장음표시 사용
41쪽
no ut enim addit Paulus, dedit nobis Πιi ritate ni ubent et statuta suciendi, et poenas nisieritim coconciliatio liS. in inobservantes decernen dici vostolatus est Tanta apostolorum dignitas maximo Vene IracviStrestit GPPelliatis et maxinti magis-raiida est lion Ole, ut Christus Patris legatus ratuS; et magistratus maxime spiritalis 1):sti in mum meretur honorem , et qui euntio id Cir Co apostoli, ut Christi legati , sunt to- Dorant, ut rem honorant, Cuius est legatu S tius CCtesicin magistratus et ro justitiinqui vero debitum Christo denegant honore na, lictoritate I valent Sanctiones condere, proe-
Patrem etiam despiciunt. Nam qui nou hous Cipere, prohibere, punire : nam si Episcopirificat Filium, non honorisecat Patrem ui hoc jure potiuntur in suis dioecesibus, quantonii illi tui l. si Eo te in modo qui apostolos si a magis apostoli, qui ab ipso me Christo Ornorant, Chiis tum honorant; qui eos Contem dinuti sunt totius orbis Episcopi nunt, Christum contemnunt uti rex in suis . Videamus ja/ὶ plo sunt potestatis 3M,
nuntiis honoratur vel Contemnitur, Sic Chri S trina Christi, tum apostolorum. Christus, ut tus ab his honoratur qui venerantur aposto Patris legatus, Omni modum accepit a Patreios ab his vero despicitur, qui despiciun opos potestatem, ut ipsemet utetur intra Si mihi totos eorum es la non Celebrant en Conaia Omnis potestas in coelo et in terra. 4 IIujus non praedicunt; doctrinam non Sectuntur; non utilem potes latis participes iacti sunt apos- imitantur virtutes. Nam si rex terrenti sibi toli. Quod ει )olestatis j/is 5 inquiramus, narrogat legati Contemptum , de eoque Suniit tra potestatem patra niti mira Cula, dimittendi
vindicturi Contemnentes Histum in suis peccata et Coifficiendi sacrosanctum Eu- apostolis metuere debent, ne Deus eo puritat Charistiae mysteriumri potestatem a CCeperuntra litisti Plitima onia'. Sed merue situ cinitium a Christo I. Evangelium concinnandi
subministrari, qui jam rimas' erat Deum qui Apostolis nullum liud negotium fuit, dum jam legatos toties Super bris excuSSEVat. 2 di xii taxat apud Israeleni sun in oleri I Sta- minori sunt plectendi ut plicio Christi des menti resignfindi , et οὐ consigno idi 6 ;picientes ii gatos, pii honorandi Sunt ratione . Coracionandi per universum Orbem Iti- dignitatis et auctoritatis, qua pollent. tibiicit quod in omnem terram ea ire habρ- 2. Cesput uiri Christus caput autem ad batis aulicatio Postolorum E 'Clesia a auctoritato posuit suta in tamen aucto stina undi pio I sies de elui ut Tertulliantis:
Tertulli untis, de Thibitionem obsequii Prior a In odonia, hesbos P illipseos; hrabes Thes-
42쪽
Dei si iis pensator , id est oecolio mus, te, projecimus idola 3. Corda hominu in
domus curam ubet, cunctaque in ea regit, charitatis igne inflammavit nona ejii distribuit , or diu atri largitur dona, relaxat mittere i/ὶ terram , et Mid Olo. nisi ut ac-dehit, quoties existimat tales stare domino ce/ὶ Qtur p u Quia vero mandata est aposto- utile, placidum vel honestum. Spiritum Sanc his Proedicationis delegatio 3 , etenim Christum nuncupat Tertullianus Oeconomio inter tu misit illo proe liciare regnum Dei. 4 protatorem 2 Ecclesiae oeconomi apostoli , Discipuli sunt in praedicando magistrum imitum ratione potestatis qua ordinant et re talia nani, Q. Fugarunt a mundo ignorangunt tum quia missi sunt a Christo ad liu tipe et erroris tenebras. Cujus et praedica-manam procurandum salutem. Ore vostoli in psalinis Dauid ostenduntur:
III PARS. Humanae salutis opus princi I UVwet G, Π quit, terra exiit onus eorum paliter ad Christum spectat nullus etiam et Cquem terminos terrin Nerba eorum 5 ; angelorum sui puriter cum eo salvator lio 2 ACceptam a Christo Veritatem praedicaveminum. At is, Iam non unus salutificator, runt. OmΠi GPOStoli Secundum Deum utique
si duo salutis arti em; et liquo alter altero do Uet unt 6 3. Ad Dei amorem hominosi Dens. Verum licet Dei Filius non indigue de Cenderunt . idcirco Spiritus danctus inrit angelo tanquam satellito orti, cum quo Orma sit guarum ignitarum super eos des- Salutem Iominii operaretur attamen id cendit, Ut eo in Censos et incendentes effi- humanam operandam salutem apostolorum Ceret, u liHytti ignei vparuit Spiritus, quia
usus est ministeri : nam sicut misit Dotis OmΠeS GNOS THPle 'ETit, ardentes pariter et
Filium suum in mu/rdum tituati otur mundus laqueu teSystcit. 7 Praedicator , qui Dei non PeripSuna 3 , ita ad eum dominem misit Fi ardet ramore, assimilatur huic rho tori Helius apostolos si quidem in sino princepit ut quo latur Tertullianus In scholis Carthagia Maderent ad docendas et tinguendas nationes HenSibUS fuit quidam frigidissimus rhetor 4 Quapropter Paulus nomine omnium sic siti V 8 ne alios accendere valet : Amsatur Dei adjutores sumus 5 ;m iprocuranda desitorretor, Ni judicem olit accendere. 9)Scilicet humana salute et ita quod fuit an Ardentes erant apostoli , et ardor eis erat gelis denegatum, concessum est apostolis, neee553rius, Orbem gelidum et frigore quos ad ministerium omnium maximum sibi torpentem inflammarent. Lingua igneas sociavit Christus. Ingens hinc angelica, imo doctore. hctbent; quia dum Deum mandum dis in dignitas , Dei cooperatorem feri in P cedi GH , Corda audientium inflammoni
COΠUer Sion animarum si minam quo in uo rara et OttOSUS AES Sermo octori , si prin-OPUrationem palam cunctis ostendere. 6 Tam et V Ou valet incendium amoris. 1 3 Se- grande abitis humanae gotium pertracta ri Phin incendia et in Censores nuncupantur
tum est a Christo et apostolis , 4. Praedica in Cendia quin ardent igne eici incensores tione is operatione 3 Passione quia diVino illo igne alios incendunt angelos. I. irinii atorem annuntiatum Christum Apostoli Dei amore ardentes, cor accensum 7 docet ei tussianus. Imo ipsemet Salvator et lingua ignitas habentes, non fuerunt otio-
ad praedicandum se missum asseverat Eoan Si , ex tum Praedi Catione . t uni an Cta Ope
gelizaro Pauperibus misit me. 8 Et ut nul V tione in pro Curanda humana salute, Christolus aleat de sua missione dubitare , signis Ommo in Istra Verunt. eam et portentis comprobat. Duplici, ni DL 2. Ad Sal Vandum hominem humana tum estior, operatione distinctum Christum degi Verimm . Ut hominem gestaret Christus su mus , Pr indicationis et irtutis. 9 EP quia tu homiHi tui causas scilicet a re imon de ratione veri praedicatoris est ut tollat er dum quod P Vierat Homo perierat hominena rem , inSerat eritatem, nutriat charitatem esit tui Portue at II Conveniens erat ut Io), Christus concio natorum persectissimus, iniber Deus sub Vem re homini, qui nihil I. Erroris fugavit tenebras vico unioer sim digraum De quam salus hominis. si )sa nationes le toragino errorii humani Si quidem in redemptionis mysterio et diui-erinde emergentos ad Dominum Deum Crea relucent attributa persecti Christi forem, et ad Deum Christum jus 11 di xe8plendet Obedientia paternam adimplentis
Mundum luce veritatis illustravit : Ex quo Oluritatem Nou quoem Oluntatem meam, gentes, nos, dilucidata per Christiam e ila
43쪽
traitium redemptio Summa est OluntatiS UuS, rus est Sacerdos ad sacerdotale munus aSsump-
salus eorum quos ci Pictuit. 2 Ad hantum tus a Patre, Qui magis sacerdos Dei stimmi pertractandum negotium a Patre missus est quam Dominus noster Iesus christus p ci)Filius, et in tali opere perficiendo sese totum I. Sacerdos summus p pontificiam si quidem adhibuit Christus Meus cibus est ut faciam obtinuit dignitatem, ab hypostati Ca unione, voluntatem ejus qui misit me , ut et sciam quae suit velut uncti , qua ejus humanitas Opus eius. 3 Humana redemptio et Pu Sa Consecrata est 3. Summus Patris Sacerdos, lutis non est hominis , sed Dei proprium. 4 quia necessaria est connexio inter Sacerdo-Homo solus non potuit ex rigore justitiae a tem et sacrificium , quod est praecipuum Satisfacere Deo : nam os rasa Deo acta fuit cerdotis munus sacrificium autem nisi Deo objective infinita, omnes vero actus puri ho non potest os ferre sacerdos. Quis SaCriscan- minis finiti et limitati sunt et licet Verbum dum censuit , nisi ei quem Deum ut CiWit, praecise ut Deus non fuerit Capax satisfactio aut piataoit, aut finxit 8 3 Christus ut panis iaciendae , Verbum tamen humana tum ternam honoraret majestatem , SacrisitCium cujus actiones sunt theandricae condignam Deo Patri obtulit 4 , et sic hominum sup- Patri obtulit pro homine peccatore satis lac plevit indignitali.tionem. Opus Dei etiam per hominem fori Homines Deo debebant offerre sacrificia, Potest in salutem animo , i Dem tamen nec Deo digne valebant , ob duplicem indi- quo acturus fuerat , et Christus homo, quia nitatem, quarum una ex parte SaCrisi Cano Deus. 5 Si Christus fuisset Deus tantum, tum desumebatur, quoiu gentilibus ex Pro
et non homo , non suisset obsequendo liti brat Tertullianus mirer, cum hostim manam operatus salutem suisset homo probantur penes vos a NilioSiSSimis sacerdoti- tantum , et non Deus , non PerseCisset Opta bus, cur princordia potius NiClimGI MIn quam salutis per satissa Ctionem ex rigore justitiae ipsorum uacri cantiunt exami/tantur H i5)Deo condignam sed quia est simul Deus et Altera ex parte rerum , quas Deo offerebant homo , humanam perseCti SSime Consumma sacrificantes,s Citii Celsin 'aria iam uIliuS ISSIS vi redemptionemri et apostolo insuper sibi rabiem ni boris lacrymac duas meri gut- sociavit Christus velut operationis suae mi iras sanguinem reprobi bovis mori via rati , nistros ut quemadmodum ipse hominum et post omnia inquiname/ιta etiam ConScien- operando salutem paternam adimplevit o tiam spurcam. Idcirco Christus ut du-luntatem is et illa Dei et oluntas, quam plici huic suppleret indignitati, sacerdotis et Dominus administra Uit Pro dicando , per an victimae munus adimplere voluit, idem SacEI
do , sustinendo 6 sic apostoli sese divinae domo hostia. 6 Sacerdos quidem et Ponti- conformarunt voluntati, et Christi Domini eae sanctus , innoceri mPollutuS, SNVE- exemplum sunt imitati. in dubio , quin atus a poccatoribus I , quem ideo Voci tui faciebat , ea erat olunta Patri ad quo Tertulit anus salutis po/ιtiscem quia pro
Huri HOS Nelut ad exemPlaria pro Vocamur, peccatorum salute Deo obtulit sacrifici uinci ut et Proedicem MS, et veremur, et SuStinea ad quod aptus non est peccator, Sed Sanctus
mus ad mortem usque 7 requiritur sacerdos. Hostia est etiam Chris-3. Christus mori missus 8), apostoli quo tu id immolandum Deo dignissima. Ma-que morti deStinati 9 quos si alloquitur propter ut posset inaniolari, in Cariae ASSi Christus : Ecce ego mitto et o Siciat Ues inter his venit Iosus Christus Dei Patris Sumnius lupos. Io luporum praedae et hostium a sacordos, quiprimo a Mentu Sias humanaforma Dienae velut oves inermes et agnos mansuetos et assibili venit in humilitate usque ad PaS- exponit, ut quaelibet supplicia ipsam etiam ionem ipso etiam effectus OStia per Omniani ortem , humiliter , mansuete et patienter pro omnibus nobis. 9 Filius in forma Dei, sustineant ad exemplum Domini et Magistri neque sacerdotis, neque victimae potuitit ire De hoc enim Propheta dioeit Homo in plaga munus . ideo in dorma humana et passibili
positus , et sciens ferre imbecillitatem e qui venit, ut utrumque exercere Valeret, SSetque tanquam Dis ad victimau ductu eS , et si simul saeordos et unus. io Duplex illii lcut g nu coram tondente Se, ora veruit os officium inchoavit in ara uteri virginalis , et Suum. II Summum Patris SaCerdotem Chris consumma viti in ara Crucis, Sed quia pos-
44쪽
Passio Christi et apostolorum Urget nos ad esse hominem , non Deum opaidam Deum patiendum hec ubicunque VO Psti non hominem ; nonnuli mortuum, Sed non exopto nec mea intereNic ιυ SeqNGV HGVt su citatum. Trinum tamen esse in Chiis tori mugistros 4 Iu lassi Ouibus autem admittenduiti est divinum , humani tua et Christianis et christiane toleratis duple UO- , loriosum. Divinum accepit in sinu utris i, is proponendus est sinis unus, et Ut se humantini in sinu matris in libriosum in sinu risicetur et/S 5 lier, ut Salutem ter opuleii Divinum isses Christo denegant passiones et ruCUS Onsequamur. Ariani h lium unum Murcio niliae gloriosum, Judiei et u lilii cari. Ad hos debellandos hae
CONCIO QUARTA . qui testati sunt esse Christi I. Divinum ;u. II unum iam 3. Gloricasti m. TE 'Εot stimonium cincitatis 6 , ut evi len 1. Mulii plici aestimonio Christi declara lutissime in Iudicis comprobatur P Ilios Iuttic tia sui divinitus : Cuius assertio in cisti a testitos rapientia, o tutelligentia, et CuloruΠι Dioni Dei eam si quidem aeternus IeS- fruge 7 merito existim ut aer tuis Scio tutus est Putor. Et, qui misit Pa ba ι Iudo D Non tu uno esses ChriStu/n , tor, ipso tosti non in moliti do in o. Quod scilicet quibus prophetin loquebantur 8 sane testimonium necessarium erat , tum Ut Christi etiam adventris ni erat manifeste Cotta Cliristus Dii existimaretur Filius , tum M a
tun ejus utu/c GHHuntio bctratur , ιι tatu quia si nitin tor designa oti SI IIujusmo- radi ivleta istu Hia HaD PVOSPecta re iam uS. P putris uestimonium pro 'cipue enituit in 9 Non ob tantibus tot probationibus tanta monte Thubor Itaque nec litic libe muta claritate conspi Ctiis , venturum adhu MeS Init , sed Do solilia o coelo; et Hiri Πο-sium perurit Jud dei, et insurgentos in Clitis i uin oestium nium s per filio ii est Filitis tum eici I. Naturam dedignantur; I. Vitam mons. 6 Hoc Patris testimonium ut verum calumniantur 3 Diactrinam lubefactare C a sidebis luini litor recipiunt. δε os ire inius nantur. Nam, i Criri stris est Do Filius, et ut tosti nonio Dot, qui testiat tr. PS de Filio Silo. subri litis habetur a Jud seis mi os illosa Filius testimo ilium pelli diuit desomet ipso: bri aut tuositi irico stitis io Histus est ponti, pre ogo ficio in Oiuiue Pol i mei, innocens et an Ctuq, et u Iudaeis praedicatus ipsti es in testinio fium dicunt. 8 Argumen- sabbati destructor, Samirritos, Vc monit in ha tutur Chri sitis nil hominem cantia uiliae os lycriS. I I 3. Christus est Veritatis doctor, et ii ex testimonio Iovianis Goannes me Dei Filium testu turri vos re ripitis Ioannis testimo I Tort. L. I. adv. Marc. 22. - et D. Ambr. I de nitim it irres astabiles eruo me Dei Filium
45쪽
odoro debetis es Ego autem habeo majus Christi testantur clivi iritatem aptu Tertullia quiam Ioannis teStimoniunt vera cul/u , num , Dicii suntur : Hunc ea Dcopiolatum qui Palor dedit mihi consummare , illa ipsa didiscimur, et prolatione generatum, et i do mo testimonium perhibent i h vos minus circo Filium Dei, et Deum dictum ex unilnto testimonium nempe Ioannis re ripitis, a sor Substantice. Nam et Deus Spiritus, et ita dotiori recipere debetis majus , sortius , essica Spiritu Spiritus, et de Deo Deus. 1 Apostocius, Magi Sque convincens Iestimonium : lorum testimonium si ei uestimonium di scilicet opera a me facta. Ioannis testimonium appellat Tertulli unus , cui credere tenentur quispiam poterit calumniari tanquam adgra Chiistiani.
titim jactum Neriam Pera omni Sia vicione a Marcion PhantaSma eram malia it crod libera cunctorum ora contentiosa obturiant. c. totius corporis in illo dedignialias Nerita
a Spiritus Sanctus a Patre Filioque proce tem. 3 Verum carnem ex Maria Virgine na-dens, et missus ilia isti adhuc testatus est tam Christo denegat Marcion phantasticam divinitatem naui cum Spiritus Sanctus et innatam Con Cedit. Hun errorem , POS- Deus sit , nisi a Deo neque procedere, neque tolorum testimonio, Constitat Tertulli utius. mitti potest : unde Salvator iam antem Evangelium namque ab ipsis Conscriptum Ῥeneri Paracleltis, quem ego mittam 3obis humana Christi nativitatis Lires refert cir- Pnt e , illo testimo Hum perhibebit de me. Cum stantias. Nos edimus Estrangelis, ioctur 3 Testimonium Spiritus Sancti nemo sanae a natis itale declarantia Dominiam, iat hoc mentis potest recusare , quia cum sit Spiritus Sit a/lle luciferum genitum, et ei Stella magis veritatis, nequit ullo modo mentiri. Quod si intellecta , et ei teStimoni angeli, qui nocle in tribus stabit omne verbum testibus, quanto PaStoribus annuntias it Glum SSe cum maxi- magis niti tibemus arbitros sedet 4), a me Christiam , et ex loco partu in diuerso-trem , Filium et Spiritum Sanctum Z Et ita iu/n enim ad noctem conponitur. 4 Eodem ad stabiliendum Clinisti divinitatem, nil cit sere utitur argumento Petrus Damianus numerus nominum dis inorum scilicet et Christi humanam nativitatem, multimode personarum divinarum quae illum testantur testatam refert Christia hiabuit testimonium Quam adhuc daemone Confitentur: Itaq/to utiquorum , quia in manibus Prophetarum Spiritus equam, cum teStimonio excedebant, SSi nilatum est habuit uesti nonium mo- ωociferantes e Tu es Filius Dei. Sed pro indo dernorum, unde et ipso diScipulis suis inri- increserabantur, et jubebantur tacere. 6 At tis mihi tostos. Habuit testi mnium lucis cur daemones increpat Christus jubetque ut quia claritas stelis illustrao it Magos. Malaceant ma illius erat pro conium immun buit teStimonium teHebraria/n , quia tenebroedi Spiritias respuere, cui Sancti bundabant facto sunt super unis e mani fert ram. 5 Tot beati nimirum angeli in gratia et sanctitate allata a Damiano testimonia sigillatim sunt consi mali, qui in die natalis divinitatis de expendenda. I. II abuit teStii nonium tenebra cantarant gloriam. u. Quia Christus ab homi rum, scilicet dii monum, qui Cum sint tene-nibuS, non a viritibus im/niandis , Nolobat rarum principes, illis com olunt tostimonia Se Filium Dei Vnosci. Venerat enim ad ho tenebrariam. 6 Hubuit adhuc testimonium mines Cnon ad daemones re limendo et tenebrarum quia in Christi morte gela era- salvandos. 3. Ch isto hoc congria obat, quia lena sol passus est Cli PSim nam eodem Ο-Pra'miScymi Per quo POSSet VHOSci et utique mento die mediutri Orbe H Sigia iante Sole Sub igniore pra dicatorec nimirum apostolos, ducta est MorS autem necessario SUPPO a quibus et testimonium Sui ea vectat. 7 nit veram humanitatem, et Carnis mali vita-Quod sane testimonium certum et insulsibile lenaci non eni/n mori solet, nisi quod GSci- Censendum est. In teste namque persectissi tur 8 9. Hubuit testimo latim lucis , ange-mo tria desiderantur sapientia, bonitas et lorum scilicet, qui per lucem denotantiar, et ala Ctorita S. I. Sullieinia ut cognios Cat veritu secunda divinitus nominantur. Suoiceret adtem , et nequeat ulli Bonitus ut siti ero auctoritatem carnis , PCHnd, is initati pa-Cognitam Propulet meritate ni neque illo 'oc si ilia n. 9 Vel habuit testimonium lucis, modo allat aut deripiat. . iacti ritas , ut nimirum stellae lucida qua Magos duxit dsit omni exceptione major Apostoli scientia praes ope Salvatoris Mittus quide/M PS tD, cd illi Struti, in gratia et sanctitate confirmati, et omnibus vocem habentibus eoidentior io ςsumma post Christum muctoritate donati
46쪽
licet ductae ra horuni loquelum, iti una in excaecati, sepulCrum si uilio Hirtiunt , ius Scriptura a lumbratam non perCeperint. Odes adhibent, et Christo praeter spem re-Sed Magi et Astrologi ab Oriente enerunt divivo, et e sepulcro propria virtute egres- Primi igit/ιr stellarum interprete , natum O, salsos Corrumpunt testes. qui Christum Christum annuntia Derunt , primi munera e surtini a discipulis sublatum is firment Litriant. Hoc nomine ChriSlu n sibi obliga Verunt datusiant PeSSimiser Sepultura ejus, qui scili- 1 3 Hubuit testimonium antiquorum, ne in Cet Subreptum eum a eseerent; et locupletospe Prophetarum qui Claristi humanatio pro morte ejus, qui scilicet et a Iuda tradinem , malivitatem, vitam et mortem I de tionem redemerant et a militibus fialsum
sati sunt Quoniam Christus est sig/taculum teStimonium cadasieris subrepti. I Idem est
omnium prophetarum , adimplen Omnia quo Iudaeorum animus pro morte et resurrectio-
retro erant de eo nuntiata. 2 4. Habuit tes De Christici in utraque ad malum locupletestimonium modernortim , Cili Cet apoStolo sunt; nam et Judum pecunia depravant, utrum , qui trium sensuum experientia teStati suum eis Vendat et ad necem tradat magis sunt Christum verum hominem ex anima et trum, et milites adhuc auro et argento Cor-
Corpore Compos, it tim. Atquiuis in GPOStolis una punt, ut Christum furtim in discipulis quidem ejus hi florata natura est Fideli sublatum testentur mi est quem clam disivit et Diueus et nuditus in monte sideli et Cente Subripia erunt, iat resurrexisse dicatur tractus exinde creduli Thomim. iecit Ioan Ne hortulanu detraxit , ne actuom sum fronis testationem , Quod audis imus , inquit, quentia commeant iam adlinderentur. 9 Ex
quod octili noStri Nidimus , et manu HOS Cogitatam Iudaeorum malitiam, et salsam tes-tρ in contrectas erunt de Sermone ilia e faba tum Calumniam ae tundere voluit Salvatortitique testatim, Si oculorum , et auVium, et apostolorum depositione, qui eam et verbisti anti iam Sen Suc, natura mentitur. 3 et Criptis testati sunt. Scriptis quidem, nam 3 Christo enim Ser abatur, Omnia retro VeSur rectionem POStolica inStrumenta testan-
occulta nudiare, dubitata dirigere , proelibata tur. 3 Ilium et Evangelium continet, et in
Supplere, Proedicata repro Sentare mortuo Stais epistolis lautus multoti ex affirmat urum certe reSurrectionem, Ou modo Per SE APOStolia Per totum fere instrumentum . mei Stim , et erum etiam in Sem eptiS PCOba dem Jujux corroborare curno it 4 Vorbis re Mortuorum resurrectionem per Se etiam apostoli Salvatoris resurrectionem pro- metipsum probaverat Christus . LAZarum palarunt Diam Petrus stans cum undecim Di ortuum quatriduanum et foetidum ad Vitam levavit vocem suam, et sic locutus est Iudaeis revocando. In semetipso resurreCtionem Viri Iudini, et qui hiabitatis Ierusalem unioor-
adhuc probavit Christus, propria resurgendo Si , Iesum Razarenum desinito consilio et
virtute, et quia ti9m praedixerat reSurre C P a Scientia Dei traditum, per manus inimitionem. tin Via in detriaclum , et Sepulcro corurni fligenteS, interem istis. Hunc Iesum conditum , mragna etiam militari cuStodic VESuSCila Uit Deu , cujus omnes nos teSte 3Π-
diligentia circumdederunt, o quia proe lite mus. 5 rat tertia die restit rect&rum S a NOVtc. HSCi II PARS Christianos hortatur Tertullia puli furto a noliti coda Verballe erat Sum C laus , ut in suis moribus Christi in terra vitos Sod ecce dio tertis, COHCuSS VCP ut ter ventis deferant imaginem : Proinde et coeleS-rn et mole re oliata suin ibSt Uine G Sc tis imaginem estemus in nobis , non jam pulcrum , et custodia paMOTH i0eCta, V Dei, nec jam in coelo constituti, Sed Sectin-lis apparentibus discipulis, nihil in epulCV dum linoamonia Christi incedentes in Sancti-r Pertiam est Proeterqua/u eius' i V CPulcri. cito, et justitia, et eritate. 6 Cliris tum oppo-Aihilominum tamen PrimOVES, NOVUm in nit Adam cujus Conversatione multum orerat, et Scelus diVulgat , et PsPulum CC discrepat. Nam I. Adamus ex daemonis contigalem et famia larem Sibi asidere 'OCG c, SM-- versatione suit scelerosus p p. Impatientiabroptum a discipulis actita Merurit. 5 Qua D dejectus Inobedientia criminosus Chris-
tu Iudaeorum vesania deneg3re idem pro tu e converso fuit, I Innocens Pu Patietis; phetis , qui resurrecturum Messiam Praedi 3. Obsequens. Cum igitur imaginem et choici xerant, denegare fidem Christin, Virtutibus et coelestis in io mersatione constituat, il- et portentis famosissimo qui Corporis sui lamis ferandam, hanc Nero sectandam 7 Vult affirmarat resurrectionem Pet tamen malitia Pauliis. Quod egerunt apostoli , qui sceler Ἀ-
47쪽
sam Adam Herantes conversationem, et in Christus est Sol justitiae, apostolos uti lucis nocuam Christi sectantes muginem , testat Suae radios misit ad Iudaeos criminosos , gen- sunt ejus I. Immunem a peCCati Vitam Pu tile idololatras, quibuscum sunt conversati, IIumilem obedientiam 3 Invictam patien ne ab hujusmodi cloacis ullo modo inquitiam nati Lux non inseStatur ab aliquo quominus1. Solus Doris sine peccato, et Olus homo Splendeat, indemnis lustra loca aliis infesta, sino peccato Christus i)Εrare Christus impeC neque ullam Sumit ex eis contagionem Lux cabilis, tum ut Deus, tum ut homo. Ut Deus mundi sunt apostoli: Nam et lucer in mun- essentialiter; ut homo , ratione . Uni Onis do oportebat ut silio lucis, intimiotim et hypostaticae a. Beatitudinis animae; . Gratiae Dominum colente et nominantes ih ita au- summae sibi collatae 4. Redemptionis huma tem luxerunt in mundo ut nussam a peccatonae ab ipso faciendae. Nam oportet ira Pec ribus Sumpserint Contagionem , sed eos po-cato eum esseritii tollit peccata mundi . II, et ius ad puritatem et innocentiam adduxe- licet fuerit ejusdem naturae cum aliis homi rint Agnoscit Tertullianus pecti ies Solis. I Dibus peccato obnoxiis , sui tamen in ora Pectem Comum emundat, expolit et Venus ei satione , segregatus a PeCCatoribu d); ut radii sunt ieCten solis quibus sol
quibuscum Conversans, praVo eorum non omni quae intra elementa Continentur ema-
est imitatus mores. Ut enim ait D. Ambro Culat quasi eorum mundities a luce sit, et sitis , Christus ini maculatu ad Patrem re luce Constet Lux mundi et pectines Solis diit, a quo immaculatus exis/it e undo dicit justitiae apoStoli Criminosos a suis sceleribus o Piator e Filius meus es tu ; ego hodie e re VOCarunt, turitate mundum exornarunt, yHι te. Hoc St, en errationi meo in te pri et suis moribus testati sunt humilem et de- Milesium recoesymSco quam nulla macula o missum Christi obedientiam.
4 Christus convivens et conversans inter dit. 3 Persectissimum obedientiae speculum peccatores, quasi inter angelo Versaretur, Christus, qui has lue ad mortem, et mortemini peccat,ilix mansit , mequitium morum Cria Cis, Noluntrat Patris o tradidit. 4M In dis- malo exemplo non imitans. In quo aeterno tri imitatores discipuli suo obsequio Christi generationis privilegitim agnoscit Ambrosius testati sunt obedientiam : Siquidem in ino Eternus Pater generat Fili uni, Contemplans princepit it aderent nil doceudias et in- non solum divinas persectione , sed etiam usu ct nationes. 5 Hujuscemodi praecep-
homines , cunctasque in univerSum Creatu tum idetur rapostolorum superare vires
ras. Generat in splendoribu Saractorum praesertim si attendamus quos his erit, ad quasi suam ab hominibus scelerati avertens luid miserit, et quo iniserit. Quos mittebat cogitationem , it ad solos homines probos Christus erant piscatores . in lacubus enu
intendens animuin quia Sancti homine dici triti , pauperes, agrestes, imperit , idiotae. possunt splendore Sanctorum. 6 Chiis tus Verum ad quid eos mittobati ad tumentium
Conversans cum hominibus , aeternae genera Philo Sophorum extri Candas argutius , et evantionis sapit persectionem, sese a peccatorum geli Cana suadendam Hoctrinam , ad legum moribus uvertens sustum crucis humilitati subjiciendum ad Sanctam et immaculatam Christi vitam et esseras gentes domandas. At quo suos disci Conversalionem testati sunt apostolici quos Philox mittebat Christus non ad ali suam misit Christiis unSi sol radios suos, quasi dum taxut regionem, sed in mundum ni Ver-r Sti Siaa itfit S O Oris Sui, quiaSi igni Scin Stam. Quis apostolos tanto obeundo muneritilliis stitii dispo sit. Ut sic ni sol in radiis non judicaret impurρ , et tui Dei nihd Cau-γpiat et , Si tit rosa in odoribus Stiis Senti sanies 3 Discipuli quoque di 'usi por orbem,
tur , Sicut ignis in Scintillis Sui aspicitur, prc cepto Domini Dei oruerunt. 6 Quis
sic illorum Nirtutibus . Christi Potentia eoru in non miretur Obsequium 3 Pauculos Gguos titiare qui enim idens discipulos bono mittit Christus ad cunctas mundi gentes, qui irastructos non scientinui mistri collati et Vix nam nouerant regionemri nec tuisquam 7 In rapostolis sui. Christus velut sol in se in Iunio ex usavit negotio, ii Cens Cum suis radiis apparet. Sane sol et in clos avi Iahaeu ablo Lem non idi, et D crim adis suos defert nos inquinatur 8 nescio. Imperitos nil sapientes arguendos
48쪽
1nittebat, nec suit qui suam prodiret insol-tiam , diceretque uin Moyse quod linguae esset impedititioris; sed omnes obsequio ex
proni pii, injunctum Ultra vires munus abunde piaestiterunt. Nam memores Princepti Dominici, in viam nationum abierunt, ut in totam Scilicet terram eiiret sonus eorum, et uterminos orbis oces eorum. I Ubique prs dicax erunt , Sapientes ConviCerunt, rege SChristi imperio subdiderunt et quia PSum quoqli Obsequium de patientia trahitur I), Suum obtemperando discipuli demonstrarunt patientiam , et Magistri adhuc patientiam testati Sunt. 3. Christus a Prosthetis Proedicabatur Omnem Patientiam exhibiturus. 3 Adimplevit autem Salvator Cuncta, quae de ejus patientia praedixerant prophetae . Nec enim merititus Luserat Propheta , imo ipsius Dei conteStatio, Spiritum suum in Filio cum omni patientia collocantis. 4 Patientia ad Deum ita pertinet , ut Tertulliano vi deatur patientiam Dei
jusdam proprietatis. 5 Hanc patientiae praestantiam Pater dedit Filio , qui adeo patiens exstitit , ut nulla suerit ejus operatio, Crisae non fulgeret praerogativa patientiae Quia in his omnibus nisi moestas in Uictoe pratienti e claruit. 6 Mulia quidem alia clarent in Christo, nempe virtute , mira Cula, gratia, doctrina, sanctitas ; verum haec Omnia sumunt quodammodo a patientia claritudinem, quam in cunctis Ostentavit Salvator Ab utero matris usque ad crucem adeo fuit patiens, ut exinde fuisset cognitus a Iudaeis, Dis malitia eorum ex Caecasset mentes; quos ideo sic alloquitur Tertussianus tinc Del narime Pharisini Dominiam VHOScere debuistis. Patientiam hujusn odi nemo hominum per Petraret. I Comparat Christi patientiam cum Caeteris Vitae suae operibus quae Agno Orbis stupore patravit ad suae divinitatis probationem. Et quam Vis operata ab eo miracula pharisaeorum mentibias debuerint ipsius in generare notitium patientia tamen, quam Christus per omnes vitae Peri Odos , praesertim in passione exhibuit, inagis adhuc debuit ad sui coanitionem adducere Iud;COS. Christi patientia , iis ad ejus notitiam n bluxit Centurionem , mulium prosuit BPOS-t alis ad Christianam propagandam discipli-Dam quare fidei stabiliendae adjutrix et praese nun Cripatur a Tertulit an Cum s os
plendinque legi a jutricem Suam patientiam proefecit i : postoli namque eruditi a Christo Domino patientio et magistro u . magistri et domini exempliim mirantes, in
cunctis operationibus sui magnam Stentarunt patientiam : Et utique ex disciplina patientim dioino agore nos satis manifestum esse vobis potest. 3 Per patientiam moriens Christus verum se Messiam demonstravit quam Suo martyrio testati sunt apostoli Patientia adseersus omnem suboortenda fidei Paraturam, ut ignem , ut crucem, beStiGS, gladium, constantissime tolerat, quin voStolis sustinendo Nicerunt. 4 His nam uti e patientio viribus Petrus sustin Uit Cru Cena Paulus gladium Ioannes oleum , et aeternalia suppliciorum genera quibus Christi doctrinam testati sunt.
III PARS Magnum sane intercedit discrimen inter Gentiles et Christianos ciliorum siquidem doctrina impersecta, neque pietate ut, neque Veritatem, neque bonitatem docet. Ethnici astu quos nulla est Neritatis plenilud , doctor Noritatis Deus. 5 Christianorum vero doctrina perfectissima, quia Filius Dei hujus gratio , discipliniaeque arbiter et magiSter, illuminator estque deductor 6 , docet, I Pietatem; I. Veritatem 3. Bonitatem. i. Cliristianos insequebantur martyreS, Veliit eos .esse religionis , quos merito Ter tussianus salsa illa accusatione vindicat, et Ethnicos insuper impios et irreligioSo OS- tentat. Etenim si Gentilium numina non urat
dii, Christiani suum iliis denegantes Culium non sunt rei religionis sesseri Gentiles contra vere irreligiosi sunt, pro diis colentes vel homines criminosissimos, vel se mones qui dii non sunt: Si en in nou sunt dii Pro
CCVtin, nec religio Pro certo esse; quia nec dii PV CCCt , Nec nos Pro certo rei sumus LPstinreligionis. At e contrario in No e robratio resultauit, qui mendacium colerate , ΕΓ ἐreligionsem veri Dei non modo negligendo quin insuper expugnarido, in crum committitis crimen ero irreligiositatis. 7 Deus est religionis et pietatis objectum , ideoque qui
Verum non cohant Deum, irreligiosi sunt, neque vera in religionem habent. Qui vero Deiani colunt Vere religiosi sunt, Verum Profitentes religionem. Iri seligiosi et impii Getitiles , qui suos vero Deo non deserebant cultus , sed vel daemones, vel homines Crini tuosissimos, vel subricata mortalibus idola
49쪽
impie venerabantur. Omnia colit humanu cessit , Filius Dei de carne processit 1 : errori inter ipsιιm mutum Conditorem. I Dei Filius , qui in aeterna generatione accepit Beligiosi contra Christiani Vertina colentes a Patre veritatem, assumpsit in tempore Deum, veram religionem et pietatem pro terram, id est, Carnem , quae terrenam sapit silentes, pro qua suum lacterunt sanguinem originem , ut hominibus terrenis acceptam apostoli qui sic alloquuntur Gentiles ii a Patre largiretur veritatem , ad hoc enim cimus , et palam dicimuS et Obi torquen natus est, et venit in mundum : Non quitibus lacerati et cruenti vociferamur oleum rupices et adhuc ferias homines , multitudine colimus per Christum. Per ian et in eo Se tot numinum demerendor in , attonitos eqs
cognosci et ut et coli. ciendo ad Jumanitatem temperaret quod I. Belle ad propositum Tertullianus Numae sed qui jam expolitos, et ipsa urba-hil erum in his, qui neSciunt Deum pro Si nitate decepto , in agnitionem Neritiati octi indom et magistrum veritatis 3 , ut patet in laret. I Mutatus est ordo rerum Ante Incar- Gentilibus, qui a mendaci diabolo decepti, nationem , mendacium fructus erat terrae ;vorum non CognoVerunt et ut , et a Pra V ut post Incarnationem, eritas de terra e flo- illo magistro mendacium didicerunt Dia ruit 3 terra ante veritatem sterilis et bolus a primordio mendax St , et Si quem mendaciorum secunda matrix es flores Cere
hominem de suo subornaseit 4 Ethnicos fecit veritatem, quae in Verbi humanat ore
subornavit diabolus , et menda Ces eo est se residet velut in solio majestatis, ubi oraculucit, non in re parvi momenti, Sed in re in pronuntiat Ut homo F lentius iambularet ad Dium uxima , scilicet in notitia Vera divi Neritatom , ipsa eritas Dor Filius homino nitatis onin mendacium dis initati dia assumpto , non tamen De conSumpto , Oubolus operatur . in hac etiam mecis a Pri stituit f em 4 quae erat homini necessaria mordio mendam, sine dubi et OS PSe pro ut divinis posset assentiri lysteriis. uispexerat, in Nibu id mendacium dis inita enim Neritas comperta sine Dei cui Deustis moro tur 5 Nec mirum si daemon cognitus sine Christo cui Christus explo- hominibus in generata menda Cium , Cum it ratus sine Spiritu Sanctost cui Spiritus Sanc-
Pater mendacii : quia risu ES NEVitGSiues tum accommodatum sine fidei sacramento'
cum loquitur mendacium ex proprii loqui 5 Veritatem illam fidei fulcrum . detulit
tur quia mendax St et Pate ejuS 6 ipse me Christus, et per suos apostolo uni-Mod uti autem quo diabolus parit menda verso demandavit orbi terrarum. Quaprop-cium acute explicat D. Augustinus Quo ter Tertullianus asseverat illam eSSe Gu- modo Deus Pater genuit Filium eritatem, inna Neritatis , quin enitit a ChriSto, CGΠS- sic diabolus lapsus genuit quaSi filium meu missa per comites ipsius 6 , qui suo marty-dacium. Illi erga Iudini astud patrem Suum rio doctrina dominicae testati Sunt tum Ve-widerunt quod loquebantur e quid iSi meu ritatem, tum honitatem. dacium 'Dominus autem apud Patrem Suum 3. Christianos multum extulit Tertullianus
widit quid loqueretur quid nisi Seipsum ' super Gentiles, qui aliquam prae se serebant quid nisi Verbum Patris ' quid nisi Nerita mobitatis speciem 7 : Coeterum Si de pudicitiatem internam, et Patri sinternam 8 7 Iu prooocemur . lego partem sententio Atticindue , quos ex patre diabolo generatos asse D Socratem. Corrvis adoleScentium Pro verat Christus 'O ei patre diabolo estis, tintiatum: Christianus ad sexum ne femi- sunt diaboli proles , non ratiqM Suc CHSSion nommutat Nooi et Phrynem meretriCcm Dio- carnis, Sed criminis. 8 Pater aeternus gene genis supra jecumbentis ardori Subctutem.
rando Verbum, communicat illi Veritatem ; Audio et quemdam Speusinum do Platonis diaboliis generando Iudaeos et Gentiles, illis si hola citi adulterio periisse ChriStianuSi generat heudacium. Dei Filius CCeptam uiori sum solus masculus nascitur. Em OCVin Patre veritatem loquitur. diaboli filii mu tus exoceotindo semetipsum quod mulio caethiatu in a patre naen laCium loquuntur. sino concupiscentia vicere OH POSSCt, ct
Ante humanationem Verbi Veritas in Coelo dolore si non esset Potitus , incontirieritiam dura taxat regnabat. domitiabatur in Ierra emendation o profitetur at Christisnu Sa DiSmendacium ; at in ejus corporatione Ner via. oculis feminas non videt, i uim m cI Sus de Erra orta est. Christus de femina pro libidinem concus est. Si de robitato defendamu ecce lutulentis odibus Diogene su- 1 Tert. . de Idol. 4. - et Tert apolog dii. Q- sy et t. i. de Cir o. si 40 u. - i. 4 i. iv. . - ο Tert. L.
50쪽
perbos Platonis toros alia superbia loculcat Sati , qualis, quaeso, existimabitur doctrina Christiant 3 nec in parvoren Superbit. Si de Chri Silanu non doctrina pietatis, veritatis et modesti certem ecce Pythagoram apud boni tutis; uni ipsi nulla in prae Se seiunt pieta- Thurios , Zenon Pud Priennenses , Tranni tenaci veritatem et boni tutem. Tempore idolo dona Iectant. Christianus vero nec edi latria idem erat loqui de Ionia iis, id est, dolita tom. Si de animi inquitate congrediar, Li non Christianis I), ob eorum impietatem curgus vocanthereSim L opta Vit, quod leges errorem ita pravitatem. Nonne sunt non ejus Lacones emendassent Christianus etiam Christiani plures qui se Christianos mentiun
damnatus gratia vit. Si de sile comparem, tur qui ut Gentiles Romani in impietate, Anaxagoras depositum devexa Mi homitibus errore et pravitate vivunt 3 Vera religio duo I Christianus et extras elis vocatur. Si do importat unum Dei cognitionem aliud Dei
simplicitato consistam, Aristoteles familia reco annionem os de snimus Deum primo in suum Hermiam turPiter se in excedere natura cognoscendum, dehinc doctrina reco- ocitu Christianus nec inimicum Suram indit. HOScendum. U Gentiles neque cognoscebant Mona Aristoteles tam turpiter Alexandro re neque recogno Scebant Deum. Non Cognos-ςendo potius adulatur , quam Plato Dionysio Cebant, quia ido balatriae erant dediti non re-wentris gratia menditatur AriSimptis inpur Cognoscebunt, quia uia Ctis erant vitiis manci- pura sub magnas a Uitati Supersci nepota pati. Fallaces Christi Ani Deum cognoscunt per tur, et III pias istini ciuitati insidias divo tit, idem, Sed non recognoscunt, quia depravatis occiditur L hoc pro suis omni atrocitate dis suis moribus, pietati, veritati et bonitati disci- Sipatis , nemo unquam tenta Di ChriStiantis plinae Christianae contra dicunt. Veri Christia Longius ille quidem Tertullianus lepra ni probe nomini respondentes, Deum et agnoSVatos reseri philosophorum mores , qui a Cunt et recognosCunt, quia divinis assentiun vulgo sapientes et probi habebantur, a qui tur mysteriis, Christianam disciplinam exac hus Christianos non tantum innocuos Stentat, sed insuper virtutibus contrariis illiis trestissime servant; et, ut ait Tertullianus, Deum quilibet Christianus et in Venit et Stendit.
praedicat. Inde disciplinae christia iis colligit 3 Invenit per fidem, qua credit et cognos- Praestantiam : Atque adeo quid plenius dictum est: Non occides 'an ero ne iraScaris
quidem ' quid perfectius prohibere dulterium , an etiam ab Oculorum Solidaria concupiscentia arceres quid eruditius do maleflci , an etiam id maliloquio interdicere' quid instructius injuriam non permitterct, cinis vicem injurio sinere ' 3 Discipliniae Christianae praestantiam et bonitatem sua prohitate testati sunt apostoli , de quo ipsi me gloriantur : Depositum non abrae-ςamu ς matrimonium nullius duueramus pupillo pio tractamus indigentibus refrigeramus nulli malum pro malo reddimus. V do in qui Se tam mentiuntur, VOS
et ipsi recusamus. 4 Suis bonis moribus Christi doctrinam testati sunt apostoli, quam sceleros Christituat non testantur, sed potius mentiuntur idcirco ut Christiani fulsi et mendaces a Christi discipuli rejiciuntur
Doctrino index disciplina est 5 per disci
plinam doctrina dignoscitur , quae talis existimatur qualis est eorum vita qui eam rΟ- stentur. Si vita est innocua , doctrina in no latria, quam suga Vit a mundo, tum per se, tum cit esse Christi divinum , humanum et gloriosum ostendit suis moribus , quibus et vitam , et doctrinam Christi testatur ejus
namque ita innocens, obsequens et pa-tiens, Christi repraesentat innocentiam, hedientiam et patientiam ; Cujus adhu OS- tendit doctrinam sectando pietatem, Veritatem et bonitatem.
ΟΜΝ regnum, et imperium bellis iamritur, et victoriis propagatur. 4 Sic Alexander Macedo nomine et re Magnus, Graeciam Universum , et maximam sis partem suo subdidit imperio, sic Romani cuncta sere orbis Dationes debellarunt, et stipe ditioni. Cerunt. Sic bellistotens et armiger Christus est, Sic recipiet votia, non solius Samariin Der me Omnium gentium. 5 Per hujuscemodi spolia, quae tulit Salvator, intelligenda est idolo cua judicatur; si vita est criminos , doctrina
nis quatitas fidei instimari potest. 6 Si Christianorum hujusce aetatis attendatur Con Ver-
per apostolos , qui Cun Ctas nationes Imperio Christi substraverunt. Insignis sane suit Pharsalica pugna inter Caesarianos et Pompean OS exercitus , in qua urbi , imperii, generiShu-