장음표시 사용
51쪽
Non valet etiam quod alii dicunt, nim rum amorem patriae , licet sit eiusdem speciei
cum amore viae, obtinere tamen rationem assecutionis ultimi finis, quae amori viae non competit, vel ratione maioris intensionis, vel ratione cuiusdam modi consummatiui, vel ex ratione indiuiduali. Amor enim B. Virginis, dum erat in via, amores omnium beatorum in intensione superabat, & tamen non habebad rationem assecutionis ultimi fini Ergo ratione graduum intensionis , amor patriae rati . nem assecutionis obtinere nequit. Ex quo impugnatur id quod additur de modo mi
summatiuo, nam modus sapit naturam rei cuius est modus, quo circa modus intensionis nequ it esie assecutio, quia entitas amorIS cuius est modus , assecutio non est : Ergo eadem ratione modus ille consiimmatiuus amoris beatifici , a Becutio non erit. Quod etiam non obtineat rationem a secutionis, ex ratione it
diuiduali , manifestum videtur: Tum quia iaintei lectu actus qui est consecutio , specie distinguitur ab actu non consectitillo,V. g. actuS
fidei a clara Dei visione. Tum etiam, quia in voluntate desiderium specie differt a gat dio, quia desderium est de bono non habito, gaudium vero de bouo possessio : Atqui sim liter actus amaris qui esset assecutio ultimi Gnis , -iecti praesentiam exposceret,nota secas ac gaudium: Ergo specie differret ab acta amoris, qui non esset assecutituis ultimi finis, iubindeque non potest competere amori ex sua ratione indiuiduali, quod sit ultimi finis
Tertia pars quae asserit beatitndirem sor-
52쪽
De Peatuus/ne . 3 malem in .sruitione beatifica non consistere essentialiter, manifesta videtur; nam sicut dein
saerium est de bono abstente & nondum habito, ita fruitio seu delectatio est de bono iam habito & possessos unde non facit sed supponit
finis consecutionem , & ut ait D. Thomas hie
t. q. Delectatio aduenir voluntati , ex homquoi finis est praesens , non gutem . conuerso ex
hoc aliquid fir praesens, quia voluntas delectatur in ipse
Quarta demum pars assirmans beatitudinem formalem essentialiter in clara Dei visione consistere, sequitur ex praecedentibus; si enim talis beatitudo sit unicus actus simplex, & ible nec sit amor , nec fruitio, seu delectatio, necesie est ut sit ipsa Dei visio; nulla enim, praeter iitas datur in beatis operatio, quae ra-- tionem beatitudinis formalis habere possit Unde Augustinus in solitoqiiijs cap. 36. Hoc est plona beatitudo, tota glorificatio hominis, videre faciem Dei fui. Et in Ps. yo. Nescio quid magnum est quod visuri sumus , quando
Deinde,ut supra arguebamus,beatitudo sor- malis est assecutio ultuni finis, alias beatitudianis persectiones radicaliter seu causaliter sol tinens: Sed clara Dei visio habet has duas . conditiones : Ergo in ei beatitudo formali sconsistit essentialiter. Maior patet , minor etiam, quantum ad secundam partem, euidens est ; visis enim beatifica est radix amoris ne cessarii, summae delectationis, omnimodae im- peccabilitatis, aliarumque perfectionum de proprietatum, quae beatitudini connaturaliter cQaden vir, Yt constabit ea dicendis capis
53쪽
y8 , Traadius I. te sequenti . Probatur vero quanthim ad primam. Primo ex Augustino lib. ε3. quaest. 3 s. ubi sic ait : Quid aliud es beate. iuere , nisi
internum aliquid cognoscendo habere e Quibus.
Verbis ape i te docet, claram Dei visionem esse beatitudinis consecutionem. Secundo ex disia serentia quae inter intellectum & voluntatiem peritur, intellectus enim trahit res ad se oeasque sibi prae sentes efficit,uel secundum esse, intelligibile , si cognitio sit rei aut absentis
aut materialis, vel secundum esse entitatiuum,
si cognitio sit obiecti spiritualis intime praesentis , qualis est Deus clare visiis. Voluntas Vero non trahit ad se res , sed poti us fertur in illas, iuxta illud Augustini : Amor meu 3 pon-d smeum , eo feror quocumque ferar . Atqui trahere res ad se, easque sibi facere praesentes,
est eas consequi & possidere L trahi vero est possideri, vel potius impelli in rem amatam: E rgo creatura intellectu lis ast ii itur Deum
per actum intelleinis, non vero peramim Voluntatis. Tertio, cum gratia quae naturam imitatur sit ordinatissima , non debuit eleuare ad maximum praestantistimum munus, qualα
in consecutioe ultimi finis, nisi praestantissimam & persectissimam creaturae rationalis operationem: Sed visio beatifica est per si ctissima operatio creaturae intel lectualis, rem sit participatio maioris excellentiae diuinae, participat enim dii sinum intelligere', quod maiorem exprimit in Deo perfectionem,quam volitio, & alia attributa : Ergo visio beatifica
est vitimi finis assecutio. Hanc rationem in dicat Auzustinus supra citatus, his verbis rio iam rerum si santissimum est quod ας
54쪽
- Potest insiper probari eadem pars hoc dii cursu : Beatitudo consistit essentia liter in ea operatione, quae forma liter, Vel causaliter sa-
tiat, Omnem. appetitum creaturae rationalis,
unde desiderio rum quies appellatur: Sed visio beatifica hoe prantat: Ergo in illa esientialiter consi stit formalis beatitudo. Maior constat ex stupra dictis , minorem vero. susuostendimiis in digi essione quae habeturi Glypeo Theologiae Thomisticae traei. de beatitudine disp. 3. ad finem articuli 2. potestque ureuiter in hunc modum declarari. Quattio sinit praecipua hominum desideria , quibus,
veluti quatuor ventis, omnes Viae humanae turbines excitantur . Primum est desiderium veritatis, commune Cum Angelis; secundum est desiderium vo luptatis, commune cum brutis; terti im desiderium aeterretatis, commune clim
omnibus rebus, quae fugiunt interitum & cor ruptionem quantum possimi. Quartum deo derium dignitatis, &magnitudin is,propriunili ominabus ad vitam voliticam di ciuilemi A qui haec quatitur desideria cumii latissime &perfectissime complentur per visionem beatiscam : Ergo illa statiat omne desiderium creaturae rationalis. Minor probatur, quantum ad singulas partes , dilauri en is per quatuor illa desideria . Et in primis, qllantum ad desiderium veritatis res adeo clara & perspC- , cta est, ut vix probatione indigeat; cum enim quilibet beatus videat Dei essentiam , quae est
ipsa vorius Per euentiam, inqua omnes Veri,
55쪽
vates creatae & increatae eminentissimo modo continentur , manifestum est , illam affluere omni scientia, non solum rerum creatarum, sed etiam attributorum ipsius Creatoris, & v, dere in verbo omnia nostrae fidei mysteria, t tum hoc uniuersum, plures creaturas possibiles& futuras, & denique omnia quae ad illius statum pertinent, ut in Tractam de visione beatia fica ostensiim est. Unde praeclare Gregorius magnus A. dialog. cap. 3 quid s quod ibi
Deinde qtiantum ad desiderium voluptatuieu delectationis, non minus euiden; est illud per vifionem beatificam persecte satiari,
eum iuxta D. Thomam I. a. qu. 3I. art. ad delectationem tria concurrant, nimirum
Potentia cognosicens siue sentiens , obiectum ci conuentia, & vnio cbiecti cum illa;& haec tria in visione beatifica persecti stimo modoxeperiant ur ; nam intellectus a qua ellicitur diaer potentias cognoscititias purior, altior, nobilior,& ut ita dicam vivacior est , sibi deque multo aptior ad cognoscendum ; MDeus, Ut pote primum Verum primavri inte ilia ibile, est altissimum & nobilissimum obie .ctum; atque unio illisis cum intellectu , ita intima est, ut excepta unione hypostatica, maior & intimior dari non possit. Qηare illud est discrimen inter gaudium huius mundi &ya radi si , quod primum, utpote paruum remodicum,dicitur intrare in cor hominis;aliud Vero, utpote immensum & infinitum , humano corde concludi nequit, adeoque melius diaquam ivxxλ
situr homo in illud intrare gaudium ,
illud gaudium in cor hominisintro ire
56쪽
illud Christi Matth. x s. Intra in gaudium Domini tui. Vnde Anselmus in prossit. cap.
26. Non ceto tant m illud gaudium intrabit in gaudentes , sed toti gaudentes intrabunt in gaudium Domini. Tam magnum est de Dest gaudium caelefix patriae , dit non possit conclud. in homine, O ideo homo intrat in gaudium iliaud ine prehensibile , O non intrat gaudium illud in hominem tan quam camirchensum sib
Porro ingens hoc gaudium ex triplici fonte profluit, seu tres praecipnas habet causas: In primis enim gaudent beati de bono diiiino,ac infinita Dei felicitates vera enim amicitia, qualis est charitas , congaudet bonis amici . Secundo gaudent de bono proprio , & de s licitate qua potiuntur , fruendo Deo tanquam bono proprio. Tertio gaudent de bonis & selicitate aliorum Sanctorum, apud quos, Ut ait Gregorius Magnus, Non erit inuidia disparis claritatis , quoniam νegnabis in omnib
Ingens hoc gaudium eleganter delcribit August. de Spiritu c. 6 . his verbis: Ga
dium vero quale aut quantum, ubi tale ct tantum bonum inuenitur λ cor b manum , cor in digenae, ostr inexpertum, erupτ m, imo Obrutum serumnis , quantum gauderes si bis omnibus abundares / InterrVa intima tua, si capere
pusμης gaudium suum de tanta beatitudine sua . Sed certe si quis alius , quem omnino sic t teipsum diligeres , eandem beatitudinem haberer, duplicaretur gaudium tuum , qWi non minur gauderes pro eo , quam pr. xeipse . Si vero, duo. νει tres. veι multo plures h
57쪽
cur te ipsum amare r. Ergo in illa perfecta. εharitate innumerabilium beatorum , Angelo- νum e ' hominum , ubi nullus minus diliger lium , q*am seipsum , erit gaudium innumerab; le . Si ergo cor hominis de tanto suo bono,ia capies gaudium suum , quomodo capa πerit τοι tantorum gaudiorum in illa perfecta felici tale e ubisicut unusquisque plus amabis sine e mparatisve Deum, quam seipsum, O ο--πιes alios ferum, ita magiae gaudebit abse aes enatione de Dei felicitate, quam de fua , Oem
I, I uo per Vis Het in beatificam expletur ,
ne sideratam aeternitatis , illa en .m est celema & immutabilis, nec menstratur tempore, vel
aevo, sed aeternitate , quia principia ad illam concurrentia , nempe lumen gloriae, & essentia diuina , per modum speciei intellectui
deatorum via ita , manent omnino inuariata. Vnde Berna idus serm. zo. in Cantica: IIIa Fq inquit )sent, quia fρrma st i quae turic via detur , nec ullam capiet ex hoc qμod es , fuis
mum per eandem visionem satiatur de Gder Nim magnitudinis , quia per illam beatus ad supremum ma nitiidinis & dignitatis fa- Nigrum evehitur, & non sol tim deiformis sed et lam quodammodo Deus efficitur, iuxta i Pr0phetae, Ego dixi dii sit. Sicut enim Rlbedo unita hommi, illum faeit albedo vni in nomini illimi facit album , calor cali dum. yylentia capientem ; ita euentia diuina per
modum formae intelligibilis intellecitui beati
58쪽
De Beatau dine . Uunita . reddit illum quodammodo Deum , si
non in esse entitatiuo , saltem in esse intentionali& intelligibili; praesertim cum intelle .ctus transeat quodammodo in rem intel l
ctam , & ex intellectu & intelligibili stat
magis Vnum, quam ex materia & forma , ut ait Aristotelis Commentator. Vnde I. Ioan .. 3. dicitur: Cum a paruerit similis ei erimueuia videbimus eum sicuti est . Et Diuus Tho-m s 3. contra Gen o ca iro si .ait quod fecundum bane ruisionem , maxime Deo assimilamura
Ex his constat, omnia hominis desideriae per beate ficam visioncm plenissime & perfe- .ctissime satiari, siubindeque in illa consiste re formalem hominis beatitudinem , quam D. Ioannes Apocal. stib symbolo & figura amoenissimi fluuii eleganter describit, his
verbis e Ostendit mihi fluuium aqκα istendiaeum tanquam crastalliss , procedente de fode Dei se Agni o In medio plateae eius , O ea νtra que parte ' uminis lignu- ωitae asserens fruBus .Huodecim , per mensos singulo.e
kitatem Gentium. Certe ston poterat sub
aptiori symbolo coelestis beatitudo descri hi: etenim fluuius illae aquae vivae, splendens tanquam crystalliis , nihi l aliud est quam cla- ia Dei visio, quae ad instar Iimpidissimi & pt irissimi flumini; totam Dei cimitatem laetificata Flimius ille a sede Dei de Agni procedere dicitur, quia visio beatifica ex Dei potentia , &Christi meritis originem ducit ; vel quia 'audia aeternae beatitudinis , praecipue, ex fruitione Dei unius & trini, & Christi Dei & homini; , pr cedimi , . iuxta illud.
59쪽
-- TraIrtus L. Ioan. Ir. mee est,ita aeterna , ων cognoscant f. solum Deum verum, O quem misisti Iesium Chri- Ammia Praeterea cofestis ille nutrius ex utraque parte amoenissimis arboribus, quae per sin- gulos menses reddunt fructus sium,circumdatu gdicitur;quia Dei visio plura habet adiuncta sibi gaudia, qnae nunquam Veterascunt,sed . notia i shmper apparent. Demum non Diana fruet iis, i sed etiam solia horum arbor uici, dicuntur esse ad sanitatem gentium; quii in caelesti illa beatitudine, nihil est inutile, nihil superfluum, omnia quae ad illam spectant, praetiola sunt, a que utilia,& delectabilia .Ipsa quoque folia Iigni vitae , idest docea corporis g loriosi, ex animae dotibus profluentes, omnem languorem ἀnfirmitatem depellunt, ac perpetuam incor xuptionem & incolamitatem praestant, ut instapatebit, cam de dotibus corporis gloriosi. '
obiicies primo contra primam partem aD tertionis: Formalis beatitudo consistit in per- fectissima coniunctione cum Deo: sed persectior est illa quae sit medijs actibus intellect is ,& voluntatis, visione scit icet & amore, quam i ta quae sit per solum visionem: Ergo beatit do formalis non consistit in unico actu , sed in pluribuS. Respondeo beatitudibem sormaIem non con sistere in persectissima coniunctione cum Deo, absolute & simpliciter,alias deberet consistere, in unione bypostatica sed in perfectissima con-
60쪽
Do Martiniane. 63 iunctione in genere assecutionis: licet autem actus voluntatis addat rationem coniunctionis super actum intellectus: non tamen addit ristionem assecutionis, quia ut silpra ostendimus , actus voluntatis asSecutiuus non est , sed dumtaxat impellens, & inclinans in obiectum vo-
Dices primo: facta assecutiane per actum intellectus, adhuc restat Deus alterius assequibulis: At non nisi per actum voluntatis:Ergo iste non solum addit rationem coniunctionis , sed etiam rationem assecutiosi is . Minor est certa, maior probatur . Per achim intellectus Deus solum tenerar fab ratione veri : Sed asi cuibilis est etiam sub ratione boni, clim prouotic habeat rationcm ultimi finis,de cuius rati ne est quod sit consequibilis a creatura ration ai: Ergo assecuto Deo peractum visionis beatificae,adhuc restat v Iterius assequibilis per amo, rem . Unde Did homas hic qu. q. art. 8.ad 3. ait quod perse aio obaritatis est εἴ diuitatis beariaudiui . q : Oad dilectionem Dei , non autem quoad dilectionem proximi.
Reseondeo negando maiorem, & ad eius probationem, distinguo maiorem: solum tenetur Deus stub ratione veri, ly sub dicente ra- . tionem se malem b qua, concedo maiorem:
rationem quae assecutam,nego maiorem. Similiter d i stiliquo minorem: Deus assequibilis est etiam sub ratione boni, ut ration e Iob qua, nego minorem,Vt ratione qua, concedo minorem
& nego consisqilentiam . Itaque sicut intelI ctus non selum intelligit rationem veri, sed etiam rationem boni, & entis,N omnes forma-- litates quae cuilibet rei pinunc competere,licet