장음표시 사용
51쪽
dimisit cum eo Amnon ' uniuersos filios regis. Feceratque Absalom conuiuium
quasi conuiuiuria regis. 28. Praeceperat autem Absalom pueris suis. dicens: Obseruate cupi temulentus suerit Amnon vino re dixero vobis : Percutite eum,
S interficite; nolite timere; ego enim sum qui praecipio vobis; robor mini, dc estote viri tortes, 29. Fecerunt ergo fili j Absalom aduersum Amnon, sicut prae- .ceperat eis Absalom. Surgentesque omnes si ij resis ascenderunt singuli mulas. suas. & fugerunt. 3o. Cumque adhuc pergerent in itinere, sama peruenit ad Dauid dicens Percussit Absalom omnes filios regis. 5: non remansit ex eis saltem unus. 3 i. Surrexit itaque rex &scidit vestimenta sua:& cecidit super terram.& omnes serui illius. qui assistebant ei sciderunt vestimenta sua. 32. Rcspondens autem Ionadab filius Seminin f r. atris David, dixit: Ne aestimet dominus meus rex quod omnes pueri silij regis occisi sint; Amnon solus mortuus est, quoniam in ore Absalom erat positus. ex die qua oppressit Thamar sororem cius. 3 3.Nunc ergo ne ponat dominus meus rex super cor suum verbum istud diceris: Omnes iiiij regis occisi sunt: quoniam Amnon solus mortuus est. 34. Fugit autem Absalom es eleuauit puer speculator oculos suos, ct aspexit: & cccc populus multus veniebat per iter deuium ex latere montis. 3 3 . Dixit autem Ionadab ad regem: Ecce si ij regis adsunt: iuxta verbuim servi tui sic factum est. 36. Cumque cessisset loqui. apparuerunt & fili j regis :& intrantes leuauerunt vocem suam. &1leuerunt: sed & rex & omnes serui eius neuerunt ploratu magno nimis. 3 7. Porro Absalom finiens abiit ad Tholomai filium Ammiud regem Gessur.Luxit crgo David filium suum cunctis diebus. 38. Absalom autem cium sugi si et . & veni nset in Gessur. fuit ibi tribus annis. 39. Cessauitque rex David persequi Absalom, coquod conλlatus esset super Amnon interitu.
AMNONri Livs Dava DJ Ergo erat Tilamar soror Amnon agnata, puta ex eodem patre Davide sed ex alia matre Amnon enim natus erat ex Achinoam Iezrael vide.Eadem Thamar soror erat germanaAbsiliuni ex eodem patre D
uide : eadem matre, scilicet Tholmai filia r gis Gessur,vt dictum est ecl. via ideoque Absalom serotis suae germanis stuprum ulius est caede Amnon fratris sui. Porro Thamar hebr. idem est quod Disa: ab aeum fouem concise & co
rupte multi nominant Abialon trupors ms Eu ct Oilis: quare haec nomina non nisi per antiphrasin dictis personis competum, sciit bellum dicitur, quasi minime bellum & puluchrum. Amnon enim suit infidelis N instabi- Alis: Absalom turbauit regnum Dauidis Thamat vitium pasta est, quou palma inuicta non pa
titur. vos. 2. ITA UT PROPTER AMOREM Eius AEGROTA-
pset J Hie morbus amoris a medicis vocatur ερως, id est amor, quo homo totus languescit. macrescit, marcestit, contabescit ex amoris vehementia. Hoc morbo laborabat sponsa Cam
D,quia amare vide ibi dies.bimili morbo, sed cunali laborabat Antiochus Seleuci r
gis filius ex amore Stratonices nouercς suae comtabescens,idque prae pudore exprimere non a
dens. Causam bane morbi deprehendit Erasi- C
stratus medicus, cum ad introitum Stratonices . videret Antiochii languentem rubore perfiandi. 5: spiritu increbrescere, eaque egrediente pallere, & excitatiorem anhelitum reciprocare; protinusque rem Seleuco patri exposuit, qui Stratonicen concessit filio, ut eum in vita serusret, testeAppiano in Syriacis, Δ: Valerio Max. lib.saap.7. Eumdem morbum diabolus immisit sanctimoniali cuidam, vise morituram cla maret, n si ad eam veniret Benedictus Mona clius id est daemon quidam, qui speciem mon ebi a sumpserat, seque vocabat Benedictum; quim s.Equitius suis precibus Ac metitis sanitati menti & castitati restituit, uti nutat S.Greg.
uide in Gync eo, vel potius Parthenone inter caeteras virgines filiasque regis magna cura Eccustodia seruabatur.
Tisi Existimabat puella simplex & ignara legis id posse fieri ilichum enim est e coniugium inter fratrem & rorem, si illi dumtaxat est et agnata
ex alia scilicet matre, uti erat Thamar hoc erem licitum esse censiit R. Salomon apud LΠan. sed errauit. Lex enim Leuit. xv. ip. expresse omne coniugium inter fratres & sorores. etiam ex altero dumtaxat parente, vetat sub I cena mortis.Certe sThamar idipsum sciuit,hanc excusationem suae violationi prietexuit,ut tempus redimeret.& ex periculo tam euidenti elaber
tur,ac manus Amnon amore furentis euaderet,
ut innuit Ioseph.& asserit Serarius. OppstissiT EAM J Ecce stuprum Amnonis ut 1. 1 vim inserentis sorori suae. Permisit hoc Deus ad castigandum adulterium Dauidis patris.Amnon enim fuit filius Dau dis primogenitus. que dilectissimus qui partis libidinem secutus. vitiati suam sororem. Hinc discant parentes esse ut filios exemplo magis quam verbo doceant castitatem. Si enim sint incesti, filii eorum vacestus imitabuntur.
MAGNO Ni sis J Naturalis ratio huius odii, ait Caietan. a philosophis redditur, quod in tanto amore multa fiat seminis estuso, quae valdEalietat & immutat dispositionem & tempetiem interiorum humorum , dc consequenter
52쪽
Commentaria in in librum It stegesin. Cap. XJ II. j i
asiectus mutat in contratium, puta amorem in Aod una, quia sentiunt damna ingentia sui amoris' & libidinis effusae. Audi Aristot lib. . problemii. tuscam primὸ c umbrae iscipiunt, catere ,ea, re peracts Mis balent an mutatio umm miserit, si quota tristitia memres.eam sui aut loquam sontem, ad gram ea n uuerarit 3 Idem ioidem probi S.Cur, inquit,
iisne s carporis plurimum emittit.
Addit Abulens ex peculiari Dei prouidentia de castigatione id iactum esse, desiti solitum,
ut scilicet ad illum amorem, qui excessita iri sonabilis est, excelsuum odium cons uatur; . ut hac ratione peccanti poena cogma detur per
opposita. Dei enim statutum est,ut illi qui valdὰ iniquξ agunt,sibi ipsis nullo etiam puniente Ina sint. Vnde S. August. in Conseis Iu itim, o με AN passi 'omnis Atardinat inani . Idem de Uerbis Domini secundum Matth.
se .i . Vnuum usua cupidMM, iit, tempestas Similes antantium conuersiones in odia extrema, necesque mutuas recensent ut passim in
Tragici uti apud Seneca in Medea, quae amasium suum Ialonem postea ita odit . ut in eius vindictam communes filios ipsse cernente, nec tameni impedite valente, iugulati L. atque has
nas Poetae vocant Furias. quia ex furentibus cogitationibus promanant. Sic Semiramis amasios suos de inter eos filium suum introciter o
odit. Vide Abulensem in fine cap. suse disseretem de vi Ar proprietatibus amoris. Aliam M'causam comminiscuntur Rabbini, scilicet quod Thamar stupro Amnon resistens, cum eo lu- cctando eius genitalia ita laeserit, ut ea debuerint
abscindi :Sed hee cerebri Rabbinici classe sentim nationes de figmenta.
quia expulsio haed erat publica & infamis, cum blatio sitisset secreta & occultanum quia probrosa expulso augebat dolorem ex violatione conceptum. Cum enim Amnon debuisset eam
a se violatam solari, eique blanditi, hostilitet Selenominiosa expulit eam: tum quia Thamari tabat qad Amnon vitium sibi illatum tegeret, vel illud celando. vel se in uxorem duee'-
do: iam autem expulsa videbat de vitium Oblicari, & coniugium suum ab Amnone resutati :tum denique quia per hane expulsionem cer-Dnebat se ab omnibus contemnendam Sc repidiendam,vt nullus eam sibi postularet uxorem.
Putabant enim pleriqueAmnon vitium aliquod in ea deprehendisse, ob quod eam ita inhum niter expulisset. Quare quisque hoe vitium si sens, eam spernebat, unde ipsa domi in ina&
so id ut prae pudore manibus velaret ficiem, in qua est Ides verecundiae.
SED Nuse susto a tAcE : vs Aria τvvi vixi EsrJ q. l. Grauior ei set iniuria si ab ex raneo, vel homine vili oppressa suissextam autem v Olara es a filio regis primogenito,sta tremitu tuo,a quo cauere non debebas. Quare facile scient Gmnes te non consens ille, sed ut oppressam a filio regis, cui omnia licent. Hae ergo cogitati ne selire & mitiga dolorem tuum. ita Abul. , Nocvi et Coni RisTARE spiRITvM AMNON vix, ii, ri Lii sui Haec verba non si intin Hebi. Chald. de septuag. Peccauit David non corrigendo.
nec eastigando Amnon filium sium de hoc laita infami stupro, praesertim cum Lex Leuit. i id iubeat: Quare iusto Dei iudicio inde secuta sunt tot tantinue mala. damnaque t a Dauidi quam Amnoni; nam hic occisus vitam pet didit, ille pene regnum cum vita amisit,ulciscente sororis suae violationem Absalomo. ita Abulens. qui celet Dauidem debuisse Amnonem ob stuprum morte punire, uti sancit lex; licet Caietan. eum excuset a tam graui punitione, eo quo crimen ei set occultum, nec ullo teste probari
posset Adde, quod Amnon erat prunogenitus, heres di succei e in regnum, ideoque in vita ob publicum rei p. bonum seruandus, ec mitiori
poena castigandus. FAcxvM Est AvTEM pos et TEMPus di EN Vix .rsiri iJHinc patet, caedem Amnon contigisse bid-nio post stuprum ab eo illatum Thamar iam cito Dei vindicta persecuta est scelestum de in.
cestum, eumque vita de regno priuauit. Erat e- nim primogenitus, de Dauidi in delicia, ideoque in eius regnum successurus. ECCE TONDENTvR OvEs s Eavi TviJ Absa' vix, i jom ergo filius regis erat pecoratius, curamque
habebat ovium Sc pecorum, vii α citeri princia pes illius aeui candidi de simplieis. Bar enixi r Ei Jq. d. David Absalomo bene vinx is precatus est; itaque eum dimisit dicendovg. vade in pace. Unde vatabl. vertit. Validixit ri. FVGEgvs T J timentes ne occiderentur, uti vaRI. 3. Amnon; quasi Absalom solus cuperet este supertastis, ut patri in regnum succederet, ne quis alius fratrum praeferretur. Sicut Turca eum habet prolem, omnes fratres occidit, ne ipsi regnum
Quoui Ari in oRE Assat ni ERAT q. d. vias. ιι Amnon erat in AbsMomi oculis de se, ut irequentet de ultione stupri ab eo sorori suae illatiloqueretur. Quod enim est in corde, hoe ebul
filivi filiae Tholomai regis Gessur, uti dictum
est op 3. v. 3. Hic enim nepotem suum re p:t, ct tutatus est eb quod ipse Thamat neptis p riter sim stuprum vitus suisset caede Amnono stupratoris. Fui et lai Talaus AN sis J Hinc patet chro- vi M. ix not is rerum tunc gestarum, quam assignara
53쪽
eum adeo pectum non admittat. I in everset s. Zescribitur in salomi pulmi itu- φ, caesaries, i rura ac succent orgetum Ioari quά re exciti Ioab eum ad Dauiris oscutam admitti procurat.1. I Ntelligens autem Ioab filius Sarulae, quod cor tegis versum esset ad Abs -lom. 1.misit Thecuam es tulit inde mulierem sapientem dixitque ad eam: Lugere te simula, & induere veste lugubri, & ne ungaris oleo, ut iis quasi mulieriam plurimo tempore lugens mortuum: 3.& ingredieris ad resem.& loqueris ad
cum sermones huiuscemodi Posuit autem Ioab verba in ore eius. n. Itaque cum ingressa fuisset mulier Thecuitis ad regem cecidit coram eo super teria , & adorauit,&dixit Serua me rex. 3. Et ait ad eam rex: Quid causae habesὶ Quae respondit: neu, mulier vidua ego sum: mortuus est enim vir meus. 6. Et ancillae tuae crant duo siti j: qui rixati uini aduersum se in agro nullusque erat qui eos prohibere posset:& percussit alter alterum, R interfecit eum. 7. Et ecce consurgens v- niuersa cognatio aduersum ancillam tuam. dicit: Trade eum. qui perci sit iratrem suum, ut occidamus eum pro anima fratris sui quem intersecit, id deleamus h redem: A quaerunt extinguere scintillam meam.quae relicta est. ut non supersit viro meo nomen a reliquia super terram. 8. Et ait rex ad mulierem: Vade indo inum tuam & ego iubebo pro te. 9. Dixitque mulier Theruitis ad regem: In me, domine mi rex. sit iniquitas ct in domum patris mei: rex autem dc thronus eiussit innocens. io. Et ait rex: Qui contradixerit tibi adduc cum ad me.& vltra non pddet ut Gangas te. Ii .Quae ait. Recordetur rex Domini lini sui .ut non multiplicentur proximi sanguinis ad ulciscendum,&nequaqua interficiant filium meum.
Qui uiti Vivit Dominus quia non cadet de capillis filii tui super terram. iet. Dixit
ergo mulier. Loquatur ancilla tua ad dominum meum regem verbum. Et ait Loquere. I 3. Dixitque mulier Quare cogitasti huius moui rem contra populum Dei, & locutus est rex x cibum istud , ut peccet. &non reducat eiectum suum ri . omnes morimur, R quasi aquae dilabimur in terram, quae non reuertuntur: nec vult Deus perire animam, sed retractat cogitans ne penitus pereat qui abiectus cst. I .Nunc igitur veni,vi loquar ad dominum meum regem verbum liuo. Draesente populo. Et dixit ancilla tua: Loquar ad rege si quomodo faciat rex vcr-hum ancillae suae. 36 Et audiuit rex.ut liberaret ancillam suam de manu omnium qui volebant de hereditate Dei delere me asilium meum simul. i 7. Dicat ergo ancilla tua vi sat verbum Domini mei regis sicut sacrificium.Sicut enim Angelus Dei. sic est dominus meus rex.ut nec benςdictione nec maledictione moueatur: dege Dominus Deus tuus est tecum .i8. Et respondens rex. lixit ad muli rem Ne abscondas a me verbum, quod te interrogo. Dixitque ei mulier.Loquere domine mi rex. I9. Et ait rex: Numquid manus Ioab tecum est in omnibus istisa Respondit mulier,& ait: Per salutem animae tuae. domine mi rex.nec ad sinistra. nee ad dexteram cst, ex omnibus his quae locutus est dominus meus rex: seruus enim tuus Ioab, ipse praecepit mihi, z: ipse post ait in os ancillae tuae omnia verba hac. 1o. Ut verterem figuram sermonis huius, seruus tuus Ioab praecepit isti id: tu
autem domine mi rex sapiens es sicut habet tapientiam Angelus Dei. ut intelligas omnia super terram. ΣΙ. Et ait rex ad Ioab. Ecce placatus seci verbum tuum:
Vade ergo εc reuoca puerum Absalom. 21. Cadensque Ioab super laciem suam in terram. adorauit a benedixit regi: Sc dixit Ioab; Hodie intellexit seruus tuus quia inueni gratiam in oculis tuis domine mi rex cisti enim sermonem servi tui. 13. Surrexit ergo Ioab Sc abiit in Gessur 5c adduxit Absalom in Ierusalem. in Dixit
autem rex: Reuertatur in domum suam dc faciem meam non videat.Reuersus est
itaque Absalom in domum suam.& saciem regis non vidit. et . Porro sicut Absalom, vir non erat pulcher in omni Israel.& decorus nimis; a vestigio pedis usque ad verticem non erat in eo vlla macula. 26. Et quando tondebat capillum semel autem in anno tondebatur, quia grauabat eum caesaries ) ponderabat capillos capitis sui ducentis sesis, pondere publico. et . Nati sunt autem Absalom fili j tres: de filia una nomine Thamar. elegantis formae. 28. Mansitque
Absalom in Ierusalem duobus annis ct sac Regis non vidit. 29. Misi itaque ad
54쪽
Commentaria in librum II. Regum. Cap. X IV. 13
ad Ioab ut mitteret eum ad regem: qui noluit venire ad eum. Cumque secundo misisset. & ille noluisset venire ad eum, 3 o. dixit seruis suis Scitis agrum Ioab iuxta agrum meum. habentem messem hordei tite is itur, 3 succendite eum igni. Succenderunt ergo serui Absalom segetem igni. Et venientes servi Ioab. scisti vestibus suis dixerunt: Succenderunt serui Absalom partem agri igni'. 3 i. Surrexitque Ioab. ct venit ad Absalom in domum eius.' dixit: Quare luccenderunt
servi tui segetem meam ignit 3 i. Et respondit Absalom ad Ioad: Mis d te os
secrans ut venires ad me, & mitterem te ad regem, & diceres ei: Quare veni de Gessur 3 melius mihi erat ibi esse : obsecro ergo ut videam taciem regis : quod si memor est iniquitatis meae, intersiciat me. 33. Ingressus itaque Ioab ad regem nuntiauit ei omnia: vocatusque est Abi alom de intrauit ad regem ct adorauit suo per faciem terrae coram eo: taculatusque est rex Absalom.
CORREGis vlla seu Ess ET AD Assa LoMJ Acum quia ipse erat tertius ab eo genitus i lius. ideoque proximus sere vi succederet ei in regnu n;tum quia ipse erat pulcher re specie r gia,uti dicitur v. as. tum quia iusta habuerat ex parte caedis occasionem,scilicet stuprum sorori illatum, cuius pudicitiae vindex extiterat. Hoc enim apud omnes magnae ducebatur la di censebaturque opus heroicum. Unde Gentiles celebrant Lucretiam, quae a SextoTarquinio Tarquinij Superbi regis filio per vim violata obdolorem & amorem pudicit se sese confodit: Qui de eausi Tarquinius cum si is urbe pulsus est.& pro regibus consiles sui rogati sunt lunius Brutus 3 L. Collatinus Lucretiae maritus. Vide sValet. Maxa. 6.cap. i. ubi inter alia hoc memorabile recenset: inquit, pBerputiiij rir i tin, m probra contaminaretur dominsua, rurissimurni non penicit. Nam cum Appiis
iniora retra perti irativi experiret. deductam in sara ustam occidit: pusea, mure ter, quam compta
usAPIENTEM J Thmia erat urbs in monte sita, uberrimis abundam pascuis,distans a Bethlehem sex millibus passuum, a latusalem velli nouem.itas. Hieron. Ad richo m.&alii Hinc sabulant ut R. Salomon I. R. David, mulieres&vir Thecuae nille teris sipientiores,ed quod Thecui sit fertilis olearum & oliuarum: regio. nes enim oleis seniles gignere sapientes; uti eadem Thema genuit Amos& Habacuc Prophetas: imo Rabbini asserunt Thecuitem hane filiise auiam Amos Propheim; sed nullo id argu- Cmento,nis hoe quod uterque ortus sit ex Thecua, probant. ANCILLAE TvAE ERANT Duo vix Iimi R TATi suNT, . ET PERCUSSIT ALTER ALTE.
xvM J Hebraei, & ex eis Rabanus de Angei mus,censem hanc non esse tibulam, sed vetana historiam,quae mulieri hule, eiusque duobus filiis contigerit,quam ipti ex pari applicarit Abs tomo de Amnoni. Verum cori pallim censent esse fabulam ad rem appotite confictam, idque sati, indieat ipsa narratio. Porro prudenter utitur parabola bat, a rocontra seipsum sententiam proserret, ut, postquam iudicasset seruandum esse filium mulieris qui occiderat statrem, ex hae lata a se sententia animaduerteret , sit uandum quoque sibi esse Absilomum qui iratrem Amnonem occiderat. Simili parabola usus est Nathan c. ra. qua Dauidi pers ast adulter ij sui poenitentiam. Disce Crinian si M. Regum.
hle eum magnates, diuites, potentes, superbos, sibique praefidentes de quopiam vitio corripere cupis, illis non loqui in secunda . sed in tertia persona; quasi non ipsos, sed tertium aliquem huius , iiij reum arguere velis. Sic enim ipsi ea aequanimitet serent, aes gaciter coniicient id de se dici, sid corripientem ex modestia & verecundia non audere se nominare, quod vulgo
MEAM. Qvα RELic TA EsT J id est filium unicum, qui mihi relictus est, ut sit scintilla, quam eam virique mei similiam pene extinctam accendam, redintegrem propagem. Sicut enim consumpto igne relinquuntur Duillae dc scintillis sub onere, ex quibu, ignis per si ili'urata reaccendi dc resuscitati possit. sic extinctis filiis csteris vltimus relinquitur, quassi scintilla, ex qua iamiliae propago si scitetur, ac nomen& memoria conseruetur.sic Cicero si ima ιγ ἀ- b, vocat bell; reliquias. Nota appositam metaphoram. Anima enim & vita comparatur igni, quia ipsa in ealore. qui igni est proprius. consistit. Rursus sicut ignis ignem inflammando, sic Miunn homo hominem gignendo propagat. Tertio, Drto quia sicut ignis lucet & Giddet, ue& vita .Qua tot sicut una lucerna deliciens accendit aliam,in
qua quasi superstes lucet & fulget, sic & homo
monens, in filio quasi superstes manet a: viuit: in filio enim videtur parent sieut in imagine videt ut exemplar, unde illud Psalm.i3ω7- producam carnu Datud par αἰ is erram Chlam mist. Eadem metaphora usi sint Gentiles, ut per i cernam vel lampadem quam in cursu alter al- teri succedenti tradebat, significarent propaginem generationis Sc vitae. Unde Lucretius: . Et quo cur semitai lampada tradunt. si e Plato L6.de legibus ait, oporterariae 1 opseram daregenerano presi, ri vitam, quam ipsi ama- tardae accepere, pesteris tradunt, quo lampada dentem, in qua ipsi luceant.
Pllo τ t q. d. Curabo filium tuum sit uati, tib que reddi ilicolumem. Quaeres an iustum sit hoc Dauidis iudicium ρ qui, lex Dei iubebat homicidam occidi, multb magis fratricidam, qualis erat hic. Resp. Lex iubebat occidi homucidam publicum, cuius scilicet homicidium publice in iudicio per testes probari poterat-Nam lex Deuter. ir. v. s. iubet nequis occidatur, nisi duobus testibus conuictus. te autemetat statricidium secretum, cui nullus interfuerat testis, ut dictum est verss. Quare hie iurida. damnari occidique non poterat. ita Vatabl.
55쪽
1 Commentaria in librum II. Regum. Cap. XIV.
Rut sim lex iubebat occidi homieidam volun- A ante generalem resurrectic rem, etii Vatafr. aut rarium, non vero repentinum &cas em, qui scilieet ablaue ullo praecedente odio , ea adi- quem occiuerat, uti erat hic) unde ad elim sauuandum Numet. 3s .it Deus constituerat vi bes fugit, ut ad illas confugiendo manet et illaesus re supplicii expers. ita Caiet. α alii.
Til R vvs Eius siet is socrus i Dicit hoc Thecuitis amicὰ blandiendo Davidi, ut illi omnem eximat scrupulum condonationis homicia di, ipse indue in ea planὰ confirmet ac reconciliet Absalomo, istam Mae. q.d. Si quid in baccondonatione peccatum est,opto ut peccati huius poena non in te, o rex, seu in me meamque domum tota deuoluatur. Nolim enim in te potius alia, hic intellige non fluminis, scd pluviae: hae enim in terrain dilapis ecli gi noqueunt qd. Sicut terra absortiat pluviam . ut nil ex ea remaneatnquod rursum congregari decolligi possit: ita quoque sma nostra α corpus in mortem a terram, ex qua formatum est redit ut reuerti a rursum colligi, animaeque vita. liter umii nequeat, nisi super natura in per Dei omnipotentiam , quam ipse ostendet in communi omnium resurrectione. Comparat ergo vitam nostram aquae non fluminis pertranseunti. sed pluuiae delabenti in terram, ibique absor. piae de evanescenti. q. d. Amnon iam mortuus est, nee potest reuocari ad vitam sicut nec aquaestus a tutium colligi potest, ait Procopius: ut quid ergo Absalomum persequeris,nisi ut mo propter me quidquam mali reciderei sed oro B tem morti, & dolorem dolori tuo addase breui Deum, ut illud omne in meum caput reflectati enim Absalom quoque morietur,& instar aqv Sie Rebecca filio suo Iacob timenti patris maledictionem, si se ipsi pro Esau fratre hibstitueret, respondit: In me sit ista mi Gen. . v. 3. Et Pilato trepidanti ad Christi condemn tionem; Iudaei, ut eum ad illam animarent, sue. clamarunt: e super nos, ct Ayrs in ra
riccstriscilicet contra I re, ut praecessit. Thecuitis haec post parabolam descendit ad ius scopum, ut Icilicet rex eam applicet Absal ino statricidae, eique caedem condone te quare nouas hic rationes affert α multiplicat, quibus Dauidem ad ei parcendum impellat. Prima est haecq. d. Absalom post Amnonem quasi proximus est ut tibi in regnum succedat eumque populus amat, Sc optat ut succedat; consule ergo posteritati tuae, consule regno tuo cosule populo tuo, ut scilicet ei idoneum heredem tuum &successorem conserues qualis est Absalom ali qui peccabis in te & in populum tuum, quod eum tanto principe, quantus est Absalom, pruuaris. Alii τὸ ripectit, lac explicant.q.d Nisi A salomum illico reuoces, laoles atrue di aliorum peccatorum et is ei occasio.Ipse enim exul de tapud auum suum maternum regem Gessur qui est idololatra, aeque ac eius aulici, qui Absal mum ad suam idololatriam cetteraque sua vitia pellicere satagunt.
τvκJ Est haec secunda Thecuitis ratio, ut David
dilabetur in terram, nec ad vitam reuocari poterit.
haec tertia rario petata ab imitatione cleme tiae Dei. quae saepe ad preces vel pecca: orum, vel sanctorum pro peccatoribus orantium mitigat, vel reuocat sententiam mortis contra eos
latam. Vrpi ArvvRRvM DOMINI MEI REGis, sic- vs s. t .vτ s Ac Ri H c ivvi quod in odorem suauitati si Deo offertur.q.d.Sicut sacrificium pro peccato oblatuna, Deo est gratissimum; ila hoc votum meum pro Absalomi peccato condonando, tibi, o rex, oblatum sit, quaeso, pariter gratissimum. C Tu enim es ouasi Deus noster terrestris & quasi numen quo Ham Israelis. Noster legit eum se
cum Chaldaeo aliis punctis legunt nucha, id est, in requiem, unde vertunt.q. d. I beat rex Absalomum este inquiete & siluum.
iis adulando captat Danidis beneuolentiam. q. d. Libere loquar, quia humanitas tua, o rex iustar Angeli omnia tua nouille audit. tam mala quam bona, nes laudious vel vituperiti mituque flectitur, sed sincere de omnibus iudieat, uti spero quod hic pro me iudicabit, sciliacet decere clementiam tuam, ut Abses o filio
NuM tD MANvs DAB ricvM EsT J q.d. ' Absalomo det veniam. q.d.Vita hominum ista. D Numquid c ta di directione Ioab haec omniaxa est & evanida: Amnon etiamsi non esset occisus, aequὰ tamen debuisset breui moti, uti omnes morimur: Absalom, quoque breui mori tui : non ergo quaerenda est a te caedis vindicta α mors Absalomi, quam ipsa natura eidem breui irrogabit. q. d. m o rex, de Absalomovitionem quaeris' mortemne λ at iam moritur. O es enim morimur θ qirasi aque Gabimar. H br. habent : Omnes mori r, ct in lar Vt in te rami fusa, congregari metuit. Lbaudi dilabimur 5: dissiuimus in mortem,&terram ex qua plasinati sumusq. d. Omnes quasi sumina praecipiti cursu deuoluimur in male mortis Se sepulchri, quae est donis aeternitatis nostrae. Ecclesia. p Rursum anima nostra breui in morte exibite corpore, nec in illud reuertet ut
NEC AD si NisTRAM, NEC AD DEXTERAM
vsτJ q. d. Non est aliud, quam quod sagacissi-mEes odoratus, scilicet me haec omnia agere instinctu Ioab. Ecca rLACATvs r Eci VERBUM TvvMJ ut vii s. ii pateam AbsHomo, eumque ab exilio ad me reia uocem. Quaeres, an peccarit David parcendo Absalomo homicidae, cum lex iubeat homicidas occidi Resp.Caiet. leges generatim decet nere,quod communitati regulariter agendum est, singulares autem casus prudentiae Principis relinqui.Talis erat hic: erat enim statricidium a filio regis commissum. qui fugerat ad auum suum regemGe sur Gentilem. Quare periculum erat ne auus iuuaret Absalomum quasi nepotem
56쪽
tem suum, itaque post mortem Dauidis besti Aorirentur de Decisitone in regnum inter filios Dauidis quae vi vitaret David,sapienter pepet cit Absalou O. vix Lis. PORRO si cur AasALOM. vi R NON ERARPvLCue R iv Ousi is RAELJq. l. Erat pulcherrimus omnium Israelitatu. Meminit hic Seripi. pulchritudinis Absalomi incidenter. ut innuat quam ob causam ipse omnibus fuerit acceptu & gratiosus, utque Tropol.indicet,quam vana sint omnia boni huius vitae, de quam malis permista. Absalom enim pulcherrimus corpore erat .aterrimus mente,ideoque in mortem funestissimam incidit, nimirum, sicut ait S. August. Itb.1r. de Civit. ut ostendatur huius vitae dulce dinem amaritudinibus, & aerumnis respersam esse, ut alia vita quaeratur, quae nulla amaritudine perturbatur. Vide Abulens hie q. ro. aliis sexemplis id illustranteira. Potib eximia haec corporis pulchritudo arguebat animae deformitatem. Natura enim minem suam vim exemetat in exornando corpore; unde animam inornatam teliquerat, ut
. patet ex eius ambitione. Et solet Deus sua bona partiti. Vnde mulieribus dat pulchritudinem, viris iudicium,iuuenibus rota senibus prude tiam. Audi S. Chlys in. homil. in illud: initiam reser sitis r.Cotii th. II .et d erim, inquit,ve νti- is desces uni in si habet, pauo ureos ammon inponis ε', mn in fructu corra; hi micant contem. Hilia hominibvi; si in aristra rirtutum est. Idem prae lare hormi. 37.in Genecsub finem: Hac. inquit, 'idiam in misias corpore, internum in scate formitatem: Ohui discu, Gruminissam fa--t famem: O usium sumptat, id ras indirat C starem. I Ubiis enim est a i quam agere curama ima, ct tantifum corporis pidiis tu inem erosenatum. Et S. Hieron. epist. ad Furiam loquens de Magdalena: Meremis, inquit, Iimis Est audiaba larua Dibum sis, non habiat cristanici miarm, die. Tant, sarior, tantὸ mari r. Et paulo post: ornatio, inquit, ste non Domini est: velamen istis Mikhristis. Q fiducia et git ad calum mi
rias. Σα coditor non agnoscit. SEM L AUTEM IN ANNO TOND 3A6R, Qvi A GRAVABAT EvM cres Asti Est Hebr. . f. vidi iam in iri tontibatur, id est quotannis, sue anno recurrente, tondebatur. ita Caietat . Arias,
Pagnin intablinalij. Perperam ergo Hebraei apud S. Hieron.vertunt: Tonguatur z triginta ini,hinta HAm,id est singulis mensibus. Perperam quoque Ioseph. L7.Antiq.ca's. ait re 1 capitis Drant aerat casaries, ut ex Mad custodiri potu sit. Vt hane abuit ditatem tegeret Gelenius Iosephi ex Graeco in Latinum interpres, ex se hae: su stituit. Tanta fuit eius casoles, ut intra ec virum saririque missim adducentos clus, hoc est a quinque accre ore, quod pariter salsu est,ac script . oe loco repugnat. Porro Absalom gestabat comam per annum, non quod Nazaraeus esset,
ut volunt Rabbini, sed quod pulchritudini, Seeomae esset studiosus. Vnde ac in poenam ex ea sussensus occubuit c. I3. PONDERA 3AT c Api LLos C Apietis su InvcεNetis sic vis J Narratur hic capillorum
multitudo, ad desienandim Absalomi pulchritudinem , ad hanc enim non parum facit puti
chra coma,& caestitiodenti. Porro sicluseratino ne ta ponderans quatuor drachmas, hoe est: dimidiam unciam: quare siclus si erat argctem, erat eiusdem pretii & ponderis, cuius nunc sunt
nia sanaureus esset. pendebat & valebat η. coronatos Francicos quorum quisque valet duo. decim Iulios, sue Regales. Ducenti ergo sicli ponderabant centum vocias, quae iaciunt octo libras eum quatuor unciis, si libram accipias communem duodecim vneiatu. unde nonnulli apud Abulens de Lyran. quo sequitur nostet Sanchez I salianus, censentes hoc pondus c mae esse nimium, pro pondere substituunt pretium,quasi coma Absalomi fuerit flaua denis εο rutilans, ideoque a feminis ad capillaturam sibi ex ea faciendam expetita, ac tanti aestimata, ut venderetur ducentis siclis argenti, qui faciunt octoginta aureos Romanos, quorum quisquet continet decem Iulios. Verum hoc refutant Lyran .dc Abulensquasi pretium iniustum, imis probabile , & rem ineptam muliebribus orn naentis, nec Script. comam Absalomi commen dat a colore, quod fuerit flaua & rutila, sed a pondere. Et sane illa sententia videtur vim fac re & torquere verba Script .nam non signescat appretiabatur, vel vendHMur, sed ponderabat,uti vertit Noster,septuagCbald. I
Neque hoc pondus comae mirum videri debet.tum quia illud, ut rem raram ct nouam hieracen et Seripi.tum quia erat pondus comae t tius anni; coma autem Absalomi erat densa. glatiis, crebra & promitia, quae toto anno succrescens facile in fine anni ponderabat octo libras, quod pondus Absalom sentiebat quidem, ideoque gravabatur, & ut se onere leuaret, tonde batur:minus tamen sentiebatur, quam si pondus aliquod extrinsecum octo librarum capiti si 'imposuistit: quia haee coma erat capiti ei co naturalis. unde facile ab anima capitis sustentabatur. Sic enim non sentimus pondus corporis, quod est plus quam so. librarum, quia antara
illud insormans, idipsum quasi suum, sibique
intime unitum sustentatri nae cum anima sep rata est a eorporeaentitur ipsum pondus corporis siue cadaueris, ut vix ab homine robusto portari possit. NAeti suNT AVTEM ABSALOM FILII TM H ut aes in Hi omnes statim ante patrem mortui suntium de Absalam cap. i3.v. 18.sine liberis suisse diciatur. ita Theodor. ET rivi A vNA NOMi NE TRAMAR ELEGANT is poRMAJ verisimile est nomen hoc ei inditum a Thamar amita dc sorore Absalomi timb Sanchez opinatur filiam hanc es ud nimen proprium habuisse. scilicet A ba, γ minarum vero suisse Thamar, id est palmam ab elegantia de pulchritudine. Tradunt enim H blaei de Ioset . L 7. c. s. quos sequitur Sanchezhle, ac Abul ci .v.ro. hane Thamar esse Moesia. quae nil uxor Roboam,& mat et Abiae. Haec enim xPar. ii. v. ro vocat ut filia Absalom. Via detur ergo Absalom natus ex Maacha filia r gis Gessur, ut dictum est e. 3. 3. nomen matri suae Maacha indidisse filiae suae,qixe ob speciem cognominata sit Thia r. Ioseph.tamen inseri agens de Roboam&Abiat .s. e. 3. asserit hanc
57쪽
1 6 Commentaria in lib=m II Regi m. Cap. X γ
Thimat filiam Absalomi fuisse non Maacha, Ased inatrem Maacha, quaesu:t uxor Roboam,& mat et 1 biae.Alij tamen censent.quod Absa lom qui a.Paral. ii .v.2 .vocatur patet Maacha uxoris Roboam.alius &diuersus iit ab hoc A salomo filio Dauidis: nam idem 2.Pares. 13.v.2., at ut Lia. Nomen matris His Abi inquit, iata siue Maacha,vel. vi Iosephus --
cat Micha filia 1 ius vi Gabaa. Atqui Gabaa erat tribus Beniamin.Erud Absalom hic pater Ma cha, qui alio nomiae dictus est nita, fuit ex tribu Loiamin. Hic autem Absalom pater Thamat filius Dauidi est ex tribu Iudaa rgo diis uersus est ab Absalomo,qui fuit patet Maacha,a: alio nomine dictus eii Urieli ita sentit Sata-.nus & Abulens qui sententiam suam retimat 2. Parat . it.q.iori in c. 13 q.6. si quis Iosephum liK8.e. 3 sequens,diceret, Maachano Hie I hama , sed filiam Thamar, ad hoc argumentum
respondere posset. Thamar hanc suilla filiain Absalomi filii Dauidis ae nupsisse uriel Ben:
milae,ex eoque penini se Maacha quae suis uxor Roboam. & nrater Abia: quare Maacha hanca. Paral. D.2o.dici filiam,id est in tum Absabini. Et hoc omnia adaequat. ide Nive valde est v tosimile, vii dicam lib.3 e. I s. va.de I
Λ akniso itat pulum cum eoque coniurat contra I auidem in David eum suis vers. I .furit, ac mers et q. sacerdotessesequentes c, in Metron, quare. .
Jurit, ac verss. 2q. IacerdotesI equentes cum Arca remit-
mittit in rbem. Tenigur vel 1 3 o. ascendens montem strueti nudis sedibus ei loserto capite, Chusai i mittit in vi bem. υι dissipet consilium Achitophel. i. I Gitur post haec fecit sibi Absalom currus. R equites. R quinquaginta urios qui praecederent eum. 2. Et mane consurgens Absalom. stabat iuxta introitum portae, R Omnem virum qui habebat negotium ut veniret ad restis iudicium. vocabat Absalom ad se,& dicebat; De qua ciuitate es tu Qui respondens aiebat: Ex una tribu Israel ego sum seruus tuus. 3. Respondebatque ei Absalom: videntur mihi sermones tui boni ct iusti Sed non est qui te audia constitutus a tege. dicebatque Absalom: η. Quis me constituat iudicem super terram ut ad me veniant omnes qui habent negotium iuste iudicenis s. Sed &cum accederet ad eum homo ut salutaret illum extendebat manum suam,&apprehendens, osculabatur eum. 6. F. aciebatque hoc omni Israel venienti adiudicium ut audiretur a rege.5 sollicitabat corda virorum Isracl. 7. Post quadraginta autem annos dixit Absalom ad regem David: Vadam Areddam vota mea quae vovi Domino in Hebron. 8. Vouens enim vovit seruus tuus. cum
csset in Gessur Suriae. dicens Si reduxerit nae Dominus in Ierusalem. sacrificabo Domino. 9. Dixitque ei rex David : Vade in pace. Et surrexit.& abiit in He-hron. io. Misit autem Absalom exploratores in vn uersas tribus Israel dicens: Statim ut audieritis clang orem huccinae. dicite: Regnauit Absalom in Hebron. . ai. Porro cum Absalom ierunt ducenti viri de Ierusalem vocati. euntes simplici corde.& causam penitus ignorantes. I 2. Accersivit quoque Absalom Acilitophel Gilonitem consiliarium David, de ciuitate sua Gilo. Cumque immolaretulistimas facta est coniuratio valida, populusque concurrens augebatur cum At salom. 14. Venit igitur nuntius ad Dauid dicens: to corde uniuersus Israel. sequitur Absilom. I . Et ait David seruis suis. qui erant cum eo in Ieriiselem: Surgite, fugiamus i neque enim crit nobis esstigium ii sacie Absalom i sestinate credi, ne forte veniens Occupet hos.' impellat super nos ruinam. ct percutiat ciuitatem in ore gladij. 13. Dixeruntque serui regis ad eum:Omnia Quaecumque praeceperit Dominus noster rex,libenter exequemur servi tui. i 6. Egressus estogo rex, ct uniuersa domus eius pedibus suis: & dereliquit rex decem mulieres concubinas ad custodiendam domum. i . Egressusque rex & omnis Israel pedibus suis.stetit procul a domoi 18. & uniuersi terui eius ambulabant iuxta cum .ia legiones Cerethi& Phelethi. 3c omnes Gethaei. pugnatores validi. sexcenti viri, qui secuti eam suerant de Geth pedites praecedebant reg m. i'. Dixit autem rex ad Ethai Gethaeum: Cur venis nobiscum' reuertere id habita cum rege. quia peregrinus es,' egressus es de loco tuo. zo. Heri venisti. dc hodie compelleris nobiscum egredi λ ego autem vadam quo iturus sum : reuertere. R reduc tecum fratres tuos. dc Dominus faciet tecum misericordiam ' veritatem. luia ostendisti gratiam A fidem. χ3. Et respondit Ethai tegi, dicens: Vivit Dominus.&vivit dominus
58쪽
ramentis A in iis unim I . st eum. cap. XV.
c minus meus rex : quoniam in quocumqtie loco sueris domine mi rex, siue in morte siue in vita ibi erit seruus tuus. 22. ζr ait David Ethai: veni, S: transii. &transiluit Ethai Gethaeus. & omnes viri. qui cum eo erant, &. reliqua multitudo. 23. Omnesque inebant voce magna ct uniuersus popului transibat: rex quoqueiciansgrediebatur Torrentem Ceciron, ' cunctus populi is incedebat conicia vi. ini. quae respicit ad desertum. 14. Venit autem de Sadoc sacerdos Sc uni uersi Levitae cum .portantes arcam foederis Dei.& depositerunt arcam Dei: & a scendit Abiathar. donec expletus esset omnis populus, qui egressus fuerat de ciuitate. Et dixit rex ad Sadoc: Reporta arcam Dei in urbem: si inueneri; grai jam in oculis Domini. reducet me.&ostendet mihi eam & tabernaculum suum: 16. Si autem dixerit mihi Non places : praesto sum, iaciat quod bonum csi coram se. 27. Et dixit rex ad Sadoc sacer luteisi: O Videns reuertere in ciuitatem inpiace: de Achimaas stilius tuus. 5: Ionathas filius Abiathar duo iiiij vestri sint vobiseum. 28. Ecce ego abseondar in campestribus deserti, sonec veniat sermo a vobis indicans mihi. 19. Reportauerunt ergo Sadoc ec Abiathiar arcam Dei in Ierusa lem: manserunt ibi. 3 o. Porro D.iuid ascendebat Clitium olivarum scandens& ilens, nudis pedibus incedens. 6c operto capite, sed omnis populus, qui erat cum eo. operto capite ascendebat plorans. 3I. Nuntiatum est autem David, quod & Achitophel estet in coniuratione cum Absalom, dixitque David Infatua, quaeso, Domine consilium Achitophel. 32. Cumque ascenderet David summitate montis. in quo adoraturus erat Dominum ecce occurrit ei Chusai Arachites. scissa veste.& terra pleno capite. 3 3. Et dixit ei David:Si veneri mecum cris mihi oneri: 3 . si autem in ciuitatem reuertaris & dixeris Absalom:seruus tuus sum, rex : sicut suὶ seri As patris tui sic ero seruus tuus: lissipabis consitum Aesit tophel. as. Habes autem tecum Sadoc & Abiathar sacerdotes :&omne verbum quodcumque audieris de domo regis indicabis Sadoc & Abiathar sacerdotibus. 3 6. Sunt autem cum eis dilo si ij eorum. Achimaas filius Sadoc,' Iona thas filius Abiathar : dc mittetis per eos ad me omne verbum quod audieritis. 3 . Veniente ergo Chusai amico David in ciuitatem, Absalom quoque ingressus
G1τvaroset ΠAEc preir silli AasAtou Ac κ quali ambiens regnum, praesertim quia mortuo Amnone primogenito, secundo etiam Cheliabus mortuo, vel minus apto ad regnum, ipse tertio locogenitus e. 3.3.videbat ut proximum habere ius ad regnum. Adge, Absalomum fuisse superbum: nam ambiuit regnum vivente adhuc patre, illudque ipsi almis 3: vi extorquere conatus est: quae filii insignis eiustum arrostantia. tum iniustitia, tum impietas. Vnde s. Ushom. de Absalom. t . r. Perdiis est .ai , m ilium A parrici cupis merca xi im rium. Et inseriti ostendit eum statricidio addidisse parricidium , saltem mente destin tuna atque hoe suisti poenam illius: in inquit, Bin a itum 'atris accisi satinis scatur,m parriti sum patris r ciduum farinis it latur. Nimirum Laee inter alias fuit poeni a Deo inflicta Dauidi, ad puniendum eius adulterium Sc homicidium. Prima enim poena fuit mois infantis ex adul: Ho nati. secunda Amnonis incestus,& stuprum Thamar. Tertia, Amnonis rides per Absal tuum. Quarta, fuit Absalomi rebellio. Ambitio enim hominem excaecat, illique rasonem
eripit uti eripui Lucifero, d quo Salaritardusserin. r.de verbis Isaiae M is, inquit, ipsi qui 'r es maluit, quam ob no. idem fit iis qui an biunt praelaturas. Vnde S. Bernaia. Epis f. a.
Curritur inquit,in clero pasem ab omnia Me ct er-d ne a doctu ruo ct in actis, ad curvi,
POST A AsisTA AHEM A rimos xi T AssALOM An krctΜJ Nonnulli ex Iose pho pro cluadraginta legunt, quitus. Sic enim habet Iolephus lib'. Antiq.cap. 8. 3 doni quaria post reconciliari nem anno et auis patrem, ut II uero nem adiret. Iosephum sequitur rieodoret. H
D, Abulens Adrichom. α alij qui putant hanc rebellionem Absalomi contigisse quarto sino post eius reconciliationem, qui suit regni Dauida 3a.ut patet ex dictis c. it. . Verum Hebraea, Chald. Septuag. constanter habent qυ-dragii ita, non quatuor, itaque legunt S. Hieron. Angelom.Gloisa, Lyran. Caietan. Dion.c ti-que Interpretes prisci δἰ moderni. Sed dissentiunt unde hi . anni computandi sint Nam Varabl. numerat eos ab eo tempore, quo Hebraei a Samuele petierunt regem, quod ipse i ctum putat anno decimo principatus Samuelis. sed errat in calculo; plutes enim exinde fluxere anni. Secundb, S. Hieronymus in Tradit. computat ab eo tempore, quo Saul occidit sacerdotes in Nobe. urberi sue euertit. Alii numerant a morte Saulis alii a caede Goliath, alii a natiuitate Absalomi. verum numerus anno rum non resimndet. Dico ergλhos 4n. annos computandos esse a prima unctione Dauidisio regem, facta a Samuele t. Reg. Haec enim facta est cum Dauid ageret annum vigesimum, inde computa annos hos o. peruenies ad annum aetatis D uidis sexvesimum quo ficta es Absalomi cor iuratio, cum David in regno ageret annum timgesmum regnum enim adiit agens annum
trigesimum post quam adhuc decem annis regim
59쪽
18 Commentaria tu librum II. Regum. Ca XV.
regiuuit , mortuus ue est anno aetatis o. ita Tomiel in salianus, Em D, Paulus Burg s. Abulens.&alis. Unde Ninantur nonnulli Absalom m hoe praetextu suam tyrannidem & rebellionem excusasse, qubd sicut patet suus David sauli me ro suo Deo inobedienti. ideoque impie & tyranniia impetanti a Deo surrogatus esset, vi -ctusdue ei Samuele in regem anno aetatis suae M. ue pariter iam ipse paui impie dc tyranni imperanti ac praesertim cum Bellistbee adulteranti,& Vriam occidenti, pati iure dc modo suscederet. Vnde de Semei Dauidi Absalom fugienti idem impropcrauit. Ex dicti, sequitur Absalomum cum belli immovit Davidi. suisse sere triginta annorum. Nare ulliuit, cum David in regno ageret annum tr gesimum. Ipse autem sub initium regni Dauidis ab eo genitus est, ut patet e. 3. 3. πιαι. ie. REGNA viz AssALOM iN HEBAONJquia in ' Hebron natus erat Absalom cap. 3.3. ubi pariter latet David regnare coeperat de cetificia obtuerat. Hebron enim ob sepultos in ea Patriar chas habebatur docus sanctissimus &ab Israel tisi tequentabatur: hic ergo Absalomi suit praetextus, & haec commoditas sceleris & coniurationis constandae. ita Abulens. vide Absalomi scelus. re rannidem dc parricidium exaggera tem S.Chrys. t.hom. de Absilomotom. i. vel quisquis eius est auctor. nam styli Latini elegantia, dc vocum allusiones indicant auctorem fuisse Latinum, non Graecum. Vixi. iti Toro coRPS urtive RSus Is TL fami- iva Aa, coul Causam dat Abulens. q. 19. Priamam, quM Absalom apud populum erat gratiosus, eiusque corda sollicitaratu sua sue huma- initate sibi devinxerat, ut patet ex dictis initio capitis. Secundam causam assignat punitionem Dei i Deus enim hac ratione volebat implere poenam Dauidi intentatam c. it. ii .Quare obiecit menti populi dotes dc gratia vim omi,ui ita vetd Dauidis, cstetaque quae in eo displic . bant vulgo: quo factum, ut vulgus nouitatis appetens, Dauidem talidiret, &nouum regem
Absaloinum ambitet. Obiecit haec ei Deus ob bonos fines a se intentos, sed prouidebat populum iis abusurum ad rebellandum Davidi, idque permittere decreuit ad punienda Dauidis peccata. Vide dicta Exodi 7. 3.
Cautim sui dat s. Chrysostan Psum.3. ciuem
tune Dauia dictauit inuocans Deum in tanta persecutione ut patet ex eius titulo Fagiebat, ait,
Davus ovi sum, quoiam callii rem fugerat: βι-
rum, quoniam matrimomum pudicum violiuerat. Fugubat Liam quoniam luem gradisit, uciari, Nau adulterabis, fugerat. et enim ι ima vinagnam mimum suam introdrocerat, ste pastor mitis cerat,qui eras a d a siua agma, pust rem cor petebat. altera domui beram uuae illa ιαd Musi in ipsum besum in itatur, dcc.' Moraliter, disce hic, quaim vanum sit, quod patentes glorientur in filiis suis, quam clue verum illuc Ilar nisi . novi. Nam filii sunt degeneres Se patentum hostes: En tibi David. trus genuit filios, quorum primus Amnon imcestu sororem violavit; secundu Absalom suit
nauicida de panicida:tertius salomon fuit ido A lolatra, & plaia mulierosus. Quod mysticE Iudaeis applicat S. Ambrosaib. i. Apolog. David α3. ait Dama inquit, duos Aios, sesim incestum,asum Dimidum, ιὸ quὸd h in o porrisidalis ρα- ρα hidaeorum o paribae ruis inem εν pilis rutiloria est auctori . ETLusios Es CERET HI, ετ Pu ετ aiJ vix, i, nam istae fuerint diri g. v. i . . EioMuct G xxv ti J Etant hi milites, non Philisthini. sed Iudaei,qui in omni persecutione Saulis Dauidi adhaesertat. Dicti sunt Gil se quod Dauidem ex Iudaea in Geth urbem Philistbianorum sugientem secuti suetant, ibique multo
tempore cum eo habitarant. ita Abul Hotu Exi seti, ET RODAE COMPELLERIs
No BiscvM EG aEoi'JHinc videtur, qudd Ethai fuerit Philisthaeus, scilicet Gethaeus atque paulo ante ex. Geth migrant Hierosolymatii, factusque sit proselytus, ut Dauidi se sociaret. Plura d de eo disputat Abes. sed coniectando.
tiam de fidem quam mihi exhibuisti, ut scilicet sit in te misericors, constans in benefaciendo, sicut tu mihi suisti.
nium,transiuit torrentem Cedron, ut per momtem Oliveti sugeret in desertum, ibique se a sconderet. Vnde fuit typus Christi,qui sugiens
Iudam proditorem di Iudaeo eumdem torrentem transiuit Absalom enim ait Eucher. suit typus Iudae proditoris Ilinc de hebr. idem, est quod patri ρι scilicet simulata di ficta; quia pater Clitimis pacem habuit, quam Iudas non habuit sed simulauit, cum scilicet eum oscula do ab eo proditus est Iudaeis. R FORTA A Rc AN Dei in vRsEMJ scilitat vix, is in locum tuum honorificum, a me illi erectum
de ornatum, ne cum me exule exulare cog tur. si Aotu DixtRiet Mini NON PLACEs, v. .eto.
v κα osvM J dei obsequendum vi regno
eliciar, re exul vagusi e per orbem oberre ac fam pauper & inops, ut etiam victum mendic re cogar.Vide hic miram Dausidis humilitatem. obedientiam S: resignationem, qua meruit in regnum restitui, magisque quam antea exaltari. Dauidem imitatus Feldinandus H. modem, Imperator, cum nuper undique ab hostibus ci γ geretur, de quasi ad manticam redigeretur, t tum se Deo resignaui de pararum ad imperiunt relinquendum, imbad fortunam tenuissimam de paupertatem subeundam vitud se obtulit, ideoque sereno ae tranquillo semper animo a quEae vultu omnes hostium incursus sustinintd: superauit: quare a Deo tot victoriis ornati ac tot beneficiis, dynis de gratiis, quales cerna mus 5: miramur, cumulari meruit. O vi Daus κε vERTsRE J q. d. O sacerdos. o pontifex reuertere in ut ira, ut ei aeque ac mihi prosis. Pontifex enim vocatur Videns, id est Propheta, quia indurus rationali, in quo erat Vrim de Tuiptitam, Deum consilens excipiebat eius oracula, vive edicebat de propheta
60쪽
Commentaria in librum M. Regi . Cas. λ'.
v M. 3 . Pogko DAvio Ascis bE3AT CLivpM o-LivARVMJ scilicet montem Oliveti, cuius parietat hie ei iam, siue collis. Eoasce iit, nam ripereum fugiens Absit oui una, iret in desemina, ibique lateret. Abs locu enim vςniebat in Ieru-silem ex Hebron,quae erat ad Meridiem,montueto Oliveti, erat ad Ocientem. tum ut in mon. te oliuatrum id est oleis se oliuis abundante De si adorat et, ut dicitur v. P. Deique opem de misericordiam Ducis symbolum ea oliua & oleui
in tanto discrimine imploraret. Solebant en: in pristi ad U:ientem vetii adorate ob causas quas Meensui Ezech β. ι6. Mons olivarum autem e. rat ad Orientem Hierosolymae; tum denique oesset typus Christi, qui in eodem monte oliveti patrem orans cum lachrymis, S sudatis lingui. nem, inchoauit passionem de redemptionem . nostram,ideoque ex eodem monte post .dies a resurrectione gloriosus in caelum ascendit. Alidi S.Cytili. Hierosolym .catechesi a. de me. nitentia Cim, inquit,s Alsu adinsectam, id est Dauidem, ama cepit; quam multa iri ad fugam ita paterenti per montem taum Quarum sugerem ruit, 'ma uaris mente liberatorem Ham eriistinc celas ascensum erat.
ctDENfET OPERTO CAPiTE J Hebrari enimaeque ac post ealRomani nudo capite incidebant quasi liberi de expediti, in luctu vero caput o periebant ar tegebant, ut patet c. I9. v. i. & I rem.c. 2 dc sequatait,ait, Istia,&c. 9 asErine rami it capita sua. Vide hiemitam Dauidis humilitatem, poenitentiam, patientiam,qua nens, nudipe, dc tecto capite lugens fugam cap t, itaque populum se requentem ad idem iaciendum, suo exemplo compellit; quia Regis ad nurum tot vita nitur orbis. Nimirum sciebat Diuid tibi non tam eum Abiasilomo, quam cum Deo rem esse : eum itaque priux hisce poenitentiae imis expugnare decreuit: Deo tua expugnato exarinatus erat Abs lom. Audi Salvianum lib. a. de Prouidentias m
ta vi ctiant imminu cunctis x gigas alii simus damur. omnes admodum suci, cum paucissimus
adirer esse ,ret ei, q-m timuerat totia orbis, in in Iaciem infuliaret inimicui.
dem non tantam in tantis aerumnis patienterisuisse, sed di Deo gratias egisse. Cum itura num. inquit, ratrui uos est riuida is pro se rigna times ire ne sic iam uitilum mente concipit. stamnquit, huc risum suerit Deo, me quitim errares petio exulare, tam Mi. rQua catus a r atquessitis, O habe pro innumrris, qua mihi a Dei in seruntur trimari ibui, gratiam. Lahes aliter ru plari impulentes partisero ametantes . qui, c is iam nimim quidem pauιm de id in virictu sedeant,
Tios Et Causam dant Hebreti quod Achitophel vicisci voluerit vitium nepti sitae a Davide illa. tum Bethsabee enim erat filia Eliam filii Achi
ac uiro Puε Erat enim ipse vir valde ptii des& magni consilit. Porro Deus varios habet m dos infatuandi prudentum consilia, idque sine peccato: vcl.obiiciendo alia consilia, alias com . tationes, alias rationes oc modos, qui prima fronte videantur magis commodi de specios, ac tegendo eorumdem incommoda, dissicultates δ: pericula. Ex aduella vero obiiciendo ait
rius soni consilii, quὼd a prudentibus suggeritim, dii sicultates re incommoda , ac tegeti scieius utilitatem ci commoda. Sie secit hie Deus. Essecit enim ut Chusai amicus sitiesus Dauidis, opponeret se colitio prudenti Achitophelis, illud ue suis rationibus euerteret. Effecit enim ut Absalomo eiusque asseclis magis pictaret ut noxium consilium Chusii, quam utile Achit phelis. ut patebit c. seq.m in atra alludit ad n men a hi: phel. hoc enim hebr. idem est quod, mur mnu initi Ese, ait Parin . ves stater me
mina, ait, Angelom ac Pagnin. Sic experimur in nobis, nos una re&raso ne aliquando moueri, alias eadem non moueri. quia eius visa: esseacia aliquando nobis speci savidetur, alias non videtur; vel ex alia dc alia corporis mentisque dispositione, vel ex instinctu Angeli, daemonis, vel alicuius socij de ami
Pluta tune dixit David,si non ore, certδ co deiquae postea in Psilm.s . coniecta sunt. Hae enim spectantilla in eo: E. gauisa: ct musiis solitudine. Eta si inim--- mi Ixist mihi, sonas m nique.Tu ν r. 5 Achitophel mihi d
melliem de , eon filii ὶ rima unamiuis, dura νυαι, O nurum us, qui simul mecum Grecapitaci cibo pro quo S. Hieron. venit: qui sinat habuimus duitace secretum. Deus ergo perfidiae Achitophel Gdem Chusii, quae illam superauit, opposuiu