장음표시 사용
131쪽
iso Commeataria in Liseum III Regum Cap. VI
vero duae non plane liquet. verisimile duas . Dille. Pilia id, quia in Hebri pro cochlealest 'latim in plurali id est cochleae. Secundo,
quia hoc erat coinuri, dius, de ad maiorem te im
qi maiestate. Teii id.quia id insinuat Iosephus
lib.&cap .et qui crebro in templo versaba ur. ita Salianus. Una ergo cochlea alcendebat ut in lata templi,altera in tabulata cellarum.
Tiopol. cochlea ascendens in gyrum significat non nisi per tortuosam laborum de dolorum viam ad pei sectionem virtutis, &ad gloriam
Beatorum in c um conscendi. ita Eucter. &Angelom. cuius rei appositum extat invita S. perpetuae,quae per sesam cultris obsita, vidit Satyrum in carcere socium suum in caelum
ascendere, ac per hanc vitionem accepit omen
martyrij. ita habet vita eius apud Sutium die 7.Mariij.
MvM QEt Nine E Cusi TisALTi Tu nisi sJUid aut hoc intelligendum de tabulatis cellarum: nam tabulitum templi erat altum .cubitis, ut dixi: imo videt ut loqui de summo dumtaxat cellarum tabulato,ait Abulens in Caietan . nam Io hos asserit totam altitudinem cellarum fuisse sexaginta cubitorum.
dis cati eram ex lapidibus: lapides deinde vestis uit tabulis cedrinis, sicut pauimentum vestiuit tabulis abietum siue abiegnis. ut sequitur. Id ital esse patet ex v. is ubi explicans ait: omnia ceduxis tu Morastiebantur, nec Omrum a
TA CEDRin AJ q.d.Sicut texit priorem pax temtempli tabulis cedrinis, uti iam dixi v. s. sic αijsdem texit posteriorem panem templi, id est oraculum siue Sanctu Enctorum, ex quo Deus dabat oracula. Describitur enim hic Sanctum sanctorum , quod erat interior siue postet tot pars templi, habebatque in longitudine viginti cubitos, totidem in latitudine, sed triginta in Llitudine, ut de reliqua templi siue Sancti pars:
totum enim templum erat altum triginta cubiatos. ut dictum est v. a.Dicitur tamen hic tantuad viginti cubitos aedificatum; quia videlicet ad viginti cubitos dumtaxat a pauimento suis tectum Lit tabulis E cedro sui hae parte tabit. latum videretur ei te quadratum. uti tuit in Tabernaculo Mi sis in reliquis vero decem cubitis in altum assurgebat nudus patio suemuiu .u Riberalib. i. de Templo cap. 6. Nonnulli tamEputant Sanctum sanctorum tantum habuisse viginti cubitos in altitudine, sicut totidem habebat in longitudine & latitudine , vi persectE esset quadrum, siue quadratum, totumque suisse te in tabulis cedrinis: Sanctum velo soluhabuisse triginta cubitos altitudinis, & proinde decem cubitis altius fuisse Sancto sanctorum.
sicut Romae in multis templis tribuna,iive cho-- nis, demissior est reliquo templo. Cui sente tue saliet hic versus qui viginti cubitos assii gnat
saucto tinctorum, de quia dei di me si id et,
si eius pars uni suisset tecta cedro, altera vero
velim fidet ut sanctum sanctor una per omnia quadratum fui se quoad tabulatum cedri
num, aisu trexisse tamen ultra hoc tabulatum ad decem cubitos, ut absolute esset altum triginta cubitos, uti erat Sanctum Ad tabulato huic vigili cubitorum tabulis cedrini, obiecto tam in Sancto, quam in Sancto sanctorum impositam suille fornicem cedrinam,quae chlorum sermimitaretur & repraesentaret: sornix autem haec ascendebat ad deceni cubitos. qui supra viginti reliquos extabam usque ad tabulatum. vii solide ostendit vitalpandus in capq i. Ezech. Azoti lib. 6.c. y3. nec aliud vult Riberalib. i. de Tem
ctum sanctorum, hoc est sanctissima tuis, pat
Haec enim nunc vocatur oraculum . nunc inter tot domus, nune secundum Tabernaculuim, nune Sanctum sanctorum.
tum siue Sanctum sanctorum . quodque dicet, i ut Sanctum. habebat quadraginta cubitos in longitudine. Porto fores oraculi .siue sancti sanctorum.
erant imagnae, semperque aperiae: unde capita vectium arcae scedetis prominentia,& velo tecta propε stantibus apparebant, siue quia velum
erat transparer siue potius quia ultra velit prinminebant. Hinc& velo hoc scisso in pallione Christi apparuerunt Sancta sanctorum alioqui enim si sores oraculi salissent clausae,illa non patuissent ita Ribera tib 1.c. 7. Os AcvLvM sanctum sanctorum Avet tu IN MEDio D. Mus sid est in ipsa domo. siue in pso templo in P EcERATI non enim orac tum erat in medio, sed in fine templi. ' est He
tellige altare thymiamaris. quod erat in San. cto obuersum Sancto sanctorum, ut ex eo sumus thymiamatis ascenderet ad Deum residentem lupet alcam in sancto sanctorum. Hinc videtur quod salomon secerit nouum altare thymiamatis, illud enim dicitur vestille tabulis
cedrinis. quas deinde auro texit v.2 i. perinde ac fabricauit nouam melisam panum propositionis, nouum q te candelabrum maius: nain Mosaica minora erant & viliora, quam ut con gruerent magnitudini de magnificentiae templi sui noui; quare Salomon illa e templo remouit, 8e cum Tabernaculo Morsis repotuit in tabulatis. id ita esse clare liquet ex cap.7. v.43 ut ibi ostendam. ET AFpixi et L Aut NAs CL Avis AVRFi J vara. at.
quod fine malleo de sonitu vix fieri poterat. de go dixit vers. 7. malleum, securim resertum non esse audita in templo, intellige quoad scindendulii vel dolandum, ut ibidem piae cessit, non autem quoad aiscendum cla- uos: ni echia cum essent plurimi malleo ess-gendi
132쪽
gendi erant, ait Ribera lib. i. eap. ir .nisi quis di. seu vertiles fuisse clavios & uertilia solamina, quibus inserendi erant. ut sola eorum inratione
sine malleatione suis locis infigerenturSic enim Cyzici, ait Plinius li. 36.is. Bustateriam domus
v ARVM J ita Hebr. Chald. dc caetera. Perperam ergo Regia de Complutens habent, de Γ-zis cupresω: quare illud delent Septuag. Ro.
Nota duo Cherubim iussu Dei a Moyse A.
Micati Exodias. vel Li3. erant duae statuet ha- Ubentes speciem Se sormam imberbis Se alati i uenis: significant enim Angelos Deum stipant ex Area enim foederis erat quasi cista, cuius
rculum erat propitiatorium: propitiat
tio institebant erecti duo Cherubini, qui alas extendentes de iungentes, iis quasi solium, in quo sederet Deus, ita ut arcam haberet pro scaldio pedum suorum, exhibebant, quare positi erant eo situ, perinde ac ii duo homines vesii. bus in se mutud conuersis sese inuicem aspiciam,seque manibus quasi alis teneant & complectantur. Arcam hanc cum protiatorio re Cherubinis thaee enim a se inuicem diuelli non pote tantu posuit salomon in Sancto lanctorum abi, enim ea collocari iusserat Deus Moysi. Salonici vero ad maiestatem arcae, propitiator ij dc Ch cnibi in Mosaicorum . in templo suo addidit duos alios Cherubinos longe maiores, qui arcaeum Cherubinis suis .tpote exiguis Se vix tres cubitos altis in suo corpore dc alis velarent, Sc quasi .m bella tegetem dc obumbrarent: quare vultibus si is res,eiebant area de Orientem. sed tergo muru Sancti sanctorum de Occidentem.
Porro alium situm habebant se diuersum a situ Cheriabim quos fabricarat Moyses: Mosaici enim erant supra arcam alis expansis utrimque
se mutuo prensantes de complectentes: hi vero salomonis cosistebant pedibus erectis in prauimento Sancti sanctorum. unusque stabat iuxta alterum in eodem latere quasi eius collatero;
stabat autem uterque alis in longum expotre. ctis, ita ut unus extremitate alie tuae attingeretextumstatem alta alterius Cherubim,stela vero extremitate alterius alta attingeret patietem Itempli: quare unus extremitate alae suae attingebat unum templi patietem, alter vero extremitate alae suae attingebat alterum templi, puta Sancti si octorum parietem. Quaeque enim alaetat qui imire cubitorum, quare duae alae tua Cherubim erant cubitorum decem, se totidem cubitor m erant alae binae alternis Cherubim: quare utraequE expansae erant viginti cubitoru,
quae erat longitudo ae latitudo Sancti sat
. ctorum hoe enim longum erat viginti cubitis,
ε totidem latum. Ita Beda, Abul. Adrichinia. Ribera de alii. Hine Deus ex propitiatorio ad interrogata pontificis respondens, dantque oracula dicebat ut sedere super Cherubim, id est sapientui
mos spiritus.& Aneelos etiam Cherubinos lom
D Llamia trans cendere eosque quasi peditibus premere. Hine etiam Deus hie vocatur Do. minus id est exercituum. scilicet An. telorum, quos plurimos habet δρ quasi innumerabiles, eosque sapientissimos atque potantissimos. Anagost. Sanctum sanctorum repraetentabat caelum empyreum, arca Ecclesiam beatam, sue
homines beatos, propitiatorium aureum humanitatem Christi gloriosam; Cherubini duo Angelos sanctos summe concordes in Dei obsequio de laude. His Deitas nobis inuisibilis eminet de insidet, ae beatis tam Angelis, quam hon,inibus simina inter se charitate flagran:ibus, quod binario numero di faciebus Cheru-bi notum ad se inuicem conuersis significatur. videndum fruendum M se exhibet, hacque
gloriosa visione eos in aeternum beat. Ita Beda, Angelon, 6e ex iis Ribera lib. a.de templo cap.
.vide quae de Cherubinis dixi Exodi et s. is.
quamquam hi Cherubim salomonis ab illic
Mosaicis 3: Ezechielis tam forma de stitura, qu m situ de habitu fuerint diuersi, ut patet ea dictis. Ex hisee perspicua sunt ea quae riuun
duo Cherubini erant alti qum decim pedes, cubitus enim est sesquipes. Erant ergo gigantea magnitudine. QVς enim gigas est qui ii
decim pedum3 idque vi magnitu snem ac ma testatem, tum Angelicam, tum diuinatu reptae-
ta distabat ab extremitate alterius alae deeem cubitis: singulae enim alae erant quinque cubitarum, eratque utraque in rectum exportem:
quate sub alii eorpus siue dorsum Chatu bini inter alas interiacens intellige: alioqui enim plusquam decem cubitorum fuisset dilantia, ripatet. Ita Abul. Posui HYε Ca Eavat M IN MEDio Teu Vixs. 16PLi iurisio Ris: puta oraculi , siue Sancti sanctorum ὶ Ex TENDEBANT AUTEM ALA
vicari co&ris GEBANT cherubini enim e pandebant alas suas per totam oraculi latitudi- 'nem, ita ut unus Cherub alae unius extremitate tangeret parietem oraculi Metidionalem, alte vero alae unius extremitate tangeret parietem oppositum septentrionalem. Latitudo enies oraculi erat viginti cubitorum. Se totidem cubitorum erant quatuor alae duorum Cher binorum e quaeque enim ala erat quinque cubitorum quare hi duo cherubini in meaio ora. litangebant se inui m per duas extremita. tes aliarum duarum alatum . illi' ie vel ab intaream cum propitiatorio S: CKet ubinis Moy saiei, illi insistentibus, ita ut area intercipereri, duabus at s Cherubim super aream a M. yse ex ensit, quasi sub umbella ait Iosephus lib. s.c. Cherubinos enim a Moyse ex auro fabre .ct fuisse eum arca in templo a Salomonea positos
133쪽
positos, sub alis duorum cherubinorum maio- Arum ab eo sabricatorum doces Beda. Abulens. Caieta.& alij. Et ipsa Cherubinorum cum arca
salus earum erant ad extemiem dinum. hoc
est ad Sanctum. Unde liquet situs horum Cherubinorum,scilicet eos locatos fuisse a salom ne ad extimum parietem Sancti sanctorum,ita ut faciebus sitis respicerent tam arcam.quae cratante se quam Sanctum faciei suae obuersum, ut videlicet pontificem per Sanctum ingredietem
in Sanctum Lanctorum, aeque ac populum ante Sanctum in atrio orantem obueisse vultu comiter respicerent Si quasi salutarenti Vultu ergo respiciebant Orientem, tergo vero Occidente. Nam Sanctum erat ad Orientem, Sata tum s n. Bctorum vero, prς sertim eius extima pars, suit extremus murus ad Occidentemata Ribera lib.a. 6.& alii.
Denique Iudaei conuersi ad Sanctum sanct
tum ut adoratem Deum in eo residentem, co-
uertebantur ad Occidentem: Christiani uero orant conuel si ad Orientem: unde & tepta eOrum spectant Orientem, ob causas quas abbi dixi.Vide Belurm. libl.de Sancta capri sic re vitruvius lib. 4. e. s docet Gentiles ed unde terra illuminatur, id est ad otium sol 'templa sua
Toano J id est totnatura siue ope tornatili,
quo per tornum res in figuram orbicularem in tornamur de rotundantur; sub torno tamen quamuis caelaturam & sculpturam accipe. V de Vatabl.vertit calatii ru ct si turis. Tornm enim subinde idem est quod caelum sue scalpru,
riva instrumentum quo res caelantur α scul-rutur.Sic enim Virgilius Ecloga 3. vitem torno Haboratam dicit, cum constet vitem non est erotundam, sed figurae variantis. Et Horatius lib.
de alte asterit carmina uinari, id est politi de perfici, dum ait: D 'imor iratas sciat reddere renae. ita sanchez, unde explicans subdit:
cν 4 hoc est, tam in Sancto sanctorum,quam
in sancto. Sanctum enim erat extrinsecus,sue exterior domus, Sanctum s ctorum vero Orat intrinsecus, siue interior domus, ut dixi. Igitur Salomon pauimentum templi totius sit uit tabulis abiegnis. quas deinde auro texit, aeque, parietes templi obduxit tabulis cedrinis, quas deinde auro vestru t. Ita varabi. Sancte κ&alii.
vALDE , Rouis rari AJ q.d.Salomon in imgretio oraculi. id est Sancti sanctotum; secuduoestiria, id est parua faex eisdem lignis eaque pentagona , id est quinque anguli 4 5e totidem polies habentia: atque in eis exsculinst effgies Cherubinorum, palmarum de an
ruta. Anaglypha vox est Graeca, lignificans
imagine N picturas e superficie parietis tabu-he vel viiij extam es de prominentes .Haec de ostiis Sancti sanctorum, nunc de ostiis Saocti subdit. Feci τοXE IN INTROITu TEMPL ii.
q. d. Salomon in ii Pellu Sancti fecit postes
quadragulos ex olea, cisque annexuit duo ostia ex abiete, iriniuin; ita Lilicet ut unum ostium ei let ex uno latere, alterum ab altero priori lc- spondens de ob isti m. ET v TRVMM R o ivra DuPLpx TR AT, ET sE iuui CEM TENENs APER iEBAT vR J q.d. Virumq; ostium erat plicatile, se habebat vertebras, quibus una pars tenebat aliam, eramque in eis quasi duae piis rurae, ut vertunt Septuag. Hebr. erant duae, id est valvae v lubiles siue conuoluites.
Addit Iosephus huic ostio Sancti etiam appensum fuisse velum , simile velo quod oppa
sum erat Sancto sanctorum Caeterum porticus. quet erat ante Sanctum, nullum habebat velum. kd tota patebat anterius.& sine ulla contignatione fulgebat in altitudinem leto. cubitorum, quae erat altitudo templi : utera eius dumtaxat claudebant parietes. Erat enim haec portiiseus quasi vessibulum additum templo ad eius decorem , maicualem de venerationem au gendam. Not : Tres erant partes templi praecipuae. Prima Hebr. vocabatur Abur, vel ut septuag. eserunt, talit, id est Oraculum, puta Santium sanctorum. Secunda, Hebr. vocab
Tertia -t uni, id cst atrium de quo v. 36. Duo priora habebant tectum, non acumina. tum, Led planum, ut in eo ambulare possent: se enim cet erae domus in Palaestina erant more, sed Qicuri circa habebant scptum siue murum
exiguum. iuxta legem Deuter. 22. v. s. nequis
in iecty inambulans incaute ex recto in terram labiisetur de eollideretur. In sanctum sanct tum solus ingrediebatur pontifex, idque semel in anno, scilicet infesto Expiationis Leuit. is.
in Sanctum veto caeteri saceidines: in atrium: opulus unde in eo docuit Christus de Apost
l. Igitur Sanctum sanctorum erat ultima. intima de sacratissi ira pars templi, s ostquam soquebat ut Sanctua . .' sanctum poticu post porticum attium sacerdotum, post hoc ait.um laicorum mundo tum post hoc ultimum erat a. uium immundorum de Gentilium.
siue auium iam dictuin erat duplex, scilicet ii
134쪽
Commentariam Librum III Regum. Cap.ra is s
terius vicinum Sancto, quod erat artium lacer Adotum & Levitarum, in eoque erat altare holo. caustorum, in quo sacerdotes immolabant viactimas. Alterum atrium erat exterius .m quo populus de laici versibantur,orabant & spinabant fieri ficia, quae fiebant in atrio sicerdotum, ideoque erat amplissimum.& plura itidia ambitu
suo complectebatur. ut tantam populi multitudinem caperet: unde a Paralip. . v.'. vocatur grandis. Attium viruauiue erat sub dio, tum vi sumus tot victima um in autem exhala ret , tum quia erat amplissimum , ut tegi non poliet; labebat tamen ad latera porticus tectas,
ut ad eas populus se tempore is uuiar α aestus
Atriumn hoe laicoriam. siue populi Israel, ntam uiri a parte anteriore, ut putat Ribera i sed ex tribus partibus siue plagis mundi, ambiebat atrium sacerdotum, se ilicet ab Oriente, Meri- Idie & Septem ttione: nam ab O cidente atrium. sicerdotum claudebatur Sancto di Sancto si ctorum. Ita Iosephus. Theodor. Serarius, Salia' nus, Uitalpan. Hinc atrium lateorum in septem quadra vel quadrata arcas. ut Vitalpando dc Salianus, erat distributumi quate in eis erat lO.ciri seminarum separatus a viris, honestatis de si talis causa , uti Ronue fit in templis plerisque Porro nulli Gentili,sed ibi is Iudaeis iisque
mundis, licebat ingredi atrium laicorvin. Qiiare pro immundis Herodes, vel iple Salomon, ut vult Uitalpando pag. ata. adiecit tertium atrium liue Porticum Gentium; qu a Iosephus docet Salomonem tinplesse vorastinem Mello, eamque extimo muro cinxiise: alioqui enim inde in voraginem labi potu Tent. Hic ergo m rus fuit atrii Gentium . de quo & Ezechiel cap. i O. s. Ex quo patet murum hunc fuisse quadratum.& in quolibet utere longum suisse lexcentos cubitos id est, ut Iosephus ait , habuisse stadiumcuin dimidio.Stadium enim continet Amcubitos:murus autem attri Israel, separans illud ab artio Gentium, erat s m. cubitorum in lon situdine a quolibet latere. Ex hoe tertioGentium atrio eradibus ascendebatur ad secundum attium Israel siue Iudet vina, eratque intermedium vallum lapideorum cancellotum tres cubitos altum, cui inscriptum erat:Ne cytis cinita idia transiret seb parra morti Ita Iosephus. Hime intelligimus illud Actor .ai. 23. quomodo & cur murmurarant Iudaei contra S. Paulum eo quia putarent ipsumTrophimum cium suum, qui erat Gentilis, induxtile rin templum, hoc est in atrium ut A. Atria haec
multas habebant portas, inter quas una erat nomine Speciosi, Actor. 3 2. TR invs Oani Ninvs LAPIDvM POSIT EvM . ET UNO ORDINE LiGNORvM cEDRilq. l. aedificauit Salomon inter atrium sacerdotum di auium Iaicorum murima tres cubitos
altum. teste Iosepho ne latet ingredi possent trium sacerdotum; sed sacrificia, quae in eo fidibant .lira murum conspicerent: atque hic murus habebat tres. ordines lapidum politorum, quorum alter alterii postus erat.& sit per omnes lapidum ordines imposuit ordinem unum
I ignotum E cedro. Amum sacerdotum erat altius atrio laico rum, ut sacerdotes in eo celliores essem popu. Cottaan I Lllum. lo,& ab eo digna ameeremur reuerentia: sie Natrium laicorum altius erat atrio Gemium, qua
re ex atrio Gentium ad atrium Is et ascendebant istem gradibus t ex atrio vero Isirael ad atrium sacerdotum octo gradibus inde ad Sanctum decem gladibus, uti docet vitalpando pag. 248. patet E ich. go.6. Quare ab atrio
Gentium ad Sanctum ascensus erat graduumas. sed usque ad atrium sacerdotum quindecim,
in quibus decantabant quindecim psalmos graduum siue Graduale ut tradunt Hebraei, S.
Intra haee atria, puta in i s porticibus atri
rum , ad eorum muros vel latera erant exedrae 1. Paralipom. H. ita exedra autem dicebatur
cubiculum columnis fultum & epistyliis pluribus, in quibus vacua erant spatia. quibus prospretus erat in viam. In his exedris partim manebant sacerdotes eo empore quo minustrabant in templo, qui hic vestes s cras induebant & exuebant, paltim seruabatur supellex, oblationes & dona templi: unde & vocabanturgat brucia, quia in eis seruabatur gaza, id est
opes templi, in eisque erant arcae . in quas p
pulus pecuniam . quam templo iasserebat, in j- ciebat. Hi ne intelligimus liud Ioannis 8.v.2o. Et hic verba locutis est in lagat phratis Grai mrimm : gazophylacium enim nyee exedram, nunc aream vel cistam quae gazam continet, tagnificat. Hae exedrae dicebantur quoque uti vertunt Septuagint. amτιος. id est thalamus. quia habitabant in eis sacerdotes cum templo deseruirent.qui idebvocabantur pastophon. Ita S.IJ.eton. lib.7. in litiam. Allegor. Atrium repissentat vitam incipiemium Deo seruire . Sanctum vitam proficiem tium , Sanctum sanctorum vero perfectorum unde in atrio erat altare holocaustorum, quod fgnificat mortificationem cupiditatum & m re aeneum siue lauacrum , quod sim tum est poenitentiae. Vide dicta Exodi 26. initio capi.
menta, ali Vilii pandol bH. cap.7I.&sequenti, pertinent subterranea loca plurima opere fi missaeo constructa, ct superioribus operibus accurate respondentia, ubi cryptoporticus. αculinae, &gazophylacia, horrea, cellae vinariae,&oleariae, exedrae,ciscitiae.& id genus alia lo- ca.q-adebam pia fuerunt atque capacia, ut in illa inferri possent ac conseruari omnes primitiae ac decimae totius Israelis.vt suis temporiabus mittis sacerdotum , ac Leuitatum millibus
distribui pollent. Similia videmus Romae in eryptis priscis
Martyrum, Pontificum&fideliuio, adeo ut Roma subterranea non tantum urbis, sed αorbis sit miraculum. ET IN ANNO vsDEciato Salomoni ) Mrmspnvi. ita legendum cum Hebr. Septingit.& Roman. mue ergo regia habent Elab iv aEsτ MENfiso TAvvsJ qui nostro partim Octobri. partim Nouembri respondet. Hebraei enim mensibus utebantur lunaribus, nos verbsolaribus. Octobet dicitor
es, id est deeuete, quia in Octobri destuantu solis,
135쪽
selia,& depluant imbres. Ita Seratius; Chald.
ρdde de septem inentibus, ut patet computantia se undo mense q*atii anni Salomonis usque ad mensem octauum anni undecimi eiusdςm: sed Seriptura integros no*ros annorum com signat, minutias omittit.
Allegor. Radulphus in Praeset di i in L
uit. Templum Salomonis,inquit septem annis, de septeni mensibus . constructum est, quia . Christi aduentu usque ad eius redivina ad iudi cium per septiformem Spiritus gratiam Ecclesia eonstruitur,donee in fine consummetur; idisque fiet toto hoc seculo , quod septem dierum sui se peragitur, ait Eucher. sic & Angelom.
Com niaria in Librum III Regum.
'abruai δεμ co&mnas ac versu a 3 .mare aeneum, o ver i, decem Meres aeterat vasa templi.
r. Thomum autem suam aedificauit Salomon tredecim annis, & ad persectum, usque perduxit. i. AEdificauit quoque domum s litus Libani centum
cubitorum longitudinis, de quinquaginta cubitorum latitudinis, de triginta cubitorum altitudinis : de quatuor deambulacra inter columnas cedrinas : ligna quippe cedrina excide at in columnas. 3. Et tabulatis cedrinis vestiti it totam cameram quae quadraginta quinque columnis sustentabatur. Unus autem ordo habebat columnas quindecim, A. contra se inuicem positas. s. 3c e regione se respicientes,aequali spatio intercolumi as, & super columnas qua di angulata ligna in cqoctis aequalia. 6. Et porticum columnarum fecit quinquaginta cubitorum longitudinis , dc triginta cubitorum latitudinis: dc alteram porticum inficie maioris porticus de columnas, Sc epistylia super columnas. 7. Porticum
quoque sol ij, in qua tribunal est , fecit: fc texit lignis cedrinis a pauimento unque ad summitatem. 8. Fi domuncula, in qua sedebatur ad iudicandum erat in media porticu . simili opere. Domum quoque fecit filiae Pharaotiis squam uxorem duxerat Salomonὶ tali opere,quali de hanc porticum. 9. Omnia lapidibus pretiosis , qui ad normam quamdam atque mensuram tam intrinsecus quam extrinsectis serrati erant aiundamento usque ad si immitatem parietum, A extrinsecus usque ad atrium maius. Io. Fundamenta autem de lapidibus pretiosis lapidibus magnis decem siue octo cubitorum. I i. Et desii per lapides pretiosi aequalis mensurae secti erant .similiterque de cedro. Ia. Et atrium in ius rotundum, trium ordinum de lapidibus sectis, ct unius ordinis de dolata cedro: nec non' in atrio domus Domini interiori, Sc in porticu domus. is Misit quoque rex Salomon. detulit Hiram de Tyro, 34. filium mulieris viduar de tribu Nephtali, Patre Tytio, artificem aerarium te plenum sapientia, de intellia gentia dc cloettura ad faciendum omne opus ex aet e. Qui cum venisset ad regem
Salomonetii, secit omne opus eius. is. Et finxit ha, columnas aereas, decem de 3 octo cubitorum altitudinis columnam unam: 3c linea duodecim cubitorum a biebat columnam utramque. 16. Duo quoque capitella fecit, quae poneres: tur super capita columnarum, fusilia ex aere: quinque cubitorum altitudii iis c pitellum unium de quinque cubitorum altitudanis capitellum alterum: i7. Mquasi in. moduis rotis, α catenatum sibi inuicem miro opere contextarum. I trumque capitellum columnarum fusile erat: septena vel suum retiacula in capitello uno. dc septena retiacula in capitello altero. IS. Et perfecit columnas, de duos ordines per circuitum retiaculorum singulorum , ut tegrrent capitella, quae erant super summitatem,malogranatorum: codem modo fecit a capitella secundo. I9. Capitella autem , quae erant super capita columnarum, quasi opere liiij fabricata erant in porticu.quatuor cubitorum. 2o. Et rursum alia
capitella in summitate columnarum desuper iuxta mensuram columnae contra retiacula: malogranatorum autem ducenti ordines erant in circuitu capitelli secundi. ar. Et statuit duas columnas in porticu templi cumque statuisset co lumnam dexteram, vocavit eam nomine Iachin : similiter erexit columnam secundam, Sc vocavit nomen eius Booz. 2r, Et super capita columnarum opus
in modum liiij posuit: persectumque est opus columnarum. 23. Fecit quoque
136쪽
mare fusile decem cubitorum a labio usque ad labium , rotundum in circuito quinque cubitorum altitudo cius, & resticula triginta cubitorum cingebat illud per circuitum. 14. Et sculptura subterlabium circuibat illud decem cubiti, ambiens mare:duo ordines sculpturarum striatarum erant fusiles. 21. Et stabat super duodecim boues, e quibus tres respiciebant ad Aquilonem, Seues ado cidςntem, & tres ad Meridiem, ac tres ad Orientem: & mare super eos, desumierat: quorum posteriora uniuersa intrinsecus latitabant: a6. Grossitudo aut aluteris, trium unciarum erat dabiumq; eius,quasi labium calicis, de folium repudis iiij: duo millia batos capiebat. a. r. Edsecit decem bases aeneas, quatuor cubitorum longitudinis bases singulas, de quatuor Cubitorum latitudinis,& trium cubitorum altitudinis. 28. Et ipsuin opus basium, in terrasile erat: & sculpturae inter iuncturas. 29. Et inter coronulas 5c plectas, leones & boues & cherubim: & iniuncturis similiter desuper: de subter leones A boues, quasi lora ex aere dependentia. 3o. Et quatuor rotae per bases singulas, dc axes aerei: ac per quatuor par tes quasi humeruli subter luterem fusiles, contra se inuicem respectantes. si. Os quoque luteris intrinsecus erat in capitis summitate: & quod sorinsecus appa .rebat, unius cubiti erat totum rotundum, pariterique habebat unum cubitum stdimidium in angulis autem columnarum variae caelaturae erant: & media inter, volumnia, quadrata non rotunda. 32. Quatuor quoque rot*. quae per quatuor
angulos hasis erant, cohaerebant sibi subter basim: una rota habebat altitudinis cubitum & semis. 33. Tales autem rotae erant, quales solent in curru fieri: Maxes earum, Sc rad ij, de canthi, de modioli, omnia fusilia. 34. Nam de humeruli illi quattuor per singulos angulos basis unius, ex ipsa basi fusiles dc coniuncti erant. 3s. In summitate autem basis erat quaedam rotunditas dimidi j cubiti, ita fabrefacta,ut luter de super possit imponi, habens caelaturas suas, variasque scutipturas ex semetipsa. 36:3. Sculpsit quoque in tabulatis illis quae erant ex aere, ocin angulis, cherubim, bc leones, de palmas, quasi in similitudinem hominis stantis,ut non caelata,sed apposita per circuitum viderentur. 37. In hunc modum fecit decem bases, fusura una, de mensura, sculpturaque consimili. 38. Fecie quoque decem luteres aeneos: quadraginta batos capiebat luter unus, erat suo quattuor cubitorum: singulos quoque luteres per singulas, id est, decem bases, sessit. 39. Et constituit decem bases, quinque ad dcxteram partem templi, te quinque ad sinistram: mare autem posuit ad dexteram partem templi contra O- mentem ad Meridiem. 4o. Fecit ergo Hiram lebetes, dc scutras, dc hamqtas, lerisecit omite opus regis Salomonis in templo Domini. qt. Columnas duas, funiculos capitellorum super capitella columnarum duos : dcretiacula duo, ut operirent duos funiculos, qui erant super capita columnarum. t. Et mali granata quadringenta in duobus retiasuli r duos versus malogranatorum in retiaculis singulis, ad operiendos funiculos capitellorum, qui erant se per capita columnarum. 63. Et bases decem,& luteres decem super bases. 4 Et mare unum,&boues duodecim subter mare. s. Et lebetes, de scutras, de hamulas. omnia vasa , quae fecit Hiram regi Salomoni in domo Domini. de aurichalco erant. 4s. In campestri regione Iorda.is fudit ea rex in argillosa terra, inter Sochoth de Saritiam. 47. Et posuit Salomon omnia vasa: propter multitudinem autem nimiam non erat Pondus aeris. 48. Fccitque Salomon omnia vasa in domo Domini: altare aureum, de mensam, super quam ponerentur panes propositionis,aureami 49. de candelabra aurea, quinque ad dexteram, de quinque
ad sinistram, contra oraculum, ex auro puro: dc quasi liiij flores, de lucernas de super aureas: Si forcipes aureos, sq. dc hydrias, ει fuscinulas, Ziphialas &mortariola, dcthuribula, de auro putissimo: 3c cardines ostiorum domus interioris Sancti sanctorum, & ostiorum domus templi,ex auro erant. Fr. Et perfecitomne opus quod faciebat Salomon in domo Domini, de intulit quae sancti sicauerat David pater suus,argentum & aurum, dc vasa, reposuit due in thesauris
in hisee tredecim annis aedificauit Salomon, tres domus 3. Re r. '. Io.&a.Paral. s. t. vocam
ilicet douium sitam, donium filiae Pharaonis tur una domus, quia erant contiguae de conn testinae, de domum saltus Libani, ut patra v. xae, ita ut non tam tres domus, quam tres par
cis. has enim tres domos suisse disti ima pa- - - tria membra unius eiusdemgue domus
137쪽
esse viderenturi Sie emi palatium regis vel APontificis plures in se habitation ,& quasi plura palatia comprehendit. Ita Iosephus.Vilalpando, Pineda Polio sicut Dauid domum suam tegiam aedificauit in Occidentali pati e montis sion iuxta templum, sic Salomon suum palatium ad itie uti in orientali parte eiusdem montis Sion iuxta
templum, nam vi templum rotun que montemsion hisce duabus domibus, quas duabus arcibbus muniret, tum ut ex ijs urbem I erusalem ei lii biectam defenderet. de in ossicio contineret, tum ut facile templiam adue, Decque litare dc sacrificare posset. TR Drci M AN NisJ Pluribus anni ideoque tardius aedificata eis regia quam templum. hoc enim sistem annis persectum suit, ut dictum est cri. 3 . Causa fuit prima , deuotio&feruor vSalomonis urgentis opus templi, quali domus Dei; secunda,quia ad templi fabricationem materiam omnem di sumptus iam amὰ praeparauerat David; tertia quia populus labricam templi ardentius iuuit & promouit. Ita Ioseph. Adde, Salomonem his tredecim annis tres domos aedisse s se, Lilicet suam,reginae, & saltus Libani. Ita Abul. Eviri CAvi T nyona si vo Musa sALTusLi a A sit Erat haec uouius ad elegantiam,air in nitatem dc recreationem comparata. Sed cur dicitur Diu , siue silua Libisse Resp. primo. quia in loco silvo montis Sion, ae instat Libani a boribus de viridarijs emcta. Nam saetvi proprie dicitur densior syllia de inula, ouod ibi at res saltant . in quo aestiuare δ: palei pecudes seriem. ait valla tib . ynde a. Paralipom. 9. 16.vbinos habemus, ea s scuta) rex in arma πιη-
raris, erat costum nemo. Hebr. de Sertuag. habent, DLini. In hac enim domo Salomon reposuit arma milit ria, ibique erat eius armamentarium. Secundo, quia domus haec construm erat ex lignis Liba xii. Ita Abulen .dc Serarius. Tertio, quia suis n moribus, amoenitate, viriditate,vmdra speciem Libani reserebat. Quarto, quia multitudine columnarum cedrinarum cedros Libani imita
batur. Ita The inloret. Quinto,quia ex ea pro spici poterat Libanus , eiusque aurata frigus tempore aestiuo captati & excipi. Ita Anas. V de Iosephus de Chald. eam uocant domum friget ij. Perperam ergo Guillelmus I yti Epibcopus lib. 18. Belli sacri censes hane domum disci saetin Litavi, quod in monte Libano solet indificatacitis enim erat in Ieicialem dein montς ISion.
ET A Tvoa DEAMavLAeaA INTERCULUMNAs CEDRiNAMJ Nota: domus salius Libani inseme, siue sub se habebat haee quatuor deambulacra ta videlicet ut inser in longum porrecti essent tres ordines columnarum inter cepti inter duos parietes dotrus: inde enim spati' intermedijs necessario exurgebant qua tum deambulacra. Quisque autem columna rum ordo habebat quindecim columnas into rum, aequaliter ex aduerso columnatum ali ram duorum ordinum dis sitas, ita ut inter
tres columnarum ordines dup essent ambulacra, atque tertium seret inter unum et umn rumor evita panetam domus ex uno lata quartum vero inter at um colun narum cr&nem ec parietem ex altero aduersoque latere. Quare haec ambulacra tam longa erant . quaa erat ipsa domus. vide Abiit quaesi. a.& seq.ΕΤT BULAT is CEDRi Nis v Eseti viret OTAM CAMERAM Camiram vocat seriticem. haec enim fit opere concamerato, estitue ipsa domus con
Nis J ita videlicet ut Ion itudo porticus huius annecteretur latitudini domus saltus Libani quae etiam etat quinquaginta cubuoium latit doueia porticus annecteretur lor stitiidini domus eiusdem transuersam: unde fieiat ut domus centum cubitorum longitudinis, additis hisce 3o. cubitis latitudinis porticus, euadet et long
ioκ is poRTicv,.J qd. Saloni in in acie, id est, ante hanc, porticum maiorem adhaerentem'
domui saltus serat enim porticus haec domus ipsius quasi introitus α vessibulumὶ secit aliam
minorem porticum, ad maioris porticus pro portionaravi gradationem , decus & innatue
POR cvMQaeo a solii in ura etai 36 Vos NNAL Eset FE T. 4 Est haec tertia porticus, non vestibularis,seu iudiciaria, ideoque non domuis alius Libani annexa. vii duae priores iam dictet, sed separata, ac per se consistens, non lons t men ab alij, duabus, te a domo salius Libani di ista. Haec porticus vocatur sci'.quia i ' ea erat solium Salomonis regale de iudicialium, statuis. leonum circumseptum, de quo capio. is. ita Abulena: Pineda. ET De ΜvNcvLA iN QP sroxaAivx AD UT M.
rat solium sue thronus Salomonis iam dictus, iuxta quem , dccirca quem humiliores erant throni siue sedes, in quibus sedebant consiliar' de principes cum Salomone hi dicaturi, quata eius assest res: ex quibus omnibus conflabatur iudiciale tribunal. pluribus iudicum sedibus co stans, quod domuncula quadam claudebatur, ct quali tegebatur, ut assessores cum Salomone de re quapiam inter se secreto consultaturi vasententiam dictat uti, sMoti es lent a litigantibbunde a populo qui circumcirca in porticu a γ bulabat, ves ad iudichim veniebati Q red muncula haec suit minor quaedam aedicula, cinpacta ex cedro, de undecumque clausa, ut comtineret solum regem cum suis consiliari; s: ha bens tamen suum ostium, per quod litigantes alijque ius suum vel gratiam quampiam pinu lantes ad siliuni regis accederent, & ab eo Mius vel gratiam flagitarent Sc impetrarent. H hens etiam senestras plures, ut iis aperiis ea semientiam pronuntians. vel ius diem, aut quid a
liud promulgans a toto populo videri de audii posset. Erat enim hoc quali Paetonuit Saloni nix Ita Lyran Dion. Salianus de Pineta lib. T. de Rebus Saloma. . Dii M. M spalatium) Qvo x vrciτ vis Lia P ARAON: H quasi primari sua uxor Nrigina
138쪽
Commenta, in Librum III m. cap. VII.
rennae. Cauli datur a. Paral S. ii. ubi dieitur: A hic delatibυntur usque ad να 3.
Liam vero pharaos transtaeis .is civitate mata in domum quam ad se aueras ei. Dixit enim νι x: Nm ha tabit rear mea in δε- ma id regu Israel, e
minio vin y OMxi A LApini avs ν πετiosisJ scilicet ficta eram e marmore, vel pario, vel porphyrotico. vel ophite , siue serpentino, &c. nimis e nim pretiosium cui et in domo tam vasta omnia ex gemmis scilicet ex imaragdis,carbuncis lis,adamantibus, Sce. fabricare. L uergo i sis vocatur hie marmor pretis sum. ET Ex TR issEcus mal Equidam legunt ii timi cin) usus AD ATRlvM MAivsJ Hinc patet Meter tres porticus iam dietas i ste in domibus hisce Salomonis atrium maius,de quo v. I a. porticus enim ex eodem lapide pretioso si-DEcEM ET Ocro custTollvM λιτι ni Nis CocvMNAM v NAMJ Intellige quoad limpitem liue scapum columnae: nam a. Paralip. 3.1 s. dicitur quaelibet columna sitisse cubitorum , scilicet addendo quoque & supputando quantitatem basis, capitis&coroiiae, qua m apice ornabatur. Ita Abul. Lyran Caiet. verumhaee in iusta architecturae proportione tu npossunt ascendere ad tantam altitudinem , ut ipsi columnae pene aequentur Quare melius alii respondent quod utraque columna sati ut tu cia erat 3 s.cubitor uni: licet enim uniuersim enset 36. cubitorum inambis octodecim iacum 36 ὶ tamen in utraque medius cubitus insertus erat suo capitello, ine. que absconditus non apparebat. Ita Vatab.& Riberalita a. de Templo c. i a. Tertio de verisimillime, vilalpandus clara ore factae videntur, ex quo ipsa din B lib. s.cap. s. ct ex eo Salianus, respondent sin
vos. I i. si Mi LiTERM E DE CEDROJq.d. Cedri adhibitae ad fabricam domoruin Salomonis aequa ii mensura lectae Se aptatae sunt, sicut se erat lapides pretiosi earundem. ET ATRlvM MAivs EoetvNnvM m domi bos Salomonis iam dictis oets. 9.) subaudi s
q d. Si ut Saloo on in amo templi interiori id est in atrio sacerdotum, secit murum habe tem tres ordines lapidum sectorum, de unum de dolata cedro. ut hoc miro separaret atrium interius sacerdotum ab atrio exterion laico-gulas columnas cum basi sua suille semeinde. cim cubitorum cum dimidio, seclusa plintho quae absoluit decimum octauum. Sectutionis autem plinthi causa fuit,quod reliqua columnaeum sua basi caua foret, quam propterea ore tuit super lidam plinthum innui , id ei se seorsima columna plinthum sundi; plinthos euim est vir ima pars hesis, quae spiris subiacet, ita dicta quod πλινθαν. id est laterem , forma sua repraesentet tunde &Gallice vocantur Fimila, plinthus enim est exaequata latitudine velut tabula. unde de apud vitruvium lib.3. e. z. spirarum plinthides, sunt plinthi basium. Pli thus ergo, id est ima pars basium hie non computatur , quia hanc architectus prudenter seli. dam sundere voluit, ut totum opus column rum, d.ctum est cap. 6. 36. fie prorsus idem c quae caua erat, firmitis sustentaret di continent: fecit in atriis domorum a se aedili aratum,n in
porticu Dices: Atrium sacerdotum aequὰ ae laico. xum, erat quadratum, ut dixi c. 6. 36.quom
ao ergo hic dicit 'r rotundum λ Rese. Erat qu dratum constam septenis areis quadratis; dici
tur tamen rotundum quia circumcirca cinctum
erat tridus ordinibu rapidum iam dictis. um de pro ratu . Hebr. si b, id est cir
bitorum seclusa plintho , quia quaelibet erat alta septemdecim cubitos cum dimidio, hos Gnim duplica ,st habebis 3 secubitos.
BAT COLUMNAM ORAMM E.J Hebr. D vum uim cubisarum cinuitas ι esuvinam stimetim: si secundam, ergo & primam: erant enim haeduae columnae omnino aequales de pares. Per Gniam, vel, ut Hebr. est . um . intellige mens ram: filo enim mensuramus rerum crassitiem. q. d. eolumnae hae in ambitu & crassi: te habeabant mensuram duodecim cubitorum .' linea etiso notat peripheriam, siue citcum serentiam. I, in Vitalpandus,dc ex eo Salianus, voltant non vap is, iri in Niphtali reter non ad multaru Mai. ., n unam. sed vir amitu columnam simul iunctam
tam ita ut dimidia pars lineae hoe fili ia cubito.
rum ambiret unam columnam, altera pars alteram sic ut una columna fuerit crassa sex cubitos. de totidem altera , ae consequenter utraque simul crassa stetit ita cubitos: hoc enim exigit jmmetria de proporti rivi eum quae beleolumna esset alta i8. cubitis, crassa non esset nisi sex cubitis: altitudo enim est inpla ad cras.
sitiem. versim unamquamque columnam crassam
suisse a r. cubitos diserte docet Iosephus Se I remias c. s2.23 ubi columnas has a Chaldaei, IN rusalem vastantibus abductas describens ait: FQualia δενοι ira cabitari, ciscriba: eam, scilicet M 3 colus sid ad II, m artincem. Hae enim fuit ex tribu Nephtali, ut patet ex Hebraeo, Chald. dc Se
et g. mater vero eius fuit ex tribu Dan, ut diu citur a. Paral. a. 3.
Dices, quomodo ergo pater Hiram dicitur suisse diu Resp. Hiram gente erat Iudaeus, ruia Nephthalitat sed habitatione ct exercitio atris erat Tyrius. Tyri enim habitabat . ibique artem affabre laborandi didicerat & exercu rati Ita S.Hieron. Hebraei. Lyran.Caietanus 3e alii Sic s.Paulus vocatur Tharse si, quia Tharsierat iratus Sc educatus,cum genteoc genere esset Hebraeus. Eet vis xi et mas CotuMNAs AEaEAMJBooz d: Iachin. Hae duae colum e templi suae
139쪽
1, 8 Commentaria in Librum III. Ilagum. Cap. VII.
Ma, sci et erat pariter ra. cubitorum&αα a M. Et si um. inquit, cubureum ambete Erant ergo . hae non tam columnae ad symmettiam & pr poritonem architectonicam columnarum rubricatae, quam moles & turres, vel arces quaedam ingentes aeneae ad templi magnificentiam ct munimen erectae. Sic Roma columna Tra.
iana aeque ac alia Antonini imper.ὶ est crassicii instar turris, adeo ut plures viri expansis brachiis eam in circuitu e silecti nequeant. Vnde & trutinsecus conti tui cochleam,qua per gradus ab imo ad summum conscenditur. De nique prisci alias fabricarum suarum rationes Nproportiones spectabant, diversas ab ijs quas spectauit Vitruvius & posteriores architecti. Ita Sanchez. vat ab Pagni αα alij.
Porro addit Ieremias, columnas has intri secus cauas sutile, ita tamen ut grassitudo aeris extrinsecus esset quatuor digitorum in circuitu. Vnde vitalpandus lib. s.c. 37. hasce mensuras imsta proportionem sua opinione librans , censet singulas hasce columnas ponderesse quinque talentorum millia utramque vero decem talem rotu millia. Addit Eupolemus apud Eusebium, Salomonem totas columnas vestisse aυro ad
crassitudinem digiti unius. Vnde colligit Vital
pandus in columnis his auro vestiendis expem
i Denique si coluinna in circuitu habebat ira cubitos crassitiei : ergo in circuitu siue circuli huius diametro habebat . cubitos: diameter enim est terita peripheriae siue circuliacuc his enim continet diametrum ter ac in supcrseptimam eius partem; quare inter diametrum dc circulum illa est promitio, quae est inter septem& viginti duo. Ita Abul. Ribera Vatab. Poridio proportione de symmetria crassiti ei ad altitudinem spectatur crassities non tam circub. vescircuitus, quam diametri. Cum ergo columna haec in diametro crassa fuerit dumtaxat q. cub.-tos, alta vel dig. cubitos, fuit ea proportio inter
crasitiem & altitudinem, quae est inter Ec is quae satis est aequa & congrua. Columnam enim proportiones ab hominum dimensionisebus& proportionibus desumptae sunt.Videmus autem inter homines alios esse graciles sed alios, alios vero crassos & breues; quia quod natura dat crassit ei; hoc demit altitudini: his ergo similis sitit haee columna crassa & breuis. Adde. columnam hanc praeter a 3. cubitos sit scapi siue stipitis. insuper habuisse s. cubitos capitelli, ut iuncti Is . iaciunt M. ergo columna q-ibet
Ro,dcc.J q. d. pitella e cingebatur fascijs quibusdam aeneis ait Ios us' in modum retis siue catenarum, quae habebant per interitatila aperturas quasi annulos & cancellos per quos capitellorum elegantia letant enim idiata, ait
pareret. SEPTENA v svvM Ti AcvLA IN CAPI
A circuibant capitella singula . ita vi nu si scptem fasciatum vel sus siue ordines ta gyros eisic
I ok M vr τε GERENr c Api τε L J qas Si gula capitella, ct consequentet sit gulae columnae. habebant duo retiacula, siue duplicem cor nam reticulatain & cancellatam. quae instar I iis ambiebat capitellum. illudque tegebat & nabit. Ita Sanehea. Melius Ribeta per umo do retiaculari m accipit duos ordine, malogranatorum ex retiaculis dependentium. ld patet ex Hebiaeo & Septuag. qui habent: Duo ordines
eritiem; de ex Iosepho, qui ait: DDA penatant sese Aa bram murum m isorum Hice torum mimero Sensus ergo est q.d.3Singuli semiei ii versus. siue pyn, retiaculi utriusque columnae habebant duos Oidines malogranatorum: centum enim mali)granata in medio finguim prum versuum siue pyrorum interposia & quasi
inserta erant,ut patet 2.Paral. 3.16.reliqua vero centum malogranata ex iisdem versibus siue gy-tis alterne suspensa dependebam, ita vi bini
d. fecit haec duo trisaeuia . ut tegerent & ci C cumdarent Ophellum, quae retiacula in septenos versus, siue gyros , distributa eram super summitatem malogranatorum : nam superior versus, siue pyri, pars erat super summitatem malogranatorum appen totum, sue ex gyro i serne dependentium. ita Ribera lib.2.cap. I Additur a Paral. 3. is. nis fecit imitas in Oraculo, q.d. hae fasciae catenarum, sue
haec retiacula catenata erant laxa, qualia erant
illa quae fabricata erant in Oraculo, sue in Sameto sanctorum. Ita Ribera i .a. 14. Caieta id est ad mysterium re significationem, scilicet ut catenae illae signi insolent, re tacitὰl intentur fururam regni illici sue Israelis captiuitatem.
cv Noo.J Puta in capitolio secundae colum
io plexus est: unde a variis varie exponitur, sed ut breuiter re clare eum explices: Nota, qualiabet harum duatum columnarum habebat tri capitella; primum S: imum erat, quod prox, me stipiti, suestylo de scapo columnae erat ii
positiam, unde proprie vocatur et Nirum, a. P res'. u. eratque altum tres cubitos, ut dici uiti Reg. vlt. v. 17. Secundum capitellum erat imo,
siue epistylio, impositum, ac tegebatur retiaculo iam dicto, in quo visebantur duo ordines malo. granatorum a supra hoc secundum extabat te itum capitellum. Ita Ribera. Hoc v. 32. describitur capitellum imum, siue
epystilium. Sensus ergo est . d. In duabusi
140쪽
columnis capitella ima, quae erant super c
pila columnariam id 'quae summitari scapiue stipitis columnarum incumbebant, ideoque
et stylia vocantur, erant fabricata in formam Iibi, idque inportua quasso cubitorum, id est. ita ut versus porticum, hoc est in laluti non vero
in altum; eilent quatitor cubitosum : nam m. altum erant trium dumtaxat cubitorum,ut dixi. Vnde septuag. pro inmtica vertunt. mxta restia
Mam. Deseeundo capitello iam dictum est riis. de seq. nam circa illud erat retiaculum habens duoc ordines malogranatorum. De tertio, siue summo capitello dicetur vers. proximo.Sic vita ero in Vitruvius. Se ex eo Architecti columnis triplex imponunt capitellum, nimirum epistylium, Σιμphorum 3 coronicem. Epistylium est capitelulum,quod proximὰ stylo, siue seam, columnae imponitur.Zophorus est illud, quod inter epistylium . de coronicem interponitur, quod puluinaris iape figuris vultur ornamentisque dis Misit instructuu . Galli vocant lapite sicut hie capitellum secundum quasi zophorus retiaculis septenorum gyrorum, ac duobus Ordinibus
malogranatorum ornabatur. Coronicem v cant ipsam coronidem capitellia .
. Vita pandus censet tria haec Opitella simultu ta suisse quinque cubitorum, ut dicitur rias. ita ut epistyliui uerit trium cubitorum, thabetur 4. Renuit. ι . mphorus vero duorum
cubitor uin, coronis denique vinus. Abi tamen illos quinque cubitos soli secundo capitello, utinte quod solum habebat retiaculum, attri unt, cui addunt. tres cubitos epistylii, de aliis quot coronicis. Vetum sie capuellum fulisset inquantitate dimidium columnae: haec enim erat
dumtaxat cubitorum. Qirate ut inter capiti tella de columnam congrua sit proportio, potius dicendum videtur, omnia capitella non excessiise menstram quinque cubitorum, haec enim proportionem architectonieam habentcum c lumna i R. ubilorum. vos. Ruasvra A LlA CAPiTELLA IN svMMD
SURAM COLUMNAE CONTRA RETracvLA JHic agitur de tertio , siue summo capitello, quod erat quasi coronis columnae addita contraritia D, id est super retiacula de e regione retiaculorum, quod ear tellum erat iux mrasuram c. ut a, id est habebat eandem crassitiem, quam columna. scilicet duodecim cubitorum.
sεcvs Di J hoc enim secundum capitellum, ut dixi. ambiebatur retiaculo, ex quo dependebant centum malogranata, & totidem inserta sue interposta erant: quodque enim reti ac tum habebat ducenta malogranata. Altera ergo columna pariter in suo lacundi capitelli r tiaculo habebat totidem malogranata, puta disee a. Ergo utrisque iunctis erant uniuerisim m. malogranata ex aere fabreficia, ut dici. tur uria. & 2.Paralip. v. I 3.Porro depende tia malogronata praecia fuerunt tantum 96.
sed Mi t. numerat centum, ut numerum int
privo hue plenum assignet, de sortE quatuor Giqua erant quidem , sed tecta non appar bant. Hoc est enim quod dicitur Ierem. vlvula fuerant 2
tar, hoe est illa, quae interposita erant retiaculis, erant centum, dependentia vero eciae non erant centum. - ita Ribera lib. i. de Templo Q Iq. ET GATvir nos Cocvus As in roκτicv vin. 2 TEM pcit quae scilicet portu us erat templi v
stibulum, ideoque erat ante Sanctum, nimirum interiecta inter sanctum de atrium sacerdotum, de qua cap. 6. 3. ita ut una columna uni poma porticus, altera altera astaret. ita Vitalpandus. In
primo. inquit vestigio sanctuarii eas constituit ab utroque latere potiae aulae sanctae. sic di S lianus. Ad richom. dc alij. Malὰ ergo nonnulli
id est dirigere. Vnde Septuag. a.diral. 3.vli .vertunt Kατορ ορις id est cotiat iridit cito,recta assectio. Sue. Hebr. idem est quod mis fortisus. Vnde Septuag. vertunt, id est vis 2 robur. Nonnulli, ut Beda, Abul. vaiabl. Ribera, censent Salomonem idem significasse duobus hisce nominibus Ditin & λια scilicet optare se firmitatem de stabilitatem templi. Nam etiam Iaιμ sibinde signifieat firmitatem dc fortitudinem. Melius Caiet. Et alij haee duo distinguunt, ac per Iac&η id est directionem, accipiunt prudentiam de sapientiam ; per vero sortitudinem de firmitatem ι ut Salomon per Dibin significarit templum hoc miro artificio Ae sapientia esse elegantissime fabricatum; per Lao: veto fortissimὰ handatum, munitum &stabilitum: utque ijsdem nominibus suum cita derium, dc volum patefecerit.qA.Vtinam Deus meum hoc templum, quasi suum Iachim ditiarai, ac quasi suum Booz roboret, ut a nullo h ste a nullo fulmine deiiciatur.VtinamDeus diutus - hoe meum, imo suum templum tueatu diligat Ac eonfirmet. Rursum dextra columna rubin, ait Caietan. significabat directi tia imperium tum Dei
circa omnes creaturas Ad homines,sed maxima Israelitas eorumque templum, trum regum reis 'gnique Israel: unde utraque columna coronata
erat. Sinistra vero columna insignificabat sertitudinem ad exequendum ea, quae per IMchs., id est per directivum imperium prude ter fiant ordinata: utrumque enim in Dco est D improuidentia, quae sn,ienter de sortitet
omnia gubernat: utrumque quoque regibus est necessarium. Vtrumque ergo Salomon Deo est gratulatus, ac simul optauit de petit. ut virumque Deus in templi Sc populi regnique eust dia ostenderet, sibique de suis successoribus ad
bene tegendum eadem communicaret.
Allegor. columnae hae templi significant EO Hesae sapientiam Mia ac fitinitatem : ipsa enim est columna Et firmamentum veritatis, uti
hue illudens ait Apostolusi ad Timoth. 3. vide ibi dicta. iniare Iachin repraesentat mis rei de Rectores Ecclitat hi enim alios d