장음표시 사용
371쪽
Π.MG l. Falcia. 1 snecessario- singulorum dicantur here- adum pro portionibus hereditariis. quo ψωμη- pertinet quod Sc b alibi no obscure sip-
ε . . - DIncat Papinianus In pecunia genera- h
liter intellecta non corpus cogitari sed I. iu cui πλ quantitatem. Vnde sequitur, ut si de mρ -- certo pecuniarum suarum corpore vel sἰ: thesauro vel nummis quos haberet in 'arca repositos testator fuerit loquutus. Non aute de pecunia in genere, ius idepheuhi, xy-μβ pζς uniarum corporibus esse eoipotibus f/ςVςHdu, quod & de caeteris corporiquando si . bus; ut nimirum illarum pecuniarum milis. parte dutaxat acciperet hic heres iure hereditario, eamque solam partem in quartamd rebelliana imputaret, partu vero alteram iure legati a coherede acciperet & stupra quartam Trebelliana ' haberet pro lucro;q uemadmodum novito ς loco fatis indicat I. C. xi certa nu- e
moru corpora caeteris corporibus co--3 ἰ
parates. Ideoq; si testator pecunia forte g- -'R'
suam qua in arca vel alibi habebat viii zzz
ex heredibus prςlegauerit,profecto ni- ue i. m. d. -- s hil inter huiusmodi pr legatu pecunie I m. ςgatu corporis cuius ibet dielictatu pit. ΠM in xςxςsset, quamobre nos pecunia legata nia hic non posuimus certam seu in specient a corpo fuisse praelegatam, sed posuimus pecuniam in genere accipi vel retineri iuniti s m ab illo qui hereditatem restituere iubebatur. Quod autem de certo pecunia-
372쪽
i Comment. in L in quartam cuniarum corpore vel indiuiduo vel, specie diximus, - idem de pecunia pe- si a te . culiari necessario debet intelligi. ut ni- Pςςuni*
: - mirum duplicis tituli sit capax, cum
' sit certa pecuniae species vel certu corpus. Itaque si quis de veris praelegatis interrogaret squado nimirum testator certas res quas in hereditate relinquievni ex heredibus praecipuas esse vult, siue de pecuniis loquamur siue de corporibus aliis) eadem omnium praelegatorum fuerit ratio: quia tam pecu niae tales quam caeterae res in certa con-
sistunt specie.quo fit ut partim iure hereditario partim iure legati capiat eas e vi , et hores ille cui pr legantur. Verum buer-' tia=. . siculus hic noster, ut &caeteri loci in
uia. quibus discrimen inter pecunia&cor' riae nata ς . pora constituitur,non de propriis prς- dc Reieti - β testatis loquuntur, sed loquuntur de ne dissς- edi retentionibus faciendis exhereditate pater fiati restitui iussa. Quinimo sentit ex Hu-77- η k1 .a golino d Glosiographus discrime hoc L .d6M inter pecuniam in genere etiam nomia ceptis inier. natam a testatore & corpora heredita--rsa. ria. non habere locum inter heredem&fideicommissarium extraneum, sed inter solos coheredes quorum alter at rest,ictio teri portionem restituere iubeatur. & ad solos cose sane Papinianus qui solus discrimen licindes. hoc in caeteris locis attulit, de solis loquitur coherediburinter se. qua tameego
373쪽
II. G d l. Falcid. 1 7 ego de repleniorem disputatione iuris ciuilis interpretibus relinquo, maxi- me quod nunc in huius legis interpretationem per digressionem duntaxat obiter destenderimus. quanqua ratio discriminis huius videtur in omnibus
etiam extraneis militare. sic etiam su-
. mit prsceptos haec verba Iuriscos ulti, a
quod tunc quoque reJondendum e LI curata sereng. Feria
pro parte hereditatem coheredipuo restituere 'rogatura, hoc est, inquit, pecunia tota in iam
quartam imputatur siue gravetur he-3 .v . .
res restituere tertio siue coheredi. Posuimus hic item, pecuniam here- ο ditariam vel ex rebus hereditariis coii-Quidsi pe- sectam retineri iussam, non autem 1 heredi aria fideicommissario vel etiam a coherede nee ex reb' ex pecuniis non hereditariis dari ius --heredita- sam . quia si vel fideicommissarius vel Dis cosecta coheres pecuniam suam dare iuberere vives ea tur huic heredi hereditatem restitueretia corpii; iusso quod Glossographus hoc' loco bno heredi- non Nehemihi videtur ponere) nihil Nu*mi omnino dubi; fuerit quin pecunia ta p 'lis in Trebellianam tota imputaretur, quandoquidem impuraretur & quodlibet corpus non hereditarium a fideicommissario vel coherede sic ς datum. e tanquam solo titulo legati vel fideico- iis missi vel conditionis implendae causa obueniens. at Iuriscdi ultus hic de casu iisti, lis Ξmagis controuerso loqui putadus est, L. - Σ &in-
374쪽
Comment. in l. in quartam & innuere discri me inter corporis alicuius hereditarij retentionem,& inter pecuniae hereditariae vel ex rebus hereditariis venditis confectae, generaliter& non in specie seu corpore certo a cipi iussae retentionem.Nec huic obest interpretationi proprietas locutionis
huius sed ot si accepta pecunia, qualis lo
cutio ad nullam iuris diuersitatem sed omnino ad paritatem tendere * solet cum eo quod praecessit, solo facto diuersum quid habente, cum tamen di
uersum plane sit & ius & factum in
hoc versiculo nostro quam erat in ver
siculo proximo praecedente. Quod in causa fuit ut nonnulli pro sed etsi lege- dum putauerint sed si . verum non est
necesse lectionem contextus temere mutare reserenatis est enim versiculus
hic noster ad paulo superiora, nimirum ad versiculum principalem hunc sed in ricommissaria hereditate restituenda es c. Nam versiculus pro ea vero parte non tam est per sese nouus versiculus quam versicut i illius praecedentis articulus duntaxat quidam seu membrusecundum ; quan tumlibet vulgo singula membra & singulos articulos nomine versiculi confiasius paulo&minus proprie designemus. Atque sic rerum traditarum consecutio sese pul
cherrime hab*t, nec videbitur qui quam
soLectio coni xtus defensa cum pulcherri.
375쪽
II. MN l. Falcid. 1 3 quam bis repetitum. in quartam Tre
bellianam scilicet imputari quidquid heres legati vel fideicommissi titulo ceperit; quidquid item praecipere vel
deducere vel retinere iussus fuerit, nisi corpus aliquod hereditarium fuerit quod iure duplici capiatur: quin imo dc pecuniam hereditaria vel ex rebus hereditariis consectam & sub generali pecunil vel nummorum appellatione retineri iussam, totam dc integra imputari in quartam Trebellianam. Sed clarior & illustriot exeptis euadet haec nostra traditio. Caius& Sempronius aequis partibus instituti sunt
heredes a testatore cuius bona valebat aureos octies mille. Caius rogatus est portionem suam restituere Maevio acceptis id est retentis quingentis aureis.
hi quingenti aurei integri in quartam Trebellianam imputabuntur; ideoq; superaddentur adhuc alij quingeti adimplendam quartam Trebellianam , quae debet esse mille aureorum. Quid- si Caius hic fuerit rogatus portionem suam hereditariam restituere Mamio retentis aureis bis mille φ tota pecunia
haec in quartam quidem Trebellianam imputabitur quatenus quarta id fert, sed quod quartam excedit, supra quartam retinebit ex Volutate te
376쪽
r comment. in l. in quartam grauatum. Si verδ fundum vel etiam pecuniam in specie vel corpore certo Caius heres retinere iussus fuerit, dimidium duntaxat imputabit in qua tam Trebellianam,alterum dimidium supra quartam lucrabitur. Caeterum, quidsi Caius portionem sua non Matuto extraneo sed coheredi suo Sempronio restituere iussus fuerit retentis praediis quae sola valeat septies mille & ducentos aureos; ita ut omnia
caetera bona non valeant nisi octingelos aureos I Facti species illa ius gignietatis intricatum, quamobre paulo plenius est explicanda. Primo igitur praescire conuenit, in huiusmodi relicto s*, D'. duplex' esse fideicommissum; unum
uniuersale hereditatis restituendae,cu- sum. Iιt quis να ius quidem si deicommissi vi Caius agatus. π. de Sepronio coherede cogi potest ut por-re t 3 i. tionem suam restituat retentis praediis Gaia. id alterum particulare, cuius vi e transfer, Q. cotrario Sempronius , Cato cogi potest ut illa praedia quoad suam quoque parte sibi det praestet accepta vicissim, hereditate reliqua. Quod quidem si
Sempronius faceret, hoc est si praedia illa quoad suam quoque portionem Cato coheredi laquam fideicommis. sario particulari ceu legatario praestaret, ipse depraehederetur in uniuersium
non amplius habςre quam octingera, quadrin-
377쪽
II. d l. Falcia. ρ ρ quadringenta quide in portione propria, & alia quadringenta ex restitutione sibi per Caium facie da. quocirca Iegi Falcidiae locus est ut repleatur ipsi Sempronio sua quarta id est summa mille aureoru. Quid ergo fiet Vel q uos Enil eis imodo' Compensatio fieri dicetur hu- , eum aute iusmodi. Pro pr diis Cato prςstadis ac- ι l. dia D. yiεdia m ' cipiet Se pronius a Caio quadringenta g- - tori , m g hoe est Caij portione in caeteris bonis d aucta id hereditariam:praeterea in iis de praediis missi is sis
S.C. Tieb. retinebit adhuc duceta pro repletione tii. ad s. quartae Falcidiar. quae duae summae co-iun De cum quadringetis aureis quos.
habebat ex capite proprio, sicuti dixtimus , coficiunt summam mille aureo-aum, quae est quarta Falcidiae quattuor millium institutionis iure debitorum si fideicommissa nulla superuenissent. Eth cest sententia verborum illorum Papiniani obscurissimorum, una auia praedia maioris pretij quam portio hereditatis essent, in Aperfluo praediorum petenti si- . deicommissario Falcidia interuenire vis m- est: concurrentem enim pecuniam costensari
placuit. In exemplo quod posui praedia . sinit adeo precij maioris quam heredi-
taria portio per Caium Sempronio restituenda,ut portio restituenda duntaxat quadringentorum sit aureorum; praedia Verbi quatenus praelegati vel fi-
- deicommissi potius particularis titulo T 3 capiun-
378쪽
Comment. in I. la quarta . capiuntur per Caium a Sempronio coherede .valeant tria millia & sexcenta. placuit igitur concurretem pecuniam compensari. quod perinde est atque si diceret Iurisconsultus,unum heredem alteri dare pro mutua competatione. Caius enim Sempronio restituit por- ii. tionem suam in cetteris bonis pro pen satione pretdiorum accipiendorum,&- Τe contrario Sempronius Cato praestat
praedia pro petatione resti tutae sibi per so Caium portionis hereditariae;Sic nan- ς ii ζque compensandi verbum' siqpluscule hoe loco.
l. Titia. N. in iure sumi certo certius est. Com- 'U pen Latio hic dicitur, inquam, quoad summam concurrentem hoc est qua- miubas lacu. dringentorum. Nam quod amplius
est in praediis, id supra pensationem ' Caius habet iure praelegati seu h fidei
commissi. Non autem sic sumendus quu i atηs est hic ς locus quasi per huiusmodi co-π.dei 3 pensationem alter aduersus alterum pecuniam debitam retineat,& per co e seques quadringinta si a retineat Ca-νers cum au ius & pro iis alia quadringeta retineat pr di Sempronius in ipsis praediis, veniatq;η U . Sempronius eatenus quoque in com d munionem pridiorum cum Cato.qua 's .d. β.σς' in re periculosissime labitur ' Glos o-
ut Τ. i graphus cum interpretibus pleri siquo i, isti . omnibus de alia compensationum si- cum autem. gnificatione praeter Iurisconsulti pro
379쪽
TI. sed L Falcia. 3yopositum hic operose disputatibus. Atqui non est ' iuris obscuri, coheredem qui certa praedia vel certas res alias accipere seu retinere iussus est, ea praedia easque res integra integras iudicio familiae herciscundae de communi hereditate consequi debere, fallem quatenus Falaidia patitur aliis coheredibus alia bona hereditaria conssequuturis. Falcidiam nempe sola retinet in prae
diis hisce Sempronius. Quod per haec verba docet Iurisconsultus in 'perfluo
praediorsi Hrc. Superstitu praedioru vocat
id quod in praediis illis Caio relictum
est a Sempronio, supra summam concurrentem quae compensatur & vltra
dodrantem portionis Sempronij con-ra legem Falcidiam. Sed quare Sempronio vel ullam permittitur partem retinere in praediis illis, &non potius aestimatione eius Falcidire per Caium refundenda Sempronius tenetur esse contentust Quia Falcidiam qui siq; retinere potest de singulis rebus legatis vel per fideicommissum relictis. ideoque si portionis perlege Falcidiam detrahedae nolit aestimationem vel Caius dare vel Sempronius accipere, praediorum pr dictorum pars trigesima sexta trigesies enim sexties ducenta, conficiunt summa septies milliu& ducentorum) penes Semproniu remanebit
380쪽
d. Vers cum a te praediam bru pre
quaedam adlia es ms xtam causam oblivere Mi deutur. versin civibus trabus. Insiit.de
d. Nos cum aut e praedia traioris pretii
comment. in I. in quartanta Quanquam sane tentari posset, verba s7
haec ' lurisconsulti concurrentem enino τςn x ἴ- .pecuniam compensam placuit, ad penta euli ea inautione Falcidiae pertinere; sic videlicet, 17 sententia Ut Sempronius omnino nihil habeat
in ipsis praediis, ne quidem quoad Falcidice impletionem, sed Caius ei pro
compensatione Falcidice numeret aureos ducentos, quae summa concurrit
cum portione praedioru iure Falcidiae retinenda, hoc est ei respondet & qqui- ualet. Quae interpretatio fortassis eo magis placescere posset . quod propter communionis odium diuisio plerunque sic explicetur comodius vidi certa pecunia detur alteri, rem tota habeae alter. id quod in exeplo proposito facilius admittedum videretur propterea quod portio prςdiorum per Falcidiam. retinenda prorsus exigua sit. Haec interpretatio sententiam versiculi illius heterocliti ς redderet longe facili mam clarissimam simplicissimaria;ut qui desola Falcidia aequaliter pensanda loqueretur, nullo dubio amplius moto de hereditate praediis acceptis restitui
t u sta. Peri ti dispiciat C teru siue iudex familis hercistud et tale ex hoc versic
Io copensationem pro repletione Falcidiae fieri i ubere teneatur siue no,fiue
ite portio hereditaria Caij quae quadringentis estiniatur ita compensetur