장음표시 사용
291쪽
- meritum & iustitia Christi, quae hominem ad honorem & dignitatem summumq; fastigium euehut dum
per ea prima reparatur innocentia. Quid praeterea seruis iniungitur Date annulum in manum eius. Peculiaris olim apiad Ethnicos mos erat, ita ut annulloru usius quibusdam licitus esset, no- nullis vero summum adferret probrum. Quam consuetudinem hoc etiam seculum retinet. In quibusdam statibus dignitatis haud vulgaris inditio est. Inter conluses datae fidei signum est & monumentum . inridigitur sibi vult annulus, quem Deus in manum filiisul reuertentis iubet dari: aut quid C hristus per ann luna innuere vult Principio intelligere nobis datur, nemini qui ad
meliorem frugem redire cupit, recusandam esse gratiam, nec quemquam ob admissa praeterita tanto pe-Ioan. 21 iorem e se reputandum. Queadmodum Petrum Christus rursiis sua dignabatur gratia, annutu ei reddebat, pristinae illum prouinciae ac dignitati restituebat. Secundo quoque annulus fidem repraesentat, quae peccatori praedicari debet. Caeterum diligenter hie obseruandum est, eum non dicere, Date illi annulum in crumenam aut sinum, sed in manum, quippe cumsides non abscondi debeat, sed in manu, hoc est, in o Cal. s. peribus sese exercere, aut ut Paulus habet, per charitatem operari.
Vnde rursius palam fit, quam impie quidam mundo imponant, & eum circunueniant, qui peccatori non in manum sed in sinum annulum dant, non vitiam, sed Iaco. a. mortuam & otiosim fidem docentes, quae tamen absque operibus nulla est & inutilis. Ecquid amplius peccatori faciendum est λ Date calciamentum in pedes eius, inquit pater. Calciamenta conficiuntur ex corio bruti demortui, que in eum sine gestatur, ut a sentibus & lapidum asperitate pes defendatur. Iis peccator etiam opus habet. Primo, ut exempla sibi proponat eorum, qui ante nos ViXerunt. Secundo,
292쪽
secundo, ut sati sei mortis inelutabilis nunquam non Eccles r. memor sit, quo tuturum erat, ut eo longius in accepta gratia persistat, nec in priorem turpitudinem prolabatur. Tertio, ut discat quoque per spinosas, asperas ac difficiles vias Christum sequi, hoc est, non solum fi- idem per bona opera exercere, sed patienti animo crucem & aduersitates quoque. perferre., Duplicia vero in libris diuinis nobis proposita sunt exempli, bona & mala. In epistola ad Hebraeos va- Heb. t r. ria Paulus comemorat exempla fidei antiquorum patrum, quibus haec denique verba subiicit. Ideoque &nos tantam habentes impositam nubem testium, deponentes omne pondusi& circunstans nos peccatum, per patientiam curramus ad propositum nobis certamen, &c. Quo quid Paulus facit aliud, quam quod
consuat nobis calceos ex corio animantium mortuorum, hoc est, ex exemplis sanctorum Dei λ E diuerso autem inquit alio in loco: Non simus concupiscentes malorum, sicut & Isiraelitae concupierunt, neque idololatrae essiciamini, neque fornicemur, neque mur' et .co. romuraueritis,&c. sicut quidam eorum, & proli rati sunt in deserto, Sc. En riirsus hic nostris pedibus Paulus . 7 . . - . adaptat calceos, ex hominu improborum ex ephs,&c.' Id genus calciamenti opus habet peccator. Qua de causa urias & Ecclesiae ministris praecipitur, ut m podes peccatoris penitentiam agentis calciamenta dent, hoc est, exempla tam bonorum quam malorum ob Uculos ponant, quo sciat pietatem sectanda, malitiam sugiendam sibi esses veluti Dauid docet. Secundo,Vt Psal. 33. pius illi memoriam renouent mortis & iudicii extremi, sicut Ioannes secit in sua epiliola, ubi inquit: Filioli, nouissima hora et . Et Paulus, Omnes stabi- r. Ioa. avius ante tribunal Christi. Tettio, ut poenitentem no Rom. 14 modo ad bonorum operum studium asiaefaciant,v tum etiam doceant aduersa sortiter toleranda esse. Ex his cunctis liquet, quantam Ecclesiae minister Peccatoris curam gerere teneatur. Sed 'bi sunt, qui suo
293쪽
. . sessio funguntur officio λ Non sine destini,qui cum pli ne ignorant, quid muneris sitsceperint, aut quibus modis poenitentem tractare debeant, non tamen vereantur sese ingerere talibus prouinciis, caeci nimirum ipsa& caecorum ductores. Nonnulli quidem norunt, quid faciendum sit, & quid ad rem pertineat, sed laborem ceu pellem fugiunt. Podremo non paruus in nobis desectus est, quod ipsi nobis profectum in pietateire
. t. moramur, &veluti salutis beneficium inuidemus, in eo, quod poenitetiam nostram & consessionem ad ex tremum usque protrahimus, Vno agmine tum & cateruatim accurrentes, ita, ut sacerdoti impossibile sit, Unumquemque prout necessiim esset, informare., An vero non piaculum est, ut cum Deus tanta cum
seueritate suis ministris praeceperit, quid cum poeni- tente agere debeant, nos ipsi tam oscitantes simus &illorum in nos officii negligentes. Verum id Deo committo quanquam saepius in talem socordiam inuectus ut vociseratus sima, actum tamen egi, nec quicquam. me profecisse video.
Audiamus nunc, quid ulterius seruis mandatum sit: Lue. rs. Adducite inquit pater) vitulum saginatum, & occidite. Q iae verba quoniam prqcipue nostram respici ut
communionem, non immerito ab iis hodiernam nostram concionem auspicati suissemus, nisi ordine pro- grediendum esset. Deus neminem ad mensam suam seu couiuium admittit, nisi prius vestitus sit,ornatus & idoneus. Quod . Mat. a a. si quis praeter ipsius voluntatem sese ingerit veste nuptiali destitutus, is rursus manibus ac pedibus vinctus eiicitur. Dicta haec sint nostro seculo, utpote frigido S ab omni pietate alieno. Accurrimus ad mensem Dot .... minica nunc sine omni lege, nec poenitentio, nec con--sessionis, multo minus vitae reformandae memores.
At quantum eiusmodi incuria dissideat a patris institutione, ex his nemo non facile intelligit. Cultus quidam & praeparatio ad hanc rem omnino necessaria
294쪽
necessatia est. Coena Christi non canibus aut porcis. at. t s. 1ed hominibus: noli seruis, sed filiis adornata&anstru , cta est. Qui itaque fieri potest, ut Deus exhilaretur, utq; gratum illi sit, si cum tumultu, nulla ser*ata discretione, ita accurrimus & vltro nos ingerimus nec Veste, nec annulo, nec calciamentis accincti t, In summa, his solis coena ista salutifera est, qui per . a iconfessionem & absolutionem veste innocentiae ac iustitiae induti sunt, per annulum fidei Christo uniti, &per viam obedientiae cum impletione bonorum operum & aduersitatum patientia fortiter transeunt, nςc
pertrahi se sinunt vel ad dextrum, vel ad sinistrum latus, ut Paulus ait: Vide, hoc sibi volunt vel ba illa, a. Cor. σquae hactenus audiuimus, ab his auspicandum est. QSo secto, pater inquit, Adducite vitulum saginatum , & epulemur. Verum enimuero quis vitulus ille est, nisi Christus ipse λ Ηue spectat figura illa de vitulo, cuius cruore Moyses foedus, quod Deus cum populo percusserat, confirmauit. Morses inquit scriptura) sumpsit sanguinem ac respertit illum in populum, & ait: Hie est sanguis foederis, quod pepigit Dominus vobiscum super cunctis sermonibus his. Hoc, inquam, Moyses se Exo. 24.cit non alia de causa, quam quod praefigurare & quasi per umbram ostendere voluerit, Christum aliquando
guine suo confirmaturum nouum testamentum.
Hinc est iam vitulus noster insignis & saginatus. apropter qua Moyses populum situ allocutus est , eadem erga nos Christus utitur oratione. Accipite, &comedite: hoc est corpus meum. Accipite, & bibite Mat.ac ex hoc omnes. Hic est enim sanguis meus noui testamenti,&c. Vitulum saginatum Deus ad usum humani Ioan. 3. generis destinauit. Sic enim Deus dilexit mundum , ut situm suum unigenitum daret. Quod autem Christo vituli saginati nomen attribuitat , id sit non sine multis & gratiibus causis. Primo,
quod in illo omnes thesauri diuinae stientiae & sepien-
295쪽
tiae absconditi sunt. Secundd, quod illoinhabitat a mnis plenitudo diuinitatis corporaliter.iΤertio, quod est resurrectio & vita omnium, qui credunt in ipsum. Quarto, in illo sunt omnes Dei promissiones, Amri Quinto, quod in ipso habemus S Deum simul & om nium bonorum sontem. Qui me videt inquit ad Philippum is videt patrem meum. Et rursus, Qui me accipit, accipit eum qui me misit. γIn summa : Si scire cupis, quam pinguis & bent curatus sit is e vitulus,lege & audi,quid Christus mei in
Ioanne pronunciarii: Amen dico vobis, Non Moyses dedit vobis panem de coelo , sed pater meus dat vobis panem de coelo verum. Et paulo post, Ego tan panis vitae, si quis manducauerit ex hoc pane, vivet in aetermnum , &c. Id genus verborum totum illud caput plenum est. Pater itaque sese vertit ad seruos suos,praecimpit Apostolis & ecclesiae ministris, ut peccatori poeni tentiam agenti, adhuc tamen trepidanti, Perterrito& pusillanimi, coenam apparent, ita tamen ut nihil edulii praeter vitulum saginatum Christum apponant. Is enim est, qui homini peccatori famem potest seda' re,animi illius & constientiae intemperiem compone re . Ego, inquit, reficiam vos, & inuenietis requiem animabus vestris. Et alibi, Qui venit ad me, non esuriet: & qui credit in me, non sitiet in aeternum. Sed quomodo peccatori poenitenti hic cibus parandus est Occidite vitulum inquit pater. Non usur patur pro cibo: nisi mactatus. 'Quotiestunque man,
ducabitis cibum hunc ait Paulus) mortem domini annuntiabitis: tum gratissimus hic cibus est,tum Christus mauissimus, in ipsius nempe passione. Nunquam peccatorum aliquis desperabit, qui vulnera Christi
Ad hunc modum cibus iste sumendus est, ut interim mortis Christi non intercedebat oblivio. Hoc, inquit, facite in meam commemorationem. Quoci
ca Christus mactatus est, ct in cruce, hoc est, in igni charitatis
296쪽
charitatis assatus,vt palatu nostru tanto magis oblectatret, & maior nobis esset de ipso comedendi appetitus. Post haec pater subiicit. Manducemus & epulemur. Peractis omnibus, quae seruis imperata sunt, & vitulo parato, voluntas patris est, ut distumbatur & edaritur. Ad hoc enim nobis Christus datus et , ut ipso frua, mur. Non solum naque videri vult & audiri, sed etia, idque praecipuae a nobis manducara, nobisque incorporari. Nisi, inquit, manducaueritis carnem filii hominis , & biberitis sanguinem eius, non habebitis vi
Quod fit duobus modis. Primo, spiritualiter pedsidem & verbum Dei. Secundo, corporaliter ac visis biliter in sacratissimo sacramento. Vtroque modo a nobis Christus sumi & manducari vult. Imperadi m dus est, Manducemus. Si Christianum te vere profiteris , imperatum tibi est, ut non modo in Christum credas, vertim etiam sacramentum suseipias. Atque hic iam obserua, aliam nunc orationis esse Arma,quam quae hactenus suit Superius ad solos seruos pater locutus est, idque imperative. Proserte, inriquit, itolam primana, & date annulum in manum Oius: &c. Nunc vero mutata sermonis specie, non ait ad seruos: Manducate aut efficite, ut alii manducent. sed in genere loquitur: Manducemus,qua voce tam se, quam caeteros omnes simul compraehendit. Peccatorem poenitentem siti conuiuii consortem esse vult,vule
quoque ut serui, Siverbi diuini praecones accumbant, vult & i pse pariter praesto esse. Manducemus, inquit, Nobiscum ipse conuiuatur, Sc nos cum illo . Hic est
filius meus dilectus, dicit in quo mihi complacui.
Etenim cibus illius est, quo maxime gaudet &dele ctatur, quod scilicet Christus executus ea sit, quae ad utilitatem & salutem humani generis faciunt. Secundo, verbum Manducemus propterea in plurali elatum est, ut hinc intelligamus, Christum clim in verboetuo, tum in sacramento non uni tantum, sed omnibus
297쪽
bus mortalibus proponi, ut qui nobis omnibus summὸ necessarius sit ad salutem & sufficiat. Opus illo habet peccator poeni tens, ut consistetur, opus illo habet iussus, ut corroboretur, nec a benefaciendi studio desi-I . a 4 stat, quandoquidem sine illo nihil possumus. Opus quoque illo habet minister, qui Euangelium & sacramentum administrat ac distribuit. Manducemus. Τametsi omnes de illo comedamus, fatis tamen & aliis reliqui fit, quinimo christus integer remanet. Iesus Christus heri & hodie r ipse & in secula. i , Τertio quoniam vocabulum istud Manducemus, de pluribus loquitur, significatur nobis, quod Christus in verbo suo & sacramento a nobis sumi velit in unitate & mutua dilectione . Ad hoc inseruire nobis debet
communio,atque eam adeo ob causam communio appellatur , ut omnes unus panis & unum corpus efficiamur,quemadmodum & de uno pane, & de uno calicer. Co.ao participamus . Hic verus usus est huius sacramenti,
quod unionem & charitatem inter nos conciliare debet, ut quemadmodum Christus necessitudinis vinculo copulari nobis voluit, ita & nos inter nos unius spiritus& animi simus . Sed iam aliud verbum sequitur: Et epulemur siue gaudeamus . Non solum manducare nos conuenit, sed etiam epulari & exporrigere frotem. Quid ita rogas Mortui eramus , sed in hac mensa vitam recipimus, quoniam Christus vita est: Perditi eramus,sed hic si Ioa. et r. lutem inuenimus. Nam Christus ipsa salus est, unde Mart. x. & nomen illi inditum fuit. Adverte quoque verbum. istud, Epulemur seu gaudeamus similiter pluralis esse numeri. Quemadmodum enim cibus communis est,
ita laetitia & gaudium commune esse debet. Quod si egenus de Christo ipsiusque gratia participabat tecu, participem quoq; illum fac tuarum lacultatum. Si comuni tecum gaudio in mense domini exhilaratur, sacvt & tu ipsius cor gaudio aliquo reficias,vel potius tua liberalitate esurientem ipsius stomachum subleues.
298쪽
Idque tum vere dici posset, Gaudeamus, tum recte commune gaudium appellari posset.. Alioquin inaequalis vitae ratio est, ut clim omnes ad unam, atque adeo Dei mensam accumbamus, alius risu pene dissoluatur, alius luctu sese conficiat, vealius omnium rerum abundantia potiatur, alius fame
discrutietur. Hoc non est dominicam cCenam mandu- et .C..12ςare ait Paulus ad siuos Corinthios ina de causa
Conuenietibus vobis, unusquisque suam cα nam praesumit ad manducan)um,alius quidem esurit, alius autem ebrius est. Inopem quoque exatura & ad hilaritatem prouoca, quem si Christus sua mensa & conui- uio non indignum iudicat, cogit iniquum esse illum abs te contemni & a tuo pane arceri. Quod ubi fit, recte ibi vivitur, & verum illud commune omnium gaudium est, unde nemo secluditur. Vides opinor, si multa optimo cuiq; Christiano ex his verbis consideranda veniant, quibus profecto nihil
melius neque utilius ad communionem & sitsceptionem sacratissimi sacramenti cogitare possiimus. Huc tandem omnia redeunt. Ad mensem dominicam ire cupis p Vide , ut in veste iustitiae seu thnocentiae inuentare, hoc est, ut per poenitentiam,confessi nem & absolutionem prius admissa scelera tecta sint . Secundo diligenter attende, ut annulum in manu habeas , hoc est, veram & vivam fidem . Tertio quoque cura, ut calceamentis pedes tui muniti sint, hoc es , ut paratus sis ambulare in via mandatorum Dei, & te totum voluntati ac seruituti Dei dedas, queadmodum Christus seipsium totum tibi tradidit. Porro veniens ad mensam domini,cogita, quam sit inaestimabilis amor ac dilectio, quod non solum morte ignominiosam oppetere voluerit, sed ita quoque se nobis attemperare, ut pro cibo nobis esset. Quaproptery quoties tibi sacratissimum sacramentum porrigitur reputa tecum cibi praestantiam, redeat tibi in men
299쪽
sanguinem, qui pro nobis effisus, scias te in hoc sacris mento Christo incorporari &aduniri, & illum tibi. Pro quo beneficio par est, ut gratus erga ipsum sis. Abiens vero de mensa Domini, etiam atque etiam stude, ut proximum simili beneuolentia ac beneficiis tibi deuincias,quibus Christus te sibi devinxit. Q uod qui facit, communionem suam proculdubio pie, & vd homine Christianu decet, executus fuerit. Deus Opt. Max. nobis omnibus suam largiri gratiam dignetur .
In Die Parasceves, vel potius praefatio. de passione Chrini.
Vando metem meam subit recordatio,fratres charissimi, citrhoc in loco hodie conuenerimus, & quantum laboris mihi incumbat, me non parum conturbari, ingenue lateor.Tala enim materiae, de qua dicendum mihi est, magnitudo est& sublimitas, ut maior esse nopossit, nec ullo unquam seculo extitit,qui de ea abunde satis, & ut necessum fuisset, dicere potuisset. Quinimo vero doctissimi quique, quos unquam Ecclesia habuit, impares se agnouerunt, ad diuinum istud o. pus pro dignitate, & ut aequum est explicandum exor nandumque. Ego itaque quid auderem, cui tametsi facultas & ingenium estet, non tamen tantu suppetit teporis, ut vel de minimo satis comode possim dicere. inlid enim in terris unquam admirabilius gestum est, quam quod filius Dei propter genus humanum in crucem agi mortemque oppetere voluit quid hominis magis superat rationem p Pro quo beneficio omnes
electi magis grati este debent λ QSid omnes Angelos
300쪽
scrutabile istud Dei conlilium & voluntas Quis igitur non pertimescat horreatque de re tam ardua tam breuiter dicere λVnum me consolatur, quod cum omnes Christiano titulo inuniti sitis, sperem vos tale opus melius apud vos conlideraturos,quam ego in tam exiguo temporis spatio possim enarrare. Quapropter nihil iam occurrit , quod conducibilius esse existimem, quam ut Vobis commonstrem, quid vobis curae potissimum esse 'debeat, quibus rebus niti ut plurimum & in quo pietatis studia exercere vos maxime conueniat. Da sapie- Prou. λti occasionem inquit Salomon & addetur ei sapientia. Quo pacto aute paucis verbis maiorem vobis praebere possem occasionem, totam Christi passionem &quicquid eam contingit,contemplandi meditandique, Iam ut vobis in memoriam reuocem,animisque Ve
ris infigam verba, quae ex parabola seu similitudine filii Prodigi proxime audita sunt Adducite inquit Luc. rs. pater ad seruos suos) vitulum saginatum & occidite. Manducemus & epulemur. His verbis licet contractis bonus quisque Christianus totam passionis seriem co- plecti potest, non historiam modo, sed fructum quoque & verum ipsius usum. . Quid aliud fuit christus in sua passione,quam obe
sus & bene saginatus vitulus , cuius sanguine nouum Mat.ac. testamentum confirmatum est Porro quid passionis historia nobis recenset aliud, quam quomodo vitulus iste ad mortem ductus & mactatus sit Ruq omnia curgesta esse credimus, nisi ut homo,qui mortuus fuerat, vitae restitueretur: qui perierat, rursiis inueniretur Denique historiam de passione Chri siti in quem usum melius collocabimus, quam si iuxta patris verba, mare ducemus & opulemur Nemini autem mirum videri debet, quod hodie rursus'manducare iubeamur. Admonui vos proxime, duriplicem esse manduc adi modum inpiritualem & facra s i men-