장음표시 사용
161쪽
BEAI ITUDO. - CONCIO a 3 3niagis elucescunt, et patet mendaci veri nequit decipere Christus , disciplinde chris imi I coelestia tona terrenis sunt op tianae magister et illuminator. I Non fal- ponenda , ut illorum veritas horum salsitate ant, quia non praedicant campos elysios aeniteat. Bona autem terrena in trino possunt poetis subulatos. Quod scriptores canonici, statu considerarici in seipsis , in existimatio quod Patres Ecclesiae, quod Doctores cathone mundanorum, in ore daemonis qui e Os lici, de coelo asseverant, Iiec cibilis , sed fert hominibus ut decipiat incautos I. In eritatis quia iit bene ad propositum ait seipsis vana sunt u. In existimatione uia Menander apud Stoboeum, et eritia coeli cipis danorum imaginaria sunt 3. In ore daemonis est. 3 Quod constimat D. Hieronymus ex salsa sunt. Coeli hon possunt adhuc triplici verbis Propheia Galaaditis misericordiam et ter considerari in seipsis , in existimatione veritatem retribuentis Et linc retribuit sapientum , in ore Dei qui ea promittit o. obis quidem misericordio m et peritatem. 4
In seipsi Sunt, non vana , Sed erari . In Ut expendit Hieronymus , misericordiam in existimatione sapientum Sunt, non im9gina Pyre Senti, Veritatem injuturo; quia miSeri-ria, sed vera 3. In ore Dei sunt, ora salsa, cordia qua in prasenti sectilo tribuitur , ad
sed vera compes restionem referno Ditia mendacium eSt.
I. Him nullian boniam tiam wanum Bona coelestia et a veraci Deo promissa, nou 2 Terrena horia in seipsis vana Sunt, si qui mendacia , sed Vera Sunt.
Dem nihil est in mundo quod non sit vanum 3. Diabolus a primordio mendax 5 , ho- cum tolae itis ratio an sit 3 imo, ut vult mines mendacio decipere nititur, eis offerendo Sapiens, nihil sit aliud quam vanitas in abs bona mendacia et falsa quod unum ad eotia Cto Bona celeStiam. CODUCI S , Non ana rum contemptum sufficere deberet, sicut ad et vacua sunt, Sed Vera et realia. In coelo a Cendendum coelestium ramorem satis Stilamque est Ontim erum et plenum 4 daristari credet Deum prasidem et Dictgi quod hac ratiocinatione demonstratur oe trum oritatis 6 qui cum nec decipiritus est proprietas entis, et quo liquod ens ne decipere queat cultoribus sui. bonaeSi perseCtius, eo magi Verum est Vegetan non sulsa sed vera possicetur Post-ti sunt in animatis digniora, qui vitam quam Angelus Dei majestatem repraesentans possident panimalia plantis, floribus et arbo plura de coelesti regia, Evangelistae Ioanniribus antistant , quia sensu potiunt Ur io I ropalavit suos finivit sermones dicens mines belluas praecellunt, quia ratione pra)- coe perba fidelissima sunt et era. I Post diti sunt justi sunt peccatoribus nobiliotes, depositionem Dei mentiri nescientis, revelata quia per gratiam ad statum supernatui Blem ab ipso ci sedenda sunt, velut religionis prin- sublimantur Beati justos longe antecedunt, Cipia , christiani tutis fulcra , si dei oracula, quia gloria perfruuntur , et coelestia bona in sacris paginis contenta, ab Spiritu Sancto
Possident, quae sunt non in i aginaria, , Sed dic lata , supremae veritati in Dixa. Veracem Vera Deum credens , scio illum non aliter quam 2 Omnia imaginaria in seculo et nihil disposuit pronuntiasse , nec aliter diu OSΠiSSH
Mero 5 p qui, ab hominum imaginatione quian pronti iti it. 8 Quod Beati in coelo
Suum AEXCeperunt valorem, ita non nisi in Deum citi tuitive videant , ardenter ament, hominum phantasia existunt. Ea vult Philo summe de eo laetentur , non inti e St Cer-Judaeus ab intini et incerta opinione SuStineri, tum quam quod Deus sit sincerti in promi S-
non liter quiam Somniorum ludicra Seculi sis, verae in sermo uibus , et in fallibilis in homines visus debilitate laborant, at imper suis revelationibus. secti oculis grandescunt formin. 6 Idcirco D cum equissimum sit ut teStimonium m indunt, qui terrena bona auges Cunt, Pro et eritiatis ibiquo occupet principotum 9 ;pheta Evangelico dicuntur mi et tolliso1 es 7 ; nonne depositio Dei veracis , de mendace quia et ipsi decipiuntur, et sua imaginatione daemon triumphare debet 7 nonne sapiens alios adhues decipiunt Passio ita. fallit prudentum existimatio est munda Horum Oblimbria/ὶScor tutelam conditionis, quo Sub imaginationi praeserenda 1 nonne vera Coeli jecta Si sectilitati 8 sapientes autem bona bona pluris sunt facienda quam a Da terrae coelesti vera existi mpntesme saliuntur, nec bona nonne concludendunt est cum M. sullunt. Non falluntur, quia eos edocuit qui Augustino : IImo ergo curia ab Sit Tit ,
162쪽
apprehendenda est Vera ita 'At, proh dolori plerique iatione convi Ct , si de illii stiati,
antra rationis lumen , Contra side illustrationem mundum indo praeponunt , a Ciatim reali imaginari una Solido, mendax vero.
Quod Magnus deplorat Gregorius incoita
ita subjectra est anitati it tenean trir incerta Pro et tis , reSPtiantur Vera pro falsis nec attendunt terreni illi homines et scelerosi Christiani, quod misceri OH POSSΠΠt ΠΠ maimi , Vera Marii , Uterna caducis. 1 At si intolerabilis est error Velle terrum miscere
coelo, quam culpandi et liniendi sunt, qui
coelum teriae, et aeternu OSiponunt temporalibus
Duos homines discernit Tertullianus Alios nuncupat condidatos diaboli 2 , alios vero Ocitat candidatos ceternitatis. 3 Illi amendaci daemone isti a Deo veraci edocti sunto illi a sui lac daemone decepti , in mundanis et temporalibus spem et seli italem
suam collocant, ut ipsi me satentur : Postii-mia mendacium Spem OStram, et ni endacio
protecti sumus Q cisti a veruci Deo instructi
animum suum ponunt in Spem iis interninquam rePromisit qui non mentitur Deus. 5 Divina namque pollicitatione reti , exoptant et exspectant coelum , ubi omnia aeterna
III PARS. Solida et perfecta felicitas
consetur coeternitai 6 aeternitas, Sanctorum consumma selic itAtem Multum est quod in coelo omnia Summa Sint , Vera Sint et adhuc ad beatitudinis complementum requiritur quod aeterna sint. Dicitur autem Pternitas interminabilis Oiles tota Simul ac Perfecta ossessio. I Dicitur, 1. Persecta vitae pos- Sessio , quia est boni omnibus timulatarici Tota Simul , quia invariabilis 3 Interminabilis, quia limites non habet. Ideoque
aeternitas trina exprimitur negatione, estque, I Persecta sine desectu et ni persectione ;u. In variabilis, miti motu et SuCCeSSione; 3. Interminabilis, sine termino et sine. 1. anima beata tu reternitati conSortio Posita partic se cum De HECESSE St, et aure , et me , et conditione internitatis. 8 Conditiones autem divitiae aeternitatis sunt, ut nullum admittat desectum et omnimodam habeat persectionem. quantum distat coelestis Beatorum vita a terrena Via torum vita Vita misera quam alterant honores, dolores debilitant, calores ex Si CCant, D limenta Corrumpunt, quam sames destruit,
paupertas dejicit, contem plus cruciat, hundantia inflat, adversitas deprimit, ortuna excaecat vita infausta in qua nihil omnimode perseCtum reperitur: nam ut coelum PSumntilla serenitas an colata purgat, ut Oualicujus tibecuta socculo resignetur my,
si in seculo nulla est conditio hominum adeo felix ut non aliqua prematur infeli- Citate. Nam reges etiam potentissimi adversi-tutibus subjacent intellectus acutissimi inscitiae caliginibus obnubilantur seminae Venustissimae aliqua de imitate devenuStantur.
Quot in mundo nobiles ignari quo doctores egeni quot divites aegroti quot pulchrae mulieres scelerosio 3 2 Hi aliique defectus exsulant a coelo, ubi est
vita sine morte , juventus sine Sene Clute , sanitus sine aegritudine , requies sine labore, laetitia sine moerore, o aptas Sine anxietate, opulentia Sine egestate , pulchritudo sine deformitate, robur sine debilitate , libertas Sine Servitute , securitas sine timore, honor sine dejectione, intellectus Sine errore, memoria sine oblivione , cogitatio Sine per agatione, charitas sine os sensione, Sensus Sine ossensione , et persectio absque ulla impersectione : quia beatitudo est talia omnium
bono iam aggregatione perfectu3. J Ad denotandam illam bonorum plenitudinem utitur Beotius nomine vitae , quae di-reCte opponitur aeterniae morti quam patiuntur in inferno reprobi omnibus malis cumulatam Vel ut sub hoc titulo exprima bonorum Omnium universalitatem, quo ira Odo per vitam D. Ioannes intelligit cuncta attributa divina quae aeternus Pater comm Un1Cat Lil Io Sicut Pater habet vitam in SemetipSO, Sic dedit et Filio hiabere itam in semetipso Vel quia coelum est sedes vitae , et beatitudo complectitur vitam immortalem Dei Angeloruin , animarum, immo Corporum post IesurreCtionem. Vel tandem quia cuncta sa Cultates animae et corporis, vita sibi proportionata et convenienti potiuntur. Nares Odorum suavitate vivunt, aures harmoniae dulcedine, oculi corporum pulchritudine , memoria praeteritorum recordatione , intellectus Divinitatis visione, olim las summi boni dilectione, et hujusmodi operatione Sunt aeternae absque ulla mutatione. u. Veteres per Saturnum tempus intelligebant. Ex Tertulliano namque : Sed eleganter quidam sibi uidentur phrsiologice per Gllegoricam argumentationem de Saturno interpretari tempus esse , et ideo falcatum, quia
163쪽
tempore omnia dirimantur, et ideo VOVatoren te iti delicitas non est sine ii ii sed est suorum , quod multi ex se edita in ei 'Sum sine sine : nam ab illo reternitatis fonte pos- consumat. I Cuncta Daturae et arti ua ira cipiunt , ut ternaliter Miseant. 1 Silaodocula quae videntur Super terr3m alteratio mortale interrogem Cum Tertul. Eterni.-uibus et mutationibus subjacent quae ideo testem quanto constore ullis ' u respondet temporalia dicuntur , quia, ut satur Tertul D. Augustinus tantum Sse aeternitatem , ut
lianus . devorantur ipsorum temPorum pro quidquid de illa dicamus minus dicimus. Quas Pria gula. 2 Ratio est evidentissima, quia quiduis dicis de internitiale, quia quidquid dixe-
quae tempore men Surantur mutabilia SUD : IS,mi ius alicis. 3 Numera, Si potes, a renulas terrena autem tempore mensurantur , et ideo DIae sunt in terra, guttulas quae quae Sunt inmutabilia sunt. Ipsa etiam experientia Om inari , soli quae sunt in arboribus , atomos probatur, quod deliciae mutantur in Olores, usae sunt in aere , et stellas Ude Sunt in divitiae in egestates, amicitiae in animad Versio firmamento aeternitas plura complectiturnes, honores in contumelias , prosperitas in sectit, quam si DP stellae firmamento adversitates. Deus in terra mutatioriem, in Coela atomi in aere, Tolia in arboribus, Muttae immortalitatem dedit 3 nam sicut terrena aquae in Oceano, et arentilae Super terram. quae tempore mutabili mensurantur, mula Voca in auxilium dialecticae rurgumenta, bilia sunt, ita coelestia, quae aeternitate inva geometris dimensiones , arithmeticae Umeriabili mensurantur, invariabilia sunt: quia ros, ut aeternitatem valeas mensurare : nulli S Pternum non capit ullam diminutionem dialecticis argumentis, nullis geometricis di- et ita Beati divinae aeternitatis parti Cipes in mensionibus nullis arithmeticis numeris sua selicitate absque ulla varietate perseVe mensurari vel ulla sui parte potest aeternita S. rant. Sola gloria Dei stat, Solique Stant et Nam si numero aut heu sura poSSO Com Permanent, qui cum illo et in illo glor ictu prehendi, extra terminum non esset , At illetur. 5 Ideoque Sanctorum gloria nuncupa adeo non esset e ternitas. Cogita mille BDUOS, tur a Boeti status, quies immobiliter et cogita millies mille annos , Cogita tot anno- invariabiliter flat Q Omnis enim Gloria in tum millia quot sunt momenta in tempore a regno Dei indesinenter permanet 6 in illo mundo condito usque ad ejus consummatio- regii beatitudinis, jus eritu Huriqucim SEHES Dem : Quid appendis cum insit nil quantum-cit; decor nunquam palleScit imor ura cunque finitum ' decem millia innorum quam tepescit sanita nunquam GVCESCit decies centena millia , Si dicen tim est, mi gaudium nunquan decreScit; ita termitium a millium quo finem a boni , cum Pter Hi
nescit 7 P gloria mutationem nescit. Hanc nitate comparari non possiant. I POS die Cem
status Constantiam Beati mutuantur blaeter atinorum Myriades post ienties millenanitate, qu; e temporis variationem et muta millia myriadum , nedum sitiis, nedum me-bilitatem excludit. Non habet tempus inter dium, nihil dum ae principio aeternitatis nitas e omne enim tempuS PS est 8 Nam dimi ilutum quia internitas mcc temPUS , absque usa sui mutatione , partibu tempo- heso temporis ars ulla est 5 Tam longaribus divisibilibus , indivisibiliter coexisti : et tam diuturna est aeternitas Ut omne ex 'Non est in ea heri nec hesternum Sed Si cludata tempus Quantitas enim aemPoris idem hodiernum 9 , estque duratio semper non pertinet ad eam rem quo interri a C sdi' prae Sen , quae ne praeterit tam , DeCfuturum tur e quod enim internum est, neque sitem agnoscit et ut ait Dionysius, 'um temporis admittendo, ritillum modiam tem σνorum quod eodem Od Semper Se hct poris pestitit r. 6 Omne namque tempus si-bet, punctum immobile circa quod Cuncta nitum est, aeternitas autem finem non babet.
tempora omnes Generationes, Cuncta Si motus coeli semper duraret , temPUS su olvuntur ecula sphaera Uita Cent Tilm Sem mensuraret ipsum internum, Secundum totam per est , et Cii Ciam serentia nunquam , quia snam durationem tim infinitum insu Sit
est invariabilis sine mutatione , et inter mi nie isti tibi te et ob hanc causam ait Magmnabilis sine fine nos Gregorius es cum homo do interniis tu 3. Scito Deum esse summum GgHNm in disserit, troni de luces loquitur. 8 COm internitate constitutum. Io Divina aeternitas prehendi coctitari essari non potest et test sine initio , Sinesne II '. Beator uin au salum non nemo , silet hic resolutus DU'
164쪽
prosundissimus Bassolius hallucinatur irrefragabilis Alensis, secutit illuminatus Mayro illus , Obmutescit Ariminensis Gregorius hebescit acies Doctoris subtilis, caligant oculi Angelici homae Nec mirum si tot ac tanti
Doctores aeternitatem non Vulent attingere quae omnem mortalium et Angelorum excedit capacitatem. Nec mirum cum ne Deus ipse in ea terminum aut lilii naum diem qui in aeterno uota est intueatur. Et ita Cum peternitas a nobis
comprehendi et effari non possit, id unum sufficiat esse in coelo infinitam Pternitatem i , quae tundiu erit quandiu Deus erit aeternus. In ceteronum erit PStim diti, et ideo Mero diu 2 quandiu coelum existet , quandiu Deus existet, Sancti in coelo potientur felicitate , quae ipsam et Dei duratione mensurabilia P. Cliristiane, cupio respondeas Si tanti intermnitas 3 , nonne ad illam mentis aciem et oluntatis assectum debes dirigere agens qui
finem aliquem sibi proponit assequendum illum semper intendit, et Oninia in ordine ad ejusmodi minem operatur. Beata aeternitas est sinis Christianis propositus, quapropter tigilanti cura per tincta opera intentio nobiSpensanda S , ut nihi tomporciae in his qNmigit, is lectetis Sed totam S in soliditatem e ternitatis gat. 4 Non ab re Apostoli in sine Symboli hunc posuerunt urti Ju-him re Dilam Pternam; ut discant Christiani suas actiones esse in Vitam aetertium dirigendas Princeps qui aliquod regnum suo imporio subdere ambit, ad regnum istud
compa iandum Cogitationes, AsseCtUS , vireS, et Cuncta in universum adhibet non absimiliter Christiani o ternitatis canditati 5
nihil non tentare debent ut eum sibi valeant Comparare maxime quia in baptismo jus ad aeternitatem Compararunt. Idcirco Tertullianus de efficacia hujus sacramenti sic satur Quanta is aqticin quo et itam interniam gubernat , et in coelesti procures ' 6 Finis dirigit
Θgentem, ita aeternu, qua est finis ad quem
Ordinatur Christianus . debet illum dirigere in suis operationibus Agens qui sibi propositum cupit attingere in em eligit media quibus ad ilium valeat pervenire bona
opeia in gratia et sanctitate sacta, vitam peternum proCUrant, munt ita media quae ducunt ad immenSam ceternitati ier Petraitiatem.
tis th; quia totis viribus beatitudinem sibi
Comparare nititur Existimatio beatitudinis accendit in eo beatitudinis desiderium : desiderium felicitatis urget eum ad quaerenda media quibus valeat acquirere felicitatem. Cur tam pauci sunt hae tempestate Degotiatores salutis quia coelestem non quaerunt gloriam. Cur non quaerunt quia iliam non desiderant Cur non desiderant quia non existimant. Ex desectu aestimationis procedit defectus desideri ex desectu desiderit , desectus prosecutionis mediorum, et ita beatitudine ninon adipiscuntur quae negotiari nequit nisi quaeratur; quaeri nequit nisi desideretur, neque desiderari nisi aestimetur. Ideoque a Christiano negotiatore salutis, Beatitudo est, . EStimandas . Desideranda 3. Comparanda. Ι. PARS Apostolus municipatum in coelis
ESS prcenuntians , alicui utique cloitatica est etim epulat , quam matrem OStram sursum designat. I Ut scilicet ad eam erigamus rationis et de oculos , et magnam de ea con Cipiamus aestimationem. Unu res tripliciter a stimari potest o Per CompBrationem ad alias res u. Per pretium quo empta est 3. Per propriam ipsius dignitatem. His tribus modis aestimanda est coelestis Beatitudo I. Ex terrenorum Comparatione; 2. Ex mugia pretii quo empta est Valore; 3. Ex summa ejus magnitudine. I. Unis/erra negotiatio mundialis, perseeniens ad humani generis utilitatem, ipsum denique coclum Sub quo Omnia, terra Dperquam vini e et quidquid illorum inter soad commoda tiniana suspirat. 3 Tot autem mundi bona communia sunt fidelibus et insidelibus , Christianis et Gentilibus justis et peccatoribus , Dei amicis et hostibus, praedestinatis et reprobis mP Omnia
miserorum sunt damnatorumque Solatia moupri emia beatorum. 4 Inde concludit D. Augustinus juce igitur Pterna sunt , Si tot ac talia , ac tanta , temporalia sunt Quid dabit eis quos prcedestina oit ad pilam, qui hct c odit eis quos pro destincipit ad mortem' Si mundus iste , qui est vallis miseriarum, tam amoenus est , si iste exsilii bicus est adeo
165쪽
juciindus, si tanta cum jucim dilate possi significat liunc queri incolimus mundum ; lentur ista teniporalia . justis et injustis . terra pio missi Otiis melle et 'actes fluens electis et praescitis Communia, qualia, quaeso coelestem denotat patriam omni dulcedine beatitudinis bona quae praepara it Deus non et laetitia abundantem Iosue qui cis raeliti- infidelibus sed fidelibus; non scelerosis, olim populum duxit in terram promissionis, sed sanctis P non inimicis , sed illis P non glarat Christum , qui morte sua Coelum ape- advenis sed civibus P non reprobis, sed ruit, et suo sanguine nobis beatitudinem electis non ad tempo tale sol alium , sed ad emit : Atoni ii Christus sanguino juit diuos aeternum praemium Alioquin, Satis Conr in pro honi in o. 1 Census cujuslibet rei ex ejus ut ad obsequium Deus fructibu tari, et ci pretio desumendus est Empturia e aliquid, bariis itin hujus in Pitet, quin etian irroli ipsum aliquid nondum ci e id quia iti, et giosis et blasphemis , Semel homini addicta pila bis qui a Res parvi momenti caro non
conditione communicat Plia era SVPCVION OS emitur P e converso retiOSa ES, Par UO mi et malos , et Solem suum emitteri SNPer juS non poteSt. sis nosse quanta sit beatitutas et injustos Felia nimirum fides, Si ea do coelestis Vide pretium riuod pro ea consecutura sunt, quibuSJObteS Dei et ChriSti emenda largitus est Christus Nam ut addit
non modo utuntur Uerutri Elisem abutuntur, D. Augustinus Christus pependit in ligno ipsam conditionem colente a Verrati Condi olim, id quanto emit, et Sic idebi quidiorem . I emit. 3 Suo sanguine emit beatitudinem
Beatus Fulgentius inus pensis episco tis , Christus , sua morte immortalitatem radep- de sua sede vi Arianorum depulsus, Romam tus est. Vales cirrhia accepimu tenemiasse contulit, tempore quo Theodoricus rex mortem Christi , tenemus Sanguinem Christi.
erat triumphaturus . intuensque superbis- 4 Sanguis Christi est infinitus in valore simum triumphi apparatum . in se verba mors Christi est infinita pretio . infinit iprorumpit : Quam SpeciOS debet eSSO Ieru ergo est beatitudo quae in sinit in Compa salem coelestis . Si Sibulget Roma terreStris rata est pretio diade concludit S. Prosper et si in hoc seculo datur tanti honoris digni Quid titurum es, homo , Irin sui Deustos diligentibus Manitatem, quali gloria et factus est homo 'qualis erit homo in coelesti honor proestabitur diligentibus Meritatem ' patri pro quo Filius Dei est corporatus , I Si Roma tanta magnificentia corus Cat, in stabulo natus , in paupertate et mi Seria quali splendore superna sulgebit Ierusalem conversatus , et insana supplicio mulctatus Si tanti itrum , quanti margaritum ' 3 Si quid largiturus est Beatis in coelo , pro qui-
terrenus triumphus mortales in admiratio bus aeternus ater largitus est Filium 3 quin nem rapit, et tanta laetitia assicit, quantus, bona in ea ita facit eo Sumero , Pr quibus quaeSo, coelestium Spirituum Stupor quanta in hac miseria unigenitum Filium Stium O- Sanctorum in coelo jucunditas Si bona tem luit usque ad mortem mala tanta perferro poralia , salsa, simulata , Caduca tanta sunt quo boni in illo regno accepturi utimus; in aestimatione apud homines , quanto magis quando quidem Christo moriente Pro nobiSaestimarida Sunt aeterna bona quae in coelesti talo jam pignus accepimus 8 5 Ex Christi regno possident eat 3 7rto illa exSultatio passione Sanctorum colligenda est gloria Angelorum 8 pia gloria Sanctorum 8 quale ex malis quae pertulit Christus, Cognoscenduregnum . exinde justorum ' qualis iis ita sunt bona quae Beatis meruit Christus ex
noua Ierusalem' 4 Cum etenim res eos Sit pretio crucis taxandus est alor aeternae fe- magis aestimanda quo dignior PS Iul. coelum licitatis , quae multiani ex ei PS a Commenda- suspexerit et quia ibi pro CDVa ΠΠΩ COH tur et aestimatur.
tem 'lattis juerit, nullius se pretii ea istima Q. Bonorum quoi iamdam intolerabilis est bit. 5 Praesertim si attendat ad pretium quo magnitudo 6 cujusmodi est Beatorum glo-
Christus coelestem emit beatitudinem ri quae a mortalibus nequit per se Cle O- u. Quia Issus Christus Secundiam popu gnosci Deum pro hoc statu triplici via Oliam, qui stimu HOS, Natione in eculi deberi gnoscimus scilicet via relationis , eminen- commorantes antea , intro licturus eSSet in iis, et negationis. His iis aliqualem possu- terram roseromiSSioni , melle et lacte manan mus habere de coelesti beatitudine notitiam: tem , id est . in Attic ceterrain OSSeSSionem, . Via relationis : Dam si terrena bona quae qua nihil dulcius. 46 Desectum in quo Is videmus , tanta sunt , quanta sunt Coelestia raelitae uuadra Einta annis demorati Sunt,
166쪽
bona , ii de non perspicimus 3 Si tale ima pOreum moti est sensu corporeo concipigines in pisione , quales eritate in restrin nequit fugit omnen Sermonem , itque sensationes' i I. Via eminentiae quid non omnem sensum humano mentis illa gloria.
reservat Christus Sanctis in coelo, qui pro II Magna sane is P vis intellectus qui impiis etiam riuum sanguinem audi Qui totam Orbis magnitudinem ire vi percurrit
donas it impiis mortem Suam , quid Seroat tempore momento ubique est sa); immo justis nisi itam suam Via negatio Diundos innumeros sux velocitate trans Dis D quomodo aeterna selicitas neque Con volat totum hominem animus circumfert,cipi , neque essari ab hominibus lotest et quo petit transfert 3 animus uti nec nati qua lingua dicere , aut qui intellectus loco, nec tempore definitur ita ii illis finibus vero sussicit, illa Superrato cis itati quanta coarctatur : Etsi corpus includitur, etsi caro
sint gestidia 8 3 detinetur, omnim spiritui patent. 4 Hoc
Eloquentia res magnas X parvis sacere so supposito, Christiane, sycire Spiritui , malitat, quod adhuc inter homines videntur tiare viritu Finge quemcunque iume- magna ipso adaugentur sermone. Verum rum , illiini intellectus ubi plicare potest quantum is magna de gloria coelesti elo finge quamcunque magnitudinem , illam inquenti loquatur. illius nunquam aequabit tellectus potest augere finge honore , Vo- magnitudinem V sermone explicari non o luptates , divitias . aliaque ejusmodi possi-test. 4 Mulia b cutus est Paulus de Angelo bis , impossibilia , vera , Icta, cuncta illarum ordinibus , quam muli de praedestina intellectus transcendit. A dum animus in ione, quam multa etiam de mysteriis Ange Cool est 5 , lira non valet progredi neclis haud cognitis verum cum de felicitate comprehendere gloriam, quae in cor hominis loquendum est, utetur se audiViSSe arcana non ascendit : Merces Sanctorum tam magna Derba, qtico nou licet homini loqui. 5 Regius est quod non poteSt mensurari tam copiosa, Vates muli sui intest gentia et eloquentia plod non potest finiri tam pretiosa , quod praeditus Dei namque Deus revelavit occulta non poteSt instimari. 6 Totus quantus est Sapientiae suae; attamen quanta Sint Πperna intellectus , coelestem nequit persecte attinciseitatis audia ea enarrare non sufficiens , gere felicitatem. Fide non capitur, me non clamabat o Quid mihi est in coelo quasi est lingitur, charitate non comprehenditur. 7)dico et Excedit ire mons , ex odit jacul Tanta videtur Angelico Doctori 8 SanctorumtHtem eloquentia mem , transcendii vacita gloria ut audeat dicere quod Deus eam non om intelligontio mora illud decus, illa glo possit sacerae majorem quia beatitudinis ria . illa botititu 6 Gloria coelestis est persectio ab ejus objecto testimenda est: homillibus inessabilis quia est incompre Deus, qui est summum magnum , est feliciliensibilis. Bona tice manent in regno Dei, talis ol,jectum et si Cut non potest Concipis ec Oculia Didit, nec auri atidi i , nec in aliquid majus sumna magno, ita nec beati- cor hominis ascenderunt. I tu do major coelesti selicitate Deus est incom- oculi multa eaque praeclarissima con prehensibilis, ineffabilis et inaestimabilis. Ideo spiciunt quidquid spectat ad is undi ut Merus et tantus est, hoc est quod Deum resti-Cliritudinem, seculi pomphna , objectum est marisacit, dum coestimari non capit 9 ideo oculorum. Verum sicut oculi desinita loco vera et tanta est beatitudo , quod eam aesti-rum et temporum habent spatia , ita et ob mari facit. dum humanus intellectus eam
jectorum : Cum homo nequeat esse praesens satis aestimare mon valet , acquiri PoteSt, Cui Ctis rebus quae sunt in universo , eas non PStimari non poteSt. Io
valet intueri et cum ejus ita ad cuncta II PARS Nulli patet coelum, terra adhuc
secula inmae e extendat, cun Ctorum secur ni o Quamdiu anima nostra mortalelorum nequitaSPICere Pompam. Gloria Ver iij sormat corpus, it in terra degit, neque o estis Crin C in re quae Sunt m mundo illini di coelesti valemus seli pulchritudine superat, et Omne seculi pom late . Viici. Immortalem tamen possumus pas iri magm sue nil Praeced t. Nobiliore dogi de raro beati itidinem immo ad eam desi- cognitione cnptantur Per u QS, NURm per orandam. 1. Mulii plex ratio nos stimulat oculos, per auditum namque fidei 3bentur Desiderata ob com arata felicitas nullum mysteria: ut tamen auris nox audi V, HVM sagi id tum in eneratu . Comparata et O 'Prδepara it Deus liligentibus se. Quod cor.
167쪽
sessa felicitas cordis desiderium persectis desiderandam nos stimulant o Cordis iti-sime satiat et in ali quae ad coelum naturaliter fertur.
mulo est psi Concupiscentia, quae ex D. Hi e tur et ad terram detestat tir' i ad ter- ronymo di est vivacius desiderium, aliquan ram detestatur, quia in terra mequit uti irido est plava et culpabilis . interdum recta objecto quod desiderat. Idcirco nihil Dppe- et laudabilis. rava et culpabilis, cum sce toro , nihil jiam desideriare in seculo poteSilerosa it jecta ardenter desiderat , etenim qui seculo major St. 2 Seu , ut vult. D. sicut pecuniit' , Te dignitati , et guloe, vel Augustinus , negligenda est palea , hordeum libidinis , vel glorit , ita et oluptati coit desideretur. 3 Per paleam seculi bona in- cupiscentia est 3): quomodo ConcupiSCentim telligit, per horde uni vero coeli bona. Qua sectili domnantur 4 , quia ad malum est propter ad coelum anima contestatur, quia
derandum it concupiscendum allicit, non Deum , qui est felicitatis objectum , naturu- natura , non verites , Sed iliOS animi paS liter exoptat Quemadmodum desiderat cormsi concupiscentia. 5 Est autem aec tu et v ad Jonte aquariam , ita desiderat anima
laudabilis concupiscenti cum Tertur in mea ad te , Deus. 4 2. Ad desiderandum bonum quomodo reperitur ciri Christo coeliam rati mulat mos inpostoli adhortatio
Christus concupiit in hominis salutem 6 : Eastice Mirarim Sunt quinrite, non q&LP deor quomodo concupiscentiam agnoscit ei tui Sum. 5 Duo nobis ix postulat Pauliis :lianus in ipso me Deo : ConcupiScit De&S quin unum , Ut a terrenis avellamus cordis desi- digna sunt ipso quomodo eam Christia deri ne proeOccupcitu terrenis desideriis ni concedit Apostoliis : Si piis episcopatum animia ad Elerna parum idoneus ins eniatur. concupiscit . bonum opu concupiScit 6 Aliud , ut omne mentis studium et cor- bonum opus dicens , rationalem Onc ΠPiSCen dis affectum ad coelestia serum us, quae anitiam oste idit. 8 Hac concupiscentia homo mus naturaliter desiderat: -Dam neceSSe Strationaliter Deum et coelestem beatitudinem mentem illo tendere , pio desiderio triahi--
concupiscit Coelestem sponsum, Mn Comias tur. 7 3 Christiana disciplina , quae coetu intes sponsa desiderabilitate commendat, desiderare docet Christianum, qui ob hanc qua velit arguta lati Sula , ejus panegJrim causam coeli discipulus i8 nuncupatur. definitri nam post muli ejus DCOmia con Christianus coeli non aestuans desiderio, sed cludit Totus desiderabilis, talis est dilec ad terram cor deprimens , quo Pretio Sit E-tus meus. 9 Hebraea lectio bal et L Totus demptus non meminit qui ima quorrit. 9
desideria, seu ut vult D. HieronJmus , to Christiana spes sanguini Salvatoris innititur, tus concupiscentio. Desiderabilitatae etiam quem depretiat qui terrenis inhiat, quemlio- commendatur aeternae felicitatis 3gnitudo, norat qui post Coelum anhelat: qttierit13Dolytat, quae cum sit tota desiderabilis , Christianus fio io Ut. Io 4. Facilis comparatio beatitudi- totus debet esse desideria. Etenim ex D Au nis ejus desiderium in generat: impossibilia gustino , tota ita Christiani Sanctum deSi nemo nisi insanus exoptat, possibilia et Acilia derium est, quo beatam coeli gloriam antici homo sapiens desiderat. At Christiano coe-pat. rade elumbus eS deSideriorum s Io , Cor him ante patet suam Dia , pila nulla iavelut e sua detrahere sede illudque ad Con in coelum , nisi otii patet coelum. II Chris-Cupitum et exspectatum transferre objeCtum, tiara, Cui peccatum Clauserat coelum, et qui ut eo velut antici puta possessione potiatur. Datura viril)us coelum sibi non poterat com-Hoc modo Christus, qui semel crucifixus est, parare' duo praestitit Christus I. Cost ma desiderio multoties crucis pertulit suppli aperuit Scito introitum in coelum reserat tim dium. Certi sumtis in Dominum rationaliter tribus ChriSti. II u. Post coelum sua morte decΠCurriSSec OncupiSCentis iam , suo paSCha reseratum subministrat Christiano Christus cum discipulis suis edere concupio it. II Sic gratium, qua illius introitum valeat Compa adhuc Christiani speratam in coelo beatitudi rare ad ea rapienda sola rntia di inmnem desiderant, et desiderando et sperando in virationis operotiar. 13 5. ratio donii- quodammodo aniplexuntur Festinante ad nica ad desiderandum cci tum mos stimuliit vel OStro compleatim. II in qu a Deo postulamus ut adveniat regnum Plura sunt quae ad coelestem beati tu linem
168쪽
tuu/χλ. 2 Quid avidius , quid hiantius Coti di re quasi foua νι iisatiabiliter esuriant cupiscenti coelestis autem regni felicitas Licet Angeli Dei continuo fruantur et satam potenter ad Se mortalium Apit animos, ientur inspectu attamen xum illa visio
ut vel ejus mentio, et desiderii adlior tatio u semper sit quasi nova, ipsorum augescit de- Cypriano concupis Centia nuncupetur. 6. Bea, siderium desiderantque magis a C magis titudinis magnitudo ad iam desiderandam Deum intueri, quasi eum nun ii in m Vi- animum inflammat nam tanto Imajor si dissent. Eodem sere modo illam difficulta concuPiscentia , sua/ὶtin mag/ri fecit quod tem enodat Gregorius Mngnus Deilii A/ὶ- co/rcupio it. 3 Tanta est autem coeli gloria, geli Didoni se Didore desiderant, et Sitiant quod comparata nullum astidium in generat intueri et in tuo itur. M antein sit 3 deSi δε-
2. Pythagorae mentiam quis non Stupe rio a /Xietas , desideresnte Satiantur et El, it cui ta iti fuitfastidium cesti' 4 Stulius si ii Saliettite fastidiurn , Satis ridesiderarit; revera est, cui coelestia hona displicent. Sitit o desidera it sine labore , quia desiderioriani titia lesborat astidio sui. 5 Terrenorum satiettis comitatur; et satiaritur iri faStidi ii desiderat, possessio taedium Menerat, di , quia ipsa Salietas e deSideri SemPervertitur in sustidium , estque poenatissimum noconditur. 1 Possessa igitur coeli stis bea- desideriorum supplicium. Nam ut ait Sa titudo iussum sui astidium in generat, sed piens , fascinatio iugacitati obscurat syra, omne cordis desideri una persectissime utiat. et ci/t constantia concupis eirlim tra/Zs Uerlit 3 Philippiis Macedo, convocatis undique sensunt. 6 Vehementia passionis judicium majoris notae philosophis , scisci tutus est ab rationis pervertit, illusio sensuum decipit eis quaenam esset in mundo res major. Res- desideria, dum ad temporalium possessionem pondit primus , Olympus mons qui ultra accendit. Etenim cou rupiscenties dum post ne diam meris regionem verticem attollit. rei desideratin obtentu ri, majori Se Sentit i/ὶ Secundus, protulit mare , quod amplitudine dige/ttia laboraro , prinoptata fastidire , et sum universum fere ambit terram TertiUS, denuo iii allorius rei succenditur cippe litias solis magnitudinem tropugnavit qui su s7 Concupiscentia , ioni specie . terrena per terram et mare lucis suae essundit a desideria colorat; verum nausea et fastidium dios. Quartus gratiam cordis tum aut quod ex OsSessione nascitur, punit et Cas propositam solvit quaestionem Q et 'lictigal desideri uni omnia sumi ii in clirare vere ratiocinatus est. Siquidem Cor huma-
feruntur , et Omni aqlta dialcis i/ὶ amaram num tantae est capacitatis ut cuncta mundi
mutatur , quia oblectamentum in fastidium bona sequeant ejus satiare desiderium Cor
ritudi/ι termittatur. 8 nil sso tio neu susscere OSSet; et, totus Aliter disserendum est de coelesti beati tu mn idus o non sufficit. I Nec ejus deside-dine, quae jucu/rditate sui excitat appetitunt, rium nisi summo bono repleri potest, juxta
Beati namque qui Deum possident , ipsa/χὶ ortu tuum. 3 Quare homini ait ipse ni et coelestium Io iorunt siti in bibunt Quod Deus: Diliata os uti et implebs illud. Ipsemet asseverat Deus Qui bibunt one , Ut nutem expendit D. Augustinus . debet adhuc sitie/ι t. io Ad quod alludens Hugo intelligi non os corpo Us, sed OS Cordi
Cur duo loca Scripturi quae Contraria uero co3Vlis non est filiud quam deSideruum CO' videntur conciliat : nam matthaeus asseve dis. 4 Qualis, quaeso, cordis magnitudo, quaerat quod Angeli in coelis semper ident a non nisi Deo infinito potest repleris quanta crem at is o); Petrus vero asserit quod Beatorum elicitas quorum desideria per videre Deum Angeli concupiscunt quoi r secte satiantur in coelo quamvis eorum glis' desiderant Angeli provicere. II Si ident, ria non sit aequalis ut quomodo muli
quomodo videre desiderant, et si videre de mansiones apud Patrona , si norὶ Pro a istate Tert. L. de Orat. 5. - , D. Cyph. hae t. a meritot'umst quomodo et stella ab stella distabitor. Om. - o Tert. . de Cul. Fem. 8. - Tort in gloria , nisi pro dioei Sitate aurorum d)
169쪽
Verum inde non parva exsurgit dissicialias :tiam cum omnes homine stari ejusdem speciei, eodemque naturali desiderio erantur in Deum , quomodo qui minori felicitate
fruuntur, OSSunt Satiari Cum minus non
habeant desiderium , quam illi qui majori potiuntur gloria mul dubio respondent
communiter Doctores , beatitudinem Commensurari meritis , juxta quae largitur Deus himen gloriae, et habitum charitatis, quae intellectum et voluntatem et exunt, ut Deum videre et amare possint. Idcirco quilibet Beatus , quartiumcunque deSi erare poterit tantiam S accepturus si Homo totam Dei majestatem Comprehendere nequit , unde sese in coelia attemperat Deu Beatorum capacitati et merito : Attemperat se ad vires eorum quos dignatur Stia belles/olentia , et pro cujuSque portione Ode atiar Stiam Latian/. I Quod explicat Caesarius relatensis
exenipha panis Angelici, quo Israelitas sa it abiit Deus in deserto : Iuxta Percipientis desi orium Scin illius nouitas et dignitias nascebatur. 3 Alia comparatione utitur D. Prosper : Sicut eni/u cot Portili Sattirit is Onino Saliar Ommqualiter habet , quanu i Singulis cibum non inqualiter , Sed pro OSSibilites le perceperint otia omne Scincti, etsi fuerint aliqua raduum Sucriam diseersiliato distincti, tina beatitudine persecti errant q&ia et Ha Perfectione erat Saturi sunt. 4 Ex D A uotistino Beati sunt ad invicem tanta charitate Conjusicii , quod unus litisque est gradu sum beatitudinis Contentus, De SVPeriorem desidera : eo modo quo in Corpore quodlibet membrum abieritis membri non percupit dignitatem. Nec in OrPore Utili
Oculus ESSe qui est digilias, cum membriam timumque continea totiti ciarnis Peccata Con/Dogo. Sic itesque hiabebit doniam alius alio minu3, Π hoc quoque Onia/u habetit, ne oeli amplius. 5 At cur non volet amplius 3
quia ejus voluntas Conformis rit Olicii talii livinae Iuapropter nulli superiori ullus inferior inuidebit , sicut nunc non im ident Archangelis Angeli. 6 Unusquisque erit sua
quisqvs I); tum unusquisque de aliorum
se licitate laetatur : Eryostii cum Deo et i/nHS, simia erimus, dum omnes Puditi iam Deum, licet merces Daria, licet Hlto mansisti spud Patroin eum de/n. 8 Scholastico mPraetere argutias adhortanc Christianum
cum . Augustino , Deo sol beatu e ras, hunc solum desidere , et quceras. 1)UI PARS. Et utique portam coeli non
nominaSSet , Si coelum non odili r aptius reatorem. 2 In vanum existitia alidam nobis proposuisset Deus aeternae felicitatis magnitudinem, in anum ingenerusSet Cordi I us nostris beatitudinis desiderium frustra suo sanguine Clivistus coeli aperuis.set antiam , nisi media , quibus adipiscenda est beatitudo, demonstrasset Verum quia Deus nihil facit in vanum , consuluit μω territi Utica conSectitione 3 , et tria potis insimum proponit media, quibus poteSt Onsequi beatitudo , quae Un Cia putur, I COPotia : RepoSita est mihi corona justitim. u. Marga illa : Simile est regnum coeloru/n homini negotiatori urerenti bona margaritas: inoctui ctialem iana P Elissa margarita, dedit Omnia Siaa, et compar&Mit eam . . Merces Voca Periarios, et redde illis mercedem et ita consequi volens beatitudinem, debet 3gere perSOnam, Vel I. Militis, quia non coronabitur nisi qui legitime certa Veritu vel, p. Negotiationis inmoticimini dum Menio
ait Christus vel Q. Operarii Vi qui γε--ΓΠliano merce non impia latiar Securidiam graistitim , Sed Secundunt Ebitum. I. Fulgens utilem illa corona est certaminibus et victoriis comparanda ; . Pretiosa illa margarita negotiationibus est acquirendari . Merces illa opulenta est meritis et operibus adipis.
i. Igitur et homo ipse a Deo coronandus 4 , modo strenue decertet, et de suis hostibus reportet victoriam. Nam ea pictoria hesbet et gloriam lescendi Deo , et proci Dἐoluendi in neternum. 5 Tria sinat qui e milites ad fortiter pugnandum indu CUnt, T. Begi majestas, pro iijus honore citis viribus imitari debent; u. Praesentia Begis, coram quo dimicant; . Magnitu ba circa movictoribus propositae. Haec ita Christianos ad strenue dimicandian stinati lant, I HON ,rDei , cujus sunt milites inos et milites u-Iλius, Et quidem majori disciplinti , questito tanti imperatoris pro cujus gloria decertare debemusri . Praesentia Dei, ii proelio praesidet, lirma suppeditat, et victori coro. nam decernit. Proinde os, benedicti, bonum agonen Subitiari Stis , in tio gorasthetes Deu UiVM est , epistiales Vester Iesus Chri tia , a Starches Spiritus Sanctus et qui , ut ait 'ertullianus, infora certam tria
170쪽
majora sequiuntur Proemia. 1 3 Corona vi C tui I E ill ut coronam corruptibilem conis toris urget Christianos ad egregie pugnata Sequantur, tos Plertiam consecuturi. I Si luna. Quaenaria, quaeso, est illa Coro ian athlelae sumae aiisa tot et tanta toleraverunt, Dona a ternitatis, gloria in ecula seculo uni. Si Coronae loribus composit in acquirendae I Inde Timotheum, et cum eo quemlibet gratia sanguinem suderunt, Vtilia eru SUSCe-Cliristianiana hortatur Apostoliis : Certa bo perunt, et mortem ipsam libenter pasSi sunt, num Cey tamen , inrehende 'itara oete naui quid non sustinere debent Christiani pro in-
3 Graeca versio legi : Agonisa pulchrun terminabili gloria, pro qua omnis ibo et
agonem , et sic ut clare et viriliter certando dolor est hic riter tolerandus Reputo non apprehendes vitam aeternum dignas Sye passiones hujus temPori adfu- Alludere videtur Paulus ad athletas, quos turram gloriam, piat in nobis habet res elari, et ante agonem, et in ipso agone Considerat et hic minora ostendit in coninis coemiis Tertullianus : ante agonem strictiore victu, utS. 2 omnes quas in secuti sustinemus
et poenali da ore ad certamen se praeparant, Passiones, non solum qua tenta humanae et ii evadant sortiores. Nempe en tu et athletia te imporales sunt , sed etiam quatenus ex gra-
segregantur ad strictiorem discise linam , it tia et Charitate fiunt , non sunt adhuc pro- robori Edi cando iacent continentur a lia prie et adsequat ad tantam gloriam Con lig-xuria a cibis lautioribus, Potu jucundio re; se. Licet enim quamdam cum illa habeatitCoguntur, Cruciantur . fatigantur qua/ito proportionem , non habent tamen aequalem plus in cicercitationibus laboras eri ι , la/ιto dignitatem. Quaenum enim potest e SSe Con plus de ictoria pe/Ymt. 4 Sic ante agonem dignitas et aequalitas inter terrenam et tempo-Per duriora quaeque athletae praeparati , in ratem las Sionem , et Coelestem, et aeternum ipso agone sortiter dimicant , neque injurias beatitudinem 3 Pressiara eritin et L Suras aut utilia era illlatenus formidant Pycto, ipso quibuS cor tDrapitur ο/nio inlctrior ut lesios
Belle dicitur quod victor tametsi corpore 3 Beatitudinem opponit passionibus pro ea
tu Cer et prope exsanguis, dolere se non vult Comparanda toleratis nam, a. PaSSiones Nam corona glorioSe stringens tempora, me sunt leves Gloria interna poli us habet hoc dice premit vulnera ad nobilem sanitatem : St, HV tilia di lem excelleiater incelleritem. palma muto prodige effuso sanguine compa 4 2. Passiones temporales et momentaneae ruta, dum sui umbra sanguinem obscurat, sunt beatitudo est ita terminabilis et aeterna.
illum praeclarissime clarat pr eclara nobili Suspico ingrata singilitas ad iii fabiles mitate, quo de sum aeternitatem Denera : Sed Sericordias Domini tui e non HEt par a Ser- quantiam lis o ei illi et cruores, et ibices 'itus libertatem perpetuam, non alet b/'es is negotia itur tendet cor oriac scilicet, et militia gloriain sempiternam. 5 Eterna gloria/λὶ et dotem, pris ilegia publica , Sti beatitudo non nisi sempiterna passione pos- Peridia Cipica , inagi/le , Statuas, et qualem et condigne Comparari , et tamen Deus pro Prs Stare PoleS Seculu/uo de fa/na Pter fila sua bonitate ina mensam molem et aeternum temo de me moria restit rectione n 6 Hoc felicitatem largitur pro levi et momentanea exemplum proponit Chiistianis Tertullianus, passione. Temporale et les e preSSurs NOStriniit ante agonem ad praeliandum per duriora per SupergreSSum in SuPEGI ESSU IZ, Uterrium
Se praeparent, et in ipso agone sortiter dimi gloriὶθ pondus persciet in nobis. 6 Cent : Christus Dominus Voluuii os te diein Inaestimabilem coelestis gloriae dignitatem
Ggorri ad duriorem tractationem a liberior recogitantes martyres pro ea acquirenda , COH litiOHE SEPONere , it ire corroborat en Cun Cta suppli Ciorum genera Constantissimetur ii nobis. 7 Ut autem nos inducat ad passi sunt littelligamum quanti aleat Strenue in ipso agone pugnandum, argumen se ita illa , quam Per soli inora et intolerabilestatur Tertullianus a minori ad majus si pro passione Mide/ltur acquisi isse quos non
Corona corruptibili adeo strenue athletae di imitantur delicati illi Christiani, qui pronaicabant, qualis debet esse Christianorum ponderosa illa felicitate nec leve incommo- animus, qui pro corona immortali proelian dum Volunt tolerare, nec momentaneum pati