장음표시 사용
111쪽
Iano Cornario medico interprete.
Nunc ab Augustino Gadesdino medico Mutinensi diiugentius recogniti. ARGUMENT. LIBRI.
Vod respirandi dissicultas respirationis quaedam hesio est,uelut sentiendi dissicultas ipsius sensus, de mouendi dissicultas ipsius motus,ipsum sane nomen tum Graecis dyspno,tum Latinis re irandi dissicultas . susscienter demonstrat. Quot vero sint laesionis disserentiae,5 ob quas
causas fiant,dc quo modo singulas dignoscere oporteat, non ex appella- utione discere contingit, sed natura ipsa respirationis idipsum indicabit. Ob id sane etiam cognitio eius quod secundum naturam habet, a Veteribus medicis omnibus inuestigata est, cum ob alia multa,tum nihilo minus indicationis eorum quae prieternaturam sunt,gratia. Quandoquia dem. n. 'num est quod secundum naturam habet,atq; id velut rinulare mensura, & stibiipsi simile existit: varium autem & dissimile, oc multiplici errore inuolutum est quod p ter naturam habet, adeo ut primmodum sequatur, multitudine esse infiniisi,me vero incomprehensibile visum est ipsis impossibile est eius immensitatem certis terminis c6prehendere,citra cognitionem eius quod secundum naturam habet. Cuma .vnum sit hoc,ec animalico modum,palam est et esse moderatum. Si vero hoc moderatum est, immoderatum uti suerit id quod Pr ter natiuam habet Si vero immoderatum,duplex quidem omnino genere es aut erum deest quid ab eo quod iuxta naturam habet aut excedit: tautem in semis particulares differ tias habebit, quot possibile est ipsam rem suscipere, circa moderati excessus & desecit Suscipit autem simplex duplices, compositum vero ex pluribus duplicatas, iuxta numerum eorum quae ipsum componunt. Si igitur unum quiddam 5c simplexesi respiratio, duplices quidem liab it Himmodestias,duplices etiam genere resipirandi dissicultates. Si vero non unum, duplicatas habebit diiserentiaς iuxta nu merum eorum quae ipsum componunt. Itaq; si haec manifesta simulq3 pendiaria est dirin merit ὀ longa censetur quae praeter hanc aliquid tradit. De rimis simplicibus difficultatur hiria disserentiis. c A P. 2.
AT vero cum dine quidem sint primae 5c principatissimae totius respirationis partes, inspiratio videlicet oc exspiratio: duae veHesiae per accidens, nimirum quae interuemunt celi, tiones:in quatuor sane his,uniuersa consideratio de respirandi dissicultate consistit. Quare opor tebit Omnino Unam ex prae lietis aut plures,aut simul omnes aberrare,& ab ea quae se dum ira ti iram est specie corrumpi, si dissicultas respirandi debet generari. Verum manifestioris doctis nae gratia, non malum suerit simplicem appellare respirandi dissicultatem, quae unam totius re spirationis partem singulatim occupat. Compositam vero quae in pluribus consistit. Atqui cum posterius siti semper compositum simplicibus iuxta rationem Ulam suerit,de his quς natura primra sunt prius mentionem facere. Quare a simplicibus respirationis dissicultatibus initium sum mus, atque Vbi has susscienter expliciuerimus, postea tum motus,tum cessationes,& mutuὀ,5c per se,uicissim permutantes,ita cita compossitas inueniemus. Quae igitur sunt naturales disseremita
112쪽
δε tiae spiritus extra & intra meantis r& quae item utrius p cessationis liae enim erant omnes respira tionis partes. Quandoquidem duo ex his quas diximus partibus, motus sunt, spiritus videlicet
extra&intra means,dus vero hos distinguunt cessationes, generatio autem motibus quidem c posita,cellationibus vero simplex est,co picuum plane est illorum immodestias plures, cellatio num vero binas generari.Hae nan simplices exilientes,iuxta temporis quantitatem solum disterentias habent:motus vero non solum iuxta hanc, sed di iuxta quatitatem spatii localis per quod seruntur,disterunt .ltacp duplices udem erunt immodestiae ipserum quemadmodum etiam cessa Donum,utrael iuxta temporis quantitatem diduciae,iuxta quas aut veloces aut tardi appellabuntuCduat vero adhuc aliae iuxta quantitatem distentionis organorum resipirationis differentes, si cundum quas aut magnos aut paruos appellant.Siquid .n.inseparabilia sunt ab omni circa i cum motu,tum tempus in quo id quod mouetur,mouetur,tum spatium p quod mouetur ob tempus adem, ves ter aut tarde motum fieri dicimus: ob spatium vero, multum oc modice verum distentionem organorum respirationis: non modicaWmultam, sed parua&magnam appellare in usu habemus,veluti etiam contractione: eadem.n. ratio utrius motus existit. emadmoduautem motui spria sunt velocitas ae tarditas, ita re qualitati cessationu,raritas & densitas. vias B nan intesta oleas aut quodcum tandem huiusmodi, plantari dicimus,cii breuissimum spatium ipsorum distantiae indicare volumuscilic& raras cum multus locus in medio plantatorum corporum fuerit residius Et vi in summa die tota ex pluribus distinctis coposita haec nomina usurpant. Quando igitur & ipsa rei piratio ex contrarid motibus p cestationes distinctis coposita esst,desam
ipsam reddet breuitas cestitionu,raram vero longitudo.Hae adem isiturumuersae sunt simplices respiradi dissicultatis disteretis, aloe hse sane ipsarii nomina,tum priscis aliis medicis,tum Hippocrati in usum recola. Si vero quispiam aliter appellare vclit, quodmodum iam quidam ex recetioribus medicis solent, nostra nihil interest. Veru sciat hic et ne Hippocrati familiaribus, nemetiam aliis veteribus,immo nec alijs Graecis, aut LatinisJ usurparis nominibus utatur Et si hos negligitaui contemnit,neq3 proprie, net perspicue interpretatur. Si nant unum nomen ambo hus tribuit,motui videlicet & celsationi, siue velocitatem sola siue densitateira, re rursum in contrarijs,siue tarditatem solam siue raritatem,& reliquis in tot si non utitur, obscuritateni palam hic inducit multΘ.n.lucidius esse opinor unicuim rei seorsim unum nomen ipsiq; proprium indere,e 3ppelta vi ustiami munia nomina quae alterum non magis u alterum signi sitant,auditorem confundunt& pertitubant,ut non cognoscat quid sit tandem quod dicitur, priussi squium C catio distinguatur. Si vero Unum et singulis rebus quis imponat nomen, non vero quo nos distinximus modo, sed vice versa, velocitate udem re tarditatem tribuat cellationibus raritatem verore dentitatem motibus haud scioquid sibi velisper impropriorum 8c inconsuetorum nominum usum quem pro prin3 iis reconsuetis inducit. QuM.n.omnes qui nunc vivunt homines at et
antiqui,tarditatem&Velacitatem de nulla alia repi dicant praetem de his quae mouentur,nemo
ignorati amsipiens ital se perpetrasse fictum iactabit,qui nominum usum adeo transposuit, ut cessationes notuum nominibus appellet. &u sapienter tactum,si cessationum nomina acti nibus imponat Quemadmodum enim ec vites re oleas densas,ubi modica interest distantia dicimus. aras nominantes s amplior intersit: sic animalium actiones quae per modicum tepus hunsidensa quae per multum aras appellamus.Quia si quis non ita ut dixi,sed aliter nominare velit, neq; Hippocratem, net alios veteres, neq; omnino Graecos aut Latinoosequi dignatus,immo nec manites interpretationis curiosus, illi imittendum est ut Cadmea victoriam vincat. Hus in vias inlloc ιπι CAP. DC aliisvero qui nominum in im curam habent, quantum eoru ad docenda est comodsi: re qui omne studium eo dirigunt, ut in rebus inueniant veritatem, iam sermone coseremus D de his quae a principio scribere instituimus.Cum respiratio genere quidem motus sit, sed ex dua hiis partibus sibi ipsi contrariis posita, quarum altera inspirauone, altera expirationem nominamus, habeat Ela etiam duas alias non similes t accidens partes, quae quietes re cessationes appellant offensae vii a laesiones fient circa motus in velocitatem&tarditatem,magnitudineq; ct paruitatem: irca cellationes veroon raritatem di densitatem,&praeter has non reperias simplice aliam disticultatis respirandi differentiam.Methodus.n.diuisionis non aliter demonstrat.
Eliquum autem fuerit causas earum perscrutari, atq; tus inuentis consequenter ad GDΩ- tas transire Quae igitur est causa velocis ec tardae respirationis & uniuscuius reliquarum: Mihi equidem etiam hic methodo ad earum inquisitionem utendum videtur, & non simpliciter enunciandum.Quae est igitur Methodus Cum vnuquodio ab ijsdem peius aut melius reddatur, per qus omnino produci sistet, si sciuerimus a ubus causis respiratio. ucitur,sciemus nimiru ocrespirandi dissicultatis causas. ae igitur sunt resipiratiotitis causs Habes quidem ipsas alibi cum euidenti demonstratione conscripw. Nunc vero capitum tantum metionem secere suffecerit .Facultas quidem animalis mouet thoracem, cum hoc simul pulmo mouetur. Ad huius vero motus ubi distenditur, sequitur inspiratio: ubi contrahitur,exspiratio. Demonstratum etiam ibide est, Tertia Classis. lilii, maximam
114쪽
CAeterum de immitudine deinceps agam. Oportet i tur& in hac utilitatem ad opus pii uocare,es lacultatem integram ac robustam subseruire,& promptitudinem adesse ipsis instrumentisaeundem enim causarum concursum magnitudo respirationis Ac velocitas requirunt. Atqui contraria eorum tarditas 5c paruitas,non omnino opus habent contrar is omnibus simul,
sed unum ex ipsis adesse penitus oportet,plura non est necesse. Si enim utilitas valde exolutast, Olititur simul oc velocitas motus,et magnitudo dilatationis etiam si robore maxime valeat facul tas ipsa ociosam enim habebit hanc, quous animal eius actione non indigebit. Si vero magna quidem sit utilitas, exoluatur autem aliquo modo facultatis robuWaut adsint quidem haec ossia autem aliqua la erit instrumenta,qualem in libris de pullibus indicauimus: quodcunis tandem ex his fuerit, impedietur & velocitas oc magnitudo resipirationis.
ATQ in his sane pulsus respirationibus omnino similes existunt. Quare etia si causas primuin manus sumentes,consequentes ad ipsas permutationum respirationis species perscruta-himur, conssimiles reperiemus.Velut sit caliditate avehi reliquis respirationis causis immotis ma-B nentibus qualis si respirationis dissicilis species quaeremus reperiemus velut etiam in primo de causis pulsuum est demonstratum, quod parum quidem ea audia, maior manifeste,'non in vel cioriplurimu vero auista,& maxima & velox,& iam etiam densa inspiratio reddetur. Eodem modo etiam si caliditas fecitdum naturam,sit imminuta, aliis causis immotis manentibus, ψ paruam ita 8c tardam ac raram necesse est fieri inspirationem, sed paulo is u secondum natuia minorem, multo Uero tardiorem, plurimsi autem rariorem. Robusta.n. existente facultate non est possibile mulia minorem fieri dilatationem.Sed sit utilitas multum sit exoluta,plurimam cessationem fieri verisimile est,non tame propterea omnino tarde moueri,si secultas modo sit rubina. ae porro ex audio calore,eaedem exanimali spiricii ad nutritionem urgente, species erut respirationis disso cultatis,esus videlicet quae circa inspiratione consistit.Quemadmodum sane immoderatio fuligi- nota humorum usturae ea dem resipirandi dis scultates circa ex pirationem operabitur,q circa inspirationem sunt relatae. Veloces enim erunt Ac magnae & dens ubi multa eiusmodi superfluitas fuerit congregata.Tarda autem & paruae 5c rarae, circa contrarias assectiones. Nunquid igie ita quidem esse ratio ipsa posci Crepugnat autem quippiam eorti quae euidenter apparent Ego qdem omnia haec consentientia cima cerat es,re regiones, omnino omnes ambientis nos aeris c C stitutiones reperio. Consentiunt autem non minus quae circi omnia exercitationum genera,
circa morbos contingimi. Vbi.mcaliditas abundat,veloces re magnas ct densas videre est fieri inspirationes.Vbi rutius frigidita contrarias tardasq; & paruas 5c raras.At reia quibus animulis biritus euacuatur,ec ob id cita renutritione opus habent,hi non solii valde,sed oc citὀ,5c dense inspirantrubus vero nihil euacuatur, hi contrariam illis habent insipirationis specie. Si ver0 ambo concurrant,& caloris augmentum,& spiritus consumptio hi omnium maximam Sc velocissimaec dentissimam inspirationem habent,& maxime si ambo vehementer fiderint aucta: velut etiam ubi ambo sortiter fuerint imminuta, minimae dc tardis smaere rarissimae fiunt insipirationes.At verὀdi expirationum cies siquide multae sumosae superfluitates sint con regatae,& maxima&veloci ima dc densissima erit. Si vero paucis sinae penitus fiderim supersultates, minima retardissima ecratissima. Ex aetatibus porro omnes suae in augmento sinit, magnam 5 velocem re densam inspirationem facere videmus. Quae verό decresciant, contra raram re paruam 5c tar dam:propterea Q illis caliditas a lior,his minor existit:& illis quidem animalis spiritus substantiam cum corpore coaugeti necesse est,his vero contabescere. Ob utrast igitur causas inmirati nis speciebus,iuuenes a senibus euariant,dc propter alias duas causas,in exsipirationibus similiter D euatiant. In aetatibus enim crescentibus,tum ob insiti caloris robur, tum ob ipsum augmentum, plurima copia humorum consumitur. In decrescentibus vero, quantum ad ipsam vitam solum necesse est,utpote quae nem augescunt amplius,&iam sunt perfrigeratae. Iuxta rationem itaque illis velox Minagna&densa: his vice versia per omnia contraria ex piratio apparet. Hanc vero eandem speciem etiam pulsus secundum aetatarin disserenuas habere reperiuntur, quemadmoduec hoc in tertio de causis ipsorum ostendimus. emadmodum veta secudum aerate ita Ac iuxta tempora, regiones,ec omnes ambientis nos aeris constitutiones,tiim pulsus cum respirationibus,tum respirationes cum pulsibus proportionem habent. In calidis quidem ad magnitudine, re velocitatem, re densitatem permutatae: circa frigidas ver in contrarium. Et relatum de his omnibus est etiam illic,quemadmodum 8c de exercitiorum generibus. In otinendo nani Ac lis cis inde quomodocun alias vires iter exercendo,valde & velociter & dense respiramus.Quie scentes vero,parum retarde ecta propterea m in concitatis molatius,caliditas quidem augetur, consumitur aute spiritus animalis ubi vero quiescimus Sc immoti manemus, caliditas marcescit, spiritus autem aut nullo modo,aut omnino modice consumitur. At vero Ac ex lauacris calida q-dem velocem & magnam&densam ficiunt respirationem, frigida vem contrariam. In somnis porro etia valde animum ad hoc quod coiinest aduertere oportet. Nam re iuxta magnitudine
Tertia Classis. lilii, ij velocitate
115쪽
velocitatem motus expiratio inspirationem excellit, quando ciborum humorum omnium co- EDAtioncs S conco Riones maxime fiunt: plurimum igitur verisimile est in ipsis coaceruari fum
ET in morbis denior nam & de his iam tandem dicendum, in febrilibus quidem omnibus,
Ac maxime ubi circa aliquod respirationis organum, aut circa cor, aliqua eah; multa caloris copia sit coaceruata, omnis respiratio magna re velox re densa reddita apparet. in quibus vero Perseueratus est calor, contraria, adeo ut & quibusdam penitus per illa putata silvatq; haec est illa quam Heraclides Ponticus, inm .i. spiritu priuata scripsit. Quemadmodum enim in alijs omnibus, sic etiam hic proportionem respiratio, Ac pulsus habere videntur. Neutrum nan* ipsorum in totum perire possibile est, donec superfuerit animat: attamen periisse putare propter paritim tem,nihil mirum est.Neq; enim his solum, sed oc alijs omnibus extreme paruis comune est,quia sensum essugiant.
CAeterum poliu de iis quae respirationibus pulsibus aequaliter adsunt,sui scienter dictum est,quaeremus iam & quantum in ipsis sit,quod non similiter habe an t proprietatem enim Falterationis facultatum in singulis aetionibus verisimile est etiam multipliciter disterentes ipsara
species iacereo Hanc igitur considerare oportet, ac quaerere, re inuenire methodo. Videor autemihi videre statim ab ipsa rerum substatia, maximam quanda disterentiam inter omnia animalia opera,& vitalia esse. In illis enim voluntas potestatem habet generationi ec potest etiam si utilitas bona sit,& facultas integra,& singula respirationis instrumenta ad assitionem accommoda,ra men prohibere, potest inquam voluntas 5c impedire ipsa a motia ubi vero ira potenter cohibere trotest,certe longe facillimum ei fuerit,tarde aut cito mouere, Ac amplius aut minus augere,& per ongius aut breuius tempus.In vitalibus veru operibus non ita habet,sed cum utilitas OonMec iacultas integra est,ct omana apta existunt ad motum, net tardam ne paruam possibile est si eiua filonem. Ita in pulsibus circa inflammaras partes cuidentissime apparet, ob motum arteriata in ipsis dolorem accedere vehementem: propterea et non in nobis si simoriam facere magnitudione minorem, aut velocitate tardiorem. Atqui si in nostra potestate et Iet,minorem aut tardiorem ipsi im reddere,nihil magis ex re facere possemus, mitigaturi uti in ex hoc dolorem. Omne nan inflammatum integram quietem desiderat.Si. n. moueanturWinuicem terantur ipsorum partes, premuntur & fluxione in stantur,ct omnino dolore affliguntur. Quod si quando pob vigente Gutilitatem ad motum cogantur, minorem Plane tardiorem motum facilius serunt,u maiorem A velociorem. Ita etiam crus ubi pars aliqua in ipso fuerit inflammata,maxime quidem quietem expet insi vero urgete aliqua utilitate ipsum mouere cogamur, minus & tardius ambulamus. Ve
rum hoc impossibile est in arteriis sacere. Non enim in nostra potestate est ipsarum moret ut vel eum qui fit sedare,vel velociorem tardiorem,vel maiorem minorem lacere possimus: sed necesse est eum qui adest boni consulere siue velox,siue m nus, siue Utcun* sit violentus. ideo ubi inflammatis partibus arteriae mouentur, dolore affligimur sdem, sed nem obtusiorem,nem mino rem,necv tardiorem motum iacere postumus,cum tamen ab actionibus voluntariis aut in totum crus leuare, aut valde paruum 5c tardum motum illi permittere queamus.Caeterum qii paruum re magnum motum dici inus Q non proprie, sed a spaciis per quae id quod mouetur sertur appellamus omnibus manifestum ei se puto. Atqui cum thorax unum quoddam animalis membrum, organum sit respiratorium, velut arteria pulsuum,& crus ambia tionis: si quidem sine res ratio inter opera vitalia censeatur,consimilem habebit arteriis motus proportionem: si vero inter
animalia,ad crurum similitudinem mouebitur.At vero inter animalia censetur,quemadmodum
alibi est demonstratum. Manifestum igitur quod ad crurum similitudinem mouebitiir. Si uitiu Hilioris inflammatus sit, S ad imotum cogatur, tardius ac multo minus quam oportet dilatabituri ver si hoc fecerit, delectuose respirasit. Si veria iterum atq; iterum idem hoc ficiet,desectus
qui circa singulas respirationes contigit, in unam quandam memorabilem ac minime contemnodam summam congr tus,ed deducet animal vi vicinu fuerit sust cationi. Venam ut id ne fiat, densiores actiones sacthnon amplius tantu cesssans, quantum solebat,cum secundum naturam ha liat: simile ficiens ijs qui obiam sussicientem cibum semel ingerere non possunt, assidue modice alaturiat omen in hoc necessarium est totam respirationem heri parua,ti tardam,& densam, &multo vul minorem ii par est,non autem ita multo tardiorem. Etenim dolor non ira grauiter vexat thoracem ob motus velisitate, sicut Ob dilatationis magnitudinem. Velocitas. n.quamuis circa ipsam aestionem sit dolorosa, in quia breui tepore omnem motum essicit, minus thoracem
ostendit compedio nanq; eo quo festinat peruenit:festinat aut ad quietem,eamq; quam celereime assequi cupit tanqua quae sola dolorem ex innamatione ipsi lenire possit. At veta dilatationis magnitudo penitus molesta est,tum propter violentia motus,tum Q comprimit oc distendit inflammata,& omnibus modis thoracem dolore affligit. Ob id igitur plus de magnitudineo de vel citate respiratio adimit. Et cum san hic solus ahectus silerit, nempe dolor quidam thoracispa
116쪽
A titum, non vero urgeat utilitas, manente videsicet calore cordis intra terminos a natura constitu tos,runc mo thoracis manifeste tardior redditur. Si verta ardor quida in ipso corde oboriatim velocitas quidem no exsoluitur,ob eas quas antea diximus causas aufertur aut etiam hie mulium de magnitudine,verum pro ipsa densitas generatur Obvigent utillitatem. ina e mas ulpium νύ atinus ex instra motorii mast Zibus inur. CAP. ro.
Vare etiam ex iam dieiis perspicuum est,m dolor ipse per se circa aliquod respiratiois om
ganum consiliens,paruum & tardu &densiim spiritum emciet. Cum ardore vero parua adhuc similite sed densorem eo qui ob solum sit dolorem, iam etiam aliquanto vel ciorem .Qtiae vero ob lum ardorem contingit respirandi dissicii iras, in antea ostensum est ma
um re veloce&densum spiritu evicere,ut perspicua sit re facile discemi possit innare limplex,
vero quae ob dolore, la velocitate. At veia respirationis dissicultas ob perfrigeratione naturalis caloris, euidentibus notis ab omnibus his distingititur: parulim enim haec ut demonstratum est , ct tardum retaru spiritu emcit mulli vero aliarum simul accidit tarditas & raritas. Ceteriim qiiDtum in descistibus re excessibus ciuiditati ipsa respirationis species consonantia re rhythmo qui secundum natura habet excedit tm etiam re idem cist pulsibus c5muniter& eodem modo haben Quae .cta in dolorosis o norit asseetibus conting
consimiles variationes in viri Q actionibus, animalibus vitalibus emciunt. Paruus. n. in ipsis re velox&densus h t spiritus:& paruus ori propterea Q ob angustia susceptoriorum organo rum,paucior Π oportet attrahituridens veta,q utilitatis votunsi expletur 5 ob eandd causam etiam velox.Ostensum in aute in comentar is de pulsibus, i, qti magnitudo distentionis sum id ter explet votum utilitati nihil indiget velocitatCqn vero descit aliquantula tune iam etiam ad velocitatem permutatio fit,siquide integra oc robusta sit facultas: si vertanem haec sumetensis rit, tunc re in dentitatem. Ob has ita' causas paruus de velox& densus redditur spiritus circa pulsus re respirationes in praediistis assectionibus atque amplius etiam inaequalis,quae vel praecipua ipsarum est nota. Verum lueeoc simul consideratio causae,in pulsuum tractatione relata sunt:&C ibidem dictum est q, iuxta ipsas partes in quibus obturatio haeret, & quae cu his Gicant,inaequa
litas maxime fit manifesta α paruitas pulsuu aut semper aut Ut plurimu cohaeret . iuxta alias Veia magis magnitudo.Si vero propinquus principio lacritastectus,in hunc modum circa omnes a terias comuniter contingit. Atm hac quidem illic relata sunt re demonstrata.
Poria quae respiratoriis instrumetis spria sunt nuc comemorabimus, ut nihil desita etino nis persectionem.Qn igitur,aut propter tubercula cruda in ipsis consistentia aut ob tenacesta classes humores qui vias spiritus occuparunt ut ob durum aliquem tumorem in ipsis conia tritum aut ob quodcunt tandem ipsis vicinu θά familiare corpus tu qirocul modo in tumore immoderatiore eleuatu,paucior u oportet spiritusypter locoru angustia inspira necessarid acce dit ipsi velocitas 5 densitas ob praedictas causas. Species autem in genere plures huius respiram di dissiculiatus csisti tuun alias alius partibus in respiratoriis ornariis coarclatis. Tumores etenim praeter naniram circa Uentrem oc hepa splene item dc colum,& his coniunctas partes consisten tes,ob septi transuersi coarctationem,paruum 8c velocem dc densium faciunt spiritum. Iuxta eundem modu 5c aqua inter cute laborantibus, 5c uteru gestantibus, ec ης qui se supra modum cibo D eri leuerunt.& qui prominentem ventre habent, huitismodi fit respirationis species. In respirat di autem dissicultate qu. e erecta fit ceruice,&Gtaecis orthopnoea appellatur,viscosis videlicet crassis humoribus,circa asperas in pulmone arterias congregatis. Similiter aute oc si aliquid circa ipsum induretur,aut tuberculu nascat pmens coardians ipsum asiperaru arteriam genus, hae.n. suscipiunt aerem si inspiraoparuus 5c densus Sc velox erit spiriciis. Iuxta eunde aut modu etiam, si in thorace late constiterit tuberculu, propter quae sane tape tum in posteriorsitum in anteriore parte luxans ea quae circa spina sunt minore in obliquu torquen paruus 5c densus oc velox geonerabit spirit occupante nimiru tumore pio natura pulmonis regione,in qua dilatatus extede has Saepe ver0 Sc ipsum totu thorace angustiore huiusmodi assectiones reddiderunt, si aut statim dum in utero adhuc sunt scelus accidant,aut etia postea obueniant. Nulla est aut dist. dici quod ad id quod coarctatu est attinet,ut pulmoγnon possit sussciente aerem tralacre,sive thorax totus angustus reddatur,in quacul tande assectione,uiue intermedia regio amittatur, ab aliquibus praeter natura corpusculis in ipsis consistentibus occupata,siue etia i p. pulmo induretur aut obtur tur, aut intumescat, velut in pulmonicis 5c peripneumonicis appcllatis vit is contingit. Vna. n. in omnibus coniuncta est causa,ob qua parua inspiratio redditur, arctauo videlicet asperarumi ipsa est,ob id etiam ut fame dictum est densitas 5c vesocitas a arteriaris, Propterea vero et pania ipsa Tea tia Classis.
117쪽
cedit ruerunt cum iuxta ipsum pulmonem asse s ipse incumbit, quavis iliom se plurimum di- Estendere possit,in parum inspiram, ita et ubi intermedis ipsorum oronoru regiones fuerant occupatae. Cum vero totus thorax aut fiat bus,aut aliter,paruus S anguitus redditur,manifestum est Q oc distentione ad sui ipsiu, proportione paruam euiciens, pulmoni causa est velocis inspiratu,nis. Sic vero etiam cst septum transuersum ab aliquo coprimitur iuxta infirma thoracis extremitatem,velut in vitiis dolore non inseretibus coungit. Huius nacprei maxime memore esse oportesim aliquando solius thoracis assedius, aliqn solius pulmonis, qAin vero intermediae amborum rocionis,ad paruitatem,& ob id etiam velocitatem ac densitate respirationis mutatione facit,si sane iacultas suerit robusti, nam 5c huius meminisse oportet saepe iam etiam antea relati. Minime igit adhuc pleuriticoru,aut abscessus aliquos,aut omnino dolorosos tumores habentium iuxta ilioracem,mentione saciemus in hoc sermone. At vero de viiijs dolorem non inserentibus,quae copria mendo pulmone, ec coanctando as eras in ipso arterias, minore faciunt insipiratione,omnis pret
didius finiersermo.Atin illa adem ad assecctiones thoracis antea coscriptas.reseremus, inubus diacebamus tui oracem, prUterea Q minus distenderet ob dolore, spiritu facere paruit. Eorum vero usuppurati appellant inoctione, uuis *penumero eius generatio ex pleuritide c5tingit,his iam proxime relatis annumerabimus,qus videlicet citra dolore iuxta pulmone coarctatione sectedo, EParuam reddunt respiratione. P .n.quod in ipso iuxta huiusmodi asse filones contine causa sit eius quae circa distentione fit paruitatis. Iram tanu neq; ipse secudum natura distendatur,minime aequalem iacit spiritus attractione.Qitomodo igitur iis crespiratoriora organoru vitia citra dolo rem consistentia, Id. n. p sensi adhuc deest sermoni ab iis quae cum dolore fiunt' disti entur, si sane oc paruus&densus ambobus similiter redditur spiritus An in velocitate motus inasse mbus enim cum dolore modice udem respirant& dense, non in velociter, quado uni citra febrem eiusmodi acciderit assedius qn veiacu febre, quavis iuxta paruitatem Sc velocitatem similiter re spirant, in iuxta densitatem distinguunt.Nam non modice ipsis spiritus densat, quod non euenit illis s ob coari ratione organoru respirationis dissiculter respirat,veru etia si dentior ipsis spiritus reddatur,moderate in hoc sit, & multo infra summa dentitate. in & expiratio sebricitantibus maior simul*esidior est quodno contingitiis qui ob coaretationem parum& dense expirant. Quomodo aut coηnoscere oporteat exactie, tu paruitate, tum magnitudine,Utrius p partis totius respirationis, paulo si dicetur,ubi prius omne de organis sermone absoluerimus. chi d.n.dissicuitates respirandi citra organoru dolorem, ab eis quae cum dolore fiunt di fierint,iam relatu est.
V Trum autem velut simpliciter ostendimus, aristationem oportere ad pulmonem perue nire,eius asperas maxime arterias,ut animal dissicultatem respiratiois incurrat: sic etiam dolorem in respiratoriis organis fieri oportere,&priesertim in thorace dicendum est parum.m abest ut pulmo sensus sit expers An aliquam aliam in eiusmodi respirandi dissicultatibus inquirere nos oportet enunciationem Nam qui dicit ad solos respiratoriorum organora dolores eius modi dissicultatis respirandi speciem sequi, eum non opinor videri posse omnem de his rem probe cognouisse,aut meminisse superiorum ratiocinationum, in quibus no ob assectionem,seu ob a Rionis facilitatem quae animalis exiit parinis 5c densus spiritus fieri ostendebatur. At vero species dissicultatis respirandi quae ad cois tionem pulmonis consequitur,nihil opus habet se L. tale ad sui generationem,quod de illo probe indicauimus ubi totius rei traictationem peregimus. Verum de dolorosiis affectionibus non simpliciter id dicere conuenit, quado sane in respiratoriis particulis consimini ora enim propter ipLun particularum naturam priuatim,sed Q animali iacultati eorum motus arbitrium permissum est, respirationem ad paruitatem mutari contu Phut . ne amplius videlicet animal dolore affligeretur, ipsa minus u oportet tua oracem distendente. Atm H haec sane prouidentia ut ne vehementius animal dolore amigatur,etiam aliis omnibus particulis adest,quae ad respiratoriorum motum simul mouentur,stomacho videlicet & ventri,& hepati,&spleni,dc petitonaeo,& colo,re superioribus tenuibus intestinis,& musculis p cordiorum: haenan*ad thoracis motus,& maxime si fuerint maiores, mouentur. Perspicuum igitur est Q anet..plius in magnis thoracis motibus dolore vexantur,minus vero in paruis:& ob id pararus Sc deii sus non solum in pleuriticis,sed ecquibus stomachum aut ventrem doloresa assectio infestat, spuritus erit minus quidem propterea * etiam sensus eis minor est consimiliter tamen dissiculter rospirabunt qui hepa aut splenem, aut aliud quoddam ex praedii iis membris dolore vexatum ha I t. nia.n.ralia partim appensa parum amata respiratoriis instrumentis,ad horum motu simul eommouentur:& ob id in respirantibus Menduntur.At p ita non ut antea de respiratoriis particulis, sed de omnibus simpliciter quae circa respirationes mouentur,communis no is sermonat: at* audebimus in uniuersum pronunciare, paruum redensum spiritum signum esse doloris omnium animalis particularum quae iuxta respirationes commouentur.Num igitur hac parte solum inter pulsus & respirationes clim militudo est An etia iuxta ipsam priuatim iacultatis camsam,citra organorum c6plexum, aliquam dissesentiam inuenire licet Equidem naturales secutitates
118쪽
A tates omnes semper necessis iis sibi operis varant,ct nunqua torpent aut negligentes sunt. Quaeveae sub voluntatis potestate veniunt, hae saepe usi ipsa circa alias a mones fuerat occupata negligentius perficiuncis. Ambulantes igitur aliqn concitatius ad rem aliquam perii ciendam, deinde inter eunde cogitantes quid ac postea id ipsum considerantes,&curiose de ipso meditantes,mul tum ab illa ambulandi concitatione remittimus,non in intelligimus idipsum neq; cognoscimus, quousq; sane metem ad illius cura adhibemus: Cu vem quiescimus ab illa cura atq; cogitationem circa nullam rem amplius habemus, i circa sola ambulationem, tunc velut ex Gmno aliquo excitati ci oscimus circa institutam actionem nos si is se negligentiores: u pro primo impetu opor rebat, rursumq; ad ipsam a filone nosmet excitamus sic etia qui mente vacillat, animum ut puto in visitonibus velut in quibusdam curis habente animaliuactionum negligentes sunt,& necp lotium ei jciunt,ne F ventris onus deponuntine' potum nem cibum petunt, nem quic si aliud eius generis,nisi quis eos comonefaciat. Si vero etiam petant aliqn,interim dum adhibent obliuiscuntur,re rursus monitorio opus habent.Itam nouimus omnino plurimos a petita matula, eaq; ipsis data,non iam lotium essunderen*sed matula ociose in manibus detinerent . Alios item nouimus qui exurgerent fidem tanu ventris onus sposituri postu vero desedissent,penitus obliuiscerem B tur,at nihil inicerent,donec a praesentibus admonerentur. Quemadmodum aute per multum lepus actiones iaciunt si oti sie etiam magnas. Aceritarem igitur omnino plurimum mingui,&pm una vice ultra mensuram bibunt,& singula alia eodem modo facilit. Nec mirum utiq; id esse opinor. Od.n.saepe in debito tepore facere oportebat, id ipsiam aceruatim urgente utilitate ex plere coguntur,& praesertim ubi necessarium id sit ad vita.Etenim si quis minus u oportet bibat, non ad dies tm,sed ad int gros mensessum re possit.Si vero minus u oportet rcipiret, nem minimam diei partem durare queat. Quare tametsi plus pro una vice mente moti bibant, in quod a multum temporis interstitium id faciant,euenitvt uniuersus ipsorum potus multo conroderatae mensurae inserior re paucior extet. Verti respirationis utilitas non expleta, supra hoc quod grauere expropinquo imminens periculum habet, citat etiam ad actionem, & no sinit torpere neq; ad hi ietiim. Recuperat autem statim id totum,quo per cessationis tempus suit priuata: atmita non rarus solum sed magnus spiritus emcitur:& tanto sane st uenit maior, ruanta fit rarior. Quod ipsum in potu non contingit: multia. n. rarius paulό vem plus bibunt nae etiam Hippo crates ipsos paucibi bos, veluti modico potu utentes appellauit. Atm haec quidem ratio demon mat mente motorum respirationem in raritatem dc magnitudinem mutari. Testimonium auteC non minus etiam oculare experimentum probet .si quis in ipsis artis operibus hanc speculatione exquirere velit Qui cuius vero in adolescentulorum Omnasiis, in sublimibus solijs alti re undi quamconspicui desidentes artis operum nestigentes urni,quicquid veta in buccam venerit ematiunt:his non magis credibilia sunt ea quae ab euidenter apparentibus confirmant, i his qui ne a principio,euam si appareat, quicu gnoscunt. Ceterum ex hoc genere sophistarum quispiam ali in mecum contendi de eo Q rarus ti magnus spiritus mente vacillantibus contingit: propo nebat.n.respirationem Unum quodda ex operibus vitalibus esse verum huiusinodi argumen to non comentiebat id quod palam apparet unde discededum sibi a me putauit. Prorsus.n.inat, eiusmodi respirationis speciem in delirijs non apparere. Nam quae nunu conati sunt sophiste in insis aegrotis obseruare,de his veluti cyti sexcenties viderint,impudenter rixantur: neq; verenturis magnam habere experietiam iactare eorum,quae nem per somnium quidem ipsi viderunt. At verὀquicunq; obseruant apparenua di quae aegris accidunt hi ita ut Hippocrates,scribunt:vide runt.n. ut opinor, multos infirmos similes his quos ille descripsit qui abunde magnum testimo nium praedicto sermoni praebent. Ati apponerem sane iam eos quos in popularium morborum libris conscripsit,nisi propositum esset mihi omnem sequentem sermone secundum, in eoru enarD rationem,uelut etiam antea dixi,reservare . hunc vero solum per se cu propr is re synceris demon stiationibus absoluere.Itam sermo de vacillantibus di mente motis hic finiatur.
De mamia res tratione δ' insicendi. CAP. i
Vomodo vero as magnam dc parua respiratione optime dignoscat, scio.n.&hoeme in
prioribus distulisse iam reserat.Procliue equide erat opinari,nihil disterre siue iuxta magnitudine distentionis respiratoriorsi ominor siue iuxta substatiaeninsipiraξ copia,magna inspiratio iudiceturqueadmodum fortassis et aliqui dicut, putantes quantitate inspirationisse se habere oportere adspotiione quatitatis disietionis ot noris. Atqui hoc minime in uni uerti m veru es hsed di istin 'tione quada opus habet. Cum.n. secundu natura habet organa,quati eas spiritus sempipsorum distentionibus similis est,no in cum et praeter natura fuerint disposita: verum possibile siqn plurimu distedi thorace,& paru externi aeris inspirari. Multae.naiant asse etiones, si modo idiora meminimus) in abus pulmo coarctatus,multum aerem suscipere non potesil equau igis ad asseetionsi omnia respirandi organorusportionem, sed solu asperaru arteriarum inspiratioties siunt At vero hora distentione impossibile est 2 vllum alique sensum dignoscere. Ergo non est adhibedus animus ad organa respiratoria, inspirationis qualitate volumus oscere.Sullicitat.ipsum soluaerem inspicere, quantus inspirat,& quatus rursum exspiratur.
Tertia Classis. Ithh iiii Ne p
119쪽
enim ex ventris mole de ciborum acceptorum copia coniecturam facimus, sed lassicit etia Εhic solam eorum quae eduntur inspicere quantitatem.Quoniam vero in expirationibu aliquando quidem oes musculi in totum otiosi sunt, permittentes thoraci collabenti propriam recuper re constitutione aliquando Meiacaeerantes amplius ipsium contrahunt,id quod nobis de his saepe ea demonstratum contraistiones siue thoracis citra horum concitationem, non unu magnam in spirationem facere possint: ius vero cum musculorum concitatione hunt,qua sane etiam ematus existunt,velut di hoc est demonstratum,hae opifices sunt magnitudinis. Verum neci; in hisdemi . Gium hominem inspicere opera pretium duco, ad musculorum tensionem cognoscindata sed susscit speciem expirationis cum ematu,notam cognitionis vel maximam habere.Vrgente iram utilitate aceruatim expirare cogimur, veluti etiam cum inspirationis urget utilitas, multum se
coaceruatuin externum acrem attrahimus.
10 ρ im m i ita inuid Aasi M. CAP. 14. . Vando vero de nis susscienter transsegimus, repetitis capitibus eorum quae ab initio dii hi sunt,ad reliqua progrediamur. pua autem crant,ut Ninor iis qui l limplicibus respirandi dissicultatibus inuentis,conne sici oporteat causas coniunetas respirationi ,&demonstrare sua gularum ipsarum emcientem causam, re vice versa quae respirandi dissiculi, fles ad singulas causas consequantur, in quo sane etiam msu sitarum respirandi dissicultatum mentionem facere coaeti sumus.Verum quatenus traditatio pulsuit in cu respirationibus consei Meiat,A quatenus disserat, etiam hocnon erat exiguum corum quae explicauimus caputa numer uir compositae resti rand dissicultares. CAP. 1 F.
Postu vero livi omnia absoluta sunt,consequenter copolitas respirandi dissicultates consiorabimus lice natam desunt adhuc superioribus quae traetanda suscepimus an Rudae. Inuς'tis aut simplicibus non amplius dissicile est etiam has inuenire quae ex illis componuturis una. aliqua sit magna inspiratio,ia militeraut 5c aliqua velox,& contraris' his sint parua & tarda,riccae se est quatuor ieri s respirandi dissicultates circa inspirationem c6possitas, magnam videlicet simul is tardam, magnam & velocem, paruam & velocem,& quartam paruam ac tarda. Itidem modo Scirca pirationem Osdem quatuor coniugationes necessestum est fieri, duas quidem magnas, re duas paruas, quae tum velocitate, tum tarditate distinguuntur.In cellationibus vero impossibile est compositam respirandidissiculiatis speciem steri:neci .n. duae oppositiones in eis istunt,velut in motibus,sed una sola iuxta densitatem ac raritatem consistens. cum uaere piramidissicultarespermotum tantur. CAP. 16. GAT vero ipsorum motuum inuicem collatorum inspirationis inquam ad ea i iratione spΡcies quaedam erunt rhythmorum totius respirationis. Quemadmodu etiam in pulsibus d
latationea contractionem collata tingit. Possibile est n. iii spiratione fieri niagnam, piratio nem vero parua: aut vice Versa inspirationem paruam', expiratione magnam:aut utras F Paruati aut utrast magiras.Sic re veloces aut tardas utrast,aut alteram UHoc Mileram lardam.
QVin inaequalis est aliqua respiratio, quemadmodu 5c pulsu tum circa motuum amr
gationem, uincirca motum unu.Similiter autem&ordinata acinordinata respiratis hei ii Potest,velut etiam pulsus. Et sane quot disserentiae inaequalium pulsuum,tum circa Unum motum,tum circa plures consistentium existunt,tot etiam sunt respirationum. Verum quod in principio statim huius tractationis dixi,omnes penitus negligenter respirationem tractauerum, atq; huius ii inligentiae causam reseram in progrestu sermonis Nunc quod instat nobis absolue dum cst,ab inaequalitate iuxta unum motum initio fusi propterea q, secundum naturam videra possit in medio posita esse carum, quae exacte simplices, quae ex consesso compositae existunt,
Contendit ita F aliquando quispiam mecum super ipsa tanu non compossita quod alias non secis Hset nisi simplicibus propinqua ciliat,verum compositam esse inde perspiculi est. Si quis incipiens
inspirare velociter attrahit aerem circa finem vero tarde,aut vicissina ex tardo principio, in velo cem desinit finem liac sane inspirationem neq; velocem sua pliciter neq; tarda et se dixerimus, sed compositam: utpote quae alteram sui partem habeat velocem,alteram tardam. Eodem modo etiali expiratio quomodocun* varietur, siue ex tarditate in velocitatem, siue rursus ex velocitate in tarditatem motu transeunte,compositam esse dicemus utpote quae partibus intrario modo inter se liabentibus non simplex sed composita existat.Similiter aut S cu cellatio aliqua sciderit redis secuerit alterum motum,siue inspiration siue expirationem.c6positam esse etiam tunc dicemus eam quae dii Iedla est,utra tandem ea existat.Visum est aut aliqirando, raro tamen,non altera ran tiam,sed ambas totius respirationis partes,in uno Sc eode homine ita habere,& maxime hoc fiers cum humorum copia in asperis arieriis coaceruata, hominem sunbcet ex pleuritide pernicios aut peripneumonia non expurgata, aut suppurationeisitic consistante. Quare ec in hac parte respirationibus,cum pullibus conuenit: nam& de illis demonstratum est,m propter obturationes organorum, compressione 3, omnino coaretationes, inaequalitas fiatiliam si quis ea quae de
es is arietijs per totu animal dispersis, insecuta depulsuum caulis diei a sunt, probe perdidicerit:
120쪽
A maiorem vitet copiam similia dicedi de asperis in pulmone appellatis arteriis habebit. Illas enim
ad inaequalis pullus generationem coarctrari oportet, asperas vero arterias ad inaequalis res bira tionis. Relatum etiam de illis,quod ob facultatis debilitatem pulsuu inaequalicis fieri possit, cum prς impotentia arterias pro una vice persecte dilatare non possit Metilliint enim interiira oc con quiescimi, elut senes circa viam perficiendam. Fieri autem potest aliquando oc cicca respiratio. nem quaedam inaequalitas,tum ea quae iuxta unam aditonem,tum quae circa plures contingit, ocsystematica a Graecis appes latur,ob quandam facultatis ipsam emcientis debilitatem. um Id sserat proruto ex respirari a me notione ex quae cause sinet inaequalis
res a Nonas cummae pvidi isse communes. cAP. 18.
CVm vero haec animalis sit,intalis vero ea quae pulsus operatur, saeri potest quaedam ad pro notiones ex ipsis differentia, nimirum pulsibus facultatis debilitatem semper sui ipsorum laesioni similem indicantibus: respirationibus vero non eodem modo quis etiam describat
aegrotantis voluntatem. Qtiamuis enim temerariam responsionem a moderato homine faciam
malum esse Hippocrates dicat,veruntamen in iis qui natura temerarii sunt, non solum non ciusmodi responsionem sed neque ipsum adeo delirium,quicquam magnum portendere censes is. B Ita etiam lubet circa iespirationem: salices enim aerum irarumq; pertes,ac molles, circa sing Ias acitiones inaequaliter respirabunt, etiam si nitul adeo magnum ipsos cogat. Qui vero ad labo rem indulti ij dc genetosa mente praediti sunt, priusqua ad extremam debilitatem eorum facultas redigatur,non unqua ita qualiter respirauerint. At uod in pulsuum inaequalitate eadem prsnotio auectionis est, tum in iis qui generosa, tum qui praua re vitiosa mente praediti existi int. Vt enim uniuersaliter A in summa dicam, ubi voluntas nihil conseri ad actionem, ibi id quod signia scatur aequale est omnibus.Vbi veria aut totum aut plurimum,ibi amplius etiam inspicere oportet mores iplius aegri.Quemadmodum autem disterentia facultatum e cientiunia tiones,tum circa pulsus,tum circa respiratione differentes facit praenotiones: Sic ctiam circa ipsam organ rum naturam , quaedam indicationis alteratio erit. Hulsus enim per laeues artolas, resipirationes vero non per solas asciras arterias fiunt, sed no minus quam per ipsas, immo seriauis magis, per musculosum genus. Hoc enim est quod primum animalis iacultas mouet ad respirationis gen rationem, ab eo veria totus thorax motus,ipse rursus pulmonem commouet eo, quo diximus in horum tractatu modo pulmonis autem partes sunt ali me arteriae, in quas primum aer qui inspi. xatur, peruenit.Quemadniodum igitur harum affecti iones totam respirationem saepe inequalem reddunt, sic& allectiones musculorum: propterea sane v illae spiritus sunt loci, nuisculi verta piimum motus insiti umentum. Verum non eadem affectio in utroq; organorum genere, inaequa lon respirationem iacit, in nem utilitas ipsorum similis existat.Si quidem igitur viiuna quod porganum ui id ipsum,per quod sanuin existensa monem iuilit,ci iam aegrotans laeditu Casperaruvliq3 arteriarum hesio coar Titio quaedam est muscillorum UeQ,aberrans Ac inordinatus motus: illarum quidem ut spiritus locorum, horum verὀVt motus organorum ostensa est. Et coar viationis qui leni in asperis arteriis, tumores praeter naturam in causa csse dixerim, aberrantium veta in musculis motuum Occasiones nunc reseremus. Sut igitur propriae musculorum asseriti nes,Guulsione palpitationes oc tremores,quemadmodum in alio loco est demonstratum. Verum quod hae etiam aliar tes motus sum, verbis non eget,ec si quidem ambo h ita habent ut scilicet oc asteictiones sin L aberrantes pariter musculorum motus , atq; luec ipsa sunt quaequorarimus finem uti in nobis illa habebit institutus sermo: erit nanq; aliquando inaequalis respiratio, propter aliqua harum affectionum. emadmodum enim ambulatio insqualis fit crurum musculis aut trementibus, aut palpitantibus, aut conuulsis ita & respiratio aliquando inaequalis sit, propter thoracis musculos, ut dii tum est offensos. Quare omnium inaequalitatum tum quae se D cundum unam aritionem, tum quae circa plures in ordine consistunt aut asperarii arteriarii coamillatio,aut uionaeis musculoru aberras motus, aut facultans ipsam essicientis debilitas,causa fiet.
S Criptum est aule ut dixi milusissime de omnibus msqualitatibus in secundo de pulsuu causis,oc ob id quae comunia sum cum illo sermone, omnia relinquimus solummodo mentione ipsorum lacta:quae vero propria sunt respirationi,in hoc libro explici bimus.Vtilitas ita* velutctiam antea dicium est Gis utrisq; est,asperarum etiam arteriarum ratio consimilis ad laeves est: vertim musculorum genus proprium Sc priuatim destinatum respirationibus est, praeter pulsuurationem.Opilices autem ipsorum hi cultate partim quidem similiter,partim vero no ita habe .s tenus cnim causae esto buae sunt,eatenus similiter habent: quatenus vero voluntati permis
sum est arbitrium resipinatoriae sacultatis, vitalis aute Licul vas nullum superiorem habet dominii, sed libera penitus existit eatenus diiserunt. anu 5c adhuc eximium quiddam ad inaequalita tis generationem respiratio habebit, praeter pulsuum rationem,ut neq; hoc praetermittamusEst aute id ipsum duplex, partim quidem ab ipsa animali secultate solae roticiscen partim acoplexu ipsius ad dolores. Atq; modicii quidere cognitu diuitae est quod a sola facultate proficiscit: an Plius veta et ni festius ac magis varium,quodrpter dolores In delirqs.n. superat quide raritas& magnitudo