장음표시 사용
251쪽
Quod quidem argumento nobis maximo est,quam nobilis anima hominis sit, & quam sit multarum rerum capax, quomodo quidem nulla re visibili & per tura expleri potest. Ad haec videmus quoque & exploratum habemus, quam sit peruersius animus hominis, qui per res visibiles suis cupiditatibus satisfieri semper cupiat. Et tametsi non raro fallitur,non tamen ad meliora & coelestia aspirat, sed semper opem sibi quaerit ex rebus temporalibus. In rebus spiritualibus pie ter famam & egestatem nihil esse potest, ubi dona Dei perfusa sunt &perdita, nec non extra domum Dei vivitur. Qubd sane non temere adiiciendum putaui: quoniam in domo Dei penuria nulla est, sed omnium rerum abundantia.
Quae enim ibi potest esse inopia, ubi Deus ipse paterfamilias agit, curam gerit, corporali cibo suos filios alit, & fouet illos spirituali alimento, hoc est, verbo
suo, sacramentis, spiritu, internis consolationibus, nec non pacem illis largitur, gaudium, securitatem,& bO
Quamobrem Christus non simpliciter dicit: Et facta est fames, sed addit, in regione illa, in quam petulans filius migrauerat. Nam postquam in dissimilitudinem illam cum Deo tane ex diametro pragnan tem deuentum est, cuius superius memini, nihil profecto reperitur, quod hominem in cultu pietatis possit conseruare. Nam isthinc longe abest verbum Dei, absunt sacramenta, abest Spiritus sanctus, & quod pro ximum est, neque vera pax aut securitas, neque gau dium aut quies vel etiam solatium esse potest apud eiusmodi hominem. An non magna fames est, ubi ni hil earum rerum in promptu habetur, quibus anima seueri & consolari potest Itane grauis est fames corporalis λ tantisine opus est querelis, tanto quaerendi labore, tantis obsecrationibus & fletibus, antequam esuries illa sedari possit λ quid in spirituali fame fieri oportet, ubi peccator omni bono priuatus, in perpetua dirscordia,
252쪽
scordia, periculo, pauore, metu, tristitia & pusillani initate haeret & intricatus est, opus quidem habet Q- latio, sed nullum inuenit: quietem inquirit, quam habere tamen non potest. .
Atque haec fames est, quam Deus minatur per pro- Amos t. phetam Amos, famem non panis, sed famem audiendi verbum Domini. Eo peccatum hominem redigit, ut
egenus & inops sit, in gratia & donis Dei, nec non
consolatione & confirmatione. . . . PVerum homo, qui tanta fame affligitur, quid facit aut qui fieri potest,ut aliter se gerat, quam filius Prodigus , quem fames usque adeo premebat, ut abiens adhaereret ciui cuidam illius regionis,qui illum custodem porcorum constituebat. Ad hanc, inquam, seruitutem, dira fame compellabatur, quem fames potius ad relegendum iter compellere debebat, animum his cogitationibus subeuntibus. Non pol hic est manendi locus, sed patriam repetam. Verum patris non
recordabatur, cuius tametsi fuisset recordatus, pudor tamen vetabat, quo minus ad eum redeundi animus
esset, samem & exilium ferre malebat, quam demittere sese & ferociae crimen confiteri, suspicans sortaruse, patrem inexorabilem esse, & nihil charitatis priastinae residere in illius pectore, quapropter fame vel etiam desperatione eo redigebatur, ut adhuc longius a patre disiungeretur, & seipsum in seruitutem eamque foedissimam daret, qui antea liber fuisset. Dignum hoc quidem est supplicium,ut quando pa trem fugimus, peregrinus & barbarus nos in seruitutem dedat, quando libertatem, quae filiorum Dei est, respuimus, ut captiui & mancipia Diaboli simus. Talis sertuna mansit filium Prodigum. Talis quoque omnium peccatorum euentus esse λ-let, qui quam primum famem spiritualem persentiscerent, ad domum patris confugere debebant, sed pudore nonnunquam impediri, malunt in angustiis &egestate vivere ac conscientiae torqueri miseria, quam P 1 coram
253쪽
coram Deo sese submittere, S peccata sita consteri. NonnunQuam animo adeo sunt abiecto, ut timcant, nihil nil sericordiae loci relictum esse, ac proinde abeunt & longius semper domum patris a tergo relin- . rt 'uunt, insatiatae tandem nota penitus inuruntur, totos se denique in peccata coniiciunt: hoc cogitantes, actu agi. Vnde non raro desperatione adducti ipsi test potestati daemoni tradunt. e i. Gen. s. Tale quiddam apud Israelitas praefiguratum est quos fames in AEgyptum proficisci coegit, quiq; deqnde a Rege summis grauabantur laboribus:in conficie dis lateribus. Ita quoq, interdum peccator tanta ur-Setur fame, ut peccatis totvim sese mancipet, videns nimirum se gratia S fauore Dei plane excidi fle. - Et hoc est, quod de stio Prodigo dicitur: Abiit, &adhaesit uni ciuium regionis illius,&c.:Per ciuem intelligere possumus peculiare quodda peccatum, quod homo sibi familiare facit. Maxima quidem animi iucunditas esset, omnibus indulgere voluptatibus 'quod quia fieri non potest, uni peccato adhaeret, cuius iam seruitio astringitur, & cuius imperio auscultat, .a quo latim ad suos ablegatur. Animo in suem mutatus est, quae volutatur in coeno, postremo eo venit, Vt pascat porcos, hoc est, pecuinis cupiditatibus omnem voluptatem concedar, quo fit, ut in peccati & diaboli ser- alitutem redigatur. Is nanque ciuis & incola est peregrinae regionis, quod nomen illi optime competit, quandoquidem in peccatis ita obc catus est, Vt non ex ignorantia aut infirmitate, sed ex improbitate . nimia cupidine delinquat. Alioqui etiam homo per peccatum in alienam venit regionem , quana tamen inhabitat, non tanquam ciuis, sed tanquam aduena,vt qui perpetuo permanere
non proposuerit, quique non studio amittit aliquod peccatum, & qui fugam meditatur, simulatque licet, erroremq; agnoscit. Hoc quoq; differunt peccata hominis a peccato mali spiritus. Homo peccat & cadit,
254쪽
sed resurgit, quapropter hospes solum est, in peregrina terra . Diabolus vero peccat, & peccatis immora tur nec malefaciendi finem facit, qui idcirco ciuis pe- a regrinae regionis non immerito appellatur. Etenim ' hospes solumodo illic transit, non diu in uno loco cun- - ctatur. Ciuis autem non facile mutat suam regionem.
' Malus itaque spiritus Ciuis est, cui filius prodigus
miserrimus peccator adhaeret, & tametsi, antea quoq; adhaesei it, nunc tamen totum se illi tradit & peccatii fit mancipium, neminem posthac veretur, nihil noni impietatis exercere audet, ita secum tacite loquens Sccogitans : Edamus & bibamus, cras enim moriemur,. Esa. 2E. & existimans se percussiste foedus cum morte, & cum Esa. αε. in erno secisse pactum.
Sed qualis tandem apud nouum dominum, & n uae seruitutis conditio est Ciuis inquit Christus misit illum in villam suam, ut pasceret illic porcos, hoc est, non patitur illum esse in ciuitate, ubi honem y ste & ciuiliter vivitur, sed in villam ad porcos eum rei legat, negotiis secularibus ita eum implicans, ut expedire ex iis sese non amplius positi. Haec est villa iplius r. carnalibus deinde ac pecuinis eum inescat voluptati-ς bus, a quibus auelli difficillime potest, facitque ut cu-' piat quibuslibet vel siliquis, quibus porci vescuntur,iatu rari, hoc est, ut homo miser in flagitia quaeque foedissima agatur, ut nihil aliud cogitet, loquatur, , iaciat & appetat . quam quod terrenum est , tempo-, rale & carnale . Et quanquam illas siliquas immodice voraret, nemo tamen erat, qui illum tali pabulo explere potuisset. Quanto enim largius eas come debat , tanto magis & auidius desiderabat. Et nemo
illi dabat inquit Christus.) Vide, ad hanc conditionem descendit, quisquis Deum refugit. Vnde David, non temere dixisse comprobatur, Homo cum in honore esset, non intellexit: comparatus est iumentis insipientibus,&sinulis lactus est illis. Quod etiam Hie- Hie. a. rein ira suo populo inculcare voluit, ut ait: Scito & vi-
255쪽
de, o filia Sion, quia malum S amarum est reliquisse
te Dominum Deum tuum. Iuxta eandem sententiam
loquitur Baruch : Quid est, quod in terra inimicorum
es inueterasti in terra aliena, coinquinatus es cum mortuis: deputatus es cum descendetibus in infernum.
Dereliquisti sontem sapientiae. Nam si in via Dei ambulasses, habitasses utique in pace super terram. O periculosam, perniciosam, o atram famem, quae hominem eo compellit lo hominis incogitantia ,qui cum a Christo magno emptus est, & libertate donatus, seipsum in peccatorum & diaboli seruitutem dedat , eo redactus , ut in limo & coeno diabolo morem gerat, cum siuibus victitans, quibus seruit potius quam imperat. Quid hoc homine calamitosus & miserabilius λ Conserte obsecro hunc praesentem miseri peccatoris statum cum illo priori. Antea patrem habebat,
nuc habet dominum, sed quid dico dominum p imo Ty
rannum. antea liber erat, nunc seruus est: antea omniurerum copiam habebat, nunc omnium inopia laborat: antea apud filios Dei vixit, nunc apud stes vivit antea in domo patris deliciabatur, nunc in villa rusticatur. antea cibo angelico vestebatur, niinc siliquas vorat, nec eas ad saturitatem Vsque. Haec perpende O homo, Scauea Deo distedas vellatum unguem. Haec in memoriam redeant tibi o peccator, quando in peregrina regione tibi videris esse, quando conscientia indicium tibi dat, te a Deo alienatum esse , quando famem spiritualem ingruere sentis. Poeniteat te tuae stultitiae pertinaciae &confidentiae. explica te simulatque potes, ad patrem reflecte gradum, ne moram trahe, quod fecit filius prodigus,culpam admissam simpliciter cofiteri ne te pudeat, de Dei misericordia ne dissidito, scito illum tibi patrem esse. Et si contingeret tibi subire in mentem, quam indigne offenderis Deum, ne tamen despera, ne propterea mariori cum ignominia ad peccatum accendere, ne deni
que peccati & diaboli potestati te totum resigna, cui
256쪽
nihil aliud studio est, quam ut quos semel apprehendit, omnino pessi indet & in sempiternum extinguat. Conuertere ad Dominum Deum, quia benignus &misericors est, patiens & multae misericordiae, & praestabilis super malitia. In summa porcis sinis relinque Iobes a. siliquas, & rursus panem vitae affecta, quem haud dubie inuenies & consequeriS.
Dominica quarta Q adragesima habitus.
posui vobis superiori sermone in parabola de filio prodi go , quid Christus nobis voluerit insinuare per ea verba, ubi inquit: Et postquam omnia cosummaseset , facta es fames ualida in regione illa o ipse capit egere. Et i labiit, adhaesis uni ciuium regionis illius. Et misit illum in uillam suam , inpasceret porcos. Omnia haec, inquam, verba aliud nihil sunt, quam speculum quoddam, in quo cernitur peccatoris miseria& calamitas. Nemini videri mirum debet, cur Christus hoc adeo perspicue indicare voluerit. Siquide sium me necessariu est, principium est ad poenitentiam, atq; ideo fit,ut eo citius resurgamus,& peccatorum nausea concipiamus. Nam qui eo loci peruenit, illi haud suga dissereda est, si modo fugere & elabi datur. Fieri enim frequenter solet, ut quando impius in profundum peccatorum delapsus est, nihil amplius neque Deum, Prou. asseque animae suae salutem pensi habeat, nec curae illi qmcquam est, quod ad utilitatem ipsius pertinet. Quod Christus in hac parabola anteuertere voluit,& ostendere, nulli etsi non dicedoruni criminum reo, minime tamen desperandum esse,postquam videt filiu
257쪽
DE FILIO PRODIGOsrodigum , post tantam ingratitudinem , post tantam
asciviam, post tot patrata scelera, nihilominus in men redii ste in gratiam .
Eam scilicet ob causam nullius frugi fili exilium Sc. 2'. transgressionem, peccatum N poenam, Christus tam expresse voluit declarate, ut unusquisque secum cogitet. Hic post tam grauem casiam tantis restitutus est
honoribus, non dubitabo igitur & ego. quin Deus si
ad ipsiam ex intimo corde coversus fuero, sua me quoque dignabitur gratia. Illud est,qit hic molitur Christus, hoc ipso solati v & spem omnibus iniicere voluit: Ubi obseruare & expendere imprimis conuenit, quod abiectissimae seruitutis conditioni hominem peecatorem coparet, porcorum videlicet pastori, & quod non pluris faciat, nec alio, nisi siliquarum nomine dignetur, totum illud, quo peccator animi sui cupiditarem conatur explere. Quod sane utrinque vero quam proxime accedit.
Cur homines & simus & appellemur, nemine cum Gen. r. latere arbitror, ne pel secudum imaginem Dei creati GaI. . simus, Intellectu, voluntate & memoria praediti. Porro unde Christiani vocabulum acceperimus, nulli Obscuririi est , videlicet a spiritu,quem in corda nostra mittit christus per regenerationem . Quod si iam neque rationem, neq; spiritum sequimur, sed sensum & prauas cupiditates, quae luto semper & omni peccatorii spurcitie gaudet, indignos nos facimus ta hominis et Christiani nomini, sed porci merito appellamur, quoS pascimus sensui S mentis leuitati morem gerendo. Comunis enim nobis prosecto est cum caeteris animantibus sentiendi facultas, cui si seruimus, brutis certe ser Man. 2. iiimus, vel potius nos ipsi bruta aut porci sumus. Hucitam spectat. quod mali spiritus, eliciente illos Christo ex homine obsesso, ferebantur in porcos. Quod illi homini tum factum est, nobis omnibus factum cse existimare debemus . Christus malum spiritum exanimabus noliris exegit, qui deinde in sues migrauit ,
258쪽
hoc est, in sensus externos, qui turpitudine semper delectantur, nec unquam voluptate externa & peccatis pollunt expleri. In hanc sententiam Paulus de se ipso loquitur: Condelector legi Dei secundum in- Rom. p. teriorem homine: Video autem aliam legem in membris meis, repugnantem legi mentis meae, ct capti uantem me in lege de peccati. Vide hoc est este porcorum pastorem , rem scilicet praeclaram agis, si corpus foues, & nihil quod illud obfendere pollit, admittis. Porcos pascis, imago in te Dei tibi contemptui e st, corpus nutris, animae ver esuriem,& desectu propcllere no curas. in i id tu S si in pascendis porcis sis diligentissimus, & si corporis curam habeas maximam, & si sentibus tuis externis nullam non concedas voluptatem, tamen nihil aliud sunt quam porci, qui nihil unquam boni appetunt, qui etiam collabuntur, moriuntur, putrescunt instar pe
coris. id prode ii homini sinquit Christus si mun
dum uniuersum lucretur , animae vero suae detrimentum patiatur Anima est, qt e nobis curae esse imprimis debebat: iuxta hanc enim homines nuncupamur, iuxta hanc immortales sumus, quod cogitare homo peccator non potest. Quocirca id Christus per pallorem porcorum nobis in memoriam reducere voluit.
Quod autem siliquas & sursu rappellet omnia, qui bus homo extra Deum , sitis cupiditatibus satisfacere se poste putat, rem ita se habere ipso opere comper tun est. Omne enim quod est in mundo sinquit Ioa- a. Ioa. anes) concupiscentia carnis est, & concupiscentia ocul orti, & sit perbia vitae. M udus nihil voluptate prsi a litas habet, petulatia & honoru ac bonoru vanitate nihil sublimius, ad quae siti huius mussi tatopere certatim co- tendiant, propter quae adeo soliciti sunt,& bella non unquam suscipiunt, cum tame aliud nihil sint, quam siliquae. Quamobrem λ Eo quod homine non satient, sed ventrem Dium aggravent. Quaeris qua id sat
259쪽
Ordine rem edocebimus. Voluptas in cibo & potumaximum & praecipuum inter ea est,quae mundus captat. Sed qiiamptu durat illa voluptas Quandiu lingua cibum & potum habet, sed statim ubi illa traiiciuntur in viseera, non sunt voluptati amplius, sed oneri & ceu venenum corpori ossiciunt, utpote ex quibus in varia morborum genera corpus incidit. Sic dereliquis omnibus voluptatibus sentiendum est, heu quanti sepenumero constanti Quam multi non Q-lum omnes facultates, sed etiam honores, corpus, Ranimam denique impendunt, unde praeter poenitere
nihil ad ipsos redit. Idem dicere quoque possem desuperbia, auaritia & diuitiarum ac honorum ambitione . Siliquae sunt quae hominem molestant potius, si iuuant. Praeterea illis nihil incertius est, hodie relinquenda sint, quae heri in nostra erant potestate. Te tio infidelia sent bona, ut quae homini saepe exitium adserunt irrecuperabile. Parum erat nulla illinc prouenire utilitatem, nisi quoque hominem in summum distrimen adducerent. Qu igitur obsecro nos homines, nos inquam Christianos dementia coepit tanta, ut veris ac sempiternis bonis posthabitis, palcas & porcorum pabulum tanti faciamus, praesertim cum nobilissime conditi simus, S per Christum ad insignes honores, ac bonae elei & vocati.
Caeterum haec prolixius pertractare libuit, si sorte vel semel recludi possent oculi nostri,ut Diaboli & peccati astutiam possemus pernoscere, qua nOS circum ueniunt, obcaecant, & ut rectius dicam, in ignominia& damna maxima pertrahunt nos, coniiciuntque. Naquam diu oculis capti stimus, tam diu siliquartim amore tenemur, quas pro magnis deliciis habemus, & cibo praestantissimo, cum tamen non hominis, sed por corum stomacho naturalis sit, & conueniat.
Quapropter audi, quid Christus pergat dicere de filio Prodigo.
260쪽
II 8 In se autem reuersus dixit: Quanti mercenari, in domo patris mei abundant panibus, ego autem his fame pereo lsecunda pars hoc loco incipit, quae ad poenitentiae praedicationem pertinet. Audiuimus hactenus , quid inter hominem & Deum disicordiam pariat, & quorsum per peccatum homo pertrahatur. Posthac vero audiemus, qua ratione & quibus mediis homo exiliti
effugere & Deo reconciliari possit. Quod quidem Christus pulchre & aperte ostendit, quamuis id paucis verbis, quorum tamen nullum est, quin emphasin quandam & pondus in se contineat. Primo nanque non sine causa dictum est a Christo Et in se reuersius. Hinc enim liquet, quid de peccatore scriptura sentiat, haud secus videlicet, quam de ebrio, insano & obsesso homine, sic enim de eiusmodi hominibus loqui solemus. Non est sui compos, quod de illo dicitur, qui aut nimio potu obrutus, aut mente captus est, aut quem malus spiritus obsedit. Nam tum multa essulit & facit, quod profecto sacere nunquam in animum induceret, si ieiunus & sanae mentis esset. Contra vero, quando omissis ineptiis facit &loquitur, ut hominem sanum decet, de illo sertur, In se reuersus est. ioniam vero Christus ipse hanc vocem usurpauit, quid aliud innuit. quam quod filius Prodigus, cupatrem suum desereret & peccatis solum suaeque prauae voluntati obsequeretur, ab homine ebrio, insano&daemoniaco nihil destiterit. Mod tamen non de isto tantum, sed de omnibus, qui simili modo a Deo
Et hoc ipsum est, quod uterque Christus simul & Luc. a 3.stephanus de peccatoribus dicunt: Nesciunt quid fa- Αct. r. ciunt. Quapropter, quotiescunque tibi obuius sit homo potus, mentis inops, &qui a daemonia agitatur, tui lac memineris. Nam haud secus coram Deo &mundo