Galeni Omnia quae extant in Latinum sermonem conuersa. Quibus post summam antea diligentiam multum nunc quoque splendoris accessit, quod loca quamplurima ex emendatorum exemplarium grecorum collatione et illustrata fuerint & castigata ex tertia Iunta

발행: 1556년

분량: 389페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

321쪽

G in lib. V I. Hipp.

tur: Nonnulli de maligno morbo.in iudicatoriis nan abscessibus,ut crudum,ita 8c perdurabile Belse morbum oportet,concocstus enim citra abscessum solutionem nunciat.perniciosus aute necpullum iudicatorium abscessum fore promittit. At si diutius Sc crudus morbus perduret neq; m lignus sit,ituac aliquem fore abscessum expediandum est. Qtiod autem crudus una oc malignita te carens diutius morbus perseuerare debeat, ut absceisum fore sperandum sit, manifeste ipse in libro de P esagiis ita scribens declarauit: Qtiicunq; sane lotia tenuia 5c cruda multum teporis fe- is cerint,sin alia perdurationis signa adsint, in istis abscessum ad partes intersepto inseriores cxpc- υ - flare oportet. Erit iram tota oratio liuiusmodi, Si aliquis pedioris, aut pulmonis morbus crudus rapermaneat, nilutq; malignitatis habeat, abscessus expediandus est. ci, crudus sit, signum est arida tussis.nam liquid expirant,conco stionis indicium est.id autem,quoia expuitur, si liquidum ac te nue sit,mediocris,si crassum, persediar concoetionis nota erit.Verum de his & in commentariis librorum de ratione vidius in acutis,& in libris de iudicationibus uberius disputatum est,neq; minus etiam in libello de quatuor morbi temporibus. sed quod in calce huius partis adiecit dicens . . distentionum,quae in ventre plurimi quidem cum antedictus copulant nonnulli vero & per se solum .ppriam habere sentetiam afferunt. Igitur si quidem cum antedictis coniungetes linc imus, sermo talis erit, clim ex antedieiis abscessum fore speraueris,uentris distentiones praetcrea conspi Fce ex his enim comprehendere poteris,utrum in dextram corporis partem an in sinistram morbi abscessus suturus sit.huiusmodi nanq; distentiones secundum ipsarum redium situm abscessus sore nunciant.Quod si iterum istud per se aliquis legat,secundum earum, quae in ventre sunt,diste-tionum rectitudinem sententia haec erit: Quemadmodii in spirabilibus instrumentis crudo mor bo,& longo laborantibus abscessus fieri cernimus, ita in ventris partibus incidere comperies. erunt autem 5c ipsi e regione passorum membrorum. IItu vero se habent ex plurimi, valde rubentes, naturaliter albioris modi, neq; de naribi s singuis erum s

pis,aut paucus erumpit.

Subintelligendum plane est ipsos in morbis secies valde rubicundas habere, ac naturaliter abhioris esse coloris. siquidem multi in morbis salubriter longis, cum suturus abscessus est, facie ri bescunt, praecipueqs li secund una aures Caecitari debeat.quibus vero ita se habentibus facies valde rubescat, declarauit inquiens,huiusmodi homines albioris esse coloris. nigrioribus enim natura, ct si nonnunquam sanguis in facie exuberct, non tamen euidentcr apparet. at in alba corpora ocin ista caetrinseca, cum cxiguum quippiam alterius coloris inciderit,itatim omnibus conspicuum Gest.hoc quidem ipsi adiectum est.Sed orationis continuitas talis fuerit. Istis valde rubentem facie habentibus cum falubris aegrinido pcrdurat, per abscessus iudicationem sore sperandum cst,nisi de naribus sanguinis profluuium redundantem sanguinem euacuatione praeuertat, qui in ali quem articulum impetum ficturus erat. At quibuscunq; ita habentibus ut diximus,aut nihil pcnitus sanguinis, aut modicum, ncq; morbi magnitudine dignum cilluxerit, hunc in modum a

scessus citcniunt.

Atq;si quidem effusis intus reli uitur,paratus ess. 3 9

Nisi ea coniundito quidem scripta suisset, perspicua narratio esset . nam cum dixisset iaciem valde rubicundam habentibus non effuso de naribus sanguine, aut pauco estisse, abscessus excitari , merito subiunxit,si estuso aliquid relinquitur, ad abscessum morbus paratus est.At quoniaca coniunetio uidem adiceta est,subintelligereptaeterea conuenit,sin autem intus aliquid non relinquitur, abscessus non crit. Hon solum autem in commentarijs, quos sibi ipsi homines comscribunt huiusmodi locutiones inuenire licet, sed etiam in libris accurate scriptis,ut coniuneti ne/quidcm pKeposita,nihil praetcrea ipsi respondens subiungatur. Id autem maxime Dioscori- Hdis se statorcs animaduertisse nouimus. quippe qui se magis, quam alios, grammaticae peritos

elle iacitant,oc veterem lectionem tuentur, quam omnes explanatores agnoscunt, & omnes c

dices retinent.aut si coniunctio quidem/plane superuacua visa suisset, ipsam expungere potius, quam in hanc vocem non conuertere maluissent. Haec enim locutio,& si non estulis intus relin quitur , paratus est, secum ipsa pugnat. hac vocerintus relinquituraea,quae non in totum, sed eκ parte euacuata sunt, significante caverom si non effusis contrarium indicante,sicut&hac,c piose fl uxisse.quemadmodum igitur hoc loco intus relinquitumdicere non conuenit,ita 8c nihil prorsus ei luxit.nam nisi de vexante humore intus relinqui dicctum esse,ut nonnulli volumint, acceperimus, Ilii cnim ad morbum orationem reserunt. quod an sanguinis parcis effusionibus iaccidere sol chhaec pars latus rclinq uiturainsinuata cfluso enim sanguine, sed non quantum satis cst,imperfeci morborum iudicationes fiunt, in quibus, istud intus relinquitur dicere conu niens est.

Sitis intus reli Ela, oris exiccatis,o insiduitas, inappetentia eadem ratione. zo

Quando sinita febre aliqua symptomata remanent, aliquid intus relinqui morbi reliquiarum

itur.

322쪽

tertia

de morbis uulgaribus coni. II. I 6 4

Adicitur. Hippocratis igitur eorum exempli causa meminit, quae inter remanentia principatum obtinent,sitis videlicet ocoris siccitatis,& tristis sensus, bc inappetentiae. . priuationis appetatus. ouare huiusmodi sermo id,quod in ante delue comprehensuin est,enucleit,ubi aiebat, si quidem emisis intus relinquatur.bifariam enim intus relinqui intelligimus, uno quidem modo humorem morbi auctorem, altero autem morbosum allecini m. nunc morbosi affectus intus relicii isma expiariat. t Febres amem mm acutae eiusnodi sunt Ureuesti . Et hoc unum ex his est qua ad suturorum abscessuum praesensionem seciunt. liquidem acutae

sebres cito iudicantur,5 per excretionem ex toto consumuntur:non acutae autem,quae reuersiue

nominantur,&diuturnae sunt,& impersedias solutiones habent, postea rursum cxotiutur,dc persecundam in abscessum expulsionem integre soluuntur.

Hic idem sermo oc in secundo de morbis popularicius libro scriptus est, re post huc alij ad eum

B inclaquacunm tertiana naturam liabent, quos supra declaratos praeteribimus. α 3 mi; tertianae mituram induxit Aunox ante acce dinem mutila eu. Quasnam sebres tertianae naturam habentes intelligat explanatu suit, semitertianas videlicet, reextensas tertianas. in uno enim solo recetiores medici concordat,dum praedicta vocabula enucleant,in exquisitis scilicet tertianis, Q intra duodecim horaru spatiu tertianae exacerbatio circi sciabitu reliquae aut hors febre vacant.de methodicorum n,p extraneo semitertianarum nominis abusu ne ulla mentio iacteta est.at si exquisiit a tertiam minore, j duodecim horarum acces sonem habet, ius accessio quindecim horaru spatio counetur , ea tertiana simplicito ab scp vlla adiectione vocabitur,acitas accuratius Iou velisitertiana non exquisita.Atqui si ipse Hippocra-α res pronunciauit,sebres quaecul non intermittentes tertio quocii die vehemetiores evadunt, sia malae:quocii aut modo intermittant, nullii instare periculii signis et Loes tertio quoq; die exaceria tatae, in integritate aut desinetes discrimine vacabum .Quo si mete Hippocratis sequetes has discrimine vacare dixerimus,semitertiana vero ipse non sine discrimine cilc cognouit,ex intermiti tentiu numero febris ista non fuerit .sed subres,quarum integritatis ips non breuius horis viginti C quatuor est,oes simpliciter tertianae vocabulis.quibus vero integritatis interuallum hoc tre breuius esit, exacerbationes vero longiores, istae protensae tertianae dicunt. Verum cu Quatuor ola interualla sint,orio ad triaus perueniunt fin eu,qui tertio quoq; die sit,circuitum.duo nati dies duaq; nodies inter duas accessiones interponuntur in othus illis,quae tertio quoi* die exacerbantur caro aut sebre ultra tria interualla exacerbata, ad integritate linieme reperies qua Agathini sectatores magnam semitertianam appellare cosueuerunt, quemadmodii illa media, cuius ac D sionis 1 megritatis ista aequalia sunt: minore vero, cuius accessionis i iis breuius est.sed cui intra quatuor Sc viginti horaru spatium accessionis iis cocluditur, hanc paruam semitertiana vocant, quare neq; tertiana,neq; protensam tertiana unqua notant. G si exacta tertiana duodecim horas non superat rus autem superans illicor longa teruariabest, nulla erit tertiana simpliciter,adhuc vero magis ne* extela tertiam .ubus Iraud positis neq3ex a tertiana notare nece se fuerit. cum nulla enim sit non exarita,adiectio liscvalia erit. ona igitur pacto exquisiit a tertianam Hippocrates appellare consueuit, cu tertiana simpliciter appellare liceret, sitqui de ea sola tertiana est quae duodecim horis breuiorem accessione trahet Constat igitur hac ab eo exustia tertiana esse voca . ta aditu nimis eam,quae dc alias notas a nobis in Ginetariis de iudicationibus scriptas habeat, D simpliciter vero tersiam ultra duodecim horas exinam accessione habente. ii si quatuor Sc viginta horas excesserit,tertiana longa,aut extrusam hanc appellabimus. Quae vero ultra tria interualla exacerbatione Nucat Aaro in vocata integritate desinere inuenietur. Verii nem semitertiana sta, tim ista vocabimus,si nec repetitiones horridas siciat,nem altero die accessione altera fine repetitione habeat, hacudes emi tertiana appellabimus sed liqira febris tertio quoq; die exacerbetur, ipst minimuinterualla tramitescat,ut in febricitas.r syncera integritate esse videatur hac acuta febre notabimus id ipsum,quod est, de ipsa dicentes,q, videlicet tertio die exacerbatur.Sola igitur adhuc ex his,quae tertio die exas petamur,tritaeoplayes, hoc est tertianae naturam sapiens,nominabitur.quae serme in intefritatem remittitur. siquis vero S alias ori acutas sebres,quae ncpsingulis tertiis diebus irritam, tritaeophyes nominare vellit,ilar an oc ipse non sine ratione in hanc sententiana descendisse videbitur.non in quampiam ex febribus in integritatem desinentibus ab 'Hippocrate semitertianam vocari concedemus. istaenari securae sunt, lemi tertiana vero periculpsa.uiter quas tritaeophyes appellatae mediae sunt,quas nocte ante accessione molesta habere di ot.prorsus enim hoc ipus proprium est, extensis vero tertianis non omnibus . teru ut ne mole

de re libellum separatim coposui. 1ae significato scribens iit errogantibus , res boliden unum liaci. In libris sane aphori sinorimi nullam de scoribus, tritaeophyes

quae

323쪽

qui vocantur,mentionem Hippocrates seciens absolute dixit,Quibuscunci: iudicatiost,his nox Emolesta,quae ante accessionem, subsequens autem tolerabilior plerunm: iudicationem vero, alia qui eam intellexerunt in qua repentina quaedam at* insgnis mutatio sit,aliqui simpliciter accensionem significari voluerunt. In omnibus autem se e tertio quom die exaceri ratis febribus prae ter exquilitas tertianas nox ante accessionem re vera molesti esse solet. Quodsi& exactis ter rianis id nonnunquam eueniat,iudicationem sequenti die futuram portendit,potis intumq; ureliqua suturae iudicationis indicia consentiant. ses aridaetarum irritantes in febribus redentibus,φί non sic dum propinionem licias, nor: ψ

Et in aphorismis de iisdem hoc pallio scripsit, Quoscun* diutius tusses aridae parum irritant si in febribus ardentibus,non admodum siticulosi sunt. id igitur non admodum siticulosi idem 6gnificat,quod non secinadum proportione siticulosi .in ardentibus nanm febribus une arida tutumagnopere sitiunt. q, si tussis arida accedat,siti quidem carere non possunt, sed ipsorum sitis acrimonia retunditur.ut aliquantum plane, sed non secundum febris magnitudinem sitiant. Illud au- Frem parum irritantes iustes excitiari non frustra adiicitur. nam vehementes si fiant, pectioris pulmonisq; partes calefaciunt, at* inde febrem sitimq; adaugenti re si pusillae tusses sint, & per longiora interualla excitentur,tantisiper membra commouent,dum in ipsa humiditas aliqua delab tu at* ita euenit neqt tu stes vehementer agitare, net febrem accedere, humorem particulas irrigare ad ipsas modica tussi commotas defluente, propter quem laborantes minus siticulosi redis dentur. siccis autem tussibus ex aliqua etiam morbi malignitate iras uisus, quam deinceps qu'lisnam sit,diciam eas ab his,de quibus nunc loquitur, dili inguens ait,non serino, sed spfritualiuvero non simpliciter ipsum omnem malignitatem serinum vocare arbitrantur, sed alia quidem phthisim, quoniam curvescentibus unguibus, seris, quantum ad hoc attinet, similes esse videmtur,alii vero pulmonum ulcus therioma proprie vocati contendunt. alii vero, cum in Ventri culi lumbrietascenderint, tunc ipsos tusses excitare aiunt,necptamen ratione hoc, necu experien tia demonstrare possunt. ferinum igitur satius est malignu intelligere siue ex capite humore dostillante,siue ex alicuius spirabilium viscerum ulcere, siue ex aliquo in iisdem orto abscessu, siue ob ea,quae vocantur empyemata,tussiam, aliae vero tusses sunt ad eis diuersae . . quae malignae non sunt,aut ex instrii memorum spirabilium intemperie,aut saucium,arto eue asperi Grate obortae, nonnunquam etiam ex alimentis potionibus ue cxa erantibus, alias vero Sc ex ambientis aeris qualitate cocitatae. in aphorismis enim ipse scripsit, si vero aquilonia constitutio Miuerit,iusses fauces,ventres duri,dissicultates urinae,horridi dolores costari reeiorum aer nano admodum frigidus inspiratus interdum faucium asperaeq; arteriae locos exasperat a refrigerasi nonnunquam ectoti pulmonia si hi intcnmeriem asseri, saepius vero& ambo haec conti gunt, modice nex his arida tussicula vexantur. iod haec ita se habeat, signum est ipsos cum spiaritum attrahunt, ad tussim prouocari, cum multus subito aer ipsis loquentibus 5c oscitantibus, ocore spiritum ducentibus intrauerit .sed cum per nares attrahunt, oc aerem extrinsecum quispiam in aedibus ipseriim calefecerit,tunc aut omnino parum aut nequaquam tussiunt. quocirca di obnares quidam panniculum ponentes ita inspirant exacerbari tussim experti,cum aer externus stigidus multus liabito membris prius refrigeratis atq; exasperatis obuius fiat,maxime autem labo riosis febribus id accidere inq uit .Quas autem laboriosas sebres vocet, ignotum est,rium eas,quae ex Vchcmcntibus motionibus accenduntur, an eas, quae sponte lassitudinis sensum inserentes oriuntur. Hi illismodi sane disteretias nullus sere aut nostrae tempestatis medicus, aut antiquiuobseruat, etsi in exemplum Hippocratis diligentiam liabeant: quam imitari eos deceret,qui vo Hritatem apiam propter se, non gloriae aut lucri causi consequi stiadent. Ego vero quod dictum est, experientia examinare satius esse animaduerti. laboriosis quidem febribus ab extrinsecis lassitidi ilibus ortis huiusmodi riis siculas accidere conspexi, aliis vero non omnino. quin oc ipsis febribus ab extrinsecis lassitudinibus ortis non simpliciter, sed per gelu,aut vehementem aestum,&maxime in via pulverulenta laborantibus.quamobrem 6c ex accidente quodam potius,quam ex laborioso assectu tussire mihi videbatur.nam propterea in faucium loci ola gelu ut dixi. aut puluerem,aut immodicam ariditatem ipsis ab aere circlifuso genitam exasperati sint,ad haec etiam

propter ipsorum instrumentorum intemperiem isti tussi diuexantiar. uidem & propter intemperiem tu stes existere alibi didicistis.

Id sdem S ipsum per se dictit&scriptu nullo alio ex praediim aut ex subsequetibus indi ut intelligatur,aut ipsi fides adhibeatur. hoc vero loco valde apposite post antedicta haec sentetia collocata est huiusmodi nano praecepta plerisDexigua, vilia, nulloq; pretio digna videntur. impropterea ab ipsis contemnuntur, ut neq3 ratione,necp experientia harum rerum naturam comtemplentur.

324쪽

do morbis vulgaribus C . II.

Ateinplentur. Quemadmodum vero Q nihil negligere oporteat, praedictus sermo exemplum ita etiam q, nihil temere,nihil in considerate assar mandis sit,ut ego ipse in locutione,quae ante hae in aliis omnibus ieci .neq; id in Hippocratis solum scriptissed & in alijs omnibus antiquirum libris obseruo ut non temere quae quisl ipsorum dixerit,approbem,sed experientia & ratione verum ne an ut sitim sit,quod scripserunt,examino. At,qui se unius sciniae veluti aut seruos aut libertinos addixerunt,simulatq3 ab eo scriptum aliquod inuenerunt, inconsiderate ac temere cre dunt ut in hoc dieio maxime, in lal 3riosis febribus aridas tusses excitari, net in quibus labori sis id fieret,quaesiuerunt. nunquid ab latigationibus Sc extrinsecis laboribus, nec citra liaee eun . ares, dem asseisium habentibus,ricco virum simpliciter,an ex accidenti lassitudo ipsis euenerit. Quod vero in his id etiam in aliis insinitis contingere sciatis 5c ipsis qui libros conscripserunt, re iis quicos explanaverunt, Sc adhuc multo magis illis medicis, qui quotidie in ciuitatibus circucursant sola irrationabili exercitatione utentes. multa enim isti ut exigua despiciunt nescientes multis interdum exiguis coniuncitis Unam ex ipsis summam haud contemnendam integram,remere is ali cuius viri scriptis assentiunt,cui ipse scipsum unusquisi seruum tradiderat. sin autem quis id non secerit,at alio plane modo ei nonunci quod primo cogitationis apprehensu verisimile olsum fit B rit absci longioris temporis 5c per se re una cum alijs contemplatione allentiens, rem raro visam perinde ac si plerun* aut assidue conspiceretur, temere cclebrat. Atqui sed rum dimidia hinc maxime orta esse par est hominibus sapientis opinionem affecstantibus sibi lanimium tribuentihus, quae verisimilia visa fuerint non saepius una cum mi illis considerata vera esse credentibus. Quemadmodum vero nunc de significativo praecepto excpli loco sermonem serimus, ita quoq; in curatiuis nullum eorum,quae pusilla esse videantur,spernendum est neq; temere at in inconsiderate ductis ipsorum facultatibus ei edendum,ut in libris de arte curandi percepimus.

Per ad honem cintraria adlibere, ' interquiescere.

Curatilium consilium atq; salubre hoc tibi appellare licet, Hippocratemq; illud,quod prius dixerat. nihil negligere,& nihil temere,in hoc sermone velliti in exemplo declarare. consuetudines T igitur,ut rem putillam nonnulli medicorum despicium, nullam ab iplis indicationem, quae in delam commutet fieri arbitrantes. At alij non contemnunt quidem,a prauis vero consuetudinibus quo tam ad contrarias subito tradu re conantes non modico errore tenentur. quandoqui dem neq; ipsas negligere,nem subito traducere Gueni sed paulatim, S ipsos interquiescere per C mittendo. Hilariam autem verbum interquiescere intelligere potatum us, uno quidem modo,ut non solum in contrariam consiletudine paulatim aliquos transferam M sed oc antequam uniue sa mutatio faehi sit, inter mutandum quiescamus,ut quando ex octo ad exercitationes conuertimus, primum quidem a breuissimis incipiemus atm paulatim has adaugeb: mus,demde noni uvnum,uel etiam duos ociosos dies interponemus: Altero modo haec vox interquiescere intelligenda est,tanu illi verbo adhiber contraria sit,ut in quos,que prius haud inerat, suetudinem inducere volumus, ipsam paulatim inducamus. a quibus vero prius usitatain tollere, paulatim ursum Sc istos quiescere,hoc esi,desinere iubeamus. 'seriora capitu dolentem in fronte recta dena incis iuuit. Veteres explanatores hoc verbum iuuit in tempore prieterito in ptum agnoscunt,dicunt qain amorismis iuuat in piaesenti tempore sciiptum esse,antiquo magi uro in eo volumine comi nem sententiam pronunciante. hoc autem loco eum ad propriae memoriae praesidium de unoctu an iuuit scripsisti,ut postea,cum in multis hoc remedium expertum esset, ipsum in uniue sum promulgare auderet. constat item remedium hoc locale esse, re ad contraria rettulituum. D etam autem in fronte venam re ante dii sectionem euidenter conspicere licet.istam vero una cum iis,quae Utrinci adiacent, confluentem esse dissectio ostenditi haud bene igitii r quidam hanc u cem recitatae incisione dictam esse autumant, ne enim propter sectionis liguram, sed propter languinis estutionem dolentibus utilitas assertur. χῖ Exosiones pro di im, ex prati ix, sic rari in lammarionum, qualia postmr,siue ex more Tim, contraria. praecon huiusimia .

Non solum ex qualibus 5c aliae scriptum inuenimus, sed etiam ex qualibus qualia alterant, ex qualibus qualiaticiunt.ac primam quidem ieetione veteres expiatiatores agnoscunt, & Rusius nanc vero, ex qualibus qualia alterant, Sabini,Dioscoridisq3 seditatores. Lyci autem discipuli , ex qualibus qualia faciunt, legunt. sed antiquae lecti nis sentcita comune quoddam edocet aliae

vero priuatum .de exceptionibus enim solum,quae in praecordiis fiunt,non de omnibus, loquumtur.satius est autem,ubi fieri potest verum est,arbitrari Hippocratem commune potius, quam priuatum documentum tradere.Communis ital sermo talis est,Exceptiones autem considerii re conuenit,& in praecordiis,&in alijs omnibus membris ortas,oqilibus asto libus re locis, in quos affectus 5 locos hant, ut in iecore ac lime . ipse enim istorum exempli causa meminit, nobis

325쪽

nobis scientibus ex liene in iecur exceptiones periculosas este,disci imme autem vacare, potius' evtiles et se, quaeculam morborum transumptiones ab iecore in lienem fiunt. Omnia vero, quae ad abscessus pertinent, quos natura sola per se,quosq3 nos aut soli,aut una cum ipsa moliri consuevimus, ec in libro de succis& in secundo de morbis popularibus superius explanavimus. aliae quot leictiones sunt praetereas, quas in hoc& in alijs multis locis aso psi.sed ego ab initio si itum me paucas explanationes lectionesqὶ memoraturum ei se promisi, ne huiusce Libri multa fieret it

commentaria. ReuePere,si, pis non oportet, er M. indute quo oporter uso Ner aperire, luemadmodumst uti a relint

Alias & haec didicisti, ducenda plane esse quo vergunt per conuenientes regiones: auersenda autem ait reuellenta,quae non bene vergant.aperire autem dixit nunc non ut in abscessibus dicere consuevimus, pro eo quod est scalpro diuidere,sed in comuniori significato accipit, sub quo& recludere continetur venas nobis sanguifluas di venas nasiatm uteri,cum per itinera euacuamus,recludentibus,& fistulas aliquas sitis longo tempore usitatas, sed aliqua de causa es, similis.& aliquo per aures cerebri pu menta eiicere solito, si repente euacuatio supreissa sit,ac proinde vertigo oculorumque tenebrae superuenerint,si ad aures materiam per aperientia medic, Finenta incitemus,statim hominem subleuatum nouerimus.

Latae 'Italae non admodum ramosae, pwales Simon hyeme has at,qui cum admem inanreretur,aut cis 3 'da Maretur, iuvasatur, Omitus nis iuuatam putos 3 eabdas enta acta is et, tilitatem percepisset. Vt de turberculis dicebamus,quaeeunq; ex calido humore nascuntur, celeris videlicet ea iudicationis esse ac minime lata ex frigido vero,lata at in diuturna: eadem ratione di de pustulis dissorendum est,neq; enim toto genere,sed humoris ipsas generantis qualitate a tuberculis disterunt.

egerminant autem natura corporis altiores sedes repumante ut non unquam per exactionem,

ita oc per depositionem ad cutaneas partes.Subtiliores siquide dilutioresq3 succos extenuans natura dissoluit: crassioribus autem cuti,sed potius pelliculae, epide is quae vocatur,vi pote deii sitori iiiii aerescentibus pustulae exoriuntur. idq; plus illis incidit, quicunq; densiore ac duriore c. te sunt, disiicilis est enim per ipsam pinguiorum tenaciorumq3 succorum transitus. In hunc modum igitur di Simoni hyeme latas pustulas effloruisse narrat, quo tempore corpus lauationibusus at et prope ignem peruncito insigniter calciacitum suit.alio tempore autem Hicci,id genus p stularum audiores interius latitabant. deinde inquit ipsum nullum ex vomitibus structum perco G pille. Utrum vero ipse Hippo ales an alius vomitionibus V reconsuleret, non declarauit,verum nor id scire nobis necelle est tantum illud nouit se satis sit succos ad cutem vementes per eam esse euacuandos: nam iterum ad interna corporis revulsio ipsiis valde longinqua es ut pervet, trem,aut vomitum euacuentur. Sed sorsan me dicere putabis nunquam purgatione per ventrem in talibus utendum cile.em vero non id dico. nam in libris de arte curandi,in quibus corporibus permulta humorum copia est, is utiles esse purgationes didicisti: priusquam enim ita redundam tem materiam, aut Uenae scissione, aut purgatione quis eduxerit, si calidis sementis utens ipsam discutere conetur,plus attrahet,quam per cutem euacuabi sed cuti inluerentium succorum cura

tio prorsum per solus Sc calida medicamenta praestatur.ac principue si latae pumilae suerint. si Maeli enim earum succum non calidum, non tenuem, sed admodum cralsum ac frigidum esse. iam vero tuberculorum superius notitiam habuistis, cp videlicet in acutum gracilocetia.& veluti turgentia calidorum succorum germina sum, contra sese habentia, frigidorum. ipsa vero tumere ex pruritu at* dolore dignoscere licet.moderate enim calida pruritus solum excitant, sed veli mentius calefacientia statim mordent atq; contristant.

at cunq; contristi opus et Locciadi conuenit,contraria 'vere exiccar ars aperire. ηEt de his saepius dostram sententiam audivistis, re maxime ubi dematurantibus medicamem iis locuti sumus, non oportere scilicet eorum facultatem discusso iam ei se, sed retentoriam minhaesoriam a Graecis emplasticam appellatam.haec enim impedium, tinent, at occludunt imsitum calidum,ipsum dis nari non permittentia,ab hoc vero excrementa concoquuntur. terrum nolite rursum putare me omnia ouda,nullumq; pus habentia ita curari dicere. nonnulla enim ex

his ab emplasticis is iis medicamentis putrefiunt aut propter humorum ipsa creantium prauitate, aut ob asiecti membri imbecillitatem ingenitum calorem ita pusillum aegrumcn habentis,ut ne humorum in ipsum delapsorum concinitionem aggrediatur alaria in horum curatione scarifica rationibus altissimis curem rescindimus, ec plerun* usque ad profundum in multis asteicti membri partibus dii secamus,naedicantinibusq; siccantissirius utimur. huiusmodi nanq; inflammationibus gangraena impendet, ab ipsis deuicio iam,ac sere penitus extincto calore ingenito. In quibus igitur inflammationibus , aut omnino quibus in tumoribus innatum calidum, non Vt extinguatur fundituria aboleatur periculum subit, atque ideo remedio adhibito vincere humo. res potest, ad id genus vitia medicamentis emplasticis utimur, quae per haec verba manifeste de clarauit

326쪽

de morbis vulgaribus Com. II. I 66

A clarauit inquiens, Q uecun concoqui opus emat quae ad id deuenerunt, ut mox in rangi amam casura sint,ec quae iam computrescunt, statim neci; conco filonem postulant. Iccirco alia quidem ut dixi. euacuati onibus perscarificationes Sincisiones,ntedicamenti Ualdiissimis curamus: alia vero iam putrescentia recidimus atl perurimus .rec te itaq; adiecit,contraria vero exiccare ac aperire ioc eu, suppuratione non euentia. opus est enim in non supputauitibus omnes extius re cludere em*mebra areiacere. Ex his ita p patet non redie a quibusdam scriptu esse, luscum . concoqui opus in, iacere oportet,hoc est,iacentia quiescere. praeter id enim Q exiguum quodnestinc manuellum,ut accurate de ipso Hippocratem scribere opus non esset,& oppositio ipsa declarasiquae non verbo iacere/,sed voci occlusa esse respondet. clusis nanq; Sc obstinaetis contraria sunt quae digeruntur ato siccantur. Huic sermoni quidam sequetem copulant maxime qui post hunc vocem hane quemadmodum scriptam esse voluthin tota oratio ita se habeat, Qua culconcoqui opus est, cludi conuenit contraria vcro exiccare atq; aperire. Quemadmodum oculis rhyade laborantibus, si aliter videtur conducere, in fauces retrahere conuenit. Atqui quod haec verba docent praediicto simile non est.siccare enim Sc aperire aliud est quam retrahere. quomodo igitur cum praedixerit,contraria exiccare oportet ec aperire, poterit exempli loco de oculis fluxio

B ne vexatis dicere,retrahere in fauces 3 v oculi δ' ade Aborantibus,si ad ter didaur c Det Acerrit auces retrahere uenit. Et a bi eructazis confert, 'c' mi; ala ei modia

Auxiliorum reuellentium haec a quaedam species est ipso nobis consulente diuturnas oculorum fluetiones traducere,ad fauces videlicet per acria medicamenta retrahentibus, quibus pes, tum inungere, ut: gargarizent, iubere conueniet,si nihil ex hoc us esse miri sumus . nam in quibus suspicamur, ne forte in asperam arteriam 5 pulmones fluetio diuertat, tunc ab huiusmodi reuulsione cavemus. Quemadmodum igitur hoc loco c6suluit, ita Sc in aliis te animaduertere iubet,ne quod ex mebris, ad quae materiam retrahis, magni nocumenti discrimen adeat. Aliqui vero de oculis vitio quod rhyas vocatur, laborantibus ab ipso sermonem hunc habitum esse aiiit, quemadmodum Sc Lycus voluit, qui longam orationem contexens ab oculis in palatu Usin me tum quendam pertinere dicit .illorum excrementa per hanc semitam euacuantem Iunc meatum autem prope maiorem angulum situm esse,ac morbum eum,rhyada quem nominant,tribiis modis suboriri,aut foramine quota modo clauso,aut obstrudio, aut multo excremento in oculo col C lecto, adeo ut effundatur nequeunte meatu ob naturalem angustiam ipsum totum counere.alio item modo cum cicatrix in angulo essedia meatum obcaecauerit.qua di postencanthidum vocatarum. i. runcuts anguli maioris oculorum adauctis excisionem,α aliter ulcerato loco obduci ait. hanc insanabilem estis,alias vero curabiles nobis ad fauces materiam retrahentibus. Illud autemI& ubi eru statio conseri adiectum est, Hippocrate per notas quasda sibi ipsi conscribente. et enim ubi eructatio conducit,ibi ructus citare conuenit,tatis constat, quibus autem coducat, non dixit. sed nem in oculis rhyade laborantibus quicquam huic simile est, propterea oc sine ordine interpositum obscuritatem peperit. ad oculos enim rhyade vexatos reuulsivum auxilium scripsit. Haec autem verba c ubi eructatio conservavi de oculis rhyade tentatis dicta esse conuenit, sed nihil ad ipsorum medicationem eructatio cos erre videtur, aut alterius esse orationis initiu. propterea nonnulli coacti sunt ipsa a superius dictis separantes alteram locutionem hunc in modum instituere, Et ubi eructatio conseri,&quaecunq: alia eiusmodi transitus aperiri. - verum neq; item

hae quae subiiciuntur ut nares, & alia, quibus opus estire reliqua, isti locutioni respondere ac Propria esse videntur. Itam qui iam Hippocratem istud solum per se sibi ipsi notaste aiunt,ubi

eructatio conseri,ipsum iubere putant,ut interdum ructus mouendos cilia consulamus. hosq; ibD lis,quorum venter inflatus est,conuenire affirmant. at p illis potissimum in quibus fiat uosus spiritus per insona exhalare non potest.quinetiam Sc os ventriculi infirmum per eructationes,tan quam per propriam exercitationem corroborari aiunt, eructationesq; citare consulunt non per medicamina solum,sed etiam ipsum assidue ructare studentem,cum quamlibet exiguum spiritu in ore ventriculi sentiat.At Sabinus ex vasculo angusti oris bibentem ructus mouere iubet. Alii vero statuosi spiritus expulsiiones undecuni p sane,& utcunq; fiant,eructationem ipsum appelli se contendunt .secundum quorum sentetiam tussis,sternutatio, si Itus,crepitus,atq; per omne corpus spiritus difflationes eructationes vocabiantur.nonnulli autem dc omne excretionem non spiritus modo, verum etiam aliquorum humidorum eructationem appellatam else dicunt poetae . verba in testimonium recitantes, ubi inquit, eructante mari foras: hancq; vitiosam expiatiandi viam aperiunt. nam si a poetis raro & quodam poetico modo dicta ut proprie accepta quis inte

pretetur,etiam omnia dilucide narrata peruertere poterit. 3 3 Transitus aperiri, ut nares, alia,quabus urus est t conuen O cistas Moeciva, quando,m quantum oportet, isiud res,s Hasa, omnia.

Id per se quidem memoratu dignum est. conducit enim omnes superuacuorum excretorios

meatus

327쪽

Galia

meatus aperiri.& cum superioribus verbis coniungi potest, duplicem sicutissitatem p bens pro B Priam qui leni in oculis rhyade morbo vexatis, communem vero omnium, in quibus retrahere, aut derivare conuenit.nam si revulsione quidem opus sit, ipsam autem facere vereamur,deriuare sanguinem,ac totum corpus inanire conuenit, sed quae deinceps scripta sunt,plerunq; iam ab ipso in omni euacuatione commoda esse didicimus. Decet enim, in euacuatio requiritur, non sin pliciter ad ipLam accedere sed prius desinientem qua ratione facienda sit, & quae debeat esse eua .cuanda materia,Per quam regionem,quo tepore, re qua mensura. nunc vero etiam reminiscetiae causa de singulis breuiter agamus. Istud quidem ut conuenit, tale quoddam significat, Transmis recludendi sunt,non simpliciter quidem, ac utcuncis, sed ut conuenit. id vero modum significat, quo evacuationes iacimus, linia is quae inventre sunt,per clysterem per glandulam, per subdi cens medicamelum,5c in horum singulis per quaedam certa.iram dc clysteres,& glandulae, re subducentia Vocata medicamenta multiformiter componuntur. Ea igitur particula conueni ite quiddam significat .haec vero qualia evacuandorum qualitatem innuit,hoc est,nunquid aquosare tenuia euacuare melius sit, an pituitosum succum, an biliosum, an melancholicum,& horum num aliquos an re simul omnes. ta vox qua partem corporis, per quam euacuare oporteat, indicat. Et sinant per inseriora faciedam esse euacuationem cognoscamus nihilominus perquam Fex inserioribus partibus iacienda siti,definire opus est propterea re quida loco huius vocis/qua ubi scripserunt, per quam partem significantes, trum per vesicam,an aluum,an Vterum .item per superiora virum per nares, aut os.est quaedam et per omne corpus euacuatio, quae Irer sudores, re quae per latentem vocatam transpirationem. Ea vox quando/euidenter iis, quo sit euacuari dum,declarat, utrum scilicet ab initio ante morbi concoctilonem, quando,ut ipse inquit, materia turget, re natura animalia reges ad humorum excretioncm scistinat . an post vexantium humoruconcoctionem. nam & hoc ipse queadmodum N prius ductum,in aphorismis docuit. illud vercure quantum conuenit in calce sermonis didium materiae euacuandae suantitatem ostendit,quam sibi proponere,contemplarista medicum decet.deinde loco exempli illud ponitur,ut sudores. luauis enim aegrotantibus conducere sudor videatur, attamen & ipse modo eget. immodicus cnim vires debilitat. cum in sudoribus vero excessus multitudinis noxius sit, multo sane magis in his, quae euomuntur,aut deiiciuntur,aut per sangiti fluas venas,aut uterum euacuantur.

In ingentibus mali Iactes si fit optima,signum optimum, in paruis autem contraria bonae si iμαι θῖ fia

cans alum.

Et istorum verborum secudam partem ex istius liliri explanatoribus alius aliter scribit, at si usipsis articuluna huic/addiderit,omnis quaesito tolletur, hunc in modum, in paruis autem contraria signincans τοῦ ιυσημέα hoc est bonae significationi malum Ut re integra oratio talis sit, In ingentibus malis, siue a fletibus, siue symptomatis, si sit ficies optima,hoc eii naturali similis, num cst signum: in paruis vero,rursum & hic assedi ibu aut symptomatis intellige, si facies fuerit significatis contraria praedi sita bonae significationi, malum aliquod significabit. Nonnulli quidem

palamitanquam ab initioici lio articulum huic haberet,ita explanaverunt,nsi edocentes,vetera

emplaria eum articulum bonae significationi adicetum non habere, fortas te primo libri scriptore decepto. Alii non solii in aliter scripserui, sed etiam absurdam explanationem commenti sunt. Ego vero, ut ab initio dixi, cauens ne longius commentaria producerem, multa minus redie di vitali lentio praeterire decreui. Satis nanci' congruens explanationis propositum mihi esse Vid tur, si-vera quis in ipsa, re ad veteris mentem edoceat. luemadmodum oc nunc facienti a loquacitate discedere licet. nam li in magnis assec libus pro eorum magnitudine secies collapsa non sit, optim una signum est, in paruis autem e contrario malum quoddam significat: licet igitur his, sicus placeant,uti. ego vero ad veterem te litonem, re ab omnibus aliis explanatoribus conces- Hsam me recipiam.

Apud magnum mulier si hemi arquat Uupem V W- 3 sSiue superioris locutionis finis est liac particula Apud magnum ubi/,aut Ioci alicuius inde illis quaerendum relinquam, aut medicinalia praetereuntes, ut grammatici quam medici interpretati maluerunt satis eli enim de his Vocibusnipud magnum/illud in dimite,quod veteres inter pretes dixerunt,aut theatrum,aut odion id est locum,ubi poemata recitabantur,aut gymnasium heroum,aut domu aliqua,aut quodlibet aliud huiusmodi ab hac voce magnum significari. tuasnrcisum autem deinceps ad artis opera illa conliderare utile est quo post Heroi,aut post Meno ui quidam enim ita scribui. agrotus ille iaceret,nihil quiluam utilitatis habeti quemadmoda nec P quod deinceps dictum est arquato superueniente reli quam maxime ipsi Hippocrati ad reminiscentiam utile sor et fortasse quide praedictorum. sorte vero ipsum per se,asse iis enim aut coloris arquati mulieri superuenientis memoriam reuocat. Et hoc loco apud veteres explanatores,& in vetustis codicibus verba haec deleta sunt. secundum alios quotaim etiam interpretes his vocibus arquato superueniente , haec adiecit est/permaniit ,queadmodum apud quos dam alios

328쪽

se morbis vulgaribus com II. I 6 7

A clam alios cum negatione non permansit'. nonnulli vero lianc vocem ipsi cipponunt .sed timidquidem in locutione disserentiam, non in sententia sacit. at priora sentcntiam in contrarium inu tant,nam cum arquatum aut colorem altera levitio permansisse significet: altera no per mansisse affirmat. per se igitur praesens sermo scriptus neq; si, permansit dicit,necp si,nsi permansit,quicquam utilitatis nobis aut ne potest,quo modo aegrotaret,aut quo modo allecti esset, ignorantibus.at si supra scriptis annectatur protium superuacuus estuatis est enim solum lioc dictum esserarquato superuenient hoc emplo eorum,que circa saciem apparent, posito,tanquam alia. ω exigua esse, si sola dicri forent,viderentur. at ipse contrarium significauit. quoniam valde a naturali statu mutatus eli.quod .n .inscrtur, hoc me testari docebit, ad quod alias praesentis sermonis explanationes dimittentem transire iam tempus csi. sortassis enim&ea quae nunc dii ita sunt, prster nostrum propositum longiora suerunt.cum praetermittere decreuerim quaecun* legentibus ipsa adolescentibus nillil ad artem profutura sunt. neq; enim ad sophisticam facultatem, quam prorsus odio persequo eos praeparare constituo, sed ad artis opera in pias agiendo atq; curando, in quibus etiam me semper exercui.

Si ad ea quae de facie diei, sunt re hoc quis reseret aliquod utile percipiet, ac si loco exempli dictum sit, par est enim θc hunc, cum alia ellent exigua, corpore a naturali statu longe permutato, propter id solum aut mortuum esse aut in mortis discrimine versatum. q, si scriptum sit, pro eo, quod est , hoc esst,nigrae cutis, ut in quibusdam codicibus reperimus, adhuc etiam magis solus iste color magnam quandam noxam significare videbitur,qua uis alia in aegrintante exigua flarent. 3τ In nilo eminus speciem referens,la e quia ita carori s addo, mn m talia, iam: us siemant. Omam

neq; latum: do, neq; Ilercore multo temur de esto euacuabatur.noli enim mago erant Dracord a, Maliacam

Himo de comessit adhuc Cespirans lartes circa ab me zuxIun redieymata essectus est veter is si expulit. Non praesentis sermonis initium, sed prioris finem has voces in Perintho Sabini sediatores esse censent. liunc enim sermonem comunem,illum priuatum esse dicunt.cosueuisse autem Hiin pocratem priuatis sermonibus aut locorum,aut aegrotantium nomina ad acere:atqui pr sens seranio Q in parte sit,ex his constat, quae ipse Hippoccates lubdens ait, i, neci; multo statu,neq; sterco C re multo tenaci dele fio euacuabatur. multa vero in voluminibus de morbis popularibus inqui-hi istam particulatim visa scripta sunt,uniuersalibus autem praeceptis aut perpetuo, aut Plerunci .eris subieeta sunt: sie igitur Sc nunc gonoides hoc est seminis speciem rcferens, siue loturna siue stercus eiectum in Perintho iudicatorium apparuit.Utrum paucis, an multis, an uni istud accide rit no eli ex ipsius Hippocratis verbis definitum ted verisimilius eli iliud ca tempestate, tua haec Hippocrates scribebat, in multos crastans apparui iste.quando enim aliquod in uno quopiam fieri

scribit, aut locum ciuitatis, in quo hominem iacentem vidit, aut atratem aut nomen apponit. ciui ratum autem nomine proprio meminis te in illis narcationibus solitus est, in quibus multos eadepali os conspicatus est. hoc vero, quantum ad ariis opera pertinet, non multum refert.& hoc nPerintho cum quibus velit, quispiam coniungito.at seminis sipeciem reserens lotium,vel etiam stercus fuerit sane iudicatorium, quando humor a Praxagora vitreus nominatus euacuatus est. Sed hoc,& abdominum talia ad antediistum sanc reserri debet,talia enim ad alterum referri dici

tur.nihil autem de abdominibus praedictum est. ibrtassis igitur cum primum exemplar ex Hippocratis commentar is describeretur, aliquod huiusmodi siriptum omittuna fuit,aut ipse sibi ipsi hoc, quod ad primum rotum reseratur memoriae causa scripsit, de quo id solum praedixe-D rat. Qui apud Timenei neptem, iste nigrae cutis crat.verum non nulli propter hanc ambiguia ratem sic sane duplicem te litonem explanabant, in iudicatorium,S abdominum , perinde, ac si ita sesiptum esset, seminis speciem referens urina, Q iudicatoria est,&ab aiseetibus abdominis extrahi oportet. iterumq; ab alio initio, talia ψ mictus sanant, ut intelligamus talia,quae in abd mine fiunt. atin huius rei testimonium deinceps scripsit, ' neq; multo natu,neci stercore multo tenaci desedio euacuabatur,lioces nullo alio essedio quod abdominis tumorem Illo luere ponset,per sola seminis similia lotia morbus iudicatus es L. forsan enim tale quoddam abdomen erat, . qu e in praesagiorum libro ipse per thaec verba narrauit, Ex praecordiis dolores Θc tumore sit re vi centes lim,ec abis inflammatione, luit rugitus in praecordiis ortus maxime quidem cu sierari core S lotio egrestus si vero ipse non transgressus sit, iuuat saltem dc in inferiores partes desce dens .nem enim phlegmonem aut aliquod aliud ipsa etiam contumacius in iecore, aut intestinis, aut ventriculo conflatum seminis limite lotium solum redditum discutere potulisset. propterea igitur ipse intulit necuenim magna eram praecordia quoniam si magna suissent, non vi imperurinae semini similis excretionem dissolui atque attenuari potuissent. Caeterum quoniam quod subditur, cum ita praedictis non admodum concordare videtur, iccirco nonnulli ab alio initio. ipsum legebant, tunc voce ua Num spiritu crasso scribentes, di articulii masculinu genitivi casus

Tertia Classis. yyy noctes,

329쪽

facientes, tanquam eiusmodi oratio esset.Cuius enim hominis magna erant ptarcordia, brassicam Erunt, Orthopnoi ii vocatum dii nolis spirationis modii ab ipsa lignis acari ai tres. In Oni curis.n.

sermonibus quicqii id libuerit quiscar dicere potest, nullam insignem utilitatem nobis ex illis per cipientibus,in quibus ne* certam Hippocratis mente sed explanatorum perdiscere licet. Desti uine ullo Otis,qui .imp idis t. lis,aut in fure malus me bonus. 3 3Non simpliciter tenuem Sc aqueum sanguinem ab imo ichoroidca vocari suspicandum est,sed eum, qui venenosa aliqua oc maligna lacultate praeditus sit. in secundo nanoe de morbis popula ribus ipse scripsit, Et sub cute ichores creabantur, inclusit autem calescebam,& pruritum excitabant. deinde pustulae, ut ambustis, exuigebant, re sub cute uri se putabam. Constat igitur,ut ex Victioribus haud exigua symptomata eriri dicat. Plato etiam in Timaeo perlaanc vocem chores tale quiddam significat haec inquiensactar autem sanguinis quidem serum,mitis nigrae vero hi- . Vtis,sed acris, serus. Ichoroidesitam sangui oratur in seipso prauam ac tenuem humiditatem con Ftinens, non aqueam Sc morsu carentem, sed mordacem Sc erodentem. Dicente autem Platone, VI chor vero sanguinis quidem seriuri,mitis nigrae vero bilis, sed acris serus,nobis declaratum est, quemadmodum in lacte serosa quaedam humiditas est, veluti colamentum ec circuit uitans cras. siorem eius partem eodem sane modo in omnibus succis& humoribus serosum quendam ac te nuem liquorem reperiri. different autem inter se secundum corum scilicet humorum naturas, quoru serum este dicetur. S erit infestissimu atre bilis serum,minus.infestum nauae, minus item, quam hoc pituitae, sed omnium mitissimum est singuinis serum S ichor. nihil enim in ptaesentia reseret hoc aut illo modo dicere. Verum quoniam bifariam sanguinem appellamus interdum cum a nuper dicitis humoribus distinguentes, interdum a stiperante omnes in vaseulis succos sanguinem vocantes ichoroides sanguis nunc in secunda significatione accipiendus est,quemadmodum omnes medici in venae sebione dicere assolent,interdum serosum, interdum melancholi cum , aut pittitiosum, aut biliosum, nonnunquam ec naturalem sanguinem effluxisse dicentes, omnino quidem pauido hoc est cum terrore perturbatos piaetereactram vigilesichoro: dessammis disciet. i, si vitioli alicuius succi non modo sanguinis serum in sanguinariis vasculis conti neatur. deliria, dc phrenitidas ct furores pariet .sed hoc loco sanguinei seri meminiisse videtur Gquoddam sibi ipsi memoriar subsidium striians, timiditatem quidem pituitae serum secere par

est,non tamcn vigiliana aut perturbationem, aut animi motum cum terrore.torpor ipsi oc stimuineti solum, non mordacitas atq; malignitas.nisi sorte ec ipsa plane vitiata acida aut salsa euaserit. Sed illud profecto quaelitu dignum eit, quod ipse inquit,&siue malus,sive bonus. nam inquis absolute malum esse ichoroidea sanguinem asserat rei te dicere videbitur. nis .ri. sanguis ita didius naturali compalatiir. At liquii piam aliorum succorum ictoribus sanguineum comparans non prauum cum aut bonum este dicat,iste quot verum dicere haud iniuria putabitur. plerunci; autem dc nostrie tempestatis homines,& antiqui minus malum bonum nominare, aut optimum, aut laudabile aut aliquod huiusmodi consueuerunt,& praesertim cum magnus quidam excelsus suerit valde pratri ab eo, quod modice a naturali conditione discesserit. Quare oc ichoroides fanguis quaerente Hippocrate malus ne an bonus sit,poi sumus nos ita ferre sententiam optimo quiadem sanguuii comparatus, malus est, alijs vero omnibus,quibus alterius cuiusdam vitiosi succiichor admisius sucrit longe melior ec optabilior,at 3 iccirco bonus est. Quibus Levis est decliuis,pedes, manus, P uacabda, sius Graures stlida se potanum propter hoc, isto quodienvis sanguis num γ' natura talem ob habriit Quod decliuis lienis deorsum vemens dicitur, 3 ex ipsa voce discere licet. virum autem ob ipsius tumores in partibus inserioribus excitatos, an cum in ipsas inta tores corporis partes viatiosos in se contentos humores depellit, iccirco decliuem lienem appellauit, hoc non item exu ce hac percipi poteli possumus quidem, quantum ad rerum naturam pertinet, secundum Vtrinxcidium modum, decliuem lienem ab ipso vocatum esse intelligere. pedes enim inquit,re manus, ec genua calida, nasus autem, Ac aures frigida .genua quidem 5c pedes indecliui liene calida ap- parere rationabile cit.quemadmodum di nares ec aures frigidas, manus autem in decliui morabo calidas eise nulla ratio demonstrat.potius enim quispiam ipsas inter superiores partes collo ueritiin minus,at saltem ne* inter inferiores. Qiiod igitur aures ac nasus frigidi lim, inferiores vero partes calid. causam speculans Hippocrates inquit, utrum propterea, i, tenuem habent sanguinem, cum lienes declities sunt aliqui vero non limibus opponi istud aiunt, num re natura

talem iiii habet sed illi, quod postea scriptum est,totumq; sermonem ita constituunt, Num 8cia, tura talem isti habent, Ut empyematis r Considerandum igitur deinceps exquisitius de ipso erit, κnon empyematis istis praedictis ita scribentes copulant: sed qui hoc deinceps scriptorum initium . .

esse

septimo die comedit adhuc aegre spirans. poliquam vero addomen Pu tum cit, recte spirans fuit,hoc est, bene spirans,& naturaliter spiritum ducens.non scripsit tamen utrum ducens aluum brassica subsidio fuit, an digestionis ratione.Sed quidam hanc vocem redie respirans explanaue

330쪽

de morbis uiugaribus comII. 168

A esse volunt,hanc voce trauserunt, ac talem orationem faciunt, Empyematis termitriis suppu raturis ventres perturbantur, suppuraturorum indicium Uentris perturbationem statticiates, node Oibus aut suppurantibus,sed de his solis, lus per intestinoru exactionem erumpunt, signuhoc scribit Hippocrates.Quia vero sine pio finitione, de quibus idtelligat, narrationem secerit, nihil mirum , si eius, quod a principio dictum est, meminerimus, ipsum videlicet sibi ipsi haec..t materiam quandam ad libros coniiciedos perscribere. tum cnim ad eorum, quae significare libi ipsi vult,reminiscentiam pertinet in scriptura propositum, istud scilicet,ventrcs pertiirbatur,ipso

dicete ventres in huiusmodi empyematis pcmirbari,quae chim eruptura sunt,ichor quida tenuis ex pure prius exudat, a quo intestina demorsa conturbationem ventri inserunt 'ioc cst,morsus,&assiduas excernendi cupiditates. aliqui vero & hanc lectionem agnosci int. 40 IE Iematis imbilicus suppuristum a mires turbantur.

. Volens breuibus docere, quod in praesagiorum libro clare dici una suit, Minime vero quae inta umbilicum, in suppurations in vertuntur: at quibus erupturum est empyema, ventres prius conturbantur.verum & aliter multis modis scribunt,ac diuidunt non liaec solum verba,sed etiam, B alia plurima huiusce libri explanatores,ut quis ad artis opera festinans multum retardetur, ac no nulli id secere videntur, quod Timon per similitudinem dixit, quid vis, pauca caro,ossa multa. Quidam autem Zc sequentem sermonem,cuius initium ci lienis durus, non superius,cum pri senti coniungunt, ut de lienis disterentiis oratio ipsi habita sit, trianseuntes igitur ad ipsum dific-rentias istas videamus,aliquid enim utilitatis habent.

Tumorum lienis praeter naturam disserentias in his verbis scripsit sibi ipsi sortasse designans,qm decliuis lienis paulo ante meminerat.prima igitur disterentia huiusmodi lienis est, cum durus fuerit,sed non superius manifestum est in in ima parte durus cst. secunda Vcro ex his, quas in propositis vcrbis recensuit, disterentia iterum ipsorum decliuium lienum propria cst. istorum enim decliuium lienum comune cum sit,superiores partes non duras habere, sed imas,aliquis teres est, aliquis latus, aliquis in longitudinem excreuit, aut cum tumore praeter naturam, aut sine eo soluω longitudinis incrementum habens, priorem quidem disterentiam innuit diccns crassus,longus secundam vero orna dixit longus,tenuis .nam cum Vox harcilongus/bis ab Hippocrate,Vt quis C coni cere potest, scripta foret,alteram exemplaris scriptorcs adcinerunt,talemq; sermonem,qualem nuper ante scripti,reddiderunt. Rationi aut consentaneu cst ipsum primae disteremiae meminisie,ubi inquit lienis durus non superiusqroc cst,ab ima parte durus,quemadmodum&d cliuis est.deinde rursum ipsius quatuor disterentias enumerauit,Vnam,per quam teres cst,st ri dam, per qua latus.quibus ambabus comune cst in longitudinem protensum non csse liciae. duas reliquas disserentias ponit na quidem longi S crassi lienis,alteram longi 5c tenuis. Cum bis.n. vi dixi,haec vox longus scripta esset,par cst cum qui ex veteribus codicibus descripsit,hanc ut superuacuam omisisse. vetus quidem ieetio talis cst,in qua vo in hancylongus/ab Hippocrate bis

positam, mel a libri scriptore suisse descriptam ego contendo.sors an autem, & si ab ipso Hippo

crate semct inter has voces/crassus 5c tenuis scripta esset,a communi sensu intelligi posset,ec cum praedicta oc cum sequenti coniungi.nam 5c multa id genus alia apud veteres reperiatur. Verum platratores ego demiratus sum haec verba multis modis alium aliter transcribentes. siquis enim prorsum a veteri lectioe discedere audeat,aliqua verisimili de causa id lacere debet, sicut ego nil crationabile esse dixi,cum dicitio haec=longus his scripta seret, alteram esse omit Iam. Quod huiuLmodi autem lectionem omnes veteres explanatores agnoscant,oc Zeuxis locupletissimus testis C est ipse nanq; Glauciam vimite male praeientia verba interpretatum,nihil,quantum ad lectione pertinet, prehendit,quauis Sc isti locutio ipsi ambigua videatur.sed quod dictis negationes ad . diderit, vitio vertit,&proposita verba enucleare nequeuntem omnibus praedicis ne tiones adiecisse inquit,perinde ac si ita scripsisset Hippocrates,inserius teres,non latus, non crassus,non Iongus,non tenuis.Glaucias nancy lienem omnia haec vitia suscipere non posse arbitrabatur,qus una consistere minime valcrent.tanu in uno homine omnia haec intelligenda esse necesse foret.&non ipsorum deinceps disserentias m oriae causa Hippocrates persecutus cssct, ut antea dissici Iis spirationis θc sebrium, ita 8c nunc tumorum praeter naturam in declivibus lienibus: ci, si assir maliue dictis negationes addere licet, hoc modo aliquis omma placita deprauabit,nullamq3 veterum sententiam stabilem conseruabit.

Nihil aliud intelligere possumus, ici, vitialieni accidere di staminus capitis grauedine laborantibus eueniunt.huius vero causim oc Rufus 5c Sabinus dicunt, quia languis per grauedinem

repurgatur.propterea. .putant nihil in lienem descendere. At setius fiterit ad commvncm ratio nem , non ad priuatam haec verba redigere. perrarum.n.cst in omni corpore duo aliqua membra

Tertia Classis. yyy ij aequaliter

SEARCH

MENU NAVIGATION