장음표시 사용
391쪽
Implendarcoditionis causa capi quidnam dicatur.
II. ε G l. Falcia. 1 Is portionem tuam satis innuere placuisse testatori ut illa tota portio succederet in pentationem hereditatis reliquae matri restituendae ; ne testatoris illa verba remaneant otiosa seu nihil operentur. Nam secus esset si testator illa verba non expressisset at simpliciter nudeque dixisset acceptis ex hereditate mea centum aureis ct fundo Tuscuiano: Tunc enim fundi pars Rohereditaria aduntaxat in quartam Trebellianam MN. stet imputanda. Sic expressa saepius nocent, non eXpressa non nocet iuxta 'E' ς' iuris antiqui h regulam. b
Implendae conditionis causa capidicitur svi initio ς monuimus) quod ad hane Amortis causa d capitur. Vt sexempli Dartam. in
causa) siquid alicui reli muti fuerit ea Octis o conditione, siqti id heredi vici stim Vel iuisus,c
alteri praestiterit: id enim conditionis D.adi sal implendae causa heres ille dicetur ca- σ LPere. quale capionis Renus in uuartam can. quidem Falcidiae non 'imputabiturr mora. caucquia non hereditario iure capitur at
in quarta Trebelliana prorsus f impu- elabitur. ob ratione latissime superius bMi m Mardisputata.qubd nimiru fauore maiori
392쪽
legatarij clim testator ipse illos prae his
honorauerit. Sunt qui ictum hunc versiculum et conteX tu putant eximendum', sicuti
superius ostedebatur; quibus nihil est inconsideratius. fit enim in hoc toto sζώ,' 'capite longa antithesis inter imputa- sensio. tionem in quartam legis Falcidiae &inter imputationem in quartam Se-α natuscon sulti Trebelliani. . ' Cqterum facessit interpretibus om- . ' nibus negotium quod huiusmodi ca- ω pio conditionis implendae causa no Fideicomit. minetur hoc loco fideicommissum.ait 'Fabrit , enim Iurisconsultus Sed ct quod imple- cetur etia. da conditionis causa fideicommissum heredi id quod co, datur, cum tamen id implendae condia ditionis aes. His tionis causa capi' dicatur, quod prop- idaeth; causa capi' ter morte alicuius ita obuenit ut nullo tui. tm . proprio capiendi nomine appelletur, unde prima facie videri posset hunc versiculii redundare & e contextu exi- ,s mendum esse, ideoque stellulis intei i. d.ri s. Ita in clusum; cum iam h antea de fideico se uommis misit imputatione semel dictu fuerit. sana. i. ' inii scrupulus ς Goueano tantus est y visus ut redicule fuerit ausis verba co- Moto ad te ius huius immutare atq; sic legere, have I. iu Sed st quod implenda conditionis deicom-q rat se si 'Anissi cam heredi datur con d itionem fideicommissi vocans quae adscitur fi-
393쪽
II. d l. Falciae ly quippiam dandi fuerit adiecta non si-deicommisso sed legato vel heredis in stitutioni ' Sane qui siquis tale datum eapit,conditionis implendae causa ca- pere dicitur. Itaq; non fatis plene sic a loquutus hic fuisset Iurisconsultus. ac- cedit omnium libroru quotquot Vnquam visi fuerunt lectio cosormis, ita
ut audax videatur facinus eam corrupere . quid ergo dicemus' Intelligere inecesse est eum cui quid relinquitur sub c5ditione dandi quid alteri, tacite censeri rogatum fideiq; suae commis. sum , ut id faciat, ac det. alioqui non habiturus relictum.quo fit Vilicet hu- biusmodi datum ex parte capientis vo- d. l. mortis cetur mortis causa b capio,eX parte ta- capi-
mendantis & conditionem impletis recte nominetur etiam ς fidei coria mis-- . sum; non quidem simpliciter fideico- sidiaremm . mistum, sed coditionis impledae causa fideicommissum. Quale fidei comis f - sum longe lateque differt a fidei commisso simpliciter sumpto : qua doqui- d dem pro fideicomisso simpliciter sum Li. C. cem. pio datur in heredem etiam inuitum te g actio. sed pro fideicommisso condi ῖ fψς ς. tionis implendae causa relicto nulla l.siquis. sub competit in inuitum ς actio si condita coistisne dationem implere nolit is cui quid sub conditione cladi relictum fuit, utpote qui relicto carere malit quam condi- testameuti.
394쪽
tionem implere id est vicissim quippia
dare. quaobrem in hoc versiculo recte ponitur aliquid implendae conditio-Nis causa heredi ultro sponteque datum ab eo cui quid a testatore sub ea conditione relictum fuerat. Quod autem diximus , ad consequendum id quod implendae conditionis causa da, ri debet actionem non δ competere, eaed. I si inuis patitur e Xceptionem quandam intersa coiit oua coheredes ipsos quorum alter alteri via' portionem suam restituere iussus est acceptis ab altero certis quibusdam summis. quia potest uterque alterum etiam inuitum cogere ut fideicomita sum impleat, hic uniuersale ille particulare cum fidei commissum tale du
plex h dicatur. Quale quid inter here
ar patini i*m & legatarios nunquam esse ad-m si ra. . mittendum censeo quantumlibet co-e esset ditio per ablativos absolutos expressa PtM. fuerit : ut si testator heredem Titio praedium dare iusserit acceptis ab eod. l. si dem Titio centum. Nec enim Titius sub coditisue cogi ς poterit inuitus vi centum illa dandorum de det: sed si centum dederit ultro, prae- a dium cosequi poterit ab herede etiam Bree . Fre inuito. Quare quod interpretesd qui- u. dam tradunt. actionem competere eit m pro cuius utilitate coditio ex ablativis absolutis resultans impleri debet, proram usi s. fecto suspectissimu ea, quin imo falsissimum.
implendarcoditionis causa dari iubetur.
habeat vim producedaeactionis quinque.
395쪽
72 Trebellianaqtiando ex rebus ipsis conficienda.
videatur in huius Responsi conis textu redu- dare.
Π. d l. Talciae ir gsissimum si tales ablati uiresoluantur in meram coli ditionem. Solet obiici contra versiculum praesentem constitutio quςdam' Zenonis . Imperatoris, ubi quarta Trebelliana non ex reditibus vel ex rebus quibus-'T Etar. cunque aliis licet hoc testator ipse voluisset) sed ex rebus ipsis hereditariis cofici debet. At in promptu soluto est; in solis primi gradus liberis id est filiis ae filiabus illud iure singulari costitutum fuisse: quantumlibet alioquin etiam fructus in quartam Trebelliana soleant bina putari,sicur omnia caetera bquomodocunque per iudicium testa- r. in fidesco-
roris accepta. ninissa M. I 8.
Iustius eximeret quis hunc e contextu versiculum quam versiculum superiore stellulis istisint ei clusum; cum iam ς semel dictum fuerit res illas quas . heres accipit implendor conditionis causis, in quartam Falcidiae non imputari. Verum, Iurisconsultus id allato simul exemplo clarius dicere Vo luit, maxime dum tandem conclude indigebat enim res haec exem-
plo praecipue , propterea quod non quilibet aeque intelligat quid sit conditionis implendae causa quid capere,
396쪽
comment. in I. is quartam datque quid sit legati vel fideicommissi iure quid accipere. Dicit igitur Iuris. consultus, heredem cui res est cum legatariis, omnino lucrari quinquaginta illos aureos quos capit a legatario cui praedium quoddam Valens aureos centum fuerat legatum subcoditione dadi vicissim heredi aureos quinquaginta. Nam si hereditaslegatis exhausta fuerit, heres ille nihilominus de praedio illo legato quartam parte pro sua Falcidia detrahet svigintiquinque nimirum) perinde atque si nihil vicis. sim a legatario accepisset . ubi si cum herede fideicomissario res esset, quinquaginta illi aurei prorsus in quartam Trebellianam forent imputandi. quae quidem res est longe clari sisima; ita ut
q ui de voce computationis hic mouet scrupulum, reuera nodum quaerant in scirpo . Neque Vero contemnenda re manebit adhuc penes legatarium utilitas; ut qui viginti quinque sit aureos in praedio sibi legato lucraturus. quin ut maxime fundus qui dii taxat quinquaginta valebat aureot esset legatus alicui sub conditione reddendi quinquaginta aureos heredi e pleriq; Iuris consulti veteres utile putant esse tale legatum;& huiusmodi legatarium nihilominus Falcidiam pati posse. Nec mirum, cum in toto fundo legatarius habea-
plendς causa tanti sit quanti est legatu pro quo datoean adhuc sit locus
397쪽
vicissim da a quid iussiis quate nus fideicommisso grauari possit.
II. sed l. Falcid. 18, babeatur δί& non emptor is cui sic legatu fuit.posteriori tamen casu quando nimirum tantum dat legatarius quantum accipit, si quod praeterea fidei commissum a tali legatario relictu inveniretur, non tenetur legatarius id praestare ; quoniam sicut ait, Iurisco-sultus)nihil ex testamento Videtur capere qui tantum erogat quantum accipit . Quod intellige si quantitas per legatarium accepta cum qualitate per eundem legatarium fideicommissario alicui danda conferatur. Nam si pecunia seu qualitas cuipiam legata fuerit, isqε rem propriam alteri dare rogetur quae maioris pretia sit, post legatum quatitatis illius perceptum rem ilIam restituere tenebitur, neque liberabitur si pecuniam seu quantitatem sibi legatam quam percepit)offerat. Idemque viceversa dicendum soret, si legatarius praedium vel speciem quantuli bet alia acceperit, & pecuniam siue quantitatem etiam maiorem restituere fuerit rogatus. Nam si rem legatam accepi uerit, qualitatem illam quantumlibet maiorem restituere cogetur. Neq; distinguendum puto, fueritne rogatus legatarius restituere quid ipsi heredian alteri cuipiam . nam regula de non grauandis legatariis ultra id quod ae ceperunt, ad omnia pertinet praesta-
398쪽
Ominent. in I. In qxardinia. tionis & erogationis pecuniariae genera , non autem pertinet ad legis Falcidiae ius: utpote quod seu cuiusquarta non a legatariis proficiscitur, nec ab
ipsis quippiam huc pertines datur vel erogatur sui erogantur fideicommis Lact ea quae conditionis implendae causa dantur) sed ex ipsius legis Falcidiae beneficio manet in- hereditate, Iegatis ipso iure decrescentibus & eatenus apud heredem remanentibus tanquam hereditatis ipsius parte. Cloilographus tamen ad hunc no
strum b versiculum tradit splurimis interpretibus id comprobantibusJ Iegatario illi cui pridium hoc valens au
reos centum relinquebatur sub con
ditione dandi vicissim heredi quinquaginta, nihil amplius ab eodem herede propter Falcidiam detrahi posse:
licet a coheredibus vltra dodrantem forte etiam grauatis eidem legatario detrahi quid posset. inter ipsos enim heredem & legatarium quorum uter ab altero quid mutuum Leu vicissimaccepit, compensationi V locum fore. Quod quatum libet nonnullam aequitatis videatur habere speciem, a Vero tamen alienissimum e sed crediderim: solos inter coheredes aeq uitatis i ita co- pensatione militante, cum hi scilicet coheredes)pari ratione si ni ia testatore
coheredes esse locu , non inter
hered idelegatarios: eaque in remiserabili. ier fluctum re nostros interpretes
399쪽
Π. -d l. Falciri r o honorati, titulo videlicet institutionis; legatarii vero minime sint honorati sicut heredes . Quae quidem ratio no Venit interpretibus hic ullis in me- tem ; de legum per me modo allatarum sententia mire conflictantibus, adeoq; miserabiliter agitatis atq; diuexatis. Quaquam λ Cynus &alij per- a pauci de reipsa sentiunt ide quod ego; Comus ad Lcompensationi nempe inter heredem& legatarium hic non esse locum, sed 'Iμ ς' in ratione reddenda prorsus hallucinantur, dum etiam inter heredem &legatarium compensationem in solis
legatis admittendam putant non autem in iis quae conditionis implendae causa dantur. quae Cynidistinctio iure displicuit aliis, alia Bartolidistinctionem sequetibus;Vt nimirum si legatarius iam legatum possideat, Falcidia bipsi detrahi nequeat si tantum semel M. dederit quantum facith Falcidia: sin heres legatum adhuc possideat. lega--atarium repelli nisi simul & heredi vi- --. C. D. cissim det & praeterea Falcidiae dedu- beres.ctione ς admittat. qua Barioli omnia f. hic In possessionis comodo ponentis
cociliatione distinctionemq; sequitur Disi.
terptibus pleris sicuti diximus,quos
oes ad unu toto i dicitur caelo a Vero quartaca.2.
aberrare docet euideter illa qua reddi- g.
400쪽
ommvt. in L is quartam . dimus ratio, benignius agi scilicet in- a ter coheredes 'ipsos quoad mutuoru , , . iςgδtoruin compensationem quam a-Mi. gatur cum legatariis ab herede dedit ctionem Falcidiae patientibus. Impsb gerunt v igitur interpretes omnes in
G, g . i*gςm m in Nesennius aliasque eius μὰ ι om argumenti, dum falso putarunt
iis etiam inter heredem & legatarios esse locum, cum duntaxat inter solos coheredes t eges illae loquantur. Oportunitas nos hic nunc inuitat, ut leges reliquas tres huc pertinentes,. I. Titia, LNesennim ε ollinaris, σ l lium quem, breuiter explicemus;paucu- Iis duntaxat in verbula quaedam con-E : textus ς huius nostri forsitan obstida inparia riora prius allatis. Ait Iuristonsultus, In quartam here ditatis quam per Legem Falc:diam heres, habere debet Ic. Puerilis hic mouetur a
plerisque quς stio,vbi nam sint reliquet
tres hereditatis partes. quasi vero sit, obscurum, totam hereditatem in sola nunc ista quarta residere ; cum Cetera bona hereditaria iam in aes alienuinq; Iegata demigrauerint.& consumpta sint. Itaq; quarta Falcidiae, nominatur quarta hereditatis . non quod solutis
legatis hereditas alibi sit quam in sola quarta, sed quod usque ad dodrantem id est tres alias partes legata sint prae
79 ubi sint reoli quae tres hereditatis partes prae. ter quaria