtu, DL 'tores sint magis liberi libertate a necessitate, quam beati & comprehensores, erunt illis superiores in aliqua persectione simpliciter simplici, quae in Deo forma liter repetitur,& qua
creatura intellectualis caetera omnes antecellit. Vnde fures & adulteri, Christum, Beatissimam Virginem , & si premum Angel rum, in aliqua persectione limpliciter sim plici superabunt; quod non solum videtur a . surdum sed etiam piarum aurium offensitium confirmatur: Libertas in distetentiae est eximia illa ac singularis perfectio, sectindumquam homo dicitur ad imaginem Dei conditus, Vt a ex SS. Patribus declaranimus Sed absurdum est dicere, imaginem Dei per scistiorem esse in viatoribus , quam in beatis, di in peccatoribus, quam in sanctis 4 Ergo feasserere inos libertate indeserentiae istis' esudiberiores.
Ubricit primo Ian senius contra primam partem nostrae assertionis: Liberi arbitrij r tio in eo consistit, quod actus nostros habe mus in nostra potestate : Sed aetus pure spontanei, seu a sola coactione immunes, sunt in nostra potestate : Ergo stat liberi, atque adeo liberias in sola spontaneitate salvetur. Maior
constit ex .sii pra dictis , minorem autem pro Dat Iansenius ex Augustino pei sepe asterente, illud esse in nostra potestate,quod cum V - Jumus facimus, vel quod facimus, si volumus, ut patet ex cap. 3. lib. 2. de lib. arbit. ubi ait:. Illud nos habere in potestate dicimur , quod cum dictumus facimus . Sed actus pure spontanei,& a sola coactione immunes , fiunt a nobis clun volumus: Ergo sint in nostra potestate.
142쪽
unde ait Iansienius lib. 6. de gratia Saluat
cap. 8. Veios finem : In Augusini Δεῖγina paradoxum esse , qu cd afius AEliquis voltintatis tropterea liber Ap, quia ab illo desipere volunta , O nen .etere pust s qMamuis doctrina hine mira Scholasticis, or non mediocriter mira di
Respondeo, concessa maiori, negando m
norem, &ad probationem illius ex Augustini authoritate desiimptam,d icendum eis quod quando Doctor Sanctus ait illud nos habere
in potestate, quod cum volumus facimus, hocidebet intelligi de eo Quod ita facimus ci m Volumus, VI oppositum facere & velle possimus, subindeque de aetii indi fierenti, & non pure frontaneo . Patet hoc ex ipse Augustino de spiritu & littera cap. qi. ubi sic pro- runciat : Hoc quisque in pol rete hab re dic sμη , quod si xuli facit, si neu vult non facit. Indeque colligit fidem es te in noli ra potestate , quia credimus si volumus, & non cred i-- mus si nolumus. Fauet etiam communis &.
status modus loquendi: Cum enim dicimur facere aliquid ci in volumus s aut si volumus, subintelligi selet, iuxta communem hominum
densum , .& non facere cum volumus, aut si WiIumus, ita ut sit in nostra potestate velle aut nolle, & facere aut non facere , prout libet. Neque en in de his quae necessario fiunt, talis, locutionis modus usurpatur : v. g. Beati qui
necessario Deum diligunt, ron dicunt de seipsis, diligimus Deum clim volumus, aut si volumus, neoue de illis qtiisquam sic ait: San- cti Deum videntes illum diligunt si volun , aut cum volunt. Item.dicimus Deum posse F crea
143쪽
dreare aIterum mundam si velit, quia id potest velle, sed non dicimus, Patrem & Filium posse producere Spiritum Sanctum, si volunt, aut cum Volunt, quia nimirum iste modus loquendi significat potestatem ad oppositum, quae in praedictis exemplis deest Falsum etiam est quod sisbdit Iansenitis, numirum in doctrina Augustini paradoxuminauditum esse, quod petus aliquis voluntatis propterea sit liber , quia ab illo desistere voluntas & non agere possit; nam praeter test .
monia stupra adducta, idem S. Doctor cap. 2. libri de gratia & libero arbitrio, quem pro concilianda libertate cum gratia edidit, relatis hu scripturae verbis : Appofuit tibi igneis
es aqsam , ad quodcumque amo ueris extense inanis tua. In eo pectu hominis vita ct mors,
quodcumque placuerit, dabituγ H , subiungit exclamado Ecee apertis: me Midemus expressum liberum humanae mentis arbiαrium , illis scilicet Verbis , quae manifeste sonant libertatem indifferentiae circa bonum & malum . Ex qta patet aIienam esse non solum a mente Augustini, sed etiam a Scriptura sacra , Aduersariorum sententiam, quae libertatis essentiam in sola spontaneitate, sisti immunitate a coacti ne constituit. Unde ad illos verba illa Augustini lib. contra Iulianum cap. merito dirigere possumus : Mira sunt quae dicitiae, noua suης quae distitia, falsa sunt quae dicitis'.
obiicit secundo Ian senius plura Atitustini& aliorum SS. Patrum testimonia, quibus Ginu illulam opactionem ossicere libertati, vu
144쪽
ibertatis estentiam desiniunt aut describsure per solam immunitatem a coactione. In pr iamis enim Augustinus lib. 3. de libero arbito cap. q. ait homines iuste puniri quos Deus praeludet peccaturos, quia De s praescientia sua non cogi; facienda quae futura sunt. Et lib.
de duabus animabus cap. Io. liberam voluntatem definit animi motum cogente. nullo. Iten
D. Bernardus lib. de gratia & libero arbitrio consensum liberum dicit esse illam, qui non
rogi ur , non extorquetur. Et Magisterila Σ. diit. 1 f. docet, liberum dici arbitrium , q i sine eoactione O necessitate potest repperere. DC-mum S. Thomas eadem distinci. qu. I. art. q. ait: Li,oram arbita tum dicitur ex eo quod cogi non ρο est.
Respondeo quod quando S. At histinus ait homines iuste puniri quos Deus praeuidet peccaturos , quia Peus ta Veientia sua non e
gis facienda qMAE ID ura sunt , non intellinit frictam illam & rigorosam violentiam , de qua loquuntur Philosophi, & Theologi , sed nomen illud usurpat pro simplici necessitate,& docere intendit, nullam a Dei praescientia voluntatibus nostiis inserri necessitatem, quae a peccato excuset. Similiter ciba definit liberam voluntatem, αnimi motum cogente nν
ιν, coactionem non sumit stricte pro violentia proprie dicta, quae repugnat actibus a voluntate elicitis, sed late pro necessitate ante γdente. Quo sensu etiam D. Bernardus, Magister sententiarum, & S. Thomas intelligem di sunt. inod vero haec interpretatio sit ἴγgitima , constat prima ex Augustinodis P. I. BIra F-nlisatum Manichoum ybi illum sic F s au in
145쪽
Tractatus II. astatur . quomodo habemus peccata, si natu γά eontraria nos cogit facere quod facimus o Quo enim cogitur neeessita e aliquid facere,non leceat. Et disp. z. docet quod Manichaei assi mabant, animam ἀ contraria natura cogi d
liu quere: Id est, ex ipsius intrepretatione , ita pellici ad peccandum , ως resistendi potestas muti a sir. Constat secundo ex D. Thoma, qui in eodem sensu nomen coactionis usurpat in et . dist. et s. s. I . a. a.dmn dicit ivtellectum vide:nonstrati ais cogi , id est necessitata ad as
sentiendum . Et opusc. 3. cap. Io. in sine sic ait: Ese autem hic modus naturalis homini, HIibere agat, non coassus, quia xationales potue- flares ad Onfra se habent. Item 1. P. qu. 8 art. r. incoi p. es cessitas coactionii cinquit est illa quao conuenit alicui ex agente, sicur eum ali nnis cogitur ab ali quo agente,ita ur non pose sit conrrσri m agere. .Quibus locis s. Doctor lmani teste coactionem pro necessitate usurpat, ' Obi jcies tertio: D. Thomas I. p. qti. lari. I. ad I . ait quod necesstas nat ralis nona cri libertarem voluntatis. Idem docet qu. IO. de pocentia art. t. ad s. ex quo ibidem in- ,
fert, Deum libereseipsum diligere,& Patrem libere producere Spiritum Sanctum: Eirgo censet necessitatem non repugnare libertati voluntatis, sed duntaxat coactionem. Re spondeo duplicem in nobis distingue dam esse libe tem, unam complacentiae, seu spontaneitatis, & Libentiae, quae . est libertas improprio dicia , Niecundum quid a dum enim qitae libet res sponte in bonum sibi coim
naturaliter conlieniens sertur, V. S. dum
sponte & sine ullo prorsus impedimento
146쪽
dicitur libere fuere: Alteram proprie di- 'ctam, quae libertas arbitrii nominatur , & in differentiam iudicij ac electionem voluntatis
importat. ,Quando ergo S. Thomas docet quod necessitas naturalis non repugnat libertati, quod Deus. Iibere seipsium diligit, &. quod Spiritus Sanctus libere a Patre procedit , loquitur de prima libertate, non des
cunda, quam expresse .docet non solam co .ctionem violentam, sed etiam necessitatem prorsus excludere , ut constat r. contra Gent. cap. 68. Vbi expressis terminis ait: Dominium quod habet voluntas supret suos gaus,per quod
in eius petestate est dieite vel non ruelle, exclud:ς determinationem virtutir ad unum, viole .riam cause ea terius agentis.
Dices, D. Thomas 4n a. distinet. et s. arri I. ad 4. ait beatos habere liberam electionem circa visionem & amorem Dei : Ergo non si
Ium libertatem spontaneitatis seu libenti ae,sed etiam libertatem arbitrij admittit in ordine ad actus necessarios, quales siuat clara Dei via sto, & amor beatificus. Respondeo D. Thomam ibi non loqui de
visione & amore,prout terminantur ad Deum' secundum se, sed prout terminantur ad diui- aram essentiam , inqitantum est ratio videadi vel amandi has vel illas creaturas, quae cum Deo non habent necessariam habitudinem;sic enim cadunt sub libera telectione beatorum, cum siub hac ratione fnon .asserant bonitatem quae necessariis rapiat voluntatem illorum. Obijcies quarto contra secundam partem assertionis ; Scriptura sacra Eccli. I s. expli- uat libertatem hominis per potestatem extim
147쪽
I 32 'fraaativs II dendi mavum ad bonum & malum : Ergo In- differentia contrarietatis ad bonum de ad in . tum est de ratione libertatis. Respondeo, concesto Antedente, distit guendo consequens : est de ratione libertatis, quantum ad eius esentiam & quidditatenae, nego Quantum ad satum accidentalem quem habet in nobis viatoribus , non confirmatis in gratia, corace . Solutio patet e
sit pra dieiis . P quae iecundum ordinem naturae tantiim
requisitis in agente libero ut operetur , posse, lnon agere in sensu composito, seu negatio- I nem actionis cum illis componere , alias pos lset non actum cum actu . & formam cum eius negatione coniungere. Confirmatur : Illa quae prioritate solum naturae de causalitatis operationem antec dunt , constituunt agens liberum in ratione l
yrincipii a illatiis operativnia , unde sicut
148쪽
principium actuale operationis non potest cum eius negatione componi, ita nec illa quae proprietate solum naturae operationem age tis liberi antecedunt.
. Probatur secundo: Vnum ex prari equisitis ut Deus operetur ad extra, est aeternum decretum de illo opere, v. g. de creatione mundi : Sed posito tali decreto, Deus non podest non agere ita sensia composito , id est non potest componere surim decretum de creatione mundi, cum non creatione illius c quia id timplicat ob ipsius immutabilitatem & nihilominus Deus liberrime creauit mundum: Ergo non est necessarium ad saluandam liberi tem, quod positis omnibus natura causilit te ad agendum praerequisitis , positi quis non
agere insensit Compollio.. Confirmaetur:Iu sententia SuareZ,Vasquee,& aliorum Recentiorum, gratia congrua est
de praeraequisitis ad agendum , & tamen illa non potest componi cum distensu , vel cum negatione actionis; alioquin falleretur diuina praescientia, quae praetudit hominem in his ocinea siouidiis, &circunstantijs insallibiliter mi
sensurum , & eadem gratia simul esset congrua &incongrua ,. quod implicat contradi-δtionem. Item praedestinatio, donum perseuerantiae, & confirmationis in gratia, libertatem non destruunt, & tamen non possunt cum peccato & damnatione componi. Nam ut ait D. Thomas qu. 23. de Verit. art. ad nim ista I sit incompossibilia: Dous diuit istu ursaluari , iste potest damnari; sed fasunt in- compossibili, Omo fra
149쪽
I r. ubi ait illud donum esse tale, ut non solum sine illoterseuerantes esse non pusint , rum et iὰ ως per hoc doni, non nisi perseuerantes sint. Quod idem est ac cum tali Mono non perseuerantiam non posse componi. Vnde Petauitis tom. I. lib. 9. cap. 7. Illud quid per risi merita fribuitur donum , noni Dium das 'posses telint, sed etiam velle quod possunt', e 'est tale it eo dato. non nisi perseuerantes sint, ides ut certo, O quod in scholis dicitur , infallibialiter perseuerant, tametsi libere gratia illi damoque consentiant , non necessaria , sed ita vidissentire pessint , quod Tridentina sciscit S
nodus , quamuis ut non dissentire velint, .e dem illo perseuerantiae don' sermisi, r. ErRO
non est de ratione liberi arbitri j, ut positis omnibus ad agendum praerequisitis, prioritate naturae & causalitatis , possit non agere i n sensu composito,scii negationem actionis cum illis componere.
Obijcies primὼ : Clim Philosophi dicunt, illud esse liberum agens quod positis praer quisitis omnibus ad agendum, potest agere &
non agere, Vtrumque sine dubio eodem modo , surpant, & eodem modo posse putant: Ergos agens liberum positis omnibus praerequisitis ad agendum, possit agere in sensu mi Aosto, poterit etiam eodem modo non agere. Respondeo Antecedens esse verum, si inte ligatur de praerequisitis ad . agendum , trior,tate durationis, & instantis in quo , non verbs intelligatur de prae qu istis , prioritate duntaxat causis litati, Se instantis a quo , quia tam illas ut fulua dicebamus in constituant
150쪽
agens liberum in ratioRe principi j actualia operationis, illis positis, agens liberum pro- prie loquendo non potest agere, sed de iacta agit , retinendo tamen potentiam ad non agendum, seu ad non continuandum actionem
Obijcies secundo cum P. Iacobo Platet Societatis Iesu , in Synopsi cursus Theologici,
tomo t. num. a 3. Tridentilatim sess. 6. e plicans concordiam libertatis cum gratia, qcap. s. docet bominam posse ab νcere inspira- rionem, qua ad iustificationem perducitur. ' Et can. q. definit liberum arbitrium , a Deo qanotum O excitarum , posse dissentire, si , - φέiς. Quae verba abiicere, dissentire , aperte indicant sensum compositum ; cum abijcere si rem habitam dimittere , aut sibi oblatam respuere ; dissentire vero non sit quomo- documqlle non consentire, aut non con- sentire excitationi non existenti, sed exci- tationi de facto existenti non consentire, seu aeum illa existente dissensum aut non con- sensum coniungere. Quod etiam apertius indicat Concilium Senonense in decreto fi-
dei I s. dicens : Pvies tale Dei trahentis φ . auxilium eui resisti non possit. Et S. Tho nas quod lib. I. artic, 7. ad a. ubi sic ait i Tro- pter hoc quod mirtus rationalis se habet ad op- i posita, ide. D moves Deus mentem humanam ς ad bonum , quod ramen potest huic motioni
resistere. Adde quod si istae Conciliorum sdefinitiones,' non intelligerentur in densu composito, non repugnarent erroribus Lu- theri, Callaini, aliorumque libertatis ii