장음표시 사용
201쪽
sti fetura fuit Aut nunquid abiectio illa Tons, signi-
Mauit Chris: in omnino supprimendum Nequaqua. Nam Ionas in mare quidem proiectus fuit, at non ideo submersius,im in magna omnium admiratione posit tres etiam dies ad lucem rediit. Sic & Chistus assixus quidem fuit ligno, & in eo mortuus, post etiam sepultus suit, at no ideo periit. Cur,aut unde hoc λquia Deus Pr parauerat piscem grandem,qui Ionae eo triduo es P U. 1 e. habitaculu, & de Christo diu ante praedixerat Da- uid, quod Deus animam eius non relicturus esset in inserno, nec corpus ipsius in putrefactione. Itaque, si attendamus quid de Iona scriptum sit, postquam in mare proiectus suit, habebimus omnia quae & Euangelistae scribunt, Ecclesia docet, & fides nostra tenet de resurrectione Christi. Quatuor autem de Iona aseserit scriptura . Primum, quod nedum in tribulatione sua, sed etiam e uentre inseri clamauit ad Dominum. Secundum quod tribus diebus fuit In ventre piscis.Tertium, quod Deus praecepit pisci, ut emoueret Ionam in terram. Quartum,quod Ionas post restitutionem sua, Gentibus incoepit praedicare. Atqui haec sunt, in quibus tota historia resurrectionis consistit. De singulis Ionae r. igitur Pauca dicamus. Primo, in tribulatione mea inquit Ionas) clainaui ad dominum , & exaudiuit me rDe ventre inseri clamavi,& exaudisti me. An non autem haec in Christo completa sunt Audistis in passione, quoties ad Deum clamauerit in sua illa tribulatio-Mat. 1 c. ne. Nam statim ab initio ter ad Patrem orauit, ut au- Luc. a 3. ferretur ab eo calix. Deinde, in cruce positus, iteru clamauit: Pater, inquit,dimitte eis, quia nesciunt quid fa-Mat. 1 . ciunt. Et paulo post magna voce clamauit. Deus meusL: e. a 3. ut quid me dereliquisti Et iterum, Pater in manus tuas commendo Spiritum meum . Atque hic clamor tam validus fuit, ut in ipso & vocem & vitam amitteret . Sic itaque Christus in tribulatione sua clamauit, ct hunc eius clamorem etiam homines audire potue- runt. At quomodo e ventre inseri clamauerit, nemo.
202쪽
audire potuit mortalium, tamen antequam veniret in hunc mundum, Spiritus sanctus in scriptura praedixit, quid clamaturus esset de ventre inferi. Sic enim in persona eius dixit David: Domine Deus salutis meae, Hal. 3 in die clamaui & nocte coram te, &c. intoniam re pleta est malis anima mea, & vita mea interno appropinquauit: Aestimatus sum cum descendetibus in lacum, &c. per totum. Et in alio psalmo, Quae utili- Ual. as tas, inquit, in fanguine meo, si descendero in corruptionem 3 Nunquid confitebitur tibi puluis, &c. Et sequitur, Audiuit Dias, & misertus est mihi, &c. Conuertisti planctum meum in gaudium mihi, &c. Sic igitur Christus in tribulatione ma orauit pro nostra reconciliatione. E ventre autem inseri, hoc est, sepulchro, clamauit pro sua glorificatione & re irrectione: Et in utroque exauditus fuit. Nam & nobis Hes.s .impetrauit remissionem peccatorum, & suae humanitati impetrauit res irrectionem & glorificatione. E xauditus, inquam, statim fuit, verum ea exauditio hodie primum innotuit mundo. Nam in triduo illo passionis n& mortis eius, nemo haec scire potuit: toto enim illo tepore videbatur eum Deus plane abiecisse, ut merito Christus cu Iona dicere potuerit. Omnes fluctus tui Ionae a. transierunt super me: Aquae circundederunt me usq; ad animam, &c. Et dixi, Abiectus sitim a facie oculorum tuoru,&c. Primo enim, cum Pontifices & Pha- ricti in concilio illo suo concluserunt Christum occi- dendum esse, tunc vere circundederunt eum aquae usq; ad anima. Deinde, cum Iudas accepta cohorte armatorum, properaret ad capiedum Christum, vere dicere potuit, Abysiis vallavit me. Tertio, cum Cayphas diceret: Adiuro te per Deum vivum, ut dicas nobis, &c. '& alii siucclamaret: Reus est mortis, ibi vere pelagus operuit caput eius. Quarto,cum flagellis ta immaniter caederetur, insuper etiam omnium ludibrio exponeretur, merito dicere potuit: omnes gurgites, S fluctus tui super me transierunt: Vere enura tunc,que OGM rapuerat
203쪽
Ud. st rapuerat exoluebat. Quinto, cum audiret. Tolle huc, & dimitte nobis Barrabam, ac deinceps etiam in me dio latronum crucifigeretur, potuit verissime dicere: . Ad extrema montium descendi, hoc est,in extremam confusionem & ignominiam. Postremo,clim in sepulchro positus, & insuper etiam custodibus septus esset, potuit dicere: Terrae vectes concluserunt me in aeternum. Quis igitur tunc vel cogitare potuisset, Christua Deo exauditum esse λ imo quis non iudicasset, ipsum totaliter a Deo abiectum esse λ Hodie autemplane apparet, quod vere suit exauditus, unde & ulterius cum Iona dicere potuit: Τu dom1ne sublevabis de corruptione vitam meam. Nam rursiam videbo templum sanctum tuum: non illud Hierosolymitanu, sed quod in gentibus tibi costructurus es. Interim impii Iudaei, . dum suas custodiunt vanitates, sepulchrum scilicet manientes, ac custodibus mercedem pollicentes, ut mentiantur corpus meum a discipulis sublatum,suam misericordiam, hoc est, me, qui ex misericordia ad ipsos 1 t. t 3 veneram,derelinquunt, & tamen frustra. Quod enim
quaerunt,nempe ut templum, & sacerdotium retinere possint, non consequentur: Interim tamen, quantumuis illi misericordiam suam relinquant, propter eos tamen , misericordiae tuae laus & gloria minor non erit.
Na ego in voce laudis immolabo tibi, hoc est, linguas Ps .ssi. alias pro linguis eorum tibi acquiram. Confitebor e-UM. 3 . nim tibi in gentibus, & nomini tuo Psalmum dicam: Narrabo nomen tuum fratribus meis,in medio Eccle-sae laudabo te. Sic igitur videtis, quomodo omnia illa verba orationis Ionae in Christum competant. Unde& certo videmus , quam essicax fuerit oratio Christi, x. IOAE. 3 imo quam accepta sit persena ipsus Deo Patri, id quod Hebr. ν- summe nos con latur, quandoquide Ioannes dicit, quod ipse sit aduocatus noster. Et Paulus: Quod ideo intrauit in caelum, ut apparet vultui Dei pro nobis, &quod pro nobis interpellat. Hoc cogita Christiane, &nunquam desperabis. Hactenus igitur de oratione Io
204쪽
nae. Secundo loco de ipsis dicit scriptura, quod tribus diebus & noctibus suit in ventre ceti. Et Christus similia dicit de seipso: Sicut, inquit, fuit Ionas in ventre ceti, sic erit Filius hominis tribus diebus & tribus
noctibus in corde terrae. Sed quomodo, inquis, hoc Mat.ra. Verum esse potest, quod Christus tribus diebus,& tribus noctibus iacuerit in terra, cum Euangelistae plene testentur, ipsum 1n vespera Parasteues sepultum fuisse, & mane prima sabbati surrexisse, quod tempus vix unum diem cum dimidio complet. Hic duplex est responsio. Primo enim, si praecise accipimus tempus
illud, quo corpus Christi fuit in sepulchro, necesse
est, ut quamlibet diem & noctem pro uno computemus , & quamlibet noctem sequenti diei coniungamus, morae scripturae, quae dicit: Et sactum est vespe- Gen. r. re & mane dies unus. Deinde necesse est, ut tres illos dies & noctes intelligamus per synecdochen, hoc
est, partem pro toto: ita, ut ex eo quod in Parasceve mortuus est, unum diem supputemus & noctem, &sabbati alteram: tertiam vero noctem, quae diei Dominicae mancipatur, ad alterius diei referatur exordium. Et sic de quolibet trium illorum dierum & n ctium, ad minus aliquot horas iacuit in sepulchro, de primo scilicet die & nocte tres, de tertio sex horas . Intermedium autem diem & noctem integras iacuit insepulchro. Potest autem & aliter dici, quod Christus tres integros dies & noctes, non quidem reipsa in morte & sepulchro, sed quasi in morte & sepulchro
fuit. Quamuis enim re ipsa ad vesperam diei Par sceves mortuus & sepultus filii, toto tamen illo die , imo etiam praecedenti nocte, morti & sepulturae iam destinatus, & quasi iam mortuus erat. Vnde & tunc . dicebat: Et iam non sum in mundo. Et, Cum essem Ioa. r. cum eis, ego seruabam eos. Si Christus tum dicere potuit: Iam non sum in mundo, possumus & nos dicere, quod iam tum quasi erat in ventre ceti & in corde terrae. Recte igitur totus ille dies Parasceves cum M 1 prae-
205쪽
praecedenti nocte, sepulturae deputatur, quicquid enim ab ea hora, in qua comprehensus est, circa illum factum est, quicquid passus est, nihil aliud fuit, quam
descendere in ventrem ceti, & in cor terrae. De sab- .es. bato cum praeeunte nocte, nulla est quaestio, quin toto die quieuerit in sepulchro. Tertii diei media nocte surrexit, sed non suit creditum , quod surrexisset viaque ad vesperam eiussiem diei. Sicque etiam tunc discipulis videbatur, Christum adhuc e se in morte, proinde & illa dies connumeratur duobus caeteris, Ut tres dies sint. Secundum hunc igitur intellectum habes tres integros dies, &tres integras noctes. Verum de his plus quam satis. Est aliud quoddam my- serium, quod computantibus horas mortis Christi. t. I S sepulturae occurrit. Nam si ab hora, qua spiritum tradidit, computes usq; ad horam, qua surrexit, hoc est, usque ad medium noctis, inuenies , quod tam inquantitate horarum,quam in quantitate dierum, ternarius fulget numerus. Nona quippe hora tradidit spiritum, & restabant horae tres eius diei, quae coniunctae sequentis noctis & diei viginti quatuor horis , R illius, qua surrexit noctis medio, hoc est, sex horis, nimirum faciunt horas triginta tres. Et quod plus est, nedum praecise triginta tribus horisciacuit in sepulchro, sed etiam trigesimotertio anno mae artatis fuit crucifixus, trigesimo anno baptiZatus, tribus annis praedicauit, tribus passionibus cosummatus fuit, flagellatione scilicet, crucifixionis S lateris apertione. Denique etiam inter duos latrones tertius pendere voluit. Vides ubiq; ternarium numerum. Putas autem casus haec secta este Nequaquam . Et qtianqu1 consilium Dei nemo hominum sciat, possumus tamen, dicere, Christum ideo ternarium illum numerum tam
diligenter seruasse, ut ostenderet, se sanctae Trinitati plene satisfecisse pro peccato primi hominis,qui ipsam Lanctam Trinitatem tripliciter ostenderat, in eo, quod
contemnendo Dei in se imaginem, & fidem, & spem,
206쪽
& charitatem perdidit. Fidem quippe perdidit, qui
serpenti magis, quam Deo credidit. Spem amisit, qui peccati conscius ad latebras confugit, ut absconderet se a facie Domini: Charitatem autem non habuit , qui requirentem se Deum, superba defensione a se repulit. Sic ille offendit sanctam Trinitatem ,& Dei . i. Na. x perdidit similitudinem: Ciuristus autem: ad hoc venerat, ut homini sanctam placaret Trinitatem, & in hominibus Dei reformaret similitudinem. Unde Scmerito placata sancta Trinitas, suam confestim generi humano coepit ostendere faciem, eductis omnibus de regione tenebrarum, qui venturi huius fidem habentes, ex hac vita migrauerant, & praedicari vo- .r .i Iluit nobis residuis, ut baptietaremur in nomine Patris, & Filii, & Spiritus sancti. Et hoc igitur ad con-sblationem nostram pertinet, ut maiorem & certio
rem spem habeamus de remissione peccatorum. Sed audiamus quid scriptura ulterius dicat de Iona. Et . O. .v et dixit Dominus pisci, & euomuit Ionam in aridam Hoc proprie resurrectionem Christi respicit. Hinc An s& Petrus dicit: Hunc Deus suscitauit a mortuis, Sc. . IVtrobiq; enim Dei potentia conspicitur. Nunquam Ionas ad luce mirediit let, nisi Dominus praecepissee pisci,nunquam etiam corpus Christi resurgere potuit-set, nisi sui siet a coniuncta diuinitate exci latum: V nde& merito Paulus dicit: Christum per resurrectionem declaratum esse filium Dei. Vbi autem Deus operatur, illic cedere cogitur creatura. Sic Ionam deuorauerat cetus, sed Deo praecipiete, cogebatur eum reddere. Sic & Iudaei sepul chrum Chri siti clauserant, signauerant, munierant,sed nihil profuit. Resingente enim inmat. Christo, terraemotus factus est, & Angelus apparensita conterruit custodes sepulchri, ut iacerent sicut modi
tui. Quod si Angelus hoc potuit, quid poterit Christus ipse in iudicio λ Hoc igitur e sit signum illud Ionae,
quod Christus se daturum promisit, impiis in damnationem, piis autem in salutem aeternam . Nam si re- ω . M 3 surrectio
207쪽
Rrrectio Christi ita terruit impios, quid faciet eius
iudicium λ Et econtra si Christus sua diuinitate tam potenter seipsum excussit e peccatis, morte, camna tione & diabolor poterit & eos, qui in ipsum cremdunt, e similibus malis eripere.ῬAtque hoc est, quod
a. Pe. i. Petrus dicit 'Regenerauit nos in spem vivam per re
surrectionem Christi a mortuis .-In summa, nihil magis consolatorium est piis, nihil etiam magis terrimbile est impiis,quam resurrectio Chr1sti. Sequere igimtur pietatem, & habebis perpetuam consolationem a Sin autem, manes in peccatis, vere timendum tibi est. Quo enim altius astendit Christus, eo magis punire potest. Est enim Christus nedum lapis fundametati,, sed etiam lapis ostensionis, in quo tam multi corruune& offendunt, quam multi in ipso resurgunt & saluani tur. Qui igitur super hunc lapidem se aedificauerit, saluabitur: qui autem in ipsum impinget, seipsum lae- ι .ar. det. Quod u lapis ipse stuper quempiam ceciderit, co-
teret eum: Hactenus de tertio. Ultimum, quod de Ior nascribitur, est praedicato ipsius ad gentes: Et hoc etiaLuc. a 4. in Christo impletum est. Oportebat, inquit, pati Christum, & resurgere, & praedicari in nomine eius poenitentia & remi ilionem peccatorum in omnes gemtes. Ante passionem siuam Iudaeis praedicabat, imo &Mat. r o. discipulis dicebat: In viam gentium ne abieritis. Postuans o. resiarrectionem autem dixit: Euntes praedicate Euangelium omni creaturae . Et quod Ionae in Ninive contigit, hocJetiam Christo contigit in gentibus: Nam, magno studio Euangelium acceperunt, crediderunt, poenituerunt, peccata pristina relinquentes, &c. Et . - 2. hoc non tantum fecerunt populares, sed etiam reges& principes: ad auditum Euangelii si irrexerunt de sedibus suis, deposuerunt coronas, humiliantes & subiicientes se Christo. In hoc igitur opere Christus etianunc est, nec cessabit gentibus praedicare, quamdiu mudus stabit. Christus, inquam, praedicat gentibus pCe nitentiam , verum non solam ut Ionas, sed limul etiaremissio-
208쪽
remissionem peccatorum. Beati qui ipsium audiunt &credunt: Vae autem illis, qui praedicantem & vocante eum reiiciunt. Sic igitur ex his quae de Iona dicuntur, totam resurrectionis historiam habemus t Restat, ut cognita resiurrectione Christi, ea recte utamur. Felluenim hoc plus quidda requirit quam alia,quemadmodum & Iudaeis non aliud sestum maiori diligetia praeceptum fuit quam hoc. Habebant enim determina tum diem, in quo Pastha celebrarent, determinatum locum, tempus, sacrificium , modum, ritum , Sc.
Dies huius festi, erat quartadecima luna primi mesis,
sacrificium erat agnus, modus & ritus erant ut eum ederent, non coctum aqua, sed asiim, succincti lumbos, calciati,baculos in manibus habetes & festinater, &c. Exo. rHaec autem sunt, quae sesium hoc etiam nunc exigit, non carnaliter, sed spiritualiter. Oportet ut annue celebremus, imo quotidie resurrectionem Christi:oportet ut agnum, Christum,qui Pascha nostrum est, man a. Coducemus per fidem, idque in azymis synceritatis & veritatis: oportet ut procul e cordibus nostris excludamus omne sermentum malitiae & nequitiae : Oportet
ut seruilia opera vitemus in hac die, hoc est, peccataroportet ut in una domo maneamus, hoc est, in Eccle-sa, nec in sectas nos diuidamus: Oportet ut accincti simus renibus per castitatem, calciati per obedietiam, baculum spei in manibus tenentes. & ut sellinemus e- . .Egredi ex Aegypto. Non enim illic videtur Dominus, sed in Galil .Hec si secerimus, inueniemus Chrillu, videbimus Christum, habebimus Christum, posside bimus Christu, ac tandem etiam ipso fruemur in arterna felicitate .iQuod nobis concedat ide ipse Christus, S qui cu Patre dc Spiritu sancto sine fine regnat, ame.
On sine magna & necessaria causa lactum est. Euangelistae omnes uno animo ta diligeter descripserunt, quoties,ubi, quado & quibus personis Chri
209쪽
uus post resurrectione suam apparuit, & quid qualibet
vice dixerit aut fecerit. Omnibus enim modis necesse suit, haec si diligentissime perscribi. N a primo nouum 1 quid & inauditu erat, q quis propria virtute e monteresiurgeret: Nihil tale via qua viderat mundus. Supra naturam etia est, atq; adeo dissicillimum creditu, ideo opus fuit pluribus & certissimis testimoniis hoc testatum facere. Deinde in eo articulo etia omnis spes &salus nostra sita est. Si enim hic incerti es e mus, nil. s. Christus resurrexerit,vere in arena, hoc est, in hominem aedificaremus. Q iid aut magni de Christo sperare possemus, si tantum homo & nihil plus q homo suis et aut qd nobis prodesse potuisset At si si no re. x a v surrexisset,ia plane monstraret, ipsium nihil plus esse, si hominem. Nunc aut quia surrexit, nemo non videt eum plus quidda in se habere et humanam naturam, imo totus mullus hinc videre potest, ipsiam habere po. testatem vite & mortis, atq; adeo Deum esse, ideo etia Iudaeis signum diuinae naturae in ipso quaerentibus, no Naz. ra. aliud signit dedit, nisi signum Ionae Prophetς, hoc est,
resurrectionem sua. Vnde & in alio loco resiurrectio Ioa. II. nem, nominat sitam clarificatione: Pater, inquit, venit hora,clarifica filium tuum. Per resurrectionem enim sua omnibus maxime apparuit, eum esse filiu Dei. Multis quide aliis signis hoc ipsum ostedit, verum nullum
R. m. a. maius accertius est et opus resurrectionis. Vnde paulus
omissis omnibus aliis, hoc unu allegat, ad probandam Christi diuinitate. Iam si resurrectio Christi probae
ipsum esse Deli, constat simul, p omnibus in se crede tibiis est & este pol certum fundamentum & firma petra inii enim in Deum se aedificat, perire non pol. En haec est causa, cur Evangelistae ta diligenter descripse- . runt, quoties Christus post resurrectionem sua apparuerit: Imo ob hanc causam Christus ipse Pquatuor dies Apostolis apparuit, ut certissimi redderentur de ipsius resiurrectione: quo securius & se & alios super
ipsum aedificare possent. Nec quicqua est, quod Apo stoli
210쪽
ION RE PROPH. CAP. III. 93soli maiori conatu hominibus inculcatu volcbant, Q. resurrectione Christi. Vnde & in eleetione Mathiae, Act. t. non alia causam praetendebant, u ut in locii Iudae alia haberet, qui cu iplis esset testis resurrectionis Christi: In hoc enim omnia consistunt. Nam g Christum cre fili resurrexisse, nunqua desperabit in peccatis, nunet
timebit mortem, nunqua expauescet diabolum, certus etia erit de sutura resurrectione, ac demum etiam videbit notia sibi vita opus este, quandoquidem Christus u nouam vita resurrexit. Hinc est,quod Paulus dicit: Si consessus sueris Christum,& credideris in corde, Rom. x v Deus ipsum suscitati it a mortuis, saluus eris. En ira tres tantum nobis in resurrectione Christi situm est. Non igitur mirii, g nunc festa celebramus, F gaudemuS &cantamus, si tantu modo ferent omnia pie, ut institui sint. Ad spirituale gaudiu nos incitant festa haec, non ad mundana saudia. In Christo debemus laetari, Christus debet esse spes nostra. Hic debemus exercere deuotionem nostra, firmare fidem, haurire spem. Hinc est, ν Christus ubim post resurrectionem sua tam dulciter loquitur, ut in hoc Euag. Pax vobis, ego sum, nolite timere. Huc pertinet.& Pau. in hodierna Epist. dicit: Viri fratres filii generis Abraha,&c. In quale- Mias 3.ctione satis ostenditur. q. diligenter Apost. resurrectionem Christi annuntiarint. In omnibus ipsorum sermonibus hoc semper praecipuu fuit, ut patet Act. 2. 3. I o. & II. Huic fundamento postea sit peraedificarunt
fidem, spem,& charitatem. Sic Paulus hic priino pas- sonis & resurrectionis Christi meminit, postea ostedit, quod sit resurrectio Christi. Nominat autem ipsam verbum salutis, & impletionem omnium promi L.
sonum Dei,& deniq; etiam certam remissionem peccatorum. Notum, inquit, sit vobis,&c. cpper hunc vobis annuntiatur remissio peccatorum.&c. Postremo
exietit a nobis sdem & pietatem. idete, inquit, ne I uisiorum incredulitatem & impietatem imitemini, qui nec Christum, nec voces Prophetaru intelligere