Galeni Omnia quae extant in Latinum sermonem conuersa. Quibus post summam antea diligentiam multum nunc quoque splendoris accessit, quod loca quamplurima ex emendatorum exemplarium grecorum collatione et illustrata fuerint & castigata ex tertia Iunta

발행: 1556년

분량: 389페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

modicae caliditatis partium insta septum transierim, respirationem in inagninidium ac densi Etatem eleuare non queanta , 'Ex aluiuot locu Hip.monstratur ipsum dcclarasset ritus densi coniugationes. c A P. 6.

ATqa via quidem inuentionis quaesitorum circa primas dii serentias haec est. Verum demonstrationcm et quandam ad sernionem apponere necessarium est. Nunc.n.ψ non impossibile est,hanc sententiam Hippocratem usurpassc,ostensum est. Demoni trabitur aute consequenter

i, penitus hoc modo habet. Cur.n.tadem in utrism morborii popularium libris secundo ac sexto, has duas spirandi dissicultatis differentias primas omnium di itinMere reperitur priorem ad paruum ec densum spiritum, alteram vero densum dc magnum: in proposito aute praenotionum libro ipsas ignorare videtur, supra hoc q, postea statim scribat rarum di magnum tarum igitur 8c magnum spiritum nouit,densum vero S paruum ignorat Et sane etiamsi quisu eorum ubus animus in peiorem partem inclinat,diccre queat,q, quinam sit densus ac paruus spiritus, cogniscere quidem Hippocrates potucrit:quae vero sit assedito,quae ipsum essiciat,non potuerit cinoscere. At certe cum dicat,Densus spiritus dolorem significat,aut inflammationem in locis super septum transuersum. lam fit m& aflectiones Bibat,& neutram relinquat.Immo 5c eundem ordinem ostedit, 'hicin etiam in duobus morborum popularium libris secit.Perspicuum iram est Q Fdenso Sc paruo Golorem,dense vero Ac magno inflammatione coniungat.Nem enim dicere licet,

ci, in popularium quidem morboru libris duobus,parui & densi,& magni ac densi spiritus mcntionem fecit, in aliis vero nusu. Nam 8c in illis ipsis saepe, & in libro de diaeta seu viZtu in in is acutis,quem etiam de ptisana inscribunt,statim in principio libri, non tantum huiusmodi dissictilis spirationis speciem palam nominat, sed & ipsam asse monem in qua fit,& modum ipsius iuxta

quem laedere solet. Atqui nullus corum qui cae contentionis studio multos Hippocratis libro velut non genuinos rescindunt: hunc librum dctruncare ac Hippocrati auferre ausus est. Equidequae in fine sunt post balnei usum, pleriq3 tollunt: quae vero eousin habentur, inneS conseruant. ni igitur non selum in hoc libro demonstrabimus,sed etiam in aliis similiter inuenitur,cl, tum dis ferentias, tum affectiones densi spiritus cognoscat, quid adhuc deesse videbitur ad demonstrati

nem Si vcro etiam in ipso prsnotionum libro paulo inserius inueniri potest,quὀd oc differentias non ignoret,& assicetiones ipsas sciat, nonne credes adhuc amplius id quod propositum est satis

esse demonstratum ' At vero quod haec ita habeant, neq; mentiamur, ex ipsis Ucinis Videre licet. Incipiam autem a libro de victu in morbis acutis. In hoc libro statim in principio, de morbis cir ca pulmonem ac uioracem verba faciens, hoc modo ait: Quibuscun* enim cibus statim conclu- Gius est,si quis non subeuacuatis sorbitionem praebeat, dolorem praesentem utim exacerbauerit,oc non praesentem statim induxerit,& spiritus densior reddetur. intus autem hic est, resiccat eniim

pulmonem: dc ilia, ac pectinem , 5c septum transuersum dolore latigat. In hoc sermone primum uidem, quὀd propter dolorem densus fit spiritus ostendit, nobis opinor relinquens meditam

una generationis modum, quem in primo horum commentariorum me dissoluisse inmisine puto. Qtiemadmodum enim dolentibus cruribus,multum progredi nequimus: eodem modo, ubi quoddam organum ex his quae in respirationibus mouentur doluerit, partim respirare cret-mur,& citius desistere cupimus. Quando enim simul cum temporis respirationis longitudine extenditur dolor, qui citius cohibet motum respiratoriorum organorum, citius dolore liberatur. Vcrum quanto citius quam oportuit cohibetur, tanto ipsum animal deseditiosius inspiratione

participauit. Quemadmodum igitur si quis pauciores cibos quam ex usu sit accipiat,hic cito aliorum ciborum opus habebit: sic u quis minus suam ex usu est insipirauerit, hic citius inspiratione indigebit, & in hoc spiritum ipsum densari continget. Quo enim tempore inter actiones medio

organa respirationis cessantia requierunt,co ip nunc requiescere animal non permittit: tanquaenim singulas respirationes defeetuose respirans,semper etiam magis prope ad sutacationem ac- Hcedit.Huius autem ipsius affecitionis timore, citius respirare urgetur,& respirationis organaciatius quam oportet mouet, non permittens ipsis quiescere, in quantum quiescebant, quando se cundum naturam habebant. Quando igitur Hippocrates ob dolorem, spiritum densiorem fieri dici videtur autem per mediam paruitatem densitas ipsa generari. omnibus sane manifestinocst,quia etiam paruitatem nouit. Quis enim tertium a mimo nosse caueat, si medium ignores ct pcesertim si ipsum tertio generationis causa existat c Et sine paululum progressus, iplis suis propriis vobis aperte, paruitatem densitatis causam et se tradit, sic scribens: Etenim 'ipsum sputum intra retentum prohibet quidem syritum intra serri, cogit autem cito extra serri dic alteram ruitus Causam docet generationis densi spiritus, appellaui autem ipsam in funerioribus sermonibus respiratoriorum organorum coaretationem. Quod igitur in dolore nobis intelligendum

relinquebat, hoc ipsum hic ipse exposuit. Quid est autem hoc ipsum Multo, inquit, sputo

circa arterias, pulmonis videlicet, contento, oc spiritus ipsius regionem praeoccupante,spiritus

circa inspirationis actionem intra accedere prohibetur. Numisitur aliud quid est u parua inspia ratio id quod nunc diciture Non cerae,si quidem iuxta copiam liabstantiae quae inspiratur,magni tudinem respirationis metiri oportet, velut in primo libro est demonstratum: verum si 'ob aliam

quandam

142쪽

l bretortilis.

rate

em ingraeos Gemplaribus sit uviosus. M'. Memn muscemo

tur. Prae rea

Calaberita in tu . Primo qua de intriadi quae ti- xat in dolore iacit id maniseia ea spissum. n. um per alique ouum existenum iritu.Os sciem dixit nen propter dolo

se est in in

venter ut et diser vertat.

quandam causam cogi spiritiim cito extra ferrit dicit,lob inspirationis paruitatem. Non est aute i, hoc dicamus,)eum ipsa diei ionis series sic habeat : Etenim ipsum sputum intra retentum pro hibet quidem spiritum intra ferri, cogit aute cito extra iem. Propterea enim Q latione spiritus ad interna priuatum est animal, quies re non permittit,ut quod de suilocatione periclitetur, & in hoc densus spiritus generatur. t Neq; enim conuenit ipsas nominum syllabas audire velle, cum integri sermones perspicue dicantur: ne laliud quiddam cise putare,ci id ad expirationem concitari, i dense respirare:5 aliud quiddam, prohiberi insipirationem susscieter sol, u paruam elle respirationem.Verum hic quide ipse Hipi vcrates manifeste exposuit,quomodo in detento sputo densus fit spiritus,per mediam paruitate. In dolore vero reliquit,ut opinor, propterea in multis locis ipse dixerit,a mones organorum a dolore impediri, cum pollimus nos etiamsi ex illo n5 au. diamus,ex manifeste apparentibus inuenire. Supra hoc igitur ψ ambo haec nos manifeste in hoc sermone docet, Q di dolor,& locorum coarctivo, paruam em cientia respirationem, statim etiam densis, reddunt amplius di hoc edocet, et non hae bolum sum densi spiritus causae. t Primum qui demineo Q dicit Diei uest autem sic in dolore ipsum. Hoc manifestum facit,*ob aliam caulinia spiritus iam densus eximi I,densiore fieri dicens obdolorem, tanu ut opinor di hic nos ratiocinari possimus,sebrilem caliditatem ipsum omnino densum es licere.Secundὀaut in eo q, dicit: A den s. 5c multo spiritu, velut iam dicium cst,sputum crudo modo viscosum redditum, ascensim 5c exitum seri prohibet. Densi enim spiritus dolor causa es h multi autem non hic, d calor febrilis. Caeterum hic valde manifeste,non magni spiritus dixit,sed multi. Magnus enim quantitate circa singulas respirationes iudicatur. Multum vero possibile est aliqsi ex multis paruis coaceruari Scapparet sane hoc manifeste fieri in pleuriticis, qui magnum quidem spiritum semel ducere ob d lorem non pollunt,quis pluriaere ob febrem opus haberant ob continuitate vero aetionis, ua leni multitudinem spiritus magnis respirationibus coace fuant. Mentiri Paucae magnae, trocmultae paruae pol sunt dem modo θc in permneumonicis multoudem spiritu opus est, verum oblocorum coarctationem parum inspiratur.latiam illa igitur densitas multas paruas respiratio. nes esticiens,ia aequalitatem cum paucis Ac niagnis reduit. Nomina ipsi difficilium resti uicinum, m densit iritus coniugationes,

NVm i t indigebimus adhuc inquisiitione syllabaru ipsorum nominu in hoc libro conscii

piam sic consequenter de parua oc magna respiratione,non talenti rebus ipsis adeo mani seste ostensis r Atqui hoc non erat qlitum,an Hippocrates paruae ac magnae respirationis nomen noscat. reperit. n. tum in morborum popularium libris scriptu, tum ruitus in pnotionii libro,ubi inquiti Aiagnus spiritus&n multum ti s desiipietia significat. Veritan duplice nouit densum spiaritum & alteria ipsoru a dolore fieri dicat, alter u a caliditate multa in respiratorijs organis coacer tiara. Dando igitur haec demonstrata sunt, si cruacaneum est adlaue audire desiderare nominu syllabas.Quandoquidem 5c secundu hunc ipsum, luem in pnotionibus dixit sermonem de desii pientia, cuipiam dicere licci,non rarum Sc magi tu dic tum cise spiritu qui ipsam desipientiam in dicet,& dieiicitione proferre hoc modo habentem Spiritus magnus & n multum ti s desipientci significat. tanum no idem sit,aut rarum dicer aut per multu ips,aut Q nos nunc nomina venemur,ec non res ipsas quaeramus. Caeterum qii sane quidam in im ad rem adsequedam rudes sum, ut etia ipsa nomina audire velint, reuocabimus et ipsis in memoriam duas quasdam di stiones, ipso de vicitu in morbis acutis libro sic liabentes: Spiritus Ofiendens in sursum latione densus aut magnus. Hic quidem habes,siviti idem desideras,nomen ipsum magnus.Rursus autem et paruus, ubi ait Et spiritus paruus & reuulsio spiritus densa ac violenta accedit. Rursum aut in ipso pno tionum libro dissiculter serre morbum inquit,& spiritum magnum ac densum esse. Hunc quide initur palam ipso nomine prolato,magnum S densum scripsit. Paruum veHS densum ruttiis in Iermone de angitis,ubi ait:.Plurimumq3 dolore exhibet orthopnoeam,hoc est re si a spiratione. Quirit enim in orthopnccis paruus&densus fiat spiritus, ob mari itatione respirationis organo

rum haud scio anquisii ignoret. Atqui etiamsi talia ab ipso Hippocrate discere velimus,in libroruidem de vieiu in morbis acutis, in verbis quae paulὀame adscripsi, docuit nos quo paruus&ensus spiritus fiat, iuxta sputorum cohibitione. In libro vero de aleticulis statim in principio se monis de spina dorsi enarrans luxationes in posteriorem partem, in locis supra septum transire sum, ex tumoribus aut morbis factas a nacuo ait: opinor. n. pstabilivsee ut totus sermo ipsius adscribat. Quibus supra septii transuersum fuerit in posteriore partem luxatio, hic di coit e non volunt in latitudine auueri, sed in anteriorem partem,& pectus acutum fit, sed non latum ipsiq3dim culter spirantes sunt,& sterior 6si. Minorem enim amplitudinem habent Uentriculi spiritii suscipientes emittem auam ξc cogunt circa magnum veteticulum,collum habere in ante i rem partem luxatum, Ut ne pronum ut ipsiis caput. Coaretationem igitur multam Lucibus hoc exhinei,cui accedit Q ad internam partem repit. Nam & rediis natura dissicilem respirationem hoc os exhibet, si intro repat donec reprellum fuerit. Oblianc igitur rem huiusmodi homines eminentis gutturis magis apparent v viiii. Tuberculosiq; Ut plurimu tales circa pulmonem sunt, ex duris

143쪽

ex dinis tuberculis ac crudis Etenim occaso luxationis in posteriorem partem,& distentio, plu- Erimis ob eiusmodi collectiones fiunt,quibus sane vicini nerui csimumcauerim. hi hoc totos one luxationem in posteriorem partem ob tubercula in pulmone cruda 5c dura fieri dicit dis scutitatem vero respirationis ob coarclationem locorum : appellauit aut huiusmodi ipsius disteretiam sienorosam. At veria in libro de vieiu in morbis acutis, quando eorum quibus in paruitatem ocdentitatem respiratio vertitur meminit,etiam hoc ipsum Oithopnorae nomen appotuit,re Iiertere ipsos dixit.Quare etiam cum in libro praenotionum de angina narrans ducit, Plurimum l3 dolore exhibent 8c orthopnceam. non aliam quandam dissicilis respirationis speciem si partia 5c densam sic appellauit.Omnes .n.qui obe relationem non sussicienter inspirare possimi de sustacatione

periclitatiar si decubant Δ ob hoc tum thoracem totum, tum collum, rectum habere eos oportet, utpote cum non paruum auxiliu ipsis ex huiusmodi figura accedat. Ampliora enim simulq; longiora omnia respirationis organa fiunt, partim quidem per rectam figuram in dire mam extenta, partim vero minus in sese concidere prohibita 8c impedita. Manifestum est aut etiam ipsum Hiin Pocratem,sic ut nos nunc dicimus,de ipsis statuere ac pronunciare.per haec verba ex libro de arti

culis iam ante relata Ipsiq; dissiculter spirantes fiunt re sterior Osi. Minorem enim amplitudinem habent ventriculi spiritum suscipientes Θc emittentes. Omnibus igitur qui ob coaretationem l Fcorum seu organorum dissiculter respirant,etiam paruus sit spiritus,5 ex necessitate sequuntur duo symptomata sule accestaria mala,sterior osa videlicet respirationis species,quae sane a appellatur.& paulo ante dicta orthopnoea siue spiratio redita Et sane velut de industio ipsa diue caiis,alterum in praenotionum libro scribit, perniciosis anginis ipsum adesse dicens alterum vero in libro de articulis. Inpraenotionum quidem libro,orthopnoeam, in libro vero de articulis, sterio rosam respirationem .l'3πό in libro de Michi in morbis acuti ambo in idem coegit Hipp tes, sic scribens yartim vero ab orthopncea re steriore suffocati. Quod.n.in libro de articulis lud hoc in locose os nominauit. Vtitur aut oc alibi in suis scriptis utrist nominibus velut idem indicare potentibus. Qia quidem igitur adeo ditiqeter in libro de vii tu in acutis morbi de omni densi spiritus generatione enarraui mihil miru est si caput tm oc summam totius sermonis in praenotionum libro conscii psit.Quia vero ora exacte trad derit de spiritii denso, nihil amplius opus

habeo pluribus ostendere,verum ubi hoc solu in memoriam reduxero,*aut ob dolorem, aut locorum coaretationem, aut caliditatis multitudine, densus fit spiritus deinceps totum sermonem ipsitus Hippocratis adscriba hoc modo habentem: Quibuscun*.n. cibus statim c6clusus est,sius non subeuacuatis sorbitionem prie at dolorem pruentem utim exacerbauerit, non presente Gstitim induxerit,& spiritus densior reddetur. Malus aute hic est,resccat enim pulmonem: ilia, ac et inem,ac septum transuersum dolore ni t. At vero amplius dolore lateris continenter crastente,& ad calfacitoria non remittent Mac sputo non exeunte,sed θc crudo ac viscoso pe net siquis dolorem non soluat,aut aluum emolliendo aut venam secando,utru tandem ex his contulerit,uerum ptisanas sic habentibus exhibeat, horum repentina mors continget. Ob has igitur causas, at malias huiusmodi adhuc amplius, hi qui tora ptisana utuntur, septimo die aut et citius moriuntur,partim ridem mente moti,partim reres ab orthopncea ac steriore suffocati ales vero veteres syderatos esse putabat ob hoc maxime, non minus aut oect mortuorum latus liuidsi reporitur, similitudine quada ad plagam Cuius rei causa est,crante solutum dolore moriunturi cito. n.

anheloli fiut. A denso vero ac multo spirituζvelut iam dictum est, sputum crudo modo viscosum redditum ascensum oc exitu fieri prohibet, sed steriore facit,in cartilamnosis pulmonis partibus detentum,& cu ad hoc res ipsa peruenerit, mortale ut plurimu existit. Etenim ipsum sputu intra retentum prohibet adem spiritum intra serti cogit aut citd extra ferri, alip sic ad nniciem mutuo sese aiiligunt. Sputum enim retentum, spiritu densum ficiti spiritus vero densus,viscosum siputu facit ac lubricum fieri Selabi impedit. Siquis hanc dicitionem dii senti animaduersionem ani Hmum adsumat,ipsamq; saepe relegat,spero meide facile eumpersuarum iri ex his quae dicta sunt Quod enim non magna sapientia indigeat densi spiritus in suas disserentias sectio,&q, ipsam inserite in hoc libro antea conscripserat, ob id sane in praenotionibus valde breuiter perstrinxit, tu qui iam ad scientes rem omnem,uelut compendium quoddam sermonis faciat.

omissa dupino triste. CAP. s. TRes quidem igitur iam nobis coniugationes dissicilium respirationum inuentae suntari in

autem adhuc quarta, in qua paruus & rarus si spiritus. Cur igitur tandem ipsa relicta, frigidam expirationem lcripsit. An quω non alia est parua simulq3 rara, alia vero rigida Ma stum autem hoc est. Contrariam olim ipsi magnam 5c densam, ex immoderato Dore in respiaratoriis organis coaccruato generari demonmauimus. Neces ὀ igitur parua& rara his ipsis Orminis perfrigeratis erit. Et sane duo nobis dubia soluta sunt, nempe quod ne quarta dissicilis re irationis coniugatio parma videlicet & rara, residia sit, neq; item calida. Calidam enim in altera densi spiritus parte, quae a principio relata est, compreheniam habebimus: eadem est enim cum densa o magna: raram veta& paruam in seu da, nam rara di parma a frigida nihil differt. Cur

144쪽

liber tertIus.

A Curi tur tandem non raram re paruam, sed si idam ipsam in psit Quid primum quidem ab

euidentiore accessione ipsis, ostendere voluit, deinde quo Mederet caulam ob quam ipsam peraniciosam dicit,&tertiὀψsicu lenime nos intest edturos esse suspicatus est,eandem hanc nihil arara& parua differre,&contrariam ipti calidam nihil dili eri ei censa S magna. Frigidus enim spiritus omnino rarus est & paruus,velut etiam in secundo ostensum est libro.Densum aut 5 magnum,cum qui inflamationem respiratoriorum organorum indicat haudquasi quis dixerit,nisi etiam calidus emerim. At ver ὀ& in eo quod apponit ad solist frigidum spiritum, si, valde iam pemniciosus est,inamsesie ostendit quam sententiam de priori biis tribus respirandi diis cultatibus haheat. Siquidem. n.& ex illis aliquam perniciosam putasset, omnino uti adscripsisset. Num igitextra ciculum ipsas esse opinatus est nequau,sed non quidem perniciosas, non in extra periculum Perfrigerari .n .respiriuortis organis palam perniciosum est,cum istic sene cor situm sit, quod principium A sente insiti caloris elle scimus.Verum uill rationem multam ei se in ipsis,aut do lorem, ut desipientiam,no omnino perniciosum est Eiusmodi.n. caliditas in multis acutis febri hus coincidit quot autem Nubus morbis dolor adsit , pro ductium est. At vero ipse desipientia non necessari ὀ perniciosa est. Quo vero ita de ipsis sentiat manifeste ossiendit per conssequetem B dicitionem ubi in iiiit Facilem vero spirationem valde magnam vim ad salute trabere putandum est in omnibus acutis morbis,qui cu febribus sunt,ec in quadraginta diebus iudicantur. Si n. magnam vim ad salutem liabere putauit sacilem spirationem certe non ext Nericulum semper, difficiles spirationes opinatus est. Quare aliae quidem omnes respirandi di Hacultates lioc solum habent, q, no extra periculum sint postrema autem omnium relata, supra hocm N periculosa peniciosa non procul a morte hominem este anni meiat: ob id igitur non simpliciter perniciosam ipsum esse dixit sed etiam,valde app'suit .Et neq; hoc rursus contentus, intulit lana, tanu propin quam mortem sola haec spirandi diui cultas annunciet. Adeo. n. perniciosa est,ut mihi videatur,inneq; quicu de ipsa scripsisset Hippocrates,nisii omnem modum de respirandi dii sicultatibus rec sere voluisset.Qua . n.iam morientibus hunt,ea nullum magnum monacia tum in praenotionibus habent.Eii autem bonorum medicorum opus, non qu.ae idiotis iam apparent praesagire, sed quae ipsos latent,& cum nihil mali aeger habere putetur, apparent.Verum cum omnes ex ordine diss-cilis spirationis species scribere vellet, videtur mihi etiam huius meminisse, oc amplius adhuc propter magnae S densae oppositionem .PI, c igitur tandem hic finem habeant

CVr uitii r nihil in ptiminionum libro de dissicit Irate respirationis inaequali scripsit quavis cognoscat ipsam non solum in secudo & sexto morborum popularium, sed etiam in primo

ac tertio,S amplius in libro de victu in morbis acutis,& aphorismis,de aliis multis scriptorii suo: rum locis. in secundo.m& sexto morborum popularium,iux taescriptam ductionem meminit ipsius,ubi ait: pla intra reuocatio velut superinspirantibus. Et amplius in secundo morborum popularium,ubi enarratqi uel Iciae acciderimi,Spiritus intra duplicabatur,adscripsit. Hoc.n.nihil dissere ab eo quod dixit,dupla intra reuocatio velut superinspirantibus. In sexto vero, Si vero spiritus intus relinquatur,ait. Nam & hoc idem est cum eo quod in libro de vicitu in acutis dixit: dipiritus ostendens in sursum IMione.Quemadmodu.n .udam inspirantes non semel hoc faciunt, sed per cessationem ipsam actione dissecant,similiter ut pueri eiulantes sic etiam expirates. in re in his quae in eodem libro post scivionem de balneis habentur, spirituum protensiones dixit, actionem disse stam ostendens. In primo vero morborum popularium in Philisto hoc modo ait: Huic spiritus ad finem velut reuocaio.Similiter.im ἔ,dupla intra reuocatio etiam hic dictum est, reuocato. Rursus autem in Dromadae uxore: Spiritus rarus,magnus,statim reuulsus,inquit, D&hoeli militer dictum est. In aphorismis vero etiam quid significet huiusmodi spicinis edocet, sic sciubens: In febribus spiritus ostendens,malus: conuulsionem enim significat. Secundum m. tionem igitur in morborum popularium loco paulo ante citato, Dromad, uxorem conuulsam mortuam cile dicit, in qua praedixerat: Spiritum magnum, arum, statim reuulsum. Vbi sane dc maxime mirari licet, quomodo utracydimcilis spirationis species, propriam ipsius ameelionem indicauit Non.n. solii conuulsa est haec muliercula,sed etiam delirauit, ut quae non solum propria eonuultionibus spirandi difficultatem haberet,sed etiam eam quae est desipientiae. Quare Q hanc inaequalem respirationis difficultatem Plippocrates nouerit, niani seste est demonstratum .Qii Alvem etiam in praenotionum libro eam rationabiliter reliquerit, velut etiam multa pnenotionissima , consequenter fuerit dicendum: ubi prius in summa cius mentionem fecerimus et ne designis circa aetat aut regiones, aut horas,aut populares constitutiones, in pnenotionum libro quicquam scripsit: dc quidem integro libello de aere locis,& aquis ab ipso scripto,ct in aphoris mis his omnibus in compendio relati S: Immo ne de urinarum iudicijs,quaecunq; in aphorismis seripsit,in praelationibus recensuit:& neq; quaecun ad mulieres pertinent in aphorismis scripta, ad librum praenotionum transtulinquanu ocliae realia multa in aphorismis relata, 1 notoris ni

dicinae partis existant, velut ipse suis psius verbis indicat.lneo enim quod dicit, Si veri, borealisi Tertia Cumis. kkh fuerit,

145쪽

suerat, tusses,saucesiui durae,emittendae urinae disti cultates, horrores, latini dόlore S pere, Eris. ln hic praeualiterit, talia in morbis expecti areoportet. Et in eo sura ait: Cum aestas fit veri si milis , sudores in febribus multos expediare oportet. mani semim seipsum iacit, in talia praenotiriae artis panis esse iudicet. Expediare enim& sperare ac timere, di omnia huiuscemodi verba, praenotionis propria sunt. Et sane etiam in eo quod dicit:Siquide hyems squalidare borealis suerit,uer autem pluuiosum & auiirinii, necesse is aestite febres acutas, oc lippitudines,& d interias fieri .manifeste hoc idem indicat,5 multo sane magis, cu devmnis stridit in hunc moda: hus urinae crasse, grumose, paucae, non sine febribus, multitudo veniens ex his tenuis prodest maxime vetia tales veniunt, quibus a principio, aut breui, sedimen inest.& rursus, Quibus uris nae conturbatae velut iumentis his capitis dolores aut adsunt,aut aderunt. Et rursus, ibus in se Iitima die iudicantur,liis nubeculam habet urina in quarta die rubram,& alia iuxta ratione. Simii ter verὀ Sc quae vesicae ac renum affectiones indicant, inaphorismis scripta sunt, in praenotionuvero libro relidis, itemq3 alia omnino multa quemadmodum di huiusmodi: Morbis quibus incipientibus, si bilis atra aut sursum aut infra subierit,mortale. Dysenteria si a bile atra incipiat, mortale. Quibus in febribus sanguinis multitudo υnde nip eruperit, his in resecmonibus alui humediantur. Eiusmodi itaque re alia multa maphorismis scripta inuenire licet, ipsius pnenoto: Friae artis partus cxistentia. Cur igitur nihil horum in praenotionu libro recensuit Propterea sane Q de acutis morbis in illo docere a posuit, velut ipse tum in principio, tu in fine libri dixit. In principio quidem ubi ait: Considerare autem sic oportet in acutis morbis. In fine uod ubi haec verba adscripsi CHaec vel ὀ de actitis morbis dico his qui ex ipsis nascunnir. Qui verssi sint qui ex ipsis nascuntur,ipse Hippocrates rursus in eodem libro recenset: Hydropes ex acutis morbis nati oesmali.Et rursus: Facilem veta spiratione valde magnam vim ad si lute habere putadii est in omnitibus acutis morbis,qui ctim febribus sum Ec in quadraginta diebus iudicantur.Nam N hic acuto rum ex transmutatione mentionem ficit,velut,in libris de iudicialibus diebus demonsi auim . Quin re in alijs multis locis eius libri significauit,st aut de acutis morbis, aut de his qui ex ipsis irascuntur, ferinonem faciat. Velut etiam hoc loco: Sudores optimi quidem sunt in acutis morbis omnibus qui in diebus iudicialibus fiunt. Et ud multis verbis opus est cum ipse manitate in illo libiDostendat, et multa praenotoria signa volens relinquat alicubi quidem sic dicens Ne decipiat aut te,si ipsa vel ira aliquem morbii habens,eiusmodi quandam urinam reddat. Non. n.totius, sed 'ipsius secundum seipsam simu est. Nec ver θ apponit signa ea in praenotionum libro, sed in apli rismisipla scribit. Rursus aut sic ait: Oportet aut 5 impetum morborum populariu citHanimad- Guertere re temporis constitutionem non ignorare. nec in de hoc quicqua in primotionitin libro

nos docens. Propositum. n.est ipsi,ut dixi, solii ea lii.e acutorum morboru propria sunt recens se quae Ueid diuturnis propria sunt omnia relinquere.Qtiare rationabiliter etiam inaequalem re

spirationis dissicultatem ex alio morborum genere exilientem, lila reliquit. Si etenim conuulsis , respiratorijs organis fit fuerit viil Θc diuturnorum morborum comes hic ancellas, lausane iratione nulli,siue acuto,siue diuturno proprius. Fuerit aut utiq; Sc eorum qui citra febrem fiunt, ivelut etiam conuulsiones. FVerum ipsi propositiam est in primotionibus,de his qui proprie aci 'ti nominantur, facere sermonem. Sunt autem tales qui omnino ca febribus continuis fiunt velut lipse in libro de vi mi acutorum ostendit sic scribens. Sunt ital hi actiti,quales veteres nominaue rum, pleuritin, & peripneumoniam, oc phrenitin,& causon siue febrem aestuantem: Scalii quia eunt his consimiles,quorum febres omnino sunt cotinus. Nequaquam igitur conuulssiones hi ius morborum generis sunt,unde ne I .ppriam ipsorum respirationis dis scultatem simul cum his recensuit,quemadmodum neq; de Urinis ut egestionibus,aut aliis omnibus,quae in aphorismis scripsit, propterea in acutorum morborum propria non erant. Cur verJ nel de talibus dissicissis respirationis speciedus in praenotionibus docuerit, in quibus aut sola inspirati aut sola expir, Hreo est magna, superuacaneum puto nunc explicare, ut qui manifeste in primo horum coment riorum demonstiauerim, quo ad has quin φ dissicilis respirationis dimerentias, de quibus nunc dicere desino,omnes reliquae mode reduci possunt.Nem enim aut velocis aut tardae respirati nis in praenotionum libro mentionem iacit,iuxta eandem rationem: ostendimus enim Q omnes alia disterentiae in ptaedii iis contineantur. Quare Hippocrates utrunt ipsorum redie fecisse via detur, in morbis idem popularibus diuisitone in ora particulares spirandi dissicultates ponens:in praenotionibus verό &aphorismis, quantum usui erat comodum,ac necessarium. Locus exp&anwsic γ' sexti libridae γι e. H. dae lon'am se

Vando igitur luec nobis iam sussicienter sunt demonstrata, reliquum fuerit sane adhuc,

etiam alios restantes sermones ex omnibus ipsius scriptis exponere, initio rursus a se cundo & sexto morborum popularium sumpto. In viri Q enim his libris . consequenter ad primam omnium relatam di monem, in qua omnes dissicilis respirationis disseremias dicet hoc modo scriptum est Sanatorium continuarum oscitationum spiratio longa, in abhorren

tibus a potu,&Pix bibentibus, spiratio breuis. Quod sane hic per longa spirationem,spiritus perlongum

146쪽

ecre

Calabris: vassetis. an magis

liber tertius. 7

A longum tempus fumis, hoc est rarus, insupersti magnus indicetur, in secundo libro est demon-stiatum: luemadmodum etiam per breuem spirationem, is qui per modicum tempus sit hoc est

densus insit perq; paruus. Sanatorium igitur aut signum,aut caulam continuarum oscitationum, ii magnum&rarum spiritum,utrunm sane demonsi ari potest. Signum quidem ut ancilii nis in contrarium mutatae : causam vero Q contrariorum contraria sint remedia. Olbiant enim& cum hiatu distenduntur continenter, ob vaporosum quendam Soaissum spiritum in musculo se genere contentum, velut in alijs locis estostensum .Quibus vero hoc contigit, statim etiam cintinenter expirant, utpote cum in expirationibus eiusmodi spiritus expurgetur evacuetur. Si Vero quis non ita continue, sed perlongum tempus expirariones faciat, inam selium eli quod praeerat lentes in ipso auectiones cellarunt: atque ita signum sanatorium oscitationis longa spiratio crit. Atqui longam Prationem etiam velut causam farrantem continuas oscitationes intelligere licet, atque hoc ipsum non longo sermone mihi indigere videtur. Respirationem enim ad plurimum tempus cohibere, quod ipsum spiritus detentio nominatur, qua ratione singultus sa nat,eadem etiam oscitationes ianabit. Equidem iaciunt hoc etiam inexercitiis omnes Athletae, per vim expellere conantes quicquid siue liumorum,sive vaporum in tenuibus circa cutem mea B tibus detinetur.Ob haec igitur spiratio longa continuarum oscitationum, aut signum, aut causa medicatoria existit. Ceterum, in abhorrentibus a potu& vix bibentibus spiratio breuis, hoe

ipsum sane non ita manifeste, sed tante 'uraliter dicitum est. An videlicet phreniticos ab ipso nunc indicati putandum sit, propterea et alio loco dixit: Plirenitici pauci bibi, strepitus ficile sentientes, tremuli. atq; hoc magis quam uibus partes circa pulmonem & cor peririgeratae sunt, ut simul & per longum tempus respirent,& frigidum expirent.Breuis enim spiratio utrisq; inducta sanatorium lignum est .in perfrigeratis vero non sbium signum,sed etiam causa. Quemadmodum enim spiritus detentio superstiti euacuare potest, Sc ob id hanc in singultientibus,& multu

oscitantibus eum hiatu se distendentibus, & continue se exercitantibus assumimus, sic continens respiratio ventilare simul& excalficere nersi lucrata poterit. Iuxta lianc initur rationem etiam in secundo morborum popularium conuituit diligentiam adhibendam cile, ut excande scentia inducatur,& coloris reparandi, dic sanguinis in vasa subter cuticulam colligendi gratia, tanquam sane& excandescentia innatum calorem excitare queat. At vero Q dentiorem omniano reddat respirationem ipsi animi excandescentia, nemo ignorat. Assumemus igitur ipsam in perfrigeratis, S decoloratis, ac gracilibus, ex quibusdam interualli S temporibus Opportunis,

C non sane ita continenter, ut valde facultatem ossendamus, sed velut exercitationes innatum c lorem corroborantes, non immoderatas secere iubemus, sed tum opportune, tum moderate assumimus. Sic etiam breuem spirationem siue per se, siue cum excandescentia Procuramus,non sine opportunitate & modo assumemus. Porr0 hic diligenter animaduertere ad sermone ipsum portet,& non putare candem assectionem esse cum ea qι in nunc a nobis ostenditur,eam quam

in praenotionum libro recensuit, de qua dixi CSpiritus frigidus ex naribus.ore prodiens,valde iam perniciosus est. In acutis enim morbis de quibus in illo libro sermonem ficit, huiusmodi spirandi dissicultas mortem portendit. In aliis vero morbis qui citra febrem conlistunt,frigiditas i tum animalis habitum apprehendit , re accidit quidem neci his extra periculum, non tu penitus perni ciosa. Ex his autem est distrangulatio vim appellara,& omninoo apnaae.i.sipiritus interceptiones,quae mulieribus quidem assidue, re praesertim viduis accidunt, raro adtem aliquandota viris.In huiusmodi.n.omnibus assectionibus prae multitudine materiae frigids innata taliditas grauatur,ad similitudinem flamae,quae prae multis humidis lignis sustocatur. Quare etiam accendere qiam pol sibile est hanc, ubi materiam exuperauerit: in quibus autem consumpta materia necessaria etiam ipsa simul extinguitur quemadmodum in his qui in acutis morbis sic expirant: nul D la spes salutis relinquitur. Horum itaq; meminisse oportet,&lius Q in interceptionibus spiritu omnem respirationem pse ne petiisse,necpsuspicari possibile est,necpsic habere apparethlius quod contingit diligenter consideret Minimus aut simul ia per longissimum tempus iplis sit sipiritus,ati hac ratione plerosq; latet ac fallit.Verusi quis diligenter animaduertat,aut etiam digituquepiam naribus a Nil admoueah piet utica; respirationem. ὀd si quis etiam prae naribus pilum aut tenuem lana sumendat diligenter ac pro concerptam,videbit Q etiam haec ipsa moueatur.In huiusmodi suae astessitionibus spiratio breui hoc est motus respiratorioru Uranorum per breue tempus,quem videlicet etiam densum spiritum appellamus,causa simulcia lignum sanat rium existit. Iuxta eandem vero rationem continuarum oscitationum, non solum respiratio perlonuum tempus hoc est rara,signum simulq3 causa sanatoria cxisti; sed etiam magna. vocatur. n.

haec Sc in secundo libro spiratio lon; .Prina id etenim era quae per longum typus fit,hoc est rara, hoc nomen possidet secundariὀ vero etiam magnaia im de his quidem sic habet. Ia enarramur bi Hippale anhelosiis. de duplicavi de humi, is si lusens in de

APponamus porrore alia uniuersa ab ipse de spirandi dissicultate conscripta. In secundo

equidem morborum popularium, in Antigenis uxore prasmas, Q anlieloia suerit ante

Tertia Classis. kkk ii parium,

147쪽

partum post hcc inseri Posi ea simul cum partu pus revomuit .Quare & hoc re his qus a nobis de Fmonstratia sunt, consciuit: anhelosi etiam sunt, qui densum spiritum habent, re simul thoracem multum distedunt. Contingit autem hoc,aliquando quidem massi clitonibus multa inspiratione indigentibus, & proseisio etiam a cursu, ut alias 'uomodocunq; vehementi exercitatione facta, eiusmodi spiritus accidit,&omnibus at dentibus febribias. Fit etiam,videmonstrariam est,quando obturatio, aut compressio, aut coarctatio quaedam in respiratoriis organis existit. Tale vero quiddam apparet accidisse etiam Antigeriis uxori, quemadmodum pus indicauit .Huius equideprimae in secundo morborum popularium spirandi dissicultatis meminit. Post hanc vero eius quae Lyciae accidit, de qua velut antea dixi, scripsit : Spiritus intra duplicabatur, non tamen magnus,atq; hoc seciuidum rationem. Alledium cnim erat in ipsa neruosum or norum genus, ut etiam absoluta urinarum suppressio fieret,& ob hoc sane duplicatus spiritus i bat. Cur aute non magniis An quod erat pertrigerata Contegebatur ita*unquit.Demonstratum est autem quo

hac voce in perfrigeratis uncta innatum calorem viariir. Consequenter vero & de anginosis tunc

factis disserens lic scribit: Spiritus his non valde sublimis tanquam videlicet ut plurimum sublumis spiritus anetinosis liat. Sic autem vocare ipsi mos est paruum, θc velut alicui videri possit, loci Usque ad fauces ingredientem, non autem ad thoracis profunditatem descendentem. M Fvero eiusmodi spiritus necessari ὀ existat in his qui quodcun* tandem respiratorium organum dolentiantea distum est Qitae igitur causa est ob quam anginosis spiritus no valde sublimis erati An quod neq; anginae species ipsis consueto mores cita erat Primum enim, inquit, Duces non inflammatae verum iacentesDeinde sic ait: Non sustocabantur plurimi, nisi cum deplutire cupietant Sc omnino tota tiarnatio de angina tuc fulta illae aspermansisse ostendit ipsas rauces,verum vicinas his partes verticulis colli continuas asseetas fuisse.Nam di ipsa verticula luxata discessisse ait, partim intra solum, partim vero in obliqua. Cum igitur necpaliud aliquod resipistorium oraganum ipsis fuerit assectum,neci; Luces ipsae iuxta propriam nationem, sed ob comunitatem tantum positionis exasseisionibus participati merito no valde sublimis ipsis spiritus erat. Etenim spenitus non suilllam fauces infestatae, nequaquam sane spiritus sublimis nitisset. Quando vero per censciatum ex vicinis infestabantur, mediam praedi orum constitutionem accepit, mi derate densatus. Deinceps porta ab hac constitutione, alterius meminit in Perintho laetis, ii modo narnationem incipiens: In Ilarinthum circa solstitium sere aestiuum venimus. Deinde re censet totam morborum speciem,a causo ardenti febris genere exorsam, verum vomitoriam stac iam δε ad plurimum tepus inueteratam .Quin oc quod citra vomitus,causi febres his talis sunt, Gre quod venter ipsis multa egesterit, apposuit ut tum ex his,tum ex alijs omnibus manifestum sit, cius constitutionis causam in pituitis putrescentibus laetam esse, ita ut respiratoria organa illaesa permanserint, itemq3 ipsum os ventris verum ex inferioribus partibus initium impetus sui sun pserint ardentes febres.Merito igitur ipsis ne* magnus spiritus fructus est,quemadmodum his sit quibus in pulmone corde febrilis caloris multitudo confingata est paruus sane non erat omnino, utpote qui non dolerent,nel perfrigerati essent. Siquidem igitur paruus&sublimis nihil diuersum signi facim iuxta rationem utiq; sublimes spiritus ipsis factos esse dicit,non tamen valde. Pqsi hane verὀ constitutionem nullius deinceps diis cilis respirationis Hippocrates mentionem iecit, usi ad illam diaetionem quam primam omnium in principio huius libri apposui, cuius initium lio si Spiritiis parui denti magni rari .Hanc vero totam iam antea exposui. Tempe niuum igitur iam suerit mentionem facere dissicilis respirationis, ab ipso in moto quodam consequenter conscriptae cuius nomen non expressit. Habet autem senis dictionis series hoc modo: Spiritus subdensus, ilia dolebat, ct respirans, Ac cum verteretur. Apparet autem 5c hic aegermonium praebere iis quae multoties a nobis sunt dieia. Quando enim ilia siue praecordia cum re

spiratoriis organis coniunt hi sunt,ob idipsum sane dolentibus ipsis subdensus spiritus erat. Atq; Hlaaec quidem dis scilis spirationis genera in secundo morborum popularium scripsit. In quarto vero primum meminit uxoris Nicostrati in Cranone, quae paruum 5c densum spiritum habuit. Deinde uxoris Antigenis anhelosae non nuper ficis, sed a principio existetis, ut& tussiret semper: ec de liae sane nulla quaestio fuerit. Veriam de uxore Nicostrati in Cranone,ob id mihi vide tur paruum Sc densum spiritum apposuit se quini deliravit. Didium enim iam saepe est quod con- rrarius, hoc est rarus re magnus spiritus, deurii proprius existit. Quare quaestione omnino dignum est, cur hic quidem non fiebat, verum ipsi contrarius, qui dolorum proprius est, paruus ividelicet oc densus. Neq; enim in narratione a studinis ullius particula dolorem aliquem Cerum esse apposuit, sed neq; tumorem notabilem circa ilium aut d oracem.Quid igitur est quod re vera illa liabuit mali Mihi equidem videtur duplex morbi species circa hane mulierculam a duplici principio consilii illa. In eo enim quod desipuit, ec collum, ecos, & nasum conuulsa ha buit: manifestum sit quod in capite causa aliqua ipsius moibi extiterit. Ex eo verὀquod cibus

intra conclusus erat vi sue ad decimam diem, &in urina reses eruinam speciem praeseserebat, non paruam in hepate sat tam esse inflammationem existimo, perquam superna assectio victa non potuerit secundum seipsam respirationis speciem ei ingere. Dictum enim est iam ante saepe,

148쪽

liber tertius.

A saepe,*iuxta p ualentem assedi ionem ipse dissicilis respirationis species sermatur. Hoc ipsum verὀves maxime indicat ipsius delicii paruitas,et ipsa adeo senis dieito, delirare enim ipsam dixit. Solet autem huiusmodi verbo uti, ubi paruam laetionem indicare velit: quemadmodum di hoc saepe demonstratum est. Nihil igitur miri est,cum ipsa parum quidem desipuerit, seriem vero imflammationem circa hepar habuerit, non ipsius desipientiae, sed inflammationi propriam respiarandi dis scultatem euenisse. Atq; ita sane de his habet. pneumatode ac de relusis Iurandi δ scidiari o

Vidueiacum pneumatode aliquem taetiam esse dicat, intelligere oportet Num eum

quem in libro de vi tu acutorum pneumatiam vocavit, ita ut pneumatodes ec pneum tias idem significent An per vocem pneumatodes is qui ventrem inflatus est,significatum At vero quis sit eneumatias, in libro dein stu acutorum ipse manifestissime exposuit .cum praedixisset enim, to pneumatiar, lioc est anhelosFfiunt, statim conectens inserti A deso vero ae multo spiritu. Atm hoc sane etiam statim in principio huius libri exposui. Caeterum quod in quarto morborum popularium habetur considerandum est, ipsa dictione subseripta, quae hoc B modo habet: Vir metallicus, ilium dextrum intentum, splen magnus, aluus intenta Habdura,

pneumatodes, decolor. Possibile est enim utruncis & difficulter spirantem ipsum tactum esse obiliorum assectiones,& ventrem item inflatum istise.mul id vero magis obscurus est qui deinceps sequitur smotus, sic habens:T snei filius habuit quid spiritus,ut viridantis palloris esset. Nam de huic quaedam valde mala hepatis asse filio aderat,ob quam re dissiculter sipirare ipsum possibile

erat, re ventrem item inflari.Color enim viridantis palloris male affecti hepatis signum est. Porrὀ quod deinceps ab eo dicitur hoc modo: Maritus Lechus apud Sit ocum, arquato morbo in festatus, ad quem septima die ingrelsus sum, instaua moriebatur neq; mingens,nel egerens, ilia magna dura, ct spiritus densus: nihil quisione dignum habet. Duris enim non moderate, remagnis ilijs iacti rationabiliter densus ipsis spiritus erat. Verum penitus obscurum est qnod coe tinenter deinceps in ipsius Lechus morbo dictum est, hoc modo: Desinente autem sebre, spiistus non est istutus.Qualem enim dissicilis re irationis speciem habuerit, ne* ipse manifeste in dicauit, neq; aliud quoddam elusinodi ac istorium malum siue sumptisma scripsit, ex quo quis coniecti uram ficere possit de assectione ipsi tacta. Atqui repost nanc paululum prefressus in re hunc modum narrare incipit: Uxor Temaenei pneumat es . Potest enim dissiculter spirans imC telligi, potest etiam quemadmodum plurimi oenarratoribus huius loci putant, iuxta ilia infla- Irale te L radici. Verum mihi sane videtur melius esse, ecfortassis necessarium,f inflatam iuxta ilia dici,

t inest non vi

i iuxta ilia m. sed nugis

ni is u dissiculter spirantem: mululum iram in narratione progressas, Et quodammodo facilius spirans, inquit, tanquam qui iam praedixi is et de ipsa Q dissiculto spirasset. Quod vero pneumatodes appellare soleat eos, quibus densus est spiritus, dichim quidem in superioribus est, sed renunc manifestumesta ursus enim in peius mutabannir huius mulier Le,accessoria mala, recirca decimam sextam diem ipsam mortuam esse ait, densum spiritum liabentem. Quin & quod post hanc conserimus aeger,etiam ipse densum spiritum habuerit,ob iliorum assectionem, ipsa di . cito manifestum facit, lioc modo habens: Filius erat mulieris ipsius Ap manti sororis,ilia ma- rara,& splen, spiritus,egestio amarae bilis, Quemadmodum enim pneumatodes, hoc est anhelo sos,aliquando vocat eos qui densum spiritum liabentissic quandoc etiam simpliciter, spiritus scribit. Nihil vero miri est, si magnis existentibus il is, spiritus densus fiebat. Nam etiam rursus pro-ς gressus in ipso, denuo inquit, Ilia vero intenta erant,'sane erat etiam tussicula modice licca. In uniuersum enim,veluti diximus,'uando aut tumor, aut dolor quispiam in partibus iuxta ilia costiteri paruus 5c densus necessario fit spiritus. Qitare neq; hoc mirabile cuipiam videri debet, QD etiam in is quae post liaec sequuntur,cu antea dixi illisi ilium submolle apponat pneumatodes hoc est anti eloti non valde. Si enim Laparon Graecis vacuum & molle, hypolaparon autem subii cuum & submolle significat,in tantii sane dissiculter spirabunt,in quatum panes circolium ipsis male habuerint. Miaerate iram ipsiis asscetis, moderate dissiculter spirabunt. Quemadmodum

. rursus inserius in eodem libro ubi in hunc modum scribit: Famulae, quam recens emptam vidi, . duricies in dextris erat magna, non Ide dolorosa: rationabiliter inseri re non valde dissiculter spirans. Siquidem enim duricies non valde dolorosa erat, certe nem valde dissiculter spirantem ipsam esse verisimile erat.Sic veta etiam in fine iam libri,de seniore narrans, at* pra fatus, Mene te motus est moderate, intulit, non valde dissiculter spirabat. Semper enim iuxta magnitudinem causae dissicilem respirationem facientis, etiam ipsa dissicilis respiratiotis magnitudo produciniri Verum haec quidem in quarto morborum popularium scripta sunt, quae omnia ijs quae a nobis de dissicili respiratione demonstrata sunt, abunde testimonium praebent. Porro in quinto morat horum popularium, decimus quartus motus hoc modo scriptus est: In Larissa Hipposthenesi peripneumonia apprehensus cile medicis videbatur: erat autem nequaquam, verum principioi luelans, in duro loco cecidit supinus, aduersario ipsi illapso, & lauatus est frigida, & coenavit, &i grauior fisus esse sibi videbatur. Sequenti autem se citauit, di tussis apprehendit siccior, re Tertia Classis. kkh i i spiritus

149쪽

Gil se difficust. rest. lib. III.

spiritus densus. Deinde paululum progressus, Quando vero tussiebat,inquit, dolebat peius5 Edorsum. Nihil itam mirum est, sic allectis partibus thoracis, densum spiritum factum elle. Caetenim quod in sine inmonis habetur. Nem siertorem habuit, ad demoniationem dictum est, i non merit peripneumonicus hic laomo.Ἱ estimonium autem praebet hoc ipsum, qs quae statim a principio in hoc libro a nobis dicta sunt,quando hanc dietionem ex libro devictu acutorum eraposuimus: Partim veta ab orthoptioni ec steriore sustocati. Nonus deinceps di tricesimus aeor rus in quinto morborum popularium scriptus est, itidem dc ips densum spiritum habens. Adscribam autem dchla ipsam dictionem hoc modo habentem: Pueramulo percussus ventrem re hepar,mortuus est quarta die, spiritum densum habuit, & non intelligebat quicquam,dc febris

corripuit. Non obscurum est in hoc, S perito dum membranam aluum ac intestina omnia amplectentem: it cla septum transuersum,una cum ventre & h pate inflammara fuisse, o ob id etiam puerum delirasse.Verum iuxta delirium non habebat dissicilis spirationis specie ,maior enim allectio circa ilium,iuxta sese, ipsam respirationis speciem esto auit: minor vero penitus est superata.Haec quidem in quinto libro morborum popularium habentur. Rebpia quae is dissicultate res . Atobbra.de distari baotumentur, 's quae ante v Iasiunt,concω re, CAP 3. FI Vrsus vero ad sextum transgressi cuius etiam iam antea communem ad secundum librum dictionem exposuimus,reliquas sententias huc pertinentes recenseamus. Sunt autem sere

omnes ex iam praedieiis manifestae. Etenim spiritum solum simpliciter scribens, in accestariis morborum malis concurrentibus, pro dissicisti respiratione scribere demonstratum est,ea videli cet in qua densus spiritus redditur. Eundem vero amplius densatum, anta elosum vocare,i cm 3 anhelationem in consuetudine habet. Quare in sexto morborum popularium 'bi inquit, Si spiritus intus relinquatur, respirandi dissicultatem cum densitate intelligemus. Similiter alitem ocin muliercula in Cratione in qua sic scribit: Splen natura magnus,sebris ardens, bicunda, spis tus.praedicta dissicilis spirationis species accipienda est,in qua spiritus densatur. Quemadmoductiam in filia Agalis puella.Quὀd vero differat densus spiritus ab anhelatione, manifeste indica uit,habet ipsa dieito hoc modo: Filia Agasis puella existens,densi spiritus erat: mulier verus adla, ex partu non ita diu dolorosa existens leuiter, magnum onus sustulit,& statim quidem strepuis. se circa pectus videbatur : sequenti vero anhelationem habuit, re dextrum coxendicem doluit. Deinde consequenter, Spuebat spumosum, inquit,ab initio autem erant florida.Equidem ex toto accessoriorum malorum concursu manifestum sit quod tuberculo in respirator is organis lim GVeterato ec aegre concostili rupto, haec expuerit: dc quod ob haec tubercula densi spiritus fuerit. Porro inserius in eodem libro circa constitutionem, quam hoc modo incepit, Tullus coeperunt circa solstitium hybernii Quibusda vero de spiritus si inui sublimis fietrat,inat. Et sane q, siablimis spiritus est paruus ec densus,in superioribus explicauimus:& profecto etiam anginas circa illam constitutionem iactas esse ait. Male iram sentiunt qui sublimem pro magno dietum esse putant, propterea Q hic thoracem sublimem 5celereatum facit, ipsum plurimum distendens. Progressus autem paululii ira, pneumatias nominat quosdam,oc dictum etiam de hoc est antea Q aut inflatos, aut anheloi, sic vocat. At vero qui deinceps scribitur,Spiritus obscurus,paruus est,& propterea non apparens, qualis Sc in interceptionibus spiritus,& in sudorationibus uteri concomitanimatq; huiusmodi quiddam vult etiam ex ipsa dictione indicare, quae sic habet: Et spiritus tabest tibus obscuri mali, ec non parientibus, & quicunq; alii tales ab eadem constitiatione. Mulieres

etenim non parientes, sunt autem hae omnino quae non probe purgantur, maxime a spiritus interceptionibus apprehenduntur, quemadmodum senectiam qua diutius maritis sunt viduatae.

Quare spiritus qui non manifeste insignes sunt, nec3 patentes, eos obscuros appellauit.Ex his igitur progressus quispiam inueniet,& citra meam ulteriorem opem,omnia alia de dissicili spira- Htione dicta,tum in genuinis,lum in spuriis Hippocrati inscriptis libris: quanquam nos serme oes genuinos in hoc sermone locos recensuerimus. At vero quandoquidem & hi qui ad Thessalum filium ipsius referuntur, ec qui ad Polybium generum, itidem artis Hippocraticae sunt, ecnon procul ab his absunt ea, quae Euryphontis esse videntur, seruntur autem inter Hippocratici scripta: si mihi ocium contigerit aliquando maius, alium adhuc quartum adiiciam librum, in quo exponam ea quae in reliquis Hippocrati inscriptis libris continentur, de respirationis dissicultate. Nunc vero aliis rebus instantibus ac Urgentibus, ad illa non tam sibo.

150쪽

GA LENI DE MULTITUDINE LIBER,

Bartholomaeo Sylvanio Salonensi interprete.

ARGUMENT. LIBRI.

Res timur Empiricorum multitialium cometing

IIIterpres Loe

M plenitii liliani o satietatε modo redunda

Vltitudine nem aliud, auod magis circumseram nomen omnes sere huiusce tempestatis medici,comperire queas, neq; quod magis igno rent. Qui ergo rationem & reddere percipere valent, ex qs plurimi quidem quidnam multitudinem vocem sciscitantibus, in collati ad aliquid,v,ut multum aucum nomen dici respondent, ita ut mesura comprehendi non pomi: nam quod uni multum, id quandoip parum alteri est.Tum ubi eos rogaueris,ut rem proferant ad quam multitudinem aiunt pertinere, aliqui magis u pisces obmutescunt, quidam

adeo prolixa atq; absurda nugantur, ut quid dicant intelligere minime possis. Paucissimi vero multum inquiunt & paucum tanti ad potestate intelligi. Ac si rursum ex eis quaeras quidnam potestatem dicant,nunulli nihil prorsus respondet. Eorum vero qui essari quic9 audent, nemo idem at i dicit,plurimi autem omnia niagis u potesta tem interpretantur. Qiidd li quis inter eos usque adeo sapiens inuentus est ut emcacem substan tiam,vel causam ess cacem cile potestatem dicat, tum si primum perconteris num aliqua eiusmodi substantia sit quae animal regat, dein si sit, etiam quidnam ea sit exponat,necdum ita quom interrogatus questioni respondet, sed aut omnino silentium agit, aut adeo ad aliena sermonem de torquet,ut pretesiiterit tacuisse. At si in his quom eo quisu peruenisse eruditionis deprehendatur, ut dicere quidem quidnam stibstantia sit potestatis non trabeat, caeterum eam este,certo cx operi bus signo colligere, rursus si & hunc ipsium interrogesan, lus Asclepiades cisturcinatum Ases piadeorum tum Meilaodicorum de scripsere,i nulla. s. sit in animalibus facultas, perpenderitatin diluerit,nescire fidem an quicu dicitum sit ab ei Videtur. Porro quod ipsi illi ruris, qui potestatem no esse aiunt, negenhutum ad hanc, intelligi 8c costare multitudine magis dilucet.Nam D fieri nequit, ut ad respectum qui nullatenus est, multitudo constituatur sstimeturq3, multu verore paucum vi ad solas vasor uni capedines esse arbitratur. Interim quoq; ne multitudine omnino quidem initio nominant, ne* euacuandi aliquam ab ea indicatione desumunt,sed a sola stipatio ne, id estit nosi,quam ab eoru nemine,eodem modo exponi, alias ostendimus. Quin re tertius quidam coetus alius est, qui nec sit ne an non sit aliqua facultas nouit, nec se quaerere prositetur, sed ex nonnullis quae liquidὁ apparent notis circa motum cosis lentibus ei iacuationem sibi ait ex longa experientia repertam deinde si quaenam notae ea sint exquiras distentionem clicit vasorum,& ruborem,ec prauitatem comoris uniuersi,& pigritiam ad motiones& tentiones membrorum nonnulli vero oc ulcerosam oc lassitudinariam ad ijciunt sensionem,et traduciam in ocio priorem vitam non sine ciborum ac potuum largiore ingestione,& solitarum exactionum suppressione. Ex hac igitur syndrome hoc ue concursu, sic enim symptomatum aggerationem apis pellanovenae secandie utilitatem obseruatam. Ii igitur non sibi tantum ipsi, sed a1 3s etiam homi nibus cunctis adimunt rationem, cum omnia ex usu comperta assii ment. Alij,uti sane modo diximus,&ratione se uti aiunt, o potestatem quidam haud omnino esse, nonnulli vero esse eam idem,sed qusnam eius ei sentia sit nequaqua intelligi. Quo fit, ut paucis limi sint qui substantiam ei sentiamq; potestatis prodere audrant. Sed horum quoi nec numenim nec essentiam eandem

Tertia Classis kkk iiii .pnunciant

SEARCH

MENU NAVIGATION