장음표시 사용
381쪽
ritus est , quod ascendente Christo, angelici elorum Caietanus : Dum myriades illium spiritus ei obviam Veniunt , meque solum Angeloria in m. Augustinus . Decios millies aperiunt coeli portas , sed etiam tollunt, ut vitillsDX D. Hi et onymus Multitiata in- rex gloriae majori cum poni pa ingrediatur nurnerabilis A /geloruDὶ, qui in atrio Cliolos,
Si unquam legisti rapud Da ι id es Auferte dispositi, Christi decantabant laudes in coe
portas principe MeStraS, et Suble Mentur Porta him ascendentis ad eorum implendas ruinas.
internin et intrabit rex glorioe a Quam . Imperator Romae triumphans urbem illam autem gloriosus sit Chiisti triumphus potest privilegiis et ornamentis decorabat a Ch aliquo modo concipi ex pompa qua fiebat O tias aquas consecrat dum baptizia lurci terram
phans sublimissimo curru 3 deserebatur dum resurgit coelestia glorificat, dum Scen Christus triumphans super nubem lucidissi di ad coel/ιDa. I Io Triumphans imperatormam ascendit in Coeliina. u. Romani cives quos hominem se esse admonetur. Suggeritur enima captivitate liberaverat imperator, honoris ei a tergo e evice post te , hominem te Causa ejus Sequebantur Currum animae quae Diomento. 3 Triumphator Christo de dixi
in sinu Abraham detinebantur captivae , nitate blandiuntur Angelici I sirus est illis Christum se limiatur. Cutioam duxit capti qui iocistis os acciperes dio initatem
Ditatem clino plura Corpora ratis Citata clara Non quod non fuerit Deus ab instanti quoquam dominicae resurrectioni ij en diceS humanitas unita est Verbo, sed ut Deus non 3. Iostes superati et devicti inculis onusti erat cognitus. Accepit autem divinitatem praecedebant, imperatorem triumphantem , tum in Resurrectione . tum in Ascensione. Christus cum ultimo hoste morte Proeliatus, In Resurrectione quidem Pnam, ut a It D. Am- Der trophoeum crucis trian haseit 4 ci qua brosius , rosurrexit homo , suoniam homo propter ante faciem ejus ibit OVS. 4. ΗoSti mortuus, et resuscitatuS homo, Sed reSuScilanshus debellatis et in captivitate ductis insul Deus tunc Secundiam carnem homo , nitrictabat victor exercitus. Suscitati autem Pa per omnia Deus. In Ascensione etiam : nam, triarch: agent Deo gratias quod illis Victoriam ut satur D. Augustinus , unde hodierna seSti- consecutus fuerit de morte, et habentes in uitas, nobis hominis et Dei sacramenta ma- ore uerbum insultatorium 5 dicent nisostauit in una eadem quo per Son e in eo tityictoria laetantes ibi est, o S, Victoria tua, elo, at dioinam potentia n in eo qui ele Ua-oel contentio tua Q. In imperatoris trium tur humanam agnosce tibStantiam. 5 II. pho evertebantur muri civitatis , quasi portae Imperator ab hominibus honoratur ori Um- ad ejus non sufficerent ingressum Angeli phans Christus ab Angelis adoratur quos etiam tot intcoeli portas, ut ingrediente Do Dilectus repraesentat Discipulus sul idea Vi-inino, latius pateat spatium. Et, ut ait D. ginti quatuor regum mittentium Coron 3 SUAS Ambiosius, triti mphatoris a terni Inubia ante Christulit Dignus es, Domine, DEMS HOS iHltiente , quaSi iam quem emiSet Gut , coeli ter accipere gloriam et honorem. 6 adverte PortinisPere non POSSent, licet ju nunquam quod Angeli tria praestant Cliristo Sese Capiant majestatem , majorem Viam quin e ante majestatem illius humiliter prosternunt bant aliquam res et tenti. 6. Imperator trium p. Supremum latriae cultum illi deserunt 3.
phuris et magnificentiam muniax Stentans, Verum confitentur Deum , non CCultatum
munera civibus largiebatur : Christus Domi sed manifestatum. Triumphum autem gententis coelestem ingrediens Hierusalem , Coeli Christo sit 3io iola de coelo. 7 Nam descendu ut colas lionis et deliciis cumulavit : Gloriam de coelo Angeli monentes homines Hic resurrectionis et immortialitatis ChriStu So Iesus qui assumptus est a vobis in Coelum, cuni tulit , quo illius atrio iis es oetificaret sic veniet quemadmodum vidistis eum eun
et ditaret. 6 7. Imperatore triumphante , tensi in coelum. 8 In quo jam delinitur
Christus inscendit cum bubilationes 7 et 9 In ultimo autem judicio , Christi majes-
Angeli, qui ejus honorant triumphum, Sunt ias manifestanda est tum Angelis , tum lio in tanto numero quod eo. Vale. Regius minibus. per multiplicata millia denotat. Currus Dei Q. sutile spectaculum adi ontui Domini decem millibus multipleae millia Plan-
382쪽
junc in t/bitati jam superbi , janet trimu- probrosas sectantur voluptates . iugis ignis phi titis I , et, ut ait D. Chrysostonius, Ve- patientum ardores Tunc qui comoedias et ientis ad judicium uva gloria digna Deost tragoedias captant , qui superba palatia pedi- 9 In Christi ascensu et ultim, descensu. sicunt, qui gaudii et laetitiae specta Cula ex O-Omnimoda reperitur parilita S. I. In SCensu gitant, Coti suta dentur. Atenim Suster Stin talia videt ui ab hominibus et Angelis , et in des Spectacula , illo nitimus et et Polutis judicii censu alta hominibus, sive electis sive dies , ille nationibus insperatus, ille deristis, praescitis ab Angelis tum bonis, tum malis cum tanta seculi eratistas, et tot ejia nati- conspicitur. n. In ascensu desertur supra silate , in igne haurientur. i nubem hicidam, quae est velut currus trium ascensus et descensus solis varios super phi h in descensu sedebit supra nubem sul terram producunt essectus Dum rascendit gidam, quia erit Velii Solium Suae majestatis γ' sol, terram secunda , segetes ad maturita- hic enturus eSt ur Sus Suster nube coeli, a Mem perducit PCum vero descen sit, jam malis qualis et ascendit ' ; . In ascensu de Iura sunt frumenta , tempus est ut Codiga sertur in Coelum elevatis manibus ut colli tur et in area terantur. Hoc idem in nobis colis gloriae cincrementum et terrigenis Sol justitiae operatur, nam ascendens gratia- gratis Iargiatur beneficium L in filii mo ulli uiam suarum dissundit dona . beneficiis noscio levabit manus ad bonos praemiandos et tumulat , ut virtutis seramus fruges. Si au- malos puniendos. Ita ascensu stipatur, et disti viad Amos: Qui ascensum suum PQ-pliuibus hominibus sanctis , et innumerabi scat in coelos , et profusionem Suam fundat libus angelis in descensu stipuli itur et i/ teri 23. 2 Si isto tempore in quo nobis of animabus sanctis, is beatis spiritibus, Λ Ο sertur secunditas , steriles sunHisci Si paupe-lim talis suae ministris. 5. In ascensu manifes rex sumus nunc , ubi CoelestibuS OSsumustavit centum viginti discipulis majestatis suae ditari gaχis si modo talium de Christi san- gloriam in judicio ejus majestas videbitur guine fructum percipimus sed insolentera cunctis ii ominibus , daemonibus et Angelis citium sedibus calcamus timendum mobis Omnibus apparebit , sed diversimode liis est ne mansuetus ille Redemptor , militatem ferus ut judex, aliis mansuetus ut Saloniores in judicis iram et severitatem Convertat.
4 electos consolatione, laetitiae et felici Quanto Ioab erga Absalon bonovo him se tute praemiabit. Quin illa orsultatio Angelo demonstravit reconciliando ilium , illum
rum ' quo gloria resurgentium cinctorum ingratum cum latre istius Mavid tantam quale extium exinde justorum' titilis tot istentavit animadversione in adversus rebel-tas notu Hierusalem 5 Prti scitos vero lem ilium silium armatum ut suo asserret timore tristitia et poena assiciet. Quid ad parenti necem. En specimen indignationis mirer , tot vecta HS mos , uti in coelum re Christi erga cingratos et scelerosos homines. Cepti nuntiabantur, iam ipso Ioue et ipsis suis Quanto majora dedit eis benevolenti ae signa testibus in cimis tenebris congomiscentos tanto majora dabit odii indicia Cliristiani, Item p inside. , per Sectitores dominici nomi- Vultis experiri, non odium, Sed amorem, non Vi , in Vioribtis, quam ipsi contra Christia iram, sed mansuetudinem Vacate ionis nos a Dierunt flanimis insultantibus liqtios operibus, mil quod ipsemet vos stimulat contos ' Proeterea sapientes illos philosophos Negotiamini un et enio. 3 Studete virtu- coram is mulis suis ini conflagrantibus tibus , ad imitationem Domini , Cujus hu- erubescente , quibus nihil ad Deum pertinero militas est ex aliata.
De citur in Ira Angelos et sublimatur Upra
383쪽
et terra 1 hi in humanatione autem Dei Fi nardus, etSi Prmeat majestate , tramen humilius descendit ad terram dum in toto Virgi Vitate succumbit 1 Illa Christi humilitas nis caro fguratus, nascitiar homo Deo is cinisa Angelos sublimavit eum supra Angelus. I Et quamvis Christi humanitas sit ex los aetern his namque Pater minora Di Fi- corpore et anima composita, Dilectus tamen Vium modico citra Angelos, ad terram dimit- Discipulus ad commendandam Filii Dei hu tendo, gloria tamen et honore coronaturus militatem, non animum , sed carnem suctum ullum, in coelo restimendo Quod hodierna praedicat Scriptura ut Christi humilitatom sestivitate adimpletum est, nam in Ascensio magi oste rideret , carnem Pro homine postiit Sun Christus supra Seraphinos omnes 3 Magna fune Verbi humilitas assum pQ Sublimatus , et minoratu privi a Patre mo-sisse carnem , me minor Sublimitas Q nam diCum quid citra Angelos et ita gloria et caro terrena in coelum ascendit. Quod cum honore coronatus 3 Filii humilitas est a stupore Magnus contemplatur Gregorius Patre exaliata et dejectus nisi angelos Illa natura cui dictum est Torra es, et in Christus , est constitutus in coelestibus Supra tori iam ibis, et in coelum ibit 4 quod sane omnem P ira Cipatum et Polestate vi Viriti leva prodigium sapere videtur Hodio inopum et Domi/mtio/tem. 4 Et hujusmodi exaltatio Plane it per egrinum spectaculum mundo est Christ gloriosa gloriosa Dei parae, et OStendit carnem OSirant supra solium De uia Ctis gloriosa hominibus. Gloriosa homi g tum es ectam. Tale ac tantum ' est illud tibias ratres enim fraterni sunt honoris
miraculii in tit et maturae superet vires et parti Cipes Cliristus autem est hominum si a ratio nix ex Cedat licem Ascensus est pro 'er et Oia Se Cluenter Stiuitas Sta gloriosa
prius igni, qui semper sursum ad sphastram 'Si hominibus. 5 Gloriosa Nariae quae suum fertur. descensus ad terram pertinet Christo dedit carnem supra Angeltis subliqua deorsum ergit versu suum Centrum atam. PS et idem coelos Scendit , carnem
Ili Incarnatione ignis descendit noni veni quam H Matre Suscepit , DPeriStra tra/ὶS- mittere in terram. 5 At in Ascensione terra 'exit, Ono an omnem humatiam natianam, gravida sursum sertur, quasi levitas sit illi multomagi maternam. 6 Tun deni gloriosa connaturalis. aeri es ignobilius elementum Christo, qui supra omnes Angelorum ordines SUPI a Caetera elementa elevatur, terra , quae Sublimatus Sedet ad dexteram Patris. imum in mundo occupat locum , supra coelos d. Filius in effigie Dei constitutus , non Collocatur. Distus terram eoas it in coelum e rastinam iiiStimas it SSe e Pqualem Deo recepit Se intra Nolamina dioina cum carno 7 , quia, Ut prosunde ratiocinatur . e 1 majestas; sub jedibus Christi famul intia nardus Altissimus enim Deus later, oethera acuerunt. 6 Apostoliis ex Christi quamvis omnipotens Sit non potuit tamen descensu , ejus Colligit ascensum. Talis ac Vel aequalem Condere creaturam , vel inpe- tanta est ejus elevatio, qualis ac quanta jus qualem gignere silium. Fecit itaque Angelii in dejectio. Qui descendit in ii Ieriores paries toro Agnum , sed non quantus ipse , et ideo ne Croest PSeeStet quiaScendit supero in nos coelos ulti Ssimum solum autem Unigenitum quem 7 Est proportio inter ejus humilitatem et su- non secit sed genuit, omnipotens omnipo-blimitatem Filius asce idit i i superior a coelo tentem, alti S simus altissimum, aeternu deterrum, qui et deSco/ὶdit in infe Vora teri m. 8 LI si tum , ipsum sibi per omnia comparari , DeC militatis et sublimitatis termini sunt diversi. rapinam aestimari per iniuriam. 8 At silius Terminus a quo humilitatis, est summum ci te per omni aequali. Patri, humana tua , Coelum terminus ad quem , terrari at con Itque minor Patre, et ejus substratur impe erS terminus a quo subliniitatis est terra rio. In lium anato Verbo duplicem distinguit terminii ad quem, Summum coelum si sal opostolus 9 formam h ormam scilicet Dei et
tarc ΠPer Coclos Deus 9 , seu ut habet lial formam servi. In forma Dei Filius est aequalis laica lecti , exalta re super Angelos coelo Patrici sui sortita in inplet Dei, nihil habet rum : nam Cliristus infra Angelos dejectus, minus Deo. Io Iri sorma servi, minor est Pa- supra Angelias extollitur tre mi/ιor in tu Vt ho ni his. ii Humili-2. Dei Filius est infra Angelos diminutus tale Filii Dei nihil humilius, nam cum aequa- ciui/ horno sit 1 licet enim in natura divina lena cum Patre habeat naturam , aequalia infinite superet Angelos , in humanitate a attributa , te iretsi ejusde/ὶ erat cun DcOmen in serior est Angelis : et, ut ait D. Ber i feriri. 15. in Cant. - et Ter lib. adv. Prax ab.
384쪽
ipse quando est maximin humilitatis iniquae quae pro hici descensum aliud iii exemplum i Quo major fuit Filii Dei descensus, quem sequitur ascensus Lucifer
dejectio . eo major ejus exultatio: iisdem insolenter ascendere voluit, et cecidit con- ascendit quibus descendit gradibus, et sicut Silium Seductoris illius audivit proto parens in incarnatione ab aequalitate descendit ad et Corruit exemphim perversi illius ducto- minoritatem p Sic Scendit a minoritate nil ri Sequuntur superbi , i et eum imitantur in m utilitaten in Ascensione. u Pater Filii descensu sicut in ascensu. Ascendunt usque remuneravit humilitatem et quia se uius ad COUM , et descendunt usque ad abyssos. imperio subdiderat , iii ejus dextera colloca Aliud exen plima S deSCensus , qui ascensu tur in coeli, ubi ad citri. deaeloriam pria si Coro nutur Christus descendit primo, et pos- est Christus. 3 ic ascen sit si is ascendere, descende Sollo I ii de sumunt an sum impii ad inittendi cli Scera Sum illum ea ira de complanatum esti- inaequalitatem inter divinas personas Nam l/Sic mis/i, et introitiam in is resernium i-
si uter praebet dexteram Filio, est cinajor ribub ChriSti 1 qui ascendit in coelum, ut Filio. Qui in im dat major ista oci qui suam Cori Summaret dilectionem.
recipit dure siquidem abunda itiit m et III PARS Sublimatus in consummatio opulentiam Menota re C 'Pere 'ex in ii Duit nem di Christus Cominus . cujus dilectio e restatem et pauperiem. Vt rum dat consummatur Aperiens coelum homini- Pater Heu absque praeiat De HU S usuis. In coeli orans pro hominibus Q. De recipia. absque inopia et dedecor . Um coelo Lirmens dona hominibus. dignioren occupat CUἰ quam P. ter. 1. Mahna sane rha Itomines Christi dile Nam Filius sedet ad x e turdi Putri , i, qui , sensum indisiciat in coclOS,Htique Sibi Pater necessario sedet ad misi hi tri et sitis. 3 Antes Christi ascensionem resera-dext sera autem est Sint Stra nobilior si' iam tum oratocinium, et unima Patrini Chartim, Pro
in sol niuim ferre non alLUS D. Ambro ius phetarum et justorum veteris Testamenti sic statar Attende Oculo. uiuere qui Cedocti, exspectabant in sinu Abrahae delicem ilium
tun quo sedeat, ubi e lecti. Sedet dieii ui modemptor triumphans paradisi deitora in Patris Filius dis Uuc qui portiit portas Animae criminosae et innocuaeso uia ibus arbitrari σStimara a QViHG, HVM clivorsis detinebantur in locis. Criminosae in tibi Dido tur tu erior qui ad dein te Gm Cedet in serno, in noctia in Abrahae sinu is mihi num iniuriam Patri , qui ad tui6 VGm Cer disseruisse prosiciet. etiam tibSequeΠ G det 8 Pater honorat , et tu HIN lGm Pulsi*- timonitim dioitis amu in ero dolentiS, et 4 Dextera vel sinistra Pro P e DOD reperi obnit boris in sinu Abraha req&iESCCHtiae. 4 tur in Deo, qui est purus Spiritu S. O d ibi Trinum locum distinguit Tertullianus. Inser dioinus est non humanuS. Vis egi i nutu, Abrahae sinum et Coelestem pomum. Sodo Vltius , ut Pater ou e lecti Flut it M. ii iii seruo torquentur ro probi in Sinu Abr3 3 Scriptura Filium ad dexteram Patri QOl hae alii ascensum Domitii , exspectari justi
locans metaphora utitur Sese IntelleCtui in coelesti tibi ii is sit tali isti ascensum pri nostro accommodat, qui res spiritu dies non nitantur electi. Unde apparet 'Pleuti UiqUe, nisi ex materialibus Con C Uit, et hi loque linition do Edisios otidierit, ESSE aliquo modus mia e denotat et aequalitatem quam 'j, Dentem determiniationem , suc ui UNliab et cum Tutre Christus quantum reta Abrahi, ad reo Menda GraimGNDeus, et eminentiam gloriae ad 'lud in Ubii filiorum ejus Eam laque regioriem. Siratim Diatur in quantum homo quin e Iarita est ut reo Abrohin. etsi non coeloStem, Sublimis
Vidisti. Christiane, Christi humilitatem nubii, jtistorum multiplex est discrimen et sublimitatem , des Censum et inscensum sed praesertim urinum , inter in seruum et Verum Suo nobi deSCeHSu Suct sm GC Glu si iiiiiii Abrahio. Aliud enim inseri, illud larem consocrasti ascensum i Ut enim otioque Abrahi sinus. Nam et Vrium sit addit ei nardus ab PS demsΠSt uda O ijueroederes regiones istas profuΠ GH et
385쪽
transι tum utrinque Prohibere e sod nec alle lum demonstraret, et in coelo existens adhuc orasset diues oculos, et quiden do longinquo, interpellat pro nobis. Quod ipse in et affirmat nisi in superiora, o de altitudinis longinquo, Dominus ad Patrem Ura et ego per immensam illam distantiam sublimitatis rogabo Patrem, et alium Paracletum dabit et Profunditatis. i. di in serno initiale re s Obis. I Quid est enim rogare, interpellare, proborum Cruciantur , in sinu autem Abra nisi petere . intercedere , deprecari , obse- hae antinae justorum refrigerat tur Quod rares Hia coelo autem Christus est semρor declarat Scriptura in divite sceleroso et pau viseens ad interpellandum pro nobis. I Ubi pere iaZaro insuperi mentionem Taciens Gregorius Magnus Quotidie orat Christus Ioannis malo tractati, et Herodis male mari pro Ecclesia . do quo testatur Apostolus tali , utriuSque illum deformans. Derodis quia sedens ad deiteram Patri , interpellat tormenta et Ioannis refrigeria. Q. Animae pro nobis. 3 Proprie igitur orat in coelo
criminosae iura quam ingredientur coelum , Christus qua homo et creaturari si enim Deo sed per totam aeternitatem ut eo exsulabunt aes Domino riuo debitum religionis cultum Antiatio vero justa, ingredientur Coelum it exhibet , adorando, laudando, gratias agen- interminali ili selitata te polientur quai do , Cur non pro nobis interpeliando Chris- ascensiam uiam Christia cedisiciat in solum , tu pro nobis oravit in terra , et nunc de- Aeciandum Amo , lique uis, tibi est et D precatur in coelo cum hoc tamen discriminecus interniis. Quanta Christi dilectio, qui , quod in vita oravit latrem anxius solliti satur Tertullianus, post consummationem Citu cum lacrymis nunc vero laeti SSi- Veriti, Scilicet post Consurima attina ierias mus , liberrimus, beatissimus Omnis enim Sionem Suam , humanae redemptionis opus, anxietas et tristitia est ab iratione Christi
Oelii in aperit, et sibi et suis, animabus sci glorificuti removenda. Oratio quam fecit licet ustis, quas secum conducit adlabariam Christus in hac vita , sui meritoria et impe-
Christianus, Patriarchis , et Prophetis, it tratoria et quia in terra Urim meritum Con- rustis veteris Testamenti longe felicior. IIis summavit, ac proinde, nihil restat merenetiim antes Christi is Censura non latebat dum a impetrandiani, Orando in Coelo, neque Coelum post Salvatori autem ascensionem meretur amplius, neque impetrat sed poscit Christiatis ante Palet coeliam quam iaci rata et exigit a Deo jus suis meritis debitum , et nulla in in coelum misi Mi Patet coelum praemium jam a Patre impetratum , scilicet
quod qui tittigerit, intrabit. i Christi erga gratiam et gloriam , eaque quae ad ahitem
Christianos consummata dilectio. in tribus nostram conducunt. Omnia illa sua morte maxime fulget I. Quod eis aperuerit coelii m pro merita sibique a Patre promissa, re ipsa et nomine suo et nomines Christianorum , nobis dari erogari et upplicari expostulat. qui sunt ejus ni embra, Coeli sumpserit pos u. Munus obit Sacerdotis. Duplex est sacersessionemri . Quod eis ascendendi in Coelum dotale munus unum est sacrificare , aliud viam demonstraverit. Qui anuntiabit locum est orareri utrumque munus pro hominibus internum , nisi Christus incedens in justitia, in ha vita praeviitit Christus : nam et obtulit loqueri et iam rectam , Odio habens injusti S a Crisi Cium cruentum Crucis et adhuc protiam et iniquitatem' u 3. Quod in coelo nobis deprecatus est Patrem, in cuba autem
pro eis oratis et interpellans apud Patrem sit pro nobis praestat sacerdotis ossic iuuari non 2. Christus pro hominibus de 'recalor, et sacrificando , quia non est amplius passibi-G MOCatuS J SO V m fac ti/3. 3 Trinum munus sed interpellando. Quod belle technat pro nobis obit in coelo Christuc deprecato Tertullianus es ostii Christus . Dei Patris
ris scilicet pontificis et advocat I. De Summu Sacerdos, sui riui s erilia Sum IireCatoris D quod pertis terminis asseverat humana jorma et passibili Nonit in humili Apostolus : Christus Iesus qui mortuus St, cito Sque ad Passionem ς PS e iam e Vecim in qui resurrexit . qui ESD ad dexteram tu hostia Per om/lia , pro omnibus nobis
Dei, sui etiam in let Pollat pro nobis 8 4 qui post resurraeolionem Suam in tilus γο- Ne quis dicat Christum hortui mi viti idem ero , Sacerdos in uot num Dei Patri nun- esse tro nobis sed tosta mortem mihi cupatus est. 4 Alii uncti , ii iam ii qui in
amplius egisse pro mobis Currit Paulus hac vita suerunt sacerdotes , in in lo pro no-3SSeverun elium post mortem mobis pro bis Parat, non tanquam sacerdotes non deSS , nam et resurrexit in exemplar resur enim Tunguntur in , is sacerdotio P sed rectionis nostrae, et ascendit in Coelum , ut tanquam privati sancti et amici Dei. IIoc pro- nobis corium aperiret, et viam eun si in coe prium est Christi, ut tanquam Ponti sex pro
386쪽
nobis oret et appareat nunc τριltui Dei praesidebat Caesar, periensque pectus sitiam pro nobis si Tancle in . Advocati proii ob is logis dilaniatum in Caesar , cicatrices vul-111uneres sungitur in o Christus, ut ait nerum quae pro qua gloria militans passus dubius Tertulit anus , ictimcationis implens Sum. ali spectaculo commotus, imperatoros iaci et defensionis exhibens munera. I eum a crimine absolvit Slat innocens Chris- In rebus sive civilibus , sive criminalibus, tu Ante Patrem , Cui ostentat plagarum ci- sapientiores quique et loquentiores eliguri Catri Ce tit ejus ira Ciandium emolliat, nobis-tur latroni Causae ratio' quantumvis cini que benignum et misericordem praestet ideo quae quantum Vis Ira etiam Capitali , et mas it Signa mortis, ut Sua morte redemptis, non diffidebat qui Demosthenem vel cice quan miSericorditer uini adjuti propositironem poterat an Ct SC patronum , qui sua Semper ejuSdem mortis renope inuiciis. I eloquentia quocunque volebunt , flectebant Sic Ora Christus in coelo pro hominibus , et Iudices Vocatum habemtis apti l Patroni ut suam adhuc consumme dilectionem , de
Iesum Christi in justum 3 , multi longe coelo largitur dona hominibus.
sapientiorem Demosthene eloquentiore ni d. Filius sui limatus in Coelum , acceptum 'l illi et quovis patrono pro nobis longe a Patre linus fudit Piritum Sanctum. I sollicitiorem. Ubii Augustinus Obi hcibos Christus mittens de coelo Spiritum Sanctum
G uocaliam , noli timore , t perdas causam demon Strat tum suam divinitatem, tum con- confeSSionis tum si en in in hac ita com Summatam erga homines dilectionem. Divi- mittitis homo disertoe lingum, et non timet, nitatem , qui Spiritus Sanctus Cum sit Deus,
committis te Verbo et periturus es ' Clama, neque produci, neque mitti potest nisi a Deo. adoocatum habemus apud Patrem, qui tot ilectionem, largiens eis Spiritum Sanctum,
ora hiabet quot ulnera quibus causin nostria ut eos Suis donis et gratiis cumulet Gratum Patrocinetur. Quomodo interpretative dici quoddam commercium inter coelum et terr amtur orare. Patri ostentans cicatrices vulne exStitit celebratum ut Angelis daretur carorum quibus meruit, et haec est una ex ratio ChriSti, hominibus consolatio Spiritus Sancti.
nibus iuri post aesurrectionem plagarum 3 Christi caro daturangelis , ut eos laetifi-Cicatrices servavit Dominus p ut Patri pro et . Spiritus Sanctus datur hominibus itus bis Sul licctn quale genus mortis pro Coelestibus eos gaZis ditet. Ut utem animad- homine Pertulerit, semper ostendat. 4 Mur vertit Tertullianus , dum Christus misit Spi-CUS Antonius orator romanus, causam Aqui ritum Sanctum , et dum Spiritus Sanctus suulei cujusdam riui de capite periclitabatur, nobis largitur dona , compensatione re acta apud senatum perorans aperto illius sago Si , luc rati Sumus multa, ut almytia Proestem ulcis telis confosso , sanguine consperso ac mus. 4 Nam Spiritus Sanctus nobis donavit testante Vulnera, quae acceperat pro patria, habitus dei, spei et charitatis, gratiam ha- magis ad clementiam hoc spectaculo judices bitualem et actu utem offert ut virtutis sequam sua eloquentiae Commovit. Christus 3 nati opera'. Porro munera Dei amno sunt coelum ingressus, ut appareat vultui Dei pro poSSeSSOribu Otiosis , quibus nolle negotiari Hobix, utque reseroato in corpore tragoeua ad lucrum , probe negotiatur ad Surelictum.
lutis humanm a Patre eligant pretium. et 5 De gratiis ab Spiritu Sancto acceptis obedientit donatiuum 5 Quod si vestis reddenda erit ratio Dotiosi qui nullum de eis
Scissa et sanguine conspersa movit ad cle reportarunt fructum , uCerrime punientur; mentiam judices, quanto magis caro vulneri qui Vero Cum eis bene negotiati sunt, abunde
bus dilacerat , ut constat ex illo milite qui praemiabuntur et interminabili aruentur
de proditione accusatus , et ut proditor con gloria.demnatus, accessit ad senatum . cui Iuliud
387쪽
Divina t. Eae istentia comprobandas . Mujestas adorandas . Auctoritas observandas si Providentia vindicanda ; . Trinitas e lananda ; 6. Processio Spiritus Sancti declarunda.
Nos tinum Deum colimus , quem mHES naturaliter nostis , ad cujus fulgura et tonitrua contrem/Scitis , ad cujus beneficia gaudetis. 1 Quantumvis Dei existentia hominibus ratione utentibus evidenter pateatri atnunc negotium Patitur Deu OmniPotenS, Dominus et conditor uniVersitatis; ideo tantum opinor , quia a Primordio notu eSt, quia
nunquam latuit, quia semper illuxit . et Nam athaei et potitio ejus existentiam negant idiotae et desidiosi eam ignorant Platonici eam in demonstrabilem neque inueniri Deilem 3 affirmant.Verum, Dei existentia I. Impie et irrationabiliter negatum a Culpa biliter ignoratur In contestabiliter pro
I. PARS. Tantis operibus notitiam sui armcloit 4 Deus , ut ejus existentiam aperte negare non audeat impius, quem ideo insipientem nuncupat Regius Vates, quia Dei
existentiati in aperto positam, negat in corde suo : Diaei insipiens in corde suo : Non est
Deus. 5 Neque insipiens duntaxat Dei existentiam negat, sed multi etiam sapientes Philosophi et sagaces politici eam hac tempestate, vel rident et insectantur, vel saltem in dubium revocant licetis cognitio existentis Dei naturaliter sit nobis impressa tamen in tantum invaluit perniciosa hominum malitia , ut dicant non esse Deum, non quidem
exteri u , ne ab omnibus creaturis , salsitatis ac impietatis arguerentur , sed interius et in corde suo is si In corde suo atheismum concipiunt, ne audent tamen Verbo proserre , ne impietatis poenas luant u Nec enim
ipsi sacrilegi, et detestandi quidam philosophi , qui perversa et salsa de Deo sentiunt,
ausi sunt dicere : Non est Deus. Ideo ergo dicit , in corde suo, quia nemo ho audet dicere , etiamsi ausus fuerit cogitare. η a)Neque rationaliter id potest Cogitare, ut animadvertit D. Anselmus Deus enim est id quo majus XCogitari non potest, quod qui
bene intelligit, utique intelligit id ipsum sic
eSSe, ut ne Cogitatione queat non esse : qui ergo sic in te digit esse Deum, nequit eum non esse cogitare. M 3)Verum quia hoc seculo adeo incrementata est iniquitas , ut et atheismus mente et cogitatione Con Cipiatur, et exterius Verbo et Sermone propuletur , haec impietas redarguenda est ex I. Unanimi hominum Confessioneri u Pulchra mundi flabricationes 3. Virtutis remuneratione. I. Deum elistim ubique notum, ubique Proesentem , tibique dominantem , Omnibus
colendum , Omnibus demerendum. 4 Nulia est gens adeo barbara et rudis quae aliqualem Dei non es eat notitiam. Ut enim ait D. Hieronymus , Persa , Gothus
tius, Turca , Usum agnoscunt , BESSOrum feritas , et pellitorum turba Populorum, Stridorem suum in dulce nominis ejus fregerunt
i D. Damasc. lib. i. de Fid. Orthod. 3. - et D. August. ni Psal. 3. - 5 In Prosol. c. 4. - si Tert. lib. a. ad Nat. 8.
388쪽
1 telo et stitis trauli una Noa Deus est Deum Moysis tamen norunt etiam trantam
1 Licet en in singuli homines vidientem des idololatria dominationem obumbrante seor- Dei existentia non habeant notitiam , aliqua Sum tamen illum quasi Proprio nomino Detinalem tamen, saltem confusam , habent de Deo perhibent , et Deum deorum , et si Deus, cognitionem. Qui vis torno Deum reco erit , et quod Deo placet, et Deo commendo. noscit quem ulli natura commiSit surm Vide an no Verint, quem omnia posse testau-
quotidie in istoribus omnibus Sentit . hoc tur Ne, hoc tillis Moysis Vibris de boni:
solo Homitio minus notum , quod uniCum non in te anima quam pro hetia. Animn enim a
Putas it , quod in numero nomina Vit, quod in primordio conscientia Dei Hos est e eadem aliis adora it. 1 Quod ut certum asseverat me alia , et in y liis, et ira Syris, et in romans eloquentis Princeps te holuit libiti Ponticis Iu morum enim Deum, dictintra ulla eriS,St, neque tam immari Suetre, ne- ininis Deum. i Plura notatu dignissimaque tam ferrea , quom non etiamsi guore, dicit Tertuli ianus , quibus ostentat inditum qualem Deum habere de eat , tamen haben- esse Cunctis hominibus matura levia ali tuam
unc soliat. 3 Quomodo Hieronymus mei notitiam. Et merito P nam cum Deus sit istud Jobi 4 iii telligi Omnes homines vi objectum supremi tutius, natura Dei noti-
dent eum , hoc est per naturae honum. No- tiam singulis indidit hominibus quibus ejustitia aereatoris inest cordibus et quam Vix Cultum et observantiam indidit non eni in aliquis tam pravus sit ac rigidus, ut alienus posset Coli, nisi esse prius Constiterit Vein esse studeat a Creatore suo, nullus tamen est de Dei notitium mutuandam ex mundi pul- qui se al)scondat a calore ejus. Haec opinio Chritudine demonstrat.
de Dei existentiu ita omnium hominiani in hae I. Dicis a Deo probabunt Deum. I it sit mentibus , ut Athenienses cujusdam Pi- autem aliorsum docet Tertullianus, rande thagor re combusserint librum qui in princi- opus et dignus L Deo mundus 3 qui sui pio Continebat Deus sit. 5 Cantabri auctoris notitiam in genera Quis nisi togensis A ademi se fundator cum Olim illuc Ialiter caecus et ratione privatus . hanc vas- transiret, audissetque disputantes theologos tissimam molem , tot Coelis, tot elementis an Deus sit, poenituit ilium fundatae talis totque alii x corporibus compaginatam, ab Academiae in qua de veritate adeo conspicuae aliquo praestantissimo et divino opifice conita dubitabatur. Nec minori aestuunt 'elo structam non judicet qui terram stabili cuncti homines rationis compotes , aegre firmitate suspendit, qui coelum distinxit asserentes athei sturum impietatem a luersum tris sui gentibus, qui sole in rebus humanis Deum mu/ι di naturaliter notum 6 Quod clarissimum ac singulare lumen in argumen-Proscinde quamvis longius Cule demonstrat clum ut, unicae majestatis accendit 4 Tertullianus, ostentans ante legem Moysi. Num , ut sapienter philosophatur ris megis-i,opulo Israelitico datum antes litterarum Ius Cum statuam absque abro et i Ctore usum , populo etiam barbaros Dei habuisses si fri nullus asserere audeat miram hujus
notitiam. Hi ιc itaquo co ista ilissimo uiri mundi constitutionem sine conditore consti-ςam , cui/ὶ Πορὶ SSe qui Si hodie liceretus, uisse putabimus 5 HOC argumentum al, quia reti', ignotus o qua ido quern co/istat inductione sulcit D. Chrysostomus si Non est 633 eae hoc ipso O iStat quod utiqua a Jundamentum , ergo quomodo . stat pedi si- fuerit g/fotu . ideo te ii certus quide/ D Cium 3 non est aedificator, quomodo domus a pri/νὶ ordis 'eruin, co iditor earum curri PSi. Facta est 3 non est architectus, et quis ur-Pariter cori ortu ES ; psis ad hoc Prolatis, iem Condidit 3 non est musicus, et quomodoti licu cog ti Osceretur. Nec o lim si aliqvntit, in mundi lyrae apparet concentus u 6 Non OStorior Se pri/num Nidetur In telnplo est Deus, et quomodo productus est mundus litterarum suci u Dom; inundi dedicasse, ex tot dixersis creaturis coadunatus qui idcirco a Penta teli ho altiles ny titionis Sup ante sacras litteras in testimonium Domino
Putabuli tur cum totus Moysis Stylustioli deservivit u 7 Non est omittendus inutius tiair c 'etitoris si itis litiant, sed a imordio Felix 8 qui sic eloquenter satur: Quid potest
389쪽
esse aliqliod numen praestantissimae mentis G -Ci momen , uti Κουκον accommoda- lii omni natura inspiretur, moveatur, ala Me utit. I 3. Via nega ionis seu remotionis, tur, gubernetur Coelum ipsum vide quam esseCtu . cre3tururum removemus a Deo
late tenditur, quam vapide volvitur, vel quod Cori si tentes . tantam esse ejus persectionem in noctem astris distinguitur, vel quod in ut rariae in humanam Superet Cognitionem et diem soles lustratur ciam rici ex quod sit existimationem : miSibili est , etsi ideam eo summi moderatoris mira et divina li tur incomprehensibili est, etsi Per gratiam bratio. Quid cum ordo temporum et frugum est agSenteliars Iroestimabili , etsi humanis stabili varietate distinguitur, nonne aucto SeriSibia , OPStimetur fidem Ne HS et uiantias rem suum parentemque testatur Ner seque Si hoc est quod Deum instimari facit, dum Cum suis floribus, et aestas cum suis messi instimari non capit. 2 Licet Dei existentiabus, et autumia maturitas grata , et hiberna et persectio in creaturis p pareat tanquam iri Olivitas necessaria , qui Ordo facile turbare suis vestigiis vel imaginibus ; in sua tamentur, nisi maxima ratione consisteret. Iam nutura est invisibilis Culis corporis, quia providentiae quantae est , ne hiems sola glacie est spiritualis : etsi ejus majestus in suis ful-ul eret, ut Sola G2Stas ardore Iorreret, inu geat esseCtibus , tumen Comprehendi nequit, tum ni et veris inserere medium temperamen quia 'Si infinita et quantumvis aestimetur
tum aptae mundi dispositio , regularis ab hominibus Dei magnitudo. inaestimul lis
Coelorum motu S, Continua temporum vi Cis CSt, omnemque Creatam superat existimati Ο-Situdo evidenter ostenturit .muudum non nem Coeterum quod ideri commu titer, quousuisse fortuito formatum, meque Casu gu Comprehendi, suod EStimat i poteSt, minus hernatum , sed a supremo molitum artifice, Si, et Culi qΩibu occupatur, et manibus ejus sapientia moderutum si uis adeo ratio quibuS 4 contia minatur et Sensibia , quibias nix expers ut hoc quo meque formosius in enitiar quod Nero immens iam St, sola
quidquam, nec dispositius, nec in proposito ibi notum eSt. 3 Deus a cunctis si uiui Besa constantius, existimet fortuitum , ita casu iis, hominibus et Angelis, meque corii pre- voltibile, et non suprema uti stia ratione hendi , neque tota ejus perfecti poteStordinatum 1 Profecto misi supremus aestimari , quia ut digne possit existimari, et
esset moderator, neque natin his tam pulchre omnimode Comprehendi. debet tanta esseCon Cinnaretur, neque in tanta varietate fir persectio in existimante et Comprehendentemus et Constans permaneret 6 Mundus iste quanta in Deo : nulla autem creatura est in- Ordinatissima sua mutabilitate et mobilitate , sinite perfectari ideoque nequit Deum aestic visibilium inanium pulcherrima Specie , mare et Comprehendere Uunt Um S COIIa quodammodo tacitus et factum se esse, et prehensibilis et aestimabilis Det ita Deum is
Donnisi a Deo ineffabiliter pulchro fieri se magnitudinis et notum hominibus objicit et potuisse , proclamat. 2 u ignotum. 4 Notum et ignotum Beatis
I riplex est via qua ex mundo Cognoscitur notum quia clare eum Vide utri ignotum Deus et scilicet relationis seu causalitatis , quia eum non Comprehendunt Notum et eminentiae seu affirmationis negationis seu ignotum Christianis viatoribus notum reni otionis. I. Via relationis seu causalitatis, quia per fidem eum cognoscutit ignotum qua ab essectibus devenitur ad primam au quia ejus naturam intuitive non vident. O-Sam n qua uia Cia creata essentialiter deperi tum et ignotum singulis hominibus igno-dent, et ex molitione mundi cognos Citur tum , quia naturaliter personarum non 3gnos Deus natur in auctor 3 2. Via eminentia curat trinitatem : Nemo scit, sui Sit Pater seu affirmationis, Deo absque ullo desectu nisi Filius, atque ita Christus ignotum De una Omne creatas tribuimus persectiones, quia proedicauit 5 notum , quia Dei existen nulla est persectio in essectu quae in causa iam Cognoscunt ex Virtuti etiam remune- ejus sequivoca eminenter non Contineaturri ratione. quomodo mundus sua lulchritudines Dei 3 Λ Romanis causas expostulat Tertul- praedicat majestatem. Quod colimus, Deus ianus cur ex hominibus deos es siciunt. In NNUS,St, qui totam molem istam , ctim omni primis quidem neceSSE ESL concedatis ESSEiΠStrumento clementoriam , corporum , viri aliquem Sublimiorem I cum mari cistem tuum , Nerbo quo jussit, ratione qua diερο quemdam diuinitalis, qui ea hominibus deos Suit, virtute qua potuit, de nihilo e ressit secerit. Nam nequo sibi illi potuissent Suiti Ornnament tim majestatis sum I iando et mero diuinitatem , quam non habebant, nec
390쪽
alius Proestare eam non habentibus , nisi qui gatur, nec parcit otioso , a quo culpabiliter Proprio possidebat Coelertim Si nenio Ssset, ignoratur.
tionis potestatem. Igιtur Si β Vi GVisit 6;git dinorari . . Nequeat nisi culpabiliter
etendorum eae hominibus deorum I IIa ' L. Prima bonitos Creatoris, qua se noluit
solvunt Romani dissicultatem , e NOVAECute Deus in re tornum latero, id est, OH SSe ali collationem dis initatis merito um em NV I, otii, Detis cognosceretur Quid enim
urguit Tertuli et Dei qui merita rem I De et oti est insilii te cognoscibilis , quia cognos' colligit existentiam: Ethi/tCCONCC iti 'i' ibi lita. ost proportionata divinae naturae. nor, illum Deum deorum JuStiti P Vcelle e , ducit, sinite coxnoscibilis seipsum ab aeterno qui nec teniere, ne tu ligus, Hes P Odi iii sinite eo noscit quia non erat Creatura quae tum pra mium diSPeΠSaΓιL Beati qui in into dum eo nosceret , conveniens fuit ut ho- regnant dii nuncupantur Meu qui tu medio 44itiem produceret divinae notitia Capacem. deorum di)udicat, dedit illi felicitatem uis Dortebit Deum cognosci bonum hoc utiquUmeritis commensuratam Magnus ille Deu et ratio titile. Oportebat dignum aliquid FSe, justitia praecellen , Sicut bono Praemidi, ita PDetini cognosceret: quid tam digraum improbos supplici mulctato quo utitur Ter' , os diei posset . qtiam imago Dei et Similit ullianus argumento, Ut De Unic demon 3 et hoc bonum, sine dubio, et citisuale. tiet existentiam : Qui ui 'e' Sa Oradide it, 3 Quod si bonum et rationale est Deum ab
qui hominem de humo truXe it, qui siecti homilio eo nosci , malum et irrationale estium cortis temporum divsSitio ibu et egiti IJe iiii ab homine ignorari , idcirco Deus ne obtis ordiuno orit; exinde qui sua GJe4t Iti debuit, neque potuit ignorari. sum judicantis edideri per imbi e es. Sed reo iter proponam et PleritSSime e*' ignes, qui demerendo ibi diSCUtiGσε die ' equor prisoribens Deum nec ignot ari debuiS'mina Verit quas ignorati. aut i Se iti , Ced e ioni ijio benignitatis, nec potuiSSU HOmiue obseruantibus praemia deStiua it c qui Pt O ninstri itudinis 4 Dei autem magnitudo it
luet a se isto IudiCat ut G Sit SUOS Utto e benionitas, ex creaturarum bonitate et mag' in Nito interm retributioriem, V GHOS V iii tuditi est investiganda . nisi enim S et ignem inque e Petem et Nyem , U*cit Iti bolicis . nec otia potuisset producere; et omnibus ab initio defunctiS, O msti*, i Pegs et magnus, nec magna potuisset Peret reconsilis distri GSquc Criti diFUHCtio rari. Ei operibus in eun inprobiationeN Gnom. I Si autem non XIstit Deu Virtutum Creatoris titrumque testantur, et bouitatem remunerator, illo I Um vilior , Virtus omni esto fa, et potentiam, qua auis, et destruitur, et ad quod Vl Vltium fraena a X an tinti,in ei nihilo Vol sic magna dum OHG, turri quia nec Spe mercedis Stimulat ad Vir ωρ , eietis potens, dum omnia PSiuS, Π tutem, ne CSup Pli CH timor a Vitiis V De t et oi,in ens. 5 Dei opera ejus potentiam, Impius autem quantum VlSdi Cat 1i Corde Suo bonitatem et magnitudinem testantur. PO Non est Deus quantum Vi atro Cissimis qui lentia in quia producta de iiihil , Solus au busque se immergat Celeribus, Dei timorem ibiti IDous potest de nihilo creare bonita ab anima sua penitus expellere nequit Sed te in . . . ex bonitate effectus, bonitas Causae ad fulgura et tonitrua, et CujuSVι rei DP,VM roet colli itur, et ita bonus reum DeuS. 6 et adversanti OCCursum, X Pa Vescit Unde a nitudinem , nam mag/rificentia aucto iβde impio sic satur Iob Tetendit Nd 'e SN ei opertim diuersitato signatur. I Qui Me ODeum manum Suam C Cout a Mu Ot Vtem iiij,/,tiam Deus latebit, nunquam DCVS dec robortitus St, iussu rit adsic Su eum et e to semper intelligetur, sempe udietu , collo, et piHguicem ice armatu c*t: et Um otiam fidebitur 8 , ii suis scilicet peri' tamen raonitu terrori SemPer tu GV ib V liuo, quae ejus existentiam adeo Videnter illius, et cum paχ sit , ille semper insidias