장음표시 사용
101쪽
ioo Commentaria in Librunt IIL pegum. Cap. I.
uat rex Salomon. 4o. Et ascendit uniuersa multitudo post eum.& populus e nentium tibi j s.ct laetantium gaudio m 'gno dc insonuit terra a clamore eorum 41 Audiuit autern Adonias.& omne. qui inuitati suerant ab eo. iamque conui uium sinitum erat sed & Ioab audita voce tubae. ait : Quid sbi vult clamor ciuiutatis tumultuantis i. Adhuc illo loquente, Ionatnas filius Abiathar sacer. dotis veniti cui dixit Adonias: Ingredere, quia Vir fortis es. & bona nuntians. a Responditque Ionathas Adoniae: Nequaquam: Dominus enim noster rex David restem constituit Salomonem : qq. misique cum eo Sadoc sacerdotem.& Nathan prophetam. & Banaiam silium Ioiadae. R Cerethi & Phelethi. & ima uerunt cum super mulam regis. 43. Vn eruntque eum Sadoc sacerdos de Nathan propheta regem in Gihon : ct adscenderunt inde laetantes. & insonuit ciuitas: haec est vox . quam audisti . 46. Sed & Salomon sedet super solium regni. 4 . Et ingressi serui regis benedi erunt domino nostro regi David diceniates : Amplificet Deus nomen Salomonis super nomen tuum.&magnificet thronum eius super thronum tuum.Et adorauit rex in te stulo suo: 48. ct locutus est Benedictus Dominus Deus Israel, qui dedit hodie sedentem in solio meo. viden
tibus oculis meis. 49. Territi sunt ergo,& surrexerunt omnes qui inuitati siue rant ab Adonia. & iuit unusquisque in Viam suam. o. Adonias autem timens Salomonem. surrexit 8c abiit. tenuitque cornu altaris. I. Et nuntiauerunt Saalomoni, dicentes: Ecce Adonias timens regem Salomonem. tenuit cornu altaris, dicens : Iuret mihi rex Salomon hodie, quod non interficiat seruum suum stladio. 1. Dixitque Salomon: Si fuerit vir bonus, non cadet ne unus quidem capillus eius in terram: sin autem malum inuentum fuerit in eo, morietur. 3 3. Mihi er o rex Salomon. R eduxit eum ab altari : α ingressus adorauit regem Salomonem: Dixitque ei Salomon et Vade in domum tuam.
C norum . quae etiam tum erat periodira 3eterminus comita unis vitae humanae, ut ipse ait milin. 89.ib. dicetis: Dies a Gram nostrorum missis. si pri ginta anm,qui etiamnum est terminus vitae hominis: quare ab aetate Dauidis hue usque quod est spatium asoo annorum in vix
Lrsica GJ Fatalantur Rabbini hanc poenam a Deo inflictam sui illi Dauidi,eo quod ipse in
tig ea clam resecuisset vestem Saulis regis sui se persequentis i.Reg.2 Alij causim stigia ditatis assignant quia a parentibus seni , &siuidis ultimo loco esset genitus. Vetu Seri . hic eausam dat aetatem senilem: Oebat . inquit, ctatu prurium dies, atque illos in continuis ἰrumnis, bellis laboribus expenderat, vires ueexhauserat. Addit Arulens eum morbo sit euridium. VEM. 3. Qysi ERvNT GiTvR ADOLESCEN OL MI cur Ab ses Hu oc histor et naturalem medicam caulam dat Dam- Gile ιερ Flane. Valesius Medicus Philippi - I. Resti, His Q. Causam moralem assignat S. Hieron. Tropol icam S.Prosper. Audi valesum faciet Philosophiae c. 29 Suaseruist, inquit, Dauidi adolescentulam potius quam vinum aut vestes iliceas accipere, quia ille calor hu -- manus in substantia est sinulimus ealoti hom nisi mirati, esu iue gladum non superat. V de Galenus lib. .Methodi, ubi imbecillitatem ibaui de seci venitis eurat, ait : Ex iis rei. -r applicantur, boni habitio rea sita bam.m semper contimat quod test Valesus, in ea aetate Dauidis effectum est,
uua non potuerit virginem cognoicere. alioqui
talio magis eum laesisset congressus & copula maritalis, quam contulisset adviotio adolo A seentulae. sie Rodulphus Hab urgensis p
mus Austriacae sintiliae Imperator solebat, inquit Serarius ex Cuspin. filiolas nobilium&principum, etiam uxores, ipsis praesentibus e ste osculari,quod hectica febre & sitim conse diceret se suaveolente, s seritus ex eam ore haurire. Haee ergo ei Mitteratis a comma nix expositio Abut Dion.Lyran.serar ij, Sali ni, Sanchra,& Moralem causam dat s. Hieron epist.2ad Nepotianum: Noue, inquit. tisi ridetrur, si Mi dotem sequaru litterans, velfamentum est demisnis rei atera nι iura senex tur nisi campi xu a se stantula noni ebit. Vivebat adia rithsabee; supererat Abigail, resiqua νυνιι eius ct comubina qiras Ar ipsam qu si figiti in νnius ι tum grandium amplexibus. Ab H ammi δὲ Dari siniorfuit,9 tamen pluentesar a Mure -- frem, Isaac duplices Dauis annos ha- ωι cum Rehcca iam νιtula ii quam=iginta B ubi aduerte S. Hieronyii vim, aequὰ ac AIT lomum Se alios, eleuare Iie. & quasi euertere seidum liuetalem , qui omnino loco iund menti statuendus est quare hisce verbis tantum significant; litteralem ut minus utilem hie ob ter pi tereundum esse, ae morali, qui praecipum est, inhaerendum, quem ite assignat ibiadem S. Hieron. Qua est iratur illa Simamitis Pataro riuol, taω serium νι m califaceret, tam sincta vi c. item ad imum mn μοι γε mai Salomon sapientifo in Diris sis dilata .cto .m Maioris riri narret amplexus. Posidi tram, Ne in aris ac ne doιl in m a verbis oris M . neque deritaqsias istam o ut restendet ter ama illam o seruabit te. Primi
102쪽
Commensaris in Librum III. Reguw. Cap. 1 i 6 i
Probat idipsum ex e tumo nominis, abi tu, α Sana1nitu. dum post pluta sit biicit Lo iv nam nu ab ag sacramentum, spiratiam sinu
indicat ampli rem: interpretatur enim pater meus
super' , res patro in i ruitia: inrtam si perstri induam est , si in pristi loca virtutem quia amplior is in sinibis, ct redis os ac uuasa pientia. In alis autem tria superst/M quasi non m sarta ponitur. Abisag autem, ii est ruditis, propriὶ
nuq inpitur i quos ri marust avi resinat, O, ptisadsicam, de pelaga veniens semitis uastar. εα et abunoni ipsi inum, o vltra humanam ν/um disini sermonis in senibis tonitruum commorari. Porro Summitu in lingua nostra coccinea duitur, ut
Inificet caures pisutiam ct diuina lactione seruere: quia scet Dominici sanguius indicit Sacramentum, iam v ct seruorem ostensi sapontia. unde Optando concludit: Ampseratur me motis plintia: or et nostra, qua numquam si nescit, in ni a re lute. se i iis Impiauta est. virginitati j, perpetua, quaissimilisusnem Maria,cum quosi generet si etiparturiat,interrupta est. Hinc prer I xisse Apscum: Spiti uberuentes. Haec omnia ad verbum ex S. Hieron. trans
scriptit Angelomus, qui I addit: Hinc Dominus ait Lucae ra. Ignem veni mittere in terram, ct
centins cogebat dicere : Nonne cor nactram ardens
erat in nobis, dum loqueretur in via ct aperiret nabis s. ripturas ' Hanc siquid in puellam amyecti ac diligere delamin, quas pientiam fgnificat sinum ampli rem: non pueriles declamationes, sapistiumst scia 1 dialectisorum, ac verborum lenocinia. Deinde id ipsum probat exemplis Philosophorum: Si enim Catri inquit, Romanigeneris distrisiimus. vi quidam Doctorum prσtulit) octe sariri iam ct s nux G Ga bturas nucerubuerit, nec di credesteraverit: ct furia ut aiunt. uam ris refert, quia tili uua Ne toris iam retuli ct pene d ιν ρiti dulcire messe Maiiafluxerit: cysapiens quida ii Gracia, cum completu centum o sevum o se cremeret mori,d xi sisertur a re quia tunc credereturὲ rita, quanda si re coepissit .Plato etiam Mare Mamasicribens mortavi est: ocrates septuaginta ct nouem a Minducendi librii si labore compli ait: qaant. magu, Dde eme corporis iuuentate inter biti cor eris c inter incentiva vitiorum sapientiam es cerae rimis:
mirum etiam ista mulio cent platiua vita aestare Auram, quam omnes persim inrespia amore com-μctentes in ei in dilictione flamm6. t. David ergo ducit Abisag,quae sapientiam senilis malis prinpriam repraesentat. Nam absar, interprete D. Hieronymo proxime citato, idein est quod a- ιιι ans, de quod ruit M. In sinibin autem. inquit. aluusant imum ct vltra humanam vacim diuini
Tropologicam causam dat S.Probi lib. a. Plaedestinat cap. v. Abisag, ait, significat aninia in Dei gratia eastitatis calore succensam. quae frigidas in fide potentias, vi membra reis
A gis magni suo accendit Sy.nbo iram dat Angeloinus Rupertus rD iuid .inquiunt,id est Christus, mortua & reisiecta veteri Sinagoga Iudaeorum despondit sibi adolescentula in Abisag id est Ecclesiam no. uim Christianoruin: Et tanto ardore sisti in emitectiora caluit, ut propter istim amorem variis periculi, si Hir, committeret, o as ritinium pro EM no-m ne mori non recusaret.
gines calidiores esse corruptis quae pepererunt, pulchras quoque plus mouere appetitum , Nadducendo hijatitatem calorem naturalem ex suscitare ; etiam citra venereum congressum.
Plura hae de re vide apud Abulens quae t. q.
B sTRAHAT Ei. J meres, an Abisag fuerit uxor Dauidis, an ancilla ρ uxorem sui illa negat Abulens c. 2. q.23. probatque primo, quia ii suiuet uxor Dauidis, Adonias eius filius non potuisset, nee aus is suill et eam stibi poscere uxorem; hoc enim vetitum est Leuit. 1s.7. quod tamen ipse secit cap. 2 v. T. Secundo quia Dauid stigidus impotens erat ad copulam coniugalem;ergo inhabilis ad contrahendum matrimonium.
Verum Abisag fuit se uxorem Dauidi pas- um
mone cap. .num . . Hoc enim insinuat script . C cum ait: Dormi battae cum rege, &c. ct mn c Inouit eam. q. d. poterat eam cognoscere ut
malitus, sed reipsa non cognouit,vi te frigidus & inhabilis ad generandum. Adde, honestas hoc exigebat. ut non dormiret cum muliere,nili quae ei set uxor; ut scilicet pericula' tentationis & adulteri j euitaret, si tentatio copulae in praesentia vi ginis tam pulchrae eum laua- silet. Ad primum argumentum Abul. respondet Caiet .legem illam Levitici, ut filius non ducat uxorem patris. intelligi de ea, quae perfectEsait uxor,nimirum quae per copulam mattimonium cum eo consummauit. Aut cerie Ad
niam suisse legis huius ignarum, eo quod est et laicus, de iuuenis aulicus, regisque nitus, qui non tam legem quam regnum sectabat, ideoque Abisag petiit uxorem, vi per eam quasi pa- D tris uxorem eu reginam in regnum euaderet, patridue succederet, quod non potuisset sperare, ii AbisagDauidissutilitancilla dunttaxat, non uxor: vetum hac de re plura dicam cap.2. verso i T. Ad secundum resi Dauidem non fuisse natura frigidum aut impotentem ad copulam, imo potuisse uti actu coniugili: lim enim insinuat Script . cum ait: Et non co 'nauit ean .q.d. tuit eam cognoscere , at reipsa nou cognouit,
ne ei virginitatem adimeret, sed conseruaret. Multi enivi frigi complexionis potentes sunt ad actum coniugii. Unde in senibus de sterilibus, non est imporentia impediens Sc irruans
Pro quo nota. In senibus, qui ita stigidi de exesuli sunt, ut nec Datura nec arte iuuati pos-
103쪽
io 1 Commentaria in Libram III. Regum. Cap. L
siit ademittendum semen, nullum ei matri. momum si quod ineam : at velo in senibus, qui seminare possunt, licet non generare, eo quod seoeen eorum ineptum sit ad generandum,validum est matrimonium. vii u et hi instet v. Matrimonium, Scotus & Domin. de Soto intract. de martim. Sancher & alii: sed hoc vit ludo impotentia seminandi rara est. Unde Ecclesia ordinarie concedit senibus etiam decrepitis facultate contrahendi matriae onium. Vice nostrum Thoma Sanchra tract.de Matri lib.7. disp. 9a. n. 9. a seq. imo Nauartus, Uinadi alii opinantur semper in senibus valere comtractum matrimoni j,ed quia ipsi retineant potentiam intrinsecam seminandi,& per accidens si, quod illa senio impediatur ne in actum exire queat. Sed verius est,quod ait Sanche E de alii, ad matrimonium requiri veram x propriam potentiam ad copulam coniugalem, quae fit per
vABATvR Dic ENs : EGO REGNABO,l quia ipse licet estet quartus Dauidis filius. mortuis tamen iam tribus primis Dauidis filijs,erat eius primogei litus: unde iure primogeniturae vide
natur ad eum regnum spectare; sed quia illud superbe ambiuit& praeprope te adiit, idcirco eodem excidit, illudque Salomon animi sui
modestia meruit obtinete, ad se translata primogeniturae dignitate & honore.Vnde S. Ambros Apol. I.Dauid .c. s. Eo que, inquit, Ut David. νt ιὰm Adoniam stam regnum sibi τίον- rare comperisset, mutnim, non eum qui prati tege at, si eum qui expictares, Haeret. Sciebat fenim Salomoni debeti regnum ex Dei ordinatione de decreto; hoc enim ei Deus reuelarat lib. cap.7. v. l 2. ideoque David Bethsabee iurarat quod eius filium Salomonem ad regnum
ET SALOMONEM PRATREM svvM NON voc Aviet J utpote sisum in regno aemulum.
Sciebat enim ei a Davide & a Deo promissum esse regnum. ideoque illud ei praeripere satagebat. Esti Mus EGO ET Pitrvs Mivs SALOMON PECCATOR EsJq. d. ego S Salomon habebimur, & ab Adonia puniemur ut peccatores &rebelles, eo quod ipsi regnum inuadenti non consenserimus. Rursum peccarem ob adult riu, quod olim tecum commis huius enim peccati infimia ab Adonia renovabatur & exaggerabatur, ut Salomonem regno priuaret, dicem do populo: Cauete ne Salomonem, utpote adulterae filium .ideoque infamem vobis regem creetis. Ita Caiet. Vnde S. Hieron. in Tradit.
legit: Di iam rares, id est habebimur si ut ij
Sic Lo GAT do uixus D Evqq. d. Approbet de confirmet Deus id quod tu i queris , scilicet ut Salmon tibi in regno sue
cedat. SuMrsinna a SADoc sAcERDos CORNWoLEi DE TABERNA cvLO erat ergo oleum hoc sacrum, quo ungendus Sc conlectandus
erat rex Salomoni LT v xxi T SALOMON LMJ Nota, unctio regum Iuda ordinarie videt ut sacta a Pontifice eseo sancto. Id probat ut, quia de Davide dicitur: Ocios ina mea is
A mni, Psalm. 83. ar. Idem patet de Salomone, qtieni hic unxit Sadoc oleo Tabernaculi quod erat sanctum. Erant en m teges quasi christi Domini, utpote vice Dei duces& rectores pinpuli Dei fidelis de sancti. Extraordinarie tamen
a Propheta aliqui uncti sunt.& tum sibinde usi
videntur oleo ire n Tabernaculi, scd alio communi quod tamen a Propheta benedictum videtur,v.g.si a templo ubi erat hoc oleuci longius a bellet, uti Elias aberat agens in Samariare monte Carmelo, cum misit Elisaeum ut v
per et Hazael Damasci,& Iehu in Ramot Galaad; imo communiter reges Ista es , ut puteschismatici de hostes Iuda videntur uncti oleo non Ta ri iaculi, quod erat in Ie totalem, sed alio. Sie Absalom a. Reg. I9.io. unctus cst, B sed non oleo sancto, utpote in rebellione, a sente pontifice, & fugiente eum David. Iosue quoque non filii vinione, sed impositione manuum consecratus a Mose dux populi,
Porro Dauid .ait A lens in prima unctione non fuit a Samuele unctus oleo sancto. quia priuata fuit haec unctio;& si Saul illam rescilici,
omnes male mulctasset: nec in secunda, cum tribu Iuda suit unctus in Hebron;quia tunc tabernaculum, in quo erat oleum sanctum. erat
in Gabaon; ubi regnabat II se: h hostis Dauidi, sed in tertia, cum a toto Isiae te suit vlicto
ac tusque in regem. Denique alio oleo ungebantur reges, alta Pontifices & sacerdotes: reges enim i eo simplici, sacerdotes vero oleo composito ex aro. O matibus, scilicet ex myrrha, cinnamouro, calia, calamo, quae oleo olivarum miscebantur, ut patet Exodi 3 o. v.23.& 3i .ac 32.ubi hoc Oleum vocatur sanctum, vetaturque sub poena capitis ne quis laicus eo ungatur. Quare rex eo ungi
non poterat, sed oleo lateo dc vulgari, quod
tamen dicebatur sanctum, quia e sancto taber naculo acceptum,& certo aliquo ritu sancti Scatum, ad ungendum regem fidelem, qui populo Dei imperaret, a Pontifice consecrato ad- . hibebatur Longe ergo sanctior erat consecratio Sacerdinum, qua in R egum. ut patet ex eius sa ritu, qui deserit,itur toto capite a9. Exodi de
8.Leuitici. Ita censent oleaster, Caiet. v stella, ct Lipoman in Exodii de fauet s. August.
q. t 3s in Exodum ac Lotinus in Pialm.33.ar. Contrarium tamen opinantur Rabbini, quos
D citat de sequitur Genebrardus in Psal.M. v.2I. Lyran. D.on. hie de Isidorus lib. 3. de Oisse.
e. 23.qui censent eodem oleo uncto, si isse Dauidem dc Salomonem eorumque so ter quo ungebantur Pontifices. Aiunt enim ex Samueli se Prophetarum illius saeculi consilio dispem satum fuisse in lege id vetante Exodi 3o.3 Iaz32. cum regibus Dauidice familia . in Christi
Domini ex ea orituri gratiam, cuius spiritualis& diuinae unctionis illa exterior typus fuit, dccuius tum illi, tum postea etiam reges omnes cognoscerent se vicarios Se ministros esse. Addit Isidorus eos idcirco cognominatos esse Christos, quia eodem chris late quo Sacerdotes ungerentur, ut ideo nefas esset illos tangere, Psal. ι .is .idem censet Pineda lib. 2. de Salomone c. 6.d: Baradius tom. a. tib 3. cap. qi. Verum hi omnes nituat ut traditione ii
104쪽
Commentaria in Libum III. Re m. cap. I. io;
inorum, quae saepὶ salsa est de sallax, praesem A adhue patre regnare coepisse, ae diserte Io2
ina hoc loco , ubi fingit dispensitionem legi in . - . - Dei directe contrariam. Uate prior sententia, uti S Script . consorianior, si e de verior .est. Denique ii te unctione significabatur regem debete induere nusericordiam, ceteras que virtutes, quae oleo repraesentanuir. se qae debere Lbditorum esse medi eum. ut ait Isaias cap. 3. . Vide de Christianorum Regum unctione ii strum Ioannem Aetor tom.2. Instit .mor.lib. Io.c sq, rori .3.3c lib. itineres, quot annot uua erat salomon cinnumstus fuit in regem p Hebraei tradunt eum fuisse duodeeim annorum .Hebraeos secutus est S. Ignatius Epist. ad Magnesianos, S .Hieron. Epui. i3r .ad Uitalem. Euseb. lib. 9.de Praepar. q.Clemens Roman lib.2. Constit. A si c. I. Cedrenus, Zonara . Abulens Ic Seratius. Rursum Iosephus ait Salomonem rNem creatum hanno aetatis 14 Seuerus Sulpirius vero animis. Iosephus enim lib. s.c.2.in fine ait Salomonem vixisse ' .annis ,regnasse so .ccepit ergo regnare anno aetatis a . Sed hie manifestus eth
Dico igitur Salomonem, cum rex creatus est, nisi e viginti annorum. Probatur, quia iam uxorem duxerat, & ex ea genuerat Roboam: hic enim, cum post o. annos ei in regnum suciscessit, crat 4 I. annorum; ergo uno antequam
pater regnaret, ab eo genitus fuit: -d enim Rabbini & eorum sequaees dicunt, Salomonem genuisse Roboam anno aetatis duodecimo , incredibile est , ct communiter habetur impossibile. E i quis credat sapientissimum Da uidem uxorem dedisse Salomoni non nisi du
denni pphus lib. 7. e. io .in fine: Delicta, inquit. Lindu iare tum ct in sca patrana cola tu, ex dis in patierum sie n es eisurru t. Symbol. Rupert. adhuc inquit, rex Nomon constituitur; quia prasia. Dm Pater, qui Christum constituit Regem hercle dimat 9ram, nam
Potio ita Dauid transtulit regnum in Sal monem, ut tamen ipse auctoritatem & ius regium , aeque az onus curamque regni non deposuerit, sed usque ad mortem retinuerit, ita tamen ut Salomonem secum regnare perinis riti& in eum multa regni negotia transmiserit. Id patet ex cap a. ubi David in oriens multa mandata dat Salomoni. v xx ERusTua g EvM SADOC sAcERDos summus, scilicet Pontifex J ET NATHAN PRO Pn A REGEM is GinoxJ Gihon erat mons Sc in eo fons vicinus monti Caluariae, in quo Christus crucifixus regnauit a ligno Deio, ut ex Septuag. canit Ecclesia. Vnde in cruce hunc ei Pilatus dedit titulum: Nazotimi rexI Loram. Hoc ergo Christi ex se nascituri regnuptaefigurauit hic Salomon unctus in Gihon: Salomon enim. id est pacificus rex, expressus suit typus Christi, qui est Paxnsigra, Ephesa. I . qui se .it νiraque νnum,scilicet tam Iudaeos qua ingentes in seipso vniens de reconcilians Deo. Porto Salomonis nomen sibi usurpariant Tu carum Imperatores, a Salomone dicti Myini
de Soli manni Germanorum Fridetici Ficiri enim Germanice idem est quod pata diues
Deniquet bis unctus suit Salomon, prim λhle coram tribu Iuda subito & tumultuati ut Secundo, quia Dauid eum vocat virum c a regno excluderet Adoniam;secundo, publica cap. 2.9. dicens: Vir sapiens es, τι sciau, qua 1
Tertio, quia Salomon mortuus est senex,&in senectute corruptus fini a feminis. Ergo fuit
tunc circiter G. annorum. Ipse autem 4o.annis tesnauit. Igitur creatus est rex anno aetatis vigesimo.Ita Lyran. intellus Gordonus, Salianus, Pineda tib 8. cap. q. dc alij. qui censent Salomonem ineuntem regnum fiat illa 2o. vel plurium annotum. Natus ergo est Salomon paulo post adulterium Dauidis, eum ipse ag
ret annum aetatis quinquagesimum, ut ostendia. Reg cap. Ia. 24.S enim regnare coepisset a no 1a.mortuus esset anno sa. quae aetas est vitialis non senilis. coram toto Ista ele, ut is eum regem acceptaret, quem ad hoc paul5 ante mortem conuocauit David, quando Sc Sadoe unctus est in pontificem, ut expresse dicitur I. Paral.29.2 a Coepit regnare Salomon anno mundi 29 3 o. ante R mam conditam anno 269. ante ortum Christi icito. iuxta tabulam Chronologicam quam praefixi Pentateucho.
Sciebant hoc Dauidi non sore inuidiosum, sed gratum S: Optatum. Optant enim patentes,
Dices i. Parat. 9. i. Salomon voratur rier. ut filii opibus 5c gloria crerint, ac a se teliacta superent. Crescente enim gloria fili crescit Se gloiia patris. Porid volo huic populi respondit euentiis: Salomon enim Dauidem regni amplitudine, opibus , deliciis, magni iacentia, sapientia Sc gloria superaure; at non virtute de sanctitate. saltem in senecta. Sic Hon rio Imp. accinit Claudian. in quarto eius Coim
citatu ratum, iam natin adaquatri meritu, o qua magu est optabile, riniit. Et Sidonius Apollinaris lib. 8. epist. 7. Audas
necam tib 3. de Beneficiis e p. 3sae x7. ubi Nvaria filioriam exempla recenset , qui parente
Re h. in re, id est ius is, ut vertunt Septuail quia resipectu templi tam magnifici quod ra. blicare debebat Deo, erat instar pueri ad tantum opus. ET Dixi et o M vis popuLus: VivΛΤ REx
SALOMON. Hinc patet Salomonem publice unctum , dc a toto populo acceptum in regem illico reipsa regnare coepisse, ae Dauidem iam senio sessum regnum regnaque administrationem in eum transtulisse. Id docent sequentia. Nam mox Salomon ut rex Ad inue pepercit. eumque domum remisit. Unde S. Ambros. lib. 3. in Lucam. S. August. lib. 17. de Ciuit. cap. 8. S. Hieton. Epist. i 32. Seuerus
Sulpitius de alii asserunt Salomonem vi me vos. 4s
105쪽
1o Conimentaria in Librum III. Regum. Cap. 1.
suos uirtute & beneficiis vicerunt, at posteros vi idein faciant adhortatur additque Feluti qM--t,sEffinqui rhaeretur.Et caulam dat: N tura enim glari a virtvi ι' , o anteire Diata cupit. Porro i Paral.29.2 addituri s d 9 viuuersi principes, ct portium, o coctis , regis Dauido serunt ma rum, oesubiectisina Salomam reti .Hebri habetur: Dederunt materumsub Salomone rege. Vulgata exponendo addidit : sabini fuerunt,ut illa porrectio manus fuerit in signum subiectionis. secundo, dideruret matrum. id est data manu fidelitatem promiserunt Salomoni, ait Luran. vitio, diderant nianum, in signum gratulatimni, dc exultationis, congratulantes scilicet S lomoni fratri suo de adepto regno. ET ADORAVIT REx is a EcTvLO svolq.d.David Deum ad orans laudauit eique gratias egit, quod dedisset sibi ante mortem videre succes Iorem filium Salomonem , sedentem in throno regio cum tanto populi applausu. si Evolet vi R BONus, NON CADET NE
obedienter se erga me gem: it, ut me regem agnoscat, nee quid rebellionis contra me m liatur , condonabo ei quod rephiam inuaserit, nec quid mali ei inseram. Sin autem rursim per attes di insidias regnum ambiuerit puniam eum pro meritis. Et quia hoc fecit Adonias, ideo a Salomone occisus est, ut audiemus cap. sequenti. v ADE IN DONvM 6Au.J sunt verbas lomonis Adoniae subostensi. eiusque ambitionem castigantis, ac minitantis si qu:d noui ui liatur iustum sipplicii m. q.d.Ego tibi, o Ad V nia , hae rice ambitionem tuam de iniuriam
mihi illatam condono: sed si deinceps quid ta
le attentam, scito me huius iniuriae memorem fore, ac te pro utraque acrius cassigaturum.
Vade ergo in Omum tuam. ibi quiesce, & res
tuas age. nec te publicis regni mei negotiis immisceas, alioqui iustam meam vindictam exporienL
Auid moriturus ultima Salomoni dat monita.Trimum, ut vel praecepta obstruet: se Iis enim in re Pro fore felicem. Secuniam, viseelera Ioab Semei casiget. Te tiam. ιυUD Berosni sibi benefici gratiam rependat. Tenique mortuo Guin regnat Salomon vers. II .qui Adoniam petentem Abisag ibi dari in uxorem iubet occidi.Mox versa 6. Abiathar Pontificem cum Adoniaeony irante ablegat in Anathoth.'v. 28. mandat truci ari Ioab, denique v. 36. Semei sua iussa violantem necari imperat. I. Λ Ppropinquauerunt autem dies Dauid H moreretur, pracepitque Salo- moni silio suo. dicens: 1. Ego ingredior viam uniuerse terrae: consortare. dc csto vir. 3. Et obserua custodias Domini Dei tui, ut ambules in viis eius. Vt custodias ceremonias eius, id praecepta eius. & iudicia. ct testimonia. sicut scriptum est in lege Moysi: ut intellisas uniuersa quae facis. & quocumque te verteris: q. ut confirmet Dominus sermones suos. quos locutus est de me, dicens i Si custodierint fili j tui vias sitas. ct ambulauerint coram me in veritate, in omni corde suo. ' in omni anima sua . non auferetur tibi vir de solio Israel.
. Tu quoque nosti quae secerit mihi Ioab filius Saru et . quae secerit duobus principibus exercitus Israel. Abner filio Ner, ' Amasae filio Iether i quos occidit. R est udit sanguinem belli in pace. ct posuit cruorem praeli j in balteo suo, qui
erat circa lumbos eius. R in calceamento suo. quod erat in peuibus eius. 6. Facies ergo iuxta sapientiam tuam,& non deduces canitiem eius pacifice ad inseros. r. Sed &sliis Beretellai Galaaditis reddes gratiam. eruntque comedentes in mensa tua: occurreriant enim mihi quando fugiebam a facie Absalom fratris
tui. 8. Habes quoque apud te Semei filium Gera si ij Iemini de Bahurim, qui maledixit mihi maledictione rissima. quando ibam ad Castra: sed quia descen
dit mihi in cursum cum transirem Iordanem. & iuraui ei per Dominum, dicens Non te interficiam glii dio : 9. ta noli pati eum esse innoxium. Vir autem sapiens es, ut scias quaeiacies ei deducesque canos eius cum sanguine ad inferos. t o. Dormiuit igitur David cum patribus suis. & sepultus est in ciuitate David. ii. Dies autem quibus regnauit David super Israel. quadraginta anni sunt: in Hebron regnauit septem annis: in Ierusalem, triginta tribus. I 2. Salomon autem sedit Luper thronum David patris sui . ' firmatum est regnum eius nimis. 13. Et ingressus est Adonias situs Haggith ad Bethsabee matrem Salomonis. Qitae dixit ei: Pacificusne est ingressus tuus 3 Qui respondit: pacificus. i . Addiditque: Sermo mihi est ad te.Cui ait: Loquere.Et ille: I . Tu,
106쪽
eommentana in librum III. Regum. Cap. II. iu
inquit. nosti, quia meum Crat regnum, A me praeposuerat omnis Israel sbi in iis
stemi sed trans tum est regnum de iactum est fratris mei: a Domino enim constitutum est ei. i 6. Nunc ergo. petitionem unam precor a te, ne confundas sociem meam uitae dixit ad eum:Loquere. i 7. Et ille est. Precor ut dicas Salom
ni regi neque enim negare tibi quidquam potest in videt mihi Abisag Sunami
ridem uxorem. i8. Et ait Bethsabee i Bene,ego loquar pro te regi. I Uenit e so Bethsabee ad regem Salomonem, ut loqueretur ei pro Adonia: re surrexit rex in occursum eius.adorauitque eam.& sedit super thronum suum: positusque est thronus matri regis, quae sedit ad dexteram eius. 2o. Dixitque eit Petitionem unam paruulam ego deprecor a te: ne confunda laciem meam. Et dixit ei rex Pete mater mea. neque enim fas est ut auertam laciem tuam. 2I. Quae ait:D tur Abisag Sunamitis Adoniae fratri tuo uxor. 2α. Responditque rex Salomon& dixit matri suae: Quare postulas Abisag Sunamitidem Adoniae 3 postula ei geregnum : ipse est enim frater meus maior me. & habet Abiathar sacerdotem. ι&Ioab filium Sarviae. Σχ. Iuravit ityque rex Salomon per Dominum. dicens: Haeesaciat mihi Deus, & haec addat. quia contra animam suam locutus est Adonias verbum hoc. 2 . Et nunc vivit Dominus. qui firmauit me. &colloeauit super
solium David patris mei, & qui fecit mihi domum. sicut locutus est. quia hodie
occidetur Adonias. 23. Misinque rex Salomon per manum Banaiae si ij Ioi dae. qui interfecit eum. & mortuus est. 26. Abiatnar quoque sacerdoti dixit rex : Vade in Anathoth ad agrum tuum. uidem vir mortis es: sed hodie te non in- te sciam.quia portasti arcam Domini Dei coram David patre meo.' sustinuisti laborem in omnibus, in quibus laborauit pater meus. 27. Eiecit ergo Salomon Abiathar. ut non esset sacerdos Domini. yt impleretur sermo Domini, quem locutus est super domum Heli in Silo. 28. Venit autem nuntius ad loab. quod Ioab declinassit post Adoniam. & post Salomonem non declinasset: fugit ergo Ioab in tabernaculum Domini R apprehendit cornu altaris. 29. Nuntiatumque est regi Salomoni quod fugisset Ioab in tabernaculum Domini, ct esset iuxta altare: misitq: Salomon Banaiam filium Ioiadae .dicens. Vade.inteisce eum. 3o. Et venit Banaias ad tabernaculum Domini.&dixit ei:Haec dicit rex:Egredere. Qui ait: Non egrediar. sed hic moriar.Renuntiauit Banaias regi sermonem. dicens iiivi locutus est Ioab. 8c haec resipondit mihi. 3r. Dixitque ei rex: Pac sicut lo eurus est i ct intersipe eum. ' sepeli. & amouebis sanguinem innocentem, qui in usus estaIoab.a me. 3c a domo patris mei. 3 2.Et readet Dominus sanguinem eius super caput eius quia intersecit dum viros iustos. melioresque sei 3c occidit eos gladio; patre meo David ignorante, Abner filium Ner principem militiae Israel & Amasam filium Iether principem exercitus Iuda: 3 3. ct reuertetur -guis illorum in caput Ioab. R in caput seminis eius in sempiternum. David autem 'semini eius.&domui ct throno illius.sit pax usque in aeternum a Domino. 3 i. oscendit itaque Banaias filius IoiadΨ. de aggressias eum interiscit sepultush: est in domo sua id deserto. 3 . Et constituit rex Banaiam filium Ioiadae pro eo super exercitum ' Sadoc sacerdotem posuit pro Abiathar. 36. Misi quoque rex. de vocavit Semei. dixitque ei: aedis tibi domum in Ierusalem. & habita ibit sc non egredieris inde huc atque illuc. 37. Quacumque autem die egressi is fueris. de transeris Torrentem Cedron. scito te intersciendum, sanguis tuus erit super caput tuum. 38. Dixitque Semei regi: Bonus sermo, sicut locutus est dominus meus rex sic faciet seruus tuus. Hibitauit itaque Semei in Ierii salem die bus mulus. 39. Factum est autem post annos tres. ut fugerent serui Seniet ad Achis filium Maacha regem Gelli: nuntiatumq; est Semei.qudd serui eius issent in Geth. o. Ea surrexit Semei de strauit asinum suum: iuitque ad Achis in Geth ad requirendum seruos suos.&adduxit eos de Geth. qI. Nuntiatum est autem Salomoni quod isset Semei in Geth de Ierusalem.& realii . 2. Et mittens v cauit elim. di xitque illi i Minne testificatus sum tibi per Dominum. & praedixi tibi: Quacumque die egressus. ieris huc & illuc. scito te esse moriturum 3 Et re spondisti mihi ianus tam 3 quem audiui. 43. Quare ergo non custodisti iusiurandum Domini. dc praeceptum quod praeceperam tibi t. q. Dixitque rex ad Semei: Tu nosti omne malum , cuius tibi c0nscium est cor tuum, quod fecisti David patri meo: reddidit Dominus malitiam tuam in caput tuum. in . Et rex S lomon benedictus. 3: throniis Dauid erit stabilis coram Domino usque in semiapiternum. 46. Iusiit itaque rex Banaiae filio Ioiada. qui egressus, percussit eum.& mortuus est. Eco
107쪽
i66 ommentaria in Librann III. Regum. p. II.
vεas z. est , inuniuit terrigenatuit . siue hominum omnium in tetra habitantium. q.d.
Ego 'tendo ad mortem, Hi ceteri homines qui tetram incolunt, ut a terrea e qua plasmatus sum in terram & puluitem redeam. Est Metony-
a ignificam idem quod alibi dicitur: uo
τι in viam se in se cain., id in viam mortis, quam ingrediuntur omnes.qui carne constant.
- i laten unonpeccas.. Et c. sq. Ia. Memor esto quoiam mori mn tardat, dcc. rem tim num hin in mundi est quod omnis holim, nurre motu ar. Simili modo S. Antonius moriturus,teste S. Athanasio. ait discipulis: Fg -- dems est simoidam e quia scriptararum, patrum
riam. Iam enim Dominis me imωι, iam cupio visere calcitra, iam, o viscera mea iam c., B ne tori temporis laborem repente percis. ι Mite os
religio umst tam arripu)sse arbitramini, σc rares tatis ortu ομινι car. Et s. Paulus primus Eremita sub mortem Dei instinctii vilitatus a
S.Antonio. testes. Hieron. En, inquit,quem to
menta co unget. iam enim ultimam patrum moru
mandatorum disinorum obseruatione maeque in hoc loco ad extremum inue vite dism commorari sum, im eua me amori specimen extilia,ssu nimirum ri- ta tua ratisim instituens qui madmiatim di iis , -vη iam a la atque ignava Mimanua memoria internus tres .asiat itaque risu atquin Chrod sectare'exvlta: quoniam terrena ct intratim Hisnoxia cum sempit m ct ab interitu alunis Mem
a '. at propinqtra ist operem tuorum minis, ac iam iam lini qui merarim resertara Damast mn in eorum historia.
ceteris mari Se custodiri iussit. Patet ex sequent. Cresedis et go v mut hic res instod endae per metonymiam. DVT iNTELii GAs v NivrasA πια r Aciqhoc est, ut intelligenter & prudenter agavom cumque ages. hoc enim spnificat Hebr. -οῦς : ha, F v e Chald .vertit,is e 'a reddas innis quaesturis; Abi, ut stἰ 'm omni qua Uu.Qui eniim prudenter lita agit, hic prospere ca agit. Prudentia enim est mater pro peritatu dc telluritatis,sciat imprudentia infelicitatis. Has. s. εν VDiτ sANGv NEM BELLi qui sei. licet poterat esse causa belli; ix PAcE, ET
loab proditorie occidit Abner de Aiuasam, pretti iocus amicum dc arctum adeo eorum plexum, ut in complexu hoe datu eos it inpi odiens, baltheus re calcei eius sanguine cas r tingeremur. ita Lyran. Vatab.3c abj: --cat autem hunc sanguinem tilli ct tritj, quia periculum belli erat ex hac caede,ne scilicet te tus Is .el Dauidi te bellaret, velletque ulcisa proditoriam hanc caedem suorum ducum A nerα Amase factam a Ioab, id uiue Dauid cum hie iubet occidi. Rursum G Msti alludit ad bellum. in quo iussu Abner occidit Asiel fratrem Ioab, curas necem proinde Ioab vlius est caede Abneris. q. d. loab ulcisci voluit sat puinem fiat iis sui Asaelis occidendo Abner, sed perperam de ini ind.:Nam Abner iuste in bello occidit Asaelem ; Ioab autem inique depto litorie occidit Abner in pace, cum Abner iam reconciliatus esset Dauidi, in o totum Israci ad eum reducet et. l. te Ioab Alm rem de Amasam in pace occidit quali in praelio,
adem pacem Rroditorie conuertit in pi lim
quo pGelians & gladium stri gens utrumque fraudulenter occidit, cum ipli putarent se eis ain pace, omniaque tibi cum David dc loabcsse pacifica, ob pacem cum eo initam, id iue pi sese iret Ioab viruit ite dolo,4 comi de iis Aosculans. quae magna soli Ioabi fraus, intuli iii re perfidia.
iines euui senem pacifice ut lecto inini, id vi lenta morte plectes: nam alue c liti tum on no morientes descendebant ad mi estis, salae tu ad limbiun patrum. Lex enim talionis a temnaturae diuina de humana lata est, ut, qui si uiuoccidit, occidatur.
Dices, cur David non occidii Ioab, sed id
mandauit Salomoni Res p. quia cum Ioab o cidit Abnerem de Amasam, Dauid non habebat potentiam te vires ad id susticiones. Ne 'dum enim in regno erat plane confirmatus, sed metuebat Ioab., ne is contra se Isac emconcitaret, uti pauid a me concitarat Abner spostea veto David bellis continuis implicitus id facere non multi praesertim quia Ioabo
egebat; nec enim alium habes, at tam idoneum qitem castris piae liceret. Mandauit ergo id S
lomoni, qui plena pace potiebatur, ideo De se
na dignitate de auctoritate pollebat. Ita Iost phui. Aliam causini, cui Dauid iusserit o di Ioab, asseti Theodor quia timuit, inquit, is solita usus malitia despiceret iuuentutem sa- lomonis.& vel eum pet speciem beneuolentiae interficeret si ut pretdictos occiderat; vel aper tam insitu et aciem δε diuideret Istaelemi trudendo regem Adoniam, i fauebat, qui gni spem non plane abiecerat, ut sequentia da
quinque litteras quibus haec vox constat, quinque conuicia quae Seniet iecit in Dauidem, iliagnificentur. Nimirum per primam nun signi Nuph. id est adulter propter ad terium cum alatiis ei: per secundata
108쪽
Commentari in Amm III. Regum. Cap. II. id
Moabi , id est Maab ta, ed quia A mri singulari enim arte ita erant si terram Gn. David ex ignobili Ruth Moabitide genus da,
cerer; pet tertiam rem, rat Uiath, id est homicida, propter Uriam & tot alios e medio su latos. Per quartam lyti, id est leprosis , eo qu)d Dauid iam non aliter eiectus ex urbe videretur quam seleant leprosi, quoruconsorti una omnes horrent de execrantur; petquintam to delignatue iobaba, quod abominabile significat. NON TE INTEst vici AM GLAuto. J Hinc patet Dauidem eum dixit Semei: Nan mutietis, non plenam ei dedisse veniam & impunitatem sed limitata Se restrictam ad tempus vitae D uidis. q.d. Ego non interficiam te, per omnem vitam meana tibi condonabo vita N: sed post
quirent. verum horum fides sit penes Iosephum tot enim talentorum multitudo in sepulachrii defossa videt ut pene incredibi is, ac cellae
eam aegrὰ capere potuitsent. Porro t. Paral 29.28. de Davide dicitur: Et marivio o in senectute duram,2 Gitruqgloria. Fuit enim ipse regum omnium idea& exemplat, ideo-4ue in omnibus fere typus Christi. vii per singula suis ostendit noster Salianus anno mundi 3oal. numer. 9a..ct seq. Vide elogia Dauidis Eccles. 47. veis. a.d: sequea. ubi eadem explicui. UT DET Mini AnisAG SuvAMrTIDEM uxoREM. J Fuerat Abisag uxor Dauidis regas: Vz- ID mortem meam caue tibi, quia Salomon filius B unde eam postulat Adonias filius Dauidis vim rus meo instinctu quaeret occasionem tuum
scelus& maledictum Ostigandi ι cum enim haea promissio non sit debita, sed gratuita Scliberalis. ex metite promittentis interpretanda
ct limita da est, ait AbuL Commendat ergo Diuid hi e Salomoni iustitiam in omnes , scaptaesertim in maleficos , quos ipse hucusque
tem vocat s .mnum.ob fidem Sc spem resurre- per eam quasi reginam euadat ad regnum, Ma popula tibi fauente acclametur rex. Consilium lio: Adoniae cogetellille Ioab,qui eius partes fouebat, eratq- vir sagax. Sc callidus, cen-- Theodoti Hugo, Abul. Dion. Ioab enim sibi a Salomone metuebat,& metito, uti mox
Queres,quo modo Adonias ausus est petere uxorem patris sui, clim id veterue Levitiis . Res p. Iosephus, Caiet. Ac Serarius, ibi tantu uvetari, ne qui, uxorem ducat itum quae cognita est a patre. Abis g autem non fuit cognita a Dauide, sed mansit virgo.Unde eius matrimo. nium illa Leuit. lege non ille vetitum. Vt ut est, Adonias huius testis ignarus videtur putasse hoc matrimonium esse licitum, aut cene amorectionis. Nam in die iudiciis a morte quasi e C pulchritudinis Abisag . N ambitione regnandi
somno euigilabimus ad vitam aeternam. Hinc pia fidelium consiletudo habet, ut cum quis moritur dicant : Obdormivit in Domino.
Porro Ios lius in fine lib. . Dauidi hoc dat logium quasi Epitaphium. David filii Hr Uria
s lectatam tutela se . tu primis se Hiiccis obtici
bat, exempla suo militem ad praecura facinora ex λtans, or non tamquam Dominae naimperis aso φ- mmcinem.Idem iri consi, prudent i mra,ctingi. Elim, trud iupra res, quisue in futurum conduceret. Adbo sobrius, mi 'benignin erga calamitosos astia,
nanus:-quitim propia sunt regum virtutes, μι in tanta potistare umquam ab aruitate dest it, quod ad Uria insim attinera ira praeterea di- mitra reliquit, qMittas at rex, Hebraeorum, tui aliarum gentium.
. De sepultura deuisse eiusdem haec illico sub
in monumentum civi mavina diuitisi , quarum ma
ueret, me valius aliunde sumere, aperia man menti Dauidis, is pulatu inde tribis taeeutorum mi tibin, earumi parte ac ruis numerata. Oppi si ii
. ta magnam pecuniam bi tu it:ad loculos tamen. Di tuum ci fures ι tructant, atra eorum 'ra excaecatus illam parvipendit. Poti 5 an iure naturae licitum ratumque sit mittimonium fit ij ducentis uxorem patris, va. tie sunt Dactorum sententiae. Nam noster eum μιιν
Thomas Sanchea lib. 7. de imped. matri n. si iuνε disp. 66. docet matrimonium in primo gradu assinitatis in linea recta, putri Dceri eum nutu. 'vel f rus cum genero, non esse irritum iure naturae, ide ae esse da pensabile. Probat, quia tale fuisset matrimonium Adoniae cum Abisag inore patris sili Dauidis . Si enim hoc fuisset irritum, utique Adonias non postulasset illam sibi in uxorem. Citat sanchra in hanc sententiam S. Thomam , Alensem, Abulensem , Gabrielem , Tapperum , de plures alios.
D Ex aduerso Bellario. lib. i .de M atritu. c. 23. docet matrimonium tale esse irritum iure naturae de indispensabile, quia numquam tu eo dispensatum legimus. Est enim plane contra honestatem naturalem ac pudorem paternum matern urque. Idem tenet P. AEgidius Co- .ninck, qui ex losepho Acosta lib. s. lndic.c. ai. narrat Pgulum iv. Pontis cum concilio Lamenti ita decidisse scilicet ut Indi Petitant,qui
matrimonium contraxerant cum nouerca vel
cum nutu, nan admitterent ut ad Bapti sinum, nisi prius coluererit tale matrimonium, velut iure naturae irritum. Ad Abi Gg, respondet vellarm. Nunci. illam non suisse uxorem Dauti dis , non enim in Script . vocatur uxor , sed . t tum calciactrix se his. Secundo si sua uxor,
109쪽
1o8 Commentaria in Librum III. Regum. p. II.
Salomone iussum occidi : plus enim hie valere Adebet sententia Salonionis testis sapientissimi, quam postulatio Adoniae. Hane sententiam sequit in Paludam, Solus, Valentia, Nauart. Guarru. Sylvester , UsqueΣ & plurimi iij, quos citat Sanche et loco citato Sc Egidius C ninch disp. 32. de limpia. mattiin.dubio 4 c
Problema ergo est, an matrimonium secericum nuru, vel generi cum Iberu se iure naturae irritum. Vimoque enim stini graura auctores, his, εἰ quidem pluribus asserentibus, illis negantibus. Utraque ergo sententia probabilis
est, de utramque in praxi sequi potest Ponti sex, ut in eo vel dispent et si iusta pregnansque cai sa si Mit .vel dispensationem neget, scut hucus. que negauit di quidem adhuc recenter his die bus,qutas Roniae versiain ob rei indecentiam rcerte publicum huius dispensationis tum extat exemplum, quod sciam. Illud certum est, apud omnes matrimonium hoc iure naturae vetari ac multo magis lege u teri,ut patet Leuit. 13.is. dc capaO .i .dc De ter. 27ao. Quare Adonias volens hanc legem
violare, iuste a Salomone repelli de plecti potuis ac debuit, praesertim quia per hoc tacite ambiebat regnum. Multo magis iure natur ' vestum 5e irritum est, ideoque indispensabile matrimonium in primo gradu consanguinitatis lineae rectae, ut si pater velit ducere filiam, vel mater suum filium, uti omnes Doctores docent. irea ab Ecclesia colit ut dc celebratur S. Dymna, inlaecum esset filia regis Hyberniae, ab eo ob is mam in coniugem appetita, cum ipsi id comstanter abnueret, a parce gladio obtrun a pro castitate Martyr occubuit, cuius sanctit tem Deus multis illustrauit, dc etiamnum illu strat miraculis; unde magnus energumen mae maniaeorum ad sepulchrum eius squod Geelae in Brabantia extat) est concursus, uti oculis meis conspexi. Infamis igitur dc porcina fuit responso illius aulici dc adulatoris, qui Henrico VIII. A gliae regi volemi ducere Annam Belenam uuam eius esse filiam spuriam vehemens erat suspieio) rogatus quod Se quale peccatum s rei, si ciuis matrem cognosceret ερ eius filiam, responclit: le. ac si quis pullum comedat cum pallina. Sed Deus contrarium ostendit, cum Henricum tota lue Angliam ob hoc coni pium grauissimE stlixit, omnemque Henrici prosapiam sunditus extinxit. Ita sandetus lib. i. de Seliis m. Anglic.
V ADORAvimina EAMJ se ei inclinatulo,&r ueremiam filialem exhibendo. Privatim enim eam excepit dc honorauit ut matrem. Nam ut ait Taurus Philosophus apud Gellium lib. a. c. inter tam magistratum or patrem tria uatum patitii iamres c μι, naturales O gemini exori tur. Secus faciendum in publico. unde
Gellius ibidem laudat filium Fabii Maximi, qui Consul existensae patri Proconsilli in publica via occurrens, iussit eum ex equo desce
deiciatque Fabius imperio filii paruit, eu eeollaudauit cum impetium, quia populi est et,
Hinc apud Persas filio coram matre sedete non licebat, nisi illa annuente. Vnde Alexau- dei Magnus Daiij matrem Sisigambim,quam colebat ut matrem .l se alloquitur apud cum rium lib.s. Quoties ad te vesti, Mic ut constaret m
uertisvitem tuam, id est, vi te, tuamque iaciem confundam d: pudore assiciam negando quod postulas. Cum enim quid alicui negat ut, ille confusus iaciem suam retrahit, auertit, & d mum redit. Promttit Salomon omnia se eo cesturum, quae mater postulabit, intellige si mqua dc utilia postulet ι non vitem si sibi matrique noxia,uti erat hoc de danda Abitig uxore Adoniae. Si salomon omnia matris postulata imi et, B mul id magis Christus concedit matri suae omnia , quae pro nobi supplicando petit. Illam
ergo adeamus. de per illam omnia impetrabiamus. Nec enim Christus confundet di pudes ei et faciem matris suae, uti saepe inculcat S. Bet- nardus : nee enim ipsa aliquid petit aut petere
potest, quod sit praeter dignitatem fili j de
PosetvLA Ei ET RrGNvMJ q. d. Si postulas vERs. 22. Abisag dari uxorem Adoni η , postillas ei regnum. Ipse enim ambit uxorem patris nostri regis Dauidi ut per eam quas reginam eleu tur in celsitudinem regiam, fiatque rex; pNe sertim quia ad hoc ei auxiliam ut Abiathar P5tita, de Ioab dux militiae. Ita Ruperius de
Misi HYE REx SALOMON PER MANvMBANAivi hoc est, misit Banaiam, ut per in num eius oceideretur Adonias. Est hebra smus. Caietan .aiserit Salomonem peccasse temeritate iudicii, quod unico iudicio sutrem laesie maiestatis damnant, nisi tamen id moris fuerit. At vel unicum, ait Serarius,si id certumst, hodie sussiciat, praesertim ubi periculum est regi, ne regno ab aemulo priuetur, uti hie erat. Adde salomonem hic puniuille primam regni inuasionem factam ab Adonia, qua se curauerat misi ac eoronati restem. Licet enim Sali mon illam ei condonasset, tamen id iacit sub conditione. si dein tem sibi seret fidelis, ac domi quiet E se eontinens nullam deinceps ambiationis. dc affectati regni de se daret suspici nem : quod si illam daret, puniretur non tam D tum ob sespicionem .sed Jc ob inuasionem regni praeteritam. Adonias autem postulans Abisag uxorem, iustam dedit Salomoni occasi
nem suspicandi ipsum tursus ambire regnum. Cur enim inuerecunde St arroganter contra legem naturae Se diuinam postulat reginam uxorem patris sui nis ut per eam thronum p tus occupet, fiatque rex 'quare iure merito plexus est a Salomoneat metrat enim Salomoneum, utpote ambitiosum de inquietum,sempetres nouas moliturum, de ad regnum tute primogeniturae sibi debitum aspiraturum: quare se eo vivente numquam in regno sole securum. Occidit ergo eum ut sibi securitatem αregno quietem pareret. Vide hie rullam quam
David in filix iuerit in filiis. Amnon enim H-tiauit Thamar, Absalom eum occidi:, & patri
110쪽
Commentaria isti 1 DI. Regum C p. h. i ὀρ
Adonias a tribruit restinini, ideoque Aa fratre interemptus est. Fuit haec poena, αι, irentia Dauidi ob adulterium de homicidii in uriae a Deo inflicta, taReg. ra. io dicente:
non recedet ad vide LM tua. En m
Es J q. d. Mereris oecidi, quia co tra me
conspirasti eum Adonia, eumque in regem unxilii Ego tamen te non occidam. quia pon tita Dauidi patri meo fidelis extitisti, sea tam tum a Ieria salem te ablegabo, ne in ea rursum
res nouas inter fratres α ciues meos contra
me moliaris. vade ergo ad agrum tuum in A' Anathoth, ibique quiesce re res tuas age, nec rebus meis de regni te deinceps immisce. Potro hoc ipso Salomon indirecte exauctorauit αptiuauit Abiathar pontificatu , quia pontifex debebat residere Ierosolymis, ut sacerdotes in templo ministrames dirigeret, Synagogae &concilio Sansed rim praesideret, regi foret aeoniiiijs , populum doceret , &e. c e legato Abiathar, Salomon surrogauit es
catus, additque mihi sacvitiset M tem dc licet Sadoc. Igitur Salomon vir sa- Criens vlus hac occasione te bellionis Abiathar, ex Dei instinctu has eius contra Heli minas, hocque eius de Sadoc in pontificatum restia tuendo plomissum impleuit, itaque pontificatum a familia Ithamar de Heli, ex qua erat Abiathar, ad primaevam de genuinam Eleazar
stirpem. ex qua erat Sadoc, teduxit. Fecit hoc in poenam peccatorum tum Heli, tum Abia thar : hic enim reus erat capitis di tace maiestatis, quia sauerat Adoniae contra Salomonem, qui a Deo& a patre Davide constitutus
erat rex: quare eum eiecit in exilium, sed honestum: missit enim eum in patriam ad praedia sua, ut ibi vitam, quam ei condonabat, qui et Etraduceret. Nemo ergo hine concludat Imperatores de testes habere ius in pontifices, ut eos creare & exauctorare possint. Nam Salomon exauctorauit Abiathar auctoritate non
si a. sed Dei. Deus enim primitus Aaroni, i deque Eleazaro quasi primogenito, eiusti pinetis pontificatum assignarat. Inde deuiauit pontificatus ad Heli. qui erat ex Ithamar: iussit ergo Deus eum reduci ad familiam Gle Zar. puta ad Sadoe ; idque secit Salomon
instinctu rusLque Dei, non ut rex, sed ut Prinpheta ,α diuinae iustitue executor, uti ostendit Bellat m. libr. a. de Ponti L c. 29. Adde, nunc in lege noua longe si maior de si blimior est pontificatus, quam Letit in lege taeteri: quatextiamsi tunc pontifex suisset subditus regi. vi censet Abul. iam tamen non est, uia Pontis est iam vicatius Christi, qui est Rex regumscDominus dominantium. Vide dicta Nuinet. VENir AvTEM N v setius An Io Aa, te M vEas 2M
ita legendum eum Hebr.Chald. Septuag. Romanis Sc ceteris: perperam ergo in Regiis di liis nonnullis legitur: nenit autιm nuntiis ad Sal motum. sensis est q. s. venit nuntius ad Ioab, nuntians ei occisum esse Adoniam, ut ipse qui fauerat Adoniae. de cum eo contra Salomonem coniurat alifuga sibi consuleret,ne ipse quoque ut socius de particeps convitationis Adoniae occideretqt a S lomope.
Posτ SALOMONEM J ita legendum cum
Chald. iam habent, quod Uatab. sic explicat. q. d. Ioab et si initio fuerat Davidi fidelis nee declinarit post Absalomem ; tamen
postea tat infidelis, quia cum Adonia coniurauit contra Salomonem , qui a Dauide constitutus erat rex. Alii censint Salomonem v
cari Absalomem, eo quod Absalom Hebri idem sit quod pater pinu: Salomon vero idemst quod pacificin ; ideoque pater de arbiter pacis. Sie Ochosias pet metallies in dictus est
Verisimilius est nebraea de Chau. moderna
esse corrupta, ac S. Hieron.in Hebraeo pro post
Absalom , legiise post Sal unem. Sic enim legerunt septuag.Et Antithesis id exigit,ita sau-
ci sanctitas eum tutaretur, nec salomonis restigio permitteret eum ibidem occidi,ideoque ebegredi noluit. Sed eum fefellit opinio : obscelerum enim atrocitatem ibidem occisis est. FAC sic vT Loc vetvs EsT. ET INTERFiez vota
Evclin Tabernaculo, ex quo Ioab egredi non
vult. sed in eo occidi & mori. Homicida enim voluntarius, qualis erat Ioab. dolose occidens Abner εc Amasam, non gaudebat impunitate& immunitate loci saςri, iuxta illud : Si praro mdustriam otii serit proximum patim operisse. Asas,ab altari mo milles eam, vi moriatur. Exodiri. i . Multd magis id sancitum est lege, non diuina,sed humana in nouo testamento,in qua Christiani sanctiores esse debent Iudaeis. Ac ab homicidio spontaneo magis alieni. vide cap.
inter ati de Immunitate Ecclesiarum, ac Franci Suareet tractAe Immuniti Eccles cap.9.& Io.
Por o tunc non erat lata lex quod Tabernaculum pollueretur caede humana,sicut iam lata est Ut Ecclesia Christiana, in qua commissa est caedes, censeatur polluta, iterumque debeat benedici. Nec iuste, ait Salianus, si ub sanguinet, rotan ii poterat altare illud , quod perpetuo
olebat sanguine critentari: tota loci violatio cinsistebat in vi, quae directe loel pt: uilegium iniistabat; inde enim Asyla dici certum est, quM ab eorum quasi sinu uos abstrahere non liceret. Ideo De recte credidit Salomon perinde esse , Ioabum ad aram occidere,vel eum inde extractum alibi iugulare: vir ouis enim modo locus violabatur, nisii legis dispensatio interueniit et,