Boetii Eponis Commentarii nouem testamentarii. 1. in L. Gallus p. De Lib. et Post. 2. in L. In Quartam 3. in L. Titia 4. in L. Nessennius p. Ad L. Falcid. 5. in L. filium quem. C. Fam. Hercis C. 6. in Cap. Ranutius 7. in Cap. Rainaldus vel De iure du

151쪽

Principium L. Galus instituatur, sed sussicere solam hane formulam qua soli nepotes instituuntur ad robur testamenti; filio scilicet si

non pretemoriatur ab intestato succes.suro, ita ut nulla ipsi per hanc praeteritionem fiat- iniuria. quae quidem sententia non sollina b expresso textui repugnat , Verumetiam ratione neceia saria refellitur: quia totus Galli scopus& finis eo pertinet ne praeteritione horum nepotum testamentum aut rumin Patur. quid autem necesse esset metuere testamenti alicuius ruptionem si testamentum nullum conditum esset ab auo, sed filium sibi ab intestato succedere voluisseti nec enim vero simile est,

hac testatorem fuisse mente , ut solos

ia si quis

Salom inhael. Gallisi is

nepotes voluerit ex testamento sibi succedere, silium vero ab intestato; nisi Couamis. expreste ita testatusς fuerit, id quod esset omnino. quod fatetur & d Couarruvias , in caeteris alioqui non per omnia nobistum faciens eae tra propositum Galli. ut si testator ita dixerit, ι

filius meus heres mihi legittimus e se vel nolit vel non possit, tum nepos ex eo nasciturus ex te Limento mihisit heres. quo castu se a Matius.

tendii est relu state licet ςSalomonio) Bartolus. Barioli sententiam esse verisiimam; non item, in formula Galli quae filiis milias institutionem proculdubio ponit, hoc est, ut cum nostris loquar in

152쪽

Garcias. Corasius.

principium L.Gasius. Qterpretibus praesupponit. At occurrit hic nobis Fortunius Carcias, que plu- ηxibus argumetis sequitur Ioannes bCO Dii Ggrc. rasius, existimas fi liu per haec ipsia sola Getis, formulet verba tacite ce seri institutum. bQualis institutio filia tacita cum nullo Cςr 6 in hac satis idoneo iure nitatur , merito per i 'ii' 'nos reiicitur. nam quod alut adiuuan- ba si filius. das esse defundi orumς voluntates , ne ς poenam praeteritionis patiatur qui non in abuerint animum praetereundi; me' libis his Iminisse par est , ita iuuandas esse pro- l. 3. C. de pter aequitatis multiplicis considera- qxionem voluntates ultimas, ut nihilo- - μθ q. f. minus tamen in hilJs familias vel nO- depecia. u. minatim exheredandis vel expresse Dit. i. pater per patres instituendis necessario semia Vlt. per obseruetur di olennitas. neut vero quidquam pro tacita 1lta Inltitutione excepi. a-

facit locus tum Iuliani tum fVlpiani lii estis. Iurisiconsultorum de formulis quibus- ddam non absimilibus huic nostrae lo-

quide gemino loco praecipue nituntur θ' ciuem pia illi quia per illas formulas fuisse vel ce- v seri insti tutos illos qui latum in codi' die istione erat neuter locus ullo modo desi- Diis , innit; imo cotrade solis illis uterq; locus h insit. agitqper formulas illas expresse substi- ituebatur id est instituebatur in silis, qui bHuidia. erat in coditione desectum. Plura qui- bon.bberi. 'dem reperiuntur argumenta pro taci re

i huius

153쪽

adic. ad C.

huius institutionis co firmatione com plures apud interpretes, Garciam Ca- Gatc.Gali aulam. Salomonium, Benedictum, liRul Mar.

v Forcatulum in tua Necyomantia, cat.Couar. Couarruviam ς , caeteros ; at eiusdem sunt omnia farinq. potissimum tamen urgetur Africani resp5ium : quo motus Couarruvias ait Africanum senti-

sub Galli formula filium sui se in-

res 3stitutu;cum sic Africanus incipiat, i β- Respodetur lius Er ex eo nepos postumus ita heredes in- ' , - Itituantur ut Gazo sequvio Placuit sc A pupili. t.si mater 33 quasi per Colam formulam Galli filius substit. quoque censeretur institutus Africa-pποψ no non hoc vult neque dicit Africanus ullo modo , sed obiter duntaxat innuit filium quoque eXtra fisr- , . mulam institui oportere.&hoc ipsum etiam Gallum Aquilium pro certo posuis e seu praesupposuisse quemadmo-9.iuom dum & interpres ipsius Aquilis Scae- a. Vola satis indicat in sequentibus. Nec his huius est omnino loci quod a squibus-g dam dictitatur ea quae sunt in condio II 't f tione g disponere quando probabilis que suntiis repat εω. aliqVa nos Vrget coniectura; praeser- m iota coad pae. dbi. tim si periret, inqui ut, alioquin actus. l. nam nulla suadet equitas Vt paternum I9. π dev testamentum subsiliat in quo saltem tii , i, filiusta mil. non reperiatur expressἡ M op. .ώ- nominatimque vel institutus vel era

heredatus: partim iuresui partim pri migradus

154쪽

Qui dii si

ue6. Ecquid in causa caduei sit hic te

stametum.

Principium L.Gallusi clue gradus praerogatiua sic omnino postu

lante.

Ait Gallus in sua formula viso memoriatur. Quid si filius moriatur auo praemortuos nepos postumus edi filio sic natus, nunquam fuerit auo suus at alienus illi manserit, soli filio testatoris patri suo 'suus futurus. itaque nepos hic in hunc casum ab auo institu. tus non est nec etiam ullo iure ciuili institui potuisset. Sed ecquid est in causa Vcaduci talis institutio vel tale reli stu filio factum postquam vivo testatore filius est mortuus, ita ut ad Fistum videatur heredi ias haec deuolui ' quomodo amplius rumpi posset ergo testam e tum perpOstumi nepotis natiuitatem quantumlibet praeteriti φ Si causa caduci locum hic habuisset, institutio postumi tanto magis necessaria fuisset; ad hoc scilicet impediendum, ne testam e tum in causam caduci veniret: ut superius mox , positis ipsis formula: totius Aquilianae verbis diximus de causa constituendi testamenti per filium heredem vitio testatore morientem irriti. Verum, temporibus Galli causa caduci metuenda prorsus non erat ; eo quod leges Papiae caducaris postea V siu- peruenerint, ut quae sub Augustode

mum propter fisci bellis exhausti ciui-I a libus

plu, iuverbis vel vivo testatoreis

qui aliquiss

to habuit post testa-

155쪽

princ pium L. Gallas. Iibus inopiam latae fuerunt. Et vero Ieges istae Papiae nunquam pertinuerunt ad parentes & liberos intra tertiu gradum Rconstitutos. Vnde liquet quam nihil ad rem pertineat haec obiectio. Ait Gallus in sua formula tunc si qui mihi ore. Nihil tam est minutum quod

non Glossographus & interpretes attingant. hic notant, voculam tum VeItunc extremitatem significare teporis. id quod in loco & in tepore non om nino suo caret fructu . nam respondit

& alibi b Pomponius, ex verbis hisce si

in quinquennio proximo filius Titio natus non erit um decem Seia heres dato , si Ti lius ante moriatur non tamen statim Seiae dece deberi sed finem quinquennii expectandum esse, quia inquit hic articulus tum extremi quinquenij tempus significat. Ita nimirum conditione ante diem deficiente, dies adhuc eXpectari debet. Quod & in stipulationibus alijsque contractibus obseruari Paulus ς docet in eo qui si cale dis non dedisset Stichum decedare promisierat. Sticho enim ante Calendas mortuo, non statim sed Caledis demu dece soluere tenebitur. quia dies non tantum conditioni sed & obligationi fuit adiectus. quod aliter sese haberet, si dies adiic retur soli conditioni. non autem &

obligationi: quemadmodum de hae

156쪽

Principium L. qa s. 6 stipulatione arespondit Iurisconsultus, asi Lucius Titius ante Calendas Maiis iis UNOvrera Itatiam non venerit , decem dare spondes moriente enim ante Calendas Maias Titio, vel simulatque fuerit aliter exinploratum Titium in Italiam ante Calendas venire non poste , mox in decem teneberis. ubi si dietum fuisset i ta, tunc decem dare spondes , procul dubio su Calendar Maiae fuissent expectandae; etiamsi diu ante calendas illas Titius πGrandes decessisset . qua tota de re plenius a M RUr t. nobis ς loco suo dictum fuit. A d dI.i,tasti

formulam Galli quod attinet, certio pulat ne insimum est non aliter nec antea nepo- da hoc-.tem postumum ex institutione Voca- .

xi quam si suus auo post mortem na- scatur filio iam prius potestate patria

liberato. dAit Gallus in sua formula HyVis ve- d. g. sui In possiue qua neptis orc. Sui nepotis appel- M.debese latione continetur &sua β neptis, ut plerunque semper masculino famininu; ιδ

nisi si quando vel is qui loquitur pro- iiuciatis ius betur de solis masculis intellexisse,vel in princi r. ratio sit omnino diuersa que in giae mi- si signis locu habere nequeat: Vt est hoc ip- i Gasium quod in hac eade formula solus filius meus noetia filia nominetur naid est de filia mea nequit intelligi, Ut eX qua nepos in mea potestate nunqua sutu- I. a. iare, rus est nedum is mihi, tantu abest ut ur.

157쪽

sit de exbeis red. lib.

Principium L. Gallas. praeteritus meum testamentum posset rumpere, cum praeteritio haec aequitialeat 'exheredationi. Quorsius igitur 6o otiose Gallus expressit utrunque in nepote ex filio sexum' formularum id st mario, cautio propter multiplices hominum olim super litigiosiorum captiones extorquebat. stitio. Quemadmodum &in actione in rem dum fundus certus exempli causa S binus) vindicabatur,non ita concipiebatur petitionis sormula fundus Sabi-nΗs meus est, erem ego vindico, q uod tameabunde sussicere debuisset; sed ita, fundus qui est in agro qui Sabinus vocat r, eum ego ex iure meum esse aio . quod quidem falsissime . sicuti dignum erat, ridet Cicero. Cum sic, inquit. fieri bellissi- . si . me posset vim imirum vindicans fun-' dum Sabinum sic diceret in fundus Sabi- vindicatio. nas meres est.imo meres. respondente sci- ne sormula

licet Reo) deinde iudicium suci licet ut dςcla tua. committeretur& perageretur) noluerunt scilicet Iuriscon sulti formula rijsic dici, tanque breuiter ; sed ita ut sequi tur) fundus qui est in agro qui Sabinus

vocatur. fatis Verbo se attamen nondutot verbis contenti filerunt Iurisconsulti formulari j)cedo quid postea eum Eo ex iure meum ese aio. pro meus est)quid tum inde φ quia praedicta adhuc nondum satis verbosa videbantur istis Iuriscon si altis inde ego te ex iure sid est

158쪽

tutus nascatur testato. e vivo.

Trincipium L. Vasius. ει ex hoc loco Iudiciario)manus consertum id est ad conserendas manus) yoco G locus enim totus ille plenius explicabitur a nobis in Iuris prudelia nostra Ciceroniana id est quae tempore Cicero nis vigebat. Igitur dum bonus RGlosia asographus dici tabui dare quod hic de GI ad υο nepte dicitur, in spiritum sanctum ut ii neptis Iason in Sacrosanistis Euangelii verbis inepte δί importune Iasonigat& vel nugatur vel iocatur minime

peccat. Connarius pr.eterea putar nomen neptis acuectiam a Gallo tu ille eo io eῖm iit. quod nepotis nomine non fatis aper- -.cis .cap. te notaretur neptis ; quare tanquaena εν praeteritam rupturam fuisseς testame-

tum nisi quid ei legatum fui iset, quod hiau, sed

equidem non arbitror extime cedum faemiuini qui fuisse , cum sub nepotis nomine satis

. . V 1m. l. lnda comprehenderetur neptis, exheredab.

Ait Gallus in sua formula ρυῖ morte meam M. Cur hic habet formula pol E

morte meam' Nam quid si nepos nascatur mortuo quidem filio patre suo, sed auo adhuc uiuol ecquid conditionalis institutio ab auo expresse quoque facta in casum quo nepos Viuo se nasceretur iure ciuili veteri valere potuisset' vix videbatur: neque Gallus eo suum remedium extendere fuit ausus. Atre

gula generalis habet, inq uis, institu.- 6 ditione eti m incapacis factam in tem

159쪽

Principium r. Gallas. pus capacitatis quodlibet valere. sic et .. sed id ex mera beneuolentia id est quitate contra summum ius obtinuit in her. institi iam natis & superstitibus hsq: prorsius cur institu- incapacibus adeo ut ne vel ab intestato endis post quidem succedendi ius habeant. Verum , nepotibus his postumis obstitit ei ia Galli incertitudo, sicuti dictu demostratum- remediinu.

que fuit. qui tame qudd sub hac tadem coditione si per iij morte sui fatauo mo tuo recte potuerint institui, & quidem iure etiam ciuili, id ideo factum fuit,

quia & rumperent alioquin aui testamentum hi sui fierent,& praeterea nuulum posset avus aliud facere testamentum utpote iam defunctus. At, quando sue

nepotes si sui nascuntur auo adhuc vi- falli remetio, &ita testamentum eius rumpunt, . . v ''nihil magni incommodi auus per hoc magis ne

sentit, nam potest nunc de integro te- ceuarium. Ramentum condere. quocirca licet ius

ciuile id est interpretatio prudentum seu formula Galli benigne permittat auo, ut ipse nepotes hosce sub c5ditione sis mortuo sui fiant, instituat,non tamen aeque facile permittere Iurisconsultorii interpretatio debuit, Vt eos auus instituat sub hac conditione si biviso sui fant.quia vivus potest sibimet-

ipse costulere & iterum testari. Attamen quia saepenumero multa interueniunt cur iterii testari quis comode no possit,

160쪽

Pilae pium L. ciallim vel morbis impeditus vel ciuiu Romanorum praesentia destitutus vel aliter distractus , cosultum fore visium tande

Romanis fuit si peculiari potius lege

caueretur svel non valente vel no tam

libere &auda ster id faciente Iurisconsultorum interpretatione j ut nepotes hi vivo etia auo nati recte possent institui, nec amplius aut tu testamentum .

rumperent: quem in finem lex Vellea lata fuit de qua suo' mox loco. Caete- arsim dices fortasse neque Galli formu- β ν--Δklamstante superiori ratione fuisse ma IVVήμ. gnopere necessariam; cum testator filio iam pret mortuo vivus adhuc potuerit ipse consulere sibimet per alterius testameti scriptionem quo postumum , nepotem vel nunc tandem sibi scribae heredem. Respondemus, auum testatorem non posse praescire postumus ne sibi sit ex filio praemortuo nasciturus nepos an non ; Vel si quaesit coniectura postumi nepotis nascituri propter Vte

rum nurus forte tumentem, non tame

ita praesens est propterea rumpendi i stamenti periculu ut mutadi testamenti necessitas incumbali cum postumus possit adhuc inde non nasci;neq; semper vel co modum vel integrum etia est

auo mutare testamentum , Ut qui ponsit & morbis & morte praeueniri. sed quado iam natus est post mortem filii

i 1 nepos