장음표시 사용
201쪽
hunt,seu aestate seu hyemessit non multo possit imorbi sunt his vernaculi:&siqisis uniueri Εirruat morbus ex temporum anni conueritone, sunt hi illius quoque participes. Et paulo mora x Viris hi morbi peculiares sunt o extraordinem, siquis domitratur ex immutatione communis imorbus. Deinde inserius Hic illis est collactaneus morbus aestate simul oc hyeme. At vero nec illoc te velim latere in superioribus capitibus, quod item inceriis dixit aliis libris Hippi tex ui perpetuo tenent locum quempiam,qui quidem ἔνρQui, id est publici vocantur, eos item extorum esse uenere,qui multis communes sunt, ut pestis quoque. Nam haec in communibus morbis est. Quod quidem ipsum ille in libro de ratione victus in morbis acutis aperte indicauit his verbis Cum enim nullum commune genus pestilentis morbi vulgetur, sed dispersi, dissimi- ilest inter se sint morbi hi quam reliqui uniuerti maiorem multitudinem perimere solent. Ita patet ex vulgarium morborum esse genere eos, qui malignissmi sunt,& pestilentes appellantur. Vulgares vero de genere sunt popularium &Uniuersalium, qui morbis dispersis e regione opponuntur.Haec ille his nomura posuit. At pestes appellat omnes homines,sciunt cia exitiales mora hos esse. Et vero etiam ad deos Laepe reseruiit de curatione earum consulentes. At vero non hoc tantum loco verbum vulgari hoc est ἐπιδ ιειν scripsit sed in Praeseras etiam,vbi alvMorborum item qui semper vulgantur,ortum,ac temporum anni statum sedulo obseruare oportet, nec anni F temporis ignorare statum.Adeoli; in ipsis vulsarium morborum libris interim illum dicere at dias: Vulgabantur autem etiam dysenteriae Aate plurimae: Aliquando vero alia febrium g nera vulsabanturi. Item, Etenim aliis etiam morbus vulgaris erat.Hoc nomen ε τι δαμιον id est pu blice grai Lim,nos vulgare semper appellamus qRibusdam in exemplaribus scriptum quatuor in syllabi quarum constat postrema ex ,&ο,&ν: In aliis quinque, ex & altera syllaba, quae ultima est,exo,&ν.Horum oportetad ea quae post dicemur, meminisse: tenendumq; quos dam morbos inuadere multos in communi,qui scilicet communes appellantur: quosdam se D
tim quemlibet, quos dispersos nominarunt Inter communes sin publici sunt, quos vocant ἰνδά- μους Graecitastii vulgares, qui ab illis tum Hris m,tum inrisa vi vocatur:tam enim quam siquam e syllabis qui sui diximus, scribunt & enunciant .Horum perniciosissimi quicu pestilentes vocantur,qui perinde ac totum inligarium morborum genus, ex cixli statu proficiscuntur. Atque
etiam pestilentes nonnullas tem tes descripsi x t eas, de quibus in tertio libro tractatur, eo quia&genere vulgaris est morbus, pestis. Atq; haec quidem prius explicauisse, quam reliqua enarrarem sigillatim, ope pretium esse duxi, quo me nunc tandem conuertam, si unum modo hoc praemonuerim,id quod in multis iam a me libris conscriptis dixi, ubi illos, qui situdent artem Gmedicam perdiscere,ut se in singularibus, quae sensu apprehenduntur, exercitent, cohortosivi ea quae ante didicerunt in uniuertum,cognoscanti ae quidem stingularia autumant Empirici uniuersalis constitutionis esse principium: illasta tandem alierunt vera praecepta ei se,quae constituuntur ab experientia.Nobis multo aliter deocli numerosa praecepta iquorum tamen de veritate iudicium facimus, prout stabiliuntur ab inuenta esse ratione vident experimentis,&fidem a Dpiunt.Nam sic quidem etsi quae inuenta ratione ac demonstrata sunt, de eo, quid magnitudine sol a luna distet his credamus: tamen, m ab sensilibus multis alijs, quae geometricae docent rationes re ab eclipsibus singularibus confirmentur idem habemus maiorem.Quando igitur ab e perimentis singularibus comprobata,quae per geometriam demonstrantur, accipiunt maiorem fidem,perq; eam fidem stabiliuntur firmius: longe mastis, quae ex medica disciplina sunt in vitiis uersum inuenta,singularibus sunt probationibus connituenda.Quae obseruari nos in libris obgarium morborum docebimus.
Ad vulorium morborum disciplinam,comitionem quoq; loci, infra ostendam, magnopere interesse.Nunc verba ipsa auctoris sunt explananda, quae sic habent: Circa aequincinium &sub Vergilias.Nam cum bina aequinoctia binae item Vergiliarum sint significationes, utrum illora dicat, adiecto sermoni autumno,significat:fit enim vere alterum , atin eius hoc est principium ad nostrum tractum: quemadmodum etiam finitur prorsus sub Vergiliarum ortum. Alterum at tumno aequinoctium sit, oc Vergiliarum occasus,quas appellant Graeci tam plurali numero γ' elaee, quam singulari πλειάδα. Occidunt autem Vergiliae ab aequinoelio autumnali diebus circiter inlinquaginta. Neque hoc nos praeterit, fieri omnibus eodem tempore in plagis, tum aequinoctia,tum soli titia cum exortus sederum,&obitus varient ita, vi suum quam habeat regio.Qilippe his tantum, qui sub eodem vertice habitant, syderum communes-ortus sunt oc casus. At vocant se quod ex multis constat stellis, sydus, graece ατροὶ verbi gratia, Tauriam totum,vel aliquam eius parte ut Hyadas, aut Veretilia Eii tamen cumsingulas stellas, sydera
appellent.At non quod est conflatum ex multis, stetitam id appellant, careerum semper hoc domum modo sydus. Unam vero quamu solam non tantum stella ut dixi ed& sydus: in Arei P R I M A TEMPESTAS.
202쪽
de morbis uulgaribus Com. I. I O 2
A tum Caniculam , cistium, Hesperum. Atque est ad omnem propositam disputationem cum primis necessarium,unaquaque in regione, ubi obire medicam artem instituimus,cuiusque per sperasse sederis eminus, calusque: quia tempora ab his anni circunscribuntur. Exemplitia: Veris in Hellesponti parallelo est itutium,quod id temporis est aequinossitium: & finis, Vc giliarum ortus, qui item principium est aestitis: sicuti arei uti ortus, sinis eliatis, principium . mautrumni, qui ad dies duodecima quino filum autumnale antecedit. lam Vergiliarum occa sus re hyemis principium , dc sinis est autumni.Porro non caretadmiratione,& est inuesitiganda causa , cur sit pririeritus in sermone stellae ortus illustrissimae, quae in aestatem incidit, Caniculae Vocitataea Latinis, a Graecis.--.Hunc aliqui,nomine abutem totius syderis, Canem etiam nominant. Atqui Cani uniuerto syderi est nomen illi vero quae in eius est madibula Caniculae: quam recte Amicanem, non Canem appelles. Cuius quidem stellae ortus opisae quam vocant est principium. Atque in septem tempestates qui annum distribuunt, aestatem ad Canis usque exortum protedunt. Ab hocad Arcturi ortum optiram. Atqui iidem hyemem in tres partes dis secant: cuius,sub solstitium tempus,medium comtitulini. De extremis duobus primam semen rem, postremam , quod est inserendi tempus. Nam hoc illi pacto appellam ista. Et quiandem in libro de septimanis, qui Hippocratis nomen praesert, in septem partes diuisum annum
inuenias: ita ut autumnus&verint raconstent, A indiuisa: dividantur autem in partes tres
hyems , 5c in duas aestas. Ac est illa quidem etiam utilis partitio, ut in progressu sermonis pat hit.Vtilis porro & in quatuor tempora sectio, uti & ipse prius Hippocrates docuit,ubi de exuperantia humorum,&de morborum generibus agit, re quae ista ambo pretecedunt,de aeris temporamentis : quorum disterentiae sunt quatuor. Etenim ut maxime bis mam, quod intercedit te pus inter Vergiliarum ortum & Arcturirm,diuida nihilominus omni est communis nimia si oras: ut etiam n mi immodicus algor. humiditas, quamuis in tres partes diducas. Atque ita temperamenti magnae dii serentiae, quas recte generales appellaueris, annum diuidunt in qu tuor tempora, genere inter se, aut specie disserentia, utcunque tibi appellare visumst. At ii rum si dis seremias singulas in maius S minus seces,in duas ubi aestas,in paries tres hyems distribuetur. Qus anni temporum diuitiose spatio ipsorum esticiturEst enim inter Vergilias 5c A riurum tempus, mensium quatuor. Plurium etiam quam quatuor,quod inter Vergiliarum o visum&aequinoctium vernunt interest. Veris autem tempus, ne habet duos quidem solidos mentes: quo factum est, ut iure indiuisum pennanserita linc etiam autumni erat tempus, veris C maius, quod in menses duos extenditur: hoc tamen magnitudine longe ab aestatis tempore ochyemis vincitur. At mihi haec semes iam dicta sint, quae ego ad omnia, quae sub haec dicemus,m moria velim teneri, quo promptius ad omnium nationu in es, qui alius alij sunt, transire queas. Nam si ijdem sint apud omnes,nullam Hippocrates saceret,neque Arcturi, neque Vergiliarum neque canis,nullam etiam aut aequinoctiorum, aut solstiuorum mesionem, sed tantum diceret, In Macedonia, verbi gratia, initio mensis quem Macedones Dion appellant: eius modi sui illa satum in temperamento aeris. Nunc quia Dion solis est Macedonibus clarum, cotra obscurum Atheniensibus terisq; mortalibus, volebat autem omnibus nationibus iuxta prodesse Hi in crates, non potuit melius, quam neglectis mensibus, solum scribere aequinoctium. Est enim aequinoctium,uniuersale: at menses singulis gentibus sui. Qui ergo Astronomiae imperitus es' hunc clatum nolim, sum haudquaquam obsequi Hippocrati, ad illam ob praedictorum usum cohortanti. At quia elle humanitatis videtur, vel istis praesto eise, ficiam, ut quantum res facultatis est habitura, praescribam auxilium: cui si attendere animum velint, ex cunctis quae refert Hippocrates, stuc iam lent. Age dividatur inquatuor tempora annus pro aequinoctio imire si stiliorum ratione, ti hic semel virum rogaueris versariam in Astronomia, quatuor hae par D tes quosnam in menses incidant: mox his perceptis poteris,ubi de reliquis singulorum syderum significationibus sermo sit assequi. Vt verbi gratia si iam ci gnoscas in principium mensis Dii autumnale incidere aequinoctium, videbis solstitium brum de fore ab hinc menses sere tres,
inicio mensis lGA inierisωέρατος appellati: nam hoc nomine denotatur apud Macedonas. Ve
num aequinoctium principio Artemisiit: sic sstiuum selstitium initio Lot. Nam in principiis
mensium, quorum meminimus, squinoctia re solstitia sunt apud Macedonas, qui isto pactore numerant Sc appellant menses. Iinc si perceperis, ac insuper ante autumnale s quinoctium duodecim sere diebus oriri Arcturum didiceris. Vergilias vero occidere post dies circiter quinquaginta, scies quoto mensis cuiusque anni die utrunque sydus exoriatur. Obseruabis etiam, si sequiHippocratem velis,qus acciderit aeri temperamenti mutatio. Csterum non sunt pro iungratione menses subducendi, quod multis iam Grscie ciuitatibus est solenne: sed pro ratione solis
apud omnes urbes antiquiores, nationes complures numerantur. Et Romani uniuersum
amnum in menses duodecim dispertiunt, quorum est unus duodetringinta dierum, quem a sol si no brumali numerant alterum. Ipse vero primus posi solistitium, quem totius faciunt anni Primum, unum supra triginta assumit. Itidem tertius post soluitium: nam re lite dierum est
203쪽
triginta vis. artus triginta diebus constat. intusn ter triginta continet unum. Se Etriginta dies habet. Qui sextium sequuntur duo, triginta lunt&unius dierum. Qui hos excipit, triginta dierum est. Huic proximus unius est ec triginta, salii numero decimus eii totius anni. Triginta elidierum undecimus. Duodecimus unius supra triginta. Quod sicundiorum mei, sum dies in summam subducas omnes sint quini supra trecentos sexaginta. Iam si in hunc in dum quatuor annos supputati eris,anno quarto tertiit m csem triginta duom diem faciunt: ut singuli anni tricenum sexagenum quinq; sint dierit,pKtereaq; quaarantis.Vt vero Patatim copii tant, duodecim menses eniciunt dies numero trecentos quinquagenos quaternos. Nam qua tempus a Lunae cum Sole coniunctiione usin ad aliam quamuis coniunctionem supra dies viginti nouem,alium praeterea diem dimidium allumit: idcirco duos menses continentes quinquagintanouem dies, in partes diuidunt inaequales,atq; alterum dierum triginta iaciunt, alterum viginti novem. Quare quibus haec est ratio mensium, aliquem facere intercalarem coguntur, ut prionium Prieteritorum annorum reliqua cumulentur, tempus fiat unius mensis. Nam quando
menses sum intercalar intercalandi, scriptum reliquerunt cum alii Astronomi, tum Hippa chus. Quare apud illos, qui menses, hoc paeio numerant, non est dies constituere, quibus aequinoetia et solstitia fiant,& oriantur illustiis sidera , apud eos, qui ad Solem rationem ineunt, Fstatuas: id quod a Romanis dixi,oc Macedonibus, noli ratibus is Asiaticis,& vero etiam alijs nationibus obseruari non paucis. Itaque quando haec percurri,omni disputationi sequenti con munia, reseram me ad institutam orationem, ubi acris statum, qui in Thaso accidit, auspicans ait: Autumno, circa aequino mum, oc sub Vergilias multum pluisse. Nam cum autumnus ad aequinoetium sit,& sit duorum mensium, non sub initium statim iste status coepit, sed circa aequino mum exortus est, pertinuitque ad V illarum usque occasum, dies circiter quinqua cinta. In Thaso autumno. De Quinti sententia nihil regio plane quicqua assert indim ad mombos privsagiendos,nem possunt futuri praesciri ulla ratione: ciet erum hoc tantum, incidit se moris
S aliquos corrupto nativo temporum anni temperamento. Interdum autem eoru ait sormam non via dc arte rationali, terum notam sola esse experientia. Et vero etiam intemperierum crumis Iuras, quas συνδυ re, hoc est concursus, appellant medici empirici aphorismos enarrantes, certorum morborum esse inuentas causas, experimentis reserebant esse compertum. Exempli gratia. Cum hyems sicca 5 aquilonia fuerit, ver autem pluuium re ausirinum, aestate cxistem vi bres acum,lippitudines,& dysenteriae. Et itera: Hyems si pluuiosaec aulti ina suerit, serena is ver autem aridum 5c brumale, mulieres quibus instat in vere partus, ex qualibet occasione ab- Gortiunt.ec caetera,quae his subiunxit,ubi quatuor tantum disterentias tempestatum scripsit, cum upermultae sint .Quod attendere Quintus debebat,ac deinde animum intendere,ac requirere, primum quidem quod ad anni tempora attinet, de natura deflectentia : deinde ubi esse inueni siet plurima, omnium indanare numerum: Sub haec considerare, quid solorum quatuor Hippocrates memineriti litie simul ac inuenta sint,viam perquirere at in rationem, cuius prssidio omnium aliarum vim tempestatum poterimus cognoscere.Siquidem hic deniq; solus ad ea qus exoriuntur,& morbos vulgariter grassaturos praesagiendos erit accomodas, imo occurrendi etiam, quo ad eius fieri poterit, ne quid in eos incurrat, huic facultates soli dabutur, qui via comemorataim si stati Aut si hoc per caste magnitudinem non poterit,ut his quidem certe maxime remissis an ciatur. Nam facilius inuenturum sane morborum curationem eum,qui ad haec, quorum cstano bis facta mentio, mentem exercitauerit, quam illos, qui nihil ante sunt meditati, neminem csse,
vel de plebe arbitror quem istiad fugiat, nedum probe institutos. Nam quod plures ipse Hippo crates cognosceret, quam quatuor, quas in aphorismis descripsit, tempestates,ex his ipsis libris, uos enarrare hic instituimus,satis costabit: in quorum primo, primum descripsit statum,de quoicit ad exitum, Cum esset autem totus hic status austrinus,& Iqualidus. Alterum,ubi item ait, HCum totus esset frigidus annus,& humidus, aquiloniusq;. Tertium inaequalem & varium, qui paulo ante Aticturum coepit, ii iitque frigidus oc luimidus: deinde ab aequinoctio autumnali ad Vergiliarum occasum omnino austrinus, una cum immodicis hirmiditatibus: postea frigidus Scsiccus simul cum Uctitis aquiloniis maximis per totam prope hyemem: deinde frigidus es siccus ad canis usque ortum: dehinc astatim magni usq; ad Arcturum aestus, sub quem imbres austrinivsque ad aequinoctium.Haec quaquam tempestas inaequalis esset Attamen frigus re siccitas in ea dominabantur. Statum praeterea icripsit in horum librorum tertio, quem postea in Ummi caput reduxit,liis verbis: Annus austrinus,pluuius,a ventis in totum silens. Iam alium statum initio se- 'cundi scripsit ad hunc modum Erant Cranone carbunculi aestiui, pluerat per aestum largo imbri 'idia assidue. Accideram autem magis Austro spirante. Nam hic ut est calidissimus di modice hii 'midus, in uno scilicet anni tetrapore,quo accidit, aestate: ita ille, de quo in tertio libro agitur, per totum annum. Iam vero sunt alii status proditi in morborum vulgarium libris, de quibus in Aphorismis verbum nullum fecit. terum quatuor illos,quos scilicet aliis i equentiores intellexit,ita ut essent exemplum,adiunctos cum causae declaratione, quis, in libro de aqua, aere, eclocis
204쪽
n morbis uulgaribus coni.I. IOS
A locis o dii in Aphorismis tradere voluit .Quin etiam si vel meteriret prorsus causarum decu
rationem,liceret inues ire nobis eam ex ij quae in Aphorismis tradidit, line viro sunt satis ratio nem meditato ad ante dicta imaenienda. Nem enim hoc te velim ignorare, id quod tametsi quenter multisq; locis abunde ostendimus,nihilominus nunc dicemus,quatenus eius memini Disres postulat.Singulta in omnibus artibus complicationes meditamentorum simplicium,quia tantus est numerus, experimentis ci osci non valent sed omnium harum una est via inueniem di, eam per sua cuiusq; Mementa,uti fit in Grammatica.Proinde oc quae statuum elementa sint,ab ipsa rei ingressi essentia, contemplemur,ut in libris de demonii ratione didicimus. Quare sermo nem a capite areessemus,exponemus la tibi ordine omnia,re praetermissa nulla. Humiditate, calore,sigore,& siccitate tempora anni mutuo distant. Nam hyems quidem humiditate aliis, set praestatuesias item calore ac siccitat eruer plane in medio est utriusq;.Nam in utraque oppoclitione neutrum alteri illic praestat, neque sicco humidum, neq; calido stigidum: verum es quast ambarum aequilibrium oppositionum,aequabilitasq; horarum omnium totius prope diei ecii dii atq; nulla in illis sit magna immutatio,aut exuperantia,cuiuscemodi consipicias in autumno. Hic enim de matutino stigiis Viget,circa meridiem magnus aestus,qui rursus ad crepusculum von si erit num transit in algorem dominatur tamen in eo siccum humido,& sei dum calido. Habes
temporum anni temperamentum: tuorum sere muratio fit iuxta parua, Vt a nemine toto tempo resentiatur sin iuxta magna, sentiatur:non tamen aritim aut immoderate in humidorum tem
Porum aut naturalium mutationibus.Igitur oriente Arcturo pluit sere, simulq3 spirant Menti in gidi quod tum autumrii est princmium tum finis aestatis. nde tempore sequente paulatim,ita ut non percipiatur, fit mutatio instigidum quam vicissitudinem iacit Vergiliarum occasus seimsibilem.Dehinc undequam similiter ad aequinoctiti vernale venit, ae interim parsit Iccessio v p d Vergiliarum ortum Saepius vero etiam manifesta quaedam sub tempus aequinoctii, at modorata tamen. Iam abortu Vergiliarum augetiar calidum siccum usit ad Canis ortum modice ocpedetentim. i ubi adsit, aliquantisper regnabunt austri. Mox succedem pluuiae tantae, quan rae spirent Etesiis ad ortum usque Arcturi. stam experimentishratione didicimus, ubi in hune modum anni tempora procedam,&in se mutuo conuertrantur, non existere neci' pestem ullam, neque quenquam alium morbum vulgarem, sed solos dispersos, quos vocat, morbos, qui vi fius comites sunt. At quia singulis anni temporibus singuli vigent humores ut ab illo accepimus hyeme pituita, anguis vere,aestite bilis, autumno bilis acida ideo fit, ut qui praua ututur ratione C vietias,non iidem eos tentent omni tempore morbi,sed uti ipse docuit, Vere melancholicae insciis ni morbi comitiales,re sanguinis pronuuia , alij morbi,quos secundum hos recenset .restates', alijsts autumno.Item alii hyeme: qui ex ostensime quidem in ratione vieius proficiscuntur,
caeterum immutantur eorum ibrmae pro anni tempore, aetate 5c natura.Nam quia pro naturis Scaetatibus tum corporum alterantur temperamenta, tum humorum exuperiantiae dissident: pro inde pro harum etiam ratione commutatur nunc species morborum. Ac de disterent is quaei sunt in aetatibus,in hunc modum scripsit In aetatibus autem exercent paruos pueros, & inlantes oris ulcera,quaeaphthae vocantur,re vomitiones, o reliqua quae subiunxit his per omnem an tem De naturis ii pacto Inter naturas, hae ad aestatem, illae ad hyemem bene, aut male compa ratae sunt. Quo sit,ut obtineat parem vim laborantis corpus ad concitandam causam, ac aer: quae ubi ambo coeant,acquisititium esseiunt temperamentum, cuius comes est vulgarium morbo
rum onus. Iam si videamus,quid in corpus humanum calor possit aeris, quid autem films,sicci ras,& humiditas videamus item ipsam patientem materiam, 'Plis sit: facile iam sit inuenire dc praesentire suturos morbos immo veroante haec etiam illud recie ductum cognoscemus: In constantibus temporibus,cum tempestiue te estiua proueniunt, morbi constantes re boni iudicii D fiunt.in inconstantibus inconsi intes & dimcilis iudicii. Ita quaenam sint qualitatum earum cultates,quarum meminimus, humiditatis,siccitati caloris,stigorisq3, audiamus ipsum Hippocratem in Aphorismis dicentem Ex anni autem tempestitibus in uniuersum siccitates imbribus sunt sinibriores,&minus letales. Morbi aute in imbribus magna ex parte sum febres longae alui profluuia,putredines,morbi comitiale apoplexiae,&anginae. In siccitatibus vero tabidae lippi tudines,articulorum morbi,strangur .Haec ille de productis in longum spatium tempestatibus
retulit. Atm Ut hic de differentia humiditatis oc siccitatis docuit sic quae caloris sit 5c frigoris disterentia, ibi tradit, ubi de aquilon is re austrinis scripsit statibus. Nam in nostro tracta aquilo . dus est,calid ausimnisi teste id quod rarum est in me vere Digidus sit, aut alio quopiam anni tempore aliquamis rialis 'iretiat qui ne tum quidem est Aquilone frigidior.Qtiare attende sequentia vi scripsit de his in Aphorismis,sic orsus: Austri auditum hebetantes, caliginosi, caput grauantes, pigri,dissoluentes:quando huiusmodi te estas dominetur,eiuscem rui vigent mordi. At si aquilonia suerit tusses,fauces, alui durae, dissicultates urinae, horrores, laterum do lores di pectoris. quando haec tempestas dominetur, talia in morbis expectanda sunt. Habes
quaede vehementivus australibus ae aquiloniis statibus,qui multo tempove duram, ab eo dicta
205쪽
sint.Ostendit enim per ver in dominari, nomim harenonesse esus, quivere aut modico tem Epore spirat necet,qui pluribus quidem diebus,sed imbecillus est hoc se nomen tribuere. Iam det porariis austrinis aquilonijs ventis accipe, quae dicat, Temporariae aut e tempestates, aquis .loniae quidem corpora densant,contendunt,roborant,& reddunt coloratiora uditum iuuant,al Muos exiccant, oculos mordent,& si pectus dolor aliquis obsederit, eum augent: Austrinae remi se istunt corpora,& hume fiant,auditum obtundunt,caput grauat,ic vertigines creant, ec oculis aura is
corporibus dissicilem motum essiciunt, ec aluos lubricant.Porro prodita sunt ab eo in Amoris- mis &alia,de nanira temporum, re conuersione inter se subita: quorum singula suo loco citabiamus.Hic sat erit, si didicerimus primas elementares statuum virtutes ab ipso esse Hippocrate proditas.Quarum vestigiis in quibusvis qui inciderint statibus, nos via oportet 5 ordine prog sos inuenire, iusmodi impendent morbi,& quemadmodum eis sit occurrendum, aut si iam iam uaserint,qua ratione curandi. Hic scilicet huius est commentationis maximus fructus. At inele mentis horum locus est et,qui etiam ad prouidendos morbos ncm nihil coindicati ut item natura uniuscuiusq;,aetas,uitae ser victus ratio.osmiam autem ab eo est dilucide in libro de aqii aere, di locis,qui cuiq; regioni frequetes sim morbi.Poteris itaq; hinc,quam ob rem aeris nimium figidus di humidus status morbos,prout postulat ipsius natur ab eo ostensos parturus est, simile Findicium sumere a loco,ac ab aetate, tura, vitae institutis. 5. vietiis tota ratione. Etenim qitiae natura sunt strigidi ec humidi,& externis circunstat is facilius morbis, quos humidus 8c seiradus status parit corripientur, contrarii, mus. Si igitur plaga humidaic frigida per se talem satum habeat,morbi generabuntur facile es statui familiare iaciente ad hoc etiam plina. Quemadm dum sine rursus si aliquando calidior fiat 5c humidior status, qualem in secundo de vulgaribus morbis libro descripsit in principio.inuebat,inquit,per aestum largo imbri assidue: interest certe vad dictorum putridorumgenerationem morborum aliquatulum ipse locus, praesertim si utrinxit intemperatus sit,calidior scilicet,ec humidior. Reseret etiam, si alterutra parte intemperatus sit,
Cranon,in loco concavo sita o meridionali unde maxime morbis putridis, ut carbunculis, infestata est atm praeter caetera incontinod auersa est etiam a ventis aquiloni js, ventorum subi
ela tranquillitatibus, quas rem iret appellant Graeci. Atq; Cranon huiuscemodi est. Thasus alit ex comparata es hexposita est enim ventis aquiloniis di frigidi Thraciae ex aduerso. Vnde cum ad austrina si celaret totus status adiunctosq; haberet finiatores, sua sponte quidem resistebat si tui locus hic,qui certe si meridionalis θc in conuallieisset pestilentissimus es fuisset hic status. Plis
uiae erant multae,continentes,lenes. bus modis pluuiae multae fiat:interim ob ipsum imbrem G . consertim decidentem interim diuturnitate temporis icet guttatim tantum singulis diebus docidatiinterdum ambobus colunctis.quorum habes omnium inlibris de morbis vulg tibias scripta exempla.Primi modi statum, quem auisitati irin hunc modum: In Thaso ante Arcturum is pluuiae erant multae.Significat enim has fuit se magnas multitudo pluuiae consertae.Alterius nam is di exemplum id est,quod modo est dictum: Pluuiae multae,continente lenes. Nam aquae erat colo
lecta multitudo, propterea quod longo tempore perpetua pluuia esset, di non prorsus uro uno ten re.Tertii modi exemplum est quod initio libri secundi de vulgaribus morbis proditum est: Pluebat peraestum largo imbri assidue. Largum enim cum superiore modo couenit: assidue, in cum secundo.Sed illos status alias explicabimus,suo utrunm loco. Is vero, de quo sermonem l si ituimus,qui incidit intra aequinoetium autumnale re hyemis principium, imbrem,quandiu vigeret, lenem habuit,ut est ab eo dictum quod oppositum est his,consertim, large,vehemoueri
Non se latuisse finem esse Atrtunam Vergiliarum occasiam, quem nomine breui Vergilias: in Hpellat, non obscure indicaui Nam postquam ante dixisset,eirca aequinoctiit,addidit,& sub Vmgilias scripsit in deinde hyems austritis,quasi nullum intercesserit peculiarem requirens declara tionem tempus,sed conlinuru silcum Vergiliarum occasu hyems. Parui 'inui immo inquit,ventos sitis e hyeme:q, si in natura sua hyems constitisset, omnino fuissem maigni. Atm ijs h duplici nomine accidat,vtioc nunc parui videantur fuisse,cum sua ipsorum ni tudine, tum temporis prolixi inte.Spirarunt enim diebus paucis aquilonii, atq; tu non vesi mentes cum habere hyems magnum aquilonem,oc longo soleat tempore.
Tempest atem iusto sicciorem appellauit parum ustatem o t.' IIorem, cu soleamus nos non simpliciter sicciorem, sed extreme siccam ita nominare. autem fieri potuit, aut cui pro haruria siccitatis deuenisse hyemem, ut iuxtaacaestas squallidam terram redderet Ne perimciuscemodi
206쪽
Ad morbis uulgaribus com . I. IOψ
A ehiscemodi fiat in vere status,cui nunc fuisse assimilem omni ex parte hyemem die
omnino senti eru ems fuit. Sicciorem quidem, quam eius natura postularet, hyemem ait fuisse, non tamen atque sciam atque aestatem.Itaque squaliorem, quem esse nuper diximus improprie usurpatum,accipere paren non absolute hoc loco esse ab eo dictum,sed ad aliquid, sicut lormicam magnam aut montem paruum Nam ut hiems erat in praesenti non simpliciter sis da. Quemadmodum nec magna formica est magna simpliciter,sed ut magna sormica,quae se paruo etiam est monte minorinecnon hyems squallida est humidior aestate. Sicut hyemem piaesentem comparando ait: omnino similis veris hyems sint. Videtur quide dixisse ver austrinum,no quin omnino in eo siderint venti aquiloni j: sed quod paucissimi initio, atq3 adeo pauci,ut temporis illius statum totum austrinum appellaret. si tota eras m bilis nihil uit:Et Ἀγκυ-- si piramini. Siquis,quae dixit de aestate, omnia colligat dicat et hanc austrinam simul ac squallidam fuisse. Cum esset aurem retin hic sum au binus si uagi M. Non quin aliquando pluerit toto anno, ita dixit squallidum sed quo quampaucissime. Nam
dempto primo tempore ab aequinoctio autumnali, vsp ad Vergilias, quicquid successit temporis, satis caruit imbribus.Atὰγωγ- Hippocrates aeris appellat statum. Quare si veru est cum aere simul alterari animalium corpora, per imbres fient hui di ora per squaliores sicciora. Et cum vigent calores,caput erat firmum: mitigora, erit ipsum quidem leuissimum: caeterum thorax&pulmo laborabunt. Vnde quae corpora commemorato statui, qui propositus nobis est, mediam obtinenti naturam inter serenum omninoq3 clarum,& pluuiosum assimilantur,medium statum habebunt temperamenti quem mihi nubiluum da, ut appellem. Nam hoc aeris litatu, constitisset a simul alterari corpora nostra, at passimilari huisiquo evadat sermo clarior, nihil fuerit caussequiri statum in iis genitum appellem veluti nubilosum quendam. Vt igitur cum hyems suum seruet temperamentum,non potest non generari humor frigidus oc humidus, pituita state contra C calidus re siccus pallida videlicet bilivita cum nubilus sit aer, quis dominatur humor,in pitutitosis quidem naturis nebulosa ac nubilos ut ita dicam, pituita in biliosis vero, bulosa ac nubulosa bilis. Etenim semper aliquid e corpore nostro vaporosum emanat sed in siccis statibus pluriamum, in humidis paucissimum. cum in corpore hoc aceruatum sit,similem reddit nebulae et caligini innatum nobis spiritum. IEmulatur enim in ambiente animantes aere spiritum vapor. Vnde ne hic dubitemus dicere,in tali statu talem generari insitum nobis spiritum. Atqui ubi e dem tempore duo hi amedius aut nebulae,aut caligini accidunt,ut ec attollatur & stipetur,alba enficitur nubes: nam quando plane vacat humiditate aer aquilonius, nequeat constitui unquam nuhes.Eiscitur ea aut splendida aut alia,causa raritatis vel spis studinis.Ac rarescens nubes in se sohs lucem suscipit,quo fit,ut splendescat illustrante videlicet eam solis splendore, quale in corporibus pellucidis cernas. At si constringatur nubes condenseturcis, quia nullus est solis luci transitus,atra merito haec apparet, non aliterae nocte ipse aer destitutus lumine solari. Sane videtur manis sie in terram subinde nebula decidere, qui ros appellatur. Interim supera petere plane in nu-hes fieri vel candida vel atrae Candida, i intra se totam radios admittat solares: Atra vero, cum eos plane excludatiMedios inter hos colores nubes pro quantitate splendoris, qui ipsis admisce
D tu accipiunt. Sed videbitur forsitan hic sibi sermo minus constare, eleuati in altum dicens hi morem & conspissaH.Sustolli enim caloris opus est, Duoris conspis Iari non potest porro idem sibmul esse recalidum 8c frigidum Sed si ipsum animaduertas, qui supera petit, vaporem esse tali. . dum,atW eius gratia in sublime subvehi: mmdum autem esse aerem, qui vapore excipit, delines dubitare,qui ha in simul Sc sursum feratur re constipetur. Nam ut sustollatur, sua sponte habet:
ut cogatur ac constringatur,per excipientem aerem, qui quo erit modior, hoc ascendentem ne-hulam conspissabit magis ac coget. Vbi ital nec calficit magnopere aer, nec perinde refrigerat, eleuata nebula necessirio in eo commorabitur talis,qualis erat a primo, adetq; plane per secandida nube ubi a solis cieatur splendor canedia vero inter albam re nigram, quando eam sol non undequacpirradiat. Proinde noli mirari,qua de causa animantium corpora huius aliquado coelismilem habeant intus statum:quin potius oede dicenti Hippocrati, Austri auditum hebetantes, caliginosi, caput grauantes, pi dii soluentes. Persequitur enim his verbis corporis vitia,quibus est noxium in austrinis stamus. Vnde ut haae caput grauantes, dissoluentes,& pigri,ad ea qus ab Austro Irarantur in corporibus nostris plane reserunturiita est censendum,caliginosum ei se di Ium,ut indice quae ab illo in nobis coaeruatur,callionem, re non aeris.
207쪽
e re tris re arti, i-lhulcsid mirariumsuerat,illusiniam ,paum iacturas ustaret eruetu, Pyrest ad rudos Glauci ; soli uno luxu ex hisperibam. Non fuit se aquiloniam tempestitem ante ver diuturnam hine constat,quod nuper totum temperamentum vocaverit austrinummon ita dic Irus, si multos dies Aquilo spirasset. Attamen cuaer suis et vel paucis diebus aquilonius; corripuerunt paucos morbi ardentes, atque hi admo dum leues & qui statim constiterent. Ait enim, eosq3 admodum stabiles. Scribunt autem alii πανυι-θα, alq Ionice Mix ia,in aequali tenore & nullo periculo coniundii. Ad haec paucos ait narium profluuium habuit quod vehementibus erat febribus ardentibus peculiare, ut etiam de lirare, remori. Atilia iis,quae tum vigebant, non erant adiuncta, sed cum moderatissimae fue runt, tum minime multos inuaserunti quod vehemens & quasi germana ardens sebris a stinabia tale,quam quidem etiam pallidam vocant, sit oriunda. Hanc, ut in proposita tempestate ostendobamus superiori aestate tantum habebant,qui natura erant biliosa eamq; no multam, nec postea, eo quod cum humidus ante dictus esset status,etiam atque etiam caliginosior ac nebulosior eu derct. Optimo ergo iure pauci in ardentem febrem inciderunt, si perquam essent hiliosi neque tamen hi in exquisitam neque vehementem, sed lenem,ac discussu facilem. Ita* quos corripuit, F
hae de causa corripuit. Sane enim praecesserat aestas autumnum, quae secundum riaturam compa rata suerat. Orditur enim Hippocrates enarrare tempestates inde, ubi de natura sua primum aer
deflexerit. Sed necessario per aestatem naturalem aceruabatur multum biliosis plenior hic sis cus.Vnde qui succedebat ii itus per totam hyemem usi ad Ver, hunc humorem nec auxit: qui'pe quae calida non esset magnopere aut licta,ut aestas: nec imminuit etiam, neque enim satis erat frigida ut quae in statu est naturali hyemsat nec per halitum digessit, nam non erat exacte sicca. Restat igitur integrum illum permansisse,ac formam sibi quasi caliginosam comparasse aio nebulosam propter modicam acris humiditatem dc calorem,qui cum vapore coaluerat. Verii ante ver,cum subito praeter morem Aquilo spirasset, ish; in interiores corporis partes impulisset humores, tenuissimus primus fluebat,itam febrem ardentem induxit. Neque enim in quibuslibet corriuatus partibus corporis,sebrem potest humor hic excitare ardentem, verum circa ventricu tum & huius praecipue os,circaq; iecinoris paries simas. Itemq; non prorumpebat sanguis. Sane proprium est,siquid aliud, synceris febribus ardentibus per sanguinis eruptionem iudicari. Ainpellat autem Hippocrates profluuium sanguinis,nsi adiectio,ex quo Vacuatur sanguis, membro, id quod ex naribus sit. Atqui nihil habet admirationis, si recludantur Zc dirumpantur huius re- Ggionis venae a sanguine,qui sursum incitatus calore essertur, a quo necesse est ipsum inflati, ac tu reserari venas, ac ruimpi ob spiritus copiam, qui dirumpit vel vires ac dolia, cum in musto firmo scente accumulatur. terum hoc symptoma, pro emes febres ardentes no est comitatum,quod essent,ut est dicitum,moderatae. Tul incida Pera moltis si dum alterutrum aurem, piarimis sic dum trari: extiterunt, febre carebant, Ioerant recti. Nomu Iu parum accendebantur ed extinna omnibussiunt citra ιncommodum, n--φfiumvir ut cui tuam, insident, quae abys ex occasionibus extuberum.Erat eorum haec natura laxa erunt,ma na, visa iurahglegmonem,atq; dolorem, obscure Omnibus anescebant.
Omnia quae dicta sunt,ob dominantem acciderunt caliginosam materiam, a qua alia solent cupituita existere alia cum saua bile, ut sacro igni obnoxia :nonnulla cum sanis ine, inflammata. Quae Lamen omnia relident facile, quod prompte ciuscemodi materia Meratur. E diuerse quae crasib constant,ct lento humore, aegre discutiuntur. Porro quae acciderunt in tempestate prae senti laxa erant, id est mollia,& digitis cedentia,&quae ad eorum impressionem cauabantur. Cistra phlegmonem,hoc est citra phlogosim.i. inflammationem.Citra item dolore: Q vuom scilicet, Hquod dolorem parit, carent: quaesunt,corporum contensio, ec intemperies magna. Contentio sit ob crassos humores&glutinoso adeo partibus impactos amicis, ut resolui citra nexocium nequeant Intemperies autem valida,quod serueam illi nimium, aut stigidi sint .Quare sunt morito tumores laxi & sine exulceratione, a dolore liberi: qui quia essent eiuscemodi, facilest, residerent, ideo non suppurabant,uti solent,quis is ex occasionibus exurgunt. Hoc autem nomisne Hippocrates nos vertimus occasiones aliquando ut vulgo ai solet in caussis usu pat confictis: interdum causas manifestas sic vocat : nonnunquam simul omnes. Hic appellauit suppurationes at is ex occasionibus prouenientes, quas euenire ipse in febribus docuit, in quiabus humores sunt aceruati multi, crassi, ec crudi, qui propter Vehementiam &acuitatem &c piam flabrilis caloris caput perum: hos deinde in adenibus aurium deponit natura : unde Paro tides quas Vocant, exoriuntur. Verum enim Vero non erat in hoc statu hii morum ea affluentia,&qui confiiterant ad aures tumores, quia materiae erant spirituosae, statim digesti sunt. Patet ergo morbos ardentes in principium incidisse veris, cum miratiant Aquilones: istis autem p rotidas toto viguisse reliquo tempore, sed eram moderausumae, ob caulas nimirum quas recem sui, t
208쪽
de morbis vulgaribus com I. I O S
A sui, inhomines ab iis, , id est redii,affligerentur,hoc est,ut illas abs dolore sustinerent
obambulantes, ac solita munera obeuntes: nem, ut in morbis grauioribus, necesse haberent de cumberextenim praeter caetera neo insigniter febriebant. Quὀd si qui ei let etiam ex illis ciliadior,non diu hoc patiebatur. In causa erat exuperantis,uteii dumim,natura humoris,qui maiore ex parte aerius erat ec frigidus.
Communis haec causa in omnibus attendenda est decubitibus humorum, quam alias Hippo crates et suit: humores calidiores in sublimiores partes corporis decumbunt, frigidiores in imsemas. Quando igitur dominans hoc statu humor subfrigidus esset, aeriusq3, ac mediam teneret naturam inter eos qui facile ascendunt,et qui deorsum vergunt ideo solis his in caput inuadebat,
qui erant aut propter aetatem, aut vitae genus temperamento calidiore. Nec praeterit no ades
scentulos ob aetatem esse, non ob vitae torrem calidos, ut etiam adultos: Qui vero in palaestris aegymnasiis versantur, hos ob vitie institutum. Quo sane pauciores insectauerunt mulieres, eas B iuuenes,& natura calidiores,& quae non vixeram in ocio. ia. Atidii praeterea infestalantur ariduo excres ant, nec multoris raucescebam. Quaenam tusses aridae sint, ipse aperit hisce verbis: Nihil 53 excreabant. Hae fiunt autem, imserdum exasperatis modo saucibus 8c giit ture , nullasta pulmonem tenente affluentia hum rum.Atm hi nihil expuunt,nel enim superflui liabent quicquam, quod reiici vel expelli oporteat. Aliae etiam fiunt aridae tusses ob intemperiem respirationi seruientium instrumentorum: at ne hic qindem est, quod expui desideret. Praeterea aliae, ubi illis inhaerescunt humores, qui euacuationem Yequirunt: qui quidem non excernuntur tamen duabus de causis,uel quod lenti sint Sc crassi, 8c pulmonis firmiter chartilaginosis infixi fibris, quas bronchos appellam Grae ei quod in lateris doloribus quos et ρος υρ, hoc est, in quibus nihil muttur, vocant accidit: Vel quod humor, quia capite defluit, non aliter atq; aqua,st subtilis. Etenim prius hic per guttur & asperam arteriam delabendo it ulmone funditur, quam a spiritu concitato pertullim subduci possit. Quod accidisse tum Thasiis videtur, quorum esset ab ausitano stitu caput roli letum, S hoc destillationem transmitteret omnibus regionibus thoracis. Nam talem tum tuLim fuisse, symploma huius comes testitur. Italici inquit enim,qui eo modo tussiren Leuaserunt. In causa humor erat destillans, a quo vocis instrumenta irrigabantur, ut in libris de voce decla
3 Nonnul2 muliopost.Quibusdam testiculus alter,alys Mers cum dolore lammabat M. Illius pars, qui in pulmonem decidit ex capite, pro eo quila inter se consentiunt instrumenta, ad testiculos peruenit. Quatenus autem cum genitalibus conueniat thoraci,in aliis libris tracta uit. Ceterum quod in testiculos decubuit, erat id malignius, neq; iam primo illi simile, ut quod in thorace diuturnitate computruisset. Recte ergo eram testiculorum inflammationes cum do lore coniunt lae,necp perinde ut parotides a dolore immunes. Nam quod aut alteruter, aut ambo testiculi humorum excepissent a Dundantiam,in causa erat copia illorum. Siquidem quibus D cus proueniret,liis in alterum quibus amplior, in virus impegit. 1 4 QMdarie icitabant, ysidam non. Qui tum abundabant humores, hos nem magnopere calidos esse, nem nimium si Hos diaDximus: sed inter utrosque tum natura, tum temperamento intercedebam. Vnde pro aetatum 5c naturarum temperamentis vita latrarantium liis ad calidius inclinauerunt, ital sebricita .runt: nonnullis quint a primo talauerant, retinuerunt temperamentum febrem excitare impotem.
Plurimis haec lasmosissuerunt. De omnibus quae commemorauit, hoc dixit: pnedixit autem tusses,raucedinem , 5 in testic tum abscessus,&quosdam tenuissie illorum etiam sebres. Haec ergo,inqui symptomara maximae morum parti laboriosa acciderunt, hoc es moleste,nem v resti incedentes facile sustinerent,sed plurimi ipsorum decumberent,quod longitudine temporis indies collecta excrementa euaderent etiam ait etiam acriora ait maligni ora anq3 austrinae tempestates,si diutumae sitiit, putredines inducunt, potissmum ubissint humidae.Verum quando hic status humidus iton inset diutissime, nihil enit molestum corporibus: tempore vero molestiam afferebat. Et haec quia
husdam de illis tandem euenerunt,quae mox ab initio omnibus accidissent, si austrinus stilus humidus fuisset. Tertia Classis.
209쪽
rem pintum morbo degebant. E i snifariam dictionem καταλη- scriptam in exemplaribus inuenias.In aliquibus, ut nunc est dii tum potirema syllaba per, o, scribitur:in alijs per n.Significat autem prior lecto ea, quae in me dica ossa cina fiunt,altera quae secundum materiam medicam:vt aut operibus quae in medica ossi cina in laborantibus administrantur,Drusii abstinerent aut iis,qus per materiam medicam fiunt, in iis,qui praedictis detinentur incommodis. Ex utral sententia Sc lectione apparet leuiter ami- et os suisse homines, dum duraret ver: quod morbos quae parerent causae, coethes.Lmalignum haud dum quicquam haberent,quod diuturnitate temporis consecutae sunt.
vere ante ineuntem aesatem mi emem,multi,qui longo iam tempore ubmarcescebo ex II tabe dec uerunt quandia etiam multis ambigentibus tum confirmavit.
Quos dixit superius tussire quidem, excreare tamen in vere nihil hos aestate ait,& secundum aestatem intabutile, rem enarrans, quae cum his conliat, qfe oculis conspicimus. Etenim quae capitis destillationes tussim primo concitant hominibus,&raucedinem, neque tandem consi- Fsiunt, alteram hae tabis differentiam generant. Sunt enim duae eius maximae differentiae. Vna ex illis, quos caput demittit, fluxibus constat: Altera quae ex affectibus is,sius pulmonis proficis itur, omninoq3 postquam expuitur sanguis, potissimum vase rupto, enumero etiam fluxi ne impleto viscere hoc, alia de causa ex partibus aliis, non ex capite. νω si ergo avere austi no in statum aestis aquilonium sit mutata, non suissent mani sem, quia tabe clam exedebantur,nem prorsus tabulissent. Quia vero non modo in aquilonium non transiit status austrinus, sed erat etiam nubilosa sere aestas: idcirco capitis destillationes erant perpetuae, ac destillantes humores omnes praecipue in pulmone computruerunt, ita ut iis ad meram tabem generandam nihil deesset. Quibus iam autem coepit primum, atq; his ,rmat ad tabem nutaxi a. is Tabidos graece ινο se appellant veteres medici,qui morbo tabifico, quam etiam V cant , sunt opportuni.Tales planissime sunt,qui adeo sunt angusto iliorace re restridio, ut a tergo in morem alarum promineant operta scoptula: unde etiam hos quasi alatos vocarit. Praeterea quibus caput facile impletur,quodq; spiritus organis multas destillationes demittit, hi Gfacile tabcscunt.Haec si ambo in unum coeant oc thoracis figura,& capitis imbecillitas, sunt eiuscemodi quidem iraturae semel tabi obnoxiae,ambabus naturς de caulis.Etenim hi quorum caput ad pulmonem mittit fluxiones, diuturnitate temporis fiunt tabidi,ac in pulmone saepe rumpitur illis vas propter visceris angustiam 5c infirmitatem. Habes de tabidis. Qitia vero dixit Hippocrates Quando etiam multis ambigentibus tum confirmauit,id est aestite. Ac deinde subiicit: Quibusdam autem coepit primum,ati his vergebat ad tabem natura.Mihi parum videtur eius in tio consona rationi mam crat multo probabilius tales vere quam aestate incipere:quia qui accommodati sunt,ut certis incommodis facile capiantur,estius isti in eos incidant.ac imparati. Videtur igitur,ut etiam in aliis Iocis horum librorum de vulgaribus morbis,ordo esse inuersus orationis, lapso eo qui haec primus descripsit,neq; errato postea emendato: & item quom huic loco accidi Lse,ac orationis haec esse series Quando etiam multis ambigentibus tum confirmauit,quibus ver gebat ad tabem natura. Ac deinde Qtribusdam autem coepit primum.Postra:
Mortui eramuli unt, plurimi de illissu decubuerunt arci; haud clo,an elmediocri qui tempore t yd tam produxerit. HDe tabidis scilicet. Nam id intelligendum est: siquidem in hunc modum est totum hoc scriptucaput Nam vel iam quae subdidit omnia,sunt communia rabidis,quod perspicies, si Hippocratis dictiones attendas auspicabor'; ab hac,quae mox adscripta est:
Interrierunt celeriusquam talibus esset co uetum.
rabidos inquit solito vitam fimuisse celerius. Cuius mox ipse causam subiungit, ubi ait: λ hres horrificae,continuae, acutae. Id enim praeter consuetudinem tabem comitatur, quod tum vi detur accidisse. Causa es cur haec bo con erent tabes Sc eiusmodi febris, quin status esset antecςdens ad corpora assceia remparatus. Siquidem dixi paulo ante,qui calidiore erant temperamento, illos in primis laborasse ex destillationibus capitis. Horum nan* caput praecipue erat in austrina tempestate reoletum. Quibus ipsis longius protracto nebuloso flatu, ii venit vi h mores, qui in corpore essent, putresceret:vnde malignitas extitit febrium. Quod si quibus minus
esset calidum temperamentum,hisnem computruerunt humores,ne caput repletum est, ira
paucos, idq3 temporis diuturnitate. Nam quod citius patiuns naturae iniuriae opportunae,id cae teris
210쪽
se morbis vulgaribus Com. I. I O s
A teris tardius accidit. Nem sane erat mirum cum priori austrino stitui succederet non austri namodo sed nebulosa etiam, prouenisse hinc putredinem quandam humorum vel in se idiotihus corporibus,nedum in calidioribus.
1 ε Nam alios quidem croburi. μονα, Oreumfebrem inctosfacile iam,nec moriel jure de qui iam scribemus.
Alios inquit morbos praeter tabificos,de quibus ille verba fecit, etsi essent Iongiores,di febrem
haberent adiunctium, non tamen grauiter tulerunt, onus paulo superius causam diximus, quod humor his non ita erat ex putredine redditus malignus.
a. α mam ω'pra caeteris maxime, im tum diruerunt m bis,multos talo peremit.
Huius causa est non ita dudum di ista, ubi corporis temperamentum in culpa poneremus, per
quod morbis tabificis sunt correpti febribus* malignis;de quibus sub haec sermonem habet.
s erat uertianus, Odelem res herograurus uerum invia sentes .m summa,indes acutiores euadebant.
Pleros* omnes tabidos,de quibus agebat, passion us ait affectos fuisse, quas ipse deinde collegit. Atqui id est passiones: nos amet tus vertimus omnes vocant Graeci, quae in corporibus nosti is fiunt praeter iraturam. Prat caeteris autem memini sebres filisse horrificas Quod quidem significat, mr ascensium,&incrementum quod vocant, accessionis horruisse diutis It me aegros . Neque enim, quibus initio accessionis horrores incesserunt, isto appellauit nomine, sed quibus per totam prope accessionem produceretur symploma horroris. Et fit his, iam: modo cum reduplicationes faciat intesto: modo hoc ipsum solum, inaruiualem scilicet ascensum. Diuersitas in temporis consistit quantitate. Nam breuibus si interuallis a sese sim mutuo motus horrifiri dirempti, inaequalis dicitur& horrificus motus: Sin ampliora sint interualla, fit illud
symptoma reduplicatio,&dicitur. Haec fit precipue in semitertianis, ut vocant, febribus: quo circa ternae plerunque,&quaternae sunt. Sed in commentationibus de sebribus declarauimus, consistere semitertianam ex humore inaequali, qui partim amarabile, quae actis est, partimpituita putrescente constat. Has itaque tum viguitie febres horrificas dicit ob antecedentem tum, uti supra dictum est. Continuas autem eas nominauit, significans eas ad integritatem non C desinere, quod quidem ipsemet interpretatur his verbis: Omnino non intermittentes. Inter mittentes enim illas febres proprie appellam, quae a vigore. integritatem quandam pretestant. At quae remissionem habent apertam, nunquam corpus tamen praestant intra rum, acutas has& continuas vocat: quae totum habent quidem circuitum, plurimum octonum &quadragonum horarum, quantum etiam semitertiana sed ad integritatem nec veniunt, & altero die miatiore, alteram iter asserunt accessionem: remissiorem illam quidem priore illa alterius cir cultus, ac reduplicationibus carentem: caeterum quae aegre incalescat, re vix ad vigorem per ueniat. Est praeterea illius proprium, circuitus, qui primum consequuntur, neque inter sese aeque acutos esse, neque perinde acprimum, veriimusque ad totum morbi vigorem inciescere indies, intendisti. dabant semperquidem,sidnon toto corpore milium extremitares frigebam, i ix calorem reciperent. Febrium malignarum esse haec accidentia, in praesagijs didicimus. 2s .Alus turbat reor,s' bibose vas ,mera,tenuia,m dicantias dei,ciebant, asiidue desidebant. D Mera excrementa solet vocare plane biliosa. Sin autem mistus cum humiditate aquosa excernatur talis humor, non iam merum appellat. Quinetiam hoc ipsum didicimus demeris excremotis,quorum aperuit malignitatem in P sam' ec de humoribus qui tenues sunt, omnes esse crido ec ut concoquantur, robustam desiderare naturam. Mordacia porro erant haud iniuria, ut quae biliosa merasta essent. Praeterea eorum erat mordacitatis comes assidue desidere. Quo est,ut ex hoc quot, symptomate vires laborarent motorum. 16 i Vrma tenue crinia, decolores,G'pauca: aut crastud me reaedia, para edimento,necniae Fubsidentes, sedcum crudo quodum inrempestuossedimento. PEt de inimis didicimus tenues,decolores,&paucas, vel crassas, 5 paucas,γprauas esse: quemadmodum etiam crassas quidem,sed quod subsideat,aut omnino nihil, aut parum habentes.quod sane ijs accidit,e quod parum bene subsideant Hoc iam iis frequens sebribus est,in quibus muln*humorum.Par igitur incoetiim. Ceterum de tus calor,& flammeus seruorem accendit quendam crudorum crastarumst, humorum.Par igitur est in iis aut pro us non esse,aut esse id,ut Hippocrates dixit,crudum re inco prauis sedimentis in praesagiis tractauit Tettia Classis.