장음표시 사용
121쪽
magnitudo, apparet aute quaedam ita quilitas 5c ordinis perturbatio, tum iuxta plures respi- Εrationes,tum iuxta unam aliquando sol a. nimirii in re phantasmata aliqn plus,siqn minus rati nem ab eo quod cundum natura est, emoueanti In huiusmodi enim vilis,rationi consentaneii est,etia respirationem tutam utari ac aliquatenus variari ad inaequalitatis S permutationis ipsius ordinis generationem. Quin re quantitas utilitatis quadiu quide parum descit a singulis aetio. iambus, parua est ab co,quod secundum naturam habet,immutatio: qn vero desectriis ab eo,qucra secundum natura habet, tinget satis multus, tunc necessarium iam cessationu quide qualitate, motuum vero no solum quantitatem,sed iam etia qualitate alterari atq; ob id totam respiratione in qualem & inordinata reddi. Idem hoc& in doloribus accidere necessariu est. Neq; enim etiain illis utilitas expletur iuxta lingulas adtiones, nam ne velociter, neq; dense,necp plurimum distendere thoracem possunt: omnia enim haec ipsis molesta sunt, & praestimin magnitudo, deinde velocitas, iam vero etia densitas. Doletibus nam minus molestium est per longius typus, u per breuius moueri.Ob id igitur a mamitudine omnino multum detrahunt,a Uelocitate vero mini mum,a densitate aute auferat quidem nihil, sed addat etiam quippiam, paruitatis ab eo quod secundum naturam habet,desedium per eam corrigentes. No tame adhuc ina eli quod apponitur, ut omne expleat dese mini. amum igitur descit ad utilitatis e letionem, hoc in multis dein F desii. iiiii. ωceps actionibus coaceruatur,& cum parum abest ut animal sui cetur, tunc voluntatem cogit ad aliquod lepus,maiorem ficere respirationem re multo velociorem,&yriore densiorem. V rum cum in huiusmodi aetionibus utilitas quid expleatur, animal veto doloribus ostendatur: voluntas rursus a magnitudine re velocitate ac dentitate auseri, aliqn plus, aliqn minus: Utpote quae consilii inops sit,ocnem sistere actionem polsit, ol suilocationis timorem, net aliqu1 reporire doloris medelam queat. Quare modo ad hoc,m 3 ad aliud.transit illud quidem, ut utilita
tem expleturum: hoc vero, ut dolorem mitigaturum. Cum vero omnia quae utilitatem explent, exacerbent dolores,quae Vero dolores mitigant, augeant utilitatem atq; nulla communis viris*medela reperiatur inultiformiter ad omnia transit,ob consili j inopiam semper aegre ferens quod prssens est Atl hinc tum inequestras circa singulas,ec omnes etiam deinc s respirationes, tum multisormis illa ordinis perturbatio originem habet. Ex corruptione enim parilitatis, inaequali ratum omnium item ordin s perturbationum generatio oriturDemonstiatum nanque et hoc in libris de pulsuum disserentia,* parilitas consequenter habens, aequalitas est parilitas vero iuxta circuitus,ordo est:& Q Ubi consequenter habens parilitas corri pitur,it qualitas: ubi vero iuxta circuitus reuertens, ordinis perturbatio generariir. At vero quavis multa inaequalitas, ae G multa ordinis perturbatio in eiusmodi ametionibus incidat, superat in id genus respirandi dissicultatis,quod iuxta paruitatem dc densitatem constit. Etenim si etia magnam aliqn respiratione pro una vice saciant, veluti pericula iacientes in eiusmodi resipiratione, desistunt tame euestigio propter dolorem,ac per multum tempus valde parum respirant, donec ab aliqua Urgete vitaitate coaeti ad aliam riirsus couertuntur experientiam magnae respirationis. Assiduitas igitur insqualitatis ec inordinat s mutationis,in velocitate ac tarditate, & in densitatis alterationisus,maxime ipsis confisi incum nunquam quidem simpliciter rara respiratio sat propter urgetem utilitatem, minus in & magis densa atq; in hoc sane inaequalitatem acquirit. Quare densus semper hoc modo dispositis escipiritus,magnus aut e raro, tardus vero nihil in s cp velox propter repentinam ipsorum in utrant partem transitionem. Recte igitur antea dicituri est,q, ad omnia dolore ami- fia organa,que circa respirationes Gmouentur, paruus Sc densus spiritus consequatur. Et iuxta eandem rationem in deliriis magnum seri S rarum spiritum cl* etiam his vel maxime ins tu litas comes sit. Exuperat enim in ipsis raritas & magnitudo: π s enim θc minus rarus, rem gis ae minus magnus spiritus in delirantibus redditur, paruus vero oc densus nunquam. Atque haec quidem mihi sincere videntur de inaequalitatum cognitione,tum qus circa unam aetione, Hlum quae in pluribus cosistunt.Dicta sunt enim oc de hs quae ratio postulat ad sermonis commus nitatem referri, & euidenter quidem hae composirae sunt, multis omnino a monibus ad genera tionem &dinotionem inmentes. ae vero circa unam actionem consistunt, velut etiam ante relatum est fere videri possint alicui simplices esse. rara non de coaceruatis tantum inaequalita tibus, sed etiam de ordinis perturbationibus hic transegimus sunt enim species quaedam insqualitatum,velut etiam in libris de pulsibus est demonstratum.
Deco sis cisi latum et sitarimi, quae circa resi uratio
ADMiquas igitur compositas di mellis respirationis species regrediamur, re primum sane
eas in manus sumamus, qine circa unam aditionem quincunt tandem consistinat. Equi
dem inspiratio magna sim uim velox, ob utilitatem urgentem fit: & si organa sunt prompta, rencultas propriam conseruat integram finitatem,aut certe parum immutatam. Demonstratione
aute hic sermo non habet opus apud eos qui superius dictora meminerunt. Rursus verὀmagmoc tarda solis mente motis contingit, atm his non semper: Zc conspicua utiq; etiam hic est cauta consideratio ex praedictis: Quemadmodum etiam quod paruam habet inspirationem 5c tardam
122쪽
sumota n te m recrementam patent
A hi quibus insitus olor multum est perfrigeratus. Quae restat aute adhuc coniugatio quarta, par. vitas erat cum velocitate,5 sat perpetuo quidem in nulla assectione simplici,qu dmodum ne magna simulq; tarda, quam aliquando mente motis accidere diximus sequitur tamen quanu nostin persed ut plurimum, ubi simul dolor re utilitatis inoementum cocurrunt: parum enim ne cessario in doloribus respirant inexpleta autem manete utilitate,tum ob hanc ipsam paruitatem,m qi alias per semiam utilitatem abundare proposuimus, no satis est solum densari ipsas adii Ged coguntur Lepe conuulsorie inspirare. Ad eundem porro cum p dietis modum etiam in coniugationibus circa expirationem, ipsas alleistiones peris utari oportet. Nam & in his aut tacultatem,aut aliquod o num vitiatum,aut caloris modum alteratum inueniemus. Quae enim
velut fuliginosa e fauillosa,& sumosa recremeta appest unus in caliditatis gener ea omnia ter rea sunt,& velut semico fra cdm innato calore,quemadmodum sumus ctam igne: apparent enim in hoc euideter acria omnia & calida so fumosa materiae recrementa,osi edentia suscepta quidem esse in seipsa ignis vim non tamen adhuc penitus ab igne se superata: flamma enim ita nata esset,& non adhuc fumus esset.Quare si quis fumosa caliditate in corporibus animatium redundante, pirationem magnam simul velocem fieri dicat,non Uticν errarit. Manifestum est auten Q& facultatem integram esse tunc oportet,& nullum ex Organis vitiatum.Similiter aute& m gnam simul ha tardam in quibusdam delirantibus fieri, dem modo quo contingit circa inspira tionem. Sic paruam simulq; tardam fieri his quibus nullum fumosum reo elum est coace metum. Et paruam ac velocem, quibus est cogregatum sumosum recrementum, εc dolent simul aliquam particulam,quae circa respirationes mouetur, semper enim huius memorem esse oportet,etiam sit aliquando in sermone omittatur.
ATq; vae quidem sunt quatuor respirandi disiicilitatis cotiiugationes, quς circa utran t
tius respuationis partem seorsim consistunt. Aliae autem circa rhythmum re cosonantiam sius, non circa virancri seorsim partem fiunt. Cum enim inspirationem expirationi coierimus, quemadmodum in pultibus dilatationem contraritioni,rhythmum hoc ipsum appellamus. M
nisestum auie Q eadem speculationem hic locus expetat, qua de pulsuum rhythmis Herophiluscoscripssit. Dieta quidem etia nobis de ipsis quae necessaria sunt in pulsuum traelationibus, dicet aute cic nunc Φ fieri potest breuissimis, quibusnam veluti stirpis quibusdam animum attendere
oporteat,ut iacila caucas dissonantiae in respirationibus inueniamus.Quae enim iam iuxtaut c totius respirationis i Artem,inspirationem dico ec expirationem, in superiori sermone recensuimus,ea ipsa etiam nunc inspicere operaepretium existimo circa ipsorum distanantias. Velut ver-hi gratia, ii 5 enim malum fuerit in uno quopiam velut exemplo demonstrare id quod dicitur. Sit equidem tardior*minor u secundum iraturam inspiratio, velocior autem δέ maior expiratio: his sane qui ita disDositi sunt dicemus calorem secundum naturam,imminutum esse: auctum vero esse,sumosum. Rursus in altera dissonantia qus contrario modo hahet,ita ut inspiratio quidem sit nona Sc velox, expiratio vero parua & laici, audium naturalem calorem dicemus, ecnullum esse sumosum recrementum.Duplicem enim semper intelligere tum genus oportet calorem,alterum genuinum Sc corpori innatum,alterum vero acquisititium ac spurium .Palam igitur eli, et huiusmodi coniugatio nihil euariat ab iis quς in utraque seorsim,hoc eualterutra eximit. Si enim inspiratio parua & tarda serie sueri' pe rigeratione significat caliditatis secudu natuia, quomodocunm habeat ipsa expiratio si vero expiratio eodem modo suerit disposita, de caliditate praeter natura idem indi abit. M & si magna aliqn ac velox sat,redundantem sunt scabit caliditate pier natura quomodocunt habeat ipsa inspiratio. re nihil amplius ad prs notiones, huiusmodi coplexus docet, cst ea quae iam stimulatim de alterutra ipsaru sunt cognita & pspedia.
I Q ad iolas illas compositas respirassi dissicultates animum in dere nos oportet, in quibus
simplices quidem, communes sum plurium asteictionum, & ob id nihil certi indicam: coniugatae vero aliis quibusdam,ad certum ac minime fallax discrimen veniunt. Magnitudo enim re mirationis ipsa per se respirandi dissicultas qusdam est simplex, verum nullius ceris c nitionis signum est,tiquidem ec vinente utilitate,& laesa mente fieri solet.At vero si cum densitate consistat,urgentem Utilitatem: Ii cum raritat delirium indicat. Similiter aute 5c paruitas ipsa quidem per seipsam aut dolore amicitam aliqu1 particulam,aut utilitatem exolutam ostendit, ita ut nemipsa aliquid certi indice tam vero componitur,cum densitate quidem dolorem,cum raritateve io utilitatis exolusionem poriedit. Quin etia si ipsam densitatem per se solam,aut raritate in manus sumas,ipsarum neutram per se inueneris quicΦ certi similitantem, nisi hoc discrimen accedat, ut videlicet cum altera quapiam respiradi dissicultatis ipecie copuletur. Densa enim simul a , utilitatis augmentum indicat. Uensaveria simul sparua mani alicuius quod cum rospirationibus commouetur, dolorem. Ipsa etiam rara quae ad deliria I peririgerationes c6sequia
tusis quidem cum magnitudine fuerit copulata, prius ex praedictis, si vero cum paruitate poli rius indicat. Et ob id sane omnium copositarum respiradidissicultat huiust nodi coniugationes utilissimae
123쪽
Vtilissimae sunt, utpote 5 inaniseste,&contanto inruinquat asse stionem indicantes: densias squidem G paruitate dolorem,cii magnitudine vero utilitatis augmetum: Raritas aviccii magnitudine,delirium:cu paruitate, utilitatis exolutionem.Fisit aut equatuor lis coiugationes,disserot is aetionum iuxta magnitudine&paruitate adcessati onu disterentias permittis. Duae enim oppositiones inter se permutatae quatuor collituunt coimia.Qirare Zc hic perspicuu iam sit,in nem plures nor pauciores possit bile est fieri ex his oppositionibus coniugationes.Verum in cessati nibus, una sola contingit oppositio circa densitatem&raritatem. In actionibusveia non solum oppositio circa magnitudinem 5c paruitate,sed etia circa velocitate 5c tarditatem cotingit. Miuor ita F etia circa harii permutationes nascetur coniugationes, prima qitide densa re velox, socunda densa simulq3 tarda, tertia rara re velox, 8c quarta rara limul in tarda . Caeterum nullum certae cognitionis signum,simpliciter & necessarid exhibent, quemadmodum priores quatuor: v rum hoc modo distinguere oportet.Siquide multa ad densitate, pauca vero ad velocitatem tram sitio fiat, tum doloris, tum utilitatis augmentum significit. Si vero vice versa ad velocitate plus, ad densitatem minus,ab eo quod secundum natura est excedicvtilitatem sola audiam demoliribit. currit autem ad hanc respiradi dissicultatem omnino re magnitudo, ad alteram aute ante ipsam relata,paruitas quare ne. omnino opus habebimus velocitatis meminille. Si enim contu Fgatio circi velocitate se densitate indistineta nihil certi nobis indicat, cii veta distinguit tir ita ut
velocitas quide in ea abundet,stasim etia ca magnitudine fiet: si vem densitas in ea exuperet,n cessarid consequentem paruitate habet: densa vii,3 simul la magna iuxta alteram distinctionem erit,densa vero simul, parua iuxta altera.Sic aute etia densi ac tarda coniugatio demolirabitur. Abundante enim desitate, solus dolor indicabit: ubi vero uti ab eo quod secudum natura est ex cedit,quatum secundu tarditate, inpositae dimositionis signum erit na δέ utilitatem imminuta esse ostendet ec particulam aliqua dolore amicia. Sic vero y cum tarditas densitatem superabiti signum erit dispositionis iam didie, sed minus tame dolore assici ostedit ita habentes,magis vero utilitate esse imminuta. Itaq; nel hac coniugatione indigemus ad praenosiones: in primis enim quatuor quas utilissimas etle dicebamus,signa habemus α doloris Sc utilitatis iminutae magna. Qii in& tertia coiugatio in dieia rara videlicet simulei; velo nihil necessario indicabit coincidit aute in deliri is quibusdam siue etia cum ipso utilitatis augmento . Relatsi aute antea est,et mente motorum rara penitus est 5c magna resipirati vel aute non omnino,velut ne* tarda: fit enim utrunq; ipsoru inordinate & inaequaliter:qn tamen coinciderit Utilitatis augi actum, tunc cogunturo multὀ amplius respirare, si sit solum indie moti essent Sc iam et 1 i citius.Qliare ne* haccon Giugatione ad prs nouones indigemus, ea quae per ipsam indicantur cu distinctione iam in primis quatuor conitigationibus habentes. Restabat aute adhuc quarta secundum hoc genus composita respirandi dissicultas, tarda videlicet simul la rara,que etia ipsa delirijs quibusdam coincidit,&utilitatis imminutionibus iram neq; hac opus habemus,nam 5c delirium,ec imminutam utilitatem ex primis quatuor com tigationibus perspectam tenemus. pacto disicultauum resipirationis cmiugationes ta 7spucausti reserantur. C AP 2
Porio non solii ex demonstratione, differensiam circa velocitate 5c tarditate no necessariam ad pilotiones esse, nam nem si sola accipias,nen; si cum alijs copules, moditas aliqua ex illis fit manifesta sed etia ex ipsa rei natura apparet.Cum enim tria sint principalia causam genera ipsius respirationis,utilitas facultas, oc instrumenta mala est, et si repererimus ex quibus ec quot respirandi dissicultatibus allectiones in ipsis cognoscane, hae quidem nobis omnia utilissimae ad
pirotiones erunt,reliquas vero cies o superpondio cossiderabimus. At vero repertae sunt magna quide oc densa,vtilitatis augmetum: Sc contra paruli ac rara imminutionem signiscato. Delirii aute propria magna ac rara,doloru parua re densia. Accesserui his forinsecus inaec les,qncpinusculosi generis auectiones, qnq; etia asperaru arteriaru coarelationes indicantes. Facultatis aute Haegrotanti primu quide nullii necessari0 reperitur cognitionis signum, ex ulla aliqua restirandidissicultatricii aliter aerumnarum expertes, aliter laboris tolerates,respiratione sormentiSi igitur
etia sit quippia inaequale 5c inordinatu minime conspicuu est Et ipsas inaequalitates item is ordinis perturbationes generant imparilitates,qus circa densitate,& raritate, θί paruitate,ac magni tudine conssistunt,vitia hocst per sexceta alia animalis seculinus debilitas cognoscatur ac innotestat,ut nihil nobis hac parte respiratione opus sit, quom oportunissima re plurima Hippocrates
in pnotionii tradidit scripsis. Si quid aute relictu est, facillime ex Pictiis inueniri pol. Q, si quis
ipsius respiratoriae ficultatis aegrotantis,at' in coi omnis facultatis animalis, propria signa habere velit,& maxime perfrigerat is alara nati motu habebit, re omnium musculoris circa scapulas actione,& coaceruata thoracis collapsione. Qia .n.hic debilius si couelut mouet, circa insipirati ncs quide,spus ductu iuuat als ruisi,externu aere etia ipse simul attrestentes,eode m5 quo P os aliquid attrahere voletes,labia contrairimus. Rursus vero circa expirationes, coaceruata fit thoracis collapsio,no paulatim demisso. Atu est autem di Nisius in libris de musculoru motu, quatenus disserat collapsio particulae a demissione 5c laxatione,nimi in q, altera facultate a grotante cotingit,altera integra eadeo valete. tingit etia amplius circa expiratiora, ijs cutis . habet rospiratoriam
124쪽
Φ, spiratoriam facultatem,tale quiddam. Thorax tensionem, quam antea circa inspirationes simul cum septo transuerso obtinuit,omnem aceruatim deponit,tanu repente mortificatus. Relatu est autem in comentariis de respiratione.* sollim septu transuersum expirantium tensione exoluit, sed non est idem paulatim exoluere, & acertiatim omnem deponere. Caeterum parum quid his iusmodi expirationibus cooperatur inter stales musculi, per quorum a mones efflatus fieri demonstrauimus. Talis sane & ob has causas,respirationis spes cst iis, qui aegram facultate liabent.
Depraenotione ex cellationi biss motuum in respiratio . CAP. 24.
Dorsi quod milii adlluc deesse videt ad expletione huius primi sermonis, iam dicetur. Cum
duplex existat cessatio in respirationibus, una ante inspirationem, altera ante expiratione, uter sane motus ostendatur,cessatione etia ipsam ante,ab eo, quod secundum naturam h)het,immutat. Duplici igitur existente in motibus offensione,ac duplici item in cessationibus: utilitatis quidem desedius semper diuturni ipis emciunt cessationes, redundatiae vero breuis istis. Qtrare cum dixerimus densam Sc magnam seri respirationcm, prae copia caliditatis in Utroq; motu, ve rus erit sermo. Abundantia nanq3 caloris secundum naturam inspirationem magnam reddens, statim etia ptaecedentem ipsam cellationem breuis mis csscit. Abundatia vero caloris prster na-B tura fumosi, velut camirationem magnam, sic etia cessationem praecedetem breuis istis reddit. Quare magnus densus penitus fit spus, q5 caliditatis redundarit genus,no tamen neq; eanderespirationis particulam in magnitudinem, nem eande cessationem in dcnsitatem trasmutat. Sic etia si utilitas imminuta sit, ob caloris videlicet iminutione, ubi quide innatus calor imminutiis partiam inspirationem reddit,etia longa cessatio precedit. Vbi vero calor prster natuna depcrdit
parua quidem expiratis,longa vero ante ipsam cellatio contingit. Saepenumero vero calor praeter naturam auetus est,calor vero secundum naturam imminutus est atq; ita cessatio ante in irationem diutini teporis redditur, altera vero ante expirationem breuis. Vtrum enim ex motibus ipsa utilitas urgebit,is praecedentem cessationem cuiustari non permittit. Diligus eorum quae depraenotione ex resstrandi coni itionibus dictasunt. CAP. Σs.
Idium igitur nunc de ipsis quantu in praesens inuitutum commodum existit. Si quis vero adhuc haeret circa disterentiam caliditatum,hunc non est nunc tempestiuum de his edoceri, sed ad comentarios de innato calore remittemus. Opinor enim ipsum, nisi penitus cotenti sus existat omnis haesitationis suae istic remedia inuenturum. Quid igitur nunc demum restat Quod addi quidem possit nihil, quod non etia prius sit relatum. Verum ut pNdicia in memoria mea. in ita C re cemus id iam restat,q uὀ videlicet quae deinceps reserentur facile cum his cohaereant, & se misit,paueis in quantur:si breui totam ipsorum summam complectamur. ria summa haec ab ipsius rei subis Esi procedit. Oportet enim facultatis & org'norum, ec utilitatis assectiones cognitas re perspectas habere:demonstrauimus aute quot uniuscuiust dictorum sint assectiones, qus respirandi dissicultates earum cognitionem exhibeat Et ' necessaris quidem sint quatuor coniungati nes,& supra has inaequalitas quinta. cliqua vero omnia quae re irationibus accidunt tum simplicia,tum composita, ad quas causas consequatur neccssarium in discere: minime vero couenit existimare,necessariὰ ea aliquid ex indicare,sed si quid ex illis a notione contingit,velut corollarium habere:accuratissima autem & constantissimam solam esse differentiam, quae in iam stpedictis quatuor coniugiis consistit,atq3 adhuc etiam eam quae fit circa inaequalitatem.
GALENI DE DIFFICULTATE RESPIRATIONIS
: cum rationibu periori libro traditis conuenire. Propositum Obrco quidadium sit libro superiori. CAP. I. Ic equidem sermo expositio est eoru quae Hippocrates de respicadi dissicultate dixit. Dicta sunt aute ab eo multa in multis locis, partim quidem' in libris ipsi
conscriptis, partim vero etiam in comentariis. Pleraq3 enim in epidem ijs.l.de morbis popularibus ab eo prodit si non utiq; omnia, merito quis commenta ria esse censuerit.Est igitur expositio velut alicubi vetcrum quispiam dixit, -
G plicatio obscursinterptationis.Verii nos no hoc solii pstituros nos esse pollicemur, sed etia Q vera sint omnia, quae ab ipso de respirationis dissicultate scripta sunt, testaturos esse, no in demonstraturos quicqua eorum in hoc libro,sed in praecedente remissuros esse,in quo nihil citra demonstrationem dictum est. Et ut nequis Hippocraticae fimae aenomini honore habito flectatur, ac citius dictis fidem praebeat prius* per demonstrationcs c
125쪽
natur, primum sermone seorsin &per se conscripsimus. Posiae vero ille ipse cum conueni m. Etibus ratiociliationibus ac syllogismis absolutus est , in hoc sane libro ipsum inuentorem ac veliti tipatrem dogmatum venerabimur. Hoc est enim iusium simulq3 decens primium eorum qui quodcunq; tandem in vita bonum inuenerunt: ut videlicet inuenta ipsorum non occultentur,ne hominibus sint ignota, sed tum ipsa appaream,tum ratio& methodus quae ipsa inuenisic gnoscatur. Sic enim di pro dignitate ipsos in admiratione constitui continget.
PRimum igitur, quod semper obseruandum veritatis cultoribus censemus, ut nihil eorum quae manifeste apparent occultetur,etiam si caus, ratiocinationem Φ maxime incertam h heat, ob id ipsum sane Hippocratem, cum in alijs omnibus, tum verὀ in sermonibus de respiculi difficultate vel maxime laude disnum ducimus. Rarus enim & magnus spiritus sexcentis quotidie deliris accidere videtur. Verum sophist qui eius causam reddere non possunt, sunt aute hi, velut antea demonstrauimus, qui respirationem inuoluntarium & riaturale opus suspicantur ne* fieri aiunt ullo uni tempore talem dissicilis spirationis speciem, atin propterea in causae imopes sunt inde adeo substantiam rei subuertere audent cum non hanc, sed prauam iptorum πί- Fnionem subuersam oportuit, re ipsa aegris acciderea obseruare, quod Hippocrates faciebat. Huic enim,inquit,sipsis ad nnem velut reuocat rarus 5c magnus. Huic Philisco videlicet, quiprimus scriptus est, post tres constitui nes, in primo de morbis popularibus. Num igitur huic soli spus rarus ec magnus,aut etiam aliis quibus Lm non huic solum Hippocrates Lictum vidit Immodicalijs multis, ec ei qui deinceps scriptiis est Sileni nomine: enumeratis enim de hoc omnibus quae ipsi aegrotanti inciderunt,iuxta ipsum sermonis finem haec scribit:Ab initio huic & t ad findipitinis rarus,magnus Rursus autem in sequentibus aegris,Dromadae,inquit,o rem a partu ct omnibus aliis iuxta rationem fac iis,secunda die rigor apprehedit. Deinde paululum piri reisus ait,Spiritus rarus magnus. Hoc igitur stium in primis diebus ita scripsit. Rursus autem Ar sexta die disseren sic scribit Sexta mane fureriguit cito recalfacta est,sudauit per totum, extrema si gida, delirauit, spiritus rarus,magnus. uidem in primo de morbis popularibus quatuor & docem etessotos Hippocrates describens, quater rari se magni spiritus mentionem sacere Midetur. At vero praeclari illi sophisis,prorsus ne vidisse quidem te vllum aliquem aiunt magnum oc rarii spiritum ducentem,verum hoc fortasmis ipsis non immeritia credimus Neque enim aut hanc ut aliam ullam dyspnoeae disseremiam viderunt, in nem ipsos aegrotos videant, sed intus desident Gsaudulentas captiunculas θc sophismata componentes.
N igitur amplius etia alii nobis aegra adauctai sunt,de quibus in aliis morborum popiratarium litoris scripsit ut magnum & rarum spum ducentibusran ad id quod nunc propc, situm est probandu haec sussicium Apparet enim Hippocrates cosessione ac suffragio omnium
medicorum, ad eorum quae aestas accidunt obseruationem diligenus simus fuisse, & multos hoe modo resipirantes vidissie. Verum in sequenti libro etiam alioru aegrorum mentionem facere ne cessarium erit, qui magnum de rarum spiritu duxerunt,de quibus sane in sequentibus libris ipse Hippocrates scripsi trad propositam vero nunc rem .phandam necessarium hoc no crit, cum hareipsa iam sit manifesta, sed ad aliarum quarundam quatilionum in ipso de aegris sermone contemtarum expositione. Saare tunc etia fides Ac probatio eius rei oe videlicet multi sie respirent, obiter augebitur. Cuius igitur a isee ionis,huiuimodi spirandidi incultas significationem exhibet nullius alterius praeterqua delirii, ob quam vero causam, in primo libro clare est demonsti alui Commonitionis aut e tantum gratia,etia nunc paucis reseretur Re vera enim proprium desipi tiae symptoma est, magnam raram, hoc est per longum tempus, respirationem facere. d Henim plus inspirare oportebat, cum non pluri spiritu opus esset aut per longum tempus, esim liceret per breuius vero no pluriaere opus habeant qui magnum re rarum spum inspiram, ipsa raritas ollandit. Omnino enim frequentius inspirare urgerentiu, sit pluri indigerent. Quod vero per longum tempus cessent, signum est non multo opus esse. Sed videntur ambae hae velut obliuiosae ac tionis at eius esse. Etenim immoderata ficere spiritus attriuctionem, rursum i moderatam quietem,esus est qui neq; quando desinere ab aetione oporteat nouit, neque quam do rursus incipere, sed in utrisq; mensuram egreditur, ob ignorantiam conuenientis. in adsmodum igitur desipientes 'pe eos iulata matula quo metant,obliuiscimtur interea: re ne* min. gunt,nisi quis commoneiaciat: Sic quandoquidem dc respiratio animale opus est, ipsis autem ratio la)a esl, obliuiosiores tum circa actiones,tum circa ipsarum interstitia nunt. Ambo itaque Scamones, & quietes in multo tempore facientes, hoc modo Sc magnitudinem re raritatem circa totam respirationem faciunt. Num igitur nos quidem sic dicimus, Hippocrates vero aliter siemssit faut etia ille in ptienotionibus in hune modii scripsit c Spiritus magnus re per multum tinus, desipientiam ilignificat. Qi icin cnim in primo morborum popularium rarum nominauit, hunc in pratii otionibus,per multu tempus dixit, i pro ratione nominis mutatione secta. At vero di in
126쪽
m A illis ipsis aegris, qvibus magnum re rarum spum fuisse ait preter alias accessissiles cita desipientia scribit Et in primo quidem Plulis ,hoc modo: Noctem inquietam tulit,non dormiuit,penitus striti Meestis. destrauit Sic quidem in tertiae diei narratione,in quintae vero rursus Somni paruisermones de-α liramenta. In secundo autem aegro Sileno dies in secudae diei enarratione,Modice delirauit, in re quit: in tertia versi. Sermones multi,risus,cantus, hibere se non potuit. 8c deinde subiungens re ait, inarta per eadem. Et sane i, Philiscus re Silenus delirauerint, sic meminit. Verum in Di mads uxore, nam oc hanc rarum & magnum spum habuisse dixit,lioc modo scripsit:Circa merire diem multum delirauit,&rursus cito parum resipuitSic aequidem in quinta die. Deinde infert, Nodie dormiuit, delirauit. Eodem modo di quae sexta die iacita sum describens in haec verba inquit: Summae partes f igidae, delirauit. Sic quidem igitur in primo popularium morborum,ubi magni & rari spiritus, ibidem etia desipientiae mentione facit. Eodem modo etia in sequentibus libris nos comonefacit, nusu magni & rati spus mentionem iaciens, ubi no etiam magni delitii. Magnum σωum Vritum,quanquam edis debrantium propr- amen
non illa necessario eiunire. CAP. q.
Vod igitur huiusmodi dyspnoeam in delirio Lehim Hippocrates saepe viderit circa fgrotos, ct Q omnino de ipsa in prirnotionibus pronunciarit satis iam didium opinor.Cotitaniabitur tamen nihilo minus adhuc per ea qus deinceps reserentur. Atqui iusium suetat non valde multa de ipsa dicere. Verum propter eos qui in ratiocinationibus de respirationis natura aberrarunt,sive prae contentionis studio impudenter Quaedam protulerunt,coaeti sumus nos plura quam conuenit dicere, siquo modo queamus ipsos vel nunc tandem ad meliorem me tem reuocare. Est aute in confesta,q, nulla tinc iura adeo ineluibiliter imbuitur,ut aflectito ad viatio a dogmata citra ratiociliationemeq3 enim ullis persuasionibus reuocari poliunt in ipsis conutriti,ut qui neque in demonicitivis methodis excrestati sint,neque omnino aliquod veri&falsi
iudicium sibi compara in immo pleriq3 ipsoriam neq; esse r velint, de hanc sapientiam odio Ira
heant. Ex horum sane numero quispiam motum nobis demonsi auit delirantem quidem, sed neq; magnum,nem rarum spum ducentem: deridens ita F,immo magis impudeter cachinnans, re timi Hippocrati, tum nobis illudens abiit, nem rationem relinquens, neq; audire quic* susibnens, quavis dorituros nos promitteremus,quod non pugnet hoc visum,neq; cum nostris dieiis, neq; cum Hippocratis scriptis.Hic enim magnum Sc rarum spiritum desipientiae signum esse ait, no in sit quis deliret hunc omniso rarum ac magnum spiritum ducere: atq; hoc iosum cita nostra C dieita comitentur,cum nihil adulteremus, ne* mutemus ex iis quae hie scripsit, lino expositionestant viri ac demonstiationes apponamus. Si vero tibi bone vi inquam, inuetum est, vomnibus deliris rarus Sc magnus spiritus sati palam indicas te nihil Hippocratis legisse, quamuis hoc tibi vendices iosa contenendo,onu sane prius legisses. Verum ille quidem abiit privsu aliquid utile didicisset.Tu verὀ quisquis tandem hos libros versabis, si quidem veritatem re vera amas, Hippocratem audias in tertio popularium morborum, in sgroto quopiam nomine Pythionis lic hentem, in septimae diei enarratione: Nocte turbatio multa, delirauit,nihil dormivit. Deinde in odia dieite: Seroni us excalta tus est: delirauit. Et postea rursus in nona: Circa Solis occa-. sum inquietus erat,delitabat. Veluti igitur haec audi siti, sic rursus audi, qualisnam dyspnoeae sp cies huic Pythioni affuit. Cren ces enim v nem rarum ness magnum spiritum duxit, quamuis delirus esset. Mentionem igitur fecit Hippocrates distacilis respirationis quae ipsi accidit, bis per totam narrationem, tum circa secundam tum circa octauam diem. Verum de octiva die prius apponam, in qua oc destrasti et difficulter respirasse hominem ait,sic scribens Oetam mane qui dem parum dormiuit statim moditas,tacitum ita spiritus tenuis 5 imminutus: sero rursus ex cam his calfacitasesi,deliravit. tonsequenter igitur hic complexus est ac scripsit simul commiscens, ecimus his in Duspiritus ipsi tenuis erat ac imminutus,& Q in una & eadem octava die delirauit. Num igiturini siti iam per Iouem manifestium est, ψ non in omni delirio Hippocrates rarum ac magnum spiritum fieri ait: Nili fine putas bone vir,imminutum nihil a magno disterre.Si enim hoc putas,inanis sitam est in neque,imminuere,quid sit nosti,& idem este putas quod augere.Ne igitur a nobis i lia discas , sed ad eos qui primas literas ac elementa docent eas. Caeterum velut elementa non diis dicerat ille significationis verbi,imminuere,ignarus, sic nem Hippocratis seripta linerat. Omnino enim sexcenties in ipsis reperisset,& imminuere,& imminui, Sc imminutionem,circa omnessere numeros sc genera occalus ubiq; inclinata,& contrarium verbo augere dc augmento signia ficantia. Qirare etiam imminutus spiritus contrarius utim suerit aucto. Qii admodum igitur auetiis magnus, sic imminutus paruus est. Sic igitur & cum diem secundam enarrat Ibthiotus, Breui spiriam ipsum appellat. Breuis enim spiratio&acitionem,& quietem ipsam breuem fieri indica quemadmodum longa spiratio continam esse producti a. Atqui etiam si alterum ipso rum indicaretur,tamen etiam sic in consesso esset, Q non omnibus delirantibus magnus 5c rarus spiritus fieret Mariis enim & magnus iuxta ambo longus est,& adtionem videli oc quietem. Dreuis vero spiratio omnino iuxta ambo ipsa breuis,quemadmodum etiam tenuis ec immin Ius spiritus,breuis omnino existit. In deliroti
127쪽
T Re itaq; Hippocrates manifeste nouit non omnibus deliris necessarium esse spirit si magnum 1 5c rarum. Nee vero pugilat hoc cum pronunciato de eiusmodi spiradi dissicultate lato: rarus enim re magnus spiritus proprius est deliri j , 8c propterea necessarid ipsum significabit. Non in si quis delirat, necessariό magnum & rarum spum habet. Necpenim inseparabilem, sed propria esse diximus delitu rarum & magnum spum. Quodmodum esse geometram, esse architectis esse philosophum esse rhetorem , oc sexcenta alia, quae singula nulli alij adsunt animali praete homini soli,& ob id propria ipsius esse dicuntur,non in inseparabilia, quemadmodum est ratio nate. Neq; enim quicquid proprium est,statim etia est inseparabile. emadmodu aute hsc nos reprehenti ab ipus dialetica docuit, sic etiam Q tale pronunciatu,si magnum di rarum spiritum ducit delirat,nel idem est quod hoc, si delirat,magnum re rarum spum habet, nem neccilarium
est ambo simul et severa. Non enim reciprocam lux inter se mutuo, sed solum reuertunt. Sicut igitur nemo Olympia vincere potest, nisi prius multo tempore sit exercitatus: sic neque in verblatis sermonibus clarus euadet, qui non didicerit etia horti luctas. Et quemadmodum ne cadere quidem decenti habitu sciunt luctae penitus rudes, sed aliqn ad terram supini prostrati,& tenent, F& stra lant,& non dimittunt victorem. Eodem modo artis sermocinandi rudes stri manis ne tu immo casu lapsi, issi abest ut verecudentur, ut etiam vicisse se existiment. Qidmodum crea hic qui delirante nobis demonstrauit paritum spum ducentem,atoe inde per hoc visum Hippocratis sententiam redamuisse se existimauit. Hic itam turpissimo caua lapsus, putauit in se nos
pstrauisse. Quo enim no turpissimus hie lapsus est ' cum simul inueniretur nihil ex scriptis, Hippocraticis I iste,ct ob id putasse illius talpta vana esser simul A; nihil intelligeret ex illius dieiis sed obaudiret,*idem esse putaret, magnum & rarum spiritu celitii esse signum,*ad delirium
omnino dictam dyspnoeam sequi 'Deinde quid miri est in curandi ratiocinationibus, curere eos qui tam parma non cognoscunt Verum haec parua ex aliis itidem parmis dependet,quorum item nihil pensi habuerunt. Etenim ignorare quae facultas respirationis aerione gubernet, primcipium est limoi errorum: ignoratum est aute illud, propterea q, ante ignoratum fuit, unde pri possitiones exquirere oporteat ad demonstrationes. Si enim circa hoc lucts genus aut inexercitati fuerint,aut penitus rudes,eiusmodi casus incurrunt. Demonstratu etiam nobis in aliis est,re
maxime in sci undo de motu musculorum, Q hi qui respirasionem inuoluntarium opus csse di. cunt, ex eo et non potueruiit a substantia ipsius rei propositiones ad demonstrationem exqui- arere, sed alia ut contingentia Sc accidentia prout occurreriint, secuti sunt in errorem inciderunt. Verum Hippocrates ipsam rerum naturam contuitus, & alijs ut contingentibus contemptis, ii uniuersum constanter pronunciauit in prsnotionibus Spiritus magnus & permultum tempus, delirium significit. Particularem vero per apparentia in morbis, sermonem extremis ad res cerim Mtudinem experientiis tactis, examinauit ac approbauit: quas opinor admirabitur qui dictis inismum aduertere velit.Dicet enim Q omnibus deliriis magnus es rarus spus iuxta propriam ipso. rum rationem comes ess,non tamen omnibus deliris,sed illis tantum qui non per aliam quadam assectionem delirio maiorem,respirationem habent 2iter alteratam.Concedatur autem mihi, ut priuS Vnius raro sc inae apponam enarrationem,quae in tertio morboru popularium est G-1cripta,ad iam relata demonstrata & ad ea quae nuc proposita sunt inuenienda. Auspicariar itaq; de ipsa sermonem hoc modo: In Thaso de uxorem quae in Leio decubebat, febris cum hor Torc acuta ex moerore corripuit. Ab initio autem contegebatur,re ad finem semper silens palpa- Μhat,vellebat, sculpebat, pilosi egebat:lachryms,& rursum risusmon dormieba a Ventre irritatio, nihil prodibat, parum commonita bibebat, urinae paucae,tenues,nihil substans habentes: sebres ad manum tenue extremarum partium frigiditas. Nona multum deli rabat, ec rursus sedata est Hsilens. Gl stur ab initio oc ad sinem haec ipsa despuerit, didicimusa re enim una desipiemtiae species ipsi accidit, neq; vulgaris,sed multie& testes:partim silenti,partim loqueti, 5c partim
cum lachrymis, partim cum ritu. Audiamus autem deinceps ex Hippocrate,qualis dyspnoeae species ipsi o ira iit scribit autem sic: Decimaquarta sipiritus rarus,magnus, per tempus, & ruri breui spira. Hic equidem rursus manifeste per 'ppositionem dicta inbreui spira, ad eam quς -- rapnum Sc rarum spiritu habebat:& nullus sane amplius etiam si omnino sinistinuis nobis sic diitauerit de eo-non omnibus deliris Hippocrates raram & magna respirationem fieri dixerit. Itaq; in una&eadem foemina virtuta dissicultatis spirandi exo ne comeminit, re paululum progressus amplius sic scribit: Viges una sermones multi,& rursus sedata est,tacitum breuispia KLIMinde ubi dixit, Vigesum prima mortua est.ad finem totius sermonis hiare addit: Huicad , Mnem spiritus rarus,magnus, omnino nihil sentiebat, semper contegebatur. Mam Ibe edices apudVipsit ni Pen tempus,o donem. CAP. 6. υMAnisestum igitur est ex omnibus que retulimus,m Hippocrates aliqn magnum 5c rarim spum deliris heri novit,ali'n vero ipsius contrarium,ahqri vir min eodem homine sim gulatim incidere. Et sane me tibi demonstraturum esse confido si modo mentem adhibueris, re
128쪽
A non quasi Dd agens supina aure dicta hauseris, in ipsis quos descripsit aegris singularum prsdia
starum disto entiarum causam ab ipso esse indicatana.Initium autem faciam a postrema nobis adscripta aegrota inescis uxore, in qua omni completo sermone: deinde velut consueuit, breuiterre contenta capita recolligens haec scribit: Huic ad finem spiritus rarus, magnus, omnino nihil sen re tiebat .Etenim quod dicit omnino nihil etiam respirationis utilitatem coprehendit, cuius itidem diutius negligens erat,pmpterea et nihil sentiebat: N cu per hoc magna quies accesssatio posce
retur, rarus spiritus reddebatur.Nimirum tunc primu ada Ilionem Voluntate concitata, quando
prope perniciem dc suffocationem peruenit.Quemadmodum autem hac stamina,non sum cienter bibebat, paru enim,inquit, monita bibebat sic nessi respirabat priusu a violentia circa sun cationem admoneretur, multo vehementius ei gente ac stimulante dc ad actionem excitante, si hi qui ad bibendum commonent. Vbi vero iam respirare coepi isset, reuocabat nihilominus omnem priorem deseritum per magnitudinem assitionis, similiter ut hi qui in moerore S luctu suspirant.Verum illi quidem ob duplicem causam hoc faciunt,tiam Q circa curam,ob quam tristantur, uersantur,ct ob id rarius ac minus respirates per multas ex ordine actiones, deinde a des diu coaethomnem ipsum semel explere cNuntur: tum amplius etiam propterea Q circa na ore Bres,&spiritus recalor intus mouet. In eiusmodi vers dispositionibus, latenter&paulatim multus calor in alto coaceruatus ubi primum hominem molestarisinecesse est amplius respirare.VOmni in asseetionibus delirantiu,necessitas quide a prima causa consimilis est, a secunda vero non
ius existit. Nem enim intro magis * extra his calor move nisi fortuito alia quaeda accessio fiat. Dinerunt autem &sebricitando deliri ab iis qui alias moerore astellii sunt. Atqui & ipse Hippocrates Neritur in ipsis reuocationis vocabulo esse usus, quemadmodum alibi ec de Philisco I quens uic spiritus ad finem velut reuocato.Quid igitur tandem est quod ait per tempus nam certe Sc hoc iustum est exponere.Siue enim deest,multum,ut idem sit quod in praenotionibus di tum est Spiritus magnus 5 per multu tempus desipientiam significat. Verum si hoc est bis c sequenter idem dictum sueri tum in Lyealcus uxorcinam in adesescente in Melibia.Scribit enim in viris in dissimiliter, Spiritiis rarus,magnus,per tempus. Sive multu,apponatur quod dieta est tale fiet:Spiritus rarus, magnus,per multu tempus.Θc bis dicetur utiq; rarus. Nequau igitur particulam Multu, deesse putandu est, alit cerie non sic dcficere velut nuc diximus,sed aliter re iuxta alium modum,ut sit quod dictum est tale: Spiritus magnus, 5c rarus, non continenter, neque ordine consequeter sed per longius tempus. Si cnim continenter & cosequenter omnes respira- C tiones contingeret seri mannas & raras, no apponere oporteret huiusmodi rei pirationibus, per tempus, sed simpliciter scribere, Spiriciis magnus ec rarus. Si verὁ plures quide respirationes no fierent magnae re rarae coinciderent aute aliqua: pauca: huiuscemodi tunc sane no simpliciter sipiritum rarum 8c magnu dicere oporteret, sed per tepus apponere: Aut etia cum hoc pugnat quod . in Doleis uxore dictum est in fine totius sermonis. Huic enim, inquit,spiritus ad finem rariis, ei ranustat qui superius dixerat in decimaquarta die, Spiritus rarus,5 magnus, per lepus. Mani- es este enim quod nunc per lepus, hoc in sequentibu ad fine,dixit.Quid est igittar ad finem id videlicet quod usq; ad sine per omnem morbu contingit. Verum era hoc pugnare videbitur, quod in decimaquarta die est dicit inSpiriciis rarus,re magnus,per tepus, re rursus breui spira. Qirona
d' enim si per omne lepus majus 5c rarus erat spiritus,etia rursus vox breui spira adscripta est Si quide enim omnino alicproa ijus suit,in quo breuispira erat, non penitus longispita erat. At vero Q peniciis velit ipsam longispiram factam esse, tametsi non per haec verba in decimaquarta die, verum in fine Hup,cutit, ad finem,manifestum redditur, acoes hoc ipsum costebuntur,qui Hippocratis dictione audire sunt assueti Neq; enim semel aut iteris, sed valde frequenter reperit apud ipsum ad finem, ne* in alio ullo usurpatum qi ubi per omne tempus indicare velit. si te D hoc dubium penitus manet, siue hoc ipsum, adfinem, per multu tempus significare suspicemur, siue aliud quicu.Immo sane ne* dubiu est,sed frustra nosipsos taluniamur eon enim dissecat id quod raro incidion ullo aliquo eorum quae sic dicuntur, sententiam in uniuersum prolata. Que admodum si etiam sic diceremus IIuic Laeminae per omne quidem tempus magnus de rarus erat spiritus: incidebat in aliqn rarenter spiratio breuis. M vero huiusmodi sermo ipsi Hippocrati sit iamiliari cu ex aliis libris ostendere licet,lum ex ipso tertio popularium morborum, in quore etiam haec aegrota Gscripta est. Pestilentem enim consti nitione enarram,sic sane incepit: Annus austrinus, pluuiosus sine flatibus ad fineni Et paululii progressus ait: Etesiae parui dispersim spiare rarunt. Verum ob hoc ipsum sine flatibus annum dixit,* neq; alii quidam venti,nem qui Et essappellans continenteroc memorabiliter spirauerunt,sed parui ec disque sima ursus porro Apol- Ionium in Abderis decimum tertium ab hac constitutione si hens, postu de omnibu* circa morbum ipsius diebus recensuit,ad caudam totius sermonis apposuit Delirus ad finem iniqui paulo is supra de ipso scripserat haec verba: Circa vigesima uariam per lenitudinem alia quidem in e dem statis,parum autem resipiebat. Verum non sufficiens erat iesum parum resipuisse ad hoc ut totam de aegroto prolatam sententiam subuerteret, re ob id rectie dixit, delirus ad sinem, hoc est vis ad finem,quod idem valet quod, per omnem morbum.
129쪽
si ad causa rariti magnu piritus as bussim per deurami ,abpιi nanciliata pes addi 'iatempus contingat, ac dedisserentia ori protram Thuod . . CAP. T. IAm igitur tandem sinem sermoni imi onere oporter,et per tempus, non idem est quod, adnem. Et quandoquidem hoc demonitiatum es hcausam deinceps reseremus,ob quam aliquiabus deliris rarus ec magnus per omnem morbum fit sipiritus, aliquibus vero nun i,et quibusdam per longius tempus, raro intercidente aut simpliciter diuerib, aut etiam contrario. Quibusdam vero vice versa,raria quidem magnus & rarus,laepe vero aut contrarius, aut quoquo modo diuersus,quibusdam vero ex aequo uteroe. In memoriam ita* oc hic reuocemus ea quae in primo libro sunt demonstrata,de simplicibus asstictionibus Dolorem etenim solum, in aliqua pateticula quae circa respirationes mouetiir faetum, paruam S densam emcere uniuersam respirationem demostrabatur Delirium vero solum contrariam illi ipsi, raram videlicet dc magnam. At mentum autem caloris,magnam 5c densan Et contrariam ipsi frigiditatem, paruam raram. Ni igitur a s lo delirio respirationis ornatus et integritas confunditur,nει-t,magnus 5 rarus erit spiritus perpetuo. Si vero a solo dolore, paruus & densus. Si vcria ambo concurrant, re dolor vehementer superet, obscura omnino alteratio ex delirio erit. Si vero moderatus fuerit dolor, aut plus quidem ex dolore, minus vero ex delirio: respitationem alterari continget aut vice versa, aut aequaliter iuxta Putrunq;.Ne venim delirium valde persecte demoliri potesta talterationem quae fit ex dolore,prae te is si ipsum valde sit magnum re vehemens, dolor veria paruus 5c obscurus. At vero dolor obis ortis fuerit, persedie euincit respirationis dissicultatem quae ex delirio induceretur, Ut in totumne compareat quidem Sic etiam si cum alia quapiam assectione delirium complexum sit respirationis sipeciem interdum aliam emetet,secunda quod aut superat,aut superatur,aut aequa potentia praedita sunt,aut nunc quidem si ita contingat sit perat, rursus verὀ in alio tempore morbi si peretur. Demonstrabimus igitur quod etiam hoc ipuim in libris morborum popularium docet, per conscriptos in ipsis inrotos.Demonstrabitur autem euidenter ec manifeste,ubi prius parum quiddam de Hippocratis voluntate ac proposito praelati suerimus. Existimam enim veteres omnia quae aegri scdtingunt ipsum coscribere,velut Diucydiden. Verum res non ita habet, sed hoc ipsum est in quo vel maxime cotraria sunt Hippocratis et Titu didis scripta hucyssides enim omnia scribit etiam idiotis nota, nihil ipsorum penitus praetermittens. Hippocrates Verd pauca ex ηs quae ad ipsam assectionem pertinent,circa quam fgrotus est periclitatus multa veia alia ab idiotis quidem neglectia,artificiosam verὀ5 exactam cognitione hibentia,& qus etiam opti, mos medicos saepe latere possunt: Hic velox in interpretando,& nihil quod non magnopere iu- Guet scribenduin sibi ducens,videbitur tibi rursus propria mente emoueri,quando etiam qus penitus non sum facta aegro scribit, hoc ipsum insuper indicans Q non sint facia. Hic verὁ etiam ex faelis plurima relinquens minime videbitur in no facitis tempus terendo delirare. Verum si me ditatus fueris ob eandem causam, tum illa relinqui tum haec scribi, tunc sane opinor te ipsum esse admiraturummel enim vulgaria,neq; qus quilibet medicus assequi queat hic scripsit. Demonstratum est autem de his nobis,tum inal is multis libris tum in his qui sunt de Hippocratis disse etione scripti,nec minus etiam in fas qui de Thucydidis peste. Horum igitur memor, haud dissiculter intelliges ea quae dicentur. Demonstrabo enim quavis prςter opinionem hoc esse videbiatur mul:os dissiculter spirantes esse in morbis popularibus conscriptos,verum Hippocrate nihil de dissicili ipsorum respiratione dixisse, propterea q, manifesta erat Sc omnibus medicis conspicua.Si enim aut pectus,aut costas, aut locos circa clauiculas, aut sauces alicui inflamari cotingat, re ob id paruus ac desus spiritus necelsariὀ sequatur, velut in priore sermone est comonstratum, Hippocrates neq; dissicilis respirationis speciem,nem prorsus q, dissiculter spirans facitus est, sciabere dignatus est. Multam enim θc frequetem huiuun i dyspnoeae spei lcm qia quotidie sere vide re est in peripneumonicis,et ni euritici et in angina,ac simpliciter in omnibus quibus aliquid Horca thoracem ac pulmonem est inflamatum .Quin & ad hepar inflammatum, praesertim gi ham eius partem,& ad splenem inflamatum,et maxime ipsius caput,itemq; peritons eiusmoclidissicilis spirationis species cosequitur. Immo etiam quibus venter inflamatus est, se magis si os stomachus ipsius,5 quibus pellicula aliqua, aut musculus circa precordia, aut ipsum adeo se pium transuersiim, his omnibus paruus oc densus sit spiritus. Saepe veria etiam intesimu aliquod gracile,5 maxime quρ iuxta ieiunii sunt,& supernae coli partes,maiori inflammatione cor ta, adeo dissicilem spirationem induxerunt. Per inflammationem autem nunc intelligendus est durrus,& calidus,5 dolens tumor, auemadmodum Sc Erasistratus vorare consuetudinem habet, et recentiores medici omne uandoquide Q veteres Grami phimosin id nominauerint,quod ii die phlegmon hoc est inflamationem dicimus nemo sere ignorat. Demonstratum est aute in libro illinc p cedente, ob quid hydropicis re hs qui se aut potu, aut cibis supra modum expleu runt,& prsgnantibus,6 qui prominentem ventrem habent,paruus 5c rarus fiat spiritus, re uniarier sim loquendo,omnibus quibus aliquod respiratorium organu coarcitatur. Sic erum & anli Lysis,& pulmonarq S. suppuratis, S ubus sipina dorsi magnopere distorta est, aut alius quispiarumor memorabilis in quacun* praedicta particula existit, necessarium est paruum oc densum . spiritum
130쪽
iabulu, Huduit aceruare in iderimbit periret
A spiritum ducere. Hi igitur necb vulgares quidem medicos latere possunt, sicut neque assectiones ipserum,ad quas necessario sequitur spirandi dissicultas. Nam 5 asse fius minisciti sunt , & spe cies dyspnoeae euidens est,& plerism tantum non Votidie cotingit. Verum qi Hippocrates nihil
ex tam manifestis scribat,ispe demonstratum est Tilucydides equidem quae circa aegros contingunt,velut idiota,idiotis conscripsit: Hippocrates vero ut artifex artificibus. mos scribendi Hippocratis in proprijs oe legitimis libris Epidemicis,ac cur ni aliquiabius aegrotis restiranos eciem tacuerit. CAP. s.
DIcamus igitur iam etiam ipsos dissiculter spirantes aegrotos,in quibus non dignatus est nos tu non speciein dissicilis respirationis, sed neq; ipsum hoc solu simpliciter dicere, et dim- culter spirauerint.Quando veia septem sunt ex toto morborum pityularium libri,& ex his septimus manifeste spurius esse omnibus videtur, mo 8c recentior ac subornatus.Quintus vero nomagni Hippocratis Heraclidae filii, sed iunioris filii Draconis diecundus Ucro ac quartus, di se tus ab aliquibus Hippocratis filii, ab aliis vero ipsius Hippocratis cise putant, non m Vt constri mos libros,iaeq; ut Graecis invulgandos,sed comentarios potius esse. ibusdam vero qui mihi exaetius librorum vim expendille videntur, a Thessalo consci iptos este quin* libros videtur: B veru duos esse magni Hippocratis, i et ob id sane inscriptos illos esse,libri ex parua tabella, e sali vidclicet, qui omnia quae pater ipsius scripserat, in idem coarceruare istudio habuit, quo nihil deperiret: los aute reliquos ex his septe libris, Hippocratis magni csse sere omnibus consessum
cst,nempe primu θc tertium. Proinde rationi cossentaneum; mihi visum est, primum eos aegrotos qui in his libris coscripti sunt,in manus sumere postea vero etia eos qui in aliis morboru popula
rium libris miti sunt,ipsis statim anne fiere, prout sermonis.pgressus hoc sum sibi peculiariter postulauerit,immo etiam quaecunm in aliis ipsius scriptis de respirandi difficultate sunt dietassit
e primi omnium Anaxionis mentionem faciemus,quem,velut ipse ait, Febris acuta apprehedit, lateris dextri dolor cotinens,lulsuit aridas, neq; expuit primis diebus. Elyrimum utim hoc ipsum demonstrabimus,cur tandem cu breviloquus sit Hippocrates, licuissetq; ipsi per una nomen, Q picuriticus erat Anaxion,dicere,sic relatis accessionibus que t adlioc nomen,coincidere solent per illas ipsas magis dignatus sit facere de ipso enarrationem.Neq; enim alias huc morem habet, sed penitus contrarium , ut videlicci ad Unum nomen caput, partialia semper reducat. Nem vero verisimile est nunc eum fortuito sic scribere, qui ncque unum aliquod temere scribas Quae in igitur cause Singulorum morborum accessiones partim neces lario, partim ut plurimuC existunt. Earum quae necessario existunt,plures sunt disterentiae. aedam cepissime videntulioc ob id naturae morbi propriae et se crcduntur. Qusdam valde raro,& pr 'ter aliqus' prscipuuquod priuatim coincidit. Hippocrates igitur cum consuctae species accestionum otiterint, tunc sene selo uniuersili morbi nomine contentus est: cum vero aliquid ex raris incidi post Unuerstatem dc communem totius morbiappellationem, statim illud ipsum discriminat. Quod si plures aliquando conspiciat astessitionum species,quae singulae supra communem ec c5suetam naturam propria discriminatione opus habent, tunc uniuersale quidem transgreditur: enumerat autem
1tatim singula partialia,tanqua sene ex his etiam illud manifestum sar.Picuriticis ital necessario accedit 8ic lateris dolor alm hic cum sebre, 6c respirandi dissicultas, ec tussis. Neq; enim possibile est pleuriticum esse cui non omnia haec adsint. Verum esserri quicu ex inflammationis partibus
una cum tussi,non quidem necessarium est, ut plurimum tamen coringit. Sic vero etiam corum
quae estertitur iecies subrubra,aut subflaua, ut spumosa existit.Quemadm8dum autem in iam dictis,aliud cosuetum,aliud peregrinum est. Sic ctiam in ipsis quae ncccssario coincidunt, aliquae species saepissime,aliquae raro videntur. Hippocrates itaq; in proposito nunc aegroto Anaxione, postsi particulares aste Iliones discriminatione indigebant, ut quae rarioris speciei essent,quibus D ipsis distinctis,pleuriticus concursus manifeste cognobilis redderetur, superuacaneum cxistimauit stinbere, quod omnino citra conscriptionem erat intelligibile. Febris enim,inquit,acuta apoprehcndit, Zc dextri lateris dolor continen et tussiluit aridas,tussiculas videlicet.Non solum igitur Q febris fuit,sed etiam qualis nam didicistixicuta en;m, inquit,& no solum Q lateris dolor,sed etiam qualis,nempe continens. Et non istum Q tus es,sed etiam quae, oc quales,nimirum aridae, necn quivi expuentes.In codem aute hoc sermone didicisti Q pleuriticus fuerit hic homo. In nullo enim ex omnibus morbis praedictarum assectionii conmrsus adest,praeteri in pleuritide. Per unum iram sermonem,ec Q cum pleuritide conflictatus sit homo,& qualis haec ipsi fuerisiosten sum est. Quando vero respirandi dissicultas necessariὀ pleuritidem sequitur,scribere reliquit, Qetegre spirauit hic homo: si quidem enim ec de hac quia pereminum ac rarum quod diceret lia huis ichnon utim tacuis et. Cum verὀ,velut verisimile es consuetam speciem seruaret,rationabiliter eam reliqui Quemadmodum aute haec reliquit,sic alia adscripsit,quae nccp necessario pleu riticis adsunt, nem ut plurimis, neq; ex dictis intelligi possunt. Inquit enim,Siticulosus,vigilans,
urinae autem coloratae,multae,tenues.deinde inserens: Sexta delirus, ad callaictoria vero nihil re
mittebat. Horum nihil nem necet Iariὀ pleuriticis adest, neq; ut plurimit. Si vero & septimae diei
audiueris enarrationem, adhuc manifestius cognosces volutatem viri. Habet autem hoc modo.