장음표시 사용
171쪽
venit post decidentiam re naturali statu,ac tertio & quinto ξύ reliquis iuxta proportionem,smL Eliter circumit poli interuallum, principium vocant,non Hippocrates modo,verum di alii prope oes medici. Post principiti quod frigore manlicito cognoscitur, secundum ips inaequalitatis eranteritum augmcntihusq; ad vigorem. At participantia ipsa inter se,specie ditave no exacu omnes
conspexerunt nominant l3 ex ambobus compositum tali*Unum totum: alii incrementumal qaugmentum ,reliqui ascensum accessionis. Quin etiam veri nonnihil dicunt. Nam post primum t p quo extremae partes refrigerantur, sanguis vero in altum confluere clare apparet,aliud tepuscii totum huic toti oppositum,cum videlicet calor cum frigore decerta sanguis aut in exteriores partes extenditiir. At in si hoc pacto unum ipsum dixerunt, ut iam exposuimus, nihil reseret hoc tim uni tersum ascensum appellare.Si vero ita vocantes indiuisum reliquerint, non mediocriter artem ostendentest enim inaequalitatis in eo tepus primum aliorum praesidiorum indicationem
habet,& non omnino eorundem cum sequenti in in quo squalis quidem totius corporis constittutio est augmentiam verὀ,quo in eadem specie ad statum us* morbi permanent. Reliqua de dinatio tempus Pirum est specie libi limite i qm nonJ maioris minorisq; ratione Partes ips, diue ita iii ἡrunt. At hoc et in primo principii tae,5 secundo inaequalitasis, ad la pectertio ascensus seu incre- λω menti adesi sit quidem vilicui*horum dum sensibiliter immutatur,particularisquVam est disse Frentia. Non enim cuiusch dicti istis principium fini omnino est simile:differunt aute inuicem fici medio ita manifeste. Principiis enim accessionis paululum a naturali constitutione recessit, sicut sinis plurimum.Vbi vero haec maximis differentiis mutuo diisenserunt:medium plane ips ipsi rum aliquod est,magis quidem cst principium a naturali statu remorum:minus aute Φ finis. Hoc modo inaequalitatis et initium a cohaerente ipsi primi istis fine paululum divariat: plus aut abscedens mediumq; existens, praedicto primi istis fini & tertii principio munitum est.Eadem opinor ratio te oc quae secundi huius temporis inaequalitatis principqs cohaerem tertii istis, constituti nem illis aissimilem obtinent.Similiter etia tertii ipsitus istis rursum prima, a secundi postremis parum euariant posti ema ver status speciei quodammodo similia sunt medium amborum aeque ab utris Q extremis recessit Quapropter miri nihil est, si ut hic temporibus singulis, ita desiit tioni quoq; aliud principium, aliud finis, aliud medium existat. Porro unumquodq; horum pri Pria appellatione vocare potes,si visum fuerit. Audio enim frequenter medicos dicentes: Inclina .uit nunc status, nunc submittit,nunc dimittit nunc remittit.Si igitur haec dicunt,integi uni est eis prima declinationis nominare inclinatione,vel submissionem,uel dimistionem, vel remissione, vel horum aliqua, vel omnia quinetiam licet uno praedictorum nomine media & postrema nun- Gcupare pari modo ut Archigenes quom declinationis postremum, remis Itonem nominat. Verumat Alic agit, Q eam a declinatione specie quadam differentem existimet: dentin q, omnium par tium totius circuitus aliam principium,aliam finem, aliam mediam faciat. Siccium; remissione ipsam diuidit,land proprium quoddam tempus ex prima diuisione, quae speci bus quibusdam, non solum maioris minorisq; ratione mutuo discordent. In utrasq3 igitur clare peccat, augmen tum ex prima sectone tollens,quod omnes manifestius ac principium intelligunt: adiiciens v ro remissionem circuitus termino.Si trani3 ad integritatem veniret manifesta huiusmodi temporis ad alia uniuersa differentia esset. ὀd ii secundae accessionis insultus trifariam diuisus, inclinationem accipit, in lioc totius inclinationis partem remissioriem vocare est. non tamen aliud quoddam tempus propria natura quapiam insignitum , quemadmodum prius dieia, putare conuenit. Quod igitur omnes tertianae circuitus partes manifestis invicem disserentiis sep ratas videre licet,nemo ignora qui vel Unum quempiam hoc morbo laborantem ςgrum conspexerit. Poria si nonnulla eorum nomine carent,ad contentiosos dicemus,tempus primum, secumdum,tcriium,quartum quintum,deinde integriotis sextum: ad eos autem qui nominum usum sciunt, ipsi componentes idonea nomina, primo tempori proprium initii nomen imponamus,so Heundo inaequalitatis nomen, tertio incrementi,quario status seu v ris,ct quinto declinationis:
sextum integritatis,interuallum acquietem nominemus. Creotitus r&md spartractu ua. CAP. 6.
Nihil obstat ecatio quodam modo totum circuitum in maiores partes diuidere: Siquidem
in duas ipsum totum potes diuidere:Unam primae accessionis a primo insultu ad extrema sq; remissionem alteram quae indeclinationis&insultus secundae accessionis medio consistit. Voco iam insultum accessionis, ips indivisibile, acie iam prunu: Idem hoc Graeci isti' eσαν, hoe est sebris significationem nominare consuerunt .Et quod ab Hippocrate dieium est,inacces sionibus abstinendum esse:secudum eandem diuisionem pronunciatu existimo. Cii enim praedixi det conuenienter Quibus statim vigor adest,iis statim tenuis vicitus abhibedus:quibus postia rivigor aduenit .his in illo ipso,& antea illum tenuiter vivendu est, antea vero plenius nutriri opor istet in er susscian intulit, Inaccestioniblis absitititndum esse, docens nos videlicet solum illud iatim quod accessionem voca Obseruandum est e. Nunu enim in hoc nutrimus, verum in reliquo omni tempore remissioni interdum in alia atwalia eius parte: quia ex simplici interim declin tione,interdum ex declinatione 5 anteruallo copositum cita sequidem unius circuitus in duas Paries
172쪽
A partes est diuisio alteram eius partem primam accessionem appellamus se dam, veI remi Is nem,ut pauidant velut quidam, interuallum. Nam interuallum non pauci medici uniuersum id quod post statum est,qDicunm natura praeditum nominant:siue id ad in Iritate veniat,sive non .Verum nos appellationes praedietas obseruabimus,ne Ulla sermoni obscuritas accedat: vo cabimusq; omne quod accessionem sequitur,remissionem. Sed neq; prohibemus, ut dictum est, si quis ipsum totum nominet interuallum,uel declinatione, vel remissionem,uel submissionem, vel ablationem. Instituimus enim no de verbis disceptare, sed circuitus partes inspicere, quot numero sim,& quomodo inuicem disserant.
igitur est diuisio omnium sebrium quae ad inimitatem desinunt quotidianarum, ter tianarum,quartanarum ut quae sex partes speciebus manifestis inuicem diuersas habeam. Alia vero non intermittentium,quae in quin* partes diducuntur. Sunt autem 5c liae permulti Nonnulta quotidie accessionem habent,quaed uri tertio quom die. Non in quae quarto habent, frequenter,sed raro euenire videmur plurimum .n. earum genus ad integritatem desinit. Porro ec duplex harii spes est,q ad integritate no fini Vt,quotidianarii,tertianaris,quartanarii. Qus da.n. B magnitudinem quo p pulsus, celeritatem, frequentiam,&duritiem deponunt: quaedam alia tria ad naturalem statum deducunt seruant autem celeritatem,haec magis, illae minus. At no est prae sentis sermonis,illarum distini honem proponere qm partes circuitus in uno quiny morbi genere enumerare cogitauimus.Igitur cu paulo ante sex in febribus intermittentibus ei se dixerimus, deinceps non intermittentium partes reseremus, quin* esse dicentes, eum aliae similiter ipsis se habeant, tum aut integritatis pars deficiat. terum in alijs partibus similitudo necet saria est,ut accessionum insulius cum systole. i. contra filone fiat.Nomino aut sic, que cum frigore si inna hanc sequitur, pulsus intus magis moueri cum paruitate,sanguine in viscera se recipiete , quem rursus inaequalitas ex necessitate sequituriinde incrementum, status, & declinatio. In quibus sane citra sensibilem submissionem accesssionis insultus accidit,tria ista in unum recidere necessitas est, totumq; vs p ad statum incrementum fieri nam ubi contractio no fuit, ibi nec inaequalitas. Statum vero nunu deficientem vidi, verum semper sensibili aequalitate in omnibus febribus aliquandiu permanentem Insultum certe millies sime praediistis initii symptomatis conspexitquorum praeci Puum erat omnibus sere principijs accessionum,persiaestio quemadmodum ad interiora arteria
rum motus de quo in opere depulsibus dissustius dictum es hin praesenti libro ipsum cotractione C celeritatis definire sus icit.Quae veta alia symptomata sim accessionum initio propria sunt, praediximus alia frigori superueniunt, alia secus. Paruitas siquidem pulsuum, raritas, re tarditas
diastoles. i. eleuationis,frigus consaeuitur:ragor alias occasiones, quas in symptomatii causis e posuimus. At uniuersum hoc accessionis genus omnino,sicut dixi, perit re nos multos freque tera mirandis illis medicis vel ad balneum mittas,vel cibum assumere iustas, tanu suspeeias iam horas accessionispraetergres Ios prohibuimus. Contingit autem ipsos cum arteriam exaeie tangere ignorent, huiusmodi errores committere.Omnibus enim quibus talis accellio euenit, contra elio velocior redditur:quam emoscere non cuiusuis est, sed exercitationem magnam arti A ma xime hoc opus, si quid aliud,des Merat.Hanc autem cosequi nemo potest prius, v eo modo quem in primo depulsuum dignotione praescripsimus, institutus sit. Si igitur arteriarum contractione noueris, hanc ipse accemonis partem,qua contractionem velociorem faciam sine eleuatione de prehendis,circuitus initium potes statuere:quae vero sequitur lianc, incremetum ad statum usq;. At si hanc quoque ignores,videatur autem tibi insultus i. incompresse omnino factus totam accelsiouis partem aque ad statum ascensum,vel incrementum,vel augmentum nomina
his: seram ipsum in prima,& postrema, re media pro maioris minorisq; ratione, non speciebus D diuersis, ut prius dicebam instigore sensibili. In huiusmodi igitur febribus uniuersa tempora
tria erunt, augmentum,status, imminutio. Nihil enim mali est imminutionem illud vocare, quo ex febris magnitudine quippiam demitur. Quibus vero circuitus non est, ut eis quas synocnos vocant,nin accessio quaedam omnino est,neque pMdictae partes: attamen hae qiioclet secundum diuersa tempora totius morbi particulas habent alijs modis innotescentes u per accessionum te
pora:quae paulo post subiiciam:& hoc nomine potissimum, et omnes medici in ipsis errem: Hippocrates rediissime ea docuerit.
Dese tertia sereluiuarum febrium temporibυμ, ιν tenus duefacium acresudinem. CAP. ST nunc ad eas quae circuitu quodam accessionem habent, sermonem dirigamus,totum id, ,quod inconsideratum reliquimus,distin etes Vnum iam&primum in memoria teneri volo,nempe uniuersum hactenus sermone de limplicibus periodis nobis filisse. Nam in coplexis ips V orem sequens,interdum aristius redditur,dum alia mox accessio anteu prior circuitus adamus lini absolutus sit,inuadat.Frequenter secundia sua ipsius natura febris exintermittentiuge nere est,ut tertiana coplexus aut nullu integritati su priori circuitui relinquit, dii secuda acces
si anteu prior absoluatur,inuadoe amicipet Dii est mihi de limsii complexibus in duobus
173쪽
timentarii de ensibus,& de febria diirerentia: ubi et complexum a missim dissimi M. Bsemi tertiaria ex mistura re temperamento quotidianae reternarue sebris fieri demonstrata est. Subinde etia semitertiane simplex aliqua febris copia latur,vel tertiana,vel quotidiana. At huius modi varietas ad ininc librum non pertinet. satis enim hic est propria uniuscuui 3 sebris tua dilia xenter inquirere 'in sic complexum earum prompte nos decernere potuerimus. Exaeie igitur simplices prius di laesunt, de commixtis deinceps cilleram. Itam horridus ibi insultus aliquest, es principq peculiares notas habes piraeter rigorem interdum oc huius significationem. Etenim vehemens horror,vel mitium aliquod rigoris, vel paruus rigor esse videri potest. At exaditam rigorem,qualis in tertianis,quartanisq; cii, huiusmodi sebris non accipit. Atque ob hoc ipsami oc κ .i .horridam appello:& multo magis,q ubi signa quaedam secundi temporis p emonsiti uerit, initium rursus alterius inuationis hortificum ei ficit:quod nonnulli repetitionem, alij reduplicationem appellant.Aliquando hoc secundo,quibus da tertio facit deinde vix aequabiliter simplex redditur ad . p lutum increscens.Haec febris ad integritatem nun i desinit: na permultum temporis usin ad vigorem ipsa habet,item declinationem fine perspiratu sensili, multo vero in gis abest ut cum sudore ad intinritatem proficiscatur Qtremadmodum igitur a primo insultu ac cessio ad vigorem usq; multo tepore peruenit,eode modo a vigore paulatim 'diminuitur: ideo* spositadie altera ipsas accessio horrida quidem similiter aduenisi sed quae non item cum priore re Petitiones habeat aut si qn,id B raro habuerit,unam dumtaxat faciet,breuem 5c exiguam. Porris haec accessio ad vigorem longo me ascendit,nec exiguo pariter inclinat atm ob hoc ipsum ter tio die eadem quae primo accemo succedit postea rursus quarto similis ei quae secundo habita est, idq; ordine perpetuo .Hanc ego sebrem compendio ae clarae destrinae gratia uno volens appellare vocabulo, imposui ei nomen semitertime. Si igitur Hippocrates quo p talem febrem semi
tertianam vocasset,ut egopersuasum habeo,duo ex sermone uno commoda consequereris nempe rem medicam disceres,a nomen vetus ei imponeres. si aliam quandam febrem ab Hippocrate scinitertianam vocatam esse putas, filii me invocabulo ratus,rem ipsam addiscas. ciunx talis quaedam febris,qualem dixi,accidit neq; hic testimoniti vel Hippocratis,uel alterius cuiuseboratio requirit,cum quotidie sere nos ipsam videamus,potissimum Romae. Sicut enim in alijs locis alia sic in illa ciuitate hoc mali abundat. Porro alia quaedam ei adieeta est que nec secundo die aliam serat accessionem,nec primo de terito repetitiones.Habet autem nec ipsa modum Unum ac limplicem interdum etenim sinc horrore,ali ado cum horrore invadit alias cum extremis par
tibiis membrorum mani sesidinalgentibus.visa aut est interim etiam citra sensibile frigus febris Glaaec quinq; ista obtinere principium,inaequalitaten incrementum,statum,di inclinatione.Temporibus iam diuisis breue est principium: lic ipsius inaequalitas ascensus non aeque omnibus, sed quibusdam breuis quibusdam longior. Quinetiam vigoris ti s spatium omnino sensibit ea lata occupat,sed in maioris minorisq; relatione non mesocriter diuert sic etiam declinatio longo quidem tempore omnibus contingit. At in hoc disteremiae quippiam sustinet Q nonullis mani selia diminuitur,ct celeriter finiendi spem p bct: poli haec sistit, aequalem declinationis magnitudi nem reliquam conseruans,nsinullis lente ab initio adfinem omnino inclinat quare ex istis inter uallis longioribus conficienti tibi, videbitur decreuisse plane quippiam, in hoc nimis ci modice. Huiusmiai quaedam sum realiae dii serentiae particulares sebrium tertio die accedentium, quas uniuersas uera Q, quasi ex tertia natas appello,ad dispositionis unde excitamur, cognitione utilis limae ad pKessens aut opus inutiles Propositu enim cli nobis h c circuituum, totiusq; morbiteinpora distinguere, tempniui auxiliorum Usus gratia,cui nihil talis orationum varietas condiacit, sicut nec illa quae ex quotidianae figurae variatione constat Siquidem harum non paucae quo tidie accessionem habcines,interuallum nullum ostendunndicam in ipsarum paucas disteretias exempli gratia,non ut institutae hypothesi commodas, sed qm medicorum aliqui ab his omnino liquae sine ratione nugantur,se iactitant,& gloriam apud indoctos aucupantur, tanquani dilige
tes de studiosi sapientiusq; aliquid his qui sola utilia scribunt intelligentes.
IN uadit ergo accessio febrium,quae singulis diebus eam habent, interdum sine manifesto stiagore,interdum cu ipso,oc initii tempora quibusdam breuius, quibusdam diutius permanent: i,quod et illis interdum sed raro accidit.Multo aute magis clarum haec ascensum moliri videturaeoniis ut aliquo tepore nihil increscens, deinde rursus increscit. Similiter in declinatione vel aequalem seri imminutionen vel interim in eadem magnitudines at is hora viis, alijs duabusFconsistit post haec inini inuitur:quinetiam ad secundae accessionis insultum v p nonnullis dimi nuituriquibusdam in magnitusne qua est, permanet. At magis hoc terito quom die accessione habentibus adest: auoniam circuitus earum longior cit. Nam duplex fere tempore circumas est febr m tertio quoq; die accessionem sustinentium, si cu ea quae quotidie intenditur,cisares. Quare stir hoc inaniles id declinationis ipsius reliqua prora itur, in aequali magnitudine permanes.
174쪽
Tal totius morbi similiter ac animantium aetates consideramus: unum quidem 5c primum Mnerationi eoru attribuitur,alterum ascen sui seu incremeto, tertium vigori, quartum declinationi, cum aegri saluistituti sunt.Nam si vel in ascensu vel in vigore prius decesserint, liquet talem morbum non omnia tempora pertransi ille. Qui vero pertransit, de omnibus fere eius particulis opinionum dist risiones obtinet: quip/pe cum nonnulli vigorem Unum esse tempus dicant, quod intellecta solo deprehedini Calii vigorem,ut in sim his, ii esse uniuersum: alii vigorem ad breue adeo principium reducant alij non in his selum, sed etiam in reliquis omnibus morbis principium auferant: quidam int rim& declinationem tollam, si morbus ex abicissione, tilli dicunt,quae Graece μω ο ra nomina D tur,solutus sit .Primum igitur opiniones liae diluendae sunt inde exaciae morbi totius temporum notiones instituendae postea ipsorum notae tradendae sunt.Proximum huic fuerit,utilitatem ostedere iis quae de circuitibus praecepimus,admiscentes.
Vare morbi principium, quatenus aliquialubrisiatu corporis labascente invadit, in omnibus ipsis es sine i is p uictione aeuimatum:cum hoc sine conceditur et cuiusiris mort hi generationem ei Ie,sicut in animantibus contemplamur. Non enim ex particulis quia husdam,ut animal ex capit 'thorace,& artubus, site et morbicdpositi sunt si quidem ubi ex natu tali habitu decidunt,breuissimo quodam istis spatio generatione sbriiuntur, inde usq; ad vigore ascendunt. Estola morbus ex intemperie, Verbi gratia,unde febris et constitui nobis demonitinera est Necessarium igitur,ubi calor hic naturae contrarius primu nascatur, hominem febricitare, caloremq; adusin statum intendi. Nam cuius non sunt paries, quo hoc ipse spatio generabituri Haec mihi dicta sunt,& statim ab initio ad ea respondi,de febribus quae G fingore inuadunt, mentionem faciens. At in circuitibus abunde responsio susticit. Vnu enim particularium temporum totius morbi atm ordine primu est, ips inquam stigoris.Ridiculum maxime soret primu tempus accessionis prunae, totius morbi principium existiniare: etenim hoc tempus, quod morbi princi pium
A Caeterum multi alii circuituum modi sunt disserentiis particularibus euatiantes, ad presentem
disputationem superuacanes. Huius rei gratia quori indam memini, q, medici talem docti inam huius considerationis non est e propriam nescientes,de iisdem conscripserunt, errantes quoin in ipsorum enarrasione. At nunc eos reprehendere in hac non sibi propria speculatione lepus limi Postulat.Disces aute artificiosei minutilia riugemur, quodq3quum Hippocrates miro quodammodo methodum circuituum inuenerit, nemo eam elaborauerit ad haec, Q multi cam depraua rint,in illa maxime sermonis parte,qua iam dictis temporibus auxilia coniuncturus sum Faciam sine hoc ubi totius morbi tempora ostenderim.Etenim hactenus particularia tna recensui.
175쪽
pium nominant,ad pKesidia serenda mirum in modum coducit. Ac Hippocrates huc respiciens Einquit:Incipietuibus morbis si quid mouendum vi,moue: nsistentibus vero, prasiat conqui issicere. Similiter & illud dixit:Circa principia Sc fines omnia imbecilliora sum. Quinetiam de pur is gatione scriptum reliquit Cocta purgare conuenit, oc mouere non cruda, ne* in principio, nisi rasilinulauerint. Ad hae CIn morbis acutis raro. in principiis utendum purgationibus. Multa in- usuper alia partim Hippocrates,partim alii mcdici oes veteres memoriae prodideruntiquibus nor Prime accessionis impetu,sed longum magis os principium esse nobis persuadent,nepe quo sanguini detrahere,& clysterio uti possimustanterim si res urgeat,etia putre. Praeterea ridiculum esse,inorbis qui intra diem septimum finiunt,& ijs qui in annum durant, queadmodum interim quartana,aequale principium statuere.Multa sane de hoc principio etia in primo de Gisibus libro diximus,ostedentes quo primum hoc Ῥs quispiam cognouerit. Erat autem eius summa, morbi cruditas.Satius est autem re hic ad illa adiicere,quae praesenti narrationi conueniunt.
FIngamus igitur primu inflammationis principius inquiri. Quis iam negauerit generatione
eius toto illo iste esse,quo pars sanMinolenta substatia repictr Siue.n. pri yter coincidentia eiusmodi contingit,sive propter impataonem obstructionemq3 omnium vasorum, siue ob cir- Fcunstantiam quanda molium quae meatus occupat,sive,ut nos docuimus in libro de inaequali intemperie,item in comentario de tumoribus praeter naturam,abundantia quaepiam sanguinis inflammatione oborta,in particula costituitu hoc erit primum ips,quo pars, alie 'ius generationi
subiecta repletur.Cum aut influxus cessauerit,& quod in particula innaminatione obsessa coisnetur,putrefieri inceperit, calor quidam ob putredinem nascitur, di fusio magis propter calore, unde et si iritus generatur,atm ob haec ambo particula magis a antea disteditur,et si nihil influat: secundum hoc ips est inflamationis augmenti. rQ cu in pus iam vertitur, maximi videlicet dolores tunc partem apprehendunt,nam in puris generatione dolores, febrisq3 magis iam facto infestant.Vocatur aut huiusmodi ips vigor assectionis.Si aut fluor qui suppuratur,vel digeritur, minorem tumorem dc tensionem reddat huiusmodi est declinationis principium. Sic quidem in
inflammatione ista diuiduntur.In febre quae ex illa prouenit, eadem ista consistunt. Quae ex li more citra inflammationem proficiscitur,liumorum molestantiium auditatis ms,principium ponendum est. Vbi concoqui coeperint,initium finiri:secundum aut ips, quoρ ascensum nominat, accedere. At cum ipsa concoctilo maxime conficitur,vigor. Inde rursus declinatio qua quidem ocsymptomatum magnitudo,dc humorum copia cessauit,restat ucro modicum in ea humorum aes ahuc,qui cococtionem requirant. Indicauimus in opere de iudiciis & notas uniuersas cruditatis, ec concoctilonis obscurae,cuidentis,ct perseeue: has quidem earum quae in ventriculo fiunt, comcoetionum proprias illas vero earum quae in venis fiunt proprias:alias item carum quae in respirandi instrumentis fiunt concoctionum,proprias. Caeterum aliae notae ex deiectionibus, aliae exurinis, quaedam ex sputis sumebantur. Atin haec copiosissime in illo commetario simul cum Hippocratis dicitis percensui. In prssentiarum vero tin dimisse modo susticit,u ulcerum quo* eadem sunt tpa. Primum enim sanies aquosae,incoetae,5 tenues ex iis defluunt inde pauciores & crassiores postea iam pus tenue:postremὀ minus quidem copia,sed crassius S albidum magis redditur.
Quapropter nullus morboru qui soluunt est,qui non quatuor haec ista percurrat. non in ex quo
dam alio in oeuditatis 5c concoctionis signis quae ex recrementis deprehendunt, cognitio iplora constat.Nam quis ignorat ventriculum male concoquendi munus obii l se, deieyiones nondum in ch ylum mutatas contemplatus Quis nescit urinam in vasis ipsis concoctione esse frustratam, aquosam conspiciens Quis tenue sputum in pleuritide vel peripneumonia redditum similiter intuens,non intelliget morbi adhuc esse principium Sic et in lippitudine,principio quide copiosus humor,tenuis,oc incoctus plurimum defluit:deinde paucior,crassiorqhnota quandam coc Hesionis accipiens: postea tala processu copia decrescente, consistentia vero ad crastitiem spectam te,adeo concoctionis signa augentur,ut etia palpebrae dormientium inde conglutinentur. Is h mor oc ipse primum tenuis di copiosus, mis aut spatio paucior di crassior euadens, morbi concoctionem,eiusEl3 declinationem ostendit.Quinetiam humorum qui e cerebro per palatum oc na res defluunt,initium quidem est,cum aquei tenuesqhitem copiosi 8c acres apparent. Extremam enim haec auditat indicant.Concoctionis notae iam sunt,crassior, & minus acris, di modicus humor descendens.in si muccus 6c blena,vi dicunt, simul egrediantur, certius iam hoc est comcoctionis indicium quemadmodum si crassiora paucioraq; reddantur,multo magis concoctione innuunt. Atl haec sane morborum tempora sunt,ex quibus aegri seruantur. :
De laritia ne durationis temporum morbi. CAP. 3
DE aliis vero in quibus pereunt,paulὸ post dicturus sum,absoluens prius ea quae distinctio
ne quadam praedictoruni indigent.Vnum igitur ipsorum est vigor, siue perpetuό teporis.
expers ex ilia sit natura,sicci cu temporibus mentione dignis secqucriter extendi sensibus appa reat: liue perpetuo latitudine quandam habeat,nunc maiorem,ntuac minore: siue in morbis quμbusdam iste vacet,inalijs ipsum habeat.Qxtia vero longiorem sermonem disputatio requirit, M.
176쪽
A sum Omnia relinquere, imitato Hippocratem de humeri Iuratione verba saciente: Non. tamen prolabatur necne confirmaturo , licet de eo habeam quid dicam. Quemadmodum enim ille perpetuo visis sibi contentus fuit,in eum modum ego quoque nunc, qua semper viderim,in medium producam. Omnem vigorem particularium accessionum temporis si ratio seri con e xi.Quare si ex natura tempore careat, ne ulla quidem utilitate inde fruemur. Nam cum primum sensui manifesta declinatio si a tunc conuem entibus ei praesidiis utimur. Quous*ab aequalibus numeris febris magnitudo constiterit,eo usi vigoris magnitudini propria agere covenit. Simili modo in oculorum viiijs,pleuritide,omni inflammatione, re in aliis morbis singulis generalia tempora sensu aestimata,diuersorum auxiliorum usum signiscant. Logica igitur hi cotemplatio de vigoris latitudine, siue de parsicularibus accessionibus,tiue de toto morbo consideres. At nuehuiu odi distinguere propositaim mihi non est,ut η qui omnia in omnibus adducunt,faelitare solent: quorum unus eu&Archigenes. Immiscet enim hic vir comentariis maxime medicis in terim de nominibus inquisitionLinterim de ipsis rebus,sed logicam. Nos sicut hoc cauimus perpento, ita nunc quom laciemus, relidia de vigore quaestione at is, temporis ne expers sit, ari cum tempore quovi,& usum quedam metiamur: naturam esus,& in aetatibus ea, lus viget,temporis B latitudine manifesta distatui conspicientes: itidem in morbis interdum longiore, frequenter mi nore tepore,omnino aute sensibili. Verum hanc ipsam teporis dister etiam clarius videre licet in animantium aetate vigente. Etenim canes venatorios & equos pugnaces yprium aliquod opus augmeti tepore lacientes iam videmus,post haec etia adultos ipsos euasisse dicimus, di manifesta conspicamur fortioresu antea quin & pari robore non anno vno,sed duobus quoci , interim tria hus permanentes sicut nomines pugiles no tribus annis modo, sed quatuor etiam Sc quin* se quenter aequali sortitudine, tum sensu deprehendimus perdurare. Eadem ratione 5 in mor his,ut dixi, particulares accestiones vigorem manifesto tempore iaciunt di multo his magis via uel alia totius morbi tempora latitudinem quadam obtinenLad lisc alia omnia, re his nihilo minus vigor,aliaque singula. ognoscere aut e morbos interdum aperte licet, siqn obscumvel etiam prorsus diu ignoratur. Hinc quidam statim ubi vigent,inuadere videntur: quod ex eoru num m est,quae fieri non possunt. et enim synoctos iebris protinus a vigore qnq; inuasit,verua primo imittit usq; ad persectissimu vigorem horis vel quatuor vel tribus, quia minimum est, per uenit: inde prorsus aequalis sibi permanens,cotinue ad iudicium properat. Sed nem repete adeo inuadetem,vigentem amplexiam dixeris:qm tale ad amussim no est sed breui tempore & p in C cipium,ec ascensum percurrit, no in caret principio, nec statim persectissime invadit: qu dm dum nec comitialis morbi ac io.Nullus siquidem tam subito symptomate corripitur,ut ii quihus ceruix detrucatiiri quaqua horum quom sedito primum aliquod tempus habet,& fecitdum, re tertium,& quartum ut sit chirurgus rem qualibet diuidat. At enim si vis,ocedamus sine temporis spatao comitialem attonitamq; concidentiam fieri, appellant, ut quod ab initio
proposui,recenseam. Haec etenim cataplinis symploma eorti est, morbus autem no est, verum
poris aliqua dispositio diceda sicut ostensum est: 5 si vel generat s ipsius,vel increscentis notam nullam habemus,ideo sequens sermo no peruertitur, quo omnem morbum necessaria per ascensum ad Uigorem peruenire dicebamiis. At distaculter interdu,multis etia minime scitur, aliquod morborum augmentum confitendum esse. Porro verum hoc esse quod dico, paucissimis verbis hisce tibi persuasero.Sciretiosos tumores subinde in cruribus conspexi statim ab initio sine iniu- matione praecedente costitutos,tribus interdum & quatuor annis paulatim augescties, sine manifesto necesuriarum cruris aditonu impedimet Ortemporis autem processu,propter magnitudianem conspicuam postea incessu qiuom molestatos. Quaobrem c5sidera n6 enim impostibile tumore quenda in cauis iocinoris partibus costitui tarrhosum. Latebit aliquadiu huius costitutio, D postea in dispositio ipsa manifestior euadet: quippe cu nosἔpterque corpi iris stitia hoc accidit, inuenire non possimus. At temporis interuallo postea iam aliusio aquae continget, tumore sciminoso videlicet nund ex radiu significationem praebente. qui post illa consipicuus apparens,pri iis nos ignorantiae comonvicit. Multos ita vidi in tali symptomatum via breui typore tum rem in iocinore scirimois no paruum enunciasse, constitutu quide iam diu, sed latentem propter ipsitus paruitatem,&rbam musculorum, qui praecordiis subiacent,nutritionem. Cum vero scio rhus augescens pariter gibbas iocinoris partes ascedit,simul autem in licis nutritionis, atrophia 'vocant, author tum aliis animalis particulis, tum musculis pres cordiorum sat ex utrism his euid ter breui spatio dignosces magnitudine ipsius scilicet ia inligni. Huiusmodi sane omnia, asse. ει- rum partium inspectioni coniuncri sunt:de qua in praesenti cossiderare institutum meum no est: de comunione ipsarum nocitra Magem disputauimus. Verii sermo primu institutus opportune modo repetet.Morbi uniuscuius irprium est generationis tempus, interim sensui manifestum, interim secus post quod rursus augmeti tempus est,no aeque manifestiim ita in omnibus: quae vigoris sequis tempus omnino sensile:dum sateamur nos nulla aliqn nota evidetem principia morbi re augmeties te. In his igitur ex artis usu vere dices, tu vigoris lepus esse. Si vero salus sutura
es equi id prorsus declinationis tempus, Ac hoc sensui subi nuut quod non simplici, sed lato Tertia stis. nam ni spatio
177쪽
spatio cosistat. Etenim si per sanguinis fluorem vel sudores aliquis acute iudicetur, tempus certe Edeclinationis S huic est manifestu. ὀd si minus hoc in aliis morbis fiat,tribus vel quatuor,vel pluribus diebus declinas,hoc nihil priore sermone ostendere videt: nem *nunciati summasti uertit,sed relinquit adhuc omniu morboru qui seluunt, ut vigore, sic et declinatione quada esstr.
Demitura morborum mortalium. CAP. S.
HIs igitur a nobis abunde demonstratis, de morbis qui no solutitur,cosiderabimus. Duplex
aute eorum natura est: nonulli enim ipsorum preparatione habenFubi exaete illam absolutam sint consecuti:alii ex genere quide illorii sunt qui soluunt: sed cu occidere festina hoc eis fiori cotingit.Triplex quoq; lioru modus est vel enim. ppter aegrotatili imbecillitate, vel.ppter mor ru sortitudine,vel a pter utram prius occidui, u soluti sunt. Alia rone comunis unus omnium huiusmodi modus eri,cu supra vires existunt: Na quod aegrotantis pernicie cotinet,in hoc situm est:quippe dum nec seruari quis potest,nisi natura morbuIupcraueritine perire, nisi natura UL sta sit,inorbusq; ea sustior euadat. Hinc est Q nonulli unu ex magno morbo, qui ad aliquid relatione haber,significari arbitran ignorantes interim Sc sic magnu morbu dici, queadmodu si maiorem etia diceremus,cu supra vires nostras fuerit.Dicitur aute ex propria substatia,ut homo,vel equus,vel bos magnus. iteru de huius duplici signiscatu frequeter ia alibi diximus,sed omnia Fin omnibus inuestigare,nugatorium est: quod ad psens opus c6ducit,hoc enarraturus sum.Itam morbi singuli ex sua quide natura magnitudine quada possidet: melius.n.est sic dicere claritatis gratia.Hςc morbi mapnitudo vel supra vires est,ut eas grauet: vel emtrario viribus sin imbecillior,ut ab illis superet, oibus ybe euenietibus. Proinde cu supra vires fuerit,homoPrius motici.
De indicisestrempori letalium morborum. CAP. 6.
AT morbi tempora tunc parum simili modo cu praedictis sumtitur, partim dissimili: Si quidem initium limiliter in morbi generatione constituit: Asccnsus non in cocoquedo, sicut in iis qui superstites futuri sunt,sed in cruditatis,letalibus* signis cosistit. Demostrauimus enim nisi fallimur,hec inuicem disterre: attamen oc nunc ipsoru nonulla ob memoriam renouandam dicenLItam urina boni coloris. et mediocriter crassa omnium longe est optima,quantu ad colore ec consistentia pertinet. Adeste vero ei vel salubre suspensum,vel nebula conuenit, vel subsidentiam,vrcuq3 morbi natura postulauerit. Alia.n. in biliosis morbis,alia in abundantiis quς ex amdis humoribus proueniunt, residere tibi demonstrauimus. Ex opposito, ut ita dicam, cruda Uri
na est que nec suspensum quicq,nec subsides,aut nebula habet:immo quae nec crassitiem aliqua,
--: specie referes. Si certe neo
vel pallidu colore assumpsit,sca alba est,& consistentia tenuis aquae specie referes. Si certe nebu- Gis quedam,vel aliquid nigri suspendet,vel subsidet,8 maxime si tota sit turbida,letalis est:quod modu si qusda parti farinae crastiori similia,vel lamis,in ea apparent. Quinetia si laeditate odoris
habet, pinguedine oleaceam,qua Mota seu vocant, mortem minatur. Hae igitur sunt Urinatim
gni morbi notae:que secundu ipsius naturia magnu csii dicebam.Magnum aute,si etiam sputum pleuritide ct peripneumonia laborantibus,vel nigra,vel amarum vehementer,vel spumans,vel impense foetidum est,uel non omnino expuitur,ingenti dolore,vel spirandi difficultate homine occupante. Respondent his oc alii morbi,qui iecur & ventriculum exercent,eode letaliu sim rum genere c5prehesi. Vnde in huiusmodi morbis vigorem similiter cum eo qui salubrium est, determinare no licetinam illic maxims accessiones statu desniunt: lila aute maximς accessiones non aeque possisnt determinari: quippe cum morbus omnino non cocoquatur. Versi intelle fila id quod maximu est,capere oportet,ad quod,alias morbus peruenit,alias praeueniens occidit. In inflamatione quae soluitur, puris generatio vigoris terminus est. In ca vero quae non debet solui, seri quidem potest,ut homo in eius ascensu moriatur fieri vero etiam potest,ut vires validis sms existentes,ad extremam usi magnitudinem perdurent.Huius etenim inflamationis qn non de hEt solui,immensa m ignitudo vel in sangrsnam, vel in putredinem terminatur. Quousq; Uero Hliorum nihil asst,aueri ipsa potest. Similiter & aliorum morborum Uniuscuiuscν generis ina menta censeantur. Diximus nos ipsorum non genera modo, sed etiam disterentias & species integro commentario,cui titulum,de morborum disterentia,indidimus:illi maxime ammu te adhibere priecipio, quo prς termisi non mediocriter quis errare posset.
NAm vno et eodem tempore duobus tribusue morbis homo infestari potest,quorum sius iam inclinat,alius principii tempus adhuc,vel augmenti primordia occupatulemus plurimum auetiis est deinde hominem mori contingit,non propter inclinantem,ncta nunc incipientem,sed ob vehementer auellam.Qua de causa tria facultatum corpus totum gubematium principia maxime considera, quo statu praedita sint. Dico autem haec,cerebrum,cor, & iecur: deinde alias quosv uniuersas particulas, ex singulis principiis ortas, neruos,venas, & arterias: ad haec illas quae naturam propriam quidem habent,sed ab omnibus principiis regiitur quaeda sane aequaliter,quaedam ab hoc magis, ab illo minus. Quoniam ex hac speculatione, primum,siue Unus,sioue plures in homine morbi sint,inuenies: postea,cuius propria tempora inspicies ad prssidiora inuciationem necessaria,Ob quam sermo hic nobis elaboratur. η
178쪽
A Quem hum doctristit temporum morbis letus curanommyrolet. CAP. 8.
EΤerum circa initiare fines omnia imbecilliora suntan vigore sortiora que laec intercedunt, medio ordine consistunt. Quia principio vicina, vigori propinquis imbecilliora sunt, sicut etiam fini contigua. Quae vero aeque a principio dc vigore ablunt, mediam Virorumcp extremo rum sortitudine obtinem. Pari modo quae a vigore & fine aeque recedunt,mcdia & lisc propri rum summorum sunt agitur in vigore,quod mitigandi vim occupat,in curatione prspollere de benin principio 8c isne,quod vehemetiam habet: at media tempora pro summorum proportio ne capiantur, ut in medendi methodi comentario copiosius dictum est. Nunc descriptionis gratia ipsa capita rerum percensui, utilitatem temporum disterentiae in morbis ostedens.Neq; enim quam quis in stus rationem instituet, inuenire poterit: neq; Vnqua nutrire sine certa temporum distinctione. Si quidem coniicere signis oportet statim ab initio, cl uado morbi vigor futurus sit, dc quaniae laborantis vires existantini nanq; vigoris tempori etia sine alimenti exhibition suiscere queateptimuiuerit,donec morbus inclinare coeperit,a cibo abstinere.Quia si vero simc re citra cibit no potest,protinus ab initio in quolibet tepore quod alimentu admittit,aledus fger est,porrὀ tempus hoc est remissionis. Voco remissionem modo secundam partem totius circui-B ius,in duo uniuersa diuisi,accessionem et remissionem. Hippocrates iram omnium primus quo rum memoria ad nos peruenit,re steli distinxit. PresstatveHartem ipsius excolere,quod nemo prope saetitauit.Nonnulli etiam ab ea plane recedentes,ad nugacitatem diuerterunt: ut Archigenes cum in alijs omnibus, tum in duobus libris quos de morborii temporibus inscripsit. Disces
lare quod dico,si haec duo ad amussim disquisieris: unum sane,si haec quae integro hoc volumine declaraui,ad curationem & prssagium utilissima sunt:alterum,si quid ab Archigene dictum est: si enim nullo hisce deficiente dicere videtur alia, modo duplici peccat, quod videlicet ne F utilia doceat,ec lectores Iongis inutilium nugis graueti
Ab Augustino Gadal lino,antiquorum exemplarium S transi
lationis vereris ope, latinitate donariis.
Taporum simplicium, ac inuicem iunctorum moram Uerenitias expiscat.
Vna multi latius de typorum speculatione tractauerint, necessarium ego duxi, ut ipse de cis magis terminate ac per circunscriptionem perincurrerem: existimans nimirum hoc pacto racilius hanc rem ab iis, qui nuper ad artem se contulerunt, disci posse:quippe quae simplex sit, ret cum simplicitate facilius percipiatur,J- ac veluti ex promptu multis
occurrat.Hinc autem auspicandum est. dTapus,mperiodus. CAP. 2.
T Ypus est ordo intentionum ac remissionum periodus seu circui tus est tempus intentionum & remissionum in morbis fustum. Pauci vero sunt asseclius qui typos non habeant, quales sunt atrophia, id est,nutrimenti cessatio esolutio,clephantiass,et his proportione respondentes. Plures autem assectus, typos quidem habent, sed infrequentius: Maxime vero omnium affectuum febres W-t lia ei antiva pos habent,t exceptis tum ijs,quae synochae vcl , id est perseuerantes dicuntur, tum in-
oru alii erimi,alij secudi:& hi quide psitant,alij mouent:Wrursus hi quide sunt simplia
I ces,alii vero copositi Primi igie sunt,qui parua επιψω σαν.iaccesssione seu adnotation ScTertia Classis.
179쪽
Iongam remissilonem habent, iusmodi simi tertiani di quartani. Secundior qiulongam a cellionem habet, re naruam remissionem,qualis in quotidianus,cti extensus semitertianus. Hie mira solus id est immutatus ab antiquis nominatus est Lmin id est persilities sunt, qui eisdem horis accedunt ac remittunt. πινωπινοι autem, id est qui mouentiar, qui diuersis horis semper accedunt ac remittunt uorum qui pra ueniun citiulip horas persoluunt, ολα ρομα, id est amicipantes dicuntur: qui vero tardant, id est posterilis venientes nuncupamur. Simplices sunt qui unam genere intentionem,& unam remission F secium .Q3mpositi,ex pluribus acceisionibus re remissionibus constant. Compositorum typorum alij ex genere sinitilibus constituuntur, alii ex genere diuersis. Ac ex genere quidem similibus constituuntur qua do,verbi gratia, quotidianus duplex, vel duo quotidiani, vel tertianus duplex, vel duo aut tres tertiani, vcl rursus duplex quartanus, vel duo aut tres quartani extiterint. Ex genere diuersis, quando quotidianus,excpli gratia,tertiano,vel tertianus quartano,aut alicui alteri, qui eius leni generis non sit,complicatur.
Votidianus est qui quotidie unam dc eandem accessionem , di eam quidem longi trudi
ne comensuratam, & Unam eadem'; remissionem facit. Tertianus,qui tertio quo ii die . nam & candem accessionem longitudine commensuratam,re Unam ac eandem remis sionem facit .Q tartanus qui quarto quom die unam Neandem secit accessionem,acvn1Wean dem remissionem. Eadem de quintano S septimano intelligenda sunt, si quis praeterea alius typorii ordo inueniatur. Qilotidianirm consequitur habitus humiditas, mitus multost, sitis haud intensia totius corporis grauitas, semiius carddes eccataphoriciis pulsus magnus, rarus, ac laxus iacies stibiiuida ac laxa, flaceida,multamq; materiae cach iam ac verIionem prae se serens: lienis etiam durities in hoc typo subsequetur. quod si ipse perseuerauit, tremulae veteri neq; cu taphorae insequentu thoracis rheumatismi, & superfusiones hydropicae. Constituuntur autem maxime ob stomachum male se habentem. Tertianum insequitur latis intensa, exustio,acres achiliosi vomitu inediae, proiectiationes ac plerunq; sane rigores hunc prscedunt, nonnunJ Velia perfrigerationes ' pulsus autem tertiana s paritus ac frequens insequitiar: novites quae aeresi nis dies antecedunt,igrauior f.m: cum autem morbus protrahitur,no amplius grauiores,sed& sebrem iis timcdc qui ita febriunt,tertianam in semitertianam starem aliqn comulant ypus autem hic tertianus, iacilius quam omnes at a Npi soluitur, pnxcipueq3 si aestate constiterit. Id quod etiam Hippocrates adnotauit inquiens: Tertiana exquisita in septem circuitibus,quod lo Hismum est, iudicatur. Raro autem diuturna fit, praecipue nisi constiterit autumno finiente, nyememq; attingente. Adsunt ei iam his ipsis urinae flavae, vigiliaeq3. Qii oecutam autem omnia
tertianum inscquuntur eadem semitertiano contingunt. Nam dc eiusde ueneris ambo sunt pa Licipes,quippe qui accessionii macremissionum repetitiones per triduuticiant. Semi tertianorurn typorum proprium est,ipta accessonu productio, quodq; reditus accessionum, quos proprie graece appellamus, saepissime cum perfrigeratione ac vigoribus nondum completis,assideant. Periculos a porro est semitertiana, ut quae non oris ventriculum solummodo ac neruosas partes, summatim media attingat, sedec veternos' cataphoras, vigiliasq3 cum delirio ac syncoposas diaphortatis inserat: litiguam praeterea valide cxiccet, allanimi desectionem cstaciat,vehementer 'uae in profundo sunt commouens. In uniuersum ferus periculosissimum; hic Fpus est.Sane alias a primo die constituitur,alias a secundo, & a tertio incipit, unde maxima
deceptionis cause medicis oritur ob eiusmodi inuasionem. Generatur autem a tertiana extenti: Θc cum sbluitur, nunc in tertianam reuertitur: alias ob longitudine accessionis, in duas tertianas ac quotidianas discinditur.Cs teriam frequentius visitur,quod ad sexum,in viris quod ad states, in vigentibus: quod ad anni tempora, in autumno magis, quado nimiriim valde periculosus exi stit. Estaine non semper continua,verum lc intermittes reperis semitertianas ebris,traditum claab Hippocrate est ipsam non modo inter acutos morbos, sed etia inter diuturnos conum eradamelse. Fbbet aut et res in magnitudine disteretias nam una, parua altera, media: tertia,magnas utertiana est. Parua igii est quae circa.xxiiij. horas vertit: media,quae circa.xxxvi.magna, quae ei
ca.xxxxviii. quae prosectὀ continus febri proxima est. Sane nonnulli aiunt semitertianam ita nominatam sui ue quemadmodum semicirculi im resemiglobum, ipsi in tertiani circuitus dimidio minorem esse allerentes. Alii vero dicunt semitertianam asyellatam sutile, non secus ac hemio lion, id est sesquialteriam numerum: ita ut si tertianaria accellio, verbi gratia. ex duodecim horis componatur,scmi tertiana duodecim ipsas horas tertianae in sese comprehendat, dimidium duodecim horarum addat uniuersae is simul evadant duodeuiginti Thessalus autem semitemtialiam cam nominat, ius dimidio sit maior quam tertiana extensa in modum quotidiani circui tus,ut sit horarum viginti quatia orJ Agathinus ob relationem ad tertianam, nomitiatam fuisse ait semitertianam,per triduum enim utrisque accessiones accedunt.Vtrum uicirr horis an inter uallis scini tertiana citaractere lignarurr Secundum quidem Agathini opinionem, nec horis nec interuallis: haec enim utracu adscriptam habent magnitudinem: semitertiana vero indefinitam habet
180쪽
Ahabet in latitudine horis is subsequentibus constitutionem. Qivirtaniam Wpum insequimturimenti rigore vomitus pituitos lienis phlegmone ac intumescentia: nonnunquam vero etiam inappetentia re saliuatio consequitur: interdum auton ex contrarijs,appetentia intensa: tussim laq; liquando ipsi adest,quado corporis liabitus corrumpitur: Ob id difficulter dilsoluuntur,ae diuturniores quam caeteri typi sunt, ita ut qliandoq; ad biennium usq; protrahantur. Sane ipse sibi,dum vehementior euadit,complicatur, ut duo re tres fiant quartani, vel etiam us Q ad quan dam continiuitatemperueniant rursusq; dum moderatior fit,in unum reduciti tr. Fit autem non vel hydropicas super
s in antiquis. vetus trans bitoliabet: Pul
sis aut quar miris iis ste Mificuti te tia tris . neq;
autem a Frincipio constituitur. Pulsus autem non adeo exiguus magnitudine tertianarios ins quitur,sicuti quartanarios: nec usq; adeo in riimorem eleuatur,sicuti illis qui quotidiano morbo vexantur.Mediocritas enim pulsuum in hoc typo secundum magnitudineγinuenitu Gnun quam vero etiam in accestionum principiis ratior quam qui secundum naturam sunt , reperitur. Inueniuntur etiam pr er iam dictis febres inordinatae seu erraticae,' quarum qus dam typicos B dierum motus seruant,quaedam non. Quae igitur typicos dierum motus seruat extra horas com quis um iri suetas vel celerius vel tardius accedunt.inordinals vero fiunt 'eb motuum formam, ita ut alias quidem celerius, alias tardius veniant: atm vicem sane inordinate,propterea quod modo inordiariate mouentur, modo inordinate persistunt, nunquam vero ordinate, ubi sane a nullo prohibentur, manente nimirum dierum figura in solis particularibus inordinationibus.J Qus vero typos non habent,praeter iam enumeratos omnes modos ac praeter dierum ordinem sum ac nonnulls quidem accedunt cum indiciis, quaedam vero omnino sunt inordii atae. Disserentias vero secundum speciem plures esse contingit.Licet autem praeducto modo considerare,ac prsdidiorum morum proprietates Vt quis voluerit, inplicare. Qi pisti dulcemuir ac inre est comi Icentur. P. DE X tyi's duplicamur primi vocati, ut quotidianus,lenianus, & quartanus: quotidianus igitduplex est, qui stingulis diebus bis eodem modo accedit, ac bis remittit. t Duplex vero ter tianus, qui tertio quoque die, bis similiter accedit ac bis remittit. Duplex quartanus, qui quarto ii ,ωε quom die bis similiter accedit ac his remittit. Duo vero tertiani sunt, quado diuersae accessiones, ' nux: in- vel .no vel duobus diebus . accedathciuam unaquae* alicui priori per triduli res deat. Duo ' C quartant,quando uno die integro existente, duobus dein s diebus lebricitari contingat, tem
iit. a ri aut porrum figuris quae per quatriduum sunt,in unaquaq; accestione seruatis. Coplicatur item quotidianiis cum tertianis,quado prima dies duas accessiones& duas remistiones habeat: quae vero sequitur, unam: tertia vero rursus similis primae existat. Complicatur autem quotidianus cum quartano, livido prima quidem dies his accedat ac remittat duabus vero subsequentibus semel: quarta item aeque ac prima bis. Complicatur inter sese mutuo,quotidianus,lertianus, Ac quarta nus, quando prima dies tres accessiones tresq3 remissiones habuerit, secunda unam, tertia duas, quarta tres,quinta unam, sexta duas, septima rursus tres: ac reliqui deinceps dies eundem cum primis ordinem seruatim, ita ut ad eundem modum coeant, ac in eandem iuuram reducantur. Complicatur tertianus quartano, quado prima dies duas accessiones duasq; remissiones inseri, - secunda nullam omnino,tertia unam, quarta similiter rursus duas,quinta unam, sexta nullam omnino, septima duas:γ ac reliqui deinceps eodem modo prioribus re ndeant. Implicantur etiam tertianus,quartanus, re quintanus, quando prima quidem die, stimul omnesγ accedunt, secuta remittunt, tertia tertianus accedat quarta quartanus,quinta tertianus & quintanus simul accedat. Sed Sc alio quodam modo huius typi inuasio fit, nihilo autem secius tertiani complica D tio cum semitertiano ad eundem circuitionis modum incidere videtur, sicuti in subscriptione litatur. Huic prima die vesperi cum rigore incoepit, mane soluta est, im ritas ad in Quam usque horam perduraui mox accessio cum perfrigeratione incisdit,cncurru Galani sentennae in libro semisus 3 iam eone Malibi traditae e semiat.
dit,quae subsequentem nodiem di cr3 ad oerauam vim horam perdurat,rursus; remissio succedit, postea in noctem rursus accestio cum rigore,atq; in diem rursus