장음표시 사용
331쪽
rum fremitum accessumque terribilem equis inter initia turbatis & viris, Ioviani &. Herculiani occisis beluis paucis cataphractis equitibus acriter restiterunt. Deinde legiones Ioviorum atq; Victorum laborantibus suis ferentes auxilium,s elephantes duos straverunt cum hostium plebe non parva r& in laevo praelio viri periere fortissimi, Iulianus, & Macrobius,& Maximus legionum tribuni, quae tunc primas exercutus obtinebant. Hisq; sepultis ut rerum angustiae permisti ut, prope confinia noctis, cum ad castellum Sumere nomine cito tis passibus tenderemus, iacens Anatolii corpus est agnitum, quod tumultuaria opera terrae mandatum est. Hic & milites s aginta cum palatinis recepimus , quos in munimentum Vaccatum confugi sie retulimus. Sequuto inde die pro captu
locorum aperta in valle castra ponuntur, velut murali ambitu circumclausa, praeter unum eXitum, eundemq; patentem, undique in modum mucronum praeacutis sudibus taxis. Hocque viso, e saltibus nos hostes diversitate telorum, ac verbis
turpibus incestebant, ut perfidos & lectissimi Principis peremptorcs: audierant enim ipsis quoque referentibus trans-zo fugis, rumore iactato incerto,Iulianum telo cecidisse Romano. Auli denique inter haec equitum cunei porta perrupta praetoria prope ipiti in taber noculum Principi, advenire, occvis multis suorum & vulner1tis, Vi repulsi sunt magna . Egressi exinde, proxima nocte Charcham occupavimus, ab locum ideo tutum, quod riparum aggeribus humana manu destructis, ne Saraceni deinceps Assyriam persultarent, nostrorum agmina nullus litante vexabat. Cumq; his Kal. Iuliis stadiis XXX. confecti S, civitatem nomine Dulam adventaremus,fatigatis iumenti S,Vectores corum novissimi pedibus in-SO cedentes, a Saracena multitudine circumsepti protinus inter-inent, ni exsicditiores turmae nostrorum opem laborantibus attulissent. Hos autem Saracenos ideo patiebamur infestos,
quod salaria muneraq; plurima a Iulano ad suntlitudine prae texissi
332쪽
32o AMMIAMI MARCELLINI teriti temporis accipere vetiti, questique apud cum , solum audierant Imperatorem bellicosum M vagitantem ferrum habere,non auruir - In hoc loco Persarum obstinatione tritum est quadriduum.Nam progredientes nos sequebantur crebris lacestitionibus retrahentes: cum staremus ut pugnaturi, gra- dum sensim referentes moris diuturnis cruciabant.Iamquci
ut solent extrema metuentibus etiam ficta placere P fama circumlata fines haud procul limitum essenestrorum, exercitus vociferans immoGeste, dari sibi copiam transeundi Tiagridis flagitabase. Quibus oppositus cum rectoribus Impera- intor, tumentemq; iam canis exortu sideris amnem ostendens, ne se periculosis committerent gurgitibus exorabatis: nandi
imperitos esse complures adserens, utqueadiiciens, hostiales manus hincinde margines superfusi fluminis occupas .. Sed cum haec si e congeminando refragaretur in cassum,
milesque conclamans magno contentionis fragore minar tur extrema,edicit Imperator ut sistatur agmen, & assueti n
re Galli amnem primi omnium penetrarent: ut iis magnirudiane fluentorum adreptis, residuorum pertinacia frangeretur saut si id perfecissent innocui transitus fidentior tentaretur. ΣοElectique sunt ad id negotium habiles,qui maxima prae capi ris numina transmeare in regi ibus nuinis a prima pueriatia sunt instituti: & cum latendi copiam noctiarna quies daret, tanquam e transenna simul emissi, spe citius ripas occupavere contrarias. Persarumq; concultatispluribus Miruncatis,quos loca servare dispositos securitas placido vinxerat somno, emcacis audaciae signum elatis manibus contortisq; spiculis ostendebant. Hoc longe conjecto,ardens ad tranH- tum miles ea mora tantummodo tenebatur, quod utribus Eoaesorum animalium coriis coagmentare pontem architecti Iopromittebant .Quae dum vanis conatibus agitantur, rex S
por & procul absens, & cum prope venisset, raptoratorum perfugarumque veris vocibus docebatur fortia tacta nostro
333쪽
rum, foedas suorum strages, & elephantes, quot nunquam
rex ante meminerat interfectos, eXercitumque Romanum
continuis laboribus induratum, post casum gloriosi rectoris non faluti suae, ut memorabat, consul cre, sed vindictae, dissis cultatemque rerum instantium aut vi storia summa aut morte memorabili finiturum,. Ob quae reputabat multa & formidanda ,: diffusum abunde militem per provinciales levi telliara colligi posse expertus,& sciens populum suum post amissam maximam plebem ultimis terroribus deformatum, simul xo comperiens,in Mesopotamia relictum haud multo minorem
exercitum ,. Quae super omnia hebetarunt eira anXiam mentem, uno parique natatu quingenti viri transgressi tumidum flumen incolumes ustodibusque confossis reliquos consortes suos ad similem fiduciam concitantes. Haec Inter cum n IJ que pontes compaginari paterentur undae torrentes ,& ab-Himptis omnibus quae mandi poterant utilibus, exacto miserabiliter biduo furebat inedia iraq; percitus miles, ferro properans quam fame ignavissimo genere mortis absumi. Erat tamen pro nobis aeternum Dei coelestis numen:& Persae prae-zo ter sperata priores super fundanda pace oratores Surenam& optimatem alium mittunt, animos ipsi quoq; despondentes, quos omnibuS pene praeliis pars Romana superior gravius quanahat indies. Conditiones autem ferebant dissiciles& perplexas, fingenteS humanorum respectu reliquias exeras citus rodire sinere clementissimum regem, quae iubet si impleverit cum primatibus Caesar. Contra hos cum Sallustio praefecto mittitur Arintheus: & dum deliberatur examinatius quid fieri deberet, dies quatuor sunt evoluti inedia cruciabiles M omni supplicio tristiores. Quo temporis spatio ante-3o quam hi mitterentur, sit abusius Princeps paulatim terris hostilibus excessistet, profecto venisset ad praesidia Corduenae, uberis regionis & nostrae, ex eo loco in quo haec agebantur centesimo lapide disparatae.Petebat autem rex obstinatius, ut
334쪽
teriti temporis accipere vetiti, questique apud eum, solum audierant Imperatorem bellicosum & vigilantem ferrum habere,non aurui r - In hoc loco Persarum obstinatione tritum est quadriduum. Nam progredientes nos sequebantur crebris lacessitionibus retrahentes: cum staremus ut pugnaturi, gra- sdum sensim referentes,moris diuturnis eXcruciabant.Iamque
ut solent extrema metuentibus etiam ficta placere P fama circumlata,fines haud procul limitum esse nostrorum, exerincitus vociferans immoaeste, dari sibi copiam transeundi Tugridis flagitabaΡ. Quibus oppositus cum rectoribus Impera- rotor, tumentemq; iam canis exortu sideris amnem ostendens, ne se periculosis committerent gurgitibus exorabat .: nandi imperitos esse complures adserens imulque adiiciens, hostiales manus hincinde margines superfusi fluminis occupasse,. Sed cum haec saepe congeminando refragaretur in cassum, Is
milesque conclamans magno contentionis fragore minar tur extrema,edicit Imperator ut sistatur agmen, & astueti n
re Galli amnem primi omnium penetrarent: ut iis magnimdune fluentorum adreptis, residuorum pertinacia frangeretur 3 aut si id perfecissent innocui, transitus fidentior tentaretur. 2o Electique sunt ad id negotium habiles,qui maXima prae caeteris flumina transmeare in regiqnibus genuinis a prima pueritia sunt instituti:& cum latendi copiam nocturna quies da
Tet, tanquam e transenna simul emissi, spe citius ripas occupaVere contrarias. Persarumq; concultatis pluribus Mirun- 2scatis,quos loca servare dispositos securitas placido vinxerat somno, emcacis audaciae signum elatis manibus contortis θόspiculis ostendebant.Hoc longe conspecto,ardens ad transitum miles ea mora tantummodo tenebatur, quod utribus Eoaesorum animalium coriis coagmentare pontem architecti Sopromitteban .Quae dum vanis conatibus agitantur, rex Supor & procul absens, & cum prope venisici, cXPloratorum crfugarumque veris vocibus docebatur fortia tacta nostro
335쪽
rex ante meminerat interfectos, exercitumque Romanum
continuis laboribus induratum, post casum gloriosi rectoris non faluti suae, ut memorabat, consulere, sed vindictae, dim-s cultatemque rerum instantium aut victoria summa, aut morte memorabili finiturumis. Ob quae reputabat multa & formidanda : diffusum abunde militem per provinciales levi tes
ra colligi posse expertus, M sciens populum suum post amis.
sam maximam plebem ultimis terroribus deformatum, simulio comperiens, in Mesopotamia relictum haud multo minorem
exercitum ,. Quae super omnia hebetarunt eira anxiam mentem, uno parique natatu quingenti viri transgressi tumidum flumen incolumes custodibusque confossis reliquos consortes suos ad similem fiduciam concitantes. Haec inter cum ne- Π que pontes compaginari paterentur undae torrentes ,& absumptis omnibus quae mandi poterant utilibus, exacto missrabiliter biduo furebat inedia iraq, percitus miles, ferro properans quam fame ignavissimo gonere mortis absumi. Erat tamen pro nobis aeternum Dei coelestis numen:& Pers epra zo ter sperata priores super fundanda pace oratores Surenam& optimatem alium mittunt, animos ipsi quoq; despondei tes, quos omnibus pene praeliis pars Romana superior gravius quas labat indies. Conditiones autem ferebant difficiles& perpl as, fingentes humanorum respectu reliquias cXeras citus rodire sinere clementissimum regem, quae iubet si impleverit cum primatibus Caesar. Contra hos cum Sallustio praefecto mittitur Arintheus: & dum deliberatur examinatius quid fieri deberet, dies quatuor sunt evoluti inedia cruciabiles,& omni supplicio tristiores. Quo temporis spatio ante 3O quam hi mitterentur, si abusus Princeps paulatim terris hostilibus excessistet, profecto venisset ad praesidia Corduenae, uberis regionis A nCstrae, ex eo loco in quo haec agebantur cent uno lapide disparatae.Petebat autem rex obstinatius, ut
336쪽
ipie aiebat, sua dudum a Maximiano erepta, ut docebat a tem negotium, pro redemptione nostra, quinque regiones Transtigritanas: Arzanenam, & Moxoenam,& Zabdicenam, itidemque Rehimenam, & Corduenam cum castellis quindecim, & Nisibini,& Singaram, & castra Maurorum, smunimentum perquam oportunum. Et cum pugnari decies expediret,ne horum quidquam dederetur, adulatorum glo-Dus instabat timido Principi,Procopii metuendum subserens nomenis: eumque adfirmans, nisi rediret, cognito Iuliani
teritu cum intacto milite quem regebat,nΟUas res nullo I MILI
tente facile moliturum. Hac perniciosa verborum ille adsidu-ate nimia succensus, sine cunctatione tradidit omnia quae petebantur: dissicile hoc adeptus ut Nisibis & Singara sine inco- transirent in iuraΡersarum, a munimentis vero alienandis reverti ad nostra praesidia & Romana permitterentur. Quibus exitiale aliud accessit&impium,ne post haec ita composita Arsaci poscenti contra Persas ferretur auxilium, amico nobis semper & fido. Quod ratione gemina cogitatum est: ut puniretur nomo,qui Chiliocomum mandato vastaverat Principis, Mut remaneret occasio,per quam subinde licenter in- a teretur Armenia . Vnde postea contigit,ut vivus capereidem Arsaces ,& Armeniae maximum latus Medis conterminans,& Artaxata inter dissensiones & turbamenta r perent Parthi. Quo ignobili decreto firmato, ne quid committeretur per inducias contrarium pactis, obsidatus specie asviri celebres altrinsecus dantur, Nevita &Victor ex parte nostrorum,& Mellobaudes, insignium numerorum tribuni: ex parte vero diversa Bineses e numero nobilium optima tum,iresqne alii satrapae non obscuri. Foederata itaque pace annorum triginta, eaque iurisiurandi religionibus consecra- 3 reversi itineribus aliis, quoniam loca contigua flumini ut confragosa vitabantur 6 aspera, potus inopia premebamur&cibi. Et pax specie humanitatis indulta, in perniciem est Vasa
337쪽
versa multorunio: qui fame adusque spiritum lacerati postremum, ideoque latenter progressi, aut imperitia nandi gurgite fluminis absorbebantur:aut si undarum vi superata venirent ad ripas, a Saracenis vel Persis squos, ut diximus paulos ante, exturbavere Germani caedebantur ut pecora, vel longius amandati sunt venundandi. Ubi vero transeundi amnis aperte signum dedere buccinae concrepantes, immane quo quantoque ardore temere rapiendo momenta periculorum, semet quisque reliquis omnibus anteponens, vitare multa tam terribilia festinabat: & pars cratibus temere teXtis iumenta retinentes hinc de natantia,alii supersidentes utribus, quidam diversa in necessitatis abrupto versantes, undarum occursantium fluctiis obliquis meatibus penetrabant . Imperator ipse brevibus lembis, quos post cxustam clancin docui-Is mus remansisse, cum pauciS transvectus, eadem navigia ultro citroque discurrere statuit, dum omnes conVeheremur. Tandemque universi praeter mersos ad ulteriores venimus margines,favore superi numinis, discrimine per difficiles casus extracti. Dum nos pendentium aerumnarum Opprimit ti-2 o mor, compertum est procursatorum indicio, Persas pontem
iungere procul e nostro conspectu, ut post firmatam paceni& foedera sopitis belli turbinibus, incuriosius gradientes aegros,& animalia peterent diu defatigata: verum cum se proditos advel tinentia conatu nefario destiterunt . Hac etiamas suspicione iam liberi properantesque itineribus magnis prope Hatram Venimus,uetus opp dum in media solitudine positum olimque desertum, quod eruendum adorti tempori Dus variis Traianus & Severus principcs bellicos, cum exercitibus pene deleti sunt, ut in eorum actibus has quoque digessu 3Q mus partes. Vnde cognito per porrectam planiciem adusque lapiciem septuagesimum in regionibus aridis nec aquam timveniri posse praeter falsam & foetidam, nec ad victum aliquid nisi abrotanum,& absinthium,& dracontion, aliaque herba-
338쪽
rum genera tristissima, vasa quae portabantur aquis impleta
sunt dulcibus:& mactatis camelis iumentisque aliis, alimenta quaesita sunt licet noxia . Et via sex dierum emensa, cum ne gramina quidem invenirentur, solatia necessitatis extremar, dux Melopotamiae Cassianus, & tribunus Mauricius prudem ob hoc miniis, ad Ur nomine Persicum Venere castetitum,cibos ferentes ex his, quos relictus cum Procopio & Sebastiano exercitus parcius victitans conservarat. Hinc Procopius alter notarius, & Memoridus militaris tribunus, ad tractus Illyricos mittuntur & Galliarurn, nuntiaturi Iuliani mortem,&Iovianum post eius obitum ad culmen augustum evectum. Quibus mandaverat Princeps, ut Lucillianum si cerum suum, post depositum militiae munus digressiim ad otium, morantemque eo tempore apud Sirmium ,oblatis magisterii equitum & peditum codicillis, quos iisdem tradiderat,
properare Mediolanum urgerent, res firmaturum ancipites:
α quod magis metuebatur, si casias quidam novi exurgerent Opponendum. Quibus secretiores addiderat litteras, Lucillianum itidem monens,ut quosdam lectos exploratae industriae fideique duceret secum: adminiculis eorum usurus pro inci- δοῦ dentium captu negotiorum. Prudentiq; consilio Malarichum ex familiaribus negotiis agentem etiam tum in Italia, missis inlignibus Iovino iussit succedere armorum magistro per Gallias gemina utilitate praespeculata: ut& dux meriti celsioris ideoque fusi ectus abiret e medio, & homo inferioris , ei ad sublimiora provectus autoris sui nutantem adhuc statum studio fundaret ingenti. Iussum est autem ad implenda haec perrecturis extollere seriem gestorum in melius,&Iu- mores quaqua irent breves diffundere, concinentes procinetum Parthicum exitu prospero terminatum: additisque festi- 3 o. nando itineri noctibus provinciarum militiaeque rectoribus insinuare novi Principis scripta, omniumq; sententiis occultius sciscitatis romeare velociter cum Iesponsis, ut comperto quid
339쪽
quid in longinquis agatur, principatus roborandi matura
consilia quaerantur & cauta. Hos tabellarios fama praegrediaens,index u istium casuum velocissime per provincias volitabat:& gentes,maximeque omnium Nisibenos,acerbo dolores perculsit,cum urbem Sapori deditam comperisscnita: cuiuSiram metuebat & simultates,recolentes quae assidue pertulerit funera, cam saepius oppugnare conatus.Constabat enim orbem Eoum in ditionem potuiste transire Persidis, nisi haec civitas habili situ & moenium magnitudine restitisset . Muxo seri tamen licet maiore venturi pavore constringerentur, spe tamen sustentari potuerunt eximata: hac scilicet, quod vel suopte motu, vel exoratus eorum precibus Imperator eodem statu retinebit urbem, Orientis firmissimum claustrumo. Dum gestorum seriern ubique rumores di undi-
tant varii, in exercitu absumptis commeatibus paucis, quos advectos praediximus, in corpora sua necessitas erat humana Uertenda, ni iumentorum caro caesorum aliquatenus perduras letia: unde emetum est, ut & armorum pleraque proiicerentur &sarcinarumo. Adeo enim atroci tabuimus zo fame, ut si usquam modius unus farinae fuisset repertus quod raro contigerat)aureis decem mutaretur ut muluS.
Profecti exinde Thisalphata venimus, ubi Sebastianus a que Procopius cum tribunis principusque militum sibi ad tuendam Mesopotamiam commisiorum, ut poscebat solen-23 nuas, Occurrerunt , & sequebantur benigne suscepti. Post quae itinere festinato Nisibi cupide visa, eatra urbcin stativa castra posuit Princeps: rogatusque enixe precante multiplici plebe, ut ingressus palatium more succederet Principum, pertinaciter a cluctatus est, erubescens agente se intra muros, 3Q urbem inexpugnabilem iratis hostibus tradi. Ibi tunc Vespera tenebrante, raptus a coena Iovianus, primus inter notaruos omnes, quem in obsidione civitatis MaioZamalchae per
cuniculum docuimus evasule cum aliis, luctusque devium ad. Ss 3 locum
340쪽
ns AMMIANI MARCELLINI locum,& praeceps actus in puteum siccum, obrutus est saxorum multitudine superiecta: hanc profecto ob causam, quod Iuliano perempto,ipse quoq, nominatus a paucis ut imperio dignus, nec post creatum Iovianum egit modeste: sed lusur- rans supernegotio quaedam audiebatur, invitabatq; ad convivia urbinde militares. Postridie Bineses unus ex Persis, quem inter alios excellere diximus, mandata regis complere festinans, promissa flagitabat instanter: & Principe permittente Romano civitatem ingressus,gentis suae signum ab arce
extulit, commigrationem e patria civibus nuncians luctuo- rofamis. Et Vertere solum eXtemplo omnes praecepti manus tendentes orabant, ne imponeretur sibi necessitas abscedendi, ad defendendos penates se solos sufficere sine alimentis publicis adfirmantes & milite, satis confisi adfuturam iustitiam pro genitali sede dimicaturis, ut experti sunt saepeo. Et haec quidem suppliciter ordo& populus precabatur, sed ventis
loquebantur incassum,Imperatore, ut fingebat alia metuens,
periurii piacula declinanteo, Tum Sabinus fortuna & genere inter municipes clarus, ore volubili replicabat, Constantium immani cruciescente bellorum materia superatum a Persis in- zoterdum, deductumque postremo per fugam cum paucis ad Hibitam stationem intutam, panis frusto vixisse precario, ab
anu quadam agresti porrecto,nihil tamen ad diem perdidisse
supremum. Et Iovianum inter exordia principatus provinciarum muro cessisse, cuius obiice iam inde a vetustate innoxiae permanseruulta. Cumque nihil promoveretur, iurisiurandi religionem Principe destinatius praetendente: cum oblatam ei coronam aliquamdiu recusans coactus deni que sus. cepisset, Sylvanus quidam causarum defensor confidentius
exclamans, inquit, Jmperator a civitatibus residus coroneris. 3o Quo verbo exasperatus intra triduum omnes iussit excedere moenibus, detestantes rerum praesentium statuim. Appositis
itaque compulsoribus, mortem si qui distulerint egredi minio tantibus,