장음표시 사용
381쪽
CAELESTI Bus. Irritum , qui in eodem ordine locatur, quoque Personam esse non DispuT. rem tantum quae Testimonium reale reddar. Huc accedit, qubd cum V. per Spuituin hic, nec donum Spiritus possit intelligi, quod pertinet ad classe maestium terrestrium, nec virtusin potentia Patris, quia sic non posset ab eo tanquam tertius Testis distingui cum essentis Qvirtutis sit una eademque testificati, necessarib tertia quaedam Persona a Patre, Verbo distincta, cum isdem testans intelligenda veniat, cui non possient tot actiones personales enandi -- solandi, mittendi , scrutandi dic tribui, nisi vera ireptie dicta
XXIX. Denique Necessia fdei istius Mysterii ad saIutem
non obscure evincitur. Cum enim tres istae Persbnae testantes ii ducantur de Christo nemo potest in Christum credere, qui earum testimonium non recipiat , atque ade eas non confiteatur. Et sane cum fides Deum, qualem se in Verbo nobis patefecit c lare teneatur Nec Patrem habere possit, qui Filium negat I. Ioann. a. 23. Nemo non 'det Articulum hunc vere fund mentalem esse , quem licetIcrutar sit emeritatis, credere tamen pietaiis es, O nosse vita aterna, ut scit olim Bernardus. Unde quamvis longe clatius sub Novo Testamento Mysterium hoc pate- laetiim suci in Veteri tamen non ignotum fuisse , sed sui scientea ad piorum solatium revelatum, dubitare non licet. Quid superest ergo , nisi ut tanti Misterii fidem constanter semper retineamus ela iam tres istae Pelionae irrefragabile perhibeant Christo Testimonium 3, Caveamus ne illud incredulitate nostra unquam respuamus ramo plena fidei πληροφορία in illo acquiescentes , credamus Iesum esse Christum Filium Dei, ut credentes vitam habeamus ita Nomine ejus Ioan 2O. s. Ame .
382쪽
Restondente IOANNE SARRACENO Lugdunensi
tatio de Senario Testium numero, quem Ioannes In medium affert ad demonstrationem Veritatis Evangelicae de Iesu Christo Filio Dei , Redemptore nostro Et vidimus hactenus quae pertinebant ad cognitionem Testium Caelestium , tum quoad Naturam ., tum quoad inficium , tum quoad Unitatem ipsorum, quae tria commemorantur a Ioanneci Sequitur ut de Testi bus in terra testantibus agamus,4 eodem ordine ac methodo utentes expendamus, Quinam sint natura, Quales officio, quomodo inter se conjuncti sint consensu. II. Verba Ioannisi sunt, s. cap. F. πῶς iam οἱ μαρτυρουν mice, του γῆ , et Πνευ uin e τὸ υόωρ e, Ahas , , e et νειὶῶι το Tres junt qui testantur in erra , Spiriιm i qui, Sangui , hi es in unum sint , In quibus particula copulativa, , quae Occurrit in principio, ostendit ista pendere a praecedentibus .fatis , si nulla alia ratio suppeteret, demonstrare posset 'versum septLirium de Testibus Caelestibus non esse adulterinum .supposuitium, ut Sociniani argutantur , sed verum genuinum alias hiatus quidam te in oratione Ioannis nec latis apposite mentionem faceret Testium Terrestrium nisi ante de Caelestibus loquutus suillet. quod copula utrumque versiam connectens evincit Sed haec ipsa conjunctio aliud quid αὐςικωτερον videtur insinuare , unionem scit, cetin υμμα mirabilem Caeliin Terrae in testimonio Christo perhibendos Diqiliae by Orale
383쪽
ti bendo . Ut enim Christus Mediatione sua Terram Caelo eonci Drsi met .liavit, quae antea per peccatum hominis erant sibi invicem aversa VI. Ita Caelumi Tetra nunc amicabili consent concurrunt ad verbeatis istius in cordibus nostris confirmationem caelum respondet Terrae, e Terra respondet Caelo. III. Unde patet non sine gravibus causis duos istos Testium ordines a Joanne proponi Licet enim Testes Caelestes omni exceptione essent majores, voluit tamen Spiritus Sanctus infirmit
iis nostrae rationem habere Illi quippe ut glorios Majestate sunt
conspicui, poterant ita oculos nostros perstringere , ut minus dis positi essemus ad eorum testimonium recipienduma Ideo alios a dere voluit, qui ut nobis propiores,in conjunctiores, facilius sese in animos nostros insinuare poterant, mi rei veritatem nos de- ducere. Deinde cum in testimonio dicendo ratio habeatur numeri. Testium, ut in ore duorum vel trium testium ratum sit omne verisbum consentaneum fuit utrjnque tres testes producere , qui ebfortius Mysterium hoc confirmarent. Rursus cum in omni testia monio spectetur vulgb vel testis authoritas , vel rei ipsius evidentia, ne quid testimonio huic divino deesset, utrumque conjungi placuit: nam priorum trium Testium tanta est authoritas,quanta potest est maxima, puta Naturae Divinae , quae per se est αὐτόπι- et Et posteriorum tanta est evidentia in fidelium cordibus, intimo con
scientiae sensu, ut nihil ad fidem faciendam luculentius esse possit. Denique ut jam olim Propheta commotum iri Caelumi errana adventu Christi praedixerat Aggae. 1. Ita Christus undiquaque sibi testimonium perhiberi voluit, ne ulli dubitationi locus superesse posset, ut sive in caelum sive in terram oculos conjiceremus, ubi que luculenta .expressa deprehenderemus istius veritatis argumenta , atque ita nihil excusationis habere possint qui Christum respuunt, cum satis firmis auculentis testimoniis se illum esse probaverit, qui olim promitius fuerat. V. Ut ergo ad examen estium istorum descendamus, non
opus est ut anxie quaeramus , Cur tres numero recenseantur dc quare numerum ternarium, potius quam binarium aut quatern
rium Ioannes elegerit quamvis enim superfluum sere videat rationem illius quaerere, quod a mero Spiritus Sancti pendet arbitrio,in quo acquiescere tatb possumus non abs re tamen numerus iste prae caeteris ab Apostolo selectus videtur, non tantum quia perlaetio quaedam isto numero vulgb solet designarici sed potissimum quia respondet ternario Testium Caelestium numero,&quia convenit apprime, rebus ipsis de quibus agitur,4 veritati, quae proba da proponitur, ut jam tumus explicaturi. V. Quia autem mira est in Testibus istis explicandis sententiarum diversitas , ut faellius certiorem deprehendere possimus.
384쪽
Dispur. Primb κατ α π rennovebimus eas , quae veritati ard consent v I neae videbuntur; deinde κατά θέm, aperiemusin containabimus eain, quae prae caeteris nobis probatur. Quidam coniiciunt tres Testes Caelestes adductos fuisse , Ioanne ad Deitatis Chri It conitima. tionem nunc ver totidem adduci humanitatis illius Testes nempe Spiritum humanum, quem Christus moriens in manus Patris tradidit Luc. 13. 46. inquam Sanguinem , quae ex mortui l tere profluxerant , tanquam certa humanae Naturae Christi algumenta. Verum si scopum Ioannis expendimus , patebit non alium esse, quis probate Iesum elle Christum Filium De Redemtorem nostris unde supervacanea omnino videtur , illa quae proponitur humanitatis demonstratio rintque e vel maxime, qubdde ea neutiquam controvertebatur: agnoscebant enim Adversarii Christum fuisse verum hominem , neque hoc diibteri poterant , qui vitam ejusis mortem viderant, sed negabant tantum esse Dei
Filium de verum Messiam , quod a versus ipsos probandum scies, non illud vero quod μνώ - erat In conseilb.
VI. Alii per tres Testes desiignari voluiit tria oraculorum genera de Christo , quae Iesus dum adhuc 1Iet in terris , ostendit in se completa, ut Aqua Evangelium , Sanguu Mortem dc Spiritiuvim Spiritus de miracula denotetri Christum quippe juxta Oracula vetera venissem ut Prophetam per quam id est per Doctrinam Evangelii, quae aquae non rar,confertur Ila I i. 9 d Euch. 36. quam Christus attulit, desper mundum sparsit, χ' ut Sacerdotem per Sanguinem , quo sacrificium pro nobis obtulit, 3 ut Regem per Spiritum, talia edendo miracula, quibusis populum suum liberavit,& de hostibus triumphavi, quae nomine Spiritus etiam exprimun- luro Tim. 16. I. Per. .i8. Vertim neque ista expositio abiblute admitti potest: nam praeterquam qubd minus commode per quam denoratur Evangelium , quaecunque hic reseruntur pertinent potius ad Testimonium Caeleste Verbi, Spiritus, de quo dictum est P. praeced. quam ad Testimonium Terrestre VII. Nonnulli per 3uam Sanguin, intelligi volunt legales Ablutiones, Sacrificia expiatoria quibus Deus in Veteria stamento testatus est Christum venturum cum aquai sanguine , id est ad expianda iurganda peccata nostraci Cui testimonio desumpto a veteri Testamento adjungatur aliud, quod est Novum Testamentum, nimirum Evangelium , quod vocetur Spiritin Verum
quamvis suus locus possit este huic sententiae ut postea videbimus Non videtur tamen Ioannes id directe intendisse , quia agit, non de tempore praeterit , in quo Christus sub variis figuris adumbratus sui , sed de praesenti, in quo venisse dicitur per aquam sanguinem. Alii per uiuam intelligunt Ioannis Baptistae Testimonium,
qui apud quana tellificatus est Iesum esse Agnum Dei, per Samgu
385쪽
ET SANGuINE II sex latere Christi vidit profluerem is pura
sanguinem aquam,&per Spiritum testimonium Apostolorum , VI. qui in die Pentecostes loquebantur variis linguis Sed haec alieniora
si intra mente Ioannis , quam ut recipi debeant. VIII. Sunt qui propius accedente ad rei veritatem , per Diritum dona ejus tum extraordinaria, tum ordinaria , per quam vitae puritatem de innocentiam , per Sanguinem Apollo lorum . cfidelium pro Christo caedem , quae Martyrium propterea dicitur , in- Mui pertendunt. Communior tamen sentcntia est eorum , qui per Spiritum Evangelium intelligunt, per quam in Sanguinem duo ordinatia Novi Testamenti Sacramenta , Baptismum a ligno, Coenam ver a re significata, quia ut Evangelium testatur Iesum csse Filium Dei Ioan ro si Sic etiam Sacramenta , tanquam Evangelii sigilla , idem in terris nobis perpetuo testantur. Quid verbientiendum iit in hac opinionum varietate non facile est collige te, si tamen verum fateri volumus, nulla ex istis omnibus videtur plene satisfacere: vel enim alieniores sunt' copo Ioannis, vel angustae nimis, quam ut rem de qua quaeritur, plenese; accurate possint explicare. IX. Ut ergo mentem nostram aperiamus, salvo Doctiorum judicio , arbitramur haec non ita sibi invicem opponi, qui facile conciliari possint, si pleraeque ex istis sententiis non eoisim , sed conjunctim considerentur : Cum enim ea sit vis Scriptura Sacrae, ut plures res contineat, quam vel ba saepe sub uno eodemque vocabulo varia mysteria libi invicem sub ordinata de lignet mirum vide ri non debet, ii variae χέγω in ejus explicatione subinde conjungendae veniant, ut integer habeatur sensus a Spiritu Sancto mei
tu . Hinc quia Testimonium istud potest sub gemina χέσει pcctari,
Vel Protat externe proponitur in Ecclesia ad convietionem hominuin, vel prout interne oblignatur in corde ad conflationem fidelium,
juxta duplicem hunc rei pectit in bifariam etiam polle spectari censemus tres istos Testes vel ut ex te inc, velut interne testantes Ita per Spiritum deliόnaria ibitramur Spiritus Sancti vim Menacaciam, tum trinsecus se exerentem in Verbo , tum intrinsecus
in cordes Per quam Sacramentum Baptismi , qui administratur in Eccletia lub aquae symbolo,ou ejusdem veritatem, quae per regenerationis beneficium obtinetur in corde Per Sanguinem Sic rairelsetum Euchri istiae , quae est communio Sanguinis Chii stiri. Cor. o. i6..d beneficium Iustificationis,seu remissionis peccatorum in Sanguine Chiliti, quae hoc Sacramento oblignatur. Atque ita lex cluti partes istius testimonii notari possitnt, non quae toto genere differant .d quae tibi invicem respondeant e suboidine ulu ; nam ex ἰeinae sunt symbola internarum, Minternae sunt veritasis res significata, quae
X. Non incommode autem haec ita distribui patebit ex pe-
386쪽
D. xpuT. euliari estium istotum examine, sive illi conjunctim, sive seorsim v I. considerentur imam si conjunctim spectentur, mirabilis hie relatio deprehenditur ad varia Mysteria, i ad Personas SS. Trinit tis 1 ad Ossicia Christi, 3 ad remedia peccati, ad media salutis, s denique ad figuras veteris Testamenti. Et 1 ad Persenas Divinas, Ut enim tres illas testantes immediate in caeli, hiduxerat rata consentaneum erat ut triplex istud testimonium, quod in terra Christo perhibetur a Spiritu , qua, Sanguino triplici testimonio Caelesti responderet singulis Personis appropriaretur , quatenus per operationes peculiares concurrunt ad confirmationem fidei nostrae hine Gratia . quae tatri tribuitur , per quam designabitur, Redemptio, quae Filio propria est , per Sanguinem, Illuminatio ac Conversio, quae a Spiritu Sancto pendet aer Spiritum vel ut alii Spiritus reseret ad Patrem , qui Der Evangelium nos ad se vocat Sanguis ad Filium , qui per anguinem nos justificat, rava ad Soirlium Sanctum, qui per aquam nos
sanctificat in pertinent illa Augustini lib. 3. coni. Maximi cap. aa. Si vero ea qua his signi arasunt, nimirum Spiritu, Aqua Sanguine, de quibus loquebatur , velim- inquixere , non absurdi occurri i a Trinitiais, qua -- ,δει- , verm . Domines Deuc, Pater, G Filiin, ct Spiriι- S. De quib- veris e dici potuit,Tres t estes er res unum iι, in nomine Spiriιussioniscatum accipiamin Deum Patrem , de ipso quippe adoramdo loquebatur Domιπα, ubi ait, Spiritis est Dein Nomine autem sanguinis Filium, quia Uerbum earofactum est, ct nomine Aqua Spiritum Sanctum, cum enim de actua loqueretur Iesin , quam daturus eras sitientibin is Evangelissa , Hoc autem dixi de Spiritu quem acce ruri erant Credentes.
XI. Secundb, Tria inficia Christi non obscure hoc triplici te
stimonio designantur , Propheticum in Spiritu , cujus impuli , ut caeter Prophetae loqui debuerunt 1. Pet. i. ii. Ita Christus Princeps Prophetarum docuit . Peti 3.18. unde dicitur Docto meritas Ioa. 16. Sacerdotale injantuine, quem Christus ut Sacerdos, Victima tundere pro nobis debuit ad expiationem peccatorum Heb. I. et Regium in aqua , quae virtute sua nos regenerando vitam, salutem nobis reipsa conseri Ioan. 3. s. Spiritus dat lumen doctrinae, Sanguis pretium mortis , Aqua etficaciam vitae
X I I. Tettio, Tres isti Testes triplex remedium nobis seppeditant triplici malo curando, quod per peccatum invec um est, rorantia scilicet Corruptioni de Reatui. Ignorantia quippe tollitur per lumen fidei, quod 1iritus per Verbum Evangelii, nobis aecendit corruptio per sanctitatem sanatur, quam aqua exte
na Baptismi obsignat, intus operatur aqua spiritualis de mystica gratiae Reatus per aspersionem anguinis Christi meliora loquentis sanguine Melis , cujus symbolum in Eucharistia proponitur . vel
387쪽
ti veritas in corde per ρα-ιεμον internum fidei, P remissio pec Dispuetzcatorum nobis intimatur,4 perficitur Spiritus illuminat,Aqua puri VI, sicat, Sanguis redimit. Hoc voluit Ambros lib. 3. de Spiritu S. c. M. Tres sisti testes, Spirit- , qua, ct Sanguis , est hi tres unum sunt in Chris Iesus di quomodo reses, Spiriι- mentem Onovat, aqua proicit ad lavacrum , sanguis spetia ad pretium; Spiνiι--πνm nos
per adoptionem uios Dei feci , sacrifontis unda nos abluir, o guis Domini nos redemit Aherum igitur invisibile , alierum vi bile resimonium Sacramento onsequimur stirituali , quia virismrsimonium reddit spiritui nostro &c.
XIII. Quarib MediasAutis hic etiam continentur ἔ Cum enim tria praecipue ad salutem requirantur ut fiamus ejus compotes, Revelatio, Aequisitio de inplicati frustra enim quaereretur salus nil revelatetur , Rustra revelaretur , nisi acquisita esset,& frustra acquisita esset, nisi applicaretur Tria haec in tribus istis Testibus nanciscimurci viritus eam revelat in Evangelio, Sanguis acquirit in Cruce qua applicat in cordes Rursius
eum media quibus nos Deus ad salutis Communionem vocat, vel sint externa, vel imerna, Jc tria utrobique occurrant, Externa Verbum scilicet cum duobus Sacramentis Baptismo S.C na, Internas
catio,Justificatio. Sanctifisatio, seu Fides,Spes, Charitas; Utraque locum hic obtinent mam Spiritus Verbum Evangelii, radem, quae effectus est ocationis et acis, designat Aqua regenerati ni beneficium cum Sacramento Baptismi bene connotat, qui ideo ιavacrum regenerarionis vocatur it 3.1.4 Sanguis Iustificationem
di remissionem peccatorum nobis in Coena obsignatam cum spe vitae aeternae includit o Ut enim sanguis qui nobis bibendus pi
ponitur in Coena , estulas est in remiiuonem peccatorum I Ita cominmemoratio mortis Christi jubetur fieri in spem vitae aeternae , donec veniat Dominus salutem nostram consummaturus. Huc videtur resperiste Tertuli lib. de Baptis cap. 16. Uenera Christin per
aquam O sanguinem, in aqua tingeretur, sanguine glori aretur. Proinde ut nos facere qua vocinoi,sanguine electos , hos duos Rapri mos de vulnero perso laιeris emisit, uia qui in sanguinem ejus crederent,aqua mareturriui aqua lavissent,etiam sanguinempotarem. Nec aliter Beda in hunc locumta enit'er aquam orsavuisem quam
videlice lavacri , anguinem passionis sua men tum baptizari propter nostram ablutionem dignatin est,ut nobisBaptismi Sacramentum
confestaret traderet, verum etiam sanguinem suum dedi pro nobis, sua nos passione rerimens, Hin Sacramentis semper refecti nutrire mur ad salutem , quod Glossa intellin repetit.
XIV. Denique hic etiam relatio occurrit ad gura V. . Tri enim prae caeteris sub Lege memorabilia fuere, quibus absolvebam in quaecunque ad caeremonias pertinebanti a Spiritus Prophetia
388쪽
Drs,u T. quo agebantur Viri Dei ad revelanda salutis mysteria. 1 Aqua, qua
VI. ablutiones omnes Mustrationes caeremoniales peragebantur. ψSanguis victimarum , quo peccata expiabantur. Iam ne quid in N.T. desideretur,ttia voluit Deus fidelibus, sed longe excellentiora dare. 1 Spiritum vetitatis Doctorem , qui effundi debuit non in paucos, sed indiscriminatim in omem carnem, quo prophetaturi erant fide-μι Qitione, Visuri Ioel 48. id est ampla de luculenta Dei notitia fruituti, sic enim Mysteria Evangelica terminis legalibus non xarbolent exprimi a Aquam quae in Baptismi secto Hnte nobis
affinditur ad ordium nostrartim ablutionem, d Sanguinem , non ἄλογον re mortuum brutorum, sed vivum, λογικον illius , qui per Spiritum aeternum se iaculpatum Do ob ulit Heb. 9. I 3.
XV. Quibus ita praelibatis de Testibus istis simul sumptis, distincte jam de singulis agendum, eorum Testimonio. Primus occurrit Spiritus, qui hic non ψMωδωe, vel omςα- pro Natura Divina, vel pro Persena Spiritus S. ntelligendus est, quae jam in ii mero Testium Celestium reposita fuerat lexis, γ ιἡώ de effective
te si pectu donorum , non quidem quoad dona miraculos a d extrao
dinaria, per haec enim Spiritum testatum fuisse caelitus diximus Sed quoad dona ordinati singulis fidelibus communia , quartum extrin- iecus patent in Evangelii verbo . tum intrinsecus latent in dono fidei, & illuminationis gratia. Hoc enim Testimonium designari, verba sequentia . Io docent, Qui credit in Filium Dei, habea: '' rectimoniam in seipso, de . n. Hoc es Testimonium auod vitamaternam dedii nobis Deus, viι haec esu in Filio. Ex quibus constat Testimonium hoc consistere partii in Verbo Evangelii, quo docemur vitam aeternam a Deo nobis promittiac dari in Filio, partim in eoides, quod per fidem veritatem istam apprehenditis amplectitur.
XVI. Nec novum videri debet, tib vox Spiritus eo sensuti surpetur, cum non semel haec significatio occurrat e nam quoad Evangelium, notum est docti inam istam salutarem saepe eo nomine venire, quia Spiritus et icacitatem ex vi novi Foederis comitem ha-Lων bet, unde vocatur Spirit- 2 Cor. . . per antithesin ad Legem, quae litera dicitur , litera occidiι, virlim autem viviscas Per δε- ιeram enim Legem intelligi res ipsa de scopus Apolloli evincit, non modo quia in tabulis lapideis scripta est , sed praecipue quia instar liteiae nihil aliud potest quam proponere nobis ossicium nostrum, nullis additi ad illud exequendum vitibus ritvi vcr notat Evingelii doctrinam , quae non tantum agit objective, imperative instar Legis, sed esticaciteri operative,cum praeceptione Onicii vires etiam largiendo ad ejus impletionem. Ratio ii triusque pendet ex
discrinine foederis Legalis de Evangelici Nam legale, quod ii minis obedientia nitebatur, bene uera dicitur, quia Deus in eo osticium
389쪽
afficium ouidem ab homine postulabat, sed ulterius non progredie Dispuτ.batur ad flectendum cor hominis ab obedie ni iam,unde Lex facta fuit VI. infirma in carne Rom. 8. 3. Sed foedus Evangelicum, quia totum a .gratia pendet ion imperat tantum, sed operatur, Legem in tabulis coreis carneis inlcribendo vivifica Spiritus S. virtute, & nos ad obsequium flectendo, optime virilin, vel ministerium Spiritus vocatur. Sed ne longius abeamus, hanc Spiritus notionem Ioannes satis aperte connotat . . dum ait christum venisse cum aqua sanguine, G Spiritum resari , quὀd Spir3im es versias, ita enim . . videtur insinuare Spiritum S in corde loquentem id singulis fidelibus persuadere 'ubd Spiritus sit veritas, nimirum quod Doctrina
illa de Christi adventu in aquain sanguine in Verbo proposita , sit verissimais indubitatae fidei unde patet Evangelium apposite nomine Spiritus designati, quia est essicacissimum instrumentum, quo
XVII. Sed non mἰnus certum est Spiritum etiam saepissime semipro donis internis Spiritus Hiae conferuntur fidelibus in cedere gratiae, maxime pro Spiritu Adoptionisin dono fidei, quo in voc
tione efficaci donamur, unde vocatur Spiri in Ide L. Cor. q. s. r. c. r. 4 I.
Spiritin Sapientia Memlationis Eph. i. 18 qui proponitur ut pe-culiare donum N T. Ioel a. de Ioan. 4. Is quia majori copia debebat inundi quam antea, adeo ut minimus in Regno Celorum major deberet elle Ioanne Baptista, qui ipse maximus erat intexnatos mulierum , scilicet quoad mysteriorum cognitionem ; hinc Luc.ra. ia Christus vetat discipulos ollicitos esse de illis, quae di- - ra. ix. cauri elsent coram Magistratibus & Synedriis, quia Spiritus docturus esici tunc temporis quid dicendum haberent, lautus .Thessi Drbessus 3 didit cerbum Evangelii non fuisse apud ipsos tantum insermone, sed in viritile est Spiritu Sanctoo magna certitudine ci quia frustra
pulsarentur aures corporis, nisi Deus cor apeliret, Hrustra semen jaceretur, nisi Spiritus illud in mentibus radicaret. XVIII. Hunc autem Spiritum, tum in Verbo, tum in corde operantem de Christo tellariixtam est. Nam ad Evangelium quod attinet, nemo ignorat eum in finem potissimum nobis proponi, uetestimonium reddat Christo, tum quoad Personam maturas tum
quoad officia QBeneficia Io. ro. 31. Hae scripι san ut credatis Chrsum esse Filium Dei, credentes vitam habeatis in qu fianomine , unde passim vocatur Testimonium Christi a Tim.1 8. Ne re pudea iesimoni Christi, &Ἀpoc. r. a.' Verbum Dei, Testi Ap xmonium Iesu Christi conjunguntur tanquam ἰσοδυνομα, quia Vesebum testimonium Christo perhibet, inpostoli vocantur Tenes, qui veniunt ad testandum Ioan. i. 7. 8. Ioan. 9. 3s. Discipulm qui
390쪽
DI Puτ dignum a Si ver Spiritum agentem in cordes, relpicimus , non mi- I. nus testari dicitur , non sane per modum ιbjecit, quas testimonium aliquod eorsim a Verbo per Enthusiasmos& per arcanas inspirati nes nobis suggerat, prout vellent Fanatici, quia Spiritus nunquam D. ιν ii sejungendus est a verbo Is 49.1i sed per modum principii, quia fidem ingenerando in animis nostiis de veritate Evangelii nos per suadet, Hinc Christus pollicetur Spiritum testaturum de se Ioann.D. s. r. is. 17. Spiriim iste sabitur de me, Heιiam isabimini Muomodo verbaestabitura quia capie de meo S annunciabi vobis Ioa. D. rct I f. t . id est Doctrinam meam in cordibus vestris imprimet. Sic εο .ε ιο Paulus Rom. 8.is ait, Spiritum Dei testari cum Spiritu nostro'ubdsimus filii Dei quia Spiritus adoptionis, qui nobis consertur, argumentum est certissimum filiationis nostrae, tum consequenter posteriori, quia adoptionem nostram apud Deum tactam confirmat, tum a priorii antecedenter , quia nos ad imaginem Dei renovat, di filios Dei facit per Regenerationem, ita Αα. s. M. Spiritus dicitur testati de Christes, Hune Iesua, aiunt Apostoli , Principem
Salvatorem dextra su .i Dein exaltavit ad dandampaenitentiam Iraelio remissionem peccatorum, O nos Testes βmin horum verborum, Spiritus sanctis quem Peas dedi obedientibus ipsi
ς-u XIX. Ex quibus liquet quid per Spiritum, quem primo loco
2 proponit Ioannes, intelligere voluerit. Videndum jam quid per ..ir i Sanguinem, quae in secundo tertio ordine recensentur.
significaverit. Hoc ver Qjam ante insinuavimus, de luculentius iv. i. constare poterit ex Verbis praecedentibus p. 6. quum ait, Chrinum
venisse cum a ui Sanguine e enim jam Apostolum respicere vix dubitari potest: Erso si semel intelligamus, quid sibi velint ista Ioannis verba , facile percipiemus quid per Aquamin Sanguinem testantes innuat. Quid ver Ioannes per quamin Sanguinem , in quibus Chtistus dicitur venisse , sibi voluerit, non una est omnium sententia. Alii per quam de lignari volunt Christi Bapti um, per
Sanguinem ver,mortem, quia in utroque luculenta testimonia data
sunt , quibus declaratum est eum esse Filium Dei: Sed hoc alienius videtur a verbis Icopo Ioannis. Alii reserunt ad Aquam Eanuuinem, quae ex Christi latere persolso effluxerunt. Ve cum quamvis non dubitemus Ioannem e respexisses; non putamus tamen in eo
sistere voluisse, te sublimius aliquod mysterium hic designasse. Tutius ergo verius loqui existimamus eo , qui duo praecipua Christi
beneficia connotari hic pertendunt, quae duobus, T. Sacramentis obsignantur Expiationem scilicet peccati de Iuniscationem, quae fit in Sanguine Christi, de Regenerationem , quae fit per Spiritum: Nimirum ut duo mala peccatum post se trahit, reatum maculam, duo etiam remedia a Christo utrique malo curando adhibenda fue- unt, Iusti cati , quae reatum tolleret coram Deo vi sanguinis seu