장음표시 사용
351쪽
bis conceditur. non tamen huius malorum succorii copiae, sed melancholicae potius sanguifluas Evenas medelam esse statuimus.caeterum huiusmodi succorum frigidus acor talem ciborum appetentiam excitans interdum & in non nullis sanguinuas venas habentibus inuentus est. Sed ter minthorum nomen nigras quasdam pustulas in cruribus maxime orientes s ficat a figurae, coloris,magnitudinisq3 similitudine, qua cum te imitorii. i.cicerum fructu habent,deriuatu. Sed quod in extremis verbis scriptum eli,sortasse autem nem alijs quidam legunt, sertasse aute nemalphis.quandoquidem 5c alphi ex quodam prauo humore cuti impaeto oriundi sunt. Medela quidem muliis importune adhibita talibus non tarde captisunt.ω pernicis VP.
Importune sangui fluis venis medentur qui nem venam secundum circuitus scindunt, neque aluum ducentibus Utuntur,nem per exercitationes evacuant.pririerea oc illi errant,qui unam ex ijs saltem non relinquunt,sed omnes Una destruunt.
t Alterum remedium)saepius ipsum non ea selum,quae in aliquam partem corporis seponu tur, sed etiam ea qua' cxpelluntur,abscessus nominare inuenimus an quibus igitur ex his assie sti- Fhus & similae iniunt per eas humores superuacui expurgantur. quemadmodum igitur sanguifluis venis,ita & his non simpliciter,nec ,ut libet,curatio adhibenda est. Decubitus quidem in quibus1 acta tollit haec antefacta prohibet. t Alii ad tes
lure verbi aliorum remedi ita ea Te ba remouent.
Cum vetus scriptura ita se habeat, multi explanatores in clariorem mutauerunt,loco harum vocum/ facta, ec ante iacta numeri pluralis neutriseneris, reponentes/ saeia,& ante saeta ingularis numeri generis foeminci. cquae voces apud Graecos diuerta sunt i ad apostepstn.i.de hilum sermo reseratur. Omnes autem decubitum pro abscessu dictum eisse intellexerunt, sortasse& primo libri scriptore aberrante. Sed verba sensu non discrepantia in omnibus scripturis inu niuntur.Uult. n.Hippocrates dicere,abscessus in quibus morbis laeti eos discutere queunt. si prς-- uertant,iisdem, ne fiant,impedimento sunt. mihi autem ec in hunc sensum oratio accipi posse vudetur. si hoc modo verba scripta essent,Cosideratio quidem est omnia,quae post aliqtia,Orta liborant,eadem si an reuertant seri prohibcrc. nam cum antiqui Graeci haec duo elementa, κ, eo dem chara fiere notarent,qui nunc solus alterum elementum tantum, η, scilicet significat, multi errores a librorum descriptoribus commissii sunt, non secundum audiorum mentem literarum G permutationem facientibus. quocirca & accurate huiuscemodi scripturae considerandae sunt, in quibus clementum,ii, ita, , transmutantes,aut e contrario scribentes lectionem castigare queunt. idem dc in elemcnto, ο, laciendum est. cuius utriuis figurae unico iam pridem charactere signabantur. Loci alterius loci excipientes aut dolore,aut rauitate, alit alio quopiam liberunt.aut alijs communicationes. Haec eadem clausula in libello de succis ad calcem scripta est,quemadmodum ec ante ipsam positae. quarum prima est illa, A sangui fluis venis tentati. eo igitur loco ipsas accuratius enodaui mus.verum & nunc per capita explanabimus. Sententia nam propositorum verborum haec est, alijs locis in alios susceptiones morboru fiunt, prout succi eos lactetes migrant,aut ob membri in quod vagantcs dclabuntur,dolorem aliquem,aut ob suam ipsorum grauitatem,aut etiam ob cautim,ut medicamentum acre irritans,& frictionem,aut aliquam caliditatem ab extrinseco incidDtem,quinetiam ob naturae mcbrorum coniuncitione migrationes humoru fiunt.testiculus igitur tumeiacitus in tuisentibus docti nactu est amnitatis cum pectiore,mamis,clara voce. Quida Veroca verbaraliis comunicationes ita scribentes diuerta comunicationes/, kquentis clausulae imitu Hlaciunt dicentes Hippocratem ad aliam comunicationis specie transiuisse,ea scilicet, quae secum dum humorum cognatione fit. Ipse igitur inquiunt, dicit,ob inclinationem nO prsterea singuis cxit,sed propter humoris cognationem talia expuunt.Ita vero Sc Rufius scripsit distinxitq3 ba,veluti propositum quodda haec verba esse putans/diueriae c5municationes/,quae sequutur autem,veluti propositi dubii explanationem.dicit.n.cognationem sanguini cu pure intercedere,inbus non amplius singuis expuinu, ipso.sad contraria vergente.istis.n.purulenta sputa singuinies e cognata.at orationcm huc in modum scribit sed propter humoris cognationem saniem expulit . Caeterum Sabini discipuli veterem lectionem retinetes proprium dictorum initium illud iaciunt, propter inclinationem,ad quod iam transitum laciemus. Propter inclinationem non amplius amis exit, sed sicundum humoris cognation m talia expuunt.
Olim exactius haec verba interpretati sumus in tertio Iibri de humoribus commetario, sed in ptiesentia quot ipse breuius explanabo, Cum singuis per aliqua partem exire solitus,ut per se
dem, aut nares, aut Vierum,aut per circuitu ex ventre,aut fistula,aut ex qualibet alia parte in alia membra impetum secerit, non amplius per priorem locum euacuatur. hoc autem est priuatum emplum
352쪽
se morbis uulgaribus coliram. IF in
A exemplum de sanguine in peeius S pulmonem declinante.Ex hoc enim loco ab aliis alius secundum humorum cognationem expuitur,spumans quidem, mina pituitosus est, pallidus,cum bilio-isus,mger, in mesancholicus,sicut & ruber,cum sanguis eo deli uens purus fuerit.Iure igitur quidam τ literam p ponentes non inclinationem , sed Ἱσπαν .i. conuersionem sal bunt, propter sanguinis conuersione, putantes eius conuersioni propinquum eXpui.mutatur enim noriunquam ad biliosum,non nunquam ad melancholicum. 4 3 Non nunquam aliquibussanguinem detrahi conuenit opportune in his.in alijs terri, in his,non conuenit.
Expedit,inquit,horum aliquibus sanguinem detrahi,quibus scilicet is copiosus est,& no dum
insigniter ad alterius humoris naturam conuersus.non detrahendus est autem,in quibus iam mutatus est, proposito a viribus sumpto antecedente:& si nonnunquam in sermonibus omittatur,in quibus f blas ab assectibus indicationes recensemus. 44 Impedimentum incruentas entibus tempus anni,morbita lateralis,bilis.
Et hanc quidem clausulam deinceps post antescriptas in fine libri de humoribus alius aliter &B scribit & explanat.Cum omnes igitur oc scripturae & declarationes verisimiles non sint, aliis tole
tabilior mihi visa est scriptura quidem modo in propositis verbis expressa, explanatio vero haec, cruenta sputarciicientibus secitio venae impeditur, propter anni tempus adueclarium, aut affectu . lateralem,aut humorem biliosum abundantem.Quω propter anni tempus,clarum est, nam vati de calidis temporibus,qualia sunt prope canis ortum, a venae solutione cavemus. nec non si valde biliosus homo sit.verum quod de laterali morbo dicitum est,solum refragari videtur.necp.n. secandae venae assectus iste repugnat,immo indiget viribus non prohibentibus,& anni tempore & stateatam quod dicitur,tale quiddam esse videtur,Sanguineum sputum rehcientibus omnino,quatum ad hocpertinet, canda vena est,nisi propter lateralem morbum tale reiiciant.istis nam haud prorsus, i sanguinem spuentibus,venam aperies,sed propriis lateralis morbi regulis SI conditio' nibus medicaberis, per quas ita affectis vel sanguinem detrahemus,vel no. Id vero mihi ulterius animaduertere contigit, cum librum de humoribus explanarem .inter explanandum enim quendam aegrotum intuitus sum, qui me ut sanguineo sputo vexatus accersivit, sed cruenta ob lateris affectum expuebat. Sputum igitur ego conspiciens ipsum interrogaui, num aliquem dolorem in latere sentiret ipse Ucro eriguum se dolorem percipere fassus cst. talis autem erat eius habitus at C que vires,ut si sanguinem expuisset, quoniam morbi magnitudo vigeret,ad secandae vens auxialium accedere ausus essem,sed cum morbus lateralis mitis admodum foret,necesse no ess et. Ideonem id genus remedii adhibuimu ,atq; euidenter hominem hunc lateris morbo laborare comouimus,& aliis huic morbo congruentibus remediis citra vencae sectione subleuatus est . mitillimi enim illi sunt morbi in quibus cruenta sputa eiiciuntur. Porro quidam interpretes vocem illam impedimentum finiante scriptae clausulae adiicientes hanc modo propositam ita legunt/in cruota spuentibus tempore,morbo laterati, bile .re aiunt,tempus de his di3tum esse, quae opportunere decenter fiat.ipsum enim velle significare in lateris morbis,cum sanguinea sputa ab initio redindunt,etenim sic plerunt cotingit,post haec in biliosam naturam mutationem in tempore ficti. conuenientem esse ordinem dicunt,morbo laterati reete ad iudicationem tendente, post cruenta, hiliosa expui. alia praeterea quaedam ab huiusce loci cxplanatoribus haud sane memoratu digna narrata sunt. Verum ego malo,ut iam nouistis,in obscuris sermonibus tempus non consumere, cum alia multa in arte habeamus,in quibus Utiliter nos exercere possimus.
Vibiu secundum aures iudicationis tempore 'enita no Appuraverint, hoc inanito reuersio fit secundum rationem reuersionum,reuersionducta iterum tolluntur, et permanent. quemadmodum febrium reuersiones in similem circuitum.In isissipes es in articulos abscedere. Secundu aures praeter naturam tumores in rotantibus exortos eparmata notarecosueuit,interdu locutione integra utes, interdit mutila, quemadmodu& nunc.esset enim integer sei mo,si ita dixisset, sin aures eparmata exorta tantibus. quemadmodum sane 5c in primo de morbis vulgaribus statim ab trutio primae conuitutioius scripsit, armata vero secundum aures multis in alteram partem Vergentia,& ex utraque
353쪽
aure plurimis sine magna febre munia sua obeuntibus mus autem ipsum, sicut hoc loco epa Emata dixit, ita Θccedemata pleriantea nominare. declarauimus enim Omnes Prster naturam tu. mores ita ab Hippocrate nominari,non, ut a posterioribus,taxos & dolore carentes.qui in totumae sine ulla inflammatione coiis hint. meminimus autem Ac oes inflammationes,& si tinnore pro Ier naturam careantab hoc eode phlegmonas appellari. sed ipso posteriores nomen phlegmoues tumoribus prster naturam attribuunt,quando cum inflamatione,& resistentia,& pulsatorio dilore constiterint. Inquit igitur,cum in morbo aliquo iudicationis tempore tumores secudum a rem exorti, priusd suppurent,inaniantur. i. retrahantur ξύ evanescant, expectare oportet ita asse
diis recidiuam sole. Olim vero ipsius consuetudinem 'pius didicistis,hac vocem,inaniri, seu euacuari,ad Omnia,quae vicuq3 contrahuntur, applicantis. quandoquidem isti magis vacua reddumtur. Accidere itaq; illis dicit morbi reuersionem, quibus parotides non suppuraverint. at Q intemdum ipsas nessi enim semper denuo reuerit,augescere, ac iudicari secundum reuersionum rati nem .quod idon est,ac si dixisset,perinde ut in ipsis, θc secundum eosdem dierum circuitus . spes est autem & ipsis in articulis aliquos esse orturos abscessus. in saepius in longis moibis id eueni- redietum est.verum hunc sermonem etiam in tertio commentario in librum de humoribus ad finem declarauimus.Sed cum praedixerit secundum aurem/, at*subintulerit Moc inanito iccirco Fvidetur mihi Dioscorides pnepositione evadie hi scripsisse ex hoc inanito , & inquit oportere subintelliginempore aut loco huius post liscio hoc, dictum esserat sicut veteres scripturas immutare liceat, ipsi licebat eam vocemihoc in istam haecn menti a molestiis liberari. Urina crassa alba, pratu Aec genium Morisu quo tunis interiam exir,ethberat alsis i dero a lira hoc Σ 'sanguis ct naribus pro bret saris c ccv se. Siquidem cum articulo scriptum esset, Ut Graeci scribunt huic Archigenis subintelligeremus aut seruo,aut amico, aut familiari. vel si pro Deminino articulo accipiamus, aut seruae, aut Ori, aut quo modo libet familiari.Sed diuereas lectiones afferre negamus, cum eadem sententia seruetur. ut nimc iterum id pro dicedis in postem memoris madetur. Quod laboriosas aut sebres nominet non illas in tolli,quas multa motio antegressa est,sed omnes eas,in quibus aliquis laboris, seu lassitudinis sensi is existit, porro ipse in aphorismis scripsit, Lassitudines spontinae nunciant mo hos .Et nunc sane arbitrandum potius est ipsit de ita laboriosiis morbis esse sermonem, ex multit dine crassorum vitiosorumq; succorum multoties excitatis. quapropter ipsis per urinam euacu, tis morbus finitur securior autem morbi solutio est, si evacuatio die iudicatorio coepta sit .sed qui- acunq; nel per Urinam,riel per sanguinis effusionem iudicati sunt, istorum morbus in abstemam
desiliere consueuit. M inresin; a dextraparte, articulisti morbo laurauit erat quietiylo Vua ero idcurarufuit, erat diarimae.. 3Duplex S hoc loco Iecmo est semetiam permutans,antiquior sane cum literam n prima sylla-
ha huius nominis,emeron, id est, intestinui. postea altera lectio detractio maddita fuit, ut sit et ero hoc est,alterum.volentibus illis,qui ita scribunt,de tumoribus secundum aurem excitatis hac vocem alterum/dictam esse. quemadmodum rursum scribentes intestinum edolentibus ex intestino aut distentiolie intestini laborantibus dictum esse aflirmant. intellinum vero singulari numero prolatum nonnulli colon,quod vocatur,esse arbitrantur, alij vero caecum. quod sane etiam ficile,cum omni vinculo solutum sit,descendit in scrotum. nempe tum hoc intestinum Glutum cste,cum reliqua omnia laetibus alligentur,atque inlineant,verisi i me dicunt. An vero propter
ipsum in scrotum delapsum articulorum morbo laborans subleuatus sit, deinde rursum ipso ad sanitatem reuerso in ea de mala inciderisiariolari Guenit. Verisimilius igitur est de intestini coli dolore affecto sermonem in prinita fieri .parenim fidit ipsum articuloru dolore leuatum esse una u Hdem,qua ipse dixit, ratione, Doloribus una no eode loco existentibus vehementior altera obscu- rat .secunda ratio est, et humorum in artus currentium ad colon intestinum impetus couersias est, non nulli aut interpretes hunc articulari morbo vexatum coxendicis dolore tentatum fuisse Mutiatq; ideo delapse Caeco intestino mitius egisse non amplius coxedice oppreissa ali grauata,praeter Grscorum mor ischiadicum.s.c edicis vitio assectu, artia reticum. i. ticulors dolore vexatum
nominare volentes Mactenus quide omnes hae sermonis pateticulae di in calce libri de humoribus siriptae sunt. iam iram ad eas,quae in hoc solo propolito volumine inueniuntur, transitum Linu trisu iba ιη'o cui Im cum esset,crebra erat stiritu nuber abrefacta a sertu dolens,non a de tori in .mre onus maue ustulit protinus quidem in flore 1iud tam cc repulse dii sim .psere autem de asi are, 'hoc es Iu 'rio laborauit, o distra coxend x induust.Haec cum doleret, tunc inussum exabatur, Aloresed to,tunc u pinu taurum. spumantia excreavit,abimrιο Arida, quod erosi dii, o tur biluse tenuis
mile erat. δώσει autem praecipu cum manu tiboraret.
Ipsum plerimque spiritum respirationem vocantem audiuimus. quare &Demmam crebro spiritu, quae crebro anticlaret, dictam cste putandum est. sed quibuscunque admodum ina huerit
354쪽
de morbis uulgaribus com IIII. I 8 O
A buerit haec dissicilis anhelitus species assthma oc orthopnora, id est redii spiratio , a Teistus iste ii, minaniriquando videlicet sine sebre constiterit,aut crastis oc letis humoribus spiritus itinera obsidentibus, aut aliquo crudo tuberculo in pulmonibus excitato. haec cum θί antea aegre spiraret,
a partu dolorem passa est.Porro si nihil de anhelitus dissicultate locutus ipsam dolentem euasisse dixisset verisimile esset ipsum velle,in toto corpore mulierem hanc lassitudinis sensu attactu esse. cum vero ipsam crebro e illa spiritu dixisset, iure quispiam dolorem ui pectore excitatum et Te, ipsum dixtilla opinetur. iiii cum modicus esset,&aliua quoddam eiusmodi symptoma accidit cum videlicet graue quoddam manibus tolleret, protinus quidem in pectore quendam tirepitum sensit disrupi ut par erat, tuberculo. Sed postero die liquore in tui culo antea incluso ad arteriam cp asperam dissipato, 5c anhelitus frequentiam increuit se accidit. ne amplios simpliciter ac hrum elle an lielitum sed in illum iam a Mum euallise, quod asilima, siue suspirium appellatur. Paulatim vero humore hoc excreato mulier ista persecte ab anhelitus dissicultate libera mit. lia ctenus nihil in dubium Vertitur,sed omnia iusta de causa facta sunt. Caeterum propter quid ast eius pectoris Sc coxendicis una exacerbabantur re mitescebant, haud iniuria quispiam quaestuo rit, cum nulla pectori cum coxendice quemadmodum elicum genitalibus membris, amnitas iii B tercedat. ortasse igitur imbecilliorem coxendicem habens dolore asteria eli non nullis superua cuis humoribus eiam tepore in ipsam delapsiis. nem enim in inchris naturalem societate habentibus hic vitii consensus factus suisse apparet non nunt imbecillioribus membris vexatiuin hii. . morum copiam suscipere prius sestinantibus. uti aut reiecti qualitas humoris infestantis natura indicabat.spumans enim sputum pituitosum iuccum significat, floridum vero sanguinem abutare:quemadmodum pallidum pallidam ac flavam vocatam hil :e e modo oc nigrum nigram. Multoties vero supradictum est,cum simpliciter Hippocrates bilem dicit, pallidam Sc flavam vocaram bilem signincare.quonia plus, Jalia bilis genera,colore suo inficiat. Etenim aeruginosa bilis vomitur,& subrubra,& atra, et obscura. At quod in extrema clausula scriptum est, ipsam,cum manuum opera uteretur,magis dolere, ad vitin consensum os edendii adiectum fuit.olim vero re in alio sermone audivistis,ca pectoris partes saperiores circa primum Sc secundum costarum interitium patiantur,rationabiliter manus in consensum aflare ius adduci neruis ab liis ipsis inter ni ijs ad eas peruenientibus. Verisimile quot est &a dextra pectoris parte, quando graue illud onus sublatum fuit aliquid rirpium suisse, oc iccirco e regione dextram coxe,cem allectani esse. Quod si, cum mulier onus tolleret, neruis passis pectus manus noxam participauit, verisimile est C in ea maxime parte ipsum fuisse affectum, unde nerui ad manus pertinentes expullulant. , IAM ab nera ab ag ut, siboue magengs ema ctimore, cuia fientia. Diuer*oc in hac parte lectiones suerui, non nullis primam dictionem in dativo casu scriben tibus huic/,atmita legentibus huic abstineri alli sue,oue, boue nonnullis dimilla voce hane a verbo si ineri incipientibus. s vero subintelligendii esti centent, visum fuit nobis ipsam medicantibus,vel consuluimus ipsi unuquodq; istorum conducerealia' ideo de Varia lectione laborandum non est,sed cuil quod placet scribere permittendum dummodo eade sententia retinea tur. Posthabita igitur de Verbis curiositate ad res,quae praecipiuntur, transeamus. haec sane praedi mulieri,& in aliis.s perinde affectis expediunt,ab aliij,& suillarum,bubularum, ovillarumq3ornium csu abstinere, hara quide,ut validisum & ς gre coctilium, ali 3 vero ut acris oc corrodentis,a clamore autem, ut pote qui non solum prius rupta vasa amplius dilacerare,sed etia nihil dum mali in instrumentis spirabilibus passa disrumpere possit tensionem quandam,caliditatem,& inflationem in ipsis emciens.Manifestu est aut hςc ab Hippocrate exemplorum instar dicta esse. cosulit autem ab omnibus dissiculter coctilibus, , omnibus acribus, ab omnibus prauum humore D mantibus, ab omnibus praetora violentam quandam tensionem initi umentis anhelitus inserentibus abstinere. 6 cui in coite depastu ruintumvir moalume combustum γtilefuit Aa radium priorem abscessum,forte quoniam os abscessurum erati insimo Qe recessisupra aurem in Fummo ad J enicem a brus erat.
. Non nulla ex ita scriptis forsan ij si scriptori ad reminiscentiam siciebant .sed nobis in haec incidentibus haud satis euidens ex ipsis fructus percipitur. narrat enim cuiusdam in rapite exedes vicus primo a combusto alumine ad melius fuisse redactu. 5c illi eidem alia in parte abscessiim suisse. vlai Scos postea seiunctum fuit.adscripta est etiam rapitis affecta pars. sed rem usquodeo rachta nullum praeceptum scripsit, nudaea,quae eueneritnt, persequutus . γ Mem a habet eam mih ma dira autem ex medianisci usi pensas tAM )hraex neruis adors in denetre.
In aperto est haec ipsum sibiipsi reminiscentiae musa scripsisse, quae ad disserandorum com rum praecepta pertinet.homo enim similem rani habet membrorum naturam, sed ipsa Ac maiora esse ilicit, se ex me colis, id est medianis colis dependere. velitu si ex mesenteriis dixi is . communius est enim hoc nomen mesentetium, pressius autem me colon. tale vero aliud de ieiuno
355쪽
iuno intestino aut alijs gracilibus nome non repeti na mesonesti . . medioieiunu,aut id genus Raliud nemo via b dixit. continui quidem laetes sum tenuium ait crassorum intestinorum . nihilominus distiluctiones qusda propris apparetiae piscipue per venas in ipsis politas separamur.vna siquide propria vena m gnacilium intestinorum lacites derivatur. Item in crassorum lassites,qus cola nominat,altera propria delabitur, simul cum utraq; vena arteria quoq; discurrente. Vinculum aut tacitium quo videlicet suspenduntur, perinde et atq; mesocoli continuum enim totum, ut dixi,ad unam quadam lumboru vertebra poli septum transuersum posita peruenit. haec autem subventriculo est.hoc aut vinculum totum neruo limillimum csi. quavis eiusdem cum ligam Oma- teriae sit. auscun* enim ex ossibus orta exanguia corpora, similia neruis sunt, c putati uos nemuos ca multi medici nominat,a neruis voluntario motui seruictibus ipsa ex opposito distinguem res quamobrem dc in hac quoq; parte ncruorum appellatione ob similitudinem vocata sunt.
uide Mum,or noxa non facile emendusili, t Irigida, bi hac vim est. Quae medicum laborantibus grata concedere,aut qus non concedere oporteat, hoc in volumine perseete nobis contemplatis abunde erit, quemadmodum de aliis omnibus sacere consueui. Fmus.nam cum semel aliquid exacte docuimus, nunquam iterum in aliis locis uniuersum repetumus, sed per capita duntaxat perstringimus. ictum sane & inaphorismis est ad hane re aliquid ipso ita scribente paulo deterior potus re cibus, sed gratior melioribus qitidem,ingratioribus au tem magis. porrὀprimo intuitu laborantibus aliquid oblectamenii causa gratificans, non tamen rare vera id faciens.omnia cnim libritus atm suauius assumpta, oc si paulo deteriore natura sint, melius concoquimusvonge vero utilissimum aegrotis est assum prosci s& potus recte confici, dc
in alimoniam corporis verti. At in proposita oratione alterius generis atque rei mentionem facit: Per quam medicus nequaquam morbum exasperas aegrotis oblecttationem voluptatemq3 assere. ut cum immature lauari,& hibere Sc fruetibus quibus da vesci,aut frigidam potare tarmis critan terdum enim citius p ducticrum tempus idoneumat mutile postero die suerit, aegroti vero mediacos diem unum pro uertere cogunt. nonnulli praeterca fgrotantibus ista plerun* facile concedusi ut plus lucri lactant, eorum cupiditatibus morem gerentes. Vinim haec proscisio non secundum
artis documenta patratur. Quod in aphorisimis dicium sui h&quaecunq; hac in parte reccset, uti liter laborantibus medici privstantiis: mi largiuntur. Isiorum autem, qus nunc deinceps ab ipso scribuntur, usus est .vi egrotates medicis magis obsequentes reddant. nam quos libenter aspicitit, Gillis magis obtemperant. qu. apropter matere pater filio cibossastidienti suaserunt ut seipsum ad eos assumendos impelleret,cum nullus alius id petitia lere potuisset. ita quom filius patim suasit matri,S frater stat ri,oc amicus amico. At illis,quos non libenter vident homines, Scit utilia consulari obedire tamen recusam. Ad trane igitur aegroti obedientiam comparandam Hippocrates discebat*praedic tiones nobis esse utiles atq; omnino inroto admirationi esse medicum Ita sane 5c apud nos i crgami a Deo sanatos es obsequentes cernimus illis plerun* per quindecim integros di cs ut a potu penitus abstinerent imperianti.qui prosedio nulli medico id iubenti obteperat t. nam ad fgrotum omnibus iussis obedientem reddendu magnam vim habet, si pro certo sibi pera visuaserit magnam inde Utilitate prouent unam i in hisbponuntur ea,qus in Propositis Verbis emi tantiis Emmerantur.de quibus iam singula proponentes loqui aggrediamur,ut mude parare poculenta, autes siema.Multos multoties medicus aegrotanu potus oc cibos offert,contra, quam oporteret eos Pr sparans. iubet autem eos munde parari.&m quibusdam codicibus vice huius pateticulis, καθα pM. i. munde, ede Lelegitur.quod idem significat. id vero si primo si vascula, in quibus potus cibiq; sertimur,nihil sordis habuerantisecundo si nihil aliud eorum, perque laboranti necesiaria mini lirantur. Sspius enim vasa cibos ec potus continentia mundissima erunt, illud vero, quom .. Heam seruus aut calida seret,conspurcatum aspicies quemadmodum et aliorum vasculorum ad ministerili pertinctili quodpia nonnunqua immudu cernit Ad lis cet ipse medicus in primis & ma. xime manus cst purissimas habeto θί laciem, ec pilos in harba 5c capite, dein s & alias corporis partes,queadmodum dc veste nitidam.qus intuetur inquit egrotans. Hsc ipsa inquam,&ςν tantis curam ha bcrites, reliqua omnia,que in aedibus,ubi sgrotat, sunt ita habet ut istorum ni inhil ipse iniucude Sc tristi animo conspiciat. binetiam re ex ministris illos plane adesse, ibus ma xime delectatur ex gubernatibus eos qui gratissimi sum, apud ipsum commorari decet. alios Vcm aut nunquam cius cubiculum ingredi, aut no diutiu, ante oculos eius Versari. Haec quidem curiose explorans medicus ipse conficiet atq; disponet. nonnulla vero & abscpindagatione spo te dignoscuntur. pius cnina inmectante Fotum at m curante mcdico seruus aliquis ingressisscerium quendam nomine venisse nunclauit,qui ipsum visere ac salutare cupiat. tu protinus hoc audito aedrotans nonnunqua lerati visus est,nonnunsi vero magnopere contristari, tanqua ab homine ipsum non vere amate,sed fingente, molestia paliurus sit atqui tunc medicum oporret, cum quis ingressus est,que laborans non itiner aspiciat: paulo post aliqua verisimili ratione quietem aegroto consore cicere,&li ac de causa ori ut ab eo recedam, pracipere.constat enim Q timc macum non
356쪽
se morbis uidearibus m. IIII. I 8 I
A cum non amicis amici egressi hauti ita multo post denuo introire poterunt. huiusmodi Ghesi Nehicula aegroti mente modo exhilarant, modo conmitant, non secundum visorium sensum pro prie sed interitus in animo. terum qiisda visilia ratione visionis ipsius iucunda sunt quodni
dum & ollaetitia & statilia dc audibilia Zc tactilia proprio quodin sensui voluptatem asserunt.
attame non est in olous istis aequalis oblectatio siquidem alia alios Sc colores,di tisfias, ecflores, re stirpes,re germina,& pietiaras aliqua vi tristis,aliqua ut iucunda contes latur. Oportet itaque medicum ab aegrotantium familiaribus percunctatum, quibus nam ipsi delectentur, haec iubere in cubicula,ubi iacet,inferri .Quscunq; mollia tanguntur secundum ipsam solam nudamq; tactoriam sensionem iucunda haec sunt. quemadmodum rursum flores,stirpes,&variegata,aliaq3 omnia supradidia solam oblectant visioneadinciemus igitur quaecun* eiusdem generis cum antedictis sunt, dimissa vero tanquam manifesta fuerunt. duorum enim sensuum visus .fac radius solumeminit:ac tu olfuctum adiice, statum re auditum: & secundum auditum, quemadmodum &in visu diuidito nonnulla quide ipsum sensum solum delectantia, ut suaves voces, aliqua audituat animum conturbantia ut cum tristia nunciantur. e contrario alia quaedam obieetant exhila it .id sane dc vulgus omne haud praeterit, nihil eorum, quae tristi animo aeger auditurus sit, ipsi B renunciari debere. quod modum contra omnia ipsum vchemeter oble statura renunciari conuenit.quin oc aliqua falso adincieda sunt. In sequenti sane particula non ulla eorum, quae dc hic ominia suis Ie videbantur,resumes addit Alipprs scriptio haec in aliarum,quae dictaalunt, gratiarum. nam in ptaedixerit laborantibus gratiae , deinde in litiens munde parare poculenta aut escule ea ac deinceps de omnibus, quae videtur, postea de laetiti iucudis sermone habito, praeter dictas, alias se di mirum gratias Pulicetur.quas paulo poli audirimis es. Porro quida hanc p scripti
nem esiae de exemplaribus penitus exemerunt aliqui vero non in se ii uno genere cum diphrongo, scribunt, sed dempta litera e in neutro vocato genere Alia non valde laedunt, aut noxa
non ficile emedabili,ut stigida,ubi hac opus est si valde laedentia interdum vehemeter ipse cupientibus exhibenda sunt. quandoquidem nisi acceperint, medicum sunt Osuri ocauersaturi,&nullum eius praeceptum obseruaturi. igitur necesse interdum est qusdam illis exoptata concede re,nisi magnum sim detrimentum illatura. Presi cito aut ab his aegrotum haesum ira, tem ipsi gratiscandi cat ea concedere: sed in posterum te virissim ab eo petere, ut in reliquis obediente sese exhibeat.noui enim quosdam ex ea medici liberalitate obsequetissimos euasille. Hoc sane modore ego multoties frigidam aquam in illis morbis exhibui in quibus die uno posit, eius usus requi- C rebatur: id solum aegrotanti gratificatus, ut optimum .sp inandi lepus praeverterim. similiter vero & de balneis, vino, at 3 id genus omnibus me statuisse memini. veru si morbus nec postris
die,neq; prorsus unquam ullo istorum cgcat,aegroto nequau concedendum . exiguam enim no xam sutura posthac languetis obedientia emetare poterit. noxa vero adeo magna, ut extremum
Periculum inserat, aut morbum in logum repus producat, non itide deleri 5c in pristinum redigi poterit. solbitur etiam propossit a clausula per alia verba, uno quidem modo si Med 5c valde nocere, Ut frigidam, cum opus est . voce hac, Mamriarii. nocere ν habente in sine, & hane quidem editone veteres explanatores agnostat. alteram quom in aliis exemplaribus detracta ν litera ita se habente inuenies quae non valde nocent,aut no ficile metabili noxa,ut frigida,ubi hac opus estia vult autem propolita oratio aut non laetae medabili noxa ea lignificare, quae no cito reme dijs cedere queant,ut impressa im hesio remoueatur. caeterum hac cie re,quaecun* prius dixi r miniscentibus nullam aliam praeterea nouam explanationem poscere conuenit. Introitus remones, ira, esu c rotantia sista, in Lodores.
Ex istis ola reliqua proculdubio ad medicum referiantur, sed interea vox haec positas motam D ti dubitatione quandam excitat. Vnde quida ea penitus det tilia sese nequaqua eam inuenisse scriptam simularunt sed vetustissimi interpretes hanc quom lectione agnoscunt. verum singula die a particulatim prius contemplati,sortassis aliquod verisimile ad ipsam interpretandam nacti crim .ec primo ude introitus medicoru ad aegrotate, quoscsit ipsis gratos faciuti si ade nonia Lli aegrotates a saepius visentibus assici se molestia vinatur, alij contra crebro se inuisii valde laetantur.quidam autem medici sunt,qui esus insaniant, ut etiam in dormientium conclaue si repei res pedibus,aut vociserantes limit si faciant, ob quae extaeiacti aegroti et illis irascutu re valde se laesos essecoqueruntur.haec tur ola prouidere soleiae medicum decet, ut nem no in tepore accedat, nem temere cum multo su itu,& elata voce, aut incessu,aut sipedi aut aliquo prorsum huiusmodi indecoro. Sermones inter pua sunt&isti cum egrotantibus a medicis rise aut non recite habiti.quida n.sermones summe ratui sunt,tales stae, qualem Zeuxis a Bacchio scriptu es se testatur Cillianaela suisse Heroplii leum in commentariis de Herophilo de eius sequacibus iste aegrotanti citidam at diceti moriar,hoc carme respondens succinuisse fertur, Pulclara stirpe micans nisi te Latona creasset.Alteri quo , moriar,dicenti,respondisse. Et Patroclus obit te qui P si antior ipso. caeterum quidam huiusce tepestatis medichoc si moderatiores Callianarii e sint, aspere tamen θc ipsi erga laborantes se gerunt, adeo ut odio ipsis sint. sicut aliqui e contrario ser uiliter
357쪽
utiliter adulantes ob id ipsum contemptui fuere.quemadmodum aute aegroto medicum odiosum Evideri non conuenit,ita nec3 contemnendum. sed humanus,moderatus,iucundusque cum sit, , uitatem etiam seruare debet. nisi enim medicum aeger ut deum quendam admiretur, nunquam illius praeceptis obtemperauerit. Antiquissimum igitur laetit nv adeo medicum se submittereati adulari,ut sui contemptum pariat, nem rursum perinde,at Illianacte,se rusticum at in asperum exhibere. id fiet autem, si es a diu, re locutione, & omni corporis habitu medici grauitate
retineat,aegrotantemq; his,quae ipse praecipiat, morem gerere edoceat. Sermones vero multisor mes sunt tabiq; ex li causa aliquem rponere me nonpiguerit. Poterit sane medicus a prooemio verisimili exotius omnia ea deinceps aegrotanti recenso e,quae in hanc rem ab Hippocrate tradita sunt, primo quidem in aphorismis ita dicente, oportet aut no modo se ipsum exlubere ea,quae oportet, faciemem,sed etiam amrotante,& assilietes,& exteriora.& in primo, de morbis popularibus, Ars per tria,morbus, rotus, medicus. Adum ari morbo amrotum una cum medico oportet. cumq3 tres stat,medicus,morbus aegrotus, si iracdicum solum cum morbo pugnante aegro ius deserat,vel etiam ad morbum transfugiens medico repugnet, medicum a morbo superari continget. at sit morbo relidio aegrotus medico subsidium contra illum serat,duobus hominibus contra Unum morbum pugnantibus futurae victoriae maxima spes estisicut e contrario desperandum Fpenitus sit, si aeger a morbo stans medico adversetiir. solus enim ipse relietiis a duobus hostibus expugnari poterit. id excplum tibi satis esto, a simili multos id genus alios excogitare potenti, qiua meaicis cum aegrotis haltari solent. non solum autem sermonum a medicis cum o grotis trabem dorum talem esse sententia conuenit sed etiam vocis magnitudine,& tonum, omne actionem sentesiae respondere sermonum. Quod si quis cum erudito viro colloquatur,ne soloecismis barbarismisque utatur, ueto. nam& ex hoc medici aegrotis spernendi indetur. Figura. Et figura cooporis totius in introeundo atq; scdedo medicus neq; humile prae se serat,vi conleptum mereatur. ne γ fastu quodam atq; superbia turgentem.quidam enim extenti ac passi es introeunt ac sedem, nonnulli fracti & molles,al a vero proni atm abiecti itaq; omnes excessus deuitandi sunt,& intereo, mediocrem esse tentandum est Quia si nonnunquam uaro tamen id euenit, arser humilit tem di abiectionem quandam amare tibi videatur,a mediocritate ad humilius te dcicendere,ii miliorem ha te ipsum es lingere satius fuerit.At si e contrario sese habeat,& tu contraria facito,paulum a mediocri dc naturali conditione ad alterutrum latus declinans. Vestis. re ipsa eadem nati ne mediocris esto,nein valde sumptuose,ut arrogantiam indicet neq; sordida Sc nimium vilis:nti si si a ger ipse immoderatius aut pretiosa vestimenta amet,aut sordidis oblectetur. tunc enim a me Gdiocritate ad illud, quod aegroto magis placeat, descendito,quatenus languenti quadrare coni eutra assecutus sueris. Hanc appellationem; rotanti reliquis interiectam obscuritatem Ostui Ddere supra dixi.at si initio sermonis aut in fine posita seret,nihil plane dubitan6is amitisset.omnia
haec. cui aegrotanti iucundiora sunt,a medico esse facieda, introitus,sermones, figuram totius cor potis,ucstem,tonsuram capillorum,unguium de tem modum odorem .etenim in introitu alius ad alium inrotantem,ut paulo ante posuimus, modus est in sermonibus similiter.non nulli enim
medicis L llas narnantibus delectantur non nulli eos fastidiunt .aliqui grauibus di seriissem nibus gaudent aliqui facetis lepidis.& de figuris,sive actionibus corporis, vestimetra qu
nam pacto iucundiora aegrotanti coniicere oporteat,supra comprehensum est Tonsura capillirum. Tonsura naturaliter quidem optima fuerit,si capitis sanitate conseruet. alijs enim alia tomsurae species conuenit. rotis vero non omnibus idem tonsurae genus placet. hoc igitur te quom considerare oportet eius, que mcdicaris rationem habente, quemadmodum Antonino Comos patre imperante omnes eius familiares faciebant ad cute usin detonsi. Lucius uno eos mimos ainpellabat,& iccirco rursum qui cum ipso versabant hir, comam nutriverunt.Vngues.quantos me
dicis ungues esse oporteat, ipse in libro de agedis in medicat ina edocuit, illud addes ipsoriam de- Η cente modum aspectantibus ei se iucundum. De unguibus aut scabie aut aliquo alio id genus vititio allectis, quemadmodum di de pilorum capitis at istibus alopecia.s. 5c porrigine ne* sermo
faciendus est. la c. n.ut iam praeter naturam medicum pati,sicut α morbum articulare vehementiorem S aliquod eiusmodi aliud turpissimilest. Odor. Porro totius corporis odor & oris p pue non ullis udem natura putidus est, sicut aliis 'busdam suauis.nsinunu per incuria teter odor
fit.cum medici nihil errare se putant,si cepas aut Silium redoletes aegrotos inuisant. Quinto sane conterraneo nostro Romae medere id contigit,a prandio diuite quenda ac ppotente homine vini odore vehemeter spirans visitauit ger itaq; cum capitis dolore magnam febrim habes,atq; ideo vini odorem exhalante aegre seres Quintum,ut longius aliquanto recedere orauit, qm vinii invmoderatius redolens insum contristaret. Et haec adem aegrotus modeste admodum dicere vide baturat Quintus ipsi stolidius mdens, orem ut aequo aio serret,praecepitinam & se quo Grotum ex febri male oletem sustinere dicebat multum aut interesse febrim us an vinu redo I. Alter suit medicus in nostra Alia cui axillae adeo temini odore expirabant, ut vir nullus Hega tior eius accessum aegrotans ferre posset.oportebat igit eum prius tuo ipsius mptomati mederi,atis ita ad alios curados sese accingere. nam etsi,ut lurcis, 1 enitus putor insit ad mediocritate in quandam
358쪽
Ae morbis uulgaribus com IIII. I 8 2
δε quandam redigi potest. rursum haec mediocritas quotidianis inspersionibus virosum odorem et perantibus obtundi poterit. Alius initur quidam os naturaliter putidum habens eius putorem repurgatione 5c medicamentorum ad id ficientium potu mitigabat , atq; quotidie aut amomi ut ibi i malabathri, aut aliorum id genus odoratorum in ipsum pauxillum quiddam coni jciens ira ex aedibus proficiscebatur. b decocta tum qui sem D aerem admittat, tum dero ne pleni Ili, verculum M at. In quihus assectibus, aut cuius utilitatis causa aquam decoquere,aut quan r, aut vitiosam tantum conueniat, in verbis istis declaratum non em quamobrem nem ullum cx ipsis iuvamentum percipimus. videtur m p Hippocrates, sicut alia multa in his libris quaerendi magis causa, iiii vulgus Oendi adnotauitata hunc quom sermonem conscripsisse,nobis quidem imperfectum, . tibi vero ipsi ad reminiscentiam integrum. at si nobis ipsis hunc nodum explicandum proponamus, qualem aquam prius decoquere conueniat,atque ita deinde refrigeratam bibere liquidem ipsam frigidam bibere volumus. & contra rursus quam calidam aquam bibere volentes haud perinde coquemus, sed huic opereulum ficientes, vas in quo calefac'ia est,magnitudine resipon-B dens,illi vero nullum tegmen imponentes, sed calentem aquam in nudo detectoq; vase sub diuo expositam dimittentes α qu. aeremus deinceps qui assedius calidas, qui ue frigidas aquas post is lent,nos quidem Utile aliquid inueniemus, tuhil tamen ad inuentionem ex propositis verbis proficiemus. quandoquidem initium nullum clarum liabeant. quocirca & nonnulli ipsa cum supra positis copulant, ut Artemidorus voluit cognomento Capito. sed plurimi ipsa ab illis separantes sola conliderant. Igitur si cum antepositis coniungantur,huiusmodi eorum tensus erilitaborantia hus gratiae ut munde parare aut poculenta , aut ei alenta & caetera, quae deinceps dixit Hippo crates,deinde post ultima verba Aqua vero oc ipsius interdum frigida propinada, cum aut olim sana prorsus nullam, aut perexiguam ex eius potu fore metuamus deinde sibi ipsi ad reminiscentiam, ut aiunt,deinceps modum ipsius prsparadae tradidit,sortasse nequaquam volens sontanam aquam prius, quam incaluerit, exhiberi, ibi lasse vero & aliquam distinctionem naeius quibus calefacita prius & mox refrigerata, aut quibus omissa calefactione potui danda sit aut forsan optimam aquam non coctam, vitiosam vero coctam picebere voluit. fortassis etiam optimae aquae duplicem refrigerationem prodit, unam quidem, quam circul lectiens aer ei scit. Porro in Alexam dria totaq3 Aegypto ipsos aquam in testaceis quibusdam vasis hoc modo re gerare conspexs. C occidente sole aquam prius calefidiam in vascula sundebant, deinde sublime totum hoc vas in fenestris vento aduersis, ut ibi per totam noctem refrigesceret .suspendebant: si ea ante solis ora. tum vas humi depol ἰ tum frigida aqua circumfundentes , stulta etiam solia toti vasi circundabat nonnunquam viuum aut lactucs,nonnunquam vero& aliarum id genus herbarum,uto,quam sub nocturno aere acquisiverat, diutius permaneret frigiditas. multo vero magis ad huiusmodi apparatum, cum optina aquae ipsis iacultas no esset,homines deuenere. Dico autem optimam aquam re omni vitio carentem, quae ne F limi quicquam habet, nem male olet,& gultatibus nublam qualitatem prae se fert. quaedam cnim alienas qualitates permitias habent salis, aut nitri,aut sulfiaris S hiluminis,& aluminis, aliorum: id genus. in quibus omnibus melius fuerit,quemadmodum legumina multa praeelixantes idonea elui prsparamus,& olera,& mi eius,5 animalium Partes eadem ratione 5 aquam prius decoctione ad meliorem naturam permutantes ita propinare. Praeterea Nob alium sane usum aquai circalefactam restigeramus, etsi nem sapor ne podore malo deprauata sit, atq; Oculis mundis Limam sese offeratiquando in ventriculo ipsam dii tius commorari, aut percellere, aut inflare, aut degravare ventriculum perceperimus.lunt enim prosedio re id genus mulis, quarum priecipue ob optimis aquis discretionem Hippocrates mihi is D scripti illa visus est,ubi inqui CAqua cito incalescit accito refrigescens, leuissima. Nemenim inlutosis aut male olentibus, aut quippiam medicamentosum gustatui imprimentibus huiusmodi signum usui esse potest, cum illae omnibus notae apertae v sint,sed in illis,quae omnibus hisce qualistatibus careant. Alterum vero ex aeris corrupti militone aquae vitiam inest, aut aliud ciuodpiam ipsi aquae ingenitum ab ignora causa proueniens.in his fidem supradicta nota optima diiudica di instrumenti im est ne menim id genus aquae cito calet unt,aut refrigerantur. alterum qu pii dicium huic simile aboleribus aut leguminibu aut fructibus, aut carnibus,aut radicibus in ipsa aqua incoctis accipitur. liquidem in optima aqua celerrime, in vitiosa tardillime elixantur,v cantris huiusmodi vitiatas aquas veteres quidam indomitas siue crudas, siue incoctiles perinde ac ipsa legumina, quae dissiculter vixq3 clixantur. ob has itaque utilitates nonnunquam pravites actam aquam refrigeramus. Quin& ipsam calidam bibituri, cum aut lutulenta,aut limos haut scutens est, hunc in modum pi paramus. nam praecalelai iactim refrixir,tunc cuidenter put rem, quem ex putredine plerunq; contraxerat, abi jcit: omnis id pars terrea sicile subsidet, quae cum tota aqua prius, quam incaluit let minutatim permitti nam cum ipsia epota haud contem nendam cladem inseri,& maxime quibus rencs, aut vesica progignendis calcialis obnoxij sunt. ae sub diuo quidem non aquam modo cesentem, sed etiam alia quaedam exponere istius sep
359쪽
rati nis ciuisa medici mihi excogitasse videntur.nam quaecunt ex diueris natum materiis con- Esiant per minutas particulas mistione constata, lio post calefactionem refrigescentia dis soluuntur.sed statim a cossitione antea refrigeretur,adhuc motione agitatur,ati ideo omnes cius particulae permillae sunt. sed ea refrigerata graues ac terreae fundum petunt, leues superfluitant.1ta p si cum praedietis,in ubus scriptu Hippocrates laborantibus gratias, aquarum cinctura sermo copuletur, oc ipsius utilitas euidens eli, ait id quod dicitur, quale nam sit,exquisite fortasse inuenerimus. sin aut ea pCedidiorum continuitate modo proposita verba diuellentes separatim rcontemplemur, plenus dubitationii sermo erit .prius igitur ipsum,ut superioribus annexum explari ibimus dicentes aquae in ipso praeparatione innoxiam lignificari uigidam potatiuis. Quam Cc ego saepius facio, cum ae tanti alicui frigidam aquam praebituriis sum,neq; mihi fontis aqua bona scatentis lacultas est. Romae natim, sicut Sc multa alia in ea urbe eximia sunt,ita oc sontium elegantia ac multitudo est admirabilis: nullas udam aquam, aut medicatam,aut turbidam,aut asperam crudami inundente, sicut nem Pergami in patria nostia. in multis autem alijs orbibus haud pauca deprauatae aqua reperiuntur. illae sane,quae ex Tiburtinis montibus per lapideas imstillas in Romanam ciuitatem derivantur,aliis quidem vitiis carentes crudiuscula tamen sunt,ut ne* celeriter calefiant, ut urbani sontes,nec, refriger rur, neq; celeriter in ipsis,ut in sontanis Faquis,quaecunq; inieceris, elixentur legumina,& olera, ct carnes. Ex his autem aliae aliis in locis multo crudiorcs sunt, oc ab ipsis indigenis dum graue 3 nominantur. in ventriculum infestent, Sa Utu onus quoddam plures pocipiant. nam tere oc alias multas caulas quicquam es acientes ab enediu denomitiare consueuerunt. sic igitur di huic cociariam aqua, optima enim, laudantes leuem Sc mollem appellant. Caeterino ola haec enarrata cognitu quidem utilia sunt sed nihil ipsi rum proposita verba docent,nem sine ostentione neq; cum olietione,neq; breuiter oc obscurius,nem dilucide a rolixius. satius igitur mea adem sententia suerit oci huiusmodi sermones int gros praeterire. Q ramobrem si Hippocrates,quo 'cto aqua potui rigidam p parare oporteat, tradere proposuit, huiusmodi erit verborum sensus, Si aquam piaesidii ustis causa decoquamus, aut nihil vasculi in ubus dematur,super imponemus, sed decocitam aquam in aere ambitie libere Uersati permittemus,aut e contrario aliquo operculo vasculum integentes acrem excludemus. rursum vero haec ipsa aut inter decoquendum,aut ab demetione inter refrigerandum heri debere intelligere possumus.sed in reisueratione intelligi credibilius est.in decoctioe vero incredibile. neq; cnim docere possumus,cirinam usui inter coquendii aer ambiens suturus sit,aut demetas aquas attingens,aut easdem ne attingat, exclusus.sed in refrigerando post cocturam,ubi alicuius G putes,in quem vasculum demittamus,nobis facultas est, aliquo tegmine Uasculum claudere, at mundi γ diligenter obstruere necesse est.ubi vero puteo caremus detectum vas,ut frigidum aerem admittat,relinquere conuenit. Carterum nonnulli explanatores verba haec a superioribus diui uim cita legcnda cise censentes Hippocrati de coraminatis aquis sermone esse aiunt. de illis maxinari quaecunq: ob aliquam teneam admisitam materiam huiusmodi sunt.mesuram autem teporis c sturae eam csse oportere, ut musin. coquatur,donec purae fiant atq; acrem extrinsecum si admitarunt, perspicuae.ob huius.n.admistione,rion ex se,optimas aquas splendidas apparere asseveranside rerum natura sermone angi edictes, ius ipsi nullam ratione auignare pollunt.splendida nam pura aqua conspicitur,non aliquo spledido radio extrinsecus in ipsam incidete, sed ab occurrente lumine permutata. quemadmcua re aer neq; ipse ex propria natura luces: aliou Sc noetu omninoselenderet:verum summos eius fines solari radio feriente totus,cum sit sibi ibali continuus,altera scit& comutatur.in aqua vero,aut aere inania ei se spatia cum Epicuri & Asclepiadae de elemetis opinione concordat, Aristotelis aut Stoicorumh; placitis adueriatur,u nullum in mundo locum ei se vacuum sed ola corporu plena es e sibi psuaserunt.nem enim in pumice cauitates terreis cor potibus interiectae ipsis penitus vacuae videbantur, sed intra ipsas aere contineri testatur.in aqua Hudem haud esse tale meatuum fabricam, qualis in pumice lapide conspicitur, sed quoquoversus ipsis, sibi elle continuam Aeetius igitur est id, quod inat,ut aerem sit scipiat,de vale non operculato dicitum esse putare. nam quod deinceps scriptum eit, dictam explanationem non admittit, ita se habes tum vero ne plenum sit,dc operculum habeato positis sane verbis opponitur,quae suntliae quaccultatum quidem ut suscipiat aerem .nam secundae particulae subsequenti. quae vas conteritum esse vult, verba haec aduersantia operculum si prorsus interdicunt . idq; signis, cauit Hippocrates scribes tum adem ut aere suscipiat vas.n.operculatu aere excludet,detedium vero secile suscipiet. At in aquis a frigido aere refrigeratis id fieri nos dicere satis liquet, tu dinodum Alexandris sacere consueuerunt .vbὶ vero sontibus rapide labentibus coetam aquam subficiunt,tum vas aliquam parte inane esse melius fuerit,quo aer inter operculum&aquam in ore positam contentus ipse prius refrigeratus sic deinde alta ima vicinam aquam refrigeret. t. n aqua facilius,u oia terrena corpora calet at frigescit, qppe cum illa tenuitate partium stiperet, pari ra tione di aer,u aqua .admirandumq3 mihi plane fuerit,nisi aspiam huiusce rei quotidie euenientis experimentum sentiat.Va rum nant vinariorum quod reclusum apertumq; suerit,ut vina iaci te acescat,in causa est,sicut e cotrario bene operculatum minus id patitur. Adhuc vero minus plo navasa
360쪽
dc morbis uulgaribus conram. 18 3
A na vasa.nam quae aliquantulum vacua sunt,quoniam aerem inclusiim liabent per illiina medium celerius ab ambiente extrinsecus permut Itur. sed plena, ita ut vinum operculuna attingat, per illud quidem imbecilliter admodum ait obscure coisso vitiantur, quousysanc tegumenti desitas peruenit. inuenies ital picata aut gypsata dolia diutius vina syncera con uare. sed quae solo corio,sicut & quae cuneis obstruuntur,oreuiori tempore durat. quocirca obstructa prius cuneis aut corio dolia gypso deinde ac pice oblinat. Hac ergo ratione cum aquam frigidissimam reddere voluerimus nivem habentes prius serueniliae aquae ipsam exterius circuponemus. sed niue caret in puteo, aut tante Iabete ipsam prius calendia,ut facilius permutetur,refrigerabimus. na quodq; Prius calesaeium a vicinis in se totum alterationem promptius ob raritatem admittit. ob prsdie vero causam ab aere frigido aquam tangi artificiose molimur. igitur si coctae aquae refrigerandae causa haec ab Hippocrate diei a fitere, verisimilem explanationem naeii sumus: at si vitiosae aquae corrigendae considerare deinceps debemus a cinctiura iterum exorsi, quae totam aequabiliter aquatiandens eam ad partium separationem idoneam reddit. permanete.n.adhuc in ipsa ob caleficitonem motis,aliqua crastiora corpora in ea fluitantia sublimius enerri necelle est, motu vero in t rirna desinente, terreae particillae ingenito pondere descendentes, in fundo continentis vasis resin debunt,aqua vero super has fluitabit.Hanc paulatim in alterum vas transfundemes, it i noxam deinde uti poterimus. Verum Zeusis nescio quo modo initium secundae sermonis particulae ita explanavit, vult inquit, Hippocrates aquam no innatare ventriculo. acutum scilicet tonu secundae syllabae huius nominis . λων superimponens, non, ut alii, primae,per ipsum Volens non VaSplenum intelligi,ut illis visum suit, sed ventriculo innatans, qui ct idem sonat, quod superfluitas. terum qira amans erga amatum caligat cie titq; iccirco nostri ipsorum amor plerunt nos in nostris solis rebus caecos reddit,quamuis aliena petivicacissime contemplemur. Vinam ex Mimnis pro L s ii subciuanta ta rurant. Horum verborum eadem atet istorum vis est,quoniam sanguine profuso di luuntiar. vasi*enim refrigerato corpore prouenit. Si qmilia purgari conuenit,tu erum γ ne tolerant. Nonnulli sine coniunetione 5. haec verba scribi ini,quemadmodum N in libro aptior morti. plurimi vero conlurumonem/S interponunt. volentes quidem hoc Verbum consertinos subit
C telligere.quod expreste in verbis in aphorismis scripus habetur.ea vero ita scribu uir Si qualia couenit purgari,purgentur, conseri, ec iacile tolerant . hoc vero loco coniundi ione radditam indicare aiunt, i praeter id, i ipsis consere popurgationem facta inanitio, facile quom eam tolerat, siue nobis purgatoria medicinam exhil ntibus, siue dc natura ipsa ex corpore inicitas humores depellente euacuatio fiat.nam purnationes appellare consueuit Hippocrato non sol si a medicamentis,sed etiam a natura factas. Daucydides autem Sc euacuationes in morbis impetu naturae Per symptoma ratione morbi euenientes.purgationes re expurgationes appellauit ita dicens. Nexpurgationes bilis omnes,quaecunm a medicis nominatae sunt,acciderat.lasc vero ab ipso inpestilentiae narratione secundo historiariim volumine dichi sunt.
In Aem kgiumina edentes assidue, foemina, mares cruri&ισι ει ιι uidebant,etpermaneb u. erum et tum eruum come sintes em -m dolorem contrahebant. Evid ter ditiam cubίον exterim,rmerius a uteriri idior, dormiens e contrario.
Initio sermonis posita haec vox euideter idem significat, quod manifeste,ct dilucide.sequentia
vero verba huic voci vigilansradnexa perspicua sunt, opinate Hippocrate extrinsecas vigilantis D partes calidiores,internas autem fragidiores,dormienti vero coiraria euenire. Id nepe ex eo apparet,et dormientes cum pluribus stragulis vestibus,tum Sc capitis egent tegumento, si frigidus, ut hyb o tepore,quo circunfundutu aer sit atqui interdiu vigilantes haec no requiriit. Quineti imaior iit spiratio plus caloris in penetralibus corporis collectum ellia testatur. perinde &conco-etiones in dormientibus emcacius, i in vigilantibus seri, non solum in ventriculo comestorum ciborum veriam etiam humorum in iecore dc venis, corporis abditas sedes in dormientibus calia diores enici signum est,cum a nobis concessum re supra ostcsum sit ingenitum calorem omnium in corpore conco 'bonum praecipuum esse opificem. Ita sane&in libris aptiorismorum memoris prodidit de aetatibus temporibus,exercitationibusq; ubi ait, Ventres hyeme 5 vere calidissimi sunt i latura, ct somni longissimi.his igitur temporibus 5c plura alimenta danda simi si i iidem insitus calor multus.pluti igitur indigent esca,indicio sunt aetates θc athlets. In hisce quidem verbis breuiter de aetatibus locutus est. in altero aphorismo latius,atq; ideo clarius,ita inquiens, Crescottia corpora plurimum habent inliti calidi. plurimu igitur requirut alimentum. sin minus, corpus digeritur. nibus vero exiguus calor inest, iccirco igitur paucis somentis egent. Secudum states quidem haud intro soram; ingenito calore migrante,sed teporis progreisu tabescente senilis aetas
omniti frigidissima es sicit. At hyeme Gore in tutiora se condente verriculus quide & reliqua Tertia Classis. AA A viscera