장음표시 사용
301쪽
videre licet. praetereaWomni sinitatis tempore tenuia halituosa cerebri excrementa maxime Pper siinciput dii flari solere assi amus: siquide in ipsb suturae larissimae sunt, re ipsa caluaria subtitissima plurimisq; meatibus peruia: ad multa sensibilia corpora per futuras evadunt meam.
branulae.nMuaedam crassum cerebri inuolucrum pericranio vocatae tunics connectunt,ec multi tudo tenuium conceptaculorum per futuras exiliunt aequos autem magnitudine asseeius seni ibiliora naturaliter corpora magis pcipiunt,magis vero sentietia ab inferetibus dolore causis magis
cruciantur His sane de causis in sincipite dolores sunt.Modo illa inuenteda causa superest,rpter quam odio aut dece mentibus mulieribus ita male habitis in coxendicem finit,hoc cl irruit mombus.Verum qira non ulli non osto aut decem melibus, sed octauo aut decimo scribendii censerit, dicunt qa in multis re potissimum vetustissimis codicibus hoc mecum elementum 1, 5 hoc a periri. η, idem loco huius dictionis octon, loco decem scriptum esse,ulterius quae & in istis sit disterentia,ppendamus. St.n. ita legamus, o sto aut decem messibus in coxendicem finire ab abortu, a conceptu messes numerabimus. Si vero odi auo mense aut decimo sica coc tu ips significari assirmabimus. Atilii Me id seri posse videtur,ut secundu vitiam teictione utroci modo semetia accipiat .at huius,quod dicitur, iudiciu experietis comittendu est queadmodum ego re in Oibus id genus,& in eo,de quo nunc loquimur, plane s .at inobseruanti mihi nonunqua quadraginta Fdimus,no nunqua duobus mensibus aut quatuor morbus sinitiat laboleri visus es i. quibusdam vero ec in plures menses tinctius filii,& nonullae re vera ad oelauum mensem,aliae & ad decima Peruenerunt.vidi quoq; ex utero in coxendice migrare colligiq; materia. id vero haud in multis, quavis multas ex utero male habete diu laborates ecflaverin .eius iram inuestigare causam grauabar,l nondum an re vera ita eueniret,certior factus essem. Aristoteles nati an est, prius sirine Ognito, deinde .ppter ad est,quaeri oportere praecepit. et siquis antequMia est,firma notitia perceperit, propter quid sit, inuestigauerit, homo isite nugari garrirect 3 maluit se u veritatem explorare aperte videtur. Igitur qui ct nunc.ppolitae rei causam reddere conati sunt ,haec in mediu ancrum. uicunm .i .a tempore abortusus 3 ad octo aut decem mcses numerare dignum putant,uterum uobus his teporibus, latio sicilicet mense decimo, malis tolerandis assuevisse dicunt.odi tuo enim messe fortum conuerti, decimo aut in lucem s di. sic igitur θc in praesentia iisdem statis teporibus contristates humores excerni qui in locum vicina,susciper 3 transmissa potetem irruerunt,
asseuerant At quia conceptionis tepore nunierandii esse iubent, rationi magis consentaneu esse dicunt,ut, quemadmodum oc si tempore intermedio foetus nullo vitio tentatus sit, nouum tamealiquem motum uterus circa ipsum teporibus istis,dum aut coiaertitur aut partu sditur,liabuerit, Gita bc nunc habeat. Caeterum vitup falluntur,qui scelus motiones utero tribuant.qsi enim inflauo mense conuertitur, hunc sane motum ex seipso cipi, atq; ita tunc paritur,cum vehementius comotus,aliquam ex continentibus inebranis est regerit. hoc. a. ec in libro de pueri natura hisce verbis test itum eli Cum vero mulieri partus tempora adueniunt,tunc puero comoto manibusq; N pe dibus calcitranti aliquam intimarum nataranarum disrumpere accidit una essrael a reliqu.e imbecilliorem ficultatem habent. atqui prima satum ambiens laceratu deinde ultima.qsi igitur necdum Vtero sartus per alta rium eiectus continetur, ne* Ut motus ipsius incolumes seruentur ieri potest.Perinde vero,allisti, neq; illi fide digni sunt, qui septimum messem ac nonum foetuu par
rus emcere: octauum vero ac decimum egressiones praeter naturam uno mense naturalibus tam
diores emcere asserunt. quod secundo I opularium morborum libro ab Hippocrate dictum esse volunt in illis verbis, ubi dixit, Postero ac si dixisset posteriore tepore aut mense, sed hoc prius in eo libro declarauinius. At ego si hoc dictu ita se haberς prius vidi Isem,perquisiuistem uti ipsius causam diligentius. sed qm per multa sitata tempora vim assectius iudicari,is iudicatoriorum di rum circuitibus consonare perspexi,ut ipse in libro de pr fagiis docui causae inuentionem relinquo:cum ne* semper,net plerun* ita fieri videam. Verum scriptore hunc,sive Hippocrates sit, HLue Thessalus,siue alius quispia, in duabus forsan aut tribus mulieribus ita euenisse fortuito conspicatum in sultius de re nem semper,ne crebrius incidete ut diximus.) in uniuersum .pnum mile existimo.Sed de his hactenus a nobis dii uim esto. Eorum aut meminerimus, qui in narra tione Hippocratis coniunc tione dic interieceriit, inter eam pariSin capitis grauitate vertitur oceam nuncipate dolores totam* scripturam ita constituemus: ibuscunq; a perditione circa uterism,ta tumor ilinis in capitis grauitatem comulatu S in sincipite dolores: &quicurum alii abutetis,iis odio mentibus aut decem in coxendicem desinit.Medicinale sane quandam prescriptionem ad praesagiendum Hilem, non causas reddente priori sermoni adiungunt,talem iudicantes esse sentcntiam: Quibuscunq; mulieribus in Hero ex abortu tumoribus excitatis in capitis grauitatem fit comutatio,& in sincipite iisdem dolores fiunt: istis octo aut decem mensium imito in co endicem uterit ira vexantia bunt. tanu non omnibus uteri tumoribus sincipiti dolorem imserentibus, cp oibus in coxendicem abscedentibus, sed illis tantumodo qui in sincipite dolores creant. Verum cu id quoq; ego obseruauerim,liaud ita fieri copertum habui. quinetiam nem ipsilauiusce rei alicitiam rationem asserunt. Cur. n. soli illi uteri tumores, qui sincipite dolores intule
runt, in coxendice ab his migrare putentur, assignati causa no potest .aumobrem ne* nos ipsis crediderimus:
302쪽
de morbis vulgaribus Com. I. I S 4
A credideri mus:utpote nem ab experientia, neci; ex res natura indicatorie sermonis huius assi Milonem consecuti. Illud ciuol in consciso est eam partem, quam ita scripsit Hippocrates Et qua cuia aliae ab uteris duobus modis explanari. Quidam sane ad uteri as eius sermonem reserunt: tanti omnibus ipsis haud minusu praedii ius, pilis grauitates 5c in sincipite dolores euenientes habentibus. Alij vero ad capitis inrisius sermonem res iant: ac si ita omnem verborum seriem scriptillet,Quibuscunci a perditione & tumoribus in capitis grauitatem vertitur, in sincipited lores sunt: di alii quom capitis asseditis ab utero exorti in i incipite maxime sese ostendunt. Alios
essetfius intelligamus capitis grauitati proportione respondentes: aliquos autem ex ipsi scepta latas vocant aliquos liemicranias, aliquos cephalalgias. i.capitis dolores,simpliciter. ,- Actuum habentes caput do iidem abda ceruicesilit,malijs robuOsuiu, edtas,caput a rem dolentes: putas etiam ex au i I des manant. Hiis ins palatum concauum ent,sedentes distract. Hoc loco etiam nihil refert,Utrum craterauchenes graeca voce per quinq; syllabas,aut cratraim laenes per quatuor quispiam scripserit robustis enim ceruicibus homines utram vox significat. Macrauchenes vero. .longi illi,ut nonnulli veterem sesipturam permutantes scribunt,non eanB dem rem sigia: ficat.valida enim ceruix robushi nominatur ob duritiam magnitudinemq; ossium plerun* talis existens. ita quo* se habent ipsi circii positi inusculi, tendones,& copulae at longae ceruices tantum abest,ut vi aliqua polleant,ut etiam prorsus vitiosae sint, perinde atq; angustum longum is citus. quandoquidem id amplum esse, non latum duntaxat, aut longum oportet. amplum auie in lati prosundi lavdimensione eius, collum,& aliud quodq; membrum consistit, cum proportione inter se congrua ea auehi Hierint .in ipsis vero prorsus & longitudo aut maior est,aut aequalis his que moderate se habent. Hominum igitur nobis obuiam vcnientium peet in non prius apparent, u eorum corpora nudata faerint .sest caput illi aspicimus: Sc quodnam in serina ac magnitudine vitium habeat, cognoscimus: In magnitudine, si minus sit aut maius, i conueniat: In se a ii exquilite rotundum sit frontis occipitristi prominentia carens penitiis
aut acutum productiores, ideceat, inentias liabens aut utras Q, aut alteram tantum aut una
duntaxat eminentia pricditum, altera vero priuatum. In maiore itam capite oc acuto & excessus quantitas consideranda est,5 ipsius ceriaicis excellentia: ut ipsis melius,e,an detcrius caput lammatum sit dignoscere valeamus Declaratum est enim in libris de tuenda sinitate non mediocre utilitatem medicos ex huiusmodi cognitione percipere S ad seruandam membri sanitatem & ad C suturam vitii emendationem, siquando didicisse prius acciderit.Sed in capite euiderer paruo par uitatem quidem nouit se opus est: oc ea meterea, quae ad collum pertinent, abunde consideram da. quΟΠ iam perinde ac truncus dorsit spina ex capite tanqua ex radice progerminat. Alibi enim didicisti medullae dorti a cerebro Sc ortus initium,& facultatum copiam suggeri hanc medullam vertebrae includunt,dum tenuis adhuc est, pusillae: crassiorem autem ni iam ampliores. Quen admodum igitur magnum pectus ampla interius cauitate inane est, in qua duo magna viscera Pulmones .Lat*cor nulla ex parte compressa continentur, perinde de exiguum peictus propor tione sibi respondentia haec viscera continet, inia videlicet di in an si is versantia: haud alia ter caput& dorsi spina magnitudine respondentia Oc cerebrum ec medullam includunt. cum enim membra lxaec grandiora sunt, & cerebrum&medullam ampliores, latioresq; spiritus cauernas in ipsis emetuntrat si pusilla fuerint, contrarium euertit.Vis preterea cogitandi hi qui aut nimis magm capita, aut nimis exigua euidenter possident, obliga est.Sed exigua capita semper praua sunt magna vero licet raro, Gnunqi iam tamen &bona suerint,&ob facultatis eoru sor matricis robur, oc ex materiar, unde creata sunt, ubertate.quali capite Pericles Atheniensis vir prudentissimius suisse traditur. unde re comici eius capitis magnitudinem dicter ijs lacessunt. D Tanto magis autem grande caput bonum sit, quanto naturalem magis figuriuri retineat,& ceruicem validam,R oculos acute cernentes habeat.tunc.moptime huiusmodi Nut sese habere scio dum est Verum acuta capita nam Sc ex his quaedam non esse improbada aut auimus: optima figura aliquantillum permutata fieri dicimus. Optima. n. picis figura oblongo orbi utrin* c presso similis est.delicit autem acuto capiti aut occipitii aut frontis eminentia aut Vltra u deceat, prodiaetam habet. Plemincti igitur ut dixi, quemadmodum magna caput, ita 8c huiusmodi acura mendo a improbasta reperies.raro in oc ex his aliqua bona fuerint ficultate materiam ex qua homo in utero creatus eli esto ante admodum valida, neq; sanguinis in uterum defluentis multi tudine superata sed contra eius vim sustinere resistere,elegantem; estingere potens sitit. Quado ob alterutrius eminentiae desecitum aut excessum acuta capita redduntur, primum quidem te ibiud animadueriere decet, utrum auela, aut diminuta prominentia acutum caput euaserit. vitio. sum enim semper est ex cominuta mucronatum caput:no semper malum ex adauim erum lucPraeterea conliderare conuenit in primis quidem decoram incrementi sormam: de rinia enim incrementa praua sum. secundo utrum capitis excellus,qui in occipitio est, plusqirim ea quae a faeiecti pars excreuerit.melius enim putandum est occipitii eminentiam maiorem esse: ibi nanci ci nobilissimus cerebri sinus,&dorsi medulliae exortus locati sunt. Postea deinceps ceruice con
Tertia Classis. uuu iiii siderato,
303쪽
siderato,imbecilla ne sit an robusta .nam si eminetia neq; indecora fuerit,nem ultra modum gran- Εdis, validuma3 eam collum sestineat, huiusmodi capitis acumen probato. hos enim homines ecaliorum membrorum,sed ostium praecipue viribus pollere coperies.Sed hoc loco Sc illud perpendito,quid sibi voluerit Hippocrates cum dixerit/5c aliis num intellexerit pec his de iecur,ut eiusmodi hominibus tria generosi principia insint non solum cerebrum ran& alia illa sola dicit,us primum initium oc ortum ex capite habet ea vero simi dorti medulla, ct nerui, re cum ipsis ossiumusculorum s materia,qui necessario una cti capite augescunt Sc roborantur. hiae membra vero plerunq; insimul augeri comperies .Quando enim sanguis,ex quo capitis partes creatae simi,multus at y bonus est vitalem quoque potentiam , quam ex corde prodire ostendimus,& naturalem nutricemq; vocatam. quam ex iecore in venas promanare didicisti, statim ab initio robustas esse credibile est. prosedis huiusmodi animali prima veluti landamenta totius corporis magnifica esse ac generosa necesse est. At in capite conira deformi estigie re exiguitate vitiota praeterea ocinore palati partes inspicito ita vero appellant in eo altioris tedis partem illam qus super Dram ita e naribus in ipsem pertinentia stiblimis est inuenies enim & hanc partem illis cauam,quorum
acutum valde caput ac deforme esturos autem praecipue vocant homines hoc est acuti capitis. In multis quoq; dentes distra fit videntur.i.non recite e regione superiores cum inserioribus Fc5mittuntur, neq; incisores cum incisoribus , neq; canini cum caninis,nem molares cum molaribbus .sed veluti reuulsum iuxta atque distortum in ipsis os apparet. Hos igitur crebro dolore capi tis vexari conspicies ipsorum 43 aures destillatione laborare, nonunquam liquore quodam tenui ecliquido,nonnunquam ceu purulento ac istido emanante. imbecillananssi membra multum Pratrumq; excrementum colligere consueuerunt. Igitur cum iam Hippocraticus sermo explans tus fuerit, paucis quibusdam additis ad aliam partem transibo: Ea vero pauca huiusmodi inhr miniscentia. .vnius,quod a me huius sermonis initio dieium fuit. videtur.n.iam aperte liber iste commentario magis, j iusto volumini similis esse, Hippocrate sibimsi, ut memoriae subueniret, nonnulla scribente prout Unuquod aut experientia coprehendi siet, aut rationali meditatione excogitasset.nulla.n. gnatio vel propinquitas primae parti cum secunda intercedit, quemadmodum rurium nem tertiae cum istis. Quibuscunq: Osuatito recestum meliis nasius Absinis quibusicunq; ero inde, de sic tydemes,exire u na iussianus est cituar.
Os nasi duo foramina intersepies alio quodam tenui osse nititur initium sit perius ab osse fron- Glis sumente, Sad nasi finem ubi pinnae locatae silm, desinente.hac igitur in parte nasi inter septii
locis illis incumbit,ad quae dentium,qui incisores nominantur,extremitates perueniunt.Pars aut his superior palatum quidem nominatur, & ei mediii nasi interseptum nititur ubi igitur aliquod filicientium ossium decidens perierit,ibi interseptu subsidens navim eo loco cauum essicitatque huiusmodi symptoma limitas appellatur.
Infimium ut escemia cumputinate nonnumiuam mutatio habent abra: γ mrenem duom auis, cum cibo explimur. δHanc omnibus explanatoribus scripturam agnoscetibus,&omnibus antiquis codicibus eam habentibus, nonulli recentiores alius aliter ea mutare conati sunt. Qitidamai .epit sies scriblisi aliqui catalepsies alij epilampsies, hoc est emalgescentiae. ipsorum autem interpretatio apud hunc morbum mitialem significare vult qui plerun* ab infantia laborantibus in ipso a puerili aetate ad pubertatem transitu evanescere consueuit. etenim id ita fieri compertum est nisi qui iam eo tempore vitiosa victus ratione utens sibi ipsi conseruandi morbi audior fuerit. oritur Iane plorunq; ob frigidam cerctri temperaturam humiditate adiunctaridq; saepius accidit,quoniam ra- Hro ex alicuius membri vitio prouenit.finitur autem, quo tempore pubescunt, si & in alijs v πο- tus,ut decet, se gesserit, quia totius corporis temperamentum ad siccitas calidiusq; conuertiturquo. n. paeto iutienis puero calidior sit, in libris de temperamentis didicisti.vbi etiam quo modo Puer iuuene sit calidior,declarauimus: iuuenis quidem absolute calidior, puer vero non absoli te: sed eo,q, plus innati calidi possideat.Illi iram, qui seipsos Hippocraticos nominant, ipsiun effulgescentias calidi dicere volunt per translationem ab extrinseca flamma quaecum materiam vicit, eam* sibi ipsi omnem assimilauit, essiilge niantiastasila omnibus redditur,cum prius humidam materia exiccans occultaretur At Zeuxis&cum ipso pariter nonulli Empirici Malgescentiam haud ita intepretantur,sed altero quodam modo. intelliges autem ex Tevitidis sermone in liue modum descripto. Insanies v ad pubertatis annos appellat Hippocrates, isti autem pubescen- udi tepore effulgent at* hic valde per emphasim translatione usus est.tunc.n.magis ramosi fium is 5 adultiores, color 35c se a gratiores, vitibus ingem 3 praestantiores repente autem ac L Mmul haec omnia eueniunt: corum , qui natura formosi sunt, tunc magis effulget pulchritudo. Midem iste aure Zeuxis infantes appellari omnes pueros inquit, quemadmodum & Herophilus is
ipses appellauitide hac.αre huc in modustribit hisce verbis, VidesHippocrates infuites, notas-
304쪽
de morbis ut garibus Com. I. I S
A se usq; ad pubertatis annos, non eos tantuin,qui nuper nati sunt: ad quin*v p,vel sex annos,ut plerique nunc intelligere solent. contentus fuit autem Sc Herophilus tam grandes natu infantes vocare per haec verba, infamibus non erumpunt semina multa, ne* meitrua purgameno,iidem non concipiunt,non calvescum. neq3 enim praedicitam aetatem natis haec accidere negat, hoc est, a primo statim orti ut nonnulli accipientes ipsum derident tanquam res omnibus notas edoc&tem, e quorum numero est etiam Callimachus: sed illis, qui ad pubertatem usque peruenerimi: quod non nulliWin istis ea seri opinarentur.Hac tenus Zeuxis locutus et t. At mihi quid per iit rames significare Hippocrates videatur, re antea quidem dixi, oc nunc iterii manifestiori term ne repetii. Comitialis asseritus aut a naturali intemperie prouenit,cum humidum Ualde cerebruest tunc 43 morbus iste puerulus appellatur, quemadmodum ipse in libro de aquis, aere, re locis ita scribens significauit. Pueris accidere conuulsiones,& suspiria quae putant puerulum emcere, re sacrum morbum esse. in his verbis clare patet illi dietioni puerulum subintelligendum ess easseetum,ut locutio ita se habeat, Qille putant puerulum assectit in eiscere, re sacrum morbum esse .accidit autem hic idem asses us pueris ob errata medici curationem postulans.quando vero ob humiditatem oritur, plane infantes statim invadit, desinitq3 aetatis conuersione nullum nobis B negocium si cessens. Quapropter quoscuram pueros no a prima statim aetate,cum adhuc sunt infantuli, sed annorum progreila vexare inceperit: proculdubio ob peccata in victus ratione commissa,aut ob aliam quampiam externam causam exortus est. in quibus petiitis conuersionem praestolari non conirenit, sed fustum morbosum assedium discutere illud utim non exigua Gildoatione dignum est, si secundum antiquam lecitionem emalgescetias acceperimus, v ippocrates ec Zeuxis acceperunt oratio enim huiusmodi est, Infantium, in pu cunt,eSalgescentiae calidi & alias quidem nonnullas in ipsis mutationes habent,quinetiam renum aste 'tionem: quam ipse deinceps explanat. praetermittetur enim re in hoc sermone epilepsiae nomen. atq; ideo nonnulli haud absis ratione scribere videntur epit ses,quemadmodum 8cal l catalepses. At hos de bat tanquam non ita scriptum inuenientes, sed quod melius esset ita scribere dicentes,ad prae dictam explanationem accedere. Cum vero haec vox/ & apposita sit, hanc ruisum alii adimunt
duas orationes nullo vinculo inter se conexas ei se volentes: unam hisce verbis satis declaratam, Infinitum est uigescentiae,ssimulat 3 pubescunt,in non nullis mutationes habent& alias: alteramlhoc modo dicentem, In renem dolor grauis,cum cibo replentur, reliqua quae sequuntur de re num viiijs ipso tradente ab altero initio. non in in pueris, cum pubescunt, in hoc vitium comitia- C lis morbus transeatui aud enim ea crate renum morbus creari videtur,quemadmodum Ucsics lapis:iste nal in pueris magis, renum autem affectus in declinante potius anate cotingit. adsolb mus igitur ea deinceps,qus de renum vitiis in hunc modum ab eo tradita sunt.
In renem dolo Vor cum cibo impleantur, munt pitvitam cum ero dolores ab dauerint,aeruginos: leuiores quidem evadunt iberantis uero cum cibas evacuatis.nt,arenti : rugae' sident,oe cruentum metunt. luporsemorue regi mensui. e cere non conducit, dexerceri,non repleri, ti uenes erat purgare, popotem
incidere, inari s mundatis,tenuati Gac mollire.
Dolorem grauem aut tanquam sicuius grauis loco incumbentis sensum inserentem,aut acerbum intelligere possumus. Siquidem utrunt verum est diuersis tamen temporibus in renibus fieri in calculorum enim creatione ait exitu acerbissime dolent: reliquo autem tempore, ut rei cuiuspiam grauis loco incumbentis dolorem percipium. quicunq; igitur in renum cauis lapillos conci tacere arbitrantur,in solo per urinarios meatus transitu laborantes dolere aiunt. atquieti in in ipsa renum carne calculos creari sibi peisuaserunt , non solum inter exeundum, verum etiam creationis tempore eo in loco dolorem ipsos insore testantur, deinde re quando in renum sinus D pervadunt calculos autem in renum carnibus generari proportione tophis in articulorum moris Dogenitis respondetes oratione in testem adducut ex libro de natura hominis re victus ratione ita se hab&em. intibuscunq; arenosum subsidet,aut tophi in urinis, istis ab initio tubercula secudum venam cratiam oria sum, re suppuraverunt. postea vero non celeriter ruptis tuberculis to phi ex pure concreti sunt: qui foras per venas cum lotio in vesicam truduntur. liaec est sane Hi in Pocratica narratio. terum renum calculi utrol fieri modo possunt, re nuper dicto,di eo quem paulo ante declarauimus, cum in ipsorum finibus teporis interuallo ex uitta, arefictumq; cras sum &visci tu humorem ad tophi corpuletiam redigi asserebamus. eodem quom tempore si O, structio aliqua in ipsis fiat aut mediocris phlemone, grauitatis magis * doloris iensus ciscitur: quemadmodum ae in iecore, propterea qui ut renes, ita 5c iecur perexiguis neraris p editum est. Dolores autem eo potissimum tempore in renibus excitari dicit, quo replentur cita . cum lis duo ablaac voce cibusnipird ipsum significentum in utrocpsignificato veridica oratio est: siue de aliam pus cibarijs, ex quibus languinis multitudo matur: siue de alimenti recremtiis,quae in in tei imis colliguntur,intelligas.non nunquam enim & ista cibos nuncupat. Ut in libro ae ratione victus in acutis ita inquiens, Qitibus enim cibus in intestinis occlusus est, nisi quis aluum prius duces Ibibitione dederit,uehemeter Isdet. Dolor ita pa cibo ita signante excitatus in renibus, Qmultitudine
305쪽
miltitudine ponderest; excrementorum premantur, onerenturq3 similat ista deseela expul- Esuerint, rem ttitur atque plane finitur. At dolor ex sanguine in venis contra fio proueniens, quando in renes incubuerit,etiam si venam tam deris, haud illico discutitur oc ob renum corporis densitatem, ct quoniam ob multa ipsis superiniecta corpora exterius appositorum remedi rum facultas ad renes iam debilior essessita perii enit. Soluit autem ipsorum dolores non id solum, Verum etiam & per sit periorem ventrem facita excretio: tuae tam coli quam renum dolore Vex tis comune quoddam symptoma est. cotinenter enim renes laxo intesti ino, 8c laxum intestinum renibus per tunicam peritonaeum vocatam copulantur. Inter initia itaq3 pituitosi Vomitus fiunt. huiusna ui enim succus in ventriculo creatur plerunq; ex ciborum multitudine,ac multo magis
si isti crassi,naturasti pituitosiores extiterint. Quoel si in uerim perseuerauerintli fimus: his ita patientibus vomitus aeruginosus superuenit, ob dolores ac vigilias corrupto sanguine, id*maxime,cum una febricitauerint et inedia macerati fuerint.Et leuiores quidem inquit. a vomitibus evadunt: ab accessionibus quide liberantur, sed no ab assedi uiciam cibis vacui sunt.vtromautem modo re nunc cibi nomen accipere possumus: sed potius de ventris intestinorumq; e crementis intelligere debemus. Arenulae autem russie inquit. sublido,hoc est,invrinis.id enim accidere euidens est, si rufium colorem talem esse intellexeris, qualis est sandaracha quae Voc, F r. 'uapropter& non nulli in artis operibus diligenter versantes subsidentias oro id appiniant, noc est,erui similes: alii sandarachodes,id estiandarachae colorem reserentes.interdum Sc revera russas nominant.Nempe duae priores re iecinoris asse stus comitatur: tertia renum morbos sequitur: quemadmodum Sc quando veluti arenae colore subsidentiae evadunt. In urinis Utique
lablidentium colores maioris minorisq; ratione inter se disserunti verum o materia crassa tensoq3 modo crassitudinem maiorem,modo tenacitatem, modo utranque paribus Omnino Porti
nibus habente plane fiunt. Itam si ex sola picuita crassa & viscida sublidemia lactra sit, color cin
reus erit aliorum tophorum colori similis qui in aquis sponte calidis multis in regionibus lapidibus adnasci accrescercii; cernuntur: θc in vasis alioqui, ubi aqua calefit. Quinetiam in an in alis corpore ex Purulento humore, aut ex purulento pituitosoque composito huiusmodi tophus nonnunquam creari potest: quemadmodum oc in articulorum morbis accidere consueuitia codem enim prorsus modo in his Sc renum astediibus lapides concrescunt. At si quibusdam parum sanguinis cum pituita crassa lentaq; misitum sit, urinarum sublidentiae color pro succi maiore copia euadet,non nunquam veluti ex pallido alboque mistus, aut ex rubio re albo, aut ex flauore albo: non nunquam vero oc rustus eriti 5c ipso sanguinis colore ad colorum disterentias faciente. nem Genim sanguis hominibus exquisite ruber semper est: sed interdum quidem ad atrius, interdum adflavius 6c ruilius vergit. Aut igitur omnes qiras modo recensui, colorum disteremias, Pr ter cinereum ab hac voce rustum significari putandi nn est, ipso dicente arenulas rustas sibi id re,aut adiceiam illam vocem sanguineum ex communi sensu diei, ni fuisse accipiendum est. disco autemmon nunquam quemadmodum enim cruentum ipsis interdum Iotium emittitur, non semper tamen, neque in omnibus renum asseetibus, pariter ec interdum a renulae ruisse in urinis
stabit dentes apparent. In commentariis nanq; de naturalibus potentiis, quicquid in venis serosi tenuis'; cum sanguine permissum est rene ad seipsum attrahere demonstrauimus.meatibus a tem id in renis ventriculum percolantibus latius patefacitis, aliquid etiam ex crassioribus succissimul illabitur. Quando igitur istud calefacitum in renis cauo ad tophi consistentiam reda fium erit si renum vis expulsoria omne id una cum lotio extruserit, arenosae in ipso subsidetis fiunt: I, si renis cauo impasum tenacius inhaerescat aliquid aliud eiusdem materiae ex vena caua suscipiens sibiq; appones plus augetur. semper enim quod reces influit, priori circundatu milita in signi magnitudine tophus grandescit. Verum non nulli inquiunt,cur sanguinem metunt qu niam calculus egrediens cum angulosus sit, proximas particulas vulnerat, ec cruore evocat. Q si Hex vena caua in rcne pertinens meatuspatetior sata anguis autem liquidus sit, neq; multus,ne viscidusaeruetum ita lotium redditur. At dolorem silapidum in crus descendente propter vasorudorso incunal entium cauae.LUenae,magnaeq3 arteriae cum renibus ec cruribus coniunctione or tum habere putandum est. maximae nan* in ipsos renes expullulant. post eas qusdam haud ma- nae in lumbos inseruntur. postea utruq; conceptaculum bipartito diuisum in utrunq; crus delabitur: per ipsumq3 totum distribuitur. icunm vero permeatus urinarios, aut quasdam metira nas, aut nerilos,vel etia peritoliaeum, renes cum cruribus copulari asseuerant, diuerandorum cor Porum plane imperiti sunt. 4iaenam igitur renum vitio ut nantibus accidam, hae enus narra uit Hippocrates Dinceps vero de ipsorum curatione hisce verbis loquitur Quiescere non comducit,sed exercitationes, non impleri. iuuenes veratro purgare, poplite cedere, urinariis euacua re, tenuare,& mollire. Sibi ipsi formulam quandam renum curationis hisce verbis per capita siituit, non nulla quide omnis aetatis corporisq; habitus communia, non nulla iuuenum oc robus miri propria scribens. coia sunt autem q primo scripta sunt, oc quiescere quod ipse tam, vocat. quod ipsis non conducere ait re exercitationes. has enim conducere arbitratur tanquam multitudinem euacuates, 5c pituitosum,crassum, crudumq3 omne ad maturitatem ducetes re at
306쪽
de morbis uulgaribus com . I. Is 6
A mirantes, & corporis omnes particulas roborantes. Sed te animaduertere oportet, ipsum non prorsum magnas exercitationes in ptaesentia dicere, veluti equitationes, aut armis, aut lucta, aut Pancratio certare, aut humum fodere, aut id genus aliud facere: sed omnem absolute motionem,qus pro aetatis, habitus,roboris lapistrotantis ratione coq)us exercere valeat. Verum etiam nocinioleri cuiusq3 etatis& corporis habitus comune documen tu est Qus sequuntur, iuuenibus,ut ipse ait,congruentia scribit ita dicens, Iuvenes veratro purgar poplitem modere. Veratro quia di in purgare,si valde antiquus assectius sit, & ceu veritibus, ut ita dixerim, extrudendusad lauiusmodi enim morbos veratro utimur: Venam autem caedere, ubi sanguis multias aut crassus invenis abudet. in si inroin auxilio ipse homo indigeat,a vcnς sessitione incipiendum csse notis4mum est. Alias aute didicisti inebra supra iecur cubiti venae sectione postulare,infra verricrum: in poplitibus venas nobis taedetabus, aut omnino saltem iuxta malleolos. Qiiod deinceps dixit urinariis mundare/omnibus utile est: neq; simpliciter dixit urinariis utendu est 1, sed hoc verbo mundare adiiciens modum adiumenti ab ipsis prouenientis declarauit,non sola tenacia & crabsa renibus inlacerentia purgantibus, erum etiam cum ipsis ec ea, quae in venis preter natura sanguini milia inatant,educetibus. Quod aute in calce narrationis Hippocraticae dictu estnenuaron omnibus renum vitio laborantibus usui est, quoscun*ad veratri potionem praeparamus, aut sine hoc per sanguinis missione curamus:vel etiam post eius assumptione. Didium est autem te ni re de humoribus hos enim tenuare conuertit: Mollire de mebris solidis. Siquide utrunm veratri hausturis percdmodum est, ut tuto purgatio sat. Igitur nisi humores p tenuati fuerint, mebra per quae litvonii tus,mollia reddita sint:5 ad disietiones distra mones trantequam damus veratrum,agitia esse 'a, in sustocationis discrimen ob humorum crastitiem aegrum adduc mustaut neruorum comi uisione in vellicationibus ob mebrorum in dilatando duritiam, tui purgatur,capietur aut Vascul iam aliquod disrumpetur. Quinetiam licet veratru no p beatur,optima res est humores tenues esse, Sc renum ipsoru corpora mollia: ut per ipse trafire facile humores Polluit:ab initio itaq; calculus in ipsis nunti generabis, siquis life utram diligenter obseruauerit. Mulubeia aquati rami mane .c m non cel terserotur,mtumescot. Aqua laborantes non nulli intelligunt eas,que ut aqua inter cutem corripiantur,idones sunt: no nulli eas,quς tenuem riaturaliter aquosumq; sanguinem habet. potest aute& de viris i intelligi sed magis de illis, quarum sanguis natura subtilis est, nullo alio morboso ast ictu corpus inse C stante. in litis enim mcitrua purgatio, qua muliebria vocavit, diutius permanet. dupliciter enim& id ipsum utius iitelligi potest, aut de diebus quibus huiusinodi mulicres purgantur, aut de ipsaru aetate: li de diebus intelligas,significabit pluribus continenter diebus istas qiram alias mulieres purgari: ii de aetate, per plures annos incitrua excremeta durare.nam re vera in istis multam tenuisq; sanguis colligitur:quemadmodum contrario modo assectis paucus & crassus. albae quidem sunt priores & molles nigrae autem dum 5 graciles plerian* es quς at tibi larium sanguine procreant. clarum la est istas ab initio contrariis inter se temperaturis constare. nam quae R ipso nunc aqua laborantes vin tur, humidioris sunt ac frigidioris temperamenti, his contrariae si cioris atque calidioris.quω si ex morbo aqua abundauerint,non omnibus menses pluribus di hus seruntur. interdum enim ipsa supprelso morbi earum Ousa est: rursum suppresso ob oscis .lorum uteri obstructionem sanguini sit; crassitiemessicitur. Qitapropter n5nulli arbitiantes discium hoc de mulieribus ex morbo aqua abundantibus accipiendum esse, loco verbis permanet peri nere legunt sic, Muliebria aqua laborantibus permanere diutius,subintelligere nos iu tes,coueniens ac si di ita dixit sent, Muliebria aqua laborantibus diutius conuenit permanere ut consultorius iuxta θc curatorius sermo sit,eius tantum, quod fit,narratione in se continens. Huic D sententiae consentire aiunt id, quod in calce sermonis dictum est, Cum vero celeriter non seram tur, innimescunt. Velle em in ipsum dicunt, ut pluribus diebus, ita re breui tempore huiusnodi
mulieres expurgari: quoniam tarde exeuntibus menstruis purgametis tumores sunt. atqui hoc etiam 5c in habentibus aquosum sanguinem contingere rivistis etenim carnes aquosiores gene rantia haud statis temporibus accedente purgatione. In ci vis detem duores caldi anguine autem prae ex re ilices da.
Haec quoqi sibi ipsi scripsit se videtiar Hippocrates memoriae causa sub breui compendio. pr pter quod Sc obscurior oratio est. dubium est enim dolores ne tin in Cranone fidios fuisse dicat,
eos* in ventre ne,an etiam in alia quapiam parte an vero aflectus cum dolore coniunctos. Illud autem antiquos dolores Midos este,nouos autem calidos,&si clare dictum esse videatur, obscurum tamen,ati ambiguum est. aut enim antiquos dicit, qui iampridem fuerunt aut diutius per seuerantes quemadmodum 8c contra nou s,aut proxime excitatos, aut cito desinentes: ec stigia
dos aut frigoris sensum inserente aut quia calidis mitigantum pariter & calidos,aut caloris sa suin facientes, aut quia frigidis sopiantur. Quidam etiam dolores frigidos vocatos esse dicunt, qui leues sint,calidos,qui vehementes, haud secundum usitatum G cis loquendi morem sigii
307쪽
ficationes has accipientes . Verum quo anni tempore Hippocrates haec se fi liuisse scripserit nos Eignorantes: ne F etiam quando excitati sint, aut quo modo, aut quadiu permaserint dolores, cui denter inuenire post unius. Sed nouos qui de dolores plerunq; sanguine creatos cile idem est, ac si dixisset ex sanguine, calido videlicet ac multo. at de antiquis doloribus loquens, cum succum non adiecerit,si num est ab altero quodam succo frigido ipses fieri. Et ea qus ex coxendice frigida ipsis oborta esse ait, aut asseclius dicens, aut dolores frigido scilicet oc istos humore iaciente. Quapropter multos explanatores demirari licet in hui Nodi sermones, de quibus nihil altiomari potest, multa sine demonstratione sim bentes ubi vero aliquid demonstrari,& utiliter inueniri potest,aut nihil penitus, aut pauca Oc sine demonstratione tanquam mandata tradentes. in rigores , usis tendunt,non admodum mitiganturisiore statum. Ita sol ptum esse hunc sermone antiqui expiatiatores agnoscitnuat recetiores ipsum in clario rem permutantes ita scribunt, Rigores validi existetes non admodum mitigantur: sed prope statum. hancq3 locutionem id nos docere volunt omnes validos in morbo rigores non admodum ullo alio morbi tempore mites ere, praeterquam cum prope statum est. Secundum priore aut scripturam, qui in rietores Ualidos tendunt hoc est, perueniunt asseeius: subintelligedus est enim pastedius, oporteti prum intelligere hos ante vinorem non mitescere. quidam sane ipsum statusqus uniuersi morbi pars est,meminisse dicunt alii vero eiu qui in priuatis exacerbationibus imuenitur: ut rigo cum vehemens est, antequam tempus cosistentis aduentet,non desinati id quiadem non nullis euidenter accidite istumh; appellamus rigorem anecthematon graeco vocabulo, hoc est calefieri nequeuntem,non autem validum .contingit autem vi rigore ipsum sorte dicere. mulio enim malignior est, qua qui immodice vehemes fuerit A celeriter desinat. quod si uniuersae aegritudinis statum intelliga maxime in quartanis febribus sermo iste utilis fuerit. nam icum validis rigoribus accessiones invadant,si nihil remittantur rigores, fieri non potest,ut ad c sistentiam morbus perueniati quinetiam multo minus huiusce quartane declinationem fore sperandum est prius quam rigor sedatus fuerit.quare sermo pro osticus est de febribus ad rigo Vehementes ascendentibus,que prius,quam rigor sedetur,diliati nequeunti id autem prope coinsistentiam csscitur. Ad id genus rigores ex frigidissima pituita vitrea nominato,aut ex atrae bilis succo proueniunt. verum ex praegelida pituita rigor sit non vehemens, sed incalescens: ex atra autem bile non nunquam utroq; modo, nonnunqua alterutro. sed huiuImodi succus quam to quoq; die accessionem facit,vitreus vero quotidie.nihil plane huiLiscemodi rerum explanati Gres declarat .sed illa uberrime accuratissimem persequuntur, quae nullum penitus fruetiam audiatoribus serunt .nam ct in sequenti sermone plurimum medicinalis eruditionis continente nulla ex celeberrimis prieceptis cognouiise deprehenduntur. Ante rigorem irinarumsut Uncines si ex optimissuxerimina tuus exoreuerit, somni adsimis sis deroc tam modus Orsan ex laqcitudinibus.
Per deos quid dicere debeam, nescio,quando utilissimum praeceptum milliesq3 in laborantihus deprehensum libri huius interpretes ignorant .sed alios quispiam minus demiretur Sabinus vero. unusque Ephesius viri in libris Hippocratis diligentissime versati magna proculdubio ad in iratione digni iunt, nisi Deque ter iudicatorio rigori urinae suppressione antecessisse viderunt. de qua in proemia Hippocrates meminit, nos iudicatorium rigorem in morbo latum prs agi re edocens.li in acuta febre alia signa tibi salubria videamur, & iudicium paulo post fore sipere te scire oportet stipi rellio lotio iu)icatorium rigorem necessario futura. Quod si re nox diuicilia antecesserit & dies iudicatorius sit, certius suturus rigor prsdici poterit.at si nota ex arteris pulsa tu ut didicisti. ide tibi os lederit, non rigore modo verum etiam acerbis sinu rigorem indubitan Hier fore expectato.Illud igitiar ex optimis aut vianis soli aut etiam ex aliis bonis signis una cum ipsis vrmi te intelligere oportet.tanta enim signorum ab urina in acutis febribus vis est,ut & soli ipsi crededum sit .aliis vero accedetibus etiam diuinatio tibi erit firmissima perpetuesia veridia
Nerum urina etiam aluo multa excernente supprimitur: illuc enim serosam humiditatem ves
gere signum est. euius redundantis triplice euacuatione esse didicisti : per aluum, per lotium, per sudores. Igitur si aluus plura deiecerit, urinae suppressae ad futurum rigorem praetentiendum si dere non conuenit. at si aluus fluxa non si proximumq3 esse morbi iudicium praetioueris, aera
tum rigere sudarest necesse est. Quid sibi volunt aute verba illa & mni adsint nam si ut Unum quiddam ex bonis signis adductum est, maxime dictis in praesentia quadrisit. Illud vero/ si ex optimis fluxerint vestit exemplum quiadam dietii est. Q si oc hoc tanquam futuri rigoris signum sit, non simpliciter id a te intelligedum est pleriis enim nox iudicio antecedes, antecedo inquam rigori oc iudicationi per ipsum fullae,molesta est: quado firmissima cum antedictis rigoris futuri prssensione habebis interdum aute,sed raro cum somnis optimis tuaquilla nox est,at' in istis non rigorem,sed excretionem significans pullus apparet.Sed de istis abunde in voluminibus de pulsibus aestum esti Te piaeterea iubet Hippocrates 5c modum febris cotemplari, hoc est, an calida
308쪽
Ac morbis vulgaribus Com. I. IST
A an calida sit,in biliosa,& ardens ex alijs quaepiam: nam quicunm in acutis febribus ec potis limum ardentibus ruores iudicatorii fiunt, hos ex bile flava extra venas per sensoria corpora de lata excitari didicisti. propterea & febres ex lassitudinibus prouenientes temperatura biliosissa nue, ad praesensionem tibi Sc ipsς conducent. Haec ita est ab externis caulis ad diuinatione percepta utilitas unico quidem veluti exemplo explicata,tibi autere in aliis extrinsecis causis, qua cunm biliosius corpus esticiunt,futura percomodatae sunt autem mors sub sole ardenti, vigili cogitationes,angores animi,ira,simerui inopia, biliosorum ciborum nimius usus. primam sane tutissimamq; naturae sebrium notitiam ex his, quae in corpore apparent, acquires: quemadmodum in commentariis de disterentia febrium didicitii. secunda vero re ab extrinsecis causis notutia ad eorum quae inuetuiti,certiorem iidem haud parum expediet. Mirandum est igitur quonapadio haec utilissima contemplatio explanatores latuerit. ii Absce nox admo tam, quibus rimores. Raro abscessus illis qui cum rigore sebricitan eueniunt quemadmodum in quartanis tertia ni febribus videre licet. in istarum enim accessionum remissionibus excretiones succi multi B tudinem educunt. propter quod permultam esse oportet vexantium humorum abundantiam, Ut naturae abscessum facere neces le sit. tr. crurum es monitones, Avitiarat aure morsu iters enit,aut a morso issico, p ta fortasse id quo lex tissitud ni in artiolos decid ust,ex quo crurum es in Ones.
Euidenter cognosci nequit, utrum solas imbecillitatescisceminationes dixerit, an eas,quae erapenuria nutrimenti omnium crurum sant. quantum enim ad prius ex antediistis exemplis per tinet, re eas,quae per inopiam alimenti fiant, intelligere licet: quantum vero ad secudum si Atat, cum dicit,eo Q sortasse iri quod ex lassitudinibus in articulos decubuit, extenuationes quispiam rei te intelligere nequeat, sed absolute imbecillitates, quae 5 citra maciem crurum aestiones de hilitare,vel etiam abscessus excinere queui. Quod in calce autem sermonis adieiqum est, ex quo crurum estorminationes dicitu suit & ab initio. quapropter no nulli recentiores scriptores istud, antecedens faciunt.primum quide hec verba ex quo auseremes,Vmq; cum his aliqua ex sequotibus permutantes .verum quod ab initio dixi, & nunc repetam.hoc est aute,huiusce libri sententias varie ac multifariam scriptas esse: quemadmodum & hanc: quarum praeterea no nullae haud C recte disiunctae sunt: alis contra haud cogrue copulatoquorum omnium si meminerim, simul:
peccantes reprehendere velim,in immensam longitudinem producetur oratio. ia Tuboetu oras extumescentia, oe' a mnara,m Vacilescentia, aequabiliter maturesientia, non circundu ,dulium, 'non bifida,melio .contraria Pero mala si quamplurimum contraria, 'Un .
Ab his quae ex terra progerminant,Grsci homines phymata Vocauersit,hoc est tubercula,eos praeter naturam tumores, qui prorsus sine causa extrinseca proueniunt: sed potissumum eos hoc nomine vocant,qui extra corporis superii ciem extuberant. verum ob nominis alterius inopiam interdum & lato paulo* naturalibus partibus elatiores hoc eodem nomine appellant, quod NHippocrates hoc loco secit, ita esse tubercula extumescentia dicens,hoc est,quibus inlignis tu me iactio inest, aut quaecunq; non introrsum, sed extrorsum versus augescunt. quemadmodum& in libro praesagiorum scribens dixit. Quaecunqi exterius vergunt, optima sunt Φ maxime ex trorsum spei ianua ,& in aciem tuu inata sed quaecuin ait, introrsum rumpuntur, optima sunt, quae extrinsecas partes minime attingunt. melius quidem est cxtrorsum vergere: sed si introdoclinent, melius rursum in istis omnibus est ipsorum eruptionem in interiores locos fieri. Tu D herculorum sane generatio in abdomine atque etiam pectore est. isitis enim inanes cauitates sub sunt tuberculorum introrsum spectantium prs ter naturam tumorem excipietes. Sed ex his,quae exterius intumescui, acuta ac turbinata latis meliora sunt, utpote ex calidioribus tenuiorisq; ma teriae succis procreata,& iccirco ceseriter suppurantia. nam ex crassis terracibusq; constantia, ut pote frigidis & lata sum, & aegre coquuntur,quinetiam putrescunt potius, Φ coquamur longi ii tempore. Praeterea laudates inuabiliter suppurantia. nam quς ex aliqua parte suppurant,reliquum vero totum non suppurans habent: primum quidem eo quod alijs statim suppurantibus diuturniora tantis ecudo vero quila dissicilius curantur,peiora censentur. alijs enim auxit is suin Purantes partes egent, aliis non suppurante Non circudura aute cireuduris mitiora sunt. circi, dura vocat aute,qus in medio mollia suppurantiasta sunt,circum vero dura, & me,aut nequalsuppurantia. Laudat praeterea dc tubercula decliuia. haec sunt autem deorsum versus aciem suae suppurationis habetia. hoc enim loco adaperta sicile defluere materias sinunt: nisi ea ex inaequa libus esse te latuerit. in iis eium aliquid boni inest, aliquid mali.verum quaecurim aequaliter luinpurantia aciem in inferiora protendunt, haec omnium optima. Non bilida etiam bitidis meliora ei se nos admonet. in bifidis enim medium non sine vitio inuenitur, sed crudum atq; durum. At clare patet,ex tuberculis, quae diximus,contrario inter se modo habetibus,quscunq; plurimu imter se
309쪽
ter se specie dissident, hec viribus ac natura etiam longe distare. nam satis magnam latitudinem E M-- .prsdidiis disterentiis habentibus aliquod inter c5traria medium esse necesse eu: oc a medio aliud magis,aliud minus recederem in duris ac mollibus. in una siquidem oppositione tanqua Gem plo sermonem facere abunde est durum quidem molli peius est,inter dura magis durum: duris limum vero pessimum estata sane mediocriter molle mediocriter honum es hoc persecte molle est
persedi e bonum. Quae ital in hac oppositione audivisti ad prsdictis omnes applicare poteris.
Ferinum autumno, creta duores, horridum,m melancholicum.
Seu ventris vermiculos, qui ascarides dicuntur ec lumbrici,serinum vocet,seu elephantem 5ccancrum, seu phthisin, ut non nulli voluerunt, seu omne malignum vitium: iure autumno haec omnia procreantur,ec ob mali succi tunc temporis abundantiam, S ob aeris inaequalem intenti periem.Nihil igitur mirum, si & cordis dolores,& horrores, 5c atra bilis aut unali tepore abunde
generantur.omnia enim liscantedietas causas comitantur. 'tem in explanatione secundi voluminis de morbis vulgaribus latis sine de omnibus aut sino grassantibus morbis disputauimus. Admitia exacerbationes consulerandae unt, mommm- . eluti esteri exaceriniri,c ramus ad esse s
Et in secundo de morbis popularibus libro hoc modo scriptum es, Ad initia morborum considerandum, sit confestim florent.utitur enim interdum Hippocrates hac voce ad initia: quemad- is modum 5c hoc in sermone usus est. Ad initia morborum re ri considerare, num statim Horonia queadmodum 5c in dicendo,quod di ad caleticiendum,& restigerandum,'siccandum, ec hi mectandum multa sane quispiam huiusmodi inuenerit.nem enim ut aduersans, net VI cmradi cens his verbis utitur: sed tanquam ad calefaciendum,restigerandum, siccandum, ec humectaim dum iuuantia multa, insuit,huiusmodi inuenire ciuispiam poterit. id vero dic a nobis in illis commentariis declaratum est, quibus f in librii de morbis vulgaribus explanavimus. Q, nisi quis ita velit dictionem accipere, ita necessario intelligenda haec verba sunt ad initia, hoc est,secundum anitia, aut,circa initia. ne* in in solis initi js id considerandu esse nos admonet. sed in morbis uniuersis. Deinde exemplum adiecit,quod bifariam legi potest, uno quidem modo, ad vespera CN acerbari,S annus deinde ab altero principio,ad vesperam ct ascarides. alio item modo,Vt ad . speram exacerbari,S annus ad veteram: deinde ab alio principio,& ascarides. diem nanci; toti anno proportione respondere censet, ut matutino tempori ver limite sit, meridiei aestas, vesperi Gautumnus, nodii hyems. dictum est autem re de his uberius, ubi se di morborum popularium voluminis eum sermonem declarauimus,cuius initium est,Ascarides vesperi. Infantibus rufi da cum Pentri perturbationestseuere continua si sicut posmercurionem bime Iri, pro
Omnes explanatores scriptis similiter credunt, nec eorum quae laudant,quspiam intelligunt. siquidem no nulla, si assessitate dixerim, veluti artis nerui sunt alia perexiguam utilitatem anserunt,alia vero neque exiguam: qutadmoda id,quod in proenti sermone proponitur. Etenim ego,quaecunq; in morantibus ecciem semper milao fieri videntur,memoratu digna censeo. Scex his ipsis ea potis Limum, quae maximo Ii sunt. quemadmodum paulo ante de praesensione ex rigore diuebam interdum transsi in vehementissima febre adiuncta vigilia, fastidio,siti, impatientia non nunquam Sc delirio, omnibus aegrotantis domesticis perterritis ae flentibus, quempiam licet rigorem & sudorem morbiq; 'lutionem praedicentem Aesculapium ei se videri. Sed in proposita sententia primum quidem quid dicat, obscurum est: deinde & si omnes ipsius veri similes intellectus fim scriptoris mentem habere quispiam se crediderit,nihil tamen ex ipsis prata H dicere poterit. Esto enim puer aliquis tusmens, ventre perturbato, cu febre perpetua: deinde uticunm quo, luis velit,die iudicetur, siue inqogesimo a pari , siue sexagesimo. duobus enim in dis sermo iste declaratus est bimesta, prorsus vigesimo/ non nulli quidem ab ortu bimestrem ense volentes, quo die in s iudicatur, videsimum autem a die, quo incepit at non nulli aiunt duos menses nato morbum accidit e, atque viginti dies post initium iudicatum este, hisen hunc in modum habentibus nos praedicere posse, puero isti a iudicatione abscessum aliquem in articulos impetum es e faciturum .atqui nem semper,neque plerunqa istud eueniet. praedictiones
autem aut veraces esse in perpetuum decet, aut raro mentiri. nam raro veritatem ais uigplorunque aberrare nequaquam artificiosum est. Si infra dicum quidem Aperiora constiterint in inferimbus articulis, num es.s upra ,haud prems ' η morbum discutiunt,'sisiuppuraverint.
Quod de pueris adhuc ista loquatur,ex inserius dicendis constat. verum sermo iste no de par ticulatibus est, sed de communibus , re in secundo de morbis popularibus, θc in aphorismis, ecin libro praesagiorum repetitus: quos omnes locos dudum explanavimus. vult enim Happo
310쪽
2 A crates exsuperioribus locis in inseriora umbilico factos abscessus salubres esse: non huiusmodi autem haud calubres.sed eorum malimitas aliquantulit obtunditur,si indemata suppuraverint. usus est autem hoc loco indematis appellitione in communi significato omnium pCter natum
Iam tumorum, ita antra dicetum et Lis In humeris autemsis pitrantia tantu&,exu Amtiorem humerum habentes reddunt.
Quod de infantibus adhuc disputet, ipse declarauit inquiens tantulis dignum censens nos 5c modo ducta ad mitium sermonis referre debere. verum quomodo icti breuiori humero reddan tu in libro de articulis nostrisq; in ipsum explanationibus didicisti.
Ab hoc Gnaeco verbo LE , quod erumpere significat, vocabulum Di re, hoc est eruptione deriuauit Hippocrates media stilaba produela periit de ac si cum impetu exitum dixisset. ipsa vero asseetus absceitu egentes discutere inquit: nisi rotundare altiora uni. hoc est, nisi valde mali B gna suerin infesta nanq; infamibus sunt, nem dolores, riem curationem sene potentibus. quin re alioqui aegre sanabilia huiusmodi ulcera sunt.
2O Soluerit tem amaris,plus autem nisuPandioribus idi1scidit.
Sanguinem prosedio emanantem omnibus id genus vitiis prodesse ius iam didicimus. in infantibus autem,de quibus sermonem habet, ab initio nem Mnguis apparet, praeterquam raro. ideo et ipse addidit rius autem natu grandioribus id incidit hoc es ηs qui sunt adulatoris statis. qui assedius autem sint, qui per absceissus,quo dixit, re sanguinis profluuia,S ulcuscula in insantibus iudicantur, non clare admodum aperuit. initium enim sermonis erat, infantibus iusticula cum ventris perturbatione,& sebre continente. potest autem ex iis, quae dixit, symptomatis, ecde lateris,pulmoni iecoris,at Q ventriculi assedi ibus intelligi. 23 Tachomae in acutis male habentium ominae quidem optimae uoluntarie autem defluenses mala. De lachrymis huiusmodi ductum sane est re in libro praesagiorum, ec in a iotismis. Sed acci ratius in primo volumine de morbis popularibus ubi ait, .libuscunt in acutis sebribus, magisti C autem in ardentibus inuoluntarie lachrynis cadunt, his de naribus anguinis profluuium expe- .. elandum es nisi alia perniciose habeam. in male autem habentibus non sanguinis profluuium,.. sed mortem significam.& nos in eius libri explanationibus hunc sermonem declarauimus. ii simbus palpebra circuetrensium, malum ea. Idem assedius talem palpebram essicit, qualis in praesagiorum libro descriptus est: cutis circa frontem dura ta praetenta: Sod autem de acutis morbis hoc & alia deinceps in prognosticoru-lumine diei, sint ab ipso declaratu suit,re hisce in verbis dicente, lachrymae in acutis male habentium voluntarie quidem emanantes bonae sun inuoluntarie autem mala. Malum est autem ρο inarescens a elutis m. Id quom in morbis acutis seri cerni tur,cum summe aridi sunt,mvires imbecillae perexiguis lachrymulis ab oculis excidentibus,deinde iterum inarescentibus δέ Et obscuratio malum est.
D Inacutis morbis obscurari oculoru aciem infirmitatem Sc interitum visoris potetis smificat. Et si uulgidum malum est. Erat quidem & habens veluti spumam squallidum: sed nuncietiam si sine spuma sit, malum esse significauit.
Quando membram musculis oculum mouentibus agnata ad circulum H coronam appellatum porrecita dissoluta relaxataq; fuerit, tunc oculos interius corrugari accidit. nam si exterius corrugati fuerint,erit sine cutis ipsius haec asseclito: imbecillitatis autem ac restigerationis hoc si gnu esse testimonio est id, quod in valde senibus contingit ipsorum. n. oculi rugosi esse cernuturi
m oculis haec quoq; disseruit .nam concreti ioc est immobiles persectissimam eius potentiae extincitionem significant, a qua musculi, cum naturaliter aste 'ti erant, mouebantur. illud aut δε vix versites proximum isti asse mim declarat. obtorti autem oculi aut delirium, aut v