장음표시 사용
391쪽
praedicant, ut nequeat nisi culpabiliter igno ni qui per agnitionem iei pleniorem 1
rari magi eum reCognoscere et glorificare debe-
3 Nos desinimus Deum primo matura bant Veruria ad Dei et Suasionem p exis- cognoscendum : dehinc doctrina recogitos tentia ejus in contestabiliter adhuc probatur.
novum uuam Vetus testatur destamentum.
et gravioribus digni sunt suppliciis Christia
392쪽
et in Prophetis vacabit. si h Tertium sero ualibus , stilbris continonmr, t ibris sustine- obtulit Cliristianis et si delibus dicente Apos mur, quibus Oblectamur, otiat i quibu extemiolo umcunque scripta sunt ad nostram remur ' i At, proh dolor in sacro hoc loctrinam scripta sunt py Christiani ix libro Dei existentium non legunt impii , in
Evangelico instrumento Dei colligunt noti perspicuo illo speculo divinas ejus non in tu Hii. liam Judaei ex veteri Testamento ad illius Iur perfectiones , obturant aures ne audiant
cognitionem assurgunt philosophi ex Crea es Creaturarum voces earum testimonium in turarum uestimonio ijus OgnΟSCunt exi S dubium revocant, et Deum non venerantur tentium quem ignorare non possunt. Et hinc Stuum-u Lesbo Deus testimonia, totum hoc quod ma delicti molentium recognoscere stiem sumias, et in quo Sum HS. 3 ΓΟthim Iio cy. Hul ignorare non possunt 2 , etiam ex animae sumus Dei praedicat magnificentiam . nihil ipsius testimonio. ot enim magis divinam potentiam , in sinitam Q. Vultis ei animia ipsius testimonio com-que ejus sapientiam Commendat, i iam ad ProbemuS qu cff licet carcere OLPOriSPVESSa, miranda compago lumani corporis. Ipsa licet stilutionibus res is circumscripta, Pr Pcipite Drmc nostro pulchritudo letim licet libidinibus ac conci piscentiis Vigorata,
Dietur arti ficem. 4 Totum in quo sumus . Vico falsis deis exancillata. 3 Advocat tes-
Dei magnificentiam repraesentat, quapropter timonium animae, non religione veri Dei in- Tris megistus contemplaturi mundum eliit structae sed idololatriae han Cipalae V non librum divinitatis, et spoculam divinorum in virtutis studiosae, sed vitiis deditae , non bo-
tuo seipsum depingit Deus. In loes libro Dis disciplinis eruditae, sed pravis institutioni-
studuerunt non solum Sancti, sed etiam e ius educatae mi tamen reSpiscit, litis crale rex philita sophi. Nun dum vocitata adluic pula, leae somno, ut ex aliqua essetfι linc, et Philo Iudaeus Dei templum Dei templum sanitatem suam potitur, Deum nomines hoc SOMalierum summum verumque existimandum montine, ilia proprio Dei et i DEMS mctgΠMS,
est mundus , scilicet lic universus i5 Deus o fus, et quod Deus dederit, omnium Quem citi testimonium Dei advocat Sanctus mox Si. Iudicem quoqtie conleStatur illum, Prosper D Quod est testimonium quod sena ious idet, et Deo commendo , et Deus mihi per Domino deservivit, et nunquam de jus reddet testimonium in ima naturaliter honitate et potestate conticuit, nisi ipsa totius christianc I Denique pronunticin hinc, non niundi inenarrabilis pulchritudo et enarrabi id capitolium , sed ad coetiim revicit : O Mittium beneficiorum ejus dives et orditia tu lar enim sedem Dei vivi, ab illo et inde deS-gitiori per quam humanis Cordibus , quaedam cendit. Virum non est quod anima Christiana aeternae legis tabulae praebebantur, ut in pugi Dei testetur existentiam ejusque enarret pernis elementorum et voluminibus temporum . sectiones V quia in schola religionis erudita
communis et putili se divinae institutionis divinas didicit persectiones. Sed stupendum
do C trina legeretur Coelum ergo, mare, terra. sane est quod anima idololatriae dedita, prave et omnia quae in eis sunt , Consono speciei erudita , sceleribus contaminata, naturaliter Sidae ordinationisque concentu , protestaban meum momine . Deum Cognoscat ejusquetur gloriam Dei et praedicatione perpetua testetur veritatem , bonitalem Ignitudi- majestatem Sui loquebantur auctorisci et ta- nem, beneficentiam , justitiam Tale testitat En maximus hominum numerus hanc οὐ monium impietatem confundit , et penitus
rem non intelligit. v 6 Mundus igitur et crea revertit. Eodem argumento atheos pulsat turae quae in eo sunt sunt Dei species et aliorsum Tertullianus, et testimonium prodit in agili es , quae nobis Dei designant pulchri animae rudis, impolitae, ineruditae et inexer-iudinem magnitudine speciei et creatu 'itae, quae tamen se sola absque Ilo Agis LM cognoscibiliter potorii creator eorum tro Deum agnoscit et praedicat. ConSiSte in Nideri Sunt Dei specula, quae divinas medio, animas sed non eam te ad OCO quoerepraesentant persectiones P sunt sui artificis scholii formata bibliothecis exercitata PraeCones, nulla est tam linguis , quae tacito accidem iis et porticibus atticis PaSta, Sapien- sermone non Clamitet u Ipse secit nos, et tiam ructas Simplicem, et Udem , et non ipsae nos Sunt testes Omni exceptione impolitam, et idioticam compello, qualem te
majores qui de Deo irrevocabile ferunt testi habent, qui te solam habent e illam ipsam domonium. Vultis e. operibus ipsius tot ac compit , de triuio . de textrino totam im- Peritia tua mihi opus S , quoniam aliquan-
393쪽
fulm peritio nemo credime ea exspostulo quo timo de occurrit Tertullianus a M. iii maiulo uni homini infers , quomaut ex temeti xa, esse omni litteratura priorem, et Con Sequeri aut ex quocunque auctore tuo sentire dedi ter naturalem Dei notitium 1 non mutuasse cisti. Non es , quod Sciam, christiana I sieri a litteratura Ce te prior St anima qua D lil- enim , non maSci Sole ChriStiana Tamen tera, et Prior Sermo quam liber, et prio
nunc a te testimonium flagitant Christiani, sensus tiam stylus, et prior homo PSe quam n eoet an ea ad erraus tuos, ut et e libi orti philosophum et moeta es Atin quid ergo crebesca ut , quod nos ob ea derint et irrideant, dendum est , ante litteraturam , et dis uiga quie te nunc consciam stineant. I Mnpla tionendi ejus mutos ab hujusmodi Pronuncemus Deum proodicantes hoc nomine ianico lationibus homines vixisse 'Nemo Deum et unicum, a quo omnia, et Sub quo His et Sa bonitatem ejus loqtiebatur , Opinor, et mo Dic testimonium si ila Scis nam te quoque imo nec ullus esse poterat , antequam litters Palam et tota libertate , qua mu licet nobis, in eculo germinassent antequiam Mercu domi ac foris audimus ita pronuntiare, Quod ius , opinor , altis fuisSet. u. Unde litterae Deus dederit, et si Deus se oluerit. Ea oco notitium Dei didicerunt et seminaverunt, Siet aliquem eSse ignisicas, et initiei illi ante litietas, nulla mens de Deo cogitaverat conferi poteStatem , ad Πju Specta No Et iando ordo PSis litteri contingit, OSSE luntatem. De natura quoque Dei quam serte et in usum loquelo disseminarat quod nulladi a nus, nec te latet leui bonus . Deus ian quiam n/en conceperat , aut lingia Prot&benofacit , tua si St. En Hdicat te Deias, tertit , aut cruris exceperni et animat an facile pronuntias quan Christiano ne licine loquendi de Deo modum accepit a lit-CESSe est. linc ergo tibi, anima , de co/ι- teris et sententiis humanis , vel a litteris Dei scientia suppetit domi ac foris, nullo irri et Scripturae sacrae oraculis, vel a Datura, dente Dod prohibente prindicare , Deus Dido omni litteratura anteriori; et tandem a Deo Omnia, et Deo commendo et Deus reddet , formata est animae conscientia. Quid igiliaret Deus inter nos judiciabit Unde animae vis , homo, de humanis sententiis litterarum talis de Deo notitia 3 Non a christiana reli tuarum exisse hinc in usu commutii callo-gione , quia illam non profitetur non de Sitaten 8 Credo itaque et tuiS, et conran eti- eruditione , quia uti is est instructa litteris tariis host Vs i , de quibus sapientia humanu sed a natura , seu potius a Deo auctore a mutuata est Dei notitiam Tanto magi credet irae, qui ei sui notitiam indidit , ut impii di, in is Scriptura enim sacra divina est , ut qui Voces Creaturarum Deum proclamantium pol es Deo revelata. Sed de animiam ipsiu3 non audiunt , testimonio ipsius animae con iarbitrio perinde crede atri a s 2 quae Dei in Cantur Hinc testimonia an initim quanto testatum existentiam Elige quam ex diuea era tanto Simplicia; quanto Simplicia , si elibtis oro em ibberoes eriliatis. Si de tanto mulgaria ς quanto mulgari tanto tuis litterii dubita nequi Deus , meque
communia ς quanto communia. tanto natu natura mentitur et natura et Deo cre-
alia ; quanto naturalia , tanto diuina. Non das, crede anim in , ita siet ut et tibi credas. Puto cuiquam ris Olum et frigidum Nideri Non soliim animae Romae aut Athenis
POSS , Si recogitet naturo majestatem , ei nutritae, ubi litterae et scientiae vigent, Deum qua CENSetia auctorita animo quantum cognoscunt et Deum nominant P sed etiam
dederi vingistro tantum a judicabis disci l, arbarorum qui iunquam de scholis et Pulm Magistra natura , anima disci fila academiis rati quid audierunt Vanus quidquid aut illa edocuit, ut ista Perdidi si huic lingum soli aut Grincin, qua P Ο-cit Do traditum est magistro scilicet in quo inter se habentur reputabis ejuS- ipsius 'gistroe. 3 Inodi , ut natura unioersalitatem , non L- Stabilita mei . existentia maturali animae tinis nse, Argiois solis , inimi de coelo testimonio , objectionem ab impiis stericio cadit. Omnium gentium unus homo ciritim
tacita commissa , dicet olius diuentiliatis in Deus tibique, et bonitas Dei ubi Pie, 3 Om
Vulgus vitrionibus, publicatoriam litterarum ne homines sunt ejusdem speciei; cunctis usum baudi et suasi vitium io roborat uni animabus eadem is ratio essentialis , licet
taliter sermocinia ιdi. 4 Huic evasioni mul in lividualiter discrimine titur, et diversis lantur linguis , in Dei tamen notitia et appella-
394쪽
tione naturaliter conveniunt Modo animam Suam eorumdem Proecutorum instauratione conueni, cur Deum nominat I. Ut theo Cumularatis, ue aliud P imum tam principarum constincta ilia pietatem p I. Ut otioso liter denuntianti , quam ab omni factura etrum ars in ignorantia inci . Ut Christiano Cultura idoloriam a Cre. Hic et alia plurarium tondemnet megligentiam, qui Meum praecepta Dei tultum mandantia , idolola- credentes, Deum non colunt; . Ut Dei in triamque prohibenti manifestes denotant generet venerationem qui cultores Suo quantum Deus sui Xoptet adorationem , et largiter praemiat quantum idololatriam aversetur Hinc igitur si a primordio constat et Drohibitam . do tot tantisque proPCγtis et nunquam impune
nec ullum iam Superbunt crimen apud Deum
qui clienus mominicis ii vino cultui cli Catis
Ι. PARS Nihil est quod tantopere prae tumianus os inmit et sacrilegi et irreligiosicipiat Deus ac sui culium et adorationem , erga deos est os deprehendimini , qui quos neque quod adeo prohibeat ac idololatriam Proesumitis esse , negligitis. 3 Si Gentiles et idolorum venerationem. Ego sum, inquit, des impietate tulpantur negligentes falsos Deus tuus , qui te eduxi de terra Egyrati deos P quanto criminosiores fuit Christiani, Non erunt tibi dii alii proetor me. No/ιjacies qui verum Deum Credente Contemnunt tibi Simulacrum eorum quo in coelo , et quo neque ullum religionis honorem deserunt 3 in terra deorsum , et uti in mari insera ter Sed pudios quo uis colere jus proeter Deumram. Ouadorcissis ea, nequefamulaberis eis et erum. 4 Urbani erga magnates Civilesse enim sum Dominus Deus tuus. 3 Et in erga aequales , observantes erga principes ;Deuteronomio : Audi, Israel, Dominus Dous nam superioribus et regibus civilem exhi- tuus unus est: illi famulaboris soli. Et haec bent cultum , et religiosum Deo denegant: qui derri prima per Moysen dicta sunt amo et quod est essendum magis , neglecto culium ino: Sed et deinceps omne os Prophotarum veri Dei , idola colunt et salsos deos mulii- ejusdem Dei et ocibus sonat, eamdem legem plicant.
395쪽
9. Quod colimus Deus, tinus est. I Taraua uti mersa delicta adHersui Deum sapiant, est idololatrio, cum milieismo connexio et nihil autem quod a se et Sus Deum snρia non affinitas , iit plurium deorum affirmatio , sit innionis et immundis Spiritibus utiletur unius Dei veri omninio da negatio. Nam , ut quibus idola mancistantiar sine dubio i profunde ratiocinatur Tertullianus , proinde lolatriam admittit , quicunque deli/iquit, id Deus cum Summum magnum Sit, recte e enim facit quod ad idolorum mancipes pertit ita nostra pronuntia Vite Deus Si non tinus et totque deos mulit plicat quot sunt Ob- est, non est Mia quaSi dubitemus esse Deum, jecta in quibus finem suum ultimum collo dicendo e Si non tintis St, non Si sed quia Cat. Omnia igitur colit hiamania error, Prm- quem consedimus eSSe . id eum definiamus ter ipsum omnium conditorem. 1 Ambitio- esse , quod si non est. Deus non est Stim suc honorem colit libidinosus venereas mum scilicet magniam. Porro Summum otii ptates Pavarus divitias iracundus vin- magnum uniciam Sit necesse est. Ergo et Deus dictam , et quivis peccator ea in quibus suam ranicus erit. Non aliter Deias, niSi summum constituit felicitatem : Plerique idololatriam mctgnum , niSi Parem non habens nec aliter SimPliciter exiStimari his solis modis inter-Parem non habens, nisi unicus fuerit. u pretandam ; Si qui aut incendat aut im-Batio Dei unitatem evidenter demonstrat , molet, citi politiceat, aut acri aliquibia , religio adhuc eamdem veritatem perspicue tit Sacerdotii obligetur At enim Doininus ostenta P alias cultura ejus in anceps e tu quam extorSius ista dimonia certi sumus eceretur. Ecce enim duos intuens deos , utim alioquin in modico consisteret et diaboli Pare quam duo Summa magna, quid facerem ingenium de malitia , et Dei Domini de dis-Si ambo colerem mererer no abundantia flina, qua nos ado erratis diaboli latitudineso Ficii , Superstitio potius quam religio exis munit, Si in hi tantiam delictis judicaremur, timaretur quia duos tam Pares , et in altero quin etiam natione decres erunt vindicando. ambos possem in in demereri hoc ipso a Idololatria non solum est in manifestis re-
testimonio Proestans parilitati et unitati eo Cognoscend3, dum idolum ex ligno, Vel ex marrum dum alterum in altero venerarer . dum Ore, Vel ex aere , Vel ex argento et tiro, Vel in uno mihi duo sunt. Si alterum colerem, ex aliqua alia materia ab artifice subricatum inque recogitarem ne Sufflindere viderer nu adorandum proponitur. Qt an et Siri cliabis
meri anitatem, sine differentia superuacui, idololatria fat. 3 Duplex est idolum : aliud
hoc St , iatili censerem neutrum colendum, exteri US et materiale, manu formatum artificis; quam alterum cum crustiato colendum , aut aliud interius , in mente Conceptum, volun
ambos vano. 3 Inde colligendum est cum tale peccatori S eCognitum quod V sine Lactantio Firmiano Si natura non patitur idolo externo et materiali , ad idololatriam ut sint unius hominis sit res patres etiam sufficit. Idoliam aliquandiu tot in non erat mulio Colere deos contra naturam est con priusquam hujus monstri artifices ebullistraque pietatem. 4 Romani tamen Gen Seu Olm templa et jacuti re dec erant tiles Contra naturam et pietatem plures cole tamen idololatria agebatur, non in isto no-bant deos : Nec ego per singulos decurram, misi , Sed in isto vere Sicut autem rantito a tanto noMO eteres. barbaros , qui tu sine externis idolis agebatur idolola-GGECOS . Romanos , Peregrino , captis os, tria , ita et hodie extra templum et sine dolo
Gi Ptis OS, VOPVio , communes , masculos, agi potest , et criminosi Christiani vitiis semina , rusticos, mrbanos. nauticos , mi dediti, Deum sibi debito honore defraudant, litores. 5 Otiosum esset singulos persequi, quem vitiorum suorum obiectis injuste de- et eorum Osficia quam varia fuerint referre serunt, fraudir conditi ea est opinor. Si Neque solum Gentiles fuerunt cidololatri: quis alienum rapiat, aut alii debitum deno- dediti, falsosque multiplicaverunt deos , sed et, et utique erga hominem durissa fras de etiam Christiani peccando idololatriam com maximi crimini nomen est: at eri in idolo- mittunt Nam etsi suam specioni Venet latria haudem Deo facit, honores illi suosuΠumquodquo delictum et si sum quoque denegans, et conferens filii , t fraudi etiam nomine judicio destinatur in idololatrio contumeliam conjungat. 4 leccator erga tamen crimine empti igitur. 6 Nullum est Deum fraudem et contumeliam committit.
peccatum in quo idololatria non reperiatur, Fraudem , Summum Deo non reddens Cul ut sus demonstrat Tertullianus : nam cum tum contumeliam , debitum hi tris Cularma deserens rebus quas colit Quia vero Vtit si Tert Apol. 7. - a Tert. I. i. a. v. Maro S injUStitio ii selat ia St 5 , quanta, quaeso,
396쪽
peccatoris iiij istilia , qui plus salsos deos . bus objicitis ignotum. 1 Qua tuum v DHum
quam verum Deum existimul laum unx mens Xi Stimet, nunquam tantiatii 3 Deus est summum magnum nICum , existim ubi quantum aestimabilis est. Nam singulare et principale. Unicum rion lit V Deu iramStiniabili est, etyi hunianis sensi- Dotis nisi summunt tignum, nec liter ΠΠὶ bu σStimetiar I ideo Neria et tantus est.
mum Dictynum, niSi ct em non cibera e Quantum Vi homo Deum laude , nunquam aliter pare 1 non habens nisi unicu fuet it tantum laudabit , quantum laudabilis est
si Singulare etiam : et ofectione muli nam et qui magnificabit eum 8 9 Lectici Volitudin m quamdam de singillaritates proe ligurina habet : Qtiis Detini extolle pro xta titio suo possidens I quid est autem dignittite .Quis laudem Deo dignam pro singulare , nisi cui nihil a coequabittit 8 3 nuntiabit Nain penestiod de Deo dicitur , eo I andem principale ut quidprinoscite, is ipso jam indignum est, quod potuit dici: nam
quod superitnnia, quod ante muta , et ex Cuju laudi On Suffcit obstupescens con-ytio omnia ' Attamen Criminosus peccator Scientia, quomodo sufficit loquens lingua summum magnu in parsua non habens, Sum 3 Cum lingua sit mentis interpres, quomodo mimi magnum singulare , Cui nihil potest poterit digne Deum laudibus praedicare adsequari, Summum magnum Singi dare et quem nequit mens persecte cognoscere principale quod est supra omnia , minus orto hoc est Deit quod cum dicitur non quam salsos eos existimat, impie lue suis potest dici i cum instimatur non Potest insti-xiliis et diabolo postponit. Nonne, quod di mari cum desinitur, ipsa desinitione crescit coro quoque Periculosum est, diabolum Domi 4 quia neque a supremis seraphinis potestri stria Ponit 4 . qui eum sit unus Deus , est Cognosci oestimari et laudari , quantum est inice Colendus , et cum sit verus DeuS, est agnoscibilis, aestimabilis et laudabilis Nam, Vere adorandus. Ut ratiocinatur D. Cyprian. Quidquid audiri
laudabilis , quum sit potera , verbi S Aprii M
397쪽
non potest quapropter subjunxit. Et ita laudatu . I Verum quia nec omnium crea-gnitudinis ejus mora est finis. Haec , inquit auraium linguae, me aeterna parte post mas, nitudo incomprehensibilis est super Beatorum uias nequit laudare Deum quati onmem comprehensionem. Eumdem clo tum est laudabilis , justus laetatur conside- cum sic adhu C elucidat Rabanus Maurus D rans Deum semetipSum per se C te laudantem . Miranda complexi vera praedicatio , sic quem Olim tali dejectione Veneratur. laudare Dominum , ut quantum est magnus Q. Nam Domi/ὶ cognito 2 per rationis et nou aeStimes explicandum, sensus enim to fidei lumen filius ei latri se deserendus est: tius irenturae descit, et ad illa aetractio Nos Deo seruitutem , sum et Vatria rincesemper excrescit. Nam sicut nullo loco clau- dicitur debemus. 3 TOP enim sunt species ditur, ita neque eloquentia 'litaria vis amplis radorationis seu Culius quo Sunt speCies Sima ejus potest praec Onia terminare virtus ex Cessentiae Honor debetur rei propter ejus inexplicabilis pietas incomprehensibilis, excellentiam. Tres autem sunt excellentiae
sapienties inessabilis cujus vera definitio, species. Prima est excellentia divina et insi- sinem in laudibus non habere u 1 Dita secunda est ex Cessentia humana , na-Verum si Deus is claudabilis nimis , si turalis et civilis , quae in humanis virtutibus mugnitudo ejus nequit ab hominibus ig dignitatibus it gradibus tonsisti tertia
ne laudari, cur eos stimulat Propheta Lau AES ex Cellentia creata quidem , sed superii a date eum Secundum multitudinem magnitu turalis, quae in donis gratiae et gloriae sita/ in ejus Ih Quod expostulat Iropheta est. Cui libet excellentiae debetur veneratio
potest uno ex his quatuor modis exsequi proportionata. Excellentis humanae, matu-I. Si Deum laudent homines non quantum rati et civili, debetur honor et Colius civilis. est laudabilis, quia sic est major omni laude: Hoc Culiu honorantur prae Ceptores magis- Benedicit Dominum , exaltate illum quan Iratus principes parentes Ex Celientiae tum Potestis 2 major est enim omni laude Creatae et supernaturali debetur culius su
sed quantum possunt illum laudare Quo ternaturalis , qui dicitur Duba Hoc culium odo fieri potest ut laudes eum secundum honorantur Sancti. Excellentiae divinae de- inusii tudinem magnitudinis ejus Non hoc 'betur summus latriae culius qui soli meo licit , quod laudem asserre possis , quae a Competit neque potest deserri creaturaeguitudini ejus respondeat, rael quantum , quantumvis donis naturae et gratiae Sublima inquit, potest anima Comprehendere mulii Ioe. Et quia voluntas facti origo 4 , ullus ludinem magnitudinis ejus , tantam et talem Deo exhibitus principaliter in voluntatis offer quantum tibi conceditur , qualem par dejectione situs est, admittit tamen humilem est offerre tam magno Deo Vidisti mentem Morporis dispositionem tanquam signum iniussum mantem, quae contendit propriam sv terripe a I rationis.
perare imbecillittatem , 4 In Deo laudando Q. Dominum simul invexeris , res crearis.
admiramur propriam superares imbecili ita 5 A loratio tres complectitur actus I. Actum tem Vel p. Laudemus Deum secundum mul- intellectus , quo ali CDjus ex Cessenti uppretitudinem anagnitudinis ejus multa ejus tenditur 2. Actum olim talis, quae se deji- ut tributa era Comiis commendando; quomodo. Cit ejus ipse ex Cellentiam et Suam ProteS- ut dixi ex Tertulliano, notum et integrum Iutur subjectionem . . Per actum Corporis Detina olimus. Vel 3. Exoptando ut cunctae externum, ut Capitis inclinationem , genu Creaturae quae sunt in mundo , Dei magnalia flexionem , vel aliquod aliud signum subjec- praedicentri et hac ratione Apostoli post ac tionis Essentia adorationis non consistit inceptum in die Pentecostes Spiritum Sanctum actu intellectus nati P enim cognoscuntli,quebantur variis linguis magnalia Dei. Ut Deum qui Deum non ob in , sedissendunt. λ/iri Sancti peregrino sermone loquerentur. Cin er/ιm quid te cogno Disse intereSt, tu ΠιPros identia dis initatis factum est it quia iisdem incubas quibus retro ignarus si)H magnisicandum iptini una loquela non Neque etiam consistit in signis venerationis Fus Cit , Per Plures linguas mentis eootio corporeis, quae fieri possunt derisorie. Sic Noli eretur. 5 Vel I. Uniendo suas laudes milites et Iudaei Hudentes Chiisto genuflec-Cum Beatorum elogiis, iii Deum incessabi Iebant : sed consistit in interiori voluntatis ster laudant, ita muri quam ab ejus claude adoratione qua co/Ylo et niti;/ὶ Suspicitur I Cessabunt. Cum non sit D/is magnitudinis . Deus. Quia tumen voluntas est potentia CaeCn, secuti dum eam laudatur Deus, cum sine sino quae non sertur in incognitum . intellectus
398쪽
cognitio debet praecedere, it demonstrare virtutes theologiCae , qui earum actus circa voluntati excellentia Di Dei, que ni debet udo Deum Versantur. I tria vero est virtus morare. Et quia homo is corpore et in ima rati et religionis, quia Circa actus virtutum Compositus, accepitque a Deo tum animani etiam theologi Carum versatur, isti ita Deus tum Corpus, aequisSimum S ut anima et cor est olfectum metu iam si dei, spei et charita-pore Deum radoret: siquidem religio quae tis ς Ctus vero fidei, spei et charitatis, sunt docet Dei cultum , rostemiendi et mnilisi objectum latriae. oandi hominis truciplina est. i Hoc enim Ut autem uncte virtutum actibus colatur
externo signo denotatur interna voluntatis Deus. duo sunt homini laecessaria : unum udoratioci qua sese dejecit ante Deum, eum ut sit a Crimine abso itus P aliud , ut Deusque supremo latri ae Cultu adorat, tanquam Propter Sem epti sum Colatur. Homines crimi- suum auctorem , finem hi mum , Summum Dosos proscino cultores I vocitat Tertuli. set in simitum bonum. At Socratis Sententia Vera religis Si qua Se in Deo anima
est. Deiani Sic coli vortere quomodo Se co rande e Peccato elut bruperat, reconcilialon dum ipse princepit. a Deus autem vult tione religat. Iy Eorum vero qui propter
sancte Coll. aliud et non propter Deum olim unum III PARS. In Deo est census totius sono nux CUpat ultum Uctri quam Gna cultura.
tittitis et Dyestalis. 3 Summas ei natijositis δ Qui scilicet ad istimum non refertur
est Supremo lutriae cultu adoranda, et infinita si ei a Fides credit divinae veritatio spes di- ejus Sanctitas est sancte veneranda. Sancto ii de misericordiae innititur; charitas divina mutatem colitur Deus, a Sanctae virtutis ope bo Uitatem propter semetipsum Hiligit, et ratione; d. Divinae sanctitatis imitatione; l in tria Deum propter semetipsum colit. Hoc 3. Sancti sacrificii oblatione. G DCtu et deSideri colendus est Deus , ut I. Consideremus itaque, benedioti, cados FGi UitUS PSH Sit merces. Nam qui eunt toni Christi Domini sophiam , imprimis , o deo colit it Ggis aliud quam ipsum pro- D incepi Secrete adorandi quo est dom o lite ect tu , OH Deum colit, sed id quod as-mini ex gebat, ii Dei omnipotentis ot con Cequi CONCUPiSCit. 4 Cur autem Deus prop- vectum et auditum sub tectis et in Abditis ter se est colendusa Quia hoc colitur quod etiam deSSe confido et tit quom audire et diligitur, et Deu rebus omnibus msjor tWidere sideret, ei soli oligionem suam offer melior in euitur e ideo plus diligendus est
et . 4 Ubique colendum Deum docet Ter Omnibus, ut colatur. 5 Qui ordinuto hoc
tullianus quomodo mutem iolendus sit, Cultu eum Venerat Ur mercede non rus
declarat D. Augustinus es Desideras roseiter irantur De cultu Dei mercedem non habe-veriri, atque in sermonem breι om colligi , imUS ' Habebimus plane, sed ipsum Deum quonam modo colendus sit Deus 'Respondo Uem olimVS Se nobi merce erit, quia
latrix qua colitur Deus sit virtus quaedam emunerat Deus eo qui eum virtute Vene- spectutis et moralis . . tamen augustinus rantur, ejuSque an Clitatem imitantur. eam Contemplatur tanquam generalem vir Stot SaHCt Sicut tolle Sanctus. 7 tutem ex tribus heologicis virtutibus con Non immerito ECClesia nuncupatur sancta flatum. Nam sicut prudentia et charitas sunt Deum sanctum soli , et cuncta ejus irtutes speciales , quia speciale habent ob membra Sanctitate Splendescere 'euentur.
jectum , et tamen simul sunt aliouo modo CClesia est aut triumphans in coelo aut generales. quia dirigunt aut ordinant actus militans in terrari Utraque de sanctitate com Omnium virtutum . ita datrii est specialis mei datur Triumphans quidem, nam, ut su- Virtus, quia Dei honor est speciales jus tu Ter tumianus, tota illa Ecclesio candida, objectum, it tamen simul est generali , C GΠCtitate Conscribitur. 8 Militiaias etiam quia ad honorandum Deum cunctarum vir quare Christiani qui eam Componunt, di Cun tutum utitur actibus, praesertim fidei, spei ila FGH ClitGli Tiri. 9 lura sunt quae eos et charitatis. Summum etenim honor Meo ad an Clitatem trinulant. Maxime Sanctitas desertur, cum per fidem protestamur eum I ei quem colunt, sua Propria natura est esse Primam veritatem: per spem , esses o eji/S. IO Ut autem docet D. Gregorrus Nystentissimum per charitatem summum Senus, ChriSticiniSmuSeStimitatio diuina natu bonum. Idcirco fides, rane , Charitas SUnt . . -
399쪽
AD 1 , et ita verus Dei cultor ejus est imi Deo debent ea hiberi et cum hinc os exhilator Ut enim ratiocinatur . Augustinus , hentur secundiam ejuS HSpirationem , erailhim religione cola , quent imitari velis , religio est. I In trina lege, maturali , O- iam religioni Summa Sit imitari quem colis. saica et evangelica , sibi voluit Deus offerri
I Qui colunt Deum coluntur a Deo; quod sacrificia , suereque homine qui hunc ei re- quomodo fiat belle declarat D. Augustinus ligionis exhibuerunt cultum. In lege naturali
Colimus Deum et colit nos Desus. sed sic brevi tempore tosta mundum Conditum Deum colimus , ut non eum meliorem sacia Sobolem Adam Abel oberentem sibi sacrinius Colimus enim adorando, non arando sola laudauit Deus su In lege mosaica, sibi ille autem colit nos tanquam agricola agrum offerri sacrificia mandavit Deu S, Ut populum Quod ergo ille nos colit, meliores nos red israeliticum idololatriam pronum ab illadi quia et agricola agrum Colendo me avocaret, et cultu suo ad Stringeret Sed liorem fucit, et ipsum fructum in nobis quae illam Dei industriam Sentiat, qua populum rit, mi eum colamus Cultura ipsius est in pronum in idololatriam , ejusmodi totis
nos , quod non es Sat Verbo suo eXstirpare religioni sua Noluit adstringero quibus mala semini de cordibus mos tris , raperire superstitio seculi agebatiar, t ab ea Voca et Cor no Strum tanquam aratro Sermonis, plan illos 3 In lege evangelica, sacrosanctum tare Semina praeceptorum, exspectare ructum Missae sacrificrum Ulaique Deo Osfertur , millietatis. Cum enim istam culturam sic acce ipsemet declarat per os Malachiae prophetae perimu Sin Cor nostrum , ut eum hene Cola D omni loco sacriscium momini meo ρο- mus , non existimus ingrati agricolae nostro, fertur. 4 . sed si tactum reddimus quo gaudeat, et fruc Sicut autem Meo offerre sacrifici veratus noster, non illum ditiorem a it, sed nos religio est cum Iutem doem OHibus Seciandum beatiores u 3 Idem prosequitur adhuc argu eorum in iam Superbiam , Noxia Super Stilio mentum ostendens quomodo Colat Deus est. 5 Res autem idololatriae erant in qua- homines et praemi et colentes sq. Magna druplici disserentia D a Sacerdos : Plane aures, Fratres Charissimi, haereditas Dei sumus, sacerdotium et sacrificium t Ouibo , proprium et haereditas nostra ipsae est quia colimus nim idoli officium est. 6 2. Ministrantes eum, et colit nos , nulla est illi injuria quia Si merum quis sacrificanti tradiderit , imo si colit nos. Quia si nos Colimus, molimus eum verbo stisque i liquo SaCrisci NECESSario. Ut Dominum nostrum P colit nos i agrum adytio erit minister habebitur idololatricP.
suum. Si fructum damus, parat horreum Suppeditantes vel consilium, vel sumptum sed si sub tanto cultore steriles esse volue ad sacrificia idolis dicanda: Sed neque consirimus, ut pro frument spinas proferamus, io, neque sumptu alias' vera , II 6US-
nolo dicere quod sequitur u 4 Dicit qui modi fungar. 4. Assistentes : Si propter a
cultori sanctitatis asserunt fructus quibus idololatrio . Et qui Contrariorum eadem est eum Colunt, sed non vult dicere supplicium ratio. uti participes sunt idololatriae, non eorum qui nullum fructum cultori meo solum sacerdotes qui idolis sacrificantri non asserunt Utrumque belles declarat Tertul solum qui sumptus suppeditant; non solum hianus : Dei quidem cultores apud Deum Sem qui sacrifici ministrant, sed etiam assis Per SuPeriri uti Substantia propria internita tentes sic participes sunt religionis veri Deiti profani iero, et qui non integre ad sacerdotes qui augustissimum Eucharistiae Deum, in Poenam inque fugis ignis, habentes osserunt mysterium D ministrantes qui su- ei Psama tiara ejus diuina Scilicet, submi cerdotem sacrificantem adjuvant templanistrationem incorruptibilitatis. 5 Suppli aedificantes vasa sacra, ornamenta Ultui Cium aenei num est poena praeparates iis qui divino dicata, subministrantes, tandem is-
Deum non olunt , beatitudo Vero aeterna , Sae S Sistente S.
merces eorum qui Deum colunt uncti sacri Verum iram Dei mundam proponi opor
scit oblatione . to et qui sacrificat , et qui ministrat 3. Sacrisit camus, sed Deo nostro. 6 Sa et qui assistit, it qui teniphi Dei ditat, de- crificium soli Deo potest offerri Templum , henti duplici nitere munditi et iuritate
Sacerdo et Sacriscium, et omnia quinctiu conscientiae , et puritate intentioni S Ut n- quo ad coe pertinentia, nonnisi uni vero
400쪽
crisficium mundum ;gne valeant offerre. Et travit. Potestatem , producendo de mihiloquia Meum colere non possumus nisi ipse Coelum et terram. Quod innuit Moyses di prius colat nos postulemus ab illo divino cens quod Deus in principio creavit coelum Culi ore gratiam , ut ser Miamus illi in sancti et terram. Etenim principii ocabulum potate omnibus diebus. I testatiVum capit princi 'citum o in princi ratuentur et in potestate Deus jecit coelian et ter-
imponendo clioni in P legem. Porro si legis CONCIO IERTIA. imponendinet ratio PrinceSSit Sequebatur etiΩΠἰ Obsem an w. I Observanda sane erat lex R: ALVA Sst Deo et auctoritas et substantsi Deo protoparenti imposita, observanda adhuc quia Olu et primu auctor est, o Dominus ex nepotibus ejus data : quia M. Dominus Dinimn censeatur. I es Dominum de habens ala Ctoritatem prae ripit; . Per semetoria bustravit Deus legem imponendo homini ipsit in praecipit d. Mortando ad obselius quos libertate donaverat et obsequii Ulam , praeCi Pit. Capa Ces esse cerat Clemens Alexandrinus 3 su/inus Dei est cognomen. 3 Qui Dei irinunt distinguit Decalogum P rimum coeli, Obsequuntur mandatis , illum tanquam O quod me majestatem praedicat secundum iam mani magii CasCun Quid enim est aliud es3el CΓrae, is elementis Compositum , in quo Sub Omius nisi osse sub pro copio 8 4 di inae persectiones velut in paginis leguntur Immo ipsemet Deus ut homines ad legis oh tertium legis. quae dicet fuerit data Iudaeis Servantiam induceret, se Dominum declarat in monte Sinui, est tamen maturaliter in Ego Dominus r leges meas custodito. b DdepreSsa uia Ctorum hominum cordibus. Qui Concludit D. Cyrillus : Soli cognoscere Doria igitur legesni 'Habes communem istam in miΠΠm dicuratur, qui iam findatorum e fias
Romano , matiar a faceres dicens nationes en similes Tharaoni cui dixi Moyses a Deoquc Sulit legis; et legem naturalem suggerit , deputatu : me dicit Dominus Deus Istrael: et nuturam legalenti Nuturaliter enim Dimitte populum meum. 6 At Pharao po-
homines norunt Deum adorandum et priae pulum nolens dimittere , De Deo obsequi, Ceptu ejus observanda , acienda bona quae arrogur ter respondit NeScio Dominum, et Praecipit, fugienda mala quae prohibet Do IS ael non dimittam. mira Craim cognito, nitro spiritus a suo titio Tertullianus Agnum agnoscit discrimento eZPectus , emergit ad notitiam erita it ter haec duo nomina , Deus et Dominus. sis , et I miSSu ad dominica prinoopta, ei Deus nomen est Substantiae. Dominus no USis Sίatin eraditiar, id peccato deputandum aera pol e Statis metis est ab tertio Domi arius Deus es cetit. 5 Neque solum peccat, DUS in tempores quia Una reseratur ad res qui a Deo prohibita conmitti it , sed ei iam UM Uus subdiantur potestat , Cum hae res qui ejus mundata libenter et per contemptum Verint tantum in tempore . Domini nomes nomittit. Homo divina praeceptu sive assii uia De duntaxat in tempore competit. Dei no-ii V , Si V negativa servare tenetur. Custodito Het diCimia Semperfui e Prid emetipsum, O sic sum, conScientio officium est. 6 Qua et tu emetiPSO, Dominum re non Semper: propter Christiane, esto religiosus in Deum stolis' rem enim tritisque conditio . Dens sub -
sunt quae te ad ejus modo observantium in Domin US Nero, Ora SubStantiin, Sed pDlestia-- ducunt: I. Praecipientis auctoritas P u. Legis ti . SubStranti&m Semper fuiSSe cum Stio no- bonitas Q obsequesntis utilitas n/iuct quod Sticus, OStea Dominu , ac - cedentis scilicet rei mentio. Nam ea quo eSSO
I. PA . Ad exhibitionem ObScq Uit, P tot eoopertitit in quo potestas Domitii get et, est moestas disinoe PoteStatiS PVis AES GU illo hi aeoossionem potestatis, et factNStoritas imperantis. 8 Ncut nulli est male retiis est Domini s. 7 Quin compar. 'tas iuriis Comparanda , SIC nulla est ductor iton iris et explicat. Nam ne estritas assimilanda. Nullus si Si ilic ira tor hominum antequam existant homines