장음표시 사용
381쪽
quens sit voluntarius, sibindeque culpabilis
unde Bernardus epist. 77. Multa sciendan fetuntur , aussciendi incuria, aut hiendi des Aia, auς verecundia inquirendi , O eius, Odi
ignorantia non babor excusationem. Et D. Thomas hic qlI. 76. art. 2. Un'rantia vincibialis est peceatum, si sit eorum quae aliquis scire cenetur, non au em si sic eorrem qu- quis scire
Dico tertio, ignorantia inuinc bit, , siue sit iuris positivi, siue naturalis si ista dari
possit , de quo in tract. de legibus cap. I. g. 4. non causat peccatum, sed ab illo excus. t. E si contra Ian senium lib. 2. de statu natu se Iapsae cap. z. & sequentibus, ubi duplicini norantiam distinguit, unam iuris naturalis, di alteram iuris positivi, & docet hanc a pec- cato excusare, non Vero illam, quia inquit ignorantia iuris naturalis, a peccato originali Profluxit, & in Adamo nobis voluntaria fuit quod ad peccatum actuale susicere existimat) non vero ignorantia iuris positivi, nostram tamen conclusionem communiter docent Scholastici cum magistro in a. dist. Σαἰει cum D. Thoma hic qtiaest. 76. art. 3. Via de Lutheriis in cap. 11. Genesis: Schola stici inquit dicunx it norantiam inuineibilem re dere excusabiles: tanta es e aecitas in Papae Scholii O Eeetet r. Et Hieronymus Zanchius Luther Caluin ista lib. I. tractat. Theolog. cap. Iz. thesi r. Fartuntur Scholastici , cum
ignorantim quam inuincibilem vocant, ideo a peccato excisi aut, quia inuincibilis θε ut loquuntur. Quamquam euincere possumus ,
382쪽
Tractatus V. lumarium Adae peccatum sit consecutis. Probatur primo conclusio ex Augustino, lib. q. de lib. arbitr. cap. I9. ubi sic ait: tibi . eputatur ad culpam quod inuitus ignoras, sed quod negligis qu rere quod ignoras. Quibus verbis aperte docet, ignorantiam in
Detam & inuoluntariam, qualis est ignorantia inuincibilis , non imputari ad cnlpam , sed duntaxat is norantiam quae oritur ex negligentia addiscendi, quae vincibilis est , & culpabilis, utpote inii recte & in sua causa voliata . Vnde S. Thom, qu. 7. de potentia art. 7. ad et . Dicendum inquit quod ignorantia
. quae est omnino in noluntaria , non es peccatum. Et hoc es quod Augustinus dicit: Pon tibi imathiatur ad culpam, si inMilux ignor o per . eautem quod addit, sed si βire neglexeris , darintelli re quod ignorantia habet qMod sit te eatum ex negligentia praec edente . Unde idem Augustinus tract. 89. haec verba Dan. Is .e Ponens et Si non χenissem , or locutus eis fuiρfem, peccatum non haberent, ait, illos ad quos chrisus non venit, O quibus non est locutus, excusationem habere, non de omni peccato suo, fod da illo quo in Chrs m non crediderunt.
Similia habet Bernardus episto 77. dicens: Si locutus fuisset, sed non eis,inobedienti AE cu tam ignorantia excusarει. Demum Augiisti,nus in libro de quaestionibus veteris testamenti, relatus a Gratiano in decreto dist. 1 . sic ait: Ille ignorans potest excusari a parvss , quia quo disceret non inueni t. Ubi Glossa haec verba: Potest excusari . paena , sic interpretatur : Id est a peccα:ο, pro ' O . debe Ir tinna,
383쪽
Probatur secundo ex D. Thoma, qui etiam manifesto docet nostram conclusionem , nam
hic Qu. 7 .art. I. ad L. sic ait: Si defectus a/prehensivae virtutis nullo modo subiaceat , ιuntati , non est peccatum , nec in oluntate , nec in apprehensiva virtute , sicut ire his qui habent ignorantiam inuisi cibilem . Et qil. 76.
art. I. Ad finem corporis articuli dicit quod nulla ignorantia inuincibilis es peceatum . Quae particula nulla , omnem prorsus ignorantiam inuincibilem , siue sit iuris positivi, siue natura lis, a ratione peccati excludit. Itemari. I. eiusdem quaestionis, ad calcem etiam corporis articuli, haec lcribit Si sit talis lan rantia quae omnino sit inuoluntaxia , siue quia es inuincibilis , siue quia est et i quod quis
scire non tenetur , talis ignorantia omnino a
Feccato excissat. Quibus verbis S. Doctor duo requirit yt ignorantia sit peccatum, alterum ut sit acquirendae scientiae obligatio,ait rum quod sit ignorantiae depellendae pote. stas; quia si non sit debitum scientiae, ignorantia non priuationis sed merae negationis ,& nescientiae naturalis rationem habet: Si vero desit sciendi potestas , non potest culpae accusari voluntas, quia ad impossibile nemo
Probatur insiti per conclusio duplici ratione fundamentali. Prima est: Si ignorantia inuincibilis non excusaret a peccato , Deus hominibus impossibilia praeciperet, quod est erroneum, & a Tridentino damnatum . Sequela patet, cum enim voluntas nostra sit potentia corca , id duntaxat censetur esse in no stra potestate, quod fit a voluntate, cum ple
384쪽
3 68 Tractatus V. na aduertentia rationis, subindeque ignΡ rantia qua aliquid penitus nescitur, impedit quominus illud sit in nostra potestate Ergo si homo teneretur ad aliquid quod inuincibiliter ignorat, obligaretur ad ampossibile. Umde Medina hic qu. 7s. art. 2. recte obseruat, idcirco ignorantiam inuincibilem non imputari homini ad peccatum, qudd nemo obligetur ad impos ibile. Altera ratio tandamentalis sic potest breuiter proponi: Illud exciisat a peccato quod tollit ab actu rationem voluntarij, redditque illum simpliciter inuoluntarium : Sed omnis ignorantia inuincibilis hoc praestat: Ergo
omnis ignorantia inuincibilis a peccato exca-fat . Maior est certa : Tum quia , ut ait Augustinus lib. de vera relig. cap. 1 . 7ue
αdeo peccat im voluntarium est , nullo modo sit peccatum, si nun sit voluntarium. Et hoc ἐς manifestum est , nulla Doctoi Am paμcitati nulla indoctorum turba dimen iar. Tum
etiam, quia peccatum est aetiis moralis & hi mani est quod sit voluntarius & liberatus , ut docet D. Thomas in hac parte supra qu . r. art. 1. Ergo & de ratione peccati. Minor etiam non est minus euidens, & expresse docetur ab eodem Doctore Angelico supra qu.
6. art. 8. Vbi loquens de ignorantia antec denti & inuincibili, ait'talis ignorantia causat inuoluntarium simpliciter . Idque patet eπdefinitione voluntari j, quod sic describi tur Voluntarium est id quod est a principio in rin- foco, cum cognitione : Vnde sicut i l ltid causatur ex duplici principio, scilicet ex appetitu
erante, qui est Principium intrinsecum, &
385쪽
ex cognitione dirigente, & voluntati iacem Praeferente: ita oportet, quod oppositum eius,sci licet inuoluntarium , causetur eA Oppositis principijs , &proueniat vel ex eo quod ope-. ratio eli a principio extrinseco ut conti igitin his quae ex violentia aut metu fiunt aut quia tollitur , vel ligatur, aut turbatur cognitio, sicut hi per ignorantiam , & passi
nem, ut intractatu de voluntario & inuol un- rario fuse expendimus. Respondet Iansemus, ignorantiam iuris naturalis, per culpam primi parentis in hominum mentes inuectam esse; si enim felicissimus innocentiae status perseuerasset, homines in eo nihil ignorassent eorum quae ad tua naturale pertinent: unde cum culpa Ala mi sit hominibus voluntaria , quia omnium hominum Voluntates, in voluntate Adami, ut capitis totius generis humani, quodammodo continebantur, ignorantia inuincibilis iuris naturalis, ex ea fluens & proueniens, ipsis voluntaria censetur sibindeque. mala & culpabilis ; secus vero tenorantia inuincibilis tu.
xis postiui , cum ista non proueniat ex peccato originali, sicut illa ; nam quod feratur lenpositiva, diuina, vel humana , pendet a libera voluntate legislatoris humani vel diuini
subindeque eliis scientia non est humanae naturae connaturalis, sicut cognitio iuris nati ratis . Haec solui io totam medullam , seu potuis radicem lan senia me doctrinae continet, unde diligented confutanda est, nam Vt ait Augii
386쪽
37o Trazatus V. In primis ergo falsum est quod ait Iaras . nius, ad hoc ut ignorantia inuincibili, iuris naturalis, mala & culpabilis sit, fu i fice requod sit voluntatia voluntate capitis totius narturae humanae; licet enim ad culpam origina - . leni ivificiat quod sit voluntaria in capite, scialicet in Adamo , non tamen ad peccatu actu te, seu personale, ut expresie docet λThomas in z. dist. 3Ο. qu. I. art. 2. Vbi si discurrit: O: Orrer quod feeundum q9od aliquid
seriovem culpae babet , secundum hoc ratis να- Iunt O in eo reperiatμr. Sicut autem est qMo dam bonum quod respicit natur rem , O quo dam quod respicit personam; ita etiam est qu- in culpa natur O qu iam person . V 4 αd culpam personae reqk3ritur voluntas personae,sieut patet inc εἰρκ actuali, quae per a flum ersonae commistit r s ad culpam vero narur
id est oris inale peccatum non requiritur nisi Moluntas in natura illa . Hoc est in capi-. illius naturae . Idem docet Augustinus in libro deri is abus animabus cap. II. ubi sic ait: Nee reorum nec recte factum imputaDi eu inuam iusic potest, qui nihil feceris propria γω-ιuntate. Quibus vltimis verbis aperte deci rat, ad rati em peccati perionalis requiri actum , a propria voluntate peccantis elici-
Secundo , si vera esset haec doctrina Iani
nis, sequeretur motus concupiscentiae, Praevenientes consensum voluntatis , imo & lysi r Pt nante , este vere Sc 'roprie peccata homini unputabilia; cum fomes concupiscentiae seu reb ilio appetitus sensitici , ex peccat originali proueniat. Hoc autem Ic Pugua Tt,
387쪽
De pecegiis'. 37r Tridentino sess. s. ca'. s. dicenti , coucupiascentiam nocere non posse risu consentientibus. Et Augustinus lib. i. de civit. cap. 2 s. ubi sic ait: Illa eoneis piscentialir inobedientia , si a que eulpa est in e rpore dormientis , quanto
Tertio ex hoc sequeretur , infidelitatem - negativam esse peccaturn, cti in illa pariter ex peccaro originali proueniat: hoc autem fal-shin es se ac err eam , constat primo ex Bal
la Pij V. & Gregorij XIII contra Baium ia
qua damnatur haec propositio: Insidelitas pure negatisa, in his quibus christus non est praedicat e, peccatum est Constar iecundo ex Augustino epist. io s. ubi sic ait: Ipsa ignorantiae in his qui intelligeνe noluerunt, sine dubiatatione peccatum est, in rix autem qui nuu 'tuerunt, poena peceati. Constat tertio ex D. Thoma 2. 2. quia Io. art. I. ubi expresse docet, quod si insidelitas inecipiatur secundum negationem purσm, sicut tu illis lisi nihil audi runt de fide , non habet rationem peccati , sed
Quarto ex eadem doctrina Ian senij sequeretur , quidquid faciunt i ni ani & pnrenetici
esse peccatum, & culpabiliter agere cincuma natiuitate , qui volen& v. g. baculo canem abigere, hominem percutit, ignorans inaincibiliter eum adesse. Nam phrenesis, insania,& 'ritas corpora lis, alta ire generis hum nrmiseriae, fiunt etaetus & Pori ae peccati originalis, & ab ea ut rivuli a fonte promarian ut ipse Iansemus docet lib. s. de statu natura ρο- ωpit - 11. 1 SP is. Hoc autem ab- os
388쪽
surdissinatim esse quiu non videat Demum probari potest nostra conclusio, Mmagis impugnari sententia Iansen ij ex alio absurdo& inconuenienti quod ex illa sequitur: Si enim ignorantia inuincibilis nunquam excusaret a peccato, sequeretur quod il- lle qui in conflictii seu concursu plurium opi- nio tum probabilium, non solum probabilem, sed etiam probabiliorem, imo A probabilis
sinam eligeret, peccaret, si forte contingeret lillam esse falsam, & legi aeternae vel naturali dissonam; quia tunc, iuxta Ian senium, non ex cusaretur a peccato ratione ignorantiae inuti cibilis: Ad hoc videtur non sol ita absurdjss-mum, sed etiam durissimum, ac prorsis intorulerabile. Ex hoc enim sequeretur incredibilis conscientiae perplexitas, imo & peccandi du- ra & fatalis necessitas, quotiescumque aliquis probabiliter & bona side iudicat aliquid sibi agendum esse , neque posse omitti sine lae to, & tamen illud naturali in e illicitum est . Peccabit enim faciendo, uxta doctrinam Ian- senii, cum iuxta illum, nulla ignorantia ii
uincibilis iuris naturalis, excuset a peccato. Peccabit etiam non agendo , quia aget con-
era conscientiam , quae ipsi dictat atoc esse lagendum: peccabit igitur quocumque se vertat, &siue noc faciat siue non faciat et necessa-
xio ergo peccabie. De quo su sius in Tractatii i
389쪽
Bijcies primo clim Iansenio: NonnulIa facta ex ignorantia inuincibili, in Scriptura Sacra appellantur peccata : Ergo ignarantia inuincibilis non excussit a peccato. Conseqtientia patet, Antecedens vero probatur ex vari js Scri uturae testimon i)s , nam G nes. ΣΟ. actio Regis Abimelech accipientis in uxorem Saram, quam inuincibiliter ignorabat esse coniuge in Abrahae, peccatum dicitur. Et Leuit. s. Λtinuuntur secrificia offerenda pro illis qui peccauerint ex ignorantia . Unde ad Hebr. q. Apostolus ait quod semel in anno solus Pontifex intrabat in tabernaculo, quod Sancta Sauctorum dicebatur, non sine sangui ne quem offerebat, pro ID O pst' li juoran
tia . Item Dali id i sal ii. 1 . inter peccata sua commemorat ignorantias , sic orans: D licta iuuentutis meae , O ignorantias meas uememineris , Demum Iticae r α. dicitur quod sertius, qNi non corno it c voluntatem Domini
sui ) feeit digna plagis, vapulabit paueis . Rei pondeo negando Antecedens,& ad priamam eius probationem dico, actionem Regis Abimelech uxorem Abrahae ignoranter acciapere volentis ad conitigi mn, vocari peccatum materialiter, quia erat illicita ex natura rei, non vero forma liter, quia ob detectiim cogniationis & scientiae, non erat calpabilis . Vel
secundo dici potest, ignorantiam illam fuisse vincibilem , ut docet Henricus de Gandauo
390쪽
ι Tranatus V quodlib. ra. qu. α,. his verbis: Abimeleebreuera peccasset, si cognouisseς Saram , etiam ipsa aerepta in uxorem quia uνα fuscienter in qui si it , AEn fuisser uxor Abrahae. Illud ipsi im i jsdem sere verbis tradit Hugo Cardinalis in cast. 2 o. Genesis . Ad secundam & tertiam simi liter dico, inveteri lege statui offerenda esse sacrificia pro illis qui peccauerant ex ignorantia vincibili& culpabili. Vnde Summus Sacerdos semel in uno in tabernaculo, quod Saucta Sancto, uni dicebatur, intrabat, ut offerret sanguianem pro fili & populi ignorant ijs,aliquo modo voluntari s& vincibilibus Meqsubus etiam loquitur Proseta, cum ait: Detina ureentu
tis meae, O ignorantiax meas ne memineris .
In ultimo loco sermo est deseruo non peniatus ignorante praeceptum domini, sed ad illud ex negligentia non aduertente , seir ex ignorantia vincibili & culpabili illud ignorante, ut exponunt Magister in z. dist. ,Σ. 8c in Thomas in catena in Lucam sas'. in . ubi haec verba Theophylacti rosert Hic obierunν alia
rans c qisia cara; ipse scis e potuisset, uoluit, sed pigrit rex ipse fuit ignorantiα 'ς causae. ijcio secundo: Augusti mis. de gratia