장음표시 사용
211쪽
voluerunt. Praedixerat de ipsis Deus, se temporibus eorum facturum opus quodda insigne, quod credituri non essent: Et sic etiam factu est magno ipsorum malo, imo certissima ipsorum perditione. Hoc ex eplum ΑΩ i 3. cogitare inctuit Paulus) & ubi illi ceciderunt, vos cautiores essiciamini: Quod illi abiecerunt, vos toto corde suscipite,&c In hunc modii Paulus superaediscat articulo de resurrectione Christi. Atque hoc ipsum est, quod sesta haec exigunt. Attendamus ea fratres, non negligamus verbu salutis ad nos missum,&c.
N H o C capite Ionas iterum suam ipsius miseriam & imperfectionem describit, ut in primo capite, idq; duabus de causis. Primo, ut non sibbi, aut sua: militiae asscriberetur magnum illud miraculum,quod Deus circa ipsum ostenderat, item repetina illa Niniuitarum conuersio, quae ex praedicatione eius sequuta fuerat, sed ut omnia solius Dei bonitati& potentiae ascriberentur, ideo tam diligenter sua ipsius peccata describit. Hoc enim piorum proprium eis, ut sibi ipsis nihil nisi peccata ascribant, Deo au-Uil. q. tem omnia bona . Dicunt enim bis: Confitebimur tibi Deus, confitebimur tibi. Nam primo peccata sua confitentur, postea etiam gloriam Dei & gratiam. Altera causa, propter quam Ionas in hoc capite suam iracundiam & murmurationem contra Deum describit. est, ne Iudaei putarent ipsum sponte ad gentes transii se, & data opera hoc quaesisse, ut Israel damnabilior inueniretur, comparatus ad gentes. Suffecisset quidem illi conscientia bona erga Deum, sed tamen etiam cauere voluit, ne quis in ipso offendere
212쪽
tur. Oporici enim nos etiam testimonium habere 1.Tim. 3ab his qui foris sunt. Sed iam nuc textum audiamus :Et a Iridius es Ionas assiciisne magna. Causa huius afflictionis fuit, quod Deus Niniuitis parcebat. Inde enim manifelle ottendebatur Israeliticum populum & puniendum, & deserendum a Deo. Sed qualis propheta inquis, fuit Ionas, qui aliis inuidit salutem, & libentius vidi et, ut subuerterentur Responsio, Non hee ideo scripsit Ionas, quasi recte in hoc secerit, sed quasi publice consessus fuit suam ipsius impatientiam & imis
perfectionem. Vnde non opus est eum excusare, id quod plerique conantur. Non enim potest excusari. Nunquam enim bonum esse poteli, Deo repugnare, Dei iudicia arguere, contra Deum irasci, &c. Et proximorum cupere perditionem , manifeste est contra charitatem .i Pollet quidem Ionas, si caulae attendantur, quae eum mouerunt aὼ hanc impatientiam, nonnihil excusari7coram mundo, at non coram Deo.
Quid igitur eum mouit ad hanc iracundiam λ Primo,
naturalis, imoἹcarnalis auectus,crga suam gentem, quam nolebat perire, imo imalui siet Nini uita, no pG- I .unitu ille , quam ut Iudaeoruin hine incredulitas damnabilior appareret. Secundo, mouit cum Vana gloria, timebat enim, ne in posterum pro falso Propheta haberetur , ut qui ta certo subuertione Ninive pdixerat. quae tamen facta non fuit, maxime tuc. Tertio, mouit eum etia timor humanus, quia enim Nini ven ciuitate Dei nomi naue rat, & ei aratia Dei citra respectu legis Mosaicae praedicauerat: timere habuit, ne cum in terra sua redi illet: Itulli eum occiderent, ut conleptore legis Moy ii de populi Dei, sicut fecerunt Stephano & aliis. ΑΕΤ.Ηqc, inqua, cora mundo nonihil excusare possent Ioni, sed non cora Deo. Na primo non debebat propter . '. carnalem astectum , in suos ta proterve contra Deum loqui, sed cogitare sidc si debuerat: Si Deus populu meu
punire vult nos iciet ei Siniaria: quod si econtra gentibus mitereti vine,potest & h lacere: sunt enim & illi
213쪽
i - creaturae eius,no minus quam Iudaei, fiat ergo volun
tu eius. Deinde plus debebat quaerere gloriam Dei, qsuam,& secu dicere. Benedictus Deus qui misericordiapstitit tot hominibus, libeter volo haberi, falso Propheta, tantum ut gloria bonitatis Dei ubiq; in getibus
cognoscatur. Prieterea Deu magis timere debuit, et homines: cum aute ipse nihil horum fecerit certe excusari non potest,nec debet. Nemo tamen ex hac eius imperfectione scadalizetur, aut patrociniti propriae iracundiae & impatientiae sumat. Na, ut vides, Ionas hic peccatum siti publice coram toto mundo confitetur rnec dubium est,quin postea etiam poenitentiam super hoc egerit, quod vel inde colligi pol, * tam multis &electis verbis Dei misericordia praedicat. Sciebam, inquit, quia tu Domine misericors & clemens es, &c. Hoc igitur in Iona imitare, nempe, ut impersectione tuam non excuses, sed confitearis, arguas, damnes, &poenitentiam agas, &c. Sed audi quid Deus Ionae re spondeat. Put Uue bene ira ceris tu fiobseritae hic inese fabilem Dei bonitatem, in Propheta nimium aber Rom. t a rante & contra fas irato. Contradixit ille factori suo,
voluitq; plus sapere et oportuit sapere, nec sapuit ad sobrietatem. Non satis dilexit proximos, & minus semtit de Deo, et debuit. Deniq; etia effrenata ira sic ex-
. candunt, ut odiret vitam sua, ac mori cuperet, Ppterea
non sinum fuerat quod volebat: Et tamen Deus n6 irascitur ei, nec mori ipsum sinit ut perierat, tuc enim male mortuus fuisset, sed benigne ipsum alloquitur, ut amicum imo quali ludit cum ipso, ut cum filio. Putasne, inquit, bene irasceris tu quasi diceret: Cogita. tecum Iona, num causam habeas iuste irascendi: Vis tu irasci,cu homines poenitent λ tune. aemularis, si ego
Psal. 4. misericordia praelio λ No est haec bona ira. Irascimini ait David) & nolite peccare. Irascebatur & Moyses, sed bene, nimirum ob peccatum populi: A t tu nullam habes causam irascendi, sed gaudendi & gratias agedi. Q uod si pergis irasci, certo peccabis. Vide si benigne
214쪽
Deus peccantem corripiat, cum potuis et seueris ver-. bis os impudens & blasiphemum copescere. Hic igitur primo videmus, q mirabilis sit Deus in sanctis suis, si PDI. benigne serat etiam ipsis rum errata, dumodo fide vera ipsi inhaereant. Nemo igitur desperet, si aliquando cadat, nec quequam alium cadentem statim danis et Nasi Ionam hic intueamur, coperimus reuera opus ipsius malum esse, nihilominus tamen dilectus filius Dei est, cum quo Deus familiarissime loquitur. Deinde videmus hic, si pateriae,quamq; amanter Deus cum iis, qui in eum rebus dubiis ingruentibus, certa fiducia omne spem coniecerunt, agat,& q nobis animi paterni aste eius post flagella dulcescere incipiat. Nam Ionam,que prius supra modii afflixerat, nunc post flagella ta amanter tractat,ut etia errata eius dissimulet. Atq; hoc est, quod Paulus multis verbis ad Hebr. docet: Nimirum, Heb. si non sit abiicienda disiciplina Domini, & quantus fructus inde sequatur. Caeterum, cum impiis ad eum ino , Ual. dum no agit Deus, se illis loquitur in furore sitio, & in ira sua turbat eos: Nec mirum, na nec ipsi se huic rei accomodare sciunt, imo subinde ferociores fiunt,quoties sentiunt Dei clementiam ac fauorem parcentem, quasi etiam intolerabilis ipsorum impietas, Deo boni conssilenda sit. Discamus igitur, patienter serre manum Dei, & in aduersis bene de ipso sperare, se
enim suo tempore etiam experiemur eius bonitatem,
id quod nedum in Iona, sed in Christo etiam ipso,vel
maxime videmus, quem Deus post passionem crucis breuem, super omnia exaltavit, &c. Sed ad Ionam reuertamur. Is igitur ut dixi humano quodam affectu, imo impia quadam perturbatione indignatus suit, cum videret Niniuitis nihil mali contingere, quibus tamen extremam perniciem comminatus fuerat. Pude-
bat eum,quod talia prςdixisse videbatur, pigebat eum, quod Gentiles citius ad poenitentiam permoti essent, quam Iudaei. Timebat ex hoc, ne gratia Dei ex toto a Iudaeis ad getes transiret. Forte etiam indignum iu-c dicabat,
215쪽
dicabat, quod Gentibus tam facile gratia contigisset,& quodam odo Iudaeis adaequati fuissent, cum Iudaei
tota vita siua sib lege laborare cogerentur. Hic enim affectus profunde animis Iudsorum infixus erat, putabant se Elos populum Dei esse propter accepta lege , R indisi ipsis videbatur, si legem non habentes, gra-- να-ao. tiam a)ipiscerentur. Hinc & Agricolae murmurabant contra Patrem familias, quod eos,qui nouissima hora Luc. x s. venerant, ipsis in mercede aequaret. Hinc & senior frater contra filium prodigum murmurat quod tam laci- x. te ad gratiam receptus esset. Sic & distipuli cum Petro expostulasse leguntur, quod gentibus Euangeliupraeui casset. In eum igitur modum & Ionas pro more Iudaeorum murmuravit,quod Niniuitae tam facile gratiam adepti fuerant, citra legem Moysi. Quid autem Idat. ap. dicit Deus λ Amice, non facio tibi iniuriam, volo huic nouissimo dare scut& tibi: An non licet mihi facere quod volo &c. Item, Fili, tu semper mecum es,&c. Act Oportet autem te gaudere, &c. Sic& Petrus seexcusabat: Quis ego sum, qui possem prohibere spiritum Domini λ Sic & Ionae hic dictum fuit. Putas bene irasceris tu &c. Sequitur :ritur in textur Et praeparauit Dominus Deus heinam, o ascendis super
Hic iam Deus murmurationi Ionae respondet suumq; proprium opus defendit, nedum contra Ionam & Iudaeos, qui indignum putabant, quod Gentes citra legem consequerentur gratiam, sed etiam contra omnes ut iudiciis Dei obmurmurant, palamque pronutiat,bi licere, quod vult facere, imo se gentibus S peccatoribus dummodo credant & poenitentiam agant)nominus misericordiam praestaturu, quam Iudeis & Sanctulis illis, qui se Blos putant gratia dignos. Ac ob haecausam textus hic summe nobis consolatorius est, nec I otuisset Ionas quantum ad nos attinet) librum suuaetius concludere. Diligenter igitur hunc textum ob seruemus. Dupliciter autem Deus Ionae respondet. Primos
216쪽
Primo factis & reipsa: Secundo verbis. Scimus ex scriptura, quod Deus voluntatem suam nedum verbis, sed etiam signis externis solet ollendere. Sic Abrahae in Gen. trsigno ardentis & fumantis camini, ostendit futuram seminis sui tribulationem. Moysi autem in rubo arden Exo. 3. te, sed non comburente, eiusdem populi liberatione. Sic Petro per linteum illud e cano descendens, anima- Α 1. x olibus plenum, ostendit voluntatis sitae esse , ut gentibus gratia Euanoelii non negaretur. Sic Christus in Ioa. 1 3 eo quod pedes discipulorum abluebat, ceu certo signo ostendere volebat, quid ab ipsis seri vellet. Sic & I onae hic voluntatem suam per signum externum ostendit. nempe, hederam, vel, ut alii volunt, cucurbitam quanquam reuera, nec hedera nec cucurbita sit, sed genus herbae vel germinis nobis incognitum, quod Hebraei Κixaton dicunt, quod Hieronymus dicit lata ha bere solia & cito excrescere in altum, cito etiam Iterudeficere) Huiusmodi igitur germen Deus etiam hic AExcrescere secit in tantam altitudinem, ut Ionas etiam inde umbram haberet, sed paulo post secit ut iterum exaresceret. Et quidem videre cuipiam posset hoc casu contigisse, quemadmodum & quotidie videmus,
germina terr nunc quidem excrescere, nunc autem exarescere: Nec Ionas vel tantillu su spicabatur, P germe hoc speciale quid praesignaret, sed nec de Deo quicquam cogitabat, quin potius tantum recreationem sui in hoc germine quaerebat. Revera tame, Deus hic sipecialiter operatur, & germe hoc signum erat diuinae voluntatis,ideo expresse dicitur, Dominus praeparauit hedera,&c. Item, Dominus suscitauit vernae. Item, Dominus misit ventu urente,&c. ut sciamus haec Dei opera fuisse. videamus igitur,quomodo Ionas hoc signo usus sit, & quid Deus noc eodem signiscare voluerit. Et latus es Ionas super hedera aetitia mamna. Multiplici ter hic se prodit malitia & peruersitas humani cordis. Primo enim no aliter & nos utimur creaturis, et Ionas umbra huius hederet usus est. Quandiu enim prospere nobis
217쪽
nobis arridet creaturae, gaudemus, tripudiamus,Volu pluamur,interim nihil de Deo curates, no cogitamus
unde sint, a quo S ad ed datet, imo psentibus & arride-tibus creaturis, putamus nobis ola salua esse, nec Deo no opus habere: Econtra aute, creaturis amissis, irascimur, murmura muS, desiperamus, optamus nobis morte, quasi etia Deu ipsum amiserimus, quemadmodu Ionas hic facit. Discamus igitur non in creaturis, sed in Deo ipso fidere. Pulchre enim hoc germine vanitas &inco stantia creaturam expressa est, quae ad tempus qui de laetificant & certa requie promittiit, sed modico vel me arrosqpereul: Vanu enim & instabile est, quicquid stab Sole videtur. Qui igitur in rebus visibilibus considit in arena aedificat, imo ideo Deus saepe creaturas nobis eripit, ut discamus in ipso solo fidere. Deinde, sicut Ionas hic ad leuem & paruam occasione, & nimio gaudio & nimia trillitia asscitur. Nemo enim credidi siet tantu affecturi carnaliu, in ipso fuisse, nisi occasione dar ta, seipsam prodidisset natura. Si qua tu uis nobis videamur iusti & sancti, vere tamen prauum est cor hominis & inscrutabilis malitia eius,quae & occasione data, statim erumpit, ut videmus. id igitur de nobisipse praesumere possumus ' Praeterea etiam in hoc se prodit malitia naturae in Iona, quod plus sinim solatium sub Vmbra et Nini uitaru salutem quaerit, contentus ipse se latio umbrae, quicquid de ciuitate & tot hominibus heret, imo si ciuitas subuersa sui siet, iudicium Dei & iustitia commendasset : Nunc autem quia paruo solatio priuatur, irascitur & murmurat, &c. Haec est malitia cordis humani ir tatum se quaerit, de aliis nihil curat, imo potius sineret & optaret totum mundum perire, quam se vel modico commodo privari. Exempla ubi lipatent. An non autem pessima haec natura est λPol tremo sicut Ionas cu argueretur etia se excusare voluit. Bene, inquit, irascor usq; ad morte. Sic & nos facimus. Et hoc quidem omnium pessimu est, no agnoscere
pria malitiam, imo eam etiam excusare velle. Sic igi
218쪽
tur in Iona omnibus modis ostensium est,ingeni si carnalis hominis, ut scilicet nosipsos agnoscamus ac planὰ confiteamur, nihil boni in nobis esse. Na. Ionas hie fuit, hoc omnes sumus, imo etiamsi fanditissimi sumus, nondum tamen ex toto morti sicata est malitia illa naturae, quin subinde se prodat. Haec tame differentia est inter pios & impios,qua piis non imputatur ad damnationem,propterea, quod eam agnoscunt & costenture Impiis autem omnia damnabilia sunt, quia nunquam malitiam suam confitentur. Ionas autem de numero
electorii stiat, ideo haec eius imperfectio illi ad damnationem imputata non fuit. Non dubiu enim,quin post de ipsa sua indispositione poenituetit. Certe ingenuo imperfectione sua vel coram toto mudo consessus suit. Nemo igitur ex ipsius facto excusationem propriae malitiae quaerat, Scc. Sed audiamus etiam quid Deus ilΑlo signo hederae praemonstrare voluerit. Tu dole s super hedera, in qua non laborasti. Hoc verbo Deus primo Ionam ad sui ipsius cognitionem excitate voluit, quod tam temere contra Deu lo
cutus fuisset. Deinde voluit eidem ostendere aequitate iudiciorum suorum. Si enim homo cupit, ut 'uae Vult fant, cur non Deus etiam faceret, quod rectistima eius voluntas decernit O homo tu quis es,oui respondeas Rom. 2Deo λ Tertio, etiam his verbis Ionae ostedere voluit, iamdudum decretum esse , ut Iudaei propter suam incredi itatem 'abiicerentur, id quod a factum videmus.
Ipsi, inquam, significati suerunt per hederam illam:
Habebant lata solia, externam speciem legis & cultus diuini, sub umbra ipsorum sedebant Prophetae: At
Christo prςdicante, qui se vermen nominat, exaruerunt . Hinc secutum est, & ventus & Sol eos ex- Psal. auserit, hoc est, iudicium Domini per Romanos. Id comnia Deus Ionet per hoc signum ostendere voluit, ut minus indignaretur Niniuitis gratiam contigisse.
Omnium maxime autem Deus hoc verbo ostendit, se omnium hominum curam asere, omnesque homines
219쪽
pro suis creaturis agnoscere, atque adeo, quantum in se est, omnibus misereri velle. Huc pertinet, quod tam emphatice dicit: Ego non parcam ὸ Quas diceret : Nonne hoc mihi proprium est, parcere stilicet& misereri λ Item, quod etiam Niniuitas quodammodo excusat: Nesciunt, inquit, quid sit inter sinistram & dexteram, hoc est, peccauerunt ex ignorantia, nescierunt Deum, non habuerunt legem & Prophetas , &c. Cur igitur non parcerem eis λ Sic &Lue. a 3. Christus in cruce dixit: Nesciunt quid faciunt. Hoc Ed. a 3 itaque verbo Deus palam ostendit, voluntat1s siuae esse, non ut pereat impius, sed ut conuertatur & vivat, quo quid magis consolatorium optare possemus λ Hac igitur dulcissima sententia, Ionas librum suum concludit, quae utinam omnium hominum cordibus inscripta esset. Itaque ΙOnas non tantum poenitentiam praedicat, sed certo etiam poenitentibus gratiam Dei pollicetur & annuntiat. Atque haec est summa totius libri. Faxit Deus opi. max.ut omnia haec non sine fructu audierimus, &c.
Finis QSadragesimalis in Ionam
220쪽
Et prima concio, in die Cinerum habita,
V o D HOC tempore, a die Cinerum ad festum Paschatis usque, in sancta Christiana Eeclesia, plus operae & diligen m. tiae adhibeatur in praedicando& exhortando: quam reliquis anni temporibus, non propter m. ea fieri quis existimet, nec ita a nobis Christianis accipi debet, quasi tempus istud praestet & sanctius per se sit aliis temporibus. Nequaquam. Nobis enim Christianis omnia tempora, omnes dies phani esse debent: omnes dies perinde nobis valere debent, ac dies Ieiunii, Parasceves,& Paschatis. Quemadmodum luculenter satis Esaias praedixit suturum in Nouo Testamento : Et erit, inquit,mensis ex mense, & abbatum Ni ex ,