장음표시 사용
271쪽
. terat, quam in hoc vocabulum patris.. Ea quoque de causa Christus vult, ut in nostris orationibus patris Mau. c. p mittamus vocabulum. Quando oraueritis, inquit, sic orabitis: Pater noster qui es in caelis, &c. Eam vi
delicet ob causam Christus passim Deum appellat pa
trem nostrum, ut eo audacius eum accedamus. Ipse
Ioa. pater, inquit, amat vos. Et iterum, Scit pater vester,
Mati. o. quia his omnibus indigetis. Secundo obseruabis hic, quas humanae menti cogitationes fides ingerat. Dicam inquit Pater, pec- caui, nec vulgari ter, sed supra quam ciedibile est, &in caelum peccaui, non me tibi purgabo, sed simpliciter confitebor me indignum omni gratia. Mihi satis erit, & hoc tantum rogabo, ut habeat me eo loco, . quo habet unumquemlibet ex infimis & mercenariis suis. Istud erat ipsius propositum, istas cogitationes non indit natura, sed fides & gratia . - Haec enim omnia cum natura quasi ex diametro pugnant, quae dissiculter adduci potest, ut dicat: Peccaui, aut ut submittat sese, & indignam iudicet, cui aliquid beneficii cotingat, sed primas semper tenere vult,
magnique haberi postulat. Quod si filius Prodigus
suum ingenium & naturam secutus suisset: ita dicturus fuerat: Dicam patri meo, Non satis intellexi, no malo: dolo feci, quapropter in locum filii me recipe, aequum est,ut mihi prae caeteris nulla assinitate tibi co- iunctis benefacias, &c. Ratio ipsius tale datura erate silium, cui si obtemperasset, dici non potest,quantum ei obfuisset. Hac enim oratione patrem magis
ad vindictam prouocasset, quam quod reddidisset eum exorabilem. Quam ob rem aliud Deus & fides ut cogitet, ei suadent. t Nam peculiaris cum Deo aut coram Deo agendi ratio est. Apud homines quidem non parum ad defensionem facit, crimen inficiari, occultare, aut quocunque modo excusarer at contra si criminis consessio fit, non tantum causa deterior redditur, sed reo certissima
272쪽
mors impendet, nam secundum consessionem ipsius, sententia pronuntiatur. Mirum ergo non est, si coram iudicibus hominibus sui criminis consesson nemo . . libenter esse velit, sed consessionem poenis ac tormentis eliciendam esse. Verum si coram Deo res agenda est,nihil prius ne- . '. rhoque melius est, quam culpam admissam aperire & co sileri, quod quant fit simplicius & humilius, tanto citius in gratiam reditur, cuius rei non ignarus erat fi Iius Prodigus, atque ideo sic secum loquebatur: Dicam, Pater, peccaui in caelum.& coram te: iam non sum dignus vocari filius tuus,fac me sicut unu de merm cenariis tuis. Haec proxima erat ad consequendam gratiam via: hoc facere cogitabat, quod perficiendi haud moram interponebat.
Surrexit inquit scriptura & venit ad patrem sinta romni certe laude dignum est: alioquin quid magni
praestat, qui in proponendo sibi multa praeclara nullum finem facit, quae tamen nunquam aggreditur, sed de die in diem differt. Hic autem secus faeit, sed ilico surgit, & aedes paternas repetit. Nam periculum est in mora. QD Kntit iratum se habere Deum, ne fe- . ratarietur, ne cestet, praesertim cum nesciat, si superi hodiernis crastina adiiciant. Ambulate dum lucem habetis inquit Christus) ut non vos tenebrae compre- Ιoa. 22.hendant. Dum,tempus habemus inquit Paulus) o- GH, c. peremur bonum . Nouissima hora est, ait Ioannes. t. Ioa. e Item Esaias, Maerite Dominum, dum inueniri po- Esa. ys. test, inuocate eum dum prope est.ζ
Ex quibus manifestu evadit, omnia verba filii prodigi, verba esse fidei. Qua fronte alioquin in conspectum patris redire ausus fuisset, nisi benignitas & mi- .sericordia illius, suis et ei perspecta φ, Vnde autem fi dem hanc illum hausisse credis Primo ex eo, quod antea suerat exp*rtus,viderat& audierat. Secundo ex eo, quod eater suus seruos &mercenarios honeste haberet Tertio idque potissimu L ex eo,
273쪽
ex eo, quod cogitaret se filium esse. Ex his, inquam, talem fidem & spem hausit, ut diceret: Surgam, & ibo
ad patrem meum. No parum sane ad rem facit, si peccator spem possit concipere, qua 'quandiu caret, non potest siurgere, vel si siurgat aut peccare desinat, non tamen ad Deum confugit sed longius a Deo recedit, quemadmodum Adam secisse scriptura perhibet. Qui Vero eo peruenit, ut credat & speret, imperare sibi nopotest, quin dicat: Surgam, & ibo ad patrem meum. Item, Pater peccaui,&c. Quocirca necessarium imprimis est, ut fidem & spem concipiamus, quod factu haudquaquam dissicile nobis esset expromissionibus, quas poenitentia in scriptura habet. .. Non sunt maiores vel etiam certiores vlla in repromissiones, quam in poenitentia, quas ex sacris literis
quiuis sibi potest & debet colligere. Qui vero id non
potest, is unicam hanc promistionem memoriae mandet. Si impius egerit poenitentiam ab omnibus peccatis suis inquit Deus) omnium iniquitatum eius norecordabor' sed vita vivet& non morietur. Nolo enim mortem peecatoris, sed ut conuertatur & vivat. Et rursus, Repente loquar aduersus gentem S aduersus regnum,ut eradicem, & destruam,& disperdam illud. Si poenitentiam egerit gens illa a malo suo, quod locutus sum aduersus eam: agam & eso poenitetiam seper malo,quod cogitaui ut iacerem ei. Item, Conuertimini ad me, & ego conuertar ad vos. Ex his atq; id genus aliis sacrie scripturae locis, qui non raro occurrunt, spem & fidem tibi hauri, imitare filium Prodigum, ne absterreare multitudine & grauitate peccatorum. Dic & cogita : Surgam, & ibo ad patrem meu& dicam: Pater, peccaui. Quod si seceris, certo tibi persuade, Deum tibi fore patrem, tametsi grauius a te illum offendi contigisset. QSod ita se habere ex iis, quae in parabola sequuntur,
274쪽
A ctenus audiuimus, quam commode filius Prodigus in rectam redeundi viam sese attoperarit, Dei glatia illum moderante.
Primo ipse sibi displicebat sui
met existebat reprehesor, quod ad iram patrem prouocasset. &--αα- - .-M -- eX ipsius aedibus profugisset,alium eumque barbarum quaerens dominum, & stib- dulci prouinciam sescipiens, cum tamen alii in domo patris sui seruitutis munera obirent honestissima & diuite mercede gauderent, nulla cum cibi tum potus inopia laborantes, sibi vero nec siliquarum, quibus saginantur porci, parata esset copia, ut stomachum latrantem posset compescere . . . . Iibid erat conuersionis ipsius principium, illa, inquam, illius contritio erat, quae oriebatur partim ex consideratione propriae miseriae, quae praemebatur, partim ex consideratione omnium bonoru'a abundanti , quam in paternis aedibus conspexerat. QSq duo cum concurrerent simul, vera illinc nastebatur contritio,
quae illum a Deo non disiungebat, sed Deo Sciebat coniunctiorem. Vera enim contritio illa no est, quam parit peccatorum enormitas, & horror diuini iudicii, nec peccator omnis sistendus est, talis, inquam, contritio magis diuellit hominem a Deo, quam quod illum Deo conciliet, iramque Dei mitiget, quem admodum' Iudas proditor exemplo nobis satis est, qui poenitetia quidem ducebatur, qudd Christum diuendisset, sed quoniam poenitentia ipsius solum eX consideratione peccatorum & diuini iudicii proue
niret, nihil sibi de Dei misericordia polliceri pote
275쪽
rat, nec gratiam rogare ausus erat ad desperationem tandem adactus.
Verum si praeter peccatum & Dei iudicium, benignitatis simul & misericordi et Dei memores simus, nec
peccator propterea tantum dolore assiciatur, quod ip- 1 e sibi per peccatum condemnationem & iram conciliarit aeternam, sed propterea potissimum, quod talem patrem ad iram commouerit, peius illum habet indignitas & contumelia,qua optimum parente affecit, quam poena, quam ferre debet. Haec demum peccatis conaritio digna est, in qua seruilis timor mutatur in filialem timorem, aut in 'da pulso timore, succedit cha r. Ioa. 4 ritas. Alioqui enim si peccata tantum odi sti propter formidinem poenae, fieri non potest, ut animo vere contrito sis, quandoquidem ex seruili tantum id fieti more. Et nisi supplicium tibi metum incuteret, suturum erat, ut nulla penitudo animum tuu solicitaret. Contrito vero, quae ex filiali timore procedit, fructus producit haud alios, quam quos in filio prodigo consi eximus, ut scilicet homo dicat: Surgam, & ibo ad patrem meum, E c. Siquidem hi fructus sunt, qui
. . ex contritione manere solent, qui cum absint, frustra te maceras, frustra cruciaris, frustra te conficis peccatorum recordatione. Peccatoris est dicere,ubi eum co-
scientia torquet: Surgam. Haec series & ordo procedendi est, visiurgatur per contritionem & poenitentia super peccatis, ut ad patrem eatur per fidem , ut quis animo sit demisso, per peccatorum confessionem , vequis indignum se iudicet omni Vatia,nec tamen dubitandum nobis est, quin Deus nos in gratiam sit recepturus ex bonitate sua ineffabili , & habiturus rationem suae gloriar, non nostri meriti,veluti David inquit Midal so. sereri mei Deus secundum misericordiam tuam. Et Dau. Daniel, Non in iustificationibus nostris prosternimus
preces nostras ante faciem tuam,sed in miserationibuς tuis multi, &c.
Tali modo nos cum Deo agere oportet, si modo i gratiae
276쪽
gratiae ipsius non omnino expertes esse velimus. Corcontritum & humiliatum non de biciet Deus. Quod Val. s o ' quia verum est, audi , quae Christus de filio prodigor commemorare pergit.
Ciam aretem adhuc longe esset, uidit illam pater ipsius, σ3 misericordia motus eli, accurrens cecidit super eo tum e
P Hic tandem Dei sese profert benignitas, hic tandest apparet, quantum in conuersione & ivllificatione pecst catoris gratia Dei praestet. Haetenus Deus quoque o-ς peratus est in filio prodigo , cum alioquin ad peccato-: rum suorumvlexilii agnitionem peruenire no potuisse a set, nisi gratia Dei praeueniens illi oculos aperuiset st Quomodo enim tale propolitum concipere potuisset, nisi illum gratia incitans traxistet λα Sed omnia huc usque recte & clam febant. Nemo' adhuc virtutem Dei praesentem esse animaduertebat. Nemo gratiae acceptum fert, quando peccatorum & impurae vitae mentem subit recordatio,&quando quisu meliorem vivendi ingreditur via. Hic autem Dei gra; tia manifesto sese exerit,in eo, quod pater filio proces , sit obuiam: & in ipsius collum irruit, atque eum est. :
ii . Verum Deus quomodo peccatori aliter procedita obuiam, quam si manum illi praebeat & gratiam lar-s giatur, ut quod facere constituit. in ipsum producat opus λ Iuxta quod occursus talis nihil aliud est, quam a gratia Dei cooperans . . a At amplexus & oscula quid praeterquam gratia noli bis aliud reserunt : per quam Deus hominem peccatis: obnoxium iustorum catalogo asserit, & peccatorum s illum exonerat mole λ Nam quem Deus amplectiturs & osculo dignatur, eum non pro inimico, sed amicornon pro seruo, sed filio: non pro peccatore, sed iusto, habet. Dignitatem & honorem peccator maiorem
277쪽
consequi non potest, quam si Deus illum utrisque vinis excipiat, ac oscula insuper praebeat, amici, filii,& iusti loco eum habens, nec non omnibus illius peccatis lituram inducens. Porro quae peccatoris tanta sunt merita, ut tam honorifice illum Deus exceperit λ Responsio: Non hiemeriti aliqua fit metio,sed Dei laudatur misericordia, Filii quidem prodigi animus erat multa facere , sese
submittere , nihilque non attentare, quo patrem sibi placare posset. Prius vero, qium verbum eloqueretur, imo priuaquam ad patrem veniret, priusquam patrem conspiceret, cum adhuc longe abesset a domo paterna, iam pater Omnem iram posuerat, non
poterat se continere, quin illi obuiam procederet, non expectabat, donec ingrederetur domum, non quid sibi vellet rogabat, facile ipse coniicere poterat, quid
eum moueret, &quae causa reuersionis esset. Nec expectabat , donec veniam admissi rogaret, sed illico in collum ipsius irruit. Quo quid aliud nobis demonstratur, quam merae esse gratiae & misericordiae I quod in locum, unde excidimus filiorum restituimur a Deo Qua de causa etiam Christus magnificiis, iisque non paucis usus est verbis, ex quibus id valide conuinci potest. Etenim iustificationem nostram & peccatorum remissionem gratiae Dei ascribere cogimur. Gratia inquit Paulus. saluati estis per fidem & hoc non ex vobis, Dei enim donum est non ex operibus, Ut ne quis glorietur. I ale quiddam cecinit Ieremias inquiens, Miserico
diae domini, quia non sumus consumpti. . . Quanquam vero nostra quoque opera accedere debeat , & dolor ex intimis animi affectibus proficiscens, nec non integra &sincera voluntas ac studium resurgedi simplex & minime superciliosa oris cosessio, precum deniq; seueritas,no tamen nec poenitudo, nec cofessio, nec oratio aut eXterni poenitentiae ritus nos ex
278쪽
doloribus nos conficeremus, & ad inseniam usque peccatis confitendis impenderemus laborem, oleum tame& operam, ut dici solet, perderemus , ad impetrandam peccatorum remissionem, nisi Deus se nobis gratuito condonaturum ea promisis et nisi Christi beneficio, & merito nobis est et prucurata selus nos sua Poenitentia ac meritis impertiret. Quapropter summa nobis cura adhibenda est, ut cum pinnitentiam agimus, certum scopum propositu habeamus, Christus tot verbis non temere usus est.
Sed quae tandem illa simi λ Cum adhuc longe esset. Hic iam vides illum nec propter animi humistatem,
nec propter consessionem in gratiam esse receptum, cum neutrum adhuc secisset. Longe adhuc aberat a suo patre. At patet morae impatiens continuo obuiam ei procedit, quod etiam fieri necessarium plane erat. Alioquin enim facile accidere potuisset, & filio in mentem venire, quod illum potuisset abstrahere,& ad fugam rursus impellere, aut animum ipsius fran- .gere, & in desperationem coniicere. Na tametsi peccator opus sibi proponat laudabile, gratiae tamen illi adminiculo opus est, ut ad essectum possit perducere. Inconstans humanum ingenium est,
. breui momento a bono deflectit, nunc bene faciendi amore quodam singulari tenetur, mox interuenit aliquid , quod boni recordationem e memoria penitus tollit. Nunc magna in Deum fiducia nititur, nunc a .nimo prorsus concedit, & ita se habet, quasi Deo res humanae nihil sint curae, via prosecto semper praesidio gratiae opus est. Atque hanci quidem ob causem pater ei procurrit obuiam, ne sit aliquid, quod peccatorem remorari possit. Secundo, irruit in collum eius, quod naterni amoris argumentum erat, & ostulatus es um, quo
declaratur plena & persecta reconciliatio & prioris irae obliuio . Quo pacto familiariorem se & magis beneuolum exhibere potuisset Mid illum ut hoc saceret
279쪽
eeret commouit Uidit filium. Ecquid amplius MI .sericordia motus cst. Eadem quoque ratione De iis nobiscum agere consueuit. Porro quod in collum adeo
nobis irruere solitus fit & olcula figere, mysterio carere haudquaquiua putandum est. Collum iungit capiti reliquum corpus, Ee quasi amicitiae vinculis copulat. Caeterum quid collum aliud est,quo nobis Deum deuincimus & placamus, quam fides λ Collum Deus petit, eo quod fidem imprimis amat. Fides tua in quit ad peccatricem te saluam secit: & ad Centurionem : Sicut credidisti, fiat tibi. Quid si igitur peccata nostra ingenue confitemur, dignos certe diuitio osculo facimuS. Sed tum nobis Deus praebet oscultim, quando suae promissionis verbum, & quod maximum est, Chri1lu filium suum nobis dati&offert. Ad quod quid eum in et aliud, quam quod miseriam & aduersam no-1tram fortunam conspiciat Quomodo miseretur pater filiorum inquit David) misertus est Dominus tia, mentibus st: quoniam ipse cognouit figmentum no- Εἰe. 3 6 strum . Non propter vos dicit Deus in Ezechiele ego seciam, sed propter nomen sanctum meum. Quid. multis opus et Vnica illa voce, quam Christus adiecit. Et pater misericordia motus est, quicquid de Dei. misericordia literis proditum est, id totum approbatur confirmaturque.
. Haec iam memorari mente pertracta, hinc tibi solacium, spem & sdem cape. Nam propter te talia scriptis tradita sunt, ne desperationis periculum subires. Hic incredibilem, gratiae Dei magnitudinem cernis. Hic vides, Deo gratius nil accidere posse, quam si peccatorem sui erroris poeniteat, ob cuius etiam mutatam mentem celestis aula gaudio & laetitia tota perstrepit. Quapropter nullae artes, nullae machinae & insidiae, nullς prqitigiae ac tentationes diaboli eo nos adducere debent, ut vinci nos patiamur & herbam illi quatum uis multis modis solicitati porrigamus. Non te hoc exemplum
280쪽
exemplum fallet. Non te totamq; praeclare Dei pro 1 missiones frustrabutur. Ne admittas illum hominem, i qui poenitentiam eleuet, nec committas, ut in eius sententiam descendas, ut credas post cassim ita gratiam . omnem sublatam este, ut reparari amplius non possit, , quod olim Nouariani astruere conabantur, quorum: sententia in peccatores adeo erat immittis,ut opinare: tur, eos homines, qui in grauissima etiam persecutio-- ne fidem abnegasent, minime ad poenitentiam vel re-
. cipi pose vel recipiendos esse, Dei eos committendos iudicio, nullam illis gratiae spem dari posse. Cuius ei 1 roris patrocinium ex aliquot locis. Pauli perperam in- . tellectis sumebant. Sed quem eiusmodi doctrinae ge-i nere fructum faciebant, nisi quod multis ad despera-
tionem, occasionem, praeberent aut potius impelle i rent, quapropter etiam non iniuria haereseos cum no- , tali, tum condemnati sunt. Aliud namque Euangelii in loquitur doctrina . Christus enim ipse affirmat quodam in loco praedicationem poenitentiae,ad finem mu- . , di usque continuandam esse, idque suo nomine. Praeterea ad Petrum dixit: Non dico tibi usque septies, sedi usque septuagies septies, dimittes fratri tuo. Quae fa-ι ne verba solatium nobis adserunt maximum , sed quaeris nunc fortasse, quis nobis eius usus esse, possit λ An propterea freti misericordia Dei, peccatis indulgere debemus p Aut num stiperuacaneum est, orationibus vacare, sarcinam peccatorum per confes-υ sonem deponere, & infimum se inter infimos duce, re λ Aduerte, quid secerit filius prodigus. Nullum am- , plius irae parentis signum' videbat, ne verbulum quide, audiebat, quo a patre suissetobiurgatus, comperiebat, patrem in se non aliter assectum esse, ac si nunquam ad. iram eum comitiovistet, omnia sibi ignota esie intelli, gebat, non tamen id, quod semel sibi proposuerat, i obliuioni dabat, sed animo sit inmisso peccata constebatur . Pater, inquit, peccaui in caelum & coram