Manuale thomistarum, seu Breuis theologiæ cursus, in gratiam & commodum studentium editus, ab adm. reu. patre F. Io. Baptista Gonet Riterrensi, Ordinis ff. praedicatorum, ... Tomus primus sextus

발행: 1681년

분량: 536페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

391쪽

m De ρeeeatis . 27

iram tuam iis genter quin re non nouerunt.

Respondeo Augustinum ibi loqui de is rantia vincibili legis euanSelicae, quam docet non excusare a peccato infidelitatis. Ita ipsium intelligit & interpretatur Magister sententi

rtim in a. dist. αα ubi sic ait: V cutem ignorantia triplea, eorum scilicer qui scire nolunt, cum possint, quae non excusat, quia O VI a pe earum est Oeorum . qui quasi simpliciter nesciunt, non renuenter , νci proponenses scire, quae neminem.ptene excusat, sed sic fori se minus puniatur . Vnde Augustinus ad Valenianum lib. de gratia & lib. arbiti, caP. 3. Iignorantia quae non est eorum qui scire nolunt, feἀ qui ναν quam simpliciter nesciunt , nultu sin excusat, ut AE eruo Uue non ardeat, sed Dr-

Hanc interpretationem plurima confirmmant. Primo quia non ait S. Augustinus i tam ignorantia elle eorum qui simpliciter nins iunx , sed qMi TANQUAM simpliciter nesciunt: haec autem particula xan qn m , satis indicat sermonem non esse de ignorantia prorsis inuincibili. Secundo statuit hanc ignorantiam , neminem sic excusare, vi sempiterno igne non ardeat , sed FORTASSE ,t m rius ardeat: Si Nero de ignorantia inuincibili

loqueretur, non adiecisset fortas , nihil euim certius, illum minus saltem puniendum , qui ex ignorantia inuincibili peceauit , quam qui peccguit ex malitia , vel ex ignorankia vi ei- uili & culpabili. Sed idcirco vocem illam inseruit, ut innueret se looui de ignorantia vincibili . non affectata , sed neglecta : alia quando enim.negligentia τε qua procedit, . po

392쪽

rc Tractatus V. potest esse tam modic , quod si contingat ex illa aliquid mali agi, possit actus i te aliqualiter excusari, subindeque minus puniri. Te eio id confirmat exemplum serui nesci entis voluntatem domini Jcc. quod Augustinus at te verba recitata adducit; nam ut obseritat Theodoretus supra relatus: Ele punitur lan raras , quia cum scire potuisse , noluis , sed p trisans ipse Iseis ignorantiae suae causa 'obi jcies tertio: In Concilio Diolpolitano, praesente Pelagio, recitata fuerunt quaedam capitula, de libro Celesti j haeretici excerpta,

quorum unum erat: Obliuio O ignorantia non s biaceu ς peccato, quoniam non fecundism v mram eueniunx , sed fecundum neec talem

Atque finita rectra ione , Sacra Synodus dixit: quid ad haec quae lecta funt capitula diei: pro

senae Pelagius Mouachus S Haec enim reprobaton pius ,'Sancta Dei Ecclesia Cathueliea. Ita refert Augustinus lib. de gestis Palesti nigcap. 1'. Erg' iuxta mentem illius Synodi, ignorantia stibiacet peccato,seu peccatum est, non solam quando euenit secundum volunt rem, & vincibi lis ac voluntaria est, sed etiam quando euenit secundum necessitatem , & est inuoluntaria ac inuincibilis. Respondeo Patres illius Synodi, cum uno rantiam quae est secundum necessitatem , se biacere peccato , seu peccatum este , docti runt, voluisse statim , talem ignorantiam dici peccatum, eb quod marerialite r peccarum siti 1eu peccati effectus; sicut concupiscentia dicitur peccatum ab Apostota, qtata materialiter

peccatum est , & in peccati pinnam, instricta, ut ex Augastino docet Tridentinum ses s

uitia obvia sis

393쪽

num commutabrie in pecca ο afluali. Qilon

vero haec interpretatio , legitima sit, &mentem Patrum huius Concilij, constat ex eo quod cum Pelagiani negarent peccatum originale ab Adamo in posteros per generati nem traduci, consequenter etiam negabant, concupiscentiam & ignorantiam ab eo der, uari, & dicebant eas esse naturales desectur,& non peccati supplicia, ut testatur Augultinus de bono perseuer. cap. I I. his Verbis : DAeunt Telagiani ignorantiam O discultatem c id est concupiscentiam ex qua oritur dii cultas ad bonum honestum siue quibus uultu homo nasci μγ , primordia nora fμppliciα ess naturae. Vt ergo hunc errorem Patres praedis ctae Synodi penitus excluderent ; dixerunt ignorantiam siubiacere peccato , imo & esse peccatum, quia materialiter peccatum eli, te effectus originalis peccati, cum in poenam illius irrogetur. Vnde Augustinus lib. a. de Iibero arbitr. cap. 19.Il quod ignorans quiseque non rect e facit, O quod recte volens I acere πρn potest , ideo dic utur peccata , quia depeceato illo liberae voluntatis nempe Adami

originem duci ut, illud enim praecedens meruis ista sequentia . Nam sicur linguam dicimu/: non sotam membrum quod moisemus in ore , dum to qnimur , sed etiam it ud quod huiM membri motum conseqsi tur, id est formam ten remque verbortam, secundum quem ciια dicitur linguagraeca , alia lingua latina : Sic non 'luan pecca10m illud dicimur, quod prurie

394쪽

Tracratur Ueatur pereatum , libera enim γοἰωntate , α sciente eommittitur , sed etiam illud quod iam debuision licis consequatμr necesse est. Rullum unquam contingit in voluntate pecearum, ab sive ' 'io intellectui defectu .

RAtio fundamentalis est ; quia voluntas

est potentia cinea , ex natura sua dete minata ad sequendum duinum intellectus: obiectum enim specificativum illius est bonum verum vel apparens, sibi ab intellectit propositum : unde sicut si esset aliquis cincus, ex natura sita determinatus ad sequendum ductum alterius , non posset deiicere, & a via aberrare, nisi deficiente M aberrante ductore; ita nec voluntas pote si in ordine morali deficere, nisi in intellectu aliquis desectus erroris vel inconsiderationis praecedat. Vnde Pro

rur iniquitatem . . -

Confirmatur: In omni peccato quaedam imprudentia reperitur, Unde Prouerbi I. peccatores stulti & imprudentes appellantur . e Gregoriiis lib. r morat. cap. 23. Omn s pec

eatur inquit stultus fuit iuculpa: Ergo cum prudentiae sit dirigere r tionem practicam in ordine ad agibilia in homine ; sicut ars illam dirigit tu ordine ad factibilia, oportet qucdin Oa in i peccato aliquis desectus rationis pra- 'ehicae, sibindeque aliquis error practicus, vel si item aliqua consideratio reperiatur. Dixi error practicus , quia non est necesse

395쪽

De peceatis . 3 'quod quando homo peccat, aliquis error sp culatiuus in eius intellectu praecedat; ali quin omnis peccator esset haereticus , & qu ties homo incideret in peccatum , toties labe retur in heresim quod est absurdum . Vnde

D. Thomas a. a. qu. 2 art. a. Ille qui sese nrcatur , eligeudo fornicationem vi bonum sibi ut nunc, habet corruptam aesiimation m in pamriculari , cum tamen retineat uniuersalem Uimationem veram feeundum sidem, scilicet quod fornicatio sit mortale peccatum . Si autem qu

ras, in quo consistat error ille practicus , qui in quolibet peccato reperitur 3 Respondeo illum consistere in iudicio quo peccator.practu cedudica , hic & nunc bonum aliquod utile aut delectabile esse bono honesto ac obserua. tioni legis diuinae praeserendum; in tali enim iudicio error praeticus manifeste reperitur, cum recta ratio & prudentia dictent oppos,

Dixi etiam debere praecedere in intellectu

peccantis, defectum erroris , ,el inconsidera-

xionii , quia si peccet eligendo aliquid ide se

bonum , sed non cum ordine debito, non est necesse quod habeat errorem practicum in im tellectu, sed sifficit quod in eo sit aliqua ina uertentia , aut inconsideratio , ut contigit in primo peccato Angelorum Vnde D. Th

rate iii actu liberi arbitrν eontingit esse dupliaciter λ ωno modo ex hoc quod aliquod malum eligitur, sicut homo peceat eligendo adulterium queti fecundum se est mul'm, O tale peccatum semper procedit ex aliqua ignorantia, 'vel errore, alioquin id quod est maιum non eligeretur

396쪽

bt bonum : Atio m do contingit peccare perinu erum arbitrium , eligen4ο aliquod quod β- eundum se s bonum , sed non cum ordine debi-- mensurae aut regis , sicut si aliquiae et se

o et orare, non attendens ad ordinem ab Ecelesia

insiturum , ct hui- 'di peccatum , non praeeaigit ignorantiam, sed absentiam flum considerationis eorum qHae considerari debent ; Ohea modo peceauit Angelus , couuertendo 'ter liberum arbitrium ad proprium bonum, MUque ordine ad regulam diuinae voluntatis.

Dices, si quotiescumque homo peccat, pra cederet aliquis desectiis erroris, vel inconstaderationis ex parte intellectus, nullum dareumr peccatum ex pura malitia e sed quodlibet ex ignorantia procederer: At hoc non est diia Cenduna, cum Theologi communiter diui-Hant peccata in tria genera , n imirum in pec cata ex infirmitate, ex ignorantia, & ex pura malitia: Ergo nec illud . Respondeo negando sequelam : licet enim in omni peccato reperiatiir aliquis defectusem roris , vel inconsiderationis ex parte intellectus , sufficienter tamen distinguitur peccatum ex infirmitate , vel ex mal itia , a peccato ex ignorataria, ex diuersa scilicet dispositione praua, quae est causa formandi iudicium illud erroneum in intellectus & prauam electionein in voluntate: nam in peccatis ex ign

rantia, ignorantia vincibilis & culpabilis, est causa formandi tale iudicium , & prauam electionem ; in peccat is ex infirmitate, vel passione, passio vehemens obscurans intellectum, re ad se trahens voluntatem a in peccatis vero ex pura malitia , sola inordinatio, & malitia voluntatis. Agen-

397쪽

De pereat DAoendum hic esset decansis externis peccatorum , Sc primo explicandum , quomodo Deus non siit causa peccati, tametsi totum accum peccati, quoad entitatem & materiale producat, atqHe ad ipsim in sententia Thomistarum voluntatem pra deterininci Secundo quomodo diabolus possit esse causa peccati, &alios ad peccatum inducere λ Tertio quom do unus homo'. ut principium generationis possit culpam simul cum natura traducere , &per seminalem propagationem in posteros transfundere Uerum de primo fuse egimus in tractatu de voluntate Dei cap. q. S. s. biconcordiam sanct itatis diuinae cum decreto praedeterminante, & physica praedeterminatione ad materiale peccati, fuse exposivimus. De secundo nulla est fere dissicultas &controuersia inter Theologos, certum enim est, Di

bolum, indirecto solum & per accidens, esiet

causam peccati, primo per modum proponentis obiectum malum, secundo per modum siuadentis allicientis, quando una cum obiecti propositione excitat & mouet appetitum sensitiuum, per passiones; aut phanrasam, quibus obiectum reddit valde conueniens &- optabile, subindeque voluntatem ad peccandum trahit , non tamen eam necessitat, quia nullum bonum creatum, & delectabile , quantumuis conlienienter voluntati propositum , potest ei necessitatem inserim, cum non possit eam persecte implere, seu plene satiare , iuxta illud

Bernardi: An imam caprecem Dei quid quid eo minus fuerit non implebis. De tertio , quod

spectat ad peccatum originale , capite si

398쪽

Tractatus V.

I Ta dissicile est peccati originalis naturari

comprehendere , ut ipse Augustinus D ctorum a uila, cuius acies perspicacissima, cretiora diu i nae gratiar arcana penetra 'Ut, adhu ius difficultatis aspectum calizare videatur,& se eius pondere ita premi, ut libro de moribus Ecclesiis Cap. 11. se illam superare non posse fateatur : 2 hit enim inquit boe peccata an D cluo es ad piraedicandum notius , nihil est ad intelligendum fe eitur. Eius tamen ii haerendo vestigijs, peccati originalis existentiam, esientiam, subiectuin, & causas hic e

Planare conabimur. O . I

f. I. Uentia teceati originalis contra Pelagianostri defenditur.

CAtholicae fidei veritas de peccati origi

nalis existentia , quam impie olim n garunt Pelagius , & eius Discipuli Celestius,& lulianus, Augustino tanti momenti visa est, ut libro de peccato originali cap. 1 . sic t

quatur: In causa duorum hominum, quorumper ,num ruenundaxi sumus ob peccato , per alterum redimirum a peccaris , proprie fidescissiana consisti. Et lib. s. contra Iulia-nliin cap. 2. asserat, qtiod adeo neces seria stercati originalis notitia, γ; qui istud nexunta

399쪽

to sidei fundamenta nitantur obuertere. Hanc fundamentalem fidei Christia nae v xitatem, pluribus scripturae testimoni js conati itir Theologi statuere , sed praecipuum est illud Apostoli ad Roman. s. quo frequenter utitur Augustinus contra Pelagianos : Ter

Mnum hominum peccatum in hunc mundum intrauit, o per peccatum morae , O ita in omnes

hom 1 nes mors pertransit , rn qui omnes peccaue

runt. Ex quibus verbis hoc potest arguinem tum deduci: Per unum hominem in hunc mundum intrauit quoddam peccatum , quod omnes homines fecit peccatores, & morti ob noxios: At huiusmodi peccatum non potestene aditiale, id est actuali voluntate commis-stina, cum etiam infantes morti sint obnoxij,& sepe moriantur, antequam quiaquam boni vel mali propria voluntate egerint : io itur est originale . Tam clarum & apertum Apostoli testimo-mrim conabantur eludere Pelagiani, illud interpretando detransitu peccati Adae in post ros, non per originem , sed per imitationem. Sed huic euasioni tripliciter aditum praeci dit Augustinus in libro de peccatorum meritis& remissione: Primo quidem, quia sic notius

in diabolo nos peccake diceremur ;

quippe ipse peccauit , & peccandi exemplum nobis praebuit. Secundo , quia pueri in conceptione, antequam Adamum imitari Dossint in iniquitatibus sordere dicuntur . Tertio quia Apostolus docet ita peccatum Adae deria uari ad posteros, sicut iustitiam Christi ad regeneiatos: At haec non per solam imitatio- - ωd per vela in illo regenerationem, re

400쪽

dundat in homines: Ergo peccatum Acta non transit in posteros, per solam illius imitati nem, sed per originem & propagationem . Non desunt etiam rationes Theologicae ad errorem Pelagij refellendum: Prima sium, tur ex generali Christi redemptione: Christus enim est redemptor omnium hominum, nec solum adultorum, sed etiam partui lorum; cum mortuus sit non sollim pro adultis , sed etiam pro paruulis , iuxta illud Pauli 1. ad

Corint. s. Christi spro omnibus mortMus est;

redemptio alitem supponit seruitutem peccati , sicut medicina morbum : Ergo non soluin

adulti, sed etiam paruuli, adstricti sunt ser-

iiitute peccati, non actualis, ut constat: Ergo originalis. Secunda petitur ex nece istate ba--ptisini , qui institutus est in remedium peccati , & adhibetur paruulis, iuxta communem Ecclesta consuetuditiem . Ergo in illis in i

nitur peccatum, non actuale, cum illius ante Usum rationis capaces non sint: Ergo origisnale . Tertia ex necessitate moriendi , & ii numeris calamitatibus & miserijs, quas ab ipsis etiam incunabusis homines experiuntur,

iuxta illud Eccl. o. Graue iugum super silior

Adae a dia exitns de ventre ma ris eorum , γρ

que in diem sepulturae . Ilis enim miseriae de Calamitates, certissima sunt peccati originalis, indicia , cum communis pςna communem ostendar praecessisse culpam , & cum Deus creaverit hominem immortalem , Sc in extemminabilem, ut dicitur Sap. 1 .& in statu innocentiae fuerit immunis ab omni dolore &tristitia, ut ostendimus prima parte traei. 8.agendo de statibus naturae humanae. Vnde

SEARCH

MENU NAVIGATION