장음표시 사용
291쪽
τrammirnub bilior , & ob periculi remotionem tutior est atque securior ; & il la spreta minus probabilem tutam,de industria eligat, etiam si stet pro libertate contra legem , pro
voluptate contra Oificium, pro commodo contra honestum, vero simi rioribita argumentis communitum. Vnde merito ille cum Poeta exclamare potest : Video meliora, proboque .
obiici indi tertis Aditerserit illast argumentum, quod etiZm apud illos praecipuum defundamentale est: Iicitum est eligere id quod est miniis bonui de minus perfectum, relicto meliori & persectiori : v. g. matriamonium & statum saecularem , illumque pra ferre Clericali vel Religis B : Ergo parite Feetelirere sententiam minas probabilem, uae fauet libertati, relicta probabiliori, quarat pro praecepto. Sed nego consequentiam & paritatem,nam stariis matrinoma securus est , etiam in con- eursu status religios vel clericali&, non vero sententia minuus probabilis,. in concursu probabilioris,cum non sit regulia Prudentiae consonae, ut supra ostendimus.
Dices, cur ille qiu eligit sententiam probabiliorem, securus est , &a peccandi periculo immunis , non vero ille qui seqvitur sententia m miniis probabilem , cum opinio probab Ilor non minus possit esse falsa, & legi diu, nae dissona, quet in minns probabilis 3 Respondeo esse notabile inter illos distri ment ille enim qui elixit probabiliorem se tentiam, habet hoc inclicium reflexum & prudentiale: ro se se est ηδ
292쪽
ve ambus humanti. et in inquirendam veritatem, si foris Iliam non a σεισας, excusarur a p ecατο, ratione ignorantiaernuincibilia r quod iudicium omnino certum est, utpote nixum huic principio: Nemo peceas in eo quod litare non potes , ouod D. Aligustinus in libro de duabus an imastis c. II. usque
adeo esse notum & her se manifestum asserit, ut non sellim a nemine ignoretur, sed in stupera toto gencre humano decantetur & deci metur . VI ine linquit) eantant O in
ro qui sequitur sententiam minus probab lem , inconcursu probabilioris, non potest habere hoc iudicium reflexum c cum laborare nequeat ignorantia inuincibili , ut stipra ostensiim est a sed solam isti d , aei probab liter agi , udenter of curὸ agis, quod va, de dubium & incertum est, & ad si umprobabile & opinabile esse potest , ut ex supra dictis constat. Vnde primus firmissimae columnae adlinet, a iter Vero baculo arundismo, seu nutanti ac debili sundamento innidieitur.
Obiiciunt quartd : Eadem videtur esse ratio de probabiliori sententia, ac de tutiori: Sed possimus eligere sententiam minus ti
tam, in concursu tutioris, Ut docet s. Antinninus r. p. tu. cap. 1o. f. Io. his Verbis: E Ii arare tiam ruriarem, consi l es non pracepri,
293쪽
cet f. iiii lententiam miniis probabilem in Respondeo negand0 maiorem, opthibenim'
dicitur tuti0n ex eoi quod, a peccandi per culo magis recedat , . probabilior vero, ex eo quod sit vel appareat veritati magis, consona, .ut. vicina licet autenu teneamur sequi id quod veritati. consorinius aut vicinius, nobi appalet; quando illud fauet praecepto audivirtuti, noniamen id quod ai per iculo peccandi. N agis recedit,. si non sit veritati aut prudemtiae consonum L prudentia .sit regulata tuum humanorum. Quare; Ambrosius, in Platiar. II S. Sicut non es sapientia sine x more, ita timor; sine sapienti et esse nou.debet Vnde
suando aliquii multores sipra citati dicunt,,
in materia morum sequendam esse tutiorenvsententiam, hoc intelligendum est de sentenritia tutiori, quae probabilior est,. Veritatii acἰDrudentiae magis consona s non verbi de illis, ententijs quae minus probabiles, , S riden tiae regulis minus .consonae sint . Alioquin cum quis diibitaret, an res quam possidet es t set fila, vel alterius. teneretur statim eam alteri tradere; vel cum eo diuidere; cuin hoc sit tutius , ω a peccandi periculo. remotius P & milier faliter omnes opiniones quae docent aliquos contractus: esse illicitos, etsi improbab fles vel miniis probabiles,. essent sequendae, .
Vtpote tutiores, a peccandi periculo amo tiores ; quod esset oraut intolerabile, &.tollens fere humana commercia , . cimai fere . nulla, si
294쪽
De ambus humanir . sit aliqua opinio damnans illum. Quando' 'ergo ex oppositis opinionibus, una quidem tutior est, sed alterar robabi lior, licitum est s
qui probabiliorem, quae hoc ipso tuta est & si ,
cura: cum enim ad recte agendum requiratur praecipue veritas atque erroris fuga, inde ''
fit ut maior probabilitas in Te ambigua sit, prae serenda maiori securitat i, quia magis ad 4 Icuptim verita tis accedit Vbi tamen alicuius Sacramenti valor, aut alicuius animae salus periclitaretur , non soldin probabilior, , sed oetiam tutior pars esset eligenda , ut Theologidbte ni i n Tractatu de Sacramentis
Obijciunt quinto , cum iugum Christi siti
statie; & onus eius Ieue, ut dicitur Matth. I r opiniones liae in materia morum sequendae sunt, qllae viam coeli planiorem & faciliorem reddunt, quales sunt opinioues Probabiles, fauentes libertati. Unde Caramuel in The gia regulari disput. 6. a it, Ecclesiam, Catholi
rum Casti istarum solertia & itidustria , viam salutis quotidie planiorem:& faciliorem reddi; quia a, ipsis nouar opiniones, probabilcs, equotidie excogitantur , quae homines beniat gniis & facilius possum, ad lauream; en P m
295쪽
Io. sic are: Inter duram est benlanam erreae irraecepta fenrentiam, benignκ es po Ga eaeterie paribus interpretatio facienda . Dicitur etiam
in Prolo2o nostrarum Constitutionum liti. I. Tortium quod in pedit salutem animarum inest nimis ausisxitas in eonsilis O Uiuionibus
terrentur enim hcmmes, ex hoc in taurum vi fotutem propriam negligant. Quapropper ret
ΑΔ obiectionem respondeo , iugum qui- idem Christi suave esse, & onus eiu&leue , sea eius lumitatem & leuitatem oriri ex charitate & gratiae Christi, ibi id emolliente ac mitiga te, ut docet D. Thomax P. z. quia '8.. art. Gadi non vero eri vis, seu potius abusu, ac Ianitate probabilitatum quas. noui Casilistae in aecclesiam induxerunt ἀ Vnde absurdum est dicere, illorum solertia & industria , viam si lutis.quotidie dilatari .: Nam ut recte ait Sin-jichius Doctor I aniensis , in libro de Saule pastaeliticae gentis, Protom archa ,.mmo ris
296쪽
De a Dibus humanti . 221 Iibro de praxi opinionum limitata pag. K92. relpondens ad praedicta verba Caramuelis: Si nonin bule felicitati Ecclesiae , q am opponis
hic Author esse; plaudendum, quod ab opinatoribus soles ad lauream emuream promoue Mentur facilius, spersimul eondolendrum inset citati Ecelesiae saeculorum an recocientium , qniabus haee ianua coeli foret elaufa . Vnde cum Nagno Guigone, Carthusianorum quondam. Generali, exclamandum esset: 0 Apostolorum sempora infelicissimat s miros illor ignoranti nebris inuolutor, O omni miseratione dignif-Fmος , qui H ad viram tertingerent , propterierba labiorkm Dei, tam duras vias eu si odiebant O baee nostra eo andia nesciebant 1 4
Ad confirmationem respondeo quod quam do dicitur in iure Canonico, quod opin io nignior & suauior praeferri debet, noc debet intelligi, quando talis opinio est tuta , & i tra lineam honesti: opinio vero minus pro habilis, fauens libertati , in concursi probabilioris, quae stat pro praecepto a cilin non sit Prudentiae regu lis contona, nec tuta est , nec intra lineam honesti. Eodem modo intelligi re explicari debet id quod ex S. Antonino refertur. Similiter cum dicitur in nostris Com. . sitiitionibus , ν elaxandam esse rigiditatem austeritatem in consi ινι c quantum fieri phtes ae homines benigne tractandos esse : hoc imtelligi debet, quantiim fieri potest, iuxta leges Prudentiae , quae est regula actuum humano rum et leges autem prudentiar ut sipra osten sum est a prohibent eligere opiniones laxiores& benigniores, minus probabiles , in concur
sti probabiliorum quae stant pro praecept Adda
297쪽
Addo quod , opinio benigna , apud Iuri
peritos, Rond citur ea, quae fauet libertati, sed quae fauet testamento , matrimonio , relisioni, aut Sacramento , ut exponit Sylvester. Vel, ut alij interpret tur, Quae faued egenis . orphanis, viduis, & pereo riniS.' robiiciunt quinto: Opinio quae docet nos teneti ad sequendum in rebus moralibus pro habiliores sententias, exponit eonscientiam multis scrupulis & anxietatibus , a quibus umbeiantur qui docent lieitum esse sequi sententiam minus probabilem, fauentem libertati inconcur sti probabilioris se quae stat pro praec Pto : Ergo. ad quietem & tranquillitatenae concientiae, haec secunda opinio in praxi. temnenda est, esto alia speculative sit verior, aucprobabilior. Respondeoe negando Antecedens , nam tantum abest, quod. sequenda probabiliorem se
tentiam, scrupulis conscientia exponatur,quira potius ab eis omnino liberetur & eximatur, ut constat ex Clementina Exuit de verb: signis ubi Pontifex ait: In hin falutem aut me
id stiadet Diam insincera follim veritatis inquisitione quies, i n sola veritate securitas per- ficta esse potest τ' atque adeo qui partem illam amplectitu Gquam minus probabilem 3c mi-n s. utam, id est fa lsitati quam veritati, pecca loq am virtuti, viciniorem iudicat, angi strupuli ; & stainulis conscientiae pungi aetvorqueri necesse est: qui autem sequitur iclqund verius ,. quod tutius, quod pra babilius credit,. is quietus,& tranquillus licet om
298쪽
r'. anibus humanos. 28 nino securiis non siti nam is visus vera & perfecti securitate fruitur , qui primam & artei nam veritatem & secutus.& assecutus est. Vnde Gregorius Magnus lib. s. morat. cap.
6. Sancti viisi eum mala supreant , sua e iam πι, bene gesta formidant, ne cum bona agerε V extant, de actionis imagine fallantur, , ne pestife-'ν tabes putredinis, s b boni specie lateat eοloris . Sciunt enim quia corrissionis ponderes
grauati, d udicare bona subtiliter nemunx,
cum ante oculos e remi examinis regulam de-
ὀueunt hae ipse in se nonnumqNam O qu approbant me uun , O tota,quid em mente inse ina δε siderant , sed tamen dei incertitudiis e operum trepidi , quogradiunxην ignoravx. Et, rursus camis eqtienti: Iusi in i sis bonis vestibus poti, trepidar,ac ne in eisic oculis aliquo8
Ex quibus liquet, illam conscientiae tran-:quillitatem, quam spondent noui Casuistae. minus probabilem, sententiam sequentibus, suspectam M periculosam esse , & poetu illum illum seu ceruical, quod sub tepidorum & nerigligentium capite ponunt, ut mollius in suis negligenrijs dormitent Aquiescant, reprobari a Domino per Prophetam dicentem et
qui consuunt puluillos sub Omni cubito manus, O fadiuuleeruicana sub ea tei,niuersa terrae, ad capiendas avimην. Quae Verba exponens Gregorius Masnus lib. I 8. morat, cam' pite sic ait:. Pulvillius ponitur , ut mollius quiescatur suisquisi ergo male agentibus adulaturi, puluillum sub capite Hl eubita iocenti x ponir, ut 6Mi corripi Q x culpa debuerat, i ιν ea fultur laudibus, molliter quiescat,
299쪽
aeres quarto, quando occilrrunt duae optamones in materia morum aeque prob. biles, seli habentes rationes equa les,quarum Vna non
Praeponderat alteri , quaenam ex illis eligcnda ac praeserenda sit 'Respondeo tunc eligendam esse tutiorem di minus tutae praeferendam : Ratio est, quia licεt in speculatiuis homo possit ex innata lis vertate se determinare ad sequendam quameumque sententiam probabilem quam volu rit, in moralibus tamen & practicis, debet ad id determinari a prudentia ; quae est regula a diuum humanorum, subindeque ad id mollexi debet ex aliquo inctivo prudenti, intrinseco, vel extrinsecό:quado aute opinioncs simi sque prob biles,no tW test ad id moueri & determinari ex aliquo molim, intrinseco , seu ex alia qua ratione prae ponderante, cum tunc rati nes in utramque partem sint aequales : Ergo tunc debet ad id moueri i& determinari ab . alio tio motivo extrinseco prudenti, qucd non potest esse aliud renuenientius, quam malos iste uritas quae reperitur in una ex illis senten-rijs , potitis quam in altera . Quare celebris regula est iuris Canonici, quod in dubii tu- ν ραrr es eligendat unde cum in concursit
Plurium opinionum atque probabilium homo bibitet quam exit Iis eligat, & sit anceps dependulus, & veluti in aequilibrio, nesciens inquam partem inclinet, ut pAldenter agat, dobet in tutiorem partem declinare, de eligere
Dices: Est alia regul armis, quae dicit . quod in d; bdis melis r est conditis putidentia :
300쪽
vo amzus humanis. Iibertatis, potest in concursu duarum opini nuin aeque probabilium , eligere quamcumque maluerit, subindeque non tenetur eligo
Respondeo hanc regulam solum habere I cum in materia iustitiae , & in foro iudiciali
dura taxat, non autem in materia aliarum virtutum: nam in materia iustitiae possessio in dubio fauet possessori , inquantiim facit pro simptionem quod possessor sit verus domunus, quia Vt plurimum qui possidet, remsiam &ius suum possidet; quando enim quis rem a lienat, solet eam tradere vero domino. in quem per alienationem transfertur domianium et unde cum aliquis possidet aliquam rem, signum est eam non aliena sse , sed ipsius verum habere domi nium . At vero in materia aliarum virtutum , cum possessio regulariter non faciat praesumptionem de veritate pro parte quae possidet, possessio ei min, me fauere debet, sed in dub js in tali materia occurrentibus, regula operandi est inquirere pro qua parte stet praelaimptio veritatis , &haec pars est eligenda : Si autem pro neutra parte stet praesumptio, tutior pars eligi debet , ut plurilriis exemplis & regulis iuris probat Prosper Fagnauus super caput,
maeres Vltim. , an quando post adhibitam diligentem inquisitionem veritatis , in rebus moralibus, & casibus conscienti , si
nihil certi, & plene perspedi quod fre
quenter in rebus humanis accidit λ compaexeat, tunc possit quis agere ea opinione Pro